PHÂN TÍCH CHẾ ĐỘ THỦY VĂN, THỦY LỰC ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CÔNG TRÌNH ĐẢM BẢO ỔN ĐỊNH BỜ, LÒNG SÔNG ĐUỐNG
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.42 MB, 112 trang )
Bộ giáo dục và đào tạo
triển nông thôn
Bộ nông nghiệp và phát
Tr-ờng đại học thủy lợi
---------------
PHNG LONG H NG
PHN TCH CH
TH Y L C PH C V
CễNG TRèNH
TH Y V N,
XU T GI I PHP
MB O
N
NH B ,
LềNG SễNG U NG.
Luận văn thạc sĩ
H N i - 2011
Bộ giáo dục và đào tạo
Bộ nông nghiệp và phát
triển nông thôn
Tr-ờng đại học thủy lợi
---------------
PHNG LONG H NG
PHN TCH CH
TH Y L C PH C V
CễNG TRèNH
TH Y V N,
XU T GI I PHP
MB O
N
NH B ,
LềNG SễNG U NG.
Chuyên ngành : xây dựng công trình thủy
Mã số : 60-58-40
Luận văn thạc sĩ
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Ló Thanh H
2. TS. on V n o
H N i - 2011
-1-
M CL C
M
U......................................................................................................................................................................10
1. TÍNH C P THI T C A
TÀI .................................................................10
2. M C ÍCH, NHI M V VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A
TÀI .11
2.1. M c đích và nhi m v c a đ tài. ..............................................................11
2.2.
it
ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài. ............................................11
3. N I DUNG VÀ PH
CH
NG PHÁP NGHIÊN C U .....................................11
NG 1................................................................................................................................................................12
T NG QUAN V TÌNH HÌNH S T L , M T N
NH B VÀ CÁC GI I PHÁP
PHÒNG CH NG S T L B SÔNG.........................................................................................................12
1.1.
C I MT
NHIÊN H TH NG SÔNG H NG - SÔNG THÁI
BÌNH. ...................................................................................................................12
1.1.1. V trí đ a lý. .............................................................................................12
1.1.2.
a hình. .................................................................................................12
1.1.3.
a ch t. ..................................................................................................13
1.2.
C I M H TH NG SÔNG H NG - SÔNG THÁI BÌNH. ............15
1.2.1 H th ng sông H ng ................................................................................15
1.2.2. H th ng sông Thái Bình ........................................................................16
1.2.3.
c đi m thu v n, thu l c: .................................................................16
1.3. TÌNH HÌNH S T L , M T
PHÒNG CH NG S T L
B
N
NH B
VÀ CÁC GI I PHÁP
SÔNG. ............................................................21
1.3.1. Th c tr ng s t l b sông
n
c ta. ......................................................21
1.3.2. Tình hình s t l b sông, b bi n B c B và B c khu IV c . ................21
1.3.3. Tình hình s t l b sông, b bi n mi n Trung và Tây Nguyên. ............23
1.3.4. Tình hình s t l b sông, b bi n Nam B .............................................24
1.3.6. Nguyên nhân gây s t l , m t n đ nh b sông. ......................................28
1.3.7. Các gi i pháp công trình ch ng s t l . ...................................................30
-2-
CH
NG 2................................................................................................................................................................33
PH
NG PHÁP TÍNH TOÁN VÀ PHÂN TÍCH CH
TH Y V N TH Y L C......33
2.1 GI I THI U MÔ HÌNH MIKE 11 TÍNH TOÁN CHO M NG SÔNG
H NG - THÁI BÌNH. ........................................................................................33
2.1.1. C s lý thuy t mô hình m t chi u MIKE 11. .......................................33
2.1.2. Hi u ch nh và ki m đ nh b thông s mô hình MIKE 11. .....................35
2.1.3. Nh n xét k t qu tính. .............................................................................48
2.2 GI I THI U MÔ HÌNH MIKE 21 TÍNH TOÁN TH Y L C CHO
KHU V C NGHIÊN C U. ...............................................................................49
2.1.1. Gi i thi u v mô hình MIKE 21 .............................................................49
2.1.2. C s lý thuy t c a mô hình MIKE21. ..................................................49
2.2 KHU V C NGHIÊN C U VÀ M C ÍCH TÍNH TOÁN. ....................51
2.2.1. Gi i thi u chung v khu v c nghiên c u. ..............................................51
2.2.2. M c đích tính toán. .................................................................................55
2.3
C I M TH Y V N, TH Y L C L C LÒNG D N VÀ MÔ HÌNH
TÍNH TOÁN TH Y L C O N SÔNG. .......................................................55
2.3.1. Mô hình tính toán th y l c đo n sông. ...................................................55
2.3.2. Các tr
ng h p tính toán. .......................................................................62
2.4. K T QU NGHIÊN C U MÔ HÌNH THEO CÁC TR
NH N XÉT
XU T GI I PHÁP
N
NG H P,
NH B . ......................................63
2.4.1. K t qu tính toán th y l c, gi i pháp n đ nh b cho các tr
ng h p. ..63
2.4.2. Phân tích m t c t th y l c. .....................................................................71
2.4.3. Tính toán quá trình b i xói. ....................................................................72
CH
NG 3................................................................................................................................................................76
GI I PHÁP CÔNG TRÌNH S LÝ S T TR
3.1. NGUYÊN NHÂN GÂY S T TR
T, TÍNH TOÁN KI M TRA N
T VÀ GI I PHÁP
3.1.1. ánh giá và nh n xét các nguyên nhân nh h
N
NH.76
NH B . 76
ng t i n đ nh b . .......76
-3-
3.1.2.
xu t gi i pháp n đ nh b ..................................................................76
3.1.3. Gi i pháp công trình. ..............................................................................77
3.2. TÍNH TOÁN KI M TRA
N
NH B . .................................................80
3.2.1. Tính toán n đ nh mái d c. .....................................................................80
3.2.2. K t qu tính toán. ...................................................................................87
3.2.3. Nh n xét k t qu tính toán. .....................................................................88
K T LU N VÀ KI N NGH ............................................................................................................................89
1. CÁC N I DUNG
T
C TRONG LU N V N ................................89
2.NH NG T N T I VÀ H N CH TRONG QUÁ TRÌNH TH C HI N
LU N V N. ........................................................................................................90
3. KI N NGH V H
NG NHIÊN C U TI P THEO. .............................90
TÀI LI U THAM KH O ...................................................................................................................................91
PH L C.....................................................................................................................................................................93
-4-
DANH M C CÁC HÌNH V
Hình 1.1: Quan h (H~t) tr m S n Tây. ...................................................................19
Hình 1.2: Quan h (H~t) tr m Hà N i. .....................................................................20
Hình 1.3: Quan h (H~t) tr m Th
ng Cát. ..............................................................20
Hình 1.4: Hi n t
ng s t s t chân kè Thanh Am Hà N i th
ng l u C u u ng. ..26
Hình 1.5: Hi n t
ng s t l b sông Bôi Huy n L c Th y, t nh Hòa Bình .............26
Hình 1.6: Hi n t
ng s t l b sông Chu Huy n Thi u Hóa, t nh Thanh Hóa ........26
Hình 1.7: Hi n t
ng s t l b sông Lô, c a kh u Thanh Th y, t nh Hà Giang. .....26
Hình 1.8: S t l do dòng ch y, sóng làm m t chân kh i đ t. ...................................27
Hình 1.9: S t l do áp l c n
c trong v t n t (a) và dòng th m (b).........................27
Hình 1.10: Các hình th c tr
t dòng ........................................................................27
Hình 1.11: Các hình th c tr
t. ................................................................................28
Hình 1.12: Tr ng thái cân b ng đ ng c a lòng d n. .................................................29
Hình 1.13: S t l b do dòng ch y, sóng và dòng th m ...........................................29
Hình 1.14: S t l b do khai thác cát lòng sông. ......................................................30
Hình 1.15: Sóng do tàu thuy n t o ra tác d ng lên lòng d n ....................................30
Hình 1.16: H th ng kè m hàn. ...............................................................................31
Hình 1.17: C u t o kè m hàn. ..................................................................................31
Hình 1.18: C u t o kè lát mái....................................................................................32
Hình 1.19: C m cây gây b i. ....................................................................................32
Hình 1.20: M hàn c c. .............................................................................................32
Hình1.21: Mái b o v b đã hoàn thành. .................................................................32
Hình 1.22: Kè m hàn đã hoàn thành ........................................................................32
Hình 2.1a: S đ sai phân h u h n 6 đi m n Abbott. .............................................34
Hình 2.1b: S đ sai phân 6 đi m n Abbott trong m t ph ng x~t...........................34
Hình 2.2: S đ tính toán thu l c và mô ph ng m n m ng sông H ng-Thái Bình. ...... 37
-5-
Hình 2.3: S đ m ng sông H ng-Thái Bình trong giao di n MIKE 11. .................38
Hình 2.4.
ng quá trình l u l
ng th c đo t i tr m S n Tây tháng 1 n m 2006.40
Hình 2.5.
ng quá trình l u l
ng th c đo t i tr m Ch tháng 1 n m 2006 .......40
Hình 2.6.
ng quá trình l u l
ng th c đo t i tr m Gia B y (1/2006). ...............40
Hình 2.7:
ng quá trình l u l
ng th c đo t i tr m Gián Kh u (1/2006)............40
Hình 2.8.
ng quá trình l u l
ng th c đo t i tr m H ng Thi (1/2006)..............41
Hình 2.9.
ng quá trình l u l
ng th c đo t i tr m C u S n (1/2006). .............41
Hình 2.10.
ng quá trình m c n
c tri u c a các tr m thu v n c a sông thu c
h th ng sông H ng - Thái Bình n m 2006. .............................................................41
Hình 2.11.
ng quá trình đ m n t i các c a sông thu c h th ng sông ............42
H ng – Thái Bình n m 2006 .....................................................................................42
Hình 2.12. Giao di n thi t l p các thông s th y l c. ...............................................43
Hình 2.13. Quá trình l u l
ng th c đo và tính toán trên sông H ng (1/2006) -
Tr m Hà N i. ............................................................................................................46
Hình 2.14. Quá trình l u l
Tr m Th
ng th c đo và tính toán trên sông u ng (1/2006) -
ng Cát. .....................................................................................................46
Hình 2.15. Quá trình m c n
c th c đo và tính toán trên sông H ng (1/2006) -
Tr m Hà N i. ............................................................................................................46
Hình 2.16. Quá trình m c n
Tr m Th
c th c đo và tính toán trên sông u ng (1/2006) -
ng Cát. .....................................................................................................46
Hình 2.17. Quá trình m c n
c th c đo và tính toán trên sông Kinh Th y (1/2006) -
Tr m B n Bình. .........................................................................................................47
Hình 2.18. Quá trình m c n
c th c đo và tính toán trên sông Thái Bình (1/2006) -
Tr m Cát Khê. ...........................................................................................................47
Hình 2.19. Quá trình m c n
c th c đo và tính toán trên sông V n Úc (1/2006) -
Tr m Trung Trang. ....................................................................................................47
-6-
Hình 2.20. Quá trình m c n
c th c đo và tính toán trên sông Thái Bình (1/2006) -
Tr m Ph L i. ............................................................................................................47
Hình 2.21. Quá trình m c n
Tri u D
c th c đo và tính toán trên sông Lu c (1/2006) - Tr m
ng. .............................................................................................................48
Hình 2-22. Quá trình m c n
c th c đo và tính toán trên sông Trà Lý (1/2006) -
Tr m ông Quý. .......................................................................................................48
Hình 2-23: Khu v c th
ng h l u c u u ng ( nh ch p t v tinh). ....................52
Hình 2-24: Hi n tr ng sông u ng nhìn t th
ng l u bên h u c u u ng. ..........53
Hình 2-25: Hi n tr ng s t l nghiêm tr ng t i b t đ i di n kè Thanh Am. ...........55
Hình 2.26: S li u đ sâu và b n đ v tinh khu v c qua c u u ng. .....................56
Hình 2.27: Mi n tính toán và tr
ng đ sâu khu v c c u u ng. ............................56
Hình 2.28: Mi n tính toán và tr
ng đ sâu khu v c c u u ng .............................57
Hình 2.29: S đ v trí tuy n kh o sát th y v n khu v c c u u ng. ......................57
Hình 2.30: Bi n trình l u l
Hình 2.31: Bi n trình m c n
ng t i Th
ng Cát t 31/1/2008 đ n 04/2/2008. ........58
c t i h l u c u u ng t 31/1/2008 - 04/2/2008 ....58
Hình 2.32: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 2 (TV2-Hi u ch nh). . 59
Hình 2.33. So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 3 (TV3-Hi u ch nh). . 59
Hình 2.34: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 4 (TV4-Hi u ch nh). . 59
Hình 2.35: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 5 (TV5-Hi u ch nh). . 59
Hình 2.36: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 6 (TV6-Hi u ch nh). . 60
Hình 2.37: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 7 (TV7-Hi u ch nh). . 60
Hình 2.38: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 2 (TV2-Th m đ nh). . 60
Hình 2.39: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 3 (TV3-Th m đ nh). . 60
Hình 2.40: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 4 (TV4-Th m đ nh). . 61
Hình 2.41: So vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 5 (TV5-Th m đ nh). ...61
Hình 2.42: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 6 (TV6-Th m đ nh). . 61
-7-
Hình 2.43: So sánh vtb th c đo và tính toán t i m t c t th y v n 7 (TV7-Th m đ nh). . 61
Hình 2.44: Q(a) và H (b) mùa l n m 1971 t i Th
ng Cát và h l u c u u ng ..63
Hình 2.45: Q(a) và H (b) mùa l n m 1996 t i Th
ng Cát và h l u c u u ng ..64
Hình 2.46: Q(a) và H (b) mùa l n m 1999 t i Th
ng Cát và h l u c u u ng ..64
Hình 2.47: Q(a) và H (b) l 5% (d ng 1996) t i Th
ng Cát và h l u c u u ng65
Hình 2.48: Tr ng v n t c và MN lúc 12h 21/8/1971 khu v c c u u ng (PA1_71)..... 65
Hình 2.49: Tr
ng v n t c và MN lúc 22h 22/8/1996 khu v c c u u ng (PA1_96). . 65
Hình 2.50: Tr
ng v n t c và MN lúc 16h 21/8/1999 khu v c c u u ng (PA1_99) .. 66
Hình 2.51: Tr
ng Vtbmax khu c u u ng trong tr n l tháng 8 n m 1971 (PA1_71) 66
Hình 2.52: Tr ng Vtbmax khu c u u ng trong tr n l tháng 8 n m 1996 (PA1_96). . 66
Hình 2.53: Tr ng Vtbmax khu c u u ng trong tr n l tháng 9 n m 1999 (PA1_99)..... 66
Hình 2.54. Bi n trình v n t c và m c n
c t i m t c t d c sông đo n qua c u
u ng trong tr n l tháng 9 n m 1971 (PA1_71). ...................................................67
Hình 2.55: Bi n trình t c đ dòng ch y và m c n
c t i m t c t d c sông đo n qua
c u u ng trong tr n l tháng 9 n m 1996 (PA1_96). .............................................67
Hình 2.56: Bi n trình t c đ dòng ch y và m c n
c t i m t c t d c sông đo n qua
c u u ng trong tr n l tháng 9 n m 1999 (PA1_99). .............................................67
Hình 2.57: Bi n trình t c đ dòng ch y và đ sâu t i m t c t d c sông đo n qua c u
u ng TV5 trong tr n l tháng 9 n m 1971 (PA1_71). ...........................................67
Hình 2.58: Bi n trình t c đ dòng ch y và đ sâu t i m t c t d c sông đo n qua c u
u ng TV5 trong tr n l tháng 9 n m 1996 (PA1_96) ............................................68
Hình 2.59: Bi n trình t c đ dòng ch y và đ sâu t i m t c t d c sông đo n qua c u
u ng TV5 trong tr n l tháng 9 n m 1999 (PA1 - 99). ..........................................68
Hình 2.60:
a hình m t c t TV5 trong các ph
Hình 2.61 (a,b):
ng TSMN và l u l
ng án tính toán. ............................68
ng đ nh l tr m TV Th
ng Cát ............70
Hình 2.62: T c d dòng ch y c c đ i d c sông u ng trong mi n tính toán c a
ph
ng án PA6_96 (l 5% d ng l 1996).................................................................70
-8-
Hình 2.63: Tiêu chu n b i/xói đ i v i các h t đ ng nh t (theo Hjulstrom, 1935) ...71
Hình 2.64: T
ng quan gi a l u l
TV5 t i c u u ng đ i v i ph
ng Q t i Th
ng Cát và m c n
ct im tc t
ng án PA6. ............................................................71
Hình 2.65: So sánh cao trình hai m t c t TV5 và TV7 hi n tr ng ............................72
Hình 2.66: So sánh di n tích hai m t c t TV5 và TV7 hi n tr ng theo đ sâu t cao trình 0m 72
Hình 2.67. S phân b m c đ b i (m) sau 5 ngày v i l 1996, 5%. .......................73
Hình 2.68: S phân b m c đ xói (m) sau 5 ngày v i l 1996, 5%........................73
Hình 2.69:
a hình khu v c th
ng và h l u c u u ng khi có h xói. ...............74
Hình 2.70:
a hình khu v c th
ng và h l u c u u ng khi l p h xói ...............74
Hình 2.71: Tr
ng v n t c khu v c th
ng và h l u c u u ng khi có h xói. ....74
Hình 2.72: Tr
ng v n t c khu v c th
ng và h l u c u u ng khi l p h xói. ...74
Hình 2.73: Kh n ng xói khu v c th
ng và h l u c u u ng khi có h xói. .......75
Hình 2.74: Kh n ng xói khu v c th
ng và h l u c u u ng khi l p h xói. ......75
Hình 2.75: Bi n trình m c n c và v n t c dòng ch y d c theo đo n sông qua c u u ng.75
Hình 3.1: L u t c c đ i d c sông u ng trong mi n tính toán c a tr
ng h p tính
toán PA6_96 (l 5% d ng l 1996). ..........................................................................80
Hình 3.2: Bi n trình t c đ dòng ch y và đ sâu t i m t c t ngang sông TV5 trong
tr n l tháng 9 n m 1996 (PA1_96). .........................................................................80
Hình 3.3: Các l c tác d ng và m t c t hình h c mái d c v i m t tr
t tr tròn. .....86
-9-
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 1.1:
c tr ng đ nh l LN, TB và NN n m h th ng sông H ng...................17
B ng 1.2:
c tr ng các tr n l trên sông H ng.......................................................17
B ng 1.3: MNTB ngày l n nh t, nh nh t các tr m trên h th ng sông H - TB......19
B ng 2.1: H s nhám c a các sông trong h th ng sông H ng-Thái Bình.............43
B ng 2.2: K t qu đánh giá sai s tính toán và th c đo t i m t s tr m ki m tra.....45
B ng 2.3: Các tr
ng h p tính toán..........................................................................62
B ng 2.4: Các giá tr dòng ch y c c đ i c a dòng ch y qua m t c t c u u ng.....69
B ng 3.1: Các ch tiêu tính toán c a các l p đ t.......................................................82
B ng 3.2: Các ch tiêu tính toán c a các l p đ t (ti p).............................................83
B ng 3.3: B ng t ng h p k t qu tính toán n đ nh cho các tr
ng h p..................87
- 10 -
M
1. TÍNH C P THI T C A
U
TÀI
S t l b sông, xói, b i lòng sông là hi n t
đ ng c a dòng sông - đây là hi n t
ng t nhiên n m trong quy lu t v n
ng đã, đang và s còn di n ra. Tuy nhiên, do s
bi n đ i khí h u toàn c u, th i ti t di n bi n b t th
và các tác đ ng c a con ng
ng theo chi u h
ng c c đoan
i, s t l , xói b sông đã tr thành hi n t
ng thiên tai,
đe do đ n an toàn đê đi u, đe do đ n tính m ng tài s n nhân dân.
Sông
u ng là m t sông đào, là phân l u chuy n n
c t sông H ng sang h
th ng sông Thái Bình v i chi u dài sông kho ng 59km. Do đ c đi m t nhiên v
đ a hình l u v c gi a 2 h th ng sông H ng và sông Thái Bình nên sông
đ d c r t l n, lòng sông h p, u n khúc liên t c (m c n
Cát là 13,1m, m c n
u ng có
c thi t k đê t i Th
c thi t k đê t i Ph L i là 7,2m). Khu v c c u
ng
u ng là
đo n sông b th t h p nh t trên toàn tuy n sông u ng v i chi u r ng lòng sông ch
kho ng 190m nên v mùa l l u t c dòng ch y l n, lòng sông liên t c có di n bi n
xói sâu vào các n m 1994, 1997, 2000, 2001, 2003, 2005, g n đây nh t là tháng
01/2006 gây s t tr
t các kè Thanh Am, Tình Quang, Gia Th
do đ n an toàn đê đi u, nh h
ng,
ng Viên...đe
ng tr c ti p đ n cu c s ng c a nhân dân trong khu
v c. Do mái kè là m t ph n c a mái đê l i th
ng xuyên có di n bi n s t l nên
nh ng n m g n đây, B Nông nghi p & Phát tri n nông thôn và U ban nhân dân
thành ph Hà N i liên t c ph i ch đ o x lý xói sâu lòng sông, s t l b sông.
Lòng sông
u ng t i m t s khu v c hi n nay là không n đ nh, nó nh h
tr c ti p đ n n đ nh b sông. Công tác x lý các s c s t, tr
kè Thanh Am, Kè Tình Quang, Kè Gia Th
nhi u l n nh ng v n ch a x lý đ
ng
t, lún s t đê và kè (
ng...) trong khu v c đã đ
c th c hi n
c tri t đ , hàng n m các đi m này v n đ
c coi
là tr ng đi m trong công tác phòng, ch ng l t, bão c a thành ph Hà N i. Vi c
nghiên c u đ xu t gi i pháp cho t ng v trí xung y u nh m n đ nh b b o đ m an
toàn lâu dài cho đê, kè khu v c c u u ng là yêu c u c p thi t t th c t đ t ra.
Nh ng v n đ trên chính là lí do ra đ i đ tài “Phân tích ch đ th y v n, th y
l c ph c v đ xu t gi i pháp công trình đ m b o n đ nh b , lòng sông u ng”.
- 11 -
2. M C ÍCH, NHI M V VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A
TÀI
2.1. M c đích và nhi m v c a đ tài.
- Nghiên c u ch đ thu v n, thu l c dòng ch y sông H ng - sông Thái Bình
và sông u ng.
- ánh giá, xác đ nh nguyên nhân s t l b sông t i m t s khu v c sung yêu b
t , h u sông u ng.
-
xu t, tính toán l a ch n các gi i pháp công trình đ m b o n đ nh mái đê,
kè, b o v ch ng xói l lòng b sông.
it
2.2.
-
it
ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài.
ng nghiên c u là dòng sông u ng.
- Ph m vi nghiên c u là các ch đ th y v n, th y l c các bi n pháp n đ nh b ,
lòng sông.
3. N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
- Thu th p, kh o sát và b sung s li u khí t
bùn cát cho khu v c nghiên c u và nh h
h
ng th y v n, đ a hình, đ a ch t,
ng
ánh gia t ng quan ch đ th y v n, th y l c sông H ng - Thái Bính và nh
ng đ sông u ng
- S d ng mô hình 1 chi u MIKE 11 đánh giá ch đ thu v n, thu l c dòng
ch y H ng - Thái Bình và sông u ng;
- S d ng mô hình MIKE 11 k t h p v i mô hình MIKE 21 đ đánh giá, xác
đ nh nguyên nhân s t l b sông m t s khu v c xung y u trên sông u ng;
-
xu t, tính toán l a ch n các gi i pháp công trình đ m b o n đ nh mái đê,
kè, b o v ch ng xói l b các khu v c sung y u trên sông u ng.
- 12 -
CH
NG 1
T NG QUAN V TÌNH HÌNH S T L , M T
PHÁP PHÒNG CH NG S T L
C I MT
1.1.
N
B
NH B
VÀ CÁC GI I
SÔNG
NHIÊN H TH NG SÔNG H NG - SÔNG THÁI BÌNH.
1.1.1. V trí đ a lý.
H th ng sông H ng - sông Thái Bình n m
to đ đ a lý 20000' đ n 25030' đ
v b c, 100000' đ n 107010' đ kinh đông, phía b c giáp h th ng sông Tr
ng
Giang, phía tây giáp h th ng sông Mê Kông, phía đông b c giáp h th ng sông T
Giang, phía nam giáp h th ng sông Mã và phía đông là v nh B c B .
lãnh th Vi t Nam, h th ng sông H ng - sông Thái Bình n m trong ph m vi
to đ đ a lý: 102010' đ n 107010' đ kinh đông, 20000' đ n 23026' đ v b c v i
di n tích l u v c 87880 km2 (chi m 51,60% di n tích l u v c toàn h th ng). Các
sông su i trong h th ng sông H - sông TB ch y qua 23 t nh, thành ph
Sông
u ng n m
B cB .
vùng đ ng b ng c a h th ng sông H ng - sông Thái Bình
b t đ u t ngã ba Dâu - Xuân Canh ch y qua đ a ph n các huy n
ông Anh, Gia
Lâm (thành ph Hà N i), các huy n Qu Võ, Thu n Thành, Gia Bình, L
(t nh B c Ninh) và đi m cu i là ngã ba M L c - Trung Kênh. Sông
phân l u c a sông H ng chuy n n
68km là ngu n cung c p n
1.1.2.
ng Tài
u ng là m t
c sang sông Thái Bình có chi u dài kho ng
c chính cho h th ng sông Thái Bình.
a hình.
a hình trong l u v c h th ng sông H ng - sông Thái Bình r t đa d ng bao
g m: Núi, đ i và vùng đ ng b ng, có xu th th p d n theo h
Nam.
ng Tây B c -
ông
a hình đ i núi chi m ph n l n di n tích v i đ cao trung bình 1090m.
Vùng th
ng l u: Có nhi u dãy núi cao ch y theo h
ng Tây B c -
ho c B c - Nam phân cách gi a các l u v c nh : Dãy Vô L
cao trên 3000 m, ng n cách l u v c sông
ông Nam
ng và Ai Lao có đ nh
à v i sông Mê Kông, dãy Hoàng Liên
S n có đ nh Phan Xi P ng cao 3142 m ng n cách gi a sông Thao v i sông
dãy Ngân S n, Tam
Bình v i sông Lô.
à, các
o có đ nh cao t 1000 - 2000 m ng n cách gi a sông Thái
- 13 -
Vùng Trung du:
c tr ng b i đ a hình đ i núi bát úp, đ cao t d
i 50 - 100m.
Vùng đ ng b ng: T Vi t Trì đ n Ba L t, di n tích vùng đ ng b ng có cao đ
m t đ t t 0,4m đ n 9,0 m.
Khu v c Th
tuy n sông
ng h , l u c u
u ng. Hi n t
u ng là đo n sông b th t h p nh t trên toàn
ng s t, l khu v c này (T kè Rubi đ n h t kè Tình
Quang) di n ra r t m nh và ph c t p.
đo n th
mùa m a l cao ng v i c p báo đ ng 2÷3,
ng l u Nhà máy g ch chi u r ng m t c t m r ng t i 1300 m, đ n khu
nhà máy g ch m t c t co h p còn 200m và t i C u
u ng chi u r ng m t c t ch
còn 180 m. Cho t i h t khu v c Tình Quang m t c t l i đ
c m r ng t i 900 ÷
1000m. Vì lòng sông b thu h p m nh và đ t ng t nên dòng ch y phát sinh bi n
đ ng l n.
Bãi sông bên b h u khu v c th
ng l u c u
u ng đã b xói l d n đ n mái
sông và mái đê h p l i thành mái d c duy nh t, nh v y khi s c x y ra s tác đ ng
tr c ti p đ n thân đê và nguy c gây ra v đê là r t l n.
1.1.3.
a ch t.
Vùng núi cao trong h th ng sông H - sông TB đ
c c u t o b i các lo i đá nh
granit, đá phi n, sa di p th ch, phi n th ch, sa th ch, cát k t, cu i k t và đá vôi.
ng b ng sông H ng, t góc đ đ a ch t là đ n v ki n t o, m t tr ng d ng đ a
hào, m t b n tích t tr m tích Kainozoi. Phân b đ t đá có tu i t Proterozoi đ n
hi n đ i, bao g m các thành t o bi n ch t, m c ma và tr m tích. Các thành t o bi n
ch t thu c lo i h sông H ng có tu i Proterozoi (PR, sh), phân b d
đông nam th xã S n Tây,
(Nam
huy n Bình L c (Hà Nam),
nh). Các thành t o bi n ch t phân b
i d ng núi sót
núi Gôi, huy n Ý Yên
huy n Chí Linh (H i D
ng) v i
m t di n tích nh thu c h t ng T n Mài có tu i Ocdovie - silua (D-S tm).
Các thành t o tr m tích l c nguyên - các bon nát phân b v i m t di n tích nh
thu c h t ng Xuân S n có tu i Silua - Devon (S2 - D1 xs).
t đá cát k t d ng quaczit thu c h t ng D
ng
(D1-2 dđ), phân b ch y u Tràng Kênh, Ni m S n, D
t đá h t ng
ng, tu i Devon s m - gi a
ng
S n, tu i Devon s m (D1đs) phân b
ng thu c H i Phòng.
S n, Chòi Mông,
- 14 -
Ba Dì, B n Tàu thu c H i Phòng.
d ng tr ng cá k t tinh l ra
t đá ch y u cát k t màu xám vàng.
á vôi
b c Th y Nguyên (H i Phòng) thu c h t ng L S n,
có tu i Devon gi a (D2ls).
H t ng Cát Bà có tu i cacbon s m (c, cb) v i thành ph n tr m tích khá đ ng
nh t g m đá vôi phân l p m ng đ n dày, màu đen. Phân b ch y u
đ o Cát Bà,
b c Th y Nguyên và tây núi Voi (Ki n An).
á vôi màu xám sáng phân b
B t, g nh V n,... thu c h t ng l
b c và tây b c Gia Lu n, Phù Long, b c núi
ng k (Dovjicov.A.E-1965) ho c h t ng Quang
Hanh có tu i cacbon-Pecmi (C-Plk).
á Porphyrit bajan đôi n i g p dãn k t, cu i, k t vôi l ra
tây nam huy n Ba
Vì (Hà Tây) thu c h t ng C m Thu , tu i Pacmi mu n (P2ct).
á phi n sét, b t k t tinh v i các th u kính đá vôi, phân b
Ba Vì (Hà Tây),
Kim B ng (Hà Nam), Nho Quan (Ninh Bình) thu c h t ng Cò Nòi (T1cn).
á vôi xám s m phân l p m ng, đá vôi xám sáng d ng kh i phân b
tích Chùa H
khu di
ng (Hà Tây), Kim B ng (Hà Nam), Nho Quan, Gia Vi n, Hoa L ,
Yên Mô (Ninh Bình) thu c h t ng
t đá có tu i Trias gi a phân b
ng Giao có tu i Trias gi a (T2đg).
Chí Linh, Kinh Môn (H i D
(Hà N i) thu c h t ng Nà Khu t (T2nk). T i Chí Linh (H i D
ng), Sóc S n
ng) có m t di n
tích nh phân b ryolit, cát k t tuf xen đá phi n sét đ c gi đ nh x p vào h t ng
Sông Hi n có tu i Trias gi a (T2sh).
á s n k t, cát k t, hàng ch c v a than, đá phân b
Chí Linh (H i D
ng)
thu c h t ng Hòn Gai, có tu i Triat mu n (T3hg). Trong khi đó đá cát k t d ng
quanzit, b t k t màu đ c ng phân b v i m t di n tích nh
D
Chí Linh (H i
ng) l i thu c h t ng M u S n (T3ms).
á sét vôi, b t k t ch a các th u kính đá vôi phân b
t ng N m Th m, tu i Trias gi a - mu n (T2-3nt).
Ba Vì (Hà Tây) thu c h
á cát k t t a, phun trào, sét vôi
phân b ven rìa tây, tây nam vùng đ ng b ng thu c h t ng M
ng Tr i tu i Trias
gi a - mu n.
á cát k t, b t k t, cu i k t phân b thành m t d i theo h
ng tây b c đông
- 15 -
nam
khu v c Trung Hà - Su i Hai (Hà Tây) thu c h t ng Nà D
Neogen (N nd). Các thành t o m c ma phân b ch y u
ng có tu i
dãy núi Ba Vì (Hà Tây)
thu c phía h t ng Ba Vì có tu i Paleozoi mu n (d 1bv).
Nh v y, đ t đá có tu i tr
c
T phân b ch y u ven rìa
H ng. Các thành t o tr m tích b r i có tu i
t ph kh p
ng b ng sông
ng b ng sông H ng.
Vùng ven rìa g p các thành t o h t thô nh cu i, s n thu c h t ng Hà N i, có tu i
pleistocen gi a mu n (aQII – III) ngu n g c tr m tích sông. Vùng Sóc S n,
Anh (Hà N i), Chí Linh (H i D
ông
ng), Gia Vi n (Ninh Bình) g p các thành t o cát,
b t, sét có màu vàng loang l , có tu i pleistocen mu n, ngu n g c sông ho c bi n
(aQIII, mQIII). Nh ng thành t o Pleistocen phân b vùng ven rìa, còn đ i b ph n
di n tích
ng b ng sông H ng ph các thành t o tr m tích có tu i Holocen s m -
gi a ho c Holocen gi a - mu n (QIV1-2 và QIV 2-3).
Vùng đ ng b ng châu th sông H ng hình thành do phù sa c a h th ng sông
H ng và sông Thái Bình b i đ p.
1.2.
C I M H TH NG SÔNG H NG - SÔNG THÁI BÌNH.
H th ng sông H ng - sông Thái Bình là 2 trong 9 h th ng sông l n có di n
tích l u v c l n h n 10.000 km2
n
phát tri n không đ ng đ u v i m t đ l
nh ng vùng cao nguyên đá vôi nh
km/km2
c ta. M ng l
i sông su i trong h th ng
i sông t 0,25 km/km2 đ n 0,5 km/km2
M c Châu,
ng V n,... đ n l n h n 1,5
nh ng vùng m a nhi u, đ a hình chia c t m nh và đ t t i 4 km/km2
vùng đ ng b ng.
1.2.1 H th ng sông H ng
H th ng sông H ng do ba sông Thao,
à và Lô h p thành. Di n tích l u v c
sông H ng tính đ n S n Tây là 143.700km2, trong đó:
- Sông Thao: Di n tích l u v c 51.800km2 v i t ng chi u dài 843km. Ph n
thu c lãnh th Vi t Nam có di n tích 12.000km2.
- Sông
à: Di n tích l u v c là 52.900km2 v i chi u dài 1010km. Ph n trên
lãnh th Vi t Nam có di n tích 26.800km2 và chi u dài 570km.
- Sông Lô: Di n tích l u v c là 39.000km2, chi u dài 470km, ph n di n tích
- 16 -
thu c lãnh th Vi t Nam là 26.000km2 v i chi u dài 275km.
h l u, sông H ng có các phân l u:
C . Trong đó, sông
áy,
u ng, Lu c, Trà Lý,
ào, Ninh
u ng (dài 64 km), sông Lu c (dài 72 km) chuy n n
ct
sông H ng sang sông Thái Bình; sông Trà Lý (dài 64 km), phân l u t ng n sông
H ng đ ra bi n, sông ào Nam
nh (dài 31,5 km) đ a n
c sông H ng sang sông
áy, sông Ninh C (dài 51,8 km) ch y ra bi n.
1.2.2. H th ng sông Thái Bình
T ng di n tích l u v c tính đ n Ph L i là 12.680 km2, n m g n trong lãnh th
n
c ta, trong đó:
- Sông C u: Dài 288 km, tính đ n Ph L i di n tích l u v c 6.030 km2.
- Sông Th
ng: Dài 157 km, di n tích l u v c 6650 km2.
- Sông L c Nam: Dài 175 km, di n tích l u v c 3.070 km2.
1.2.3.
c đi m thu v n, thu l c:
- L trên h th ng sông H ng: L h du sông H ng đ
sông à, sông Thao và sông Lô; trong đó t ng l
c hình thành t l c a 3
ng l sông à chi m t l t 37%
đ n 69%, l sông Lô chi m t 17% đ n 41,5% và l sông Thao chi m t 13% đ n
30%. L l n th
ng xu t hi n vào trung tu n tháng VIII hàng n m.
T h p l các sông
à, Lô, Thao t o ra đ nh l
h l u sông H ng r t ph c
t p. Theo s li u th ng kê t n m 1902 đ n nay, t n su t t h p l các sông nhánh
g p l sông H ng nh sau: T n su t l sông
à g p l sông H ng là 68%; l sông
Thao g p l sông H ng 44%; l sông Lô g p l sông H ng 47%; l sông
Lô g p l sông H ng 34%; l sông
à, sông Thao g p l sông H ng 25%; l sông
Lô, sông Thao g p l sông H ng 23%; l 3 sông
13%.
n nay ch a x y ra tr
à, sông
à, Thao, Lô g p l sông H ng
ng h p l c c l n c a 3 sông
à, Thao, Lô g p
nhau, và c ng ch a x y ra t h p l c c l n c a sông à v i l c c l n c a sông Lô
hay sông Thao.
- L sông Thái Bình:
t l l
ng l t
c hình thành t 3 sông C u, Th
ng và L c Nam có
ng ng là 34,3%, 22,2% và 43,5% trong t ng l
Thái Bình đ v Ph L i. L
ng l sông Thái Bình
ng l c a sông
Ph L i ch y u là l sông
- 17 -
H ng chuy n qua sông
Thái Bình, trong khi l
u ng chi m t i 70 - 80% t ng l
ng l c a h th ng sông
ng l c a chính sông Thái Bình ch chi m 20% - 30%. Do
đ d c sông u ng l n nên l sông Thái Bình không có nh h
n
ng đáng k t i m c
c l t i Hà N i, mà ch có tác đ ng đ i v i h l u sông Thái Bình.
Sông C u: Mô đun đ nh l l n nh t t i Thác Ri ng là 2000 l/s/km2, Thác B
là 1.572 l/s/km2, sông Công t i Tân C
Sông Th
i
ng 5.475 l/s/km2.
ng: Mô đun dòng ch y l l n nh t t i Chi L ng là 3.336 l/s/km2,
H u L ng 795l/s/km2.
Sông L c Nam: Mô đun đ nh l l n nh t t i C m
Ch là 1.890 l/s/km2.
àn đ t 3.582 l/s/km2; t i
c tr ng đ nh l l n nh t, trung bình và nh nh t n m c a
các tr m trên h th ng sông H ng trong B ng 1.1.
c tr ng các tr n l đi n hình
trên h th ng sông H ng trong B ng 1.2.
B ng 1.1:
c tr ng đ nh l LN, TB và NN n m h th ng sông H ng.
c tr ng đ nh l n m
Tr m
L n nh t
Nh nh t
TBNN
Q (m3/s)
N m
Hoà Bình
21.600/22.700
1945, 1996
10
4.8
1916
Yên Bái
12
1971
4.92
2.64
1931
V Quang
14
1971
4.67
2.36
1960
Hà N i
25.5
1971
12
7.24
1931
B ng 1.2:
Qmax S.
Tr n l
Tây
Q(m3/s) Q(m3/s)
N m
c tr ng các tr n l trên sông H ng.
Ngày
(m3/s)
Hmax Hà
Hmax Ph
N i
L i
(109m3)
(m)
(m)
W8ng
VIII/1971
37.800
21
19,6
14,8
8,56
VIII/1945
33.500
20
18,6
13,9
7,30
VIII/1969
28.300
18
16,8
13,02
6,60
VIII/1996
27.500
20
17,0
13,18
7,07
- 18 -
S li u tr n l 1945 và 1971 là con s hoàn nguyên.
Qua phân tích quá trình dòng ch y b ng s li u m c n
c a các tr m th y v n S n Tây, Hà N i, H ng Yên, Th
c và l u l
ng th c đo
ng Cát th i k tr
c và
sau khi có h Hoà Bình tham gia đi u ti t (t n m 1957 đ n n m 1989 và t n m
1989 đ n n m 1999) có th rút ra m t s nh n xét sau :
- Tr
+
c khi có h Hoà Bình:
nh l th
ng xu t hi n vào trung tu n tháng 8, l u l
ng l n nh t c a th i
k này Qmax = 25.500 m3/s xu t hi n vào VIII/1971 và m c n
c l n nh t t i tr m
Hà N i là +14,80m (VIII/1971).
+ Mùa ki t trên th
L ul
l
ng b t đ u t tháng XI và k t thúc vào tháng IV n m sau.
ng dòng ch y và m c n
ng 761 m3/s và m c n
th p nh t đo đ
c trung bình tháng nh nh t là tháng III v i l u
c +2,62m t i tr m Hà N i. M c n
c trung bình tháng
c là tháng IV/1956: +1,86m.
- Sau khi có h Hoà Bình:
+ Mùa l : Do có h Hoà Bình đi u ti t, đ nh l th
ng xu t hi n vào trung tu n
tháng 7, theo s li u quan tr c c a tr m th y v n Hà N i l u l
ng và m c n
trung bình tháng l n nh t c a th i k này là 6.851 m3/s và +7,84m. L u l
m cn
c
ng và
c l n nh t Qmax = 14.800 m3/s xu t hi n vào 20/VIII/1996 và +10,60m
xu t hi n vào tháng VII/1990.
+ Mùa ki t: L u l
ng và m c n
c trung bình tháng nh nh t c a th i k này
Qmin = 994 m3/s và +2,97m xu t hi n vào tháng II. M c n
c th p nh t đo đ
c
t i tr m Hà N i vào tháng II/1999 là +2.32m.
Nh v y, m c dù đã có h Hoà Bình đi u ti t, v n có s chênh l ch r t l n gi a
dòng ch y mùa l và dòng ch y mùa ki t, khi h Hoà Bình c t l gây tác đ ng
m nh đ n dòng ch y h du. M c n
ng n, đ c bi t là m c n
c h th p v i biên đ l n và trong th i gian
c sông à đo n ngay sau thu đi n Hoà Bình.
- 19 -
B ng 1.3: MNTB ngày l n nh t, nh nh t các tr m trên h th ng sông H - sông TB.
Tr m
S n Tây
Hà N i
Hmax (cm)
1616
1402
1358
852
Hmin (cm)
360
172
212
40
Chênh l ch (cm)
1256
1230
1146
812
d c c a dòng ch y sông H ng ít b
nh h
Th
ng Cát
ng b i l u l
H ng Yên
ng dòng ch y, v
mùa ki t đ d c c a sông dao đ ng t 3-6cm/km, mùa l đ d c t ng lên 10 cm/km.
c trung bình ngày theo th i gian t 1957 đ n 1999 t i các
Trung bình nh nh t
1223
Tháng VII
ng Cát th hi n b ng bi u đ (xem hình 1.1,1.2 và 1.3).
1270
tr m S n Tây, Hà N i, Th
1317
Bi n thiên m c n
Trung bình l n nh t
1129
1082
1035
Tháng VI
1176
988
mùc n- í c trung b×nh ng µy tr¹ m S¬ n T©y
941
Tháng XII
847
Tháng V
894
753
Tháng XI
659
Tháng IV
706
612
565
Tháng X
471
Tháng III
518
424
377
Tháng IX
283
236
Tháng II
330
189
Tháng VIII
95
48
Tháng I
142
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
Mùc níc (cm)
1600
1
1800
Thêi gian (ngµy)
800
Hình 1.1: Quan h (H~t) tr m S n Tây.
mùc n- í c trung b×nh ng µy tr¹ m th- î ng c¸ t
mùc n- í c trung b×nh ng µy tr¹ m hµ né i
1600
1600
Tháng I
Tháng II
Tháng III
Tháng IV
Tháng V
Tháng VI
Tháng VII
Tháng I
Tháng II
Tháng III
Tháng IV
Tháng V
Tháng VI
Tháng VII
Tháng VIII
Tháng IX
Tháng X
Tháng XI
Tháng XII
Trung bình l n nh t
Trung bình nh nh t
Tháng VIII
Tháng IX
Tháng X
Tháng XI
Tháng XII
Trung bình l n nh t
Trung bình nh nh t
1400
600
Thêi gian (ngµy)
Thêi gian (ngµy)
1354
1313
1272
1231
1190
1149
1108
1067
985
1026
944
903
862
821
780
739
698
657
616
575
534
493
452
411
370
329
288
247
206
165
1281
1241
1201
1161
1121
1081
1041
961
1001
921
881
841
801
761
721
681
641
601
561
521
481
441
401
361
321
281
241
201
161
0
81
0
121
200
1
200
83
400
124
400
800
1
600
1000
42
800
41
Mùc níc (cm)
1000
1200
Mùc níc (cm)
1200
- 20 -
ng Cát.
Hình 1.2: Quan h (H~t) tr m Hà N i.
Hình 1.3: Quan h (H~t) tr m Th
1400
- 21 -
1.3. TÌNH HÌNH S T L , M T
CH NG S T L
B
N
NH B
VÀ CÁC GI I PHÁP PHÒNG
SÔNG.
1.3.1. Th c tr ng s t l b sông
n
c ta.
Trong th i gian g n đây cùng v i s bi n đ i khí h u toàn c u, th i ti t t i
nhi u n i trên th gi i, trong khu v c c ng nh
th
ng theo chi u h
n
c ta có nhi u di n bi n b t
ng c c đoan, s tr n l l n ngày càng có xu h
v i đ l p l i nhi u h n, v mùa ki t l
ng dòng ch y gi m nh , m c n
ng gia t ng
ch uh t
các sông đ u xu ng m c th p h n trung bình nhi u n m nên t i nhi u n i s t l b
sông, b bi n đã và đang di n ra r t nghiêm tr ng. Bên c nh đó, do các ho t đ ng
c a con ng
i trong quá trình phát tri n kinh t - xã h i, di n bi n s t l ngày càng
tr nên ph c t p, nhi u khu v c s t l đã nh h
c a nhân dân, Nhà n
ng tr c ti p đ n tính m ng, tài s n
c, các công trình phòng, ch ng l t bão và nh h
ng tiêu c c
đ n phát tri n kinh t - xã h i.
S t l b sông, b bi n đã di n ra trên m t không gian r ng
th ng sông, b bi n c a các t nh, thành ph trong c n
h u h t các h
c, s t l không ch di n ra
trong mùa l mà còn c trong th i gian mùa ki t. Theo th ng kê t báo cáo c a các
t nh, thành ph trong ph m vi c n
c đã có trên 762 đi m s t l v i t ng chi u dài
trên 1282 km, trong đó mi n B c có 190 đi m v i chi u dài 277 km, mi n Trung có
307 đi m v i t ng chi u dài 555km, mi n Nam có 265 đi m v i chi u dài trên 450km.
1.3.2. Tình hình s t l b sông, b bi n B c B và B c khu IV c .
B c B và B c khu IV c có các h th ng sông chính là h th ng sông H ng,
sông Thái Bình và h th ng sông Mã, sông C , ngoài ra còn có các sông có l u v c
nh khác nh sông K Cùng (L ng S n), sông Quây S n, sông B c V ng (Cao
B ng), sông B c Luân (Qu ng Ninh), sông Hoàng Long (Ninh Bình),...
Vùng đ ng b ng, n i có th đô Hà N i và h u h t các thành ph quan tr ng đ u
n m ven sông, ven bi n, h u h t di n tích và dân c đ
l t, n
c b o v an toàn tr
cl ,
c bi n dâng b i h th ng đê và m t ph n dân s s ng ngoài bãi sông, ven b
bi n. Do s c ép v dân s và s phát tri n kinh t , các khu dân c , các ho t đ ng
kinh t ven sông, ven bi n ngày càng phát tri n v s l
ng và quy mô không
- 22 -
nh ng làm thay đ i ch đ dòng ch y dòng ch y t nhiên c a sông mà còn làm gia
t ng nguy c s t l b sông, b bi n và thi t h i do s t l b sông, b bi n ngày càng l n.
Vùng núi phía B c, các sông su i th
ng có đ d c r t l n, c
và dòng ch y l c ng r t l n nên d gây s t l , nh h
ng su t, biên đ
ng đ n các đô th , vùng kinh
t ven sông nh Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Cao B ng, B c C n, Thái Nguyên.
Ngoài ra, do dân s ch y u là dân t c thi u s v i t p quán và nhu c u v n
các khu dân c ch y u là nh l và
th
c nên
các vùng ven sông, ven su i r t d b t n
ng do l quét và s t l đ t. Th i gian g n đây l quét, s t l đ t đã x y ra t i
h u các t nh nh : Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Tuyên Quang, Yên Bái, V nh Phúc,
B c C n, Ngh An, Hà T nh.
c bi t các tr n l quét t i Du Già, Du Ti n (t nh Hà
Giang) và V n Ch n (Yên Bái), s t l đ t
Sa Pa (Lào Cai) đã gây thi t h i n ng n
v sinh m ng và tài s n c a nhân dân.
Trên h th ng sông H ng, do l có biên đ và v n t c dòng ch y l n, cùng v i
s đi u ti t c a h Hoà Bình làm tình hình s t l di n ra nghiêm tr ng. Chi u dài
m i khu v c s t l t vài ch c mét đ n hàng tr m mét, có n i các cung s t n i ti p
nhau dài 3 ÷ 5 kilômét nh s t l b t sông Thao khu v c Th y Vân - Tân
Minh Nông - Tiên Cát (Phú Th ); s t l b sông
c-
à khu v c h l u đ p thu đi n
Hoà Bình; s t l b sông H ng khu v c th xã Lào Cai (Lào Cai), khu v c thành
ph Yên Bái, khu v c các xã Tri u D
S n, Ph
-V
ng
ng - Phú C
ng - Phú Châu, Vân Sa - Châu
- C m ình - Xuân Phú (Hà Tây), khu v c Yên Ninh - Ch
ng Xá
i n - Nh Trác (Hà Nam), s t l b t sông H ng khu v c Trung Hà - Thanh
i m, V n Khê (V nh Phúc), khu v c Phú Hùng C
M t L ng, Bái Tr ch (Nam
ng - Lam S n (H ng Yên),
nh); Nhâm Lang, H ng Ti n (Thái Bình),...
Trên h th ng sông Mã, sông C s t l c ng di n ra r t ph c t p.
ê sông Chu,
sông Mã có chi u cao r t l n, nhi u khu v c cao đ n 12m và đê sát sông nên nguy
c h h ng r t cao khi x y ra s t l . Các khu v c xung y u nh L c B i -
c
Giáo, V nh Thành, khu v c Hàm R ng trên sông Mã; khu v c Th Minh, Thi u
Toán trên sông Chu; khu v c H ng Long,
c Quang trên sông Lam,...
S t l b sông không ch di n ra trong mùa l mà còn di n ra ngay c trong mùa
