Giải chi tiết 95 BÀI TẬP HÓA VÔ CƠ HAY VÀ KHÓ

QUÀ TRUNG THU

Biên soạn
phạm công tuấn tú

sài gòn
24/09/2018

GIỚI THIỆU BẠN ĐỌC



Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

Lêi nãi ®Çu
Mùa hè năm 2015, giáo có biên soạn tuyển tập “Giải chi tiết BÀI TẬP HÓA HỮU CƠ
HAY VÀ KHÓ” – gọi là Quà Trung Thu (vì được chia sẻ lên facebook đúng vào dịp Trung Thu). Từ đó
tuyển tập Quà Trung Thu đã trở thành tài liệu tham khảo hữu ích cho rất nhiều học trò gần xa.
Cũng từ tuyển tập đó giáo được quen biết với các học trò rất hiếu học như Cao Phúc Hậu (Y đa
khoa – ĐH Y dược TPHCM), Trần Văn Sơn (Y đa khoa – ĐH Y dược Hải Phòng) và Nguyễn Thị
Thu Trang (Tài chính – Ngân hàng – ĐH Ngoại Thương Hà Nội), … Tuy không trực tiếp được
giảng dạy các em nhưng những trao đổi, những lần giảng giải bài tập “thầy và trò” qua facebook
thời đó sẽ luôn là những kỷ niệm đẹp trong lòng giáo. Những tình cảm của các trò lúc bấy giờ đã
tiếp thêm động lực để giáo viết tiếp tuyển tập “Giải chi tiết 95 BÀI TẬP HÓA VÔ CƠ HAY VÀ
KHÓ” – gọi là Quà Sinh Nhật (vì được chia sẻ lên facebook đúng vào dịp sinh nhật một người bạn). Qua
hai tài liệu được giáo phân tích và giải rất chi tiết trên đã phần nào đó giúp ích cho quá trình ôn
luyện của nhiều em học trò trên khắp mọi vùng miền. Sau khi thi THPT Quốc gia 2016, giáo nhận
được rất nhiều tin nhắn cảm ơn, rồi cả những món quà nhỏ của các em học trò (dù giáo chưa lần gặp
mặt) gửi cho giáo. Thực sự giáo rất vui vì những tài liệu của giáo phần nào đã giúp ích được các

em học trò.
Thời gian thâm thoát qua mau, mới đó mà những cô cậu học trò của mùa thi 2015 – 2016
nay đều đã là sinh năm 3 cả rồi. Đó cũng là khoảng thời gian giáo tập trung cho công việc giảng
dạy offline tài Sài Gòn. Lịch giảng dạy dày đặc dần, nào là trên lớp rồi phụ đạo tại The Coffee
House làm giáo không còn nhiều thời gian hoạt động hay chia sẻ tài liệu trên các nhóm học tập
được như trước đây.
Mùa thi 2017 – 2018 vừa qua có nhiều chuyển biến trong “mức độ đề thi THPT QG”. Có
thể nói mức độ khó của đề thi được tăng lên rất nhiều. Để đạt được điểm số cao thì đòi hỏi thí
sinh phải có kỹ năng làm bài tốt thì mới làm kịp thời gian 50 phút. Muốn vậy trong quá trình ôn
luyện các học trò phải nắm vững kiến thức và rèn luyện thật nhiều. Từ những trăn trở đó, giáo đã
nảy ra ý tưởng là “cập nhật” lại Quà Trung Thu. Tuy nhiên, sau 3 năm thì góc nhìn cũng như
phong cách diễn giải sư phạm của giáo có nhiều thay đổi vì vậy giáo quyết định viết mới toàn bộ
tuyển tập Quà Trung Thu 2018. Do quỹ thời gian hè của giáo rất ngắn chỉ đủ để giáo viết về một
chủ đề là ESTE.
Tại sao giáo là chọn chủ đề ESTE? Vì đây là chủ đề đầu tiên của chương trình lớp 12. Theo
giáo “Đầu xuôi thì đuôi lọt” vì vậy nếu nắm vững được chủ đề este từ sẽ là tiền đề để các trò học
tập các chủ đề kiến thức còn lại. Đồng thời, este là nội dung kiến thức rộng và khó, vì vậy nếu
không có cách tiếp cận phù hợp rất dễ dẫn tới các trò sẽ nản khi gặp các câu khó, ngày càng nản từ
đó không có hứng thú đối với môn học nói riêng hoặc việc học nói chung. Vậy thực sự ESTE có
khó không? Sẽ là KHÓ, RẤT KHÓ đối với các trò lười và không kiên trì. Vì vậy tuyển tập Quà
Trung Thu 2018 “ESTE: Từ A đến Z” không dành cho các học sinh lười và thiếu kiên trì.


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Đúng theo tên gọi “Từ A đến Z” tuyển tập này được giáo biên soạn từ dễ đến khó. Trong
mỗi phần, giáo đều phân tích giải chi tiết thật kỹ các ví dụ, sau đó các trò vận dụng kiến thức vào
các câu hỏi bài tập tương tự. Tuyển tập trên tay các trò chỉ gồm 7 phần, vì phần 8 giáo viết về quy
đổi este (phần này chỉ có trong bản dành cho học sinh offline). Tuy thiếu 1 phần tuy nhiên vẫn rất đầy

đủ để các nắm thật chắc và xử lý được các bài tập về este. Về vấn đề quy đổi este các trò có thể
tham khảo tuyển tập “Vẻ đẹp của quy đổi” – Võ Minh Ngọc hoặc sách “Toàn tập về quy đổi” –
BOOKGOL để có cái nhìn đầy đủ hơn.
Để phát huy hết giá trị của tài liệu này, giáo hy vọng các trò “chăm chỉ và học nghiêm túc”,
đặc biệt là không được lười và nản.
Hy vọng món QUÀ TRUNG THU 2018 này sẽ giúp ích cho các trò trong quá trình học tập
và ôn luyện cho kỳ thi THPT QG 2019. Đã là quà thì mong sao các trò tiếp nhận nó dưới “tâm thế”
hồ hởi, háo hức để tiếp cận các góc nhìn của giáo một cách hiệu quả, đừng học tập dưới góc nhìn
nặng nề, áp đặt.
Tài liệu này được giáo dành rất nhiều thời gian và trí lực. Đó là những buổi chiều tại The
Coffee House trước giờ lên lớp, là những ngày ngồi café sau giờ dạy tới 23-24 giờ đêm, còn cả
những buổi miệt mài tới 3-4 giờ sáng. Vì vậy mong sao những tâm tình được chất chứa gửi gấm
qua từng lời giải, từng bài tập này của giáo biến thành “động lực” để các em học tập và rèn luyện
tốt ngày một tốt hơn.
QUA ĐÂY GIÁO CŨNG XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN:
 Quý Thầy cô là những tác giả của các bài tập được giáo sử dụng trong tài liệu này. Tuy nhiên
do có nhiều bài tập được tổng hợp từ Internet, mạng xã hội nên giáo không biết rõ nguồn nên không trích
dẫn. Tài liệu này được giáo biên soạn vì mục đích chia sẻ nên rất mong sự thông cảm từ quý Thầy cô.
 Thầy Hồ Long Thành – Trung tâm Luyện thi Hồ Thành đã tạo điều điện để giáo giảng dạy tại
trung tâm từ đó có những thực nghiệm quý giá là nền tảng cho các diễn giải trong tài liệu.
 Các học trò thế hệ 2017, 2018 như Văn Quý Trường (đậu Y đa khoa – ĐH Y dược TPHCM –
nay sinh sống tại Mỹ), Lương Ngọc Hải (Y đa khoa – Khoa Y ĐHQG TPHCM), Lương Trung Thiên Lý
(Y đa khoa – ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch), Nguyễn Vương Huy Anh (Y đa khoa – ĐH Y dược
TPHCM), Trần Vĩnh Khang (RHM – ĐH Y dược TPHCM), Nguyễn Xuân Tú (Y đa khoa – ĐH Y dược
TPHCM), Trương Phạm Hoàng Long (Y đa khoa – ĐH Y dược TPHCM), … đã thường xuyên phản hồi,
đóng góp lời giải cũng như cho thêm một góc nhìn khác với giáo trong quá trình giáo giảng dạy các em.
Giáo rất tự hào vì có những học trò không những chăm ngoan mà còn rất nhiệt tình trao đổi như các trò.
Giáo chúc các trò học tập thật tốt trên giảng đường y khoa.

Thy PHM CễNG TUN T (0938.934.492) Liờn h hc OFFLINE nm hc 2018-2019 ti SG
Lp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 thỏng 2, P12, Q10, TPHCM
Luyn thi H THNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Qun Gũ Vp, TPHCM

Nhập môn giải toán Este
S hng i tip cn bi toỏn este nn tng.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Cỏc k nng cn nm trong quỏ trỡnh x lý v bin lun este:
nCO2

nếu C = 2,x
C nX hỗn hợp có HCOOCH 3
t chỏy hn hp este thỡ
H 2nH 2 O

nX
BTNT C
C Muối
t chỏy hn hp mui thỡ

nCO2 nNa 2 CO3
nC

nMuối
nMuối

tìm M nếu cho khối lượng
Nu cho d kin ng ng k tip

tìm C nếu dữ kiện sau là đốt cháy

RCOOCH CH R ' sinh Anđehit
Este thy phõn cho sn phm trỏng bc
HCOOR ' sinh HCOO
Nếu sinh sản phẩm đều tráng bạc
HCOOCH CH R '
Trang 1


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
 Este đơn chức không no 1 pi C=C, mạch hở  C  3.

thñy ph©n sinh ancol
Este đơn chức không no 1 pi C=C, mạch hở  C  4.
 Vì nếu 3C thì HCOOCH=CH2 thủy phân không thu được ancol.
Este hai chức, mạch hở  C  4.
 Quy luật họ hàng:

sinh ra  ancol no”.
(a) “Cha nào con nấy”: “Este no 
(b) “Anh em một nhà”: “các chất cùng dãy đồng đẳng”.

 Nếu đã có (hoặc lý luận ra) 1 chất no, đơn 
 các chất còn lại cũng no, đơn.
thñy ph©n

 sinh 2 ancol đồng đẳng.
Ví dụ: Hỗn hợp E gồm este X đơn chức, este Y hai chức 
thñy ph©n

 sinh ancol đơn; mà do 2 ancol đồng đẳng nên ancol còn lại
 Vậy ta có lý luận sau: X đơn 
được sinh bởi este Y cũng phải đơn chức 
 este Y được tạo từ axit hai chức và ancol đơn.
 Mối liên hệ của độ bất bão hòa k:
Phản ứng đốt cháy của hợp chất hữu cơ chứa C, H, O và mở rộng:
(a) Chứa C, H, O:
Phản ứng tổng quát: C n H2n 22k Oa 

 (k  1)  nC H
n 2n 

3n  1  k  a
t0
O 2 
 nCO2  (n  1  k)H 2 O
2
2  2k Oa

 nCO2  nH 2 O

(b) Muối cacboxylat  chứa C, H, O, M (M là kim loại kiềm); về mặt hóa trị thì 1M  1H.
Vì vậy nên biểu thức liên hệ của độ bất bão hòa k không đổi: (k  1)  nMuèi  nCO 2  nH 2 O
(c) Mở rộng với hợp chất hữu cơ chứa C, H, O, N: (k  1)  n hîp chÊt h÷u c¬  nCO2  nH 2 O  nN 2

(COOM)2
 Nếu đốt muối không sinh H2O  nH trong muèi  0  Muèi 
MOOC  (C  C)x  COOM
 Nhớ nhanh M các chất thường gặp để tối ưu tốc độ xử lý bài toán.

+ Với ancol hai chức thì cần nhớ: C2H4(OH)2 = 62; C3H6(OH)2 = 76; C3H5(OH)3 = 92.
Trang 2

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

Xö lý 1 Este
Câu 1. Đốt cháy hoàn toàn 6,84 gam este X đơn chức, mạch hở thu được 8,064 lít CO2 (đktc) và 5,4 gam
nước. Mặt khác đun nóng 6,84 gam X với 150 ml dung dịch NaOH 0,5M; cô cạn dung dịch thu được 7,08
gam rắn khan. Công thức cấu tạo của X là
A. CH2=CHCOOC2H5
B. C2H5COOCH2-CH=CH2.
C. CH2=C(CH3)COOC2H5.
D. C2H5COOCH2-C(CH3)=CH2.
 Hướng dẫn giải
kh«ng cã nO2
 BTKL cho chất.
 Thấy 6,84 gam là đại lượng khối lượng  BTKL 
BTKL cho chÊt 12  0,36  2  0,3  16n  6,84 gam  n  0,12 mol  n
 0,06 mol

O

O

COO

R¾n  7,08 gam
NaOH = 0,075 mol 
X  6,84 gam 

BTKL
 2, 76 gam
Ancol 
nAncol  0,06
2, 76
"cha nµo con nÊy"
 ancol đơn chức 
Este đơn chức 
M Ancol 
 46  C 2 H 5 OH
0,06
nCO2 0,36
 BTNT C
C 

6
 
gèc ancol lµ C 2H5
nX
0,06

 C 6 H10 O2 
 C 3 H 5 COOC 2 H 5


BTNT H  H  2nH 2 O  2  0,3  10
 

nX
0,06

Câu 2. Đốt cháy hoàn toàn 5,12 gam este X đơn chức, mạch hở bằng lượng oxi vừa đủ, sản phẩm cháy dẫn
qua bình chứa dung dịch Ba(OH)2 dư thu được 55,16 gam kết tủa; đồng thời khối lượng bình tăng 16,64
gam. Mặt khác đun nóng 5,12 gam X với 150 ml dung dịch KOH 0,4M; cô cạn dung dịch thu được phần rắn
có khối lượng m gam và ancol Y. Dẫn toàn bộ Y qua bình đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 2,28 gam.
Giá trị của m là
A. 5,04.
B. 6,16.
C. 5,84.
D. 5,52.
 Hướng dẫn giải
CO
nCO2  nBaCO3 
Ba(OH)2 d­ 

 Sản phẩm cháy  2 
H 2 O
m b×nh t¨ng  mCO2  mH 2 O
mb×nh t¨ng  mCO2  mH2O
55,16
16,64  0,28  44
nCO2  nBaCO3  =
 0,28 
 nH 2 O 
 0, 24 mol

197
18
kh«ng cã nO2
 BTKL cho chất.
 Thấy 5,12 gam là đại lượng khối lượng  BTKL 
BTKL cho chÊt 12  0, 28  2  0,24  16n  5,12 gam  n  0,08 mol  n
 0,04 mol

O

O

COO

R¾n  ?
KOH = 0,06 mol 
X  5,12 gam 


Na
 m b×nh t¨ng  2,28 gam
Ancol 
nAncol  0,04
"cha nµo con nÊy"
nOH  0,04 mol
 ancol đơn chức 
 Este đơn chức 
nOH  2nH 2
Na
 Khi cho Ancol 


B×nh m
 b×nh t¨ng  m Ancol  m H2  m Ancol  nOH
BTKL  m

 5,12  0,06  56 
(2,28
 0,04)
 6,16 gam
R¾n



mAncol  m b×nh t¨ng  nOH

Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 3


Thy PHM CễNG TUN T (0938.934.492) Liờn h hc OFFLINE nm hc 2018-2019 ti SG
Lp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 thỏng 2, P12, Q10, TPHCM
Luyn thi H THNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Qun Gũ Vp, TPHCM
Cõu 3. t chỏy hon ton 7,68 gam este X n chc, mch h bng lng oxi va , sn phm chỏy ln
lt dn qua bỡnh 1 cha H2SO4 c d thy khi lng bỡnh tng 6,48 gam; bỡnh 2 cha dung dch
Ba(OH)2 d thu c 82,74 gam kt ta. Mt khỏc un núng 7,68 gam X vi dung dch KOH va , cụ cn
dung dch thu c phn rn cú khi lng 7,56 gam v ancol Y. Cụng thc cu to ca Y l
A. C3H7OH.
C. C4H9OH.
D. C2H5OH.

B. CH2=CH-CH2OH.
Hng dn gii
H2SO4 đặc
H O
m bình tăng 6, 48 gam = mH 2 O nH 2 O 0,36 mol
2
bình 1
Sn phm chỏy
Ba(OH)2 dư
CO2
bình 2 BaCO3 = 0,42 mol nCO 2 0, 42 mol


không có nO2
BTKL cho cht.
Thy 7,68 gam l i lng khi lng BTKL
BTKL
cho
chất
12 0, 42 2 0,36 16n O 7,68 gam n O 0,12 mol n COO 0,06 mol
7,68 gam KOH 0,06 mol Rắn 7,56 gam
X


0,06 mol
Ancol
"cha nào con nấy"

ancol n chc
Este n chc

n Ancol 0,06 mol
BTKL m

Ancol 7,68 0,06 56 7,56 3, 48 gam M Ancol = 58 CH 2 CH CH 2 OH
Cõu 4. Este X no, n chc, mch h trong ú s nguyờn t cacbon nhiu hn s nguyờn t oxi l 2. un
núng hon ton este X cn dựng 300 ml dung dch KOH 0,4M; cụ cn dung dch sau phn ng thu c
phn rn cú khi lng m gam v ancol Y. t chỏy hon ton Y thu c CO2 v H2O cú tng khi lng
24,48 gam. Giỏ tr ca m l
A. 8,16.
B. 10,08.
C. 11,76.
D. 9,84.
Hng dn gii
số C nhiều hơn số O là 2
C4H8O2.
Este no, n chc, mch h CnH2nO2
Rắn ?
KOH = 0,12 mol
C 4 H8 O2 0,12 mol

CO
O2
24, 48 gam 2
Ancol Y
H 2 O

k Ancol Y 0
"cha nào con nấy"
ancol no, n chc
Este no, n chc

n Ancol Y 0,12 mol
ó cho gi thuyt tng khi lng CO2 v H2O biu din c 1 phng trỡnh theo CO2 v H2O.
M khi cn tỡm d kin liờn quan n CO2 v H2O thỡ ngh ngay n: BTNT O; p dng k.
õy khụng cho nO2 nờn khụng ỏp dng BTNT O s ỏp dng k.

44nCO2 18nH 2 O 24, 48
nCO2 0,36 mol
0,36
Theo ú k 0
C Ancol Y
3 C 3H 7 OH

0,12
nH
O

0,
48
mol
Y
2

nCO2 nH 2 O 0,12
C 4H8O2

Este X: HCOOC 3 H 7 HCOOK m 0,12 84 10,08 gam

Cõu 5. X l este n chc, khụng no cha mt liờn kt ụi C=C, mch h. t chỏy hon ton a gam X thu
c 3,36 lớt CO2 (ktc) v 2,25 gam nc. Mt khỏc un núng a gam X vi 300 ml dung dch KOH 0,15M;

cụ cn dung dch sau phn ng thu c 3,87 gam rn khan. Cụng thc cu to ca X l
A. CH2=CHCOOC2H5
B. CH2=C(CH3)COOC2H5
C. C2H5COOCH2-CH=CH2
D. CH2=CHCOOC3H7
Hng dn gii
Trang 4

Húa hc Bookgol 2018 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

X (1COO, k = 2)

O2 CO2  0,15 mol
k  n  0,15  0,125  0,025 mol



X
H 2 O  0,125 mol
KOH = 0,045 mol R¾n  3,87 gam


Ancol

Este ®¬n, 1C=C  C n H2n 2O2

BTNC  C  0,15  6 

 C 6 H10 O2
X 0,025
BTKL  m

 0,025  114  0,045  56  3,87  1,5 gam
Ancol
"cha nµo con nÊy"

 n Ancol  n X = 0,025 mol
 Este đơn chức 
 ancol đơn chức 


 M Ancol =

1,5
C6 H10O2
= 60  C 3H 7OH 
 CH 2 =CH  COO  C 3H 7
0,025

Câu 6. Đốt cháy hoàn toàn 12,21 gam este X no, đơn chức, mạch hở thu được CO2 và H2O có tổng khối
lượng 30,69 gam. Thủy phân hoàn toàn 12,21 gam X với dung dịch KOH vừa đủ, thu được ancol Y và m
gam muối. Đun nóng toàn bộ Y với H2SO4 đặc ở 1700C, thu được anken Z, Giá trị của m là
A. 13,53.
B. 11,22 gam.
C. 13,86.
D. 16,17.

 Hướng dẫn giải
O2
CO

 30,69 gam  2
H 2 O
12, 21 gam X (1COO, k = 1)

H2SO4 ®Æc
Ancol Y 
Anken Z
1700 C
 
Muèi = m gam?
k  nCO  nH O  30,69  0, 495 mol
+ Do este no, đơn chức, mạch hở  k = 1 
2
2
62
kh«ng cã nO2
 BTKL cho chất.
 Thấy 12,21 gam là “đại lượng khối lượng”  BTKL 
KOH

H SO

2 4  anken  C
Do ancol 
0, 495
Ancol  2  HCOOC H


 CX 
 3 (C 3H6 O2 ) 
2 5
0,165

 Vậy: m Muèi  m HCOOK  0,165  84  13,86 gam
Câu 7. Đốt cháy hoàn toàn 0,12 mol este X (CnH2n – 2O4) thu được CO2 và H2O có tỗng khối lượng là 57,36
gam. Mặt khác, đun nóng 0,12 mol X với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được m gam muối và 12,72 gam hỗn
hợp gồm hai ancol. Giá trị của m là
A. 19,92.
B. 16,08.
C. 17,76.
D. 21,60.

0,12 mol X (2COO, k = 2)

 Hướng dẫn giải
O2
CO2

 57,36 gam 
H 2 O

NaOH 2 ancol Y = 12,72 gam


Muèi = m gam?
Đề hỏi m gam muối  nghĩ đến BTKL  mX + mNaOH = 12,72 + m ?
Mà theo quy luật thủy phân este ta có: nCOO = nNaOH = 2  0,12 = 0,24 mol. Vậy là đã có mNaOH, giờ chỉ

kh«ng cã nO2
 BTKL cho chất.
cầm mX nữa là xong. Cần tìm đại lượng khối lượng  BTKL 

Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 5


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
BTKL cho chÊt

0,12
Theo đó: 



2COO  cã 4 Oxi  mX  12  nCO2  2nH 2 O  16  4
nO

nghÜ ®Õn

 một là BTNT O, hai là áp dụng k.
Cần tìm nCO2 và nH2O 
Vì đề không cho nO2 nên ta không dùng BTNT O, chỉ còn áp dụng k.
kX = 2
 
 nCO2  nH 2 O  nX  0,12 mol nCO2  0,96 mol

Ta có: 

gt
nH 2 O  0,84 mol
  44nCO2  18nH 2 O  57,36 gam
mX

thay vµo BTKL
 m Muèi = 12  0,96 + 2  0,84  16  4  0,12   0,24  40  12,72  17, 76 gam
Câu 8. X là este hai chức, mạch hở có mạch cacbon phân nhánh. Đun nóng 0,15 mol este X với dung dịch
NaOH vừa đủ, thu được một muối Y duy nhất và 13,5 gam hỗn hợp gồm hai ancol Z và T (MZ < MT). Đốt
cháy toàn bộ Y cần dùng 0,45 mol O2, thu được Na2CO3 và 22,5 gam hỗn hợp gồm CO2 và H2O. Nhận định
A. X có công thức phân tử là C8H12O4.
B. X không tồn tại đồng phân hình học (cis-trans).
C. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol T thu được 3 mol CO2 và 4 mol H2O.
D. X tác dụng với Br2 trong dung dịch theo tỉ lệ mol 1 : 1.
 Hướng dẫn giải

COOR

'
0

t
+ 2NaOH 
 R(COONa)2  R 'OH + R''OH

R
COOR ''
0,15




0,15  0,15

R '  15  CH3 OH
MODE 7
 0,15  (R'+17) + 0,15  (R''+17) = 13,5 
 
R ''  41  CH 2  CH  CH 2 OH
BTNT Na
Ta cã: nOH   nNaOH  0,3 mol 
 nNa 2 CO3  0,15 mol
C H

BTKL
2 2  CH =C

 0,15  (R + 67  2) + 0,45  32  0,15  106  22,5 
 R = 26 
2
Vì E có mạch cacbon phân nhánh
COOCH3
CH2=C

C=C ®Çu m¹ch

 không có đồng phân hình học.
COO-CH2-CH=CH2 

Trang 6

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

Bµi tËp t­¬ng tù
Câu 9. Đốt cháy hoàn toàn 18,0 gam este X cần dùng 0,6 mol O2, sản phẩm cháy dẫn qua dung dịch
Ca(OH)2 thu được 60,0 gam kết tủa. Mặt khác đun nóng 18,0 gam X với 450 ml dung dịch NaOH 1M, cô
cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam rắn khan. Giá trị của m là
A. 20,4.
B. 24,2.
C. 26,4.
D. 24,6.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 10. Đốt cháy hoàn toàn 14,79 gam este X no, đơn chức, mạch hở, sản phẩm cháy cho vào dung dịch
Ca(OH)2 dư, thu được dung dịch có khối lượng giảm 29,07 gam so với dung dịch ban đầu. Mặt khác, đun
nóng 8,7 gam X bằng dung dịch NaOH vừa đủ, thu được 7,2 gam muối. Tên gọi của X là
A. propyl propionat. B. etyl butirat.
C. propyl axetat.
D. etyl propionat.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 11. X là este no, hai chức, mạch hở; trong phân tử chỉ chứa một loại nhóm chức. Đốt cháy hoàn toàn
14,79 gam X cần dùng 0,8075 mol O2. Mặt khác, đun nóng 14,79 gam X với dung dịch KOH vừa đủ, thu
được ancol etylic duy nhất. Số đồng phân cấu tạo của X là
A. 3.
B. 1.
C. 2.

D. 4.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 12. Đốt cháy hoàn toàn 4,3 gam este X đơn chức, mạch hở bằng lượng oxi vừa đủ, thu được 4,48 lít
CO2 (đktc) và 2,7 gam nước. Khi thủy phân X trong môi trường axit, thu được axit cacboxylic Y và chất hữu
cơ Z. Biết Z cho được phản ứng tráng gương. Số đồng phân thỏa mãn tính chất của X là
A. 3.
B. 2.
C. 5.
D. 4.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 13. Đốt cháy hoàn toàn 0,12 mol este X (no, hai chức mạch hở), thu được CO2 và H2O có tổng khối
lượng 35,04 gam. Đun nóng 0,12 mol X với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol và
m gam muối. Giá trị của m là
A. 17,76.
B. 19,92.
C. 16,08.
D. 21,60.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 14. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol este X (no, hai chức mạch hở) cần dùng 0,65 mol O2. Đun nóng 0,1
mol X với dung dịch KOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol đồng đẳng kế tiếp và m gam muối.
Giá trị của m là
A. 13,4.
B. 16,6.
C. 14,8.
D. 18,0.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 15. Đốt cháy 0,15 mol este X đơn chức, không no chứa một liên kết C=C, mạch hở bằng lượng oxi vừ
đủ, thu được CO2 và H2O có tổng khối lượng là 34,5 gam. Mặt khác đun nóng 17,2 gam X với 450 ml dung
dịch NaOH 1M, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được một ancol no và phần rắn có khối lượng m gam.
Giá trị của m là
A. 26,0.
B. 28,8.
C. 24,8.
D. 18,8.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 16. X là este đơn chức, không no chứa một liên kết đôi C=C, mạch hở.. Đốt cháy hoàn toàn 10,75 gam
X, thu được CO2 và 6,75 gam H2O. Mặt khác, đun nóng 10,75 gam X với dung dịch KOH vừa đủ, thu được
ancol Y và 10,5 gam muối. Nhận định nào sau đây sai?
A. X tác dụng với dung dịch Br2 dư, theo tỉ lệ mol 1 : 2.
B. Đốt cháy hoàn toàn Y, thu được CO2 có số mol nhỏ hơn số mol của H2O.
C. Y làm mất màu nước Br2.
D. X có mạch không phân nhánh.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 7


Thy PHM CễNG TUN T (0938.934.492) Liờn h hc OFFLINE nm hc 2018-2019 ti SG
Lp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 thỏng 2, P12, Q10, TPHCM
Luyn thi H THNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Qun Gũ Vp, TPHCM

Xử lý hỗn hợp 2 Este
A. Hai este u no, n chc.
Cõu 1. un núng 14,52 gam hn hp E cha 2 este n chc, mch h cn dựng 200 ml dung dch NaOH
1M, thu c hn hp cha 2 ancol k tip thuc cựng dóy ng ng v hn hp gm x gam mui X v y
gam mui Y (MX < MY). Dn ton b hn hp 2 ancol qua bỡnh ng Na d thy khi lng bỡnh tng 6,83
gam. T l x : y cú giỏ tr gn nht vi giỏ tr no sau õy?
A. 2,00.
B. 2,20.
C. 2,15.
D. 2,10.
Hng dn gii
x gam muối X

Muối
(với M X M Y )
NaOH = 0,2 mol
y gam muối Y
14, 52 gam E (1COO)
Na dư m
2 ancol đđkt
6,83 gam
bình tăng

E đơn Ancol đơn
Theo quy lut thy phõn este: nCOO nNaOH nOH 0,2 mol
n Ancol 0,2 mol.

6,83 0,2
35,15
0,2
a 0,155 mol
a b n Ancol 0,2 mol
2 ancol đđkt CH 3 OH a mol




32a 46b 7,03 gam
b 0,045 mol
C 2 H 5 OH b mol
R COOCH 3 0,155 mol A
14,52 gam E 1
0,155M A 0,045MB 14,52 gam

R2 COOC 2 H 5 0,045 mol B
HCOOCH 3 HCOONa 0,155
M 60
MODE 7

A

M B 116
C 3 H 7 COOC 2 H 5 C 3 H 7 COONa 0,045
x 68 0,155
gần nhất
2,15

2,129
y 110 0,045

T d kin khi lng bỡnh Na tng M Ancol

Cõu 2. X, Y l 2 este u no, n chc v l ng phõn ca nhau, trong phõn t cú s nguyờn t cacbon
nhiu hn oxi l 3. un núng 30,6 gam hn hp E cha X, Y vi dung dch NaOH va , thu c hn
hp F cha 2 ancol ng ng k tip v hn hp cha a gam mui A v b gam mui B (MA < MB). Dn
ton b F qua bỡnh ng Na d thy khi lng bỡnh tng 16,02 gam. T l a : b cú giỏ tr gn nht vi giỏ
tr no sau õy?
A. 0,8.
B. 1,2.
C. 0,9.
D. 1,3.
Hng dn gii
Số C = Số O + 3 C H O .
X, Y u l este no, n chc l ng phõn ca nhau CnH2nO2

5 10 2

Vy nF = nE =

mH 2 2 nH 2 nOH 0, 3 gam
30, 6
16,32
= 0,3 mol
M Ancol
54, 4
102
0,3
mF 16, 02 0, 3 16, 32 gam


a b =0,3 mol

46a 60b 16,32


C2 H 5 OH 0,12 mol C 2 H5 COOC2 H 5
mol


ancol đồng đẳng kế tiếp C3 H 7 OH 0,18 mol CH 3 COOC 3 H 7


mCH3 COONa
a
0,18 82

gần nhất


1, 28125
1, 3
b mC2 H5 COONa 0,12 96

Trang 8

Húa hc Bookgol 2018 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Câu 3. X, Y là 2 este đơn chức và đồng phân của nhau có tỉ khối so với metan bằng 5,5. Đun nóng 26,4 gam
hỗn hợp E chứa X, Y với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp và
hỗn hợp chứa a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Đốt cháy toàn bộ F thu được CO2 và H2O có tổng
khối lượng 31,44 gam. Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,7.
B. 0,5.
C. 1,8.
D. 0,6.
 Hướng dẫn giải
M X,Y  88  C4 H8 O2

 X, Y là 2 este no, đơn chức  F gồm 2 ancol no, đơn chức (k = 0).

26, 4
 0, 3 mol

nX, Y 
88

Khi đó theo giả thuyết và mối liên hệ của độ bất bão hòa k cho quá trình đốt F, ta có:
18nH 2 O + 44nCO 2  31, 44 gam
nCO 2  0, 42 mol
 

nH 2 O  nCO 2  nF  0, 3 mol
nH 2 O  0, 72 mol

a  b =0,3 mol

a  2b 0,42 mol


CH 3 OH  0,18 mol  C2 H 5 COOCH 3
0, 42

 1, 4 
ancol ®ång ®¼ng kÕ tiÕp C2 H5 OH  0,12 mol  CH 3 COOC 2 H 5
0,3
a mCH3 COONa 0,12  82
gÇn nhÊt

 0, 569 
 
 0, 6
b mC2 H 5 COONa 0,18  96
 CAncol 

Câu 4. Đốt cháy 11,28 gam hỗn hợp E chứa 2 este X, Y cần dùng 0,5 mol O2, thu được 7,92 gam nước. Mặt
khác đun nóng 11,28 gam hỗn hợp E chứa X, Y với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2
ancol đồng đẳng kế tiếp và hỗn hợp chứa a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Đốt cháy toàn bộ F
thu được CO2 và H2O có tổng khối lượng 15,28 gam. Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 2,0.
B. 2,2.
C. 1,9.
D. 1,8.
 Hướng dẫn giải
nCO2 = nH2O  kE = 1  X, Y là 2 este no, đơn chức nên F là 2 ancol no, đơn chức.
0, 44  2  0, 44  0, 5  2
Áp dụng bảo toàn nguyên tố O, ta có: nCOO =
= 0,16 mol = nF
2
Khi đó, theo giả thuyết và mối liên hệ của độ bất bão hòa k khi đốt F, ta có:
18nH 2 O  44nCO 2  15, 28 gam
nCO 2  0, 2 mol
 

nH 2 O  nCO2  nF  0,16 mol
nH 2 O  0,36 mol

a  b =0,16 mol

a  2b 0,2 mol


CH 3 OH  0,12 mol
0, 2


 1, 25 
ancol ®ång ®¼ng kÕ tiÕp C2 H5 OH  0, 04 mol
0,16
0, 44
Mặt khác, ta có: CE 
 2, 75  có HCOOCH3 = 0,12 mol
0,16
 CAncol 

BTNT C  2  0,12  C  0, 04  nCO  0, 44 mol  C = 5 (C H COOC H = 0,04 mol)

2 5
2 5
2



a
mHCOONa
0,12  68
gÇn nhÊt


 2,125 
 2, 2
b mC2 H5 COONa 0, 04  96

Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 9


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

Bµi tËp t­¬ng tù
Câu 5. Đốt cháy 14,64 gam hỗn hợp E chứa hai este cần dùng 0,86 mol O2, thu được 12,24 gam nước. Mặt
khác đun nóng 14,64 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế
tiếp và hỗn hợp chứa x gam muối X và y gam muối Y (MX < MY). Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư, thấy
khối lượng bình tăng 8,6 gam. Tỉ lệ x : y có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 2,0.
B. 0,5.
C. 1,8.
D. 0,6.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 6. Đốt cháy 13,52 gam hỗn hợp E chứa hai este cần dùng 0,74 mol O2, thu được 10,8 gam nước. Mặt
khác đun nóng 13,52 gam E với dung dịch KOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp
và hỗn hợp chứa x gam muối X và y gam muối Y (MX < MY). Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư, thấy
khối lượng bình tăng 8,04 gam. Tỉ lệ x : y có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,5.
B. 1,6.
C. 1,3.
D. 1,4.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 7. Đốt cháy 13,4 gam hỗn hợp E chứa hai este đều đơn chức, mạch hở cần dùng 0,71 mol O2, thu được
9,72 gam nước. Mặt khác đun nóng 13,4 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2
ancol đồng đẳng kế tiếp và hỗn hợp chứa x gam muối X và y gam muối Y (MX < MY). Dẫn toàn bộ F qua
bình đựng Na dư, thấy khối lượng bình tăng 5,8 gam. Tỉ lệ x : y có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,25.
B. 1,45.

C. 1,35.
D. 1,75.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 8. X, Y là hai este đơn chức, mạch hở (trong X oxi chiếm 36,363% về khối lượng). Đốt cháy hoàn toàn
12,16 gam hỗn hợp E chứa X, Y (số mol X nhỏ hơn số mol Y) thu được CO2 và H2O có tổng khối lượng
33,28 gam. Mặt khác đun nóng 12,16 gam E cần dùng 140 ml dung dịch NaOH 1M, cô cạn dung dịch sau
phản ứng thu được phần rắn có khối lượng m gam và 2 ancol đồng đẳng kế tiếp. Giá trị của m là
A. 21,12.
B. 11,88.
C. 14,24.
D. 12,44.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 9. Hóa hơi hoàn toàn 12,9 gam este X đơn chức thì thể tích chiếm 3,36 lít (đktc); Y là este đơn chức (X,
Y đều mạch hở). Đốt cháy hoàn toàn 11,82 gam hỗn hợp E chứa X, Y thu được CO2 và H2O có tổng khối
lượng 30,54 gam. Mặt khác đun nóng 11,82 gam E với 180 ml dung dịch KOH 1M (lấy dư 20% so với phản
ứng), cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được phần rắn có khối lượng m gam và 2 ancol đồng đẳng kế tiếp.
Giá trị của m là
A. 15,84.
B. 16,26.
C. 12,66.
D. 14,85.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 10. Đun nóng hỗn hợp E chứa hai este X, Y đều no, đơn chức, mạch hở (MX < MY) với dung dịch
NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp muối và hỗn hợp F gồm 2 ancol đồng đẳng kế tiếp. Dẫn toàn bộ F qua bình
đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 17,2 gam. Đốt cháy hỗn hợp muối cần dùng 0,76 mol O2, thu được
CO2; H2O và 16,96 gam Na2CO3. Phần trăm khối lượng của X có trong E là
A. 32,92%.
B. 27,68%.
C. 54,86%.
D. 46,13%.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 11. Đun nóng 7,5 gam este X đơn chức, mạch hở với dung dịch NaOH vừa đủ thu được 8,1 gam muối.
Y là este cùng dãy đồng đẳng của X. Thủy phân hỗn hợp E chứa X, Y với dung dịch KOH vừa đủ thu được
hỗn hợp muối và 14,64 gam hỗn hợp 2 ancol cùng dãy đồng đẳng. Đốt cháy toàn bộ muối cần dùng 1,08

mol O2, thu được CO2; H2O và 20,7 gam K2CO3. Phần trăm khối lượng của Y có trong E là
A. 60,8%.
B. 63,1%.
C. 42,1%.
D. 58,4%.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trang 10

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
B. Hai este đơn chức: 1 no + 1 không no.
Câu 12. X là este no; Y là este không no chứa một liên kết C=C (X, Y đều đơn chức và mạch hở). Đốt cháy
14,16 gam hỗn hợp E chứa X, Y cần dùng 0,62 mol O2. Mặt khác 14,16 gam E tác dụng vừa đủ với 200 ml
dung dịch KOH 1M thu được 2 ancol kế tiếp thuộc cùng dãy đồng đẳng và m gam hỗn hợp chứa 2 muối.
Giá trị của m là
A. 19,6.
B. 18,4.
C. 18,8.
D. 17,2.
 Hướng dẫn giải
O = 0,62 mol

2

 CO2  H 2 O

X (k = 1)

14,16 gam E 
KOH = 0,2 mol  muèi = m gam?
Y (k = 2) 
2 ancol ®®kt
E ®¬n  Ancol ®¬n
Theo quy luật thủy phân este: nCOO  nNaOH  nOH  0,2 mol 
 n Ancol  0,2 mol.

44nCO2  18nH 2 O  14,16  0,62  32
nCO 2  0,56 mol
Áp dụng BTKL và BTNT O, ta có: 

2nCO2  nH 2 O  0,2  2  0,62  2
nH 2 O  0,52 mol
0,56
 có chứa X là HCOOCH3.
 C
 2,8 
0,2
k  nY  nCO  nH O  0,56  0,52  0,04 mol 

 X: HCOOCH  0,16 mol
2

2

3

2 ancol ®®kt  ancol còn lại là C H OH = 0,04 mol.


2 5

BTKL  m  14,16  0,2  56  0,16  32  0,04  46  18, 4 gam


Câu 13. X là este no, đơn chức; Y là este đơn chức, không no chứa một nối đôi C=C (X, Y đều mạch
hở). Đốt cháy 10,56 gam hỗn hợp E chứa X, Y cần dùng 10,08 lít O2 (đktc) thu được 6,48 gam nước.
Mặt khác đun nóng 10,56 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ thu được một ancol duy nhất và hỗn hợp
muối chứa a gam muối A và b gam muối B (MA < M B). Tỉ lệ a : b gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 0,9 .
B. 1,2 .
C. 1,0 .
D. 1,5.
 Hướng dẫn giải

BTKL  10,56  0, 45  32  6, 48  0, 42 mol
CO2 


44
H 2 O  0,36 mol
1 ancol duy nhÊt
NaOH 

a gam  A
Muèi 
b gam  B

O2 = 0,45 mol

X (k = 1)
10,56 gam E 
Y (k = 2)

Nhắc nhớ:  Đề đã cho số liệu về O2 vậy “chắc chắn” BTNT O;  Đã có k rồi vậy áp dung biểu thức về k.
Áp dụng bảo toàn nguyên tố O, ta có: nO (trong E) = 0,42  2 + 0,36 – 0,45  2 = 0,3 mol.
0, 42
nO
Do X, Y đều đơn chức nên nE =
= 0,15 mol  C 
 2,8  có X là HCOOCH3.
2
0,15

k  nY = 0,42 – 0,36 = 0,06 mol  nX = 0,09 mol.

BTNT C  0,09  2  0,06  C  0, 42 mol  C  4

Y

Y

Do sau phản ứng thủy phân chỉ thu được 1 ancol duy nhất (là CH3OH) nên Y phải là CH2=CH-COOCH3.

A : HCOONa : 0,09 mol
a 0,09  68
gÇn nhÊt
 
 1,085 
Vậy 

 1,0
b 0,06  94
B : CH 2  CHCOONa : 0,06 mol
Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 11


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Câu 14. X là este no, Y là este không no chứa một liên kết C=C (X, Y đều đơn chức và mạch hở). Đốt cháy
13,6 gam hỗn hợp E chứa X, Y bằng lượng oxi vừa đủ, sản phẩm cháy dẫn qua dung dịch KOH đặc dư thấy
khối lượng dung dịch tăng 31,52 gam. Mặt khác đun nóng 13,6 gam hỗn hợp E cần dùng 200 ml dung dịch
NaOH 1M, thu được một ancol duy nhất và hỗn hợp chứa a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Tỉ lệ
a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 2,3.
B. 2,4.
C. 2,6.
D. 2,5.

X (k = 1)
13, 6 gam E 
Y (k = 2)

 Hướng dẫn giải
O2
CO

 31, 52 gam  2

H 2 O

A
Muèi 
NaOH
=
0,2
mol


B
Ancol duy nhÊt

Theo quy luật phản ứng, ta có: nCOO = nNaOH = 0,2 mol (đề nói “cần dùng” = “vừa đủ” nhé)
Khi đó theo giả thuyết và bảo toàn khối lượng cho E, ta có:
44nCO 2  18nH 2 O  31, 52 gam
nCO 2  0, 52 mol
0, 52
C

 2, 6  X là HCOOCH3.

0, 2
12nCO 2  2nH 2 O  16  0, 2  2  13, 6 gam
nH 2 O  0, 48 mol

nY  nCO 2  nH 2 O  0, 04 mol
¸p dông mèi liªn hÖ cña k
BTNT C  C  0, 52  0,16  2  5


 
Y
0, 04
nX  0, 2  0, 04  0,16 mol
a
mHCOONa
0,16  68
gÇn nhÊt

 2, 5185 
Vậy Y là C3H5COOCH3 (0,04 mol)  
 2, 5
b mC3 H5 COONa 0, 04  108
Câu 15. Hỗn hợp E gồm este X (CnH2nO2) và este Y (CmH2m – 2O2) đều mạch hở. Xà phòng hóa hoàn toàn
12,16 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Z gồm hai ancol và 12,22 gam hỗn hợp T gồm
hai muối. Đốt cháy hoàn toàn 12,22 gam T cần dùng 0,41 mol O2, thu được CO2, H2O và 6,89 gam Na2CO3.
Phần trăm khối lượng của este no trong E là
A. 50,66%.
B. 42,60%.
C. 43,42%.
D. 36,51%.
 Hướng dẫn giải
Z gåm 2 ancol
Na 2 CO3  0, 065 mol
X (C n H 2n O2  k  1)
C
NaOH
E

O2 = 0,41 mol 


12,22 gam T H


CO2
2m  2 O2  k  2)
Y (C m H



0,81
mol

COONa

12,16 gam

H 2 O

BTNT Na
Đầu tiên có nNa2CO3 = 0,065 mol 
 nNaOH = nCOONa = 0,13 mol.
Mà theo bản chất phản ứng thủy phân este  nCOO = nNaOH = nX + nY = 0,13 mol.
cã nO

2  BTKL cho pứ.
Quá trình đốt muối, nhận thấy có 12,22 gam là đại lượng khối lượng  BTKL 

cã nO

2  BTNT O.
Đồng thời 
BTKL pø: 44nCO2  18nH 2 O  6,89  12,22  0, 41  32
nCO2  0,315 mol
Theo đó ta có: 

BTNT O: 2nCO2  nH 2 O  0,065  3  0,13  2  0, 41  2
nH 2 O  0,255 mol

 Tới đây đã có nCO2, nH2O thì làm gì nữa nhỉ? Cái này trên lớp giáo nhắc như đọc rap luôn!
Có CO2, H2O thì nghĩ tới 2 việc một là BTNT O, hai là áp dụng k  gọi tắt là OK.
Mà ở đây đã dùng BTNT O thì không dùng nữa, chủ trương là không xài hàng second hand nhé!
Vậy chỉ còn áp dụng k cho quá trình đốt muối.
Trang 12

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
X (k = 1) 
 Muèi còng k = 1

Để xem muối thì chui từ đâu ra nhỉ 
Muèi cã k = 1 (C=C n»m ë gèc ancol)

Y (k = 2) 
Muèi cã k = 2 (C=C n»m ë gèc axit)


§èt ch¸y

 nCO2 = nH2O.
Khi đó nếu trường hợp Y cho muối có k = 1 
 2 muối đều k = 1 
X (k = 1) 
 Muèi k = 1
Rõ ràng ở đây nCO2 > nH2O  
 Muèi k = 2
Y (k = 2) 
nX  nY = 0,13 mol
k n

Muèi k = 2 = n Y = 0,315 – 0,255 = 0,06 mol  n X = 0,07 mol.
 Khi đó:
0,07  88
MODE 7 M X  88  C 4 H8 O2
0,07M X  0,06M Y  12,16 

 % mX 
 100  50,66%
12,16
M Y  100  C 5 H8 O2
C. Hai este: 1 đơn chức + 1 hai chức.
Câu 16. X là este đơn chức, có mạch cacbon phân nhánh. Hóa hơi 12,5 gam X thì thể tích đúng bằng thể
tích của 3,5 gam N2 (đo cùng điều kiện). Y là este no, hai chức có số nguyên tử cacbon bằng với X. Đun
nóng 23,84 gam hỗn hợp E chứa X, Y cần dùng 320 ml dung dịch NaOH 1M, thu được hỗn hợp F chứa 2
muối và hỗn hợp gồm 2 ancol kế tiếp cùng dãy đồng đẳng. Phần trăm khối lượng của muối có khối lượng
phân tử lớn trong F là
A. 83,05%.

B. 65,05%.
C. 53,39%.
D. 71,14%.
 Hướng dẫn giải
CX = C Y
3, 5
= 0,125 mol  MX = 100 (C5H8O2) 
 Y là C5H8O4.
28
+ Mặt khác, do Y là este no nên thủy phân sinh ancol no, mà hỗn hợp ancol thu được đồng đẳng kế tiếp
 X phải mang gốc ancol no và Y 2 chức tạo bởi axit 2 chức và ancol đơn.
  C=C của X nằm ở gốc axit + mạch cacbon phân nhánh  X là CH2=C(CH3)COOCH3.
Vậy 2 ancol đồng đẳng kế tiếp là CH3OH và C2H5OH  cấu tạo đúng của Y phải là CH3OOC–COOC2H5.
Khi đó ta có:
CH 2  C(CH3 )  COOCH 3 : x mol NaOH = 0,32 mol CH 2  C(CH 3 )  COONa : x mol
23,84 gam 
 
 NaOOC  COONa : y mol
CH3 OOC  COOC2 H 5 : y mol

 nX = nN2 =

100x  132y  23,84
 x  0, 08 mol
0,12  134


 %m
=
 100  65, 05%

Muèi Max 0,12  134  0, 08  108
 x  2y  nCOO  0,32
 y  0,12 mol
Câu 17. X là este đơn chức, không no chứa một liên kết C=C; Y là este no, hai chức (X, Y đều mạch hở).
Đun nóng 26,48 gam hỗn hợp E chứa X, Y với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp muối và 15,6
gam một ancol Z duy nhất (tỉ khối hơi so với He bằng 15). Đốt cháy hỗn hợp muối cần dùng 0,47 mol O2,
thu được CO2, H2O và Na2CO3. Phần trăm khối lượng của X có trong E là
A. 25,83%.
B. 48,39%.
C. 43,05%.
D. 29,00%.
 Hướng dẫn giải
C 3 H 7 OH  0, 26 mol
C
CO 2  a mol
X (1COO, k = 2) NaOH = 0,26


O2 = 0,47 mol 

Y (2COO, k = 2)
Muèi H

 H 2 O  b mol




 Na CO  0,13
BTNT Na

26,48 gam
 2 3
COONa  0, 26
Đầu tiên có ngay nNaOH = nOH (ancol) = nC3H7OH = 0,26 mol.
Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 13


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Đề bài cho quá trình đốt muối:
 Đã cho số mol O2  BTNT O (chỗ này không thể quên nhé vì nhắc lần thứ n rồi).
k  (k  1)  n
 Độ bất bão hòa k đã biết thì 
 nCO  nH O .
hchc

2

2

Ở đây là đốt muối, thấy ngay đề cho rõ k của este ( k Este  k Ancol  k Muèi ) mà gốc ancol đã no rồi (k = 0).
À thì ra là cho ta k Este tương đương là cho k Muèi . Vậy có ngay k Muèi = 2.
Áp dụng bảo toàn khối lượng cho phản ứng thủy phân ta có: m Muèi  26, 48  0, 26  40  15, 6  21, 28 gam
Mặt khác khối lượng muối cho quá trình đốt muối và bảo toàn nguyên tố O, ta có:
44nCO 2  18nH 2 O  21, 28  0, 47  32  0,13  106
nCO 2  0, 41 mol
 


2nCO 2  nH 2 O  0, 26  2  0, 47  2  0,13  3
nH 2 O  0, 25 mol
Vậy áp dụng mối liên hệ của độ bất bão hòa k, ta có: n Muèi  nCO 2  nH 2 O  0, 41  0, 25  0,16 mol

X  RCOONa  x mol (C1 )
BTNT Na   x  2y  nNaOH  0, 26 mol   x  0, 06 mol

Gọi 


nMuèi
 x  y  0,16 mol
 y  0,1 mol
Y  R '(COONa)2  y mol (C 2 )
Áp dụng bảo toàn nguyên tố C cho đốt muối  0, 06  C1  0,1  C 2  nC  0, 41  0,13  0,54 mol
MODE 7 C1  4  C3 H 5 COONa  X : C3 H 5 COOC3 H 7  0,06 mol


C2  3  CH 2 (COONa) 2  Y : CH 2 (COOC3 H 7 ) 2  0,1 mol
0, 06  128
 SAU TẤT CẢ thì % m X 
 100  29, 00%
26, 48

Câu 18. X là este đơn chức; Y là este hai chức (X, Y đều no và mạch hở). Đun nóng 36,96 gam hỗn hợp E
chứa X, Y cần dùng 520 ml dung dịch NaOH 1M, thu được hỗn hợp F gồm 2 ancol có cùng số nguyên tử
cacbon và hỗn hợp chứa a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Đốt cháy toàn bộ F thu được 14,336 lít
khí CO2 (đktc) và 17,28 gam nước. Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,9.

B. 0,6.
C. 1,8.
D. 0,5.
 Hướng dẫn giải
A
Muèi 
B

X (1COO, k = 1)
NaOH = 0,52 mol
36, 96 gam E 

O2 CO 2  0, 64 mol
Y (2COO, k = 2)
F: 2 Ancol cïng sè C 


H 2 O  0,96 mol
k =0
k
Do 2 este đều no nên 2 ancol cũng đều no (k = 0) 
 nF = 0,96 – 0,64 = 0,32 mol

2 ancol cã cïng sè C


nOH = nNsOH  nF  CF 


a + b = 0,32 mol


BT OH 
 
 a + 2b


C2 H 5 OH  0,12 mol
0, 64
= nOH = nNaOH = 0,52 mol
 2  
0, 32
C2 H 4 (OH)2  0, 2 mol

X : R 1 COOC2 H 5  0,12 mol
 36, 96 gam 
 M X  0,12  M Y  0, 2  36, 96 gam
2
Y : (R COO) 2 C 2 H 4  0, 2 mol
MODE 7 M X  88  CH 3 COOC2 H 5  0,12 mol


M Y  132  HCOO  C 2 H 4  OOCCH 3 = 0,2 mol
a
mHCOONa
0, 2  68
gÇn nhÊt

 0,51 
 
 0,5

b mCH 3COONa (0,12  0, 2)  82

Trang 14

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thy PHM CễNG TUN T (0938.934.492) Liờn h hc OFFLINE nm hc 2018-2019 ti SG
Lp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 thỏng 2, P12, Q10, TPHCM
Luyn thi H THNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Qun Gũ Vp, TPHCM
Cõu 19. Hn hp E gm mt este X (CnH2nO2) v este Y (CmH2m 4O4) u mch h; trong phõn t mi este
ch cha mt loi nhúm chc. X phũng húa hon ton 17,48 gam E cn dựng va 425 ml dung dch
NaOH 0,4M thu c hn hp Z gm hai ancol u no, cú cựng s nguyờn t cacbon v hn hp T gm hai
mui, trong ú cú a gam mui A v b gam mui B (MA < MB). t chỏy hon ton Z, thu c 6,72 lớt khớ
CO2 (ktc) v 7,2 gam H2O. T l a : b cú giỏ tr gn nht vi giỏ tr no sau õy?
A. 1,2.
B. 0,6.
C. 0,8.
D. 1,3.
Hng dn gii
A
Muối
B

X (1COO, k = 1)
NaOH = 0,17 mol
17,48 gam E

O2 CO 2 0,3 mol
Y (2COO, k = 3)

Z: 2 Ancol no cùng C


H 2 O 0, 4 mol
k =0
0,3
kZ = 0
X đơn ancol đơn C 3 H 7 OH

nZ = 0,4 0,3 = 0,1 mol C Ancol
3

Y hai chức
0,1
C 3 H6 (OH)2


a + b = 0,1 mol
Bấm máy
BT OH
a + 2b = nOH = nNaOH = 0,17 mol
C3 H 7 OH 0, 03 mol
X 0,03 mol




Y 0,07 mol
C3 H 6 (OH)2 0, 07 mol
Khi ú ta cú: 0,03 (14n 32) 0,07 (14m 60) 17, 48 gam

thu gọn
MODE 7 n 6 hoc n 13

3n + 7m = 88


m 10
m 7
Vi n = 13 v m = 7: khi thy phõn hn hp E khụng th to thnh hai mui.

2COO 1 pi C=C
k Y = 3
Vỡ m = 7
CH 2 CH COO C 3H6 OOC H sinh 2 mui v 1
mui sinh t X ( n = 13 C9H19COOC3H7) l 3 mui, trỏi vi gi thuyt ca bi LOI.

n 6 X: C 2 H 5 COOC 3 H 7
Vy vi
m 10 Y : R1COO-C 3 H6 -OOCR 2
Do Y cú 1 pi C=C s sinh 1 mui khụng no, m mui t X l C2H5COONa (no) ó 2 mui.
Gc mui cũn li ca Y phi l C 2 H 5COO Y l C 2 H 5COO C 3H6 OOC C 3H 5
C H COOC 3 H 7
NaOH C 2 H 5 COONa 0,1 mol A

SAU TT C thỡ 2 5

C 2 H 5 COO C 3 H6 OOC C 3 H 5
C 3 H 5 COONa 0,07 mol B
a mC2 H 5 COONa
0,1 96

gần nhất

1, 27

1,3
b mC3 H5 COONa 0, 07 108
Kinh nghim MODE 7 thỡ cp nghim ỳng thng l cp u tiờn v khụng quỏ ln.
Cõu 20. t chỏy hon ton 11,88 gam X gm hai este mch h (trong ú cú mt este n chc v mt este
hai chc) cn 14,784 lớt O2 (ktc), thu c 25,08 gam CO2. un núng 11,88 gam X vi 300 ml dung dch
NaOH 1M, cụ cn dung dch sau phn ng thu c cht rn Y v phn hi ch cha mt ancol n chc Z.
Cho Z vo bỡnh Na d, sau phn ng thy khi lng bỡnh Na tng 5,85 gam. Trn Y vi hn hp CaO v
NaOH rn ri nung trong iu kin khụng cú khụng khớ, thu c 2,016 lớt (ktc) mt hirocacbon duy nht.
Bit cỏc phn ng xy ra hon ton. Phn trm theo khi lng ca este hai chc trong X l
A. 42,09%.
B. 27,60%.
C. 57,91%.
D. 72,40%.
Hng dn gii
Húa hc Bookgol 2018 2019

Trang 15


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Do Z là ancol đơn chức vậy este hai chức được tạo bởi axit 2 chức và ancol Z.
R1 COOR = a mol
R1 COONa
R1 H

NaOH
NaOH
Vậy X  2
 nX = 0,09 mol.

 2

 0,09 mol  2
CaO, t0
R (COOR)2  b mol
R (COONa)2
R H 2
11,88 + 0,66  32  25,08
 0, 44 mol
Khi đó áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có: nH 2 O 
18
Áp dụng bảo toàn nguyên tố O, ta có: nO (X) = 0,57  2 + 0,44  0,66  2  0, 26 mol
2a  4b  nO  0,26 mol
a  0,05 mol
Vậy có ngay 
 
a  b  nX  0,09 mol
b  0,04 mol
nO
BTKL  mZ = 5,85 + 0,13 = 5,98 gam  M  46 (C H OH)
Mặt khác, nZ = nCOO =
= 0,13 mol 
2 5
Z
2

C §¬n  5
BTNT C  C
MODE 7 


§¬n  0,05 + C 2 chøc  0,04 = 0,57 mol 
C 2 chøc  8
 Trong TABLE còn cặp (9, 3) tuy nhiên cặp này bị loại do C Este hai chøc  4 (thậm chí trong trường hợp
này gốc ancol là C2H5OH thì phải  6).
Đã có số C của 2 este nhưng đề không nói các este no hay không no ra sao. À vậy phải biện luận để xác định
đặc điểm cấu tạo của các este. Mà nhắc đến no hay không no thì còn gì ngoài “độ bất bão hòa k” nữa!
k  1
0, 57  0, 44
 1  2, 44  X chứa chất có 
0,09
k  2
Nếu X có chứa este có k = 1 (no, đơn chức)  hiđrocacbon là ankan. Mà do chỉ thu một hiđrocacbon duy
nhất nên khi đó gốc axit của éste 2 chức cũng phải no (lúc này k = 2). Vô lý vì lúc cả 2 este đều có k < 2,44.
Theo đó ta có: (k  1) nX  nCO 2  nH 2 O  k 

Vậy X phải chứa este đơn chức có k = 2 (este 2 chức mà k = 2 thì sẽ giống trường hợp bị loại trên).
 Este đơn chức (5C, k = 2) phải là CH 2  CH  COO  C 2 H 5
khÝ duy nhÊt lµ CH =CH

2
2  Este hai chức (8C, k = 3) là C H  OOC  CH  CH  COO  C H

2 5
2 5
0,04  172

 SAU TẤT CẢ thì % m

 100  57, 91%
Este hai chøc
11,88

Câu 21. Hỗn hợp X chứa hai este đều mạch hở, trong phân tử của mỗi este có số liên kết  không quá 4.
Đốt cháy hoàn toàn 15,48 gam X cần dùng 0,71 mol O2, thu được 8,28 gam nước. Mặt khác đun nóng 15,48
gam X với dung dịch NaOH vừa đủ, chưng cất dung dịch sau phản ứng, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol
kế tiếp trong dãy đồng đẳng. Tỉ khối hơi của Y so với He bằng 10,8. Phần trăm khối lượng của este có khối
lượng phân tử lớn trong X là
A. 43,9%.
B. 60,5%.
C. 65,9%.
D. 40,3%.

15, 48gam X

 Hướng dẫn giải
O2  0,71 mol CO 2  0, 68 mol


H 2 O  0, 46 mol

CH 3 OH  0, 04 mol
NaOH  0,2 mol M

ancol  43, 2  2 ancol 
C 2 H5 OH  0,16 mol
0, 68  2  0, 46  0, 71  2

 0, 2 mol  nNaOH
Áp dụng bảo toàn mol nguyên tố O, ta có: nCOO 
2
Áp dụng bảo toàn nguyên tố H, ta có: nH trong muối = 0,46  2 + 0,2 – 0,04  4 – 0,16  6 = 0
Trang 16

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

Este  4  _muèi  4 hỗn hợp muối gồm  NaOOC  COONa  x mol


 NaOOC  C  C  COONa  y mol
Áp dụng BTKL  m_muối = 15,48 + 0,2  40 – 0,04  32 – 0,16  46 = 14,84 gam.
134a  158b  14,84 gam
x  0,04 mol
Theo đó, từ m_muối và bảo toàn Na, ta có: 
 
2a  2b  0,2 mol
y  0,06 mol
H 3 COOC  COOC2 H5 : 0, 04 mol
 Este 
H 5 C2 OOC  C  C  COOC2 H5 : 0, 06 mol
 SAU TẤT CẢ thì % m M_max = %mH C OOCCCCOOC H  65,9%
5 2
2 5

Câu 22. Hỗn hợp E chứa hai este mạch hở gồm este X (CnH2n – 2O4) và este Y (CnH2n – 4O4); trong phân tử
chỉ chứa một loại nhóm chức. Đun nóng 27,58 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, chưng cất dung dịch sau
phản ứng, thu được phần rắn có khối lượng là 25,46 gam và phần hơi Z gồm các ancol có số nguyên tử
cacbon liên tiếp nhau. Đốt cháy hoàn toàn Z, thu được 33,44 gam CO2 và 19,08 gam H2O. Phần trăm khối
lượng của ancol có khối lượng phân tử nhỏ trong hỗn hợp Z là
A. 14,78%.
B. 26,73%.
C. 16,59%.
D. 21,20%.
 Hướng dẫn giải
25,46 gam r¾n
 X (C n H 2n  2 O 4 )  2COO, k = 2 NaOH = a
E

O2 , t 0 CO 2  0, 76
Z
gåm
c¸c
ancol



Y
(C
H
O
)

2COO,
k


3

n
2n  4 4


H 2 O  1, 06
27,58 gam
Gọi nNaOH = nCOO = nOH trong Z = a mol.
BTKL  27,58 + 40x = 25,46 + (0,76  12 + 1,06  2 + 16x)  x = 0,38 
E ®Òu 2COO  nE = 0,19.

BTNT C  C  C  n  0, 76  0, 38  6
Nhận thấy: mCOONa = mMuối → Muối (COONa)2 
X
Y
0,19
X : C6 H10 O 4 (k  2)  x mol  x  y  0,19
 x  0,11 mol


 Hai este 
146x  144y  27,58  y  0, 08 mol
Y : C6 H8 O 4 (k  3)  y mol

 Biện luận X, Y:
+ Do Y phải có 1  C=C nên  Y phải là CH2=CH-CH2-OOC-COOCH3.
+ Mặt khác, các ancol có số C liên tiếp nhau  ancol còn lại phải 2C  X là C2H5OOC-COOC2H5.
COOC2 H 5

CH 3 OH  0, 08
COOC H


2 5
 Z C2 H 5 OH  0, 22 
 %m CH OH  14,78%
 E gồm 
3
C H OH  0, 08
COOCH3
3 5

COOCH 2 CH  CH 2

Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 17


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

Bµi tËp t­¬ng tù
Câu 23. Hỗn hợp E gồm este X (CnH2n – 2O2) và este Y (CmH2m – 2O4) đều mạch hở, trong phân tử chỉ chứa
một loại nhóm chức. Đun nóng 18,04 gam hỗn E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được một ancol Z duy
nhất và hỗn hợp T gồm hai muối. Đốt cháy hoàn toàn T cần dùng 0,41 mol O2, thu được 10,6 gam Na2CO3
và 0,57 mol hỗn hợp gồm CO2 và H2O. Phần trăm khối lượng của este đơn chức trong E là
A. 55,8%.

B. 62,1%.
C. 44,2%.
D. 37,9%.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 24. Hỗn hợp E gồm este X (CnH2n – 2O2) và este Y (CmH2m – 2O4) đều mạch hở, trong phân tử chỉ chứa
một loại nhóm chức. Đốt cháy hoàn toàn 15,1 gam E cần dùng 0,695 mol O2. Mặt khác, đun nóng 15,1 gam
E cần dùng 200 ml dung dịch NaOH 1M, thu được hỗn hợp Z gồm hai ancol có cùng số nguyên tử cacbon
và hỗn hợp Z gồm hai muối, trong đó có a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Tỉ lệ a : b có giá trị
gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,5.
B. 0,8.
C. 0.9.
D. 1,6.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 25. Hỗn hợp E chứa hai este đều mạch hở, chỉ chứa một loại nhóm chức gồm este Y (CnH2nO2) và este
Z (CnH2n – 2O4). Đun nóng 28,24 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Z gồm hai ancol và
hỗn hợp T gồm hai muối của hai axit hữu cơ đơn chức, trong đó có a gam muối A và b gam muối B (MA <
MB). Đốt cháy toàn bộ Z cần dùng, thu được 24,64 gam CO2 và 15,12 gam H2O. Tỉ lệ a : b có giá trị gần
nhất với giá trị nào sau đây?
A. 0,8.
B. 1,2.
C. 0,9.
D. 1,3.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 26. Hỗn hợp X gồm một este no, đơn chức và một este no, hai chức đều mạch hở; trong phân tử chỉ
một loại nhóm chức. Đốt cháy hoàn toàn 12,48 gam X cần dùng 0,44 mol O2. Mặt khác đun nóng 12,48 gam
X cần dùng 200 ml dung dịch NaOH 1M, thu được một ancol duy nhất và hỗn hợp Y gồm hai muối, trong
đó có a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,4.
B. 1,2.
C. 1,6.
D. 1,0.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 27. Hỗn hợp X gồm một este no, đơn chức và một este no, hai chức đều mạch hở; trong phân tử chỉ

một loại nhóm chức. Đốt cháy hoàn toàn 14,38 gam X cần dùng 0,635mol O2, thu được CO2 và 9,18 gam
H2O. Mặt khác đun nóng 14,38 gam X với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol kế
tiếp và hỗn hợp Z gồm hai muối, trong đó có a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Tỉ lệ a : b có giá
trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,6.
B. 0,6.
C. 0,8.
D. 1,8.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 28. X là este no, đơn chức; Y là este hai chức, không no có chứa một liên kết C=C (X, Y đều mạch hở).
Đun nóng 27,12 gam hỗn hợp E chứa X, Y với dung dịch NaOH (vừa đủ), thu được hỗn hợp 2 muối và hỗn
hợp F chứa 2 ancol kế tiếp. Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 11,6 gam. Đốt
cháy hỗn hợp muối cần dùng 0,76 mol O2, thu được CO2, H2O và 0,16 mol Na2CO3. Phần trăm khối lượng
của X trong E là
A. 30,09%.
B. 37,61%.
C. 60,18%.
D. 75,22%.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 29. X là este đơn chức, không no chứa một nối đôi C=C; Y là este hai chức (X, Y đều mạch hở). Đốt
cháy hoàn toàn 18,1 gam hỗn hợp E chứa X, Y thu được CO2 và H2O có tổng khối lượng 51,22 gam. Mặt
khác đun nóng 18,1 gam E cần dùng 80,0 gam dung dịch KOH 13,3%; cô cạn dung dịch sau phản ứng thu
được phần rắn chứa một muối duy nhất và phần hơi chứa 2 ancol đều no có cùng số nguyên tử cacbon. Nếu
lấy 59,5 gam Y tác dụng với dung dịch Br2 dư thì lượng Br2 phản ứng là
A. 104,0 gam.
B. 112,0 gam.
C. 120,0 gam.
D. 128,0 gam.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trang 18

Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Câu 30. Đốt cháy hoàn toàn 25,62 gam hỗn hợp X gồm một este đơn chức và một este hai chức (đều no và
mạch hở), thu được CO2 và H2O có tổng khối lượng 56,82 gam. Mặt khác, đun nóng 25,62 gam X với dung
dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol và 27,48 gam muối. Dẫn toàn bộ Y qua bình đựng
Na dư, thấy khối lượng bình tăng 13,35 gam. Số nguyên tử hiđro (H) trong este hai chức là
A. 6.
B. 8.
C. 4.
D. 10.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 31. Este X no, đơn chức; este Y no, hai chức (X, Y đều mạch hở). Đốt cháy 7,28 gam hỗn hợp E chứa
X, Y cần dùng 0,29 mol O2. Mặt khác đun nóng 7,28 gam E cần dùng 220 ml dung dịch NaOH 0,5M, cô cạn
dung dịch sau phản ứng thu được phần rắn chứa 3 muối của 3 axit hữu cơ có khối lượng m gam. Giá trị của
m là
A. 8,18.
B. 9,12.
C. 7,92.
D. 8,38.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 32. Hóa hơi hoàn toàn 10,75 gam este X đơn chức thì thể tích chiếm 2,8 lít (đktc); Y là este no, hai
chức (X, Y đều mạch hở). Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp E chứa X, Y thu được CO2 và H2O có tổng
khối lượng 53,44 gam. Mặt khác đun nóng 0,2 mol E dung dịch KOH (lấy dư 25% so với phản ứng), cô cạn
dung dịch sau phản ứng thu được phần rắn có khối lượng m gam và 2 ancol đồng đẳng kế tiếp. Chuyển hóa
hết 2 ancol này thành anđehit rồi cho phản ứng tráng gương thu được 112,32 gam Ag. Giá trị của m là
A. 32,6.
B. 31,6.
C. 33,2.
D. 34,4.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 33. X, Y là hai este đều đơn chức, mạch hở (trong đó X no; Y không no chứa một liên kết C=C). Đốt

cháy 0,3 mol hỗn hợp E chứa X, Y (số mol X nhỏ hơn số mol của Y) cần dùng 1,59 mol O2. Mặt khác đun
nóng 0,3 mol E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được 11,28 gam hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp
và hỗn hợp chứa a gam muối A và b gam muối B (MA < MB). Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào
sau đây?
A. 1,25.
B. 0,65.
C. 1,45.
D. 0,85.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 34. X, Y là hai este đều đơn chức, mạch hở (trong đó X no; Y không no chứa một liên kết C=C). Đun
nóng 0,3 mol hỗn hợp E chứa X, Y (số mol X nhỏ hơn số mol của Y) dung dịch NaOH vừa đủ, thu được
21,8 gam hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp và hỗn hợp muối. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp muối cần
dùng 0,95 mol O2. Phần trăm khối lượng của X trong E là
A. 55,46%.
B. 62,97%.
C. 68,14%.
D. 54,84%.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 36. X là este đơn chức, Y là este hai chức (X, Y đều no và mạch hở). Đốt cháy 17,28 gam hỗn hợp E
chứa X, Y cần dùng 0,6 mol O2, thu được 10,08 gam nước. Đun nóng 17,28 gam E với dung dịch NaOH vừa
đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp và và hỗn hợp chứa a gam muối A và b gam muối B
(MA < MB). Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 2,5.
B. 2,4.
C. 2,3.
D. 2,6.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 37. X là este đơn chức, Y là este hai chức (X, Y đều no và mạch hở). Đốt cháy 18,72 gam hỗn hợp E
chứa X, Y cần dùng 0,66 mol O2, thu được 10,8 gam nước. Đun nóng 18,72 gam E với dung dịch NaOH vừa
đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol và và hỗn hợp chứa 2 muối của 2 axit đều đơn chức, trong đó có a gam
muối A và b gam muối B (MA < MB). Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 3,4.
B. 3,3.

C. 3,2.
D. 3,5.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Câu 38. X, Y là hai este đều mạch hở, không phân nhánh và có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy 15,9
gam hỗn hợp E chứa X, Y cần dùng 0,615 mol O2. Mặt khác đun nóng 15,9 gam E với dung dịch NaOH vừa
đủ thu được hỗn hợp F gồm 2 ancol đơn chức kế tiếp thuộc cùng dãy đồng đẳng và hỗn hợp gồm a gam
muối A và b gam muối B (MA < MB). Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 8,28
gam; đồng thời thu được 2,688 lít khí H2 (đktc). Tỉ lệ a : b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 2,4.
B. 2,5.
C. 2,6.
D. 2,3.
Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 19


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM

ChÊt bÐo
Câu 1. Hiđro hóa hoàn toàn 85,8 gam chất béo X cần dùng 0,2 mol H2 (xúc tác Ni, t0) thu được chất béo
no Y. Đun nóng toàn bộ Y cần dùng 300 ml dung dịch NaOH 1M. Nếu đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol Y cần
dùng a mol O2. Giá trị của a là
A. 8,25.
B. 7,85.
C. 7,50.
D. 7,75.
 Hướng dẫn giải
H2 = 0,2 mol

X 
 Y + 3NaOH  do Y là chất béo no nên k = 3
Y
mol: 0,1 
 0,1  0,3
Mặt khác theo BTKL, ta có: mY = 85,8 + 0,2  2 = 86,2 gam.
 0,1 mol
O2 
CO
Vậy Y : (RCOO)3 C3 H 5 

 2
H 2 O
86,2 gam
12nCO2  2nH 2 O  16  6  0,1  86,2
 nCO2  5,5 mol
Áp dụng BTKL và độ bất bão hòa k, ta có:  k = 3
 
 nH 2 O  5,3 mol
  nCO2  nH 2 O  (3  1)  0,1
Áp dụng bảo toàn nguyên tố O, ta có: 0,1  6 + 2nO2 = 5,5  2 + 5,3  nO2  7,85 mol
Câu 2. Hỗn hợp X gồm axit panmitic, axit stearic và triglixerit Y. Đốt cháy hoàn toàn m gam X thu được
1,56 mol CO2 và 1,52 mol H2O. Mặt khác, m gam X tác dụng vừa đủ với 0,09 mol NaOH trong dung dịch,
thu được glixerol và dung dịch chỉ chứa a gam hỗn hợp muối natri panmitat, natri stearat. Giá trị của a là
A. 25,86.
B. 26,40.
C. 27,70.
D. 27,30.
(Mã đề 202 – THPT Quốc Gia 2018 – Bộ Giáo dục và Đào Tạo)
 Hướng dẫn giải

 Do sau phản ứng thủy phân chỉ thu muối natri panmitat, natri stearat  triglixerit Y được cấu tạo từ các
axit panmitic, axit stearic 
 kY  3

C15 H31COOH  k  1

 x mol
m gam X C17 H35 COOH  k  1
Y  (RCOO) C H  k  3  y mol
3 3 5


O2 CO2  1,56 mol


H 2 O  1,52 mol
H2 O
C 3 H 5 (OH)3
NaOH = 0,09 mol


C15 H31COONa
a gam 
C17 H35 COONa

+ Ta có: nCOO = nNaOH = 0,09 mol  nO trong X = 0,18 mol.
BTKL cho chÊt mX  12  1,56  2  1, 52  16  0,18  24,64 gam


mH 2 O  cÇn t×m nH 2 O  nAxit  x mol

®Ò t×m a gam muèi
Đã có mX 
 cần tìm 
mC 3H 5 (OH)3  cÇn t×m nC 3H 5 (OH)3  nY  y mol
nNaOH
 
 x  3y  0,09 mol
nH O  0,03 mol
x  0,03 mol
 2


k
y  0,02 mol
nC 3H 5 (OH)3  0,02 mol
 2y  1,56  1,52
 
BTKL  a  24,64  0,09  40  0,03  18  0,02  92  25,86 gam

Trang 20

Hóa học Bookgol 2018 – 2019


Thầy PHẠM CÔNG TUẤN TÚ (0938.934.492) – Liên hệ học OFFLINE năm học 2018-2019 tại SG
 Lớp 12B-13 thi Y, FTU, BK: 406-408 3 tháng 2, P12, Q10, TPHCM
 Luyện thi HỒ THÀNH: 618/13/15A, Quang Trung, P11, Quận Gò Vấp, TPHCM
Câu 3. Thủy phân hoàn toàn a mol triglixerit X trong dung dịch NaOH vừa đủ, thu được glixerol và m gam
hỗn hợp muối. Đốt cháy hoàn toàn a mol X thu được 1,375 mol CO2 và 1,275 mol H2O. Mặt khác, a mol X
tác dụng tối đa với 0,05 mol Br2 trong dung dịch. Giá trị của m là

A. 20,15.
B. 20,60.
C. 23,35.
D. 22,15.
(Mã đề 204 – THPT Quốc Gia 2018 – Bộ Giáo dục và Đào Tạo)
 Hướng dẫn giải
CO  1,375 mol
O2

 2
a mol triglixerit X
H 2 O  1,275 mol
Br2 = 0,05 mol

 n _ C  C  0,05 mol
k

 nCO2  nH 2 O  (k  1).nX 

k nX



 nX

nCOO + nC  C

X lµ triglixerit  nCOO = 3a mol

 1,375 – 1,275 = 3a + 0,05 – a 

 a = 0,025 mol.
BTKL
cho
chÊt
 mX  12  1,375  2  1,275  16  6  0,025  21, 45 gam
0

t
 Muèi + C 3 H 5 (OH)3
 X  3NaOH 
BTKL  m = 21,45 + 0,025  3  40 – 0,025  92 = 22,15 gam


Câu 4. Thủy phân hoàn toàn triglixerit X trong dung dịch NaOH, thu được glixerol, natri stearat và natri
oleat. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần vừa đủ 3,22 mol O2, thu được H2O và 2,28 mol CO2. Mặt khác, m
gam X tác dụng tối đa với a mol Br2 trong dung dịch. Giá trị của a là
A. 0,04.
B. 0,08.
C. 0,20.
D. 0,16.
(Mã đề 201 – THPT Quốc Gia 2018 – Bộ Giáo dục và Đào Tạo)
 Hướng dẫn giải
k = COO + C=C  cần tìm k.
Đề hỏi mol Br2  cần tìm được mol C  C 
®Ò ®· cho nO2
 BTNT O.
 Đề đã cho nCO2, vậy là cần tìm nH2O nữa 
Theo đó: 6n X  2  3, 22  2  2, 28  nH 2 O 
 cần tìm nX nữa là xong.
Đề chỉ cho 2 dữ kiện là nCO2 và nO2, mà ta đã biết nO2 là dấu hiệu để dùng BTNT O.

Như vậy ta “quan tâm” nCO2 sẽ suy ra được nX.
X + NaOH 

C H COONa
 17 35

C17H33COONa


 C 3H5 (OH)3

 X là (C17HyCOO)3C3H5  C57H?O6.
 Nhận thấy 
BTNT C  n  nCO2  2, 28  0,04 mol 
BTNT O  nH O = 2,12 mol.

2
X
57
57
k : nCO  nH O = (k 1)nX

2
2

 2,28 – 2,12 = (k – 1)  0,04 
 k = 5  số C C = 2
 a  nBr2  n _ C C  0,04  2  0,08 mol

Câu 5. Đốt cháy hoàn toàn a mol X (là trieste của glixerol với các axit đơn chức, mạch hở), thu được b mol

CO2 và c mol H2O (b – c = 5a). Hiđro hóa m1 gam X cần 6,72 lít H2 (đktc), thu được 89,00 gam Y (este no).
Đun nóng m1 gam X với dung dịch chứa 0,45 mol NaOH, cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được m2 gam
chất rắn. Giá trị của m2 là
A. 97,20.
B. 97,80.
C. 91,20.
D. 104,40.
Hóa học Bookgol 2018 – 2019

Trang 21