Chuong 8 Thị trường độc quyền hoàn toàn

Chửụng 8

Thũ trửụứng ủoọc
quyen baựn


NỘI DUNG


Đặc điểm của thò trường độc quyền bán



Nguyên nhân tồn tại độc quyền



Sức mạnh độc quyền bán



Độc quyền với nhiều nhà máy trực thuộc



Doanh nghiệp bán hàng trên nhiều thò trường



Đo lường sức mạnh độc quyền



Tổn thất xã hội do sức mạnh độc quyền
bán



Kiểm soát độc quyền


Đặc điểm của thò trường
độc quyền bán
1) Một người bán – Nhiều người
mua
2) Một sản phẩm (không có sản
phẩm thay thế tốt)
3) Có những rào cản các doanh
nghiệp
khác gia nhập ngành


Nguyên nhân tồn tại
độc quyền


Các rào cản gia nhập ngành hay
lý do tồn tại độc quyền
 Kinh tế (ngành độc quyền tự
nhiên)
 Kỹ thuật.

 Pháp lý

20.09.2018

Đặng Văn Thanh

4


Toồng doanh thu, doanh thu
bieõn vaứ doanh thu trung bỡnh
Toồng Doanh thuDoanh
thu
Giaự
bỡnh
10
P

Lửụùng

Doanh thu bieõn

110
Q

1010
TR

92
83

74
65
56
4
38

188
246
284
302
300
7
24-4

9
8
7
6
5
28-2
3

MR

4

trung
AR

Doanh thu trung bình và doanh
thu biên
$/sản phẩm

Doanh thu trung bình (Đường cầu

Doanh thu
biên
0

Q


Doanh thu trung bình và doanh
thu biên


Nhận xét
1) Khi giá giảm sẽ tăng được sản
lượng bán 2)
MR < P
3) So sánh với cạnh tranh hoàn hảo




Giá không đổi khi số lượng bán
thay đổi
MR = P

Tối đa hoá lợi nhuận






Q < Q*, do MC < MR nên khi tăng sản
lượng lợi nhuận sẽ tăng thêm.
Q > Q*, do MC > MR nên khi giảm sản
lượng lợi nhuận sẽ tăng thêm.
Q = Q* thoả điều kiện MC = MR thì lợi
nhuận đạt tối đa


Lợi nhuận đạt tối đa khi doanh thu
biên bằng chi phí biên
$/sản phẩm

MC

P1
P*

AC

P2
Lợi nhuận giảm
D = AR

MR
Q1

Q*

Q2

Lợi nhuận giảm
Q


Quy tắc về dấu hiệu
đònh giá


Chúng ta cần chuyển điều kiện
doanh thu biên bằng chi phí biên
sang quy tắc về dấu hiệu đònh
giá để có thể dễ dàng áp dụng
trong thực tế.
 Điều này có thể được chứng
minh bằng các bước sau:


Quy taộc ve daỏu hieọu
ủũnh giaự
TR ( PQ)
1. MR =
=
Q

Q

P
Q P

2. MR = P + Q
= P + P
Q
P Q

Q




P
3. E p =


Q

P




1

4. MR = P +P
E

p


Quy tắc về dấu hiệu
đònh giá
MR
5. P =
 1

1+ 

E
p 

Lợi nhuận đạt tối đa khi MC
= MR.

6.

MC
P=
1 + (1 E p )


Quy tắc về dấu hiệu
đònh giá
1
7. −
Ep

= (P-MC)/P

Phần cộng thêm vào chi phí
biên để có được giá bán là
nghòch đảo của độ co giãn
của cầu.

Nếu Ep là số âm có trò tuyệt đối
lớn, giá cả càng gần bằng với
chi phí biên và ngược lại.


Độc quyền bán


So sánh giá độc quyền bán với
giá cạnh tranh hoàn hảo:
 Độc quyền bán
P > MC


Cạnh tranh hoàn hảo
P = MC


Đường cầu dòch chuyển làm
thay đổi giá nhưng sản lượng
vẫn không đổi
$/Q
MC

P1
P2

D2
D1
MR2
MR1
Q1= Q2

Q


Đường cầu dòch chuyển làm
thay đổi sản lượng nhưng giá
vẫn không đổi
$/Q

MC

P1 = P 2

D2
MR2
D1
MR1
Q1

Q2

Q


Độc quyền bán không có
đường cung


Nhận xét


Dòch chuyển đường cầu thường gây ra sự
thay đổi cả về giá và lượng.



Ở thò trường độc quyền bán không có
đường cung vì khi cầu thay đổi có thể xảy
ra 2 trường hợp:




Nhà độc quyền bán cung cấp các mức sản
lượng khác nhau ở cùng một mức giá.
Nhà độc quyền bán cung cấp cùng một mức
sản lượng nhưng ở các mức giá khác nhau.


Doanh nghiệp có nhiều nhà
máy trực thuộc

Đối với nhiều công ty, quá trình
sản xuất được thực hiện ở hai
hay nhiều nhà máy, do đó chi
phí sản xuất có thể khác nhau.
 Chọn tổng sản lượng và sản
lượng ở mỗi nhà máy theo quy
tắc:






Chi phí biên ở các nhà máy
bằng nhau.
Chi phí biên bằng doanh thu biên


Doanh nghiệp có nhiều nhà
máy trực thuộc

π = PQT − C1 (Q1 ) − C2 (Q2 )
∆π
∆ ( PQT ) ∆C1
=
−
=0
∆Q1
∆Q1
∆Q1

= >MR = MC1


Doanh nghiệp có nhiều nhà
máy trực thuộc

π = PQT − C1 (Q1 ) − C2 (Q2 )
∆π
∆ ( PQT ) ∆C2
=
−
=0
∆Q2
∆Q2
∆Q2

= >MR = MC2
20.09.2018

Đặng Văn Thanh

20


Doanh nghiệp có nhiều nhà
máy trực thuộc
Điều kiện tối đa hoá lợi nhuận:

MR = MC1

MR = MC2
MR = MC1 = MC2


Saỷn xuaỏt vụựi hai nhaứ
maựy
$/Q

MC1

MC2
MCT

P*

D = AR

MR*

MR
Q1

Q2

QT

Q


Sản xuất với hai nhà

máy
Nguyên tắc tối
đa hóa lợi
nhuận:

$/Q

MC1 MC2
MCT

P*

1) Q1 + Q2 = QT
MCT = MC1 = MC2

D = AR

MR*

2) MCT=MC1=MC2=MR
MR
Q1

Q2

QT

Q

Phân biệt giá cấp ba


Điều kiện áp dụng phân biệt cấp ba
1) Công ty phải có sức mạnh thò
trường.
2) Có những nhóm khách hàng khác
nhau có
mức sẵn lòng chi trả khác
nhau (độ co giãn
của cầu khác
nhau).
3) Công ty phải có căn cứ để phân
biệt những
nhóm khách hàng.
4) Ngăn chặn được sự mua đi bán lại
20.09.2018

Đặng Văn Thanh

24


Phân biệt giá cấp ba





C(QT) = tổng chi phí; QT = Q1 +

Q2
Lợiphần
nhuận
= P1Q1π +của
P2Q2nhóm
Đặt
giaπ tăng
1 = 0 C(QT)
∆ ( P1Q1) ∆C (QT )
∆π
=
−
=0
∆Q1
∆Q1
∆Q1
= >MR1 = MC





= >MR2 = MC

Tương tự:
Lợi nhuận tối đa khi: MR1 = MR2 = MC
20.09.2018

Đặng Văn Thanh

25