Kỹ năng viết bản tin

1. Làm thế nào để viết được một bản tin
2. Cấu trúc của một bản tin
3. Lập kế hoạch viết một bản tin
1
2
I. Tầm quan trọng của viết tin
I. Tầm quan trọng của viết tin

Viết tin là một kỹ năng quan trọng của người
làm công tác khuyến nông. Bởi vì tin tức có
tác dụng là truyền đạt nhanh, cô đọng về một
sự kiện gì đó. Nâng cao kỹ năng viết tin sẽ
giúp người viết nâng cao kỹ năng viết.

Bất cứ ai cũng có thể học và viết tin được.

Yêu cầu một bản tin phải: Mạch lạc; Quan
tâm chọn cách viết phù hợp.
3
II. Thực hiện 7 bước sau để có 1 bản tin hay:
II. Thực hiện 7 bước sau để có 1 bản tin hay:
1. Xem xét bài báo sẽ nói về cái gì.
2. Tìm tiêu đề (tên bản tin) thích hợp cho bản tin
3. Bản tin cần phải đầu đủ và đáp ứng các yêu cầu
sau:
1. Phần lời dẫn: Phải trả lời 5 câu hỏi sau:
Ai? (Who)
Cái gì? (What)
Khi nào? (When)
Ở đâu? (Where)
Tại sao? (Why)

4

Gây sự chú ý của người đọc bằng cách sử dụng tình
huống mở, như nêu 1 câu hỏi hay một vài sự kiện mà
người đọc sẽ bị bất ngờ!

Phần thân bài: Ở phần này bắt đầu đưa ra chi tiết của
sự kiện. Nêu ý tưởng hay trích dẫn đôi ba dẫn chứng từ
người được bạn phỏng vấn (người chứng kiến). Lời
nói của người chứng kiến phải đạt vào ngôi thứ ba
trong bài viết (ông ấy, bà ấy, nó hoặc chúng nó). Sử
dụng thể chủ động, để cho người đọc cảm thấy nó thực
sự đang xảy ra!

Phần cuối của Bản tin: Cố gắng kết thúc bằng một
trích dẫn hoặc câu đáng nhớ!
5
4. Chọn vị trí thích hợp để trình bày hình ảnh.
5. Tại điểm cuối cùng của bản tin, đặt tên của tác
giả.
6. Đọc lại và chỉnh sửa những chỗ cần thiết.
7. Kiểm tra lỗi chính tả!
6
II. Cấu trúc của một bản tin
II. Cấu trúc của một bản tin

Bản tin cũng có cấu trúc. Nó được gọi là cấu
trúc tam giác ngược (hay còn gọi là cấu trúc kim
tự tháp ngược).


Cấu trúc tam giác ngược, nghĩa là chúng ta phải
sắp xếp các thông tin trong bài sao cho hợp lý.
Thông tin nào quan trọng nhất thì phải đưa lên
đầu, rồi lần lượt đưa những thông tin ít quan
trọng hơn.

Trong mỗi đoạn văn cũng bắt đầu với thông tin
quan trọng nhất, rồi đến thông tin kém quan
trọng hơn.
7
Giai thoại về tam giác ngược

Có một giai thoại thú vị về cấu trúc tam giác
ngược như sau. Ngày xưa, khi chưa có máy in
kỹ thuật số và công nghệ in ấn, tin tức chủ yếu
viết ra giấy rồi truyền bằng tay. Một lát lại có
một mẫu tin được truyền đến và thế là ông biên
tập đòi phải có cái phòng để ông ta sắp xếp tin
theo trật tự thông tin nào quan trọng nhất ông ta
đưa lên trên. Vì thế người đọc khi vào phòng tin
để đọc thì luôn luôn lấy được phần thông tin ở
bên trên đó là thông tin thiết yếu, quan trọng
nhất của sự kiện.
8
Phải viết đầy đủ 5W và 1H

Như phần trên đã nói nếu xem bản tin như hình
ảnh của 1 tam giác ngược. Tức là, người viết
phải sắp xếp nêu ra ý chính rồi sau đó bù đắp
thêm thông tin phụ. Nhưng vấn đề là bạn phải

biết cái nào là những thông tin phụ cần phải
thêm vào?

Bạn nên tuân theo 6 yếu tố (6Ws). Thực ra
không có 6W mà chỉ có 5W thôi! Cái yếu tố thứ
6 đó không phải W mà là H. Như vậy mỗi bản
tin phải có who(ai), where(ở đâu), what(cái gì),
why(tại sao), when(khi nào) và how(làm thế
nào).
9

Trước khi bắt tay vào viết bạn phải trả lời câu hỏi sau:
Tại sao xảy ra sự kiện này? Hãy suy nghĩ làm thế nào để
kể lại sự kiện cho bạn bè. Bạn có thể bắt đầu như thế
này: “Các bạn sẽ không biết là tôi vừa mới gặp ai
đâu!” Tiếp theo bạn có thể nói về nơi họ gặp, họ đã
làm gì, và tại sao lại ‘chuyện lớn’. Chúng ta muốn
nghe về hành động của nhân vật trong sự kiện đang
xảy ra và tin tức đó là gì? Trong bất cứ nội dung của
bản tin nào, bạn sẽ thấy là tất cả nội dung của bản tin
đều được người ta sắp xếp tất cả hết vào 2 đoạn văn
đầu, những thông tin thêm sau đó chỉ là phần bổ sung
thêm.
10
Ví dụ
Ví dụ

Ví dụ: Nếu viết tin về vụ đụng xe, tôi sẽ kể ra
ai là nhân chứng (người đi đường, hành
khách sống sót) thời gian và địa điểm đụng,

tại sao đụng. Đó là thông tin chính (5W+1H).
Và câu chuyện có thể được viết như sau:
11

Hai người sống sót trong vụ đụng xe nghiêm
trọng tại đường Đồi Thông vào lúc 6 giờ sáng
nay. Vụ va chạm xảy ra khi xe ông Mít đang
vượt qua làn đường phía bên phải để tránh con
chó. Bà Giôn cũng đang đi trên làn xe đó và
không thắng kịp. Cả ông Mít và bà Giôn đều
được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện địa phương.

Trên đây không phải là một bản tin hay, chủ yếu
để cho các bạn có ý tưởng có thể viết được 1 bản
tin.
12
13
Một bản tin có 3 phần

Tên của bản tin:
Tên của bản tin: Tên không quá dài nhưng phải thể hiện
được ý chính của bản tin

Lời dẫn:
Lời dẫn: Thường được trình bày ngay sau tên bản tin. Yêu
cầu lời dẫn phải thể hiện được nội dung tóm tắt của bản tin,
và kích thích người đọc muốn hiểu chi tiết bản tin (tức là
sau khi đọc lời dẫn họ muốn đọc tiếp nội dung ra sao?)

Thân bài:

Thân bài: Là phần quan trọng và cần thiết. Do vậy để thân
bài của bản tin đảm bảo chất lượng thì phải đáp ứng 1
trong những đòi hỏi sau đây: Sự kiện tốt hay xấu; có sức
hấp dẫn, hoặc gây kích thích cho người đọc, hoặc sự kiện
nêu trong bản tin phải có tính mãnh liệt; và lời bình luận
phải sâu sắc. Có thể nêu tất cả những đặc tính trên.
14
Lời dẫn

YÊU CẦU:

Phải nắm được ý muốn của người đọc

Nội dung tin phải cần thiết bởi vì tin đó có thể là
tốt, hoặc có tính hấp dẫn, hoặc kích thích, hoặc
mãnh liệt (tàn bạo), lời bình luận quan trọng
hoặc là tất cả những đặc tính trên

Chú ý: Có 2 cách viết lời dẫn trực tiếp và
gián tiếp
15
Lời dẫn trực tiếp

Thường được sử dụng (nhưng không phải lúc
nào cũng sử dụng cách viết lời dẫn này) để
viết những tin nóng

Đưa ra thông tin (cái gì xảy ra) mà người đọc
quan tâm, để họ không bỏ qua bài viết của
bạn;


Về đặc điểm, viết phải đơn giản, súc tích,
trực tiếp, sống động
16
Ví dụ lời dẫn của 1 tin nóng về trận
cuồng phong như sau:
“Cơn bão Georges đã làm ngã cây cối tại bang
Mississippi hôm qua kèm theo mưa lớn (hơn 2
feets), làm cho nước sông tràn bờ và những ngôi
nhà dọc bãi biển cuốn trôi ra vịnh Mexico.”
17