Ứng dụng CNTT vào dạy học phân môn thường thức mỹ thuật ở Tiểu học (Khóa luận tốt nghiệp)

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy cô giáo Trường Đại học
Quảng Bình, thầy cô trong khoa Âm nhạc – Mĩ thuật và thầy cô trong bộ môn
phương pháp dạy học Mĩ thuật đã giúp tôi trong quá trình học tập tại trường
và tạo điều kiện cho tôi thực hiện khóa luận tốt nghiệp.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy cô và học sinh trường Tiểu
học Số 2 Bắc Lý đã giúp tôi hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo ThS. Trần
Công Thoan đã tận tình hướng dẫn tôi nghiên cứu hoàn thành khóa luận này.
Khóa luận không thể tránh khỏi những sự thiếu sót. Tôi rất mong nhận
được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo để bài khóa luận của tôi được
hoàn thiện.

1


LỜI CAM ĐOAN
Đề tài được tôi nghiên cứu và hoàn thành trên cơ sở kế thừa và phát
huy những công trình nghiên cứu có liên quan của các tác giả khác cộng với
sự cố gắng nổ lực của bản thân.
Tôi xin cam đoan kết quả của đề tài này không trùng với bất cứ công
trình nghiên cứu nào khác đã được công bố.
Quảng Bình, tháng 05 năm 2018
Sinh viên thực hiện

Đoàn Thị Hiền

2


MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. 1
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ 2
MỤC LỤC ........................................................................................................ 3
DANH MỤC VIẾT TẮT ................................................................................ 6
PHẦN A: MỞ ĐẦU ......................................................................................... 7
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 7
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................................ 9
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 9
3.1 Mục đích nghiên cứu................................................................................... 9
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................. 9
4. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 10
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................ 10
6. Phương pháp nghiên cứu............................................................................. 10
7. Đóng góp mới của đề tài: ............................................................................ 10
8. Thời gian nghiên cứu: ................................................................................. 11
9. Giả thuyết khoa học .................................................................................... 12
10. Cấu trúc của đề tài ..................................................................................... 12
PHẦN B .......................................................................................................... 13
NỘI DUNG .................................................................................................... 13
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA
VIỆC ỨNG DỤNG CNTT VÀO DẠY HỌC PHÂN MÔN THƯỜNG
THỨC MĨ THUẬT ....................................................................................... 13
1.1. Cơ sở lý luận của việc ứng dụng CNTT vào dạy học phân môn thường
thức mĩ thuật.................................................................................................... 13
1.1.1.Định hướng đổi mới phương pháp dạy học ........................................... 13

3


1.1.2. Vai trò của ứng dụng CNTT trong dạy học phân môn TTMT ở Tiểu học

........................................................................................................................14
1.2. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................ 16
CHƯƠNG 2: ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY HỌC PHÂN MÔN
THƯỜNG THỨC MĨ THUẬT .................................................................... 19
2.1. Giáo án điện tử trong dạy học phân môn TTMT ..................................... 19
2.2. Phần mềm thiết kế giáo án điện tử phục vụ quá trình dạy học ................ 20
Có nhiều phần mềm khác nhau có thể dùng để dạy phân môn TTMT, nhưng
được sử dụng nhiều hơn cả vẫn là phần mềm PowerPoint của Microsoft...... 20
2.2.1. Giới thiệu sơ về sản phẩm PowerPoint: ................................................ 20
2.2.2. Vị trí của PowerPoint trong quá trình dạy học với giáo án điện tử: ..... 21
2.2.3. Những phần mềm bổ trợ ....................................................................... 21
2.2.3.1. Phần mềm CorelDraw ........................................................................ 21
2.2.3.2. Phần mềm Paint.Net ........................................................................... 22
2.2.3.3. Phần mềm Violet:............................................................................... 22
2.2.4. Những điều cần biết khi thiết kế giáo án điện tử .................................. 23
2.3. Quy trình soạn giáo án điện tử bằng Powerpoint..................................... 25
2.4. Thiết kế giáo án điện tử trên phần mềm Powerpoint ............................... 28
2.4.1. Soạn văn bản bài dạy trên trình word ................................................... 29
2.4.2. Chuyển các phần văn bản vào các slide ................................................ 30
2.4.3. Tạo nền các slide ................................................................................... 30
2.4.4. Cách chèn một đoạn video vào slide..................................................... 31
2.4.5. Chèn âm thanh, audio, nhạc vào slide................................................... 31
2.4.6. Tạo hiệu ứng cho các đối tượng trong mỗi slide .................................. 31
2.4.7. Tạo hiệu ứng chuyển slide .................................................................... 32
2.4.8. Kiểm tra kết quả .................................................................................... 32
2.5. Vai trò của PowerPoint trong GAĐT để dạy phân môn TTMT .............. 32
4


CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ THỰC NGHIỆM ...................................... 34

3.1. Đề xuất giải pháp ..................................................................................... 34
3.1.1.Ứng dụng minh họa................................................................................ 34
3.1.2. Ứng dụng vào hoạt động trò chơi trong tiết học ................................... 35
3.2. Thực nghiệm ............................................................................................ 36
3.2.1. Mục đích thực nghiệm .......................................................................... 36
3.2.2. Nội dung thực nghiệm ........................................................................... 36
3.2.3. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm ........................................................ 36
3.2.4. Phương pháp tiến hành thực nghiệm .................................................... 36
3.2.5. Giáo án và phiếu kiểm tra ..................................................................... 38
3.2.6. Tiến hành dạy thực nghiệm ................................................................... 40
3.2.7. Tổ chức kiểm tra và chấm bài ............................................................... 40
3.2.8. Đánh giá kết quả thực nghiệm .............................................................. 40
3.2.9. Nhận xét kết quả thực nghiệm .............................................................. 43
PHẦN C: KẾT LUẬN .................................................................................. 44
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 47
PHỤ LỤC 1 .................................................................................................... 48
PHỤ LỤC 2 .................................................................................................... 79

5


DANH MỤC VIẾT TẮT

CNTT

Công nghệ thông tin

PM

Phần mềm

PMDH

Phần mềm dạy học

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

TTMT

Thường thức mĩ thuật

6


PHẦN A
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sang thế kỉ XXI, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin
(CNTT) có tác động to lớn tới hệ thống giáo dục-đào tạo của mỗi quốc gia.
Trong chỉ thị số 2699/CT-BGDĐT ngày 08/8/2017 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2017 – 2018 của ngành Giáo
dục, Bộ GDĐT hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ công nghệ thông tin năm học
2017 - 2018 như sau: “Triển khai có hiệu quả Đề án tăng cường ứng dụng
công nghệ thông tin trong quản lý và hỗ trợ các hoạt động dạy - học, nghiên

cứu khoa học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn
2016-2020, định hướng đến năm 2025 (được phê duyệt theo Quyết định số
117/QĐ-TTg ngày 25/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ)” [8]. Một trong
những ứng dụng CNTT quan trọng đó là phần mềm dạy học. Phần mềm dạy
học là một phương tiện dạy học ở cấp độ cao hơn so với các phương tiện dạy
học trực quan khác, nó tạo điều kiện để thực hiện những đổi mới căn bản về
nội dung, phương pháp dạy học nhằm hình thành ở học sinh các năng lực làm
việc, học tập và thích ứng được với môi trường xã hội hiện đại. Như vậy, việc
sử dụng PM làm phương tiện dạy học là một công cụ hỗ trợ hiệu quả cho việc
dạy và học nhằm góp phần rèn luyện cho HS kỹ năng tư duy sáng tạo, kỹ
năng giao tiếp, độc lập giải quyết các vấn đề, kỹ năng tìm kiếm và xử lý thông
tin.
Hiện nay, việc áp dụng phần mềm vào dạy học đã được các nước tiên
tiến trên thế giới áp dụng từ rất lâu. Song Việt Nam cũng đã áp dụng ở những
năm gần đây, nhưng mới chỉ dừng lại ở các trường Đại học, cấp III, và một số
trường cấp I, cấp II ở thành phố và bước đầu đã đặt chân về tới nông thôn. Lý
giải về vấn đề này, các chuyên gia của Hiệp hội nghe nhìn Quốc tế cho biết
7


nguyên nhân chủ yếu là muốn nâng cao chất lượng dạy học phải tận dụng tối
đa hiệu quả chức năng thị giác và thính giác. Họ đã nghiên cứu tại nhiều lớp
học ở các nước Châu Âu và cho biết: nếu chỉ nghe, học sinh chỉ tiếp nhận và
lưu giữ được 10 – 13% nội dung thông tin; từ 20 – 40% nếu chỉ nhìn; nhưng
sẽ đạt tới 60 – 80% nếu kết hợp hai chức năng trên [11]. Ngoài ra nếu các em
biết kết hợp giữa nghe, nhìn, và thảo luận, trao đổi với giáo viên thì hiệu quả
học tập sẽ cao hơn rất nhiều. Vậy để giúp HS có thể hiểu và tiếp thu bài học
một cách hiệu quả thì nhất thiết phải có sự hỗ trợ của các TB hiện đại, PM,
máy tính,… GV sẽ dễ dàng làm cho bài dạy trở nên sinh động, thú vị, bằng
việc đưa vào đó những âm thanh, hình ảnh, màu sắc, hiệu ứng phù hợp với

ND kiến thức. Từ đó HS dễ dàng lĩnh hội kiến thức một cách trực quan, sinh
động.
Ở nước ta, trong giai đoạn hiện nay vấn đề phát triển rộng rãi ứng dụng
CNTT trong nhiều môn học, trong mọi trường, mọi cấp học và mọi ngành học
là một vấn đề cấp thiết. Nhưng tại trường Tiểu học Số 2 Bắc Lý – Đồng Hới –
Quảng Bình việc ứng dụng CNTT trong dạy học nói chung và đặc biệt là
trong dạy học phân môn TTMT còn hạn chế. Bởi đối với phân môn này có
một số GV rất ngại khi giảng dạy vì HS thiếu tập trung khi nghe giảng và
phân tích về mĩ thuật. Đây là một vấn đề trở ngại không nhỏ đối với
PMTTMT. Vì vậy để truyền đạt kiến thức như thế nào tới học sinh mà vẫn
đảm bảo tính vừa sức, đạt mục tiêu của bài học? Làm sao để HS hứng thú với
tiết học TTMT? Làm thế nào để HS không cảm thấy tiết học khô khan và
nhàm chán? Đó chính là ứng dụng CNTT vào dạy học với những bản trình
diễn GAĐT thật sinh động, thu hút sự chú ý của HS.
Chính vì lý do trên, tôi chọn đề tài: “Ứng dụng CNTT vào dạy
học phân môn thường thức mỹ thuật ở Tiểu học” để làm khóa luận tốt
nghiệp.
8


2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
- “Phương tiện kĩ thuật dạy học và ứng dụng CNTT trong dạy học ở Tiểu
học” của tác giả Chu Vĩnh Quyên đã giới thiệu khá chi tiết về phương tiện
dạy học hiện đại, cách sử dụng máy tính, máy chiếu trong giờ dạy. Bên cạnh
đó, tác giả còn đề cập đến quy trình thiết kế chung của một giáo án điện tử để
người GV có thể áp dụng trong việc thiết kế cho từng môn học cụ thể.
- “Phương tiện kĩ thuật và ứng dụng CNTT trong dạy học ở Tiểu học”
của tác giả Trịnh Đình Thắng được biên soạn với mục đích trang bị và nâng
cao kiến thức, kỹ năng phương tiện kĩ thuật dạy học và ứng dụng CNTT trong
dạy học nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục Tiểu học, phục vụ cho giờ

dạy của GV đạt hiệu quả cao.
- “Mĩ thuật và phương pháp dạy học Mĩ thuật”, Dự án phát triển GV
Tiểu học giúp GV nắm bắt được chương trình, nội dung, phương pháp của
môn học từ đó sẽ có những phương pháp dạy học phù hợp để đạt hiệu quả
cao.
- Ngoài ra, các tài liệu trên Internet còn cung cấp cho người GV
nhiều kiến thức về tin học khác, giúp GV hiểu sâu hơn về lĩnh vực này, áp
dụng trong giảng dạy phân môn thường thức mĩ thuật và nhiều môn học khác
một cách linh hoạt, sáng tạo.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục đích nghiên cứu
Thực hiện khóa luận này, tôi mong CNTT sẽ đến gần hơn với HS, giúp
học sinh hứng thú và tập trung khi học phân môn TTMT. Và việc ứng dụng
CNTT vào dạy học sẽ góp phần đổi mới phương pháp dạy học và nâng cao
hiệu quả dạy học hiện nay.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
9


- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài
- Tìm hiểu về ứng dụng CNTT vào phân môn TTMT ở Tiểu học
- Đề xuất một số bài giáo án điện tử và giải pháp để ứng dụng
CNTT trong dạy học phân môn TTMT ở Tiểu học một cách có hiệu quả.
4. Phạm vi nghiên cứu
Khóa luận nghiên cứu một số phần mềm phù hợp dạy học phân môn
TTMT ở Tiểu học. Và bài giáo án điện tử cùng một số giải pháp ứng dụng
CNTT vào dạy học phân môn TTMT ở Tiểu học.
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu: học sinh và giáo viên trường Tiểu học số 2 Bắc
Lý, Đồng Hới, Quảng Bình.

- Đối tượng nghiên cứu: nghiên cứu các phần mềm dạy học phân môn
TTMT ở Tiểu học và ứng dụng chúng vào dạy học các nội dung trong chương
trình phân môn TTMT ở Tiểu học.
6. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài này đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau đây:
- Nhóm phương pháp lý thuyết:
+ Đọc các tài liệu, nghiên cứu các phần mềm thiết kế bài dạy,
đọc SGK, SGV, các loại sách tham khảo… có liên quan đến nội dung đề tài.
+ Tìm và chọn lọc các thông tin có liên quan đến nội dung đề tài.
- Nhóm phương pháp thực tiễn:
+Thực tiễn soạn giáo án có ứng dụng CNTT.
+ Phương pháp so sánh, đối chiếu, kiểm nghiệm trên 2 đối tượng:
Tiết dạy có ứng dụng CNTT và tiết dạy không có ứng dụng CNTT. Từ
đó rút ra kết luận.
+ Phương pháp chuyên gia (thu thập ý kiến kiến của các chuyên gia)
7. Đóng góp mới của đề tài:
10


Khóa luận đủ ở file: Khóa luận full