Bai 49 quan xa sinh vat 2

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO
CÙNG TẬP THỂ HỌC SINH LỚP 9

MÔN: SINH HỌC 9

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Hương
Trường trung học cơ sở Chuế Lưu.


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi:
 Hãy nêu sự giống nhau và khác nhau giữa quần thể người với
các quần thể sinh vật khác? Giải thích vì sao có sự khác nhau đó?

Trả lời:
 Giống nhau: Quần thể người có những đặc điểm sinh học giống
như các quần thể sinh vật khác, như: giới tính, mật độ, sinh sản,
tử vong, . . .

 Khác nhau: Quần thể người có các đặc trưng mà các quần thể
sinh vật khác không có như: Kinh tế, pháp luật, văn hóa, . . .

 Giải thích: Vì con người có lao động và tư duy nên có khả năng
tự điều chỉnh các đặc điểm sinh thái trong quần thể, đồng thời
cải tạo thiên nhiên.
 Thể hiện sự tiến hóa và hoàn thiện trong quần thể người


I/ Thế nào là một quần xã sinh vât?

Một vài hình ảnh về sinh vật trong rừng mưa nhiệt đới


? Hãy kể tên các quần thể sinh
vật (có thể có) trong một khu
rừng mưa nhiệt đới?

Hình ảnh một khu rừng mưa nhiệt đới


Các quần thể thực vật
(Lim, chò, bằng lăng, các
loại cỏ, rêu, dương xỉ . . .)

Các quần thể sinh vật
có trong một khu
rừng mưa nhiệt đới

Các quần thể động vật
(Hổ, báo, thỏ, dê, ong,
kiến, mối, giun đất …)

Các quần thể nấm, vi sinh
vật, . . .


Các quần thể sinh vật có những mối quan hệ sinh thái
như thế nào?

Trả lời:

- Các quần thể tồn tại các quan hệ cùng loài (hỗ trợ,
cạnh tranh) và quan hệ khác loài (hỗ trợ, đối địch)


Tương tự, hãy phân tích về các quần thể sinh vật có
trong 1 ao cá tự nhiên?


Ao tù
nhiªn

QuÇn thÓ
bÌo
QuÇn
thÓ
rong
QuÇn
thÓ c¸
tr¾m
QuÇn
thÓ c¸
chÐp
QuÇn
thÓ
t«m
QuÇn
thÓ
cua

QuÇn

x· sinh
vËt


Tập hợp các quần thể sinh
vật như khu rừng, ao cá
được gọi là quần xã sinh
vật. Hãy cho biết thế nào là
một quần xã sinh vật?


I/ Thế nào là một quần xã sinh vât?
 Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật
thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không
gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó với nhau
như một thể thống nhất, có cấu trúc tương đối ổn định.
Các sinh vật thích nghi với môi trường sống của chúng
Ví dụ: . . .


Trong thực tế sản xuất, mô hình VAC có được gọi là
quần xã sinh vật không? Hãy giải thích.

Mô hình sản xuất VAC (Vườn – Ao – Chuồng)


 Mô hình sản xuất VAC là một quần xã nhân tạo.

Các quần thể vật nuôi
Các quần thể

trong mô hình
sản xuất VAC
Các quần thể cây trồng


I/ Thế nào là một quần xã sinh vât?
II/ Những dấu hiệu điển hình của một quần xã

Nghiên cứu thông tin bảng
49/sgk tr.147 và các hình sau
đây .Trình bày các đặc điểm cơ
bản của quần xã sinh vật.


Ví dụ:

Quần xã rừng mưa nhiệt đới có độ đa
dạng cao vì có số lượng loài phong phú


Ví dụ:

Độ nhiều: Chỉ số giữa số lượng cá thể của từng
loài trên một đơn vị diện tích trong quần xã


Ví dụ:

Cây thông là loài chiếm
ưu thế ở vùng đồi Đà

Lạt

Cây cọ chiếm ưu thế ở
tầng cao (vùng đồi
Phú Thọ)


Ví dụ:

“ Cây bạch tuộc” một
loài thực vật lạ( đặc
trưng ) chỉ có ở đảo
Mađagasca

Sao la là loài đặc trưng
chỉ có ở Hà Tĩnh


II/ Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Bảng 49: Các đặc điểm của quần xã
Đặc điểm

Các chỉ số

Thể hiện

Mức
độ
phong
phú

về
số
Số lượng Độ đa dạng lượng loài trong quần xã
các loài
Mật độ cá thể của từng loài
Độ
nhiều
trong
trong quần xã
quần xã
Độ thường Tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một loài
trong tổng số địa điểm quan sát
gặp
Thành phần Loài ưu thế
loài trong
Loài
quần xã
đặc trưng

Loài đóng vai trò quan trọng
trong quần xã
Loài chỉ có ở một quần xã hoặc
có nhiều hơn hẳn các loài khác


I/ Thế nào là một quần xã sinh vât?
II/ Những dấu hiệu điển hình của một quần xã:
III/ Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã:

Hãy tìm hiểu các ví dụ trong sách giáo khoa tr148,
trả lời câu hỏi:
Ngoại cảnh thay đổi theo chu kì (chu kì ngày đêm,
chu kì mùa đã ảnh hưởng tới hoạt động của các sinh
vật trong quần xã như thế nào? Lấy ví dụ.
Gặp điều kiện khí hậu thuận lợi thì sinh vật phát
triển như thế nào? Lấy ví dụ.


Ngoại cảnh ảnh hưởng đến sinh vật

Dơi hoạt
động về đêm

Chim cú mèo
săn mồi về
đêm

Cây rụng lá vào mùa đông


Ngoại cảnh thay đổi theo chu kì (chu kì ngày đêm,
chu kì mùa ảnh hưởng tới hoạt động của các sinh
vật trong quần xã như thế nào? Lấy ví dụ.
 Sự thay đổi chu kì ngày đêm, chu kì mùa dẫn đến
hoạt động của các sinh vật cũng mang tính chất
chu kì.
Ví dụ:
Các loại động vật như: ếch nhái, cú, dơi, muỗi . . .
ít hoạt động vào ban ngày, nhiều vào ban đêm;

Cây rụng lá vào mùa đông, gấu ngủ đông,
chim di cư tránh rét . . .


Gặp điều kiện khí hậu thuận lợi thì sinh vật phát
triển như thế nào? Lấy ví dụ.
 Điều kiện khí hậu thuận lợi, thực vật phát triển dẫn
đến động vật cũng phát triển
 Số lượng loài sinh vật này khống chế số lượng loài
sinh vật khác (hiện tượng khống chế sinh học).
Ví dụ:
Thực vật phát triển
 Sâu ăn lá phát triển

Sâu ăn lá phát triển
 Chim ăn sâu phát triển

Số lượng chim tăng cao, Chim ăn nhiều sâu
 Số lượng sâu giảm


Thực vật phát triển
 Sâu ăn lá phát triển

Sâu ăn lá phát triển
 Chim ăn sâu phát triển

Số lượng chim tăng cao, Chim ăn nhiều sâu
 Số lượng sâu giảm

Điều gì xảy ra, khi
số lượng sâu giảm
xuống không đủ
cung cấp cho
chim ăn sâu?