Tuần 17. Ai đã đặt tên cho dòng sông?

TIẾT 49. ĐỌC VĂN:

HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

Giáo viên : Nguyễn Thị Dạ Ngân
Lớp dạy: 12A4


Ai đã đặt tên cho dòng sông?
I.Tìm hiểu chung
1. Tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường (1937)
- Tiểu sử:
+ Quê gốc ở Quảng Trị.
bày
những
+ Là mộtTrình
trí thức
yêu
nước,nét
nhàchính
văn gắn bó
vềxứ
tác
giả Hoàng Phủ
mật thiết với
Huế.

Ngọc Tường và tác phẩm
Ai đã đặt tên cho dòng
sông?

Hoàng Phủ Ngọc Tường tham gia phong trào tranh đấu của
sinh viên, học sinh và trí thức yêu nước ở Huế



- Phong cách nghệ thuật:
Chuyên về bút kí; sáng tác luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và
trữ tình, nghị luận và tư duy đa chiều, được tổng hợp từ vốn kiến thức sâu rộng
trên nhiều lĩnh vực, lối viết hướng nội, súc tích, mê đắm, tài hoa.
- Các tác phẩm tiêu biểu:
+ Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu (1971)
+ Rất nhiều ánh lửa (1979, giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 1980)
+ Ai đã đặt tên cho dòng sông? (1981)
+ Bản di chúc của cỏ lau (truyện ký, 1984)
+ Hoa trái quanh tôi (1995)
+ Ngọn núi ảo ảnh (1999)…



2. Bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông?
- Viết tại Huế tháng 1- 1981, in trong tập sách cùng tên.
- Vị trí đoạn trích: Bài kí gồm 3 phần; đoạn trích học là phần thứ nhất.

3. Đọc diễn cảm
4. Thể loại và bố cục
- Thể loại bút kí: một thể văn ghi chép người thật việc thật, không cốt truyện, in
đậm cảm xúc chủ quan, nghiêng về trữ tình.
- Bố cục:

Phần 1: Từ đầu tới quê hương xứ sở: Thủy trình của sông Hương.
+ Chặng 1: Từ đầu tới chân núi Kim Phụng: Sông Hương ở thượng
nguồn.
+ Chặng 2: Tiếp theo tới bát ngát tiếng gà: Sông Hương ở ngoại vi
thành phố Huế.
+ Chặng 3: Còn lại: Sông Hương giữa lòng thành phố Huế.
Phần 2: Tiếp theo đến hết: Dòng sông của lịch sử & thi ca.


Bao Vinh
Cồn Hến

Vĩ Dạ

Chùa Thiên Mụ

Nguyệt Biều,
Lương Quán

Điện Hòn Chén

Ngã ba Tuần

THỦY TRÌNH SÔNG HƯƠNG

Dãy Trường Sơn


Ai đã đặt tên cho dòng sông?
I.Tìm hiểu chung

II. Đọc – hiểu văn bản
1. Thủy trình của sông Hương
Nhóm 1
Cảnh sắc thiên nhiên
của sông Hương ở
thượng nguồn được
miêu tả như thế nào?

Nhóm 2
Sông Hương ở ngoại
vi thành phố Huế được
miêu tả như thế nào?

Nhóm 3
Sông Hương khi đi
qua thành phố Huế được
miêu tả
như thế nào ?

Nhóm 4
Sông Hương
với lịch sử,
âm nhạc, thi ca được
miêu tả như thế nào?


I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Thủy trình của sông Hương
a. Ở thượng nguồn :

* Lúc ở rừng già:


“nó đã là một bản trường ca của rừng già, rầm rộ giữa
bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác,
cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn”


“cũng có lúc nó trở nên dịu dàng và say đắm giữa
những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên
rừng”


“Giữa lòng Trường Sơn, sông Hương đã sống một nửa
cuộc đời của mình như một cô gái Di-gan phóng khoáng
và man dại. Rừng già đã hun đúc cho nó một bản lĩnh gan
dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng.”


I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Thủy trình của sông Hương
a.Ở thượng nguồn
*Ra khỏi rừng già:
- Rừng già đã “chế ngự sức mạnh bản năng”
nên sông Hương “dịu dàng và trí tuệ”.
- Là “người mẹ phù sa ”của vùng văn hoá đế
đô.
- Đóng kín “tâm hồn sâu thẳm” ở cửa rừng.
 Vẻ đẹp bí ẩn, sâu thẳm của dòng sông.

=>Bằng sự quan sát tinh tế, trí tưởng phong phú; nghệ thuật so sánh, nhân hoá tài
hoa, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khắc hoạ vẻ đẹp trẻ trung, hoang dại, đầy cá tính của
sông Hương nơi thượng nguồn.


I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Thủy trình của sông Hương

a. Ở thượng nguồn
b. Ở ngoại vi thành phố Huế
( Từ ngã ba Tuần đến chùa Thiên Mụ )
Sông Hương giống như “người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh
đồng Châu Hóa đầy hoa dại”
->Sự liên tưởng tinh tế và lãng mạn.


Hoa đỗ quyên

Ngã ba Tuần

“người ta luôn luôn nhìn thấy
dòng sông mềm như tấm lụa”


Trưa vàng

Sớm xanh

Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang
nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố, “sớm
xanh, trưa vàng, chiều tím”

Chiều tím


“Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lý, như
cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp
tiếng chuông chùa Thiên Mụ…”


I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Thủy trình của sông Hương

a. Ở thượng nguồn
b. Ở ngoại vi thành phố Huế
c. Ở giữa lòng thành phố Huế


Chùa Thiên Mụ

ột
m
o
é
k

Kim Long

âm
t
n
ê
cy
ự
h
t
g
n
ẳ
h
t
nét

“sông Hương vui tươi hẳn lên giữa
những biền bãi xanh biếc của vùng
ngoại ô Kim Long”


Cồn Hến

Thành phố Huế
Cồn Giả Viên

“uốn một cánh cung rất nhẹ
sang đến Cồn Hến;
đường cong ấy làm cho
dòng sông mềm hẳn đi,
như một tiếng “vâng”

không nói ra của tình yêu”


“sông Hương khi đi qua thành phố đã
trôi đi chậm, thật chậm, cơ hồ chỉ còn
là một mặt hồ yên tĩnh”
“Đấy là điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế”


“nỗi vương vấn,
cả chút lẳng lơ kín đáo
của tình yêu”

Bao
Vinh

Cồn Hến

Thành phố Huế


Hành trình
vượt ghềnh thác

Mãnh liệt,
phóng khoáng
và man dại

Hành trình
đi tìm tình yêu

Gợi cảm, tình tứ, đắm say

Hành trình
rời xa người tình,
về biển cả

Lưu luyến,
vấn vương, chung tình