Nghiên cứu sự biến đổi nồng ADH huyết thanh và một số yếu tố nặng ở bệnh nhân chấn thương sọ não kín tt

1

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC

NGÔ DŨNG

NGHIÊN CỨU SỰ BIẾN ĐỔI NỒNG ĐỘ ADH HUYẾT THANH
VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ NẶNG Ở BỆNH NHÂN
CHẤN THƯƠNG SỌ NÃO KÍN

T

TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC

HUẾ - 2018


2

C
:
ĐẠI HỌC HUẾ – TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC

N

:
1. GS TS NGUY N TH NHẠN
2. GS TS H
NG HÁNH

ản
ản
ản

n :
n :
n :

L
V

ệ

C

H

:
-

T
T
T

ệ
ệ

ệ -Đ
H ế
Đ

YD
H ế

Đ

H ế


3

Đ U
C
U

M

ệ
ệ

ế

K

C

ế
ự

ế

ế

ự
ế

ự
ế
-

ế

ự

ũ

ế

ự

ế ADH. T
ADH
ế
Nế ADH
ế
ng.

ự
ế

Nế ADH

ế
ADH
ADH

.T
ự

ệ

ADH ũ
ệ
ế ADH
ỷ ệ 33
ệ
X
“N
n ứu s
i n
t n v m ts y ut n n
n n
kín” ằ

ế

ế
ế ế

ế
ự

ệ S
SIADH

n n
n

nt

DH uy t
n s n o


4

D
D

N
L

n

n

G

pm

ủ luận n
Vệ

ệ

ADH
3
ệ

M
ế
ụ

ế

.

ủ luận n
121 trang

L
Đ
C
T
C
Đ
C
3 Kế
C
B
Kế
Kế
L

3
T
ệ

ệ

31 trang
30 trang
34 trang
2 trang
1 trang
3s

: 149 3

ế

Vệ

ế

A

3 ế

P

)

5

C
n
TỔNG QU N T I LIỆU
1.1. C n t
n s n o kín v
y ut n n
Đn n
t
C
ệ
ự
ự

,
.

C

ế

-

ệ
Đ m Gl s ow v
T
G
CTSN T

m

rs

ll tron CTSN kín
ệ

C
N
ũ
T

3
M

M
ệ
ự

1.1.3. T n t
G

t

ế

n trong CTSN.

n n o tr n ắt l p v tín s n o
P

ệ

C y u t n n
n s n o kín
T

y t nt

ĩ

ế

n n o t ứ p t tron

ễ

ế
ỉ

Sự
ự

ế

ệ

n


6

ũ

ự

ằ

u
T

ẽ

glucose

ự

theo
ễ
ế

ự

ế
H

ế

ế

ế ế

T

CTSN

ế

x
ế
ế
ệ

Checmokin g
ự

ế

ế
ự

ế

M

ế
ế

ễ

ế
.

T ế

ẽ

ệ
ệ

ế

ế
ỷ ệ

Khi PaCO2
P CO2
m PaCO2
ũ
ALNS

ế

ự

N
ự
– 7 mmHg.

1.1.5. Hìn ản p ù n o tr n
M

Nế

ệ
H P CO

ụp ắt l p v tín s n o
ự


7

ự

C

ằ

è
ự

ệ
Nế
H
ĩ

ự

ệ

mm
ệ

ự

.

1.2. T n qu n v DH uy t t nh
N u n
v
u trú DH
ADH
ế
ế
Arginine - Vasopress

ADH
AVP)

9

ulfur. ADH

z

/3 /3

ế

gan.

1.2.2 Đ u ò
t t DH

N
ADH
ế
ự

ự
ế

.

1.3. B n
n n
DH uy t t n
n n n CTSN
C nt
n s n ov
v trí t n t
n tuy n y n
D
ế
ễ
ễ
Đ
ế
ự ế
ế
ự
ế
Sn l

n

B

ủ

DH tron

nt
ADH

n s n o kín
ệ

ự
ệ

.T

ự

ệ

ADH
ế

3 %, ự

/3

8

ADH

ế

ằ

ằ

ế
ế
G

ự

ế

ế

ế

ế

ệ
ự
ế

ADH

ế

ADH V

ự

ự

ệ

ế

ế

ằ

ự

ADH V1. N
ằ

ệ

ự

ế
ADH V

T

gian

ADH V

ế
ế

T
ự

ế

ẽ

H

ệ
ự

Đ

ế

ẽ
M

ằ

ệ

ệ

ế

)

B

ế

ế

ự
ế

ệ

ỷ ệ ệ
B

ằ
ệ

ằ

ệ
ế

ế
ệ

ế ADH

Đ


9

ế
P

ệ

3

ệ
ự

C

ự
ADH

ế

ự

ệ

T

C

ADH

ế
3

ự

ế ADH

ế

ệ

N
ADH

ế

ệ

)

H
CTSN

C

3

/

.

n

ĐỐI TƯỢNG V
HƯƠNG HÁ NGHIÊN CỨU
2.1. Đ t ợn n
n ứu
-N
ệ
N
ệ
H
C
G
H
N
Bệ
ệ T
H ế ế

ệ

Đ
ệ

ệ T

H ế

ế
-N
ệ
ế

ADH

ế

è


10

2.2. P
n p pn
n ứu
2.2.1. T t k n
n ứu
-N
3
CTSN
ệ
- Cỡ mẫu
Cô

N

-T
- Bệ
-N
2.2.4. C
-L

ứ

Bệ
ệ

3
ự

ỡ ẫ

ỗ

ệ
ệ
ẽ
ẽ
ns n
tha

n ứu
G

ín : Yế

3
C

-C

.
ệ
M

-X
2.2.4.1
-T
Bệ

ệ

N
S O2, PaCO2 .
G

3
G

.T 9-

3

, ≤

T

G
N

-Đ
N

> 12

m Marshall < 3

≤

,k
M

Marshall
3.


11

2.2.4.2.
T
T
H
C
≤ 5 mm, 5 – 10

:

ệ 3
> 10 mm

-Đệ
S O2, PaCO2
2.2.4.4. ị
- Bệ
CTSN
-Đ
S
S

ợ

T
-Đ

ADH

SIADH
-P
2.3
D ệ

ệ

ADH3

ADH
ế

ELISA
ệ
ệ ự
EVOLIS TWIN P
ự
ệ
BV T
H ế Đ
: pg/ml. P
ELISA.
n

2.2.5
-Đ

ADH yế
ADH

m ắt v p
n trìn
o t n l ợn
ADH
ế
T
X ± SD
ADH X
SD ADH ≤ X
SD
ế
SIADH

ế
OC
SIADH
ế
ự
theo SPSS 16.0

n p

px l s l u
SPSS

.0

3


12

C
n
ẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Đ
m un n m n
n ứu
K
ự
ệ
ệ
N

CTSN 39
;
3
3
.
3.2.
ts y ut n n
n mn
n ứu
N
CTSN G
≤
41,9%
N
CTSN G
Đ
Marshall < 3 53,3%. Đ
M
3 46,7%
N
CTSN
3
.Ở
CTSN
9
N
g
9 3
9
mmol/l. N

ng
3,62 mmol/l, p < 0,05.
3.3. N n
DH uy t t n tron
n mn
n ứu
N
ADH
ế
ADH 39 3 3
pg/ml, ADH3: 26,99± 22,31 pg/ml. ADH
9 3
/ ;
<0,01.
ng 3.16.
D
e
N n t L n
ADH1 ( ±SD)
n (%)
(pg/ml) n t
(pg/ml)
T nt
n n o
(pg/ml)
28 ( 26,67%)
1,28
102
19,43 ±22,32 (1)
NMC

1,80
96
30,61 ± 20,27 (2)
DMC, tron n o 36 (34,29%)
41 (39,04%)
9,01
182
59,80 ± 41,04 (3)
ợp
Chung
1,28
182
90 ± 8
p( ± SD)
p (1/2)<0,05; p (1/3)<0,0001;p(2/3)<0,0001
N
ADH
ế
:
NMC, DMC
;


13

.B
N
ệ
85,63 47,68 /
3

9
/ ;
Ở ệ
ADH
ế
0.
C
SIADH
ADH1
KTC 95 %
Đ
CTSN
Dệ
Đ

D n tí
0,815
0,670-0,916

D
e
>10 mm n
ĩ

ờ
ADH

ế
≤

ệ

ệ
ệ
D
Đ m
ắt
43,92

D

Đ n ạy

Đ

u

81,82

78,79

48,2 -97,7

61,1 - 91,0

ADH
ế
SIADH
ệ
ệ

43,92 pg/ml.
[KTC 95%(0,67-0,916)].
-9 )
ệ
9
-91,0).

p
<0,001


14

21. B

D

C
N n
Y ut n n

DH

m)

Marshall
(
m)
T
Đ

33

9,00 ± 5,48 ( )

21,45 (1)

3

3
3

C

3

)

)

3

)

3

)

p1 (1/2) < 0,05
p3 (1/2) > 0,05

p1 (1/2)< 0,05
p3(1/2 ) > 0,05

)

26 9

)

)

9

)

p1(1/2) < 0,01
p3 (1/3) > 0,05

)

p1(1/2 ) > 0,05

)

p3 (1/2) < 0,05

)
3

ôn

3

9
3

ADH

)
)

>5

G

p1 (1/2) < 0,05
p3 (1/2) > 0,05

)

<3

≤5

N

3

)

)

ôn

T von

p
( ± SD)

)

C

n
(mm)

DH ( ± SD)
pg/ml ( 3 )

≤8
≥

m y

Đ

3

>8

Glasgow
(

DH ( ± SD)
pg/ml ( 1 )

9

)

ế

3

ệ

≤

G

>

33 /

Đ

M

3

9

3

M

3

/

N
22,75 pg/ml.
N
5mm 3

ệ

3

≤

9

N

ADH3
3

3
/

T

9
ĩ


15

D

ng 3.22.
C
ADH1(pg/ml)
Y ut n n

(n = 105)
H s r

p

t

n trìn
n qu n

Gl s ow (

m)

- 0,356

< 0,01

y = - 0,033x + 10,70

M rs

m)

0,353

<0,01

y = 12,933x + 2,6904

sứ ( n y)

0,335

<0,01

y = 0,063x + 7,410

N tr m u ( mmol l)

- 0,280

<0,01

y = - 0,071x + 138,7

LTT m u (mosmol l)

- 0,281

<0,01

y = - 0,163x + 291,2

B

0,119

>0,05

K

0,474

<0,01

y = 0,050x + 2,242

SaO2 (%)

- 0,33

<0,01

y = - 0,062x + 95,36

PaCO2 (mmHg)

0,143

>0,05

K

N y

ll (

9

10 /l)
D l

(mm)

7.
N
G

ADH

D
ế
ế

= - 0,356; p < 0,01; (n=105).

=-

33

ệ


16

8. T
N

D

ADH

ế

M
=

=

n v

tr

933

9

3 3; p<0,01; (n=105).

3.5.
n
l ợn n n

V

ế
n n
n n

DH uy t t
n

. ROC
ADH

ự
( 0,613 – 0,794)]

D
ế

ệ

ệ
CTSN

ot n

3 ;

/
0,71 [95%KTC
ệ


Sensitivity

17

ng 3.31.
ns
Glasgow
Marshall
Glucose
B
ADH1
ADH3
Na+
Ure
Creatinin
SaO2
PaCO2
Y T

0,149 ADH
ADH3

H s
Wald
p
OR
CI%
0,107 – 0,891
- 1,177
4,726 <0,05 0,308
1,040 – 49,89
1,975
4,00
<0,05 7,204
0,479
3,29
>0,05 1,615
0,962 – 2,710
0,319
2,97
>0,05 1,375
0,957 – 1,976
0,749 – 0,991
- 0,149
4,33
<0,05 0,862
1,002 – 1,355
0,153
3,94

<0,05 1,165
- 0,094
0,56
>0,05 0,911
0,713 – 1,163
- 0,576
1,70
>0,05 0,562
0,236 – 1,338
0,073
3,54
>0,05 1,076
0,997 – 1,161
- 0,153
1,28
>0,05 0,858
0,659 – 1,118
- 0,043
0,17
>0,05 0,958
0,779 – 1,177
) = 15,862 - 1,177 x Glasgow + 1,975 x Marshall 3 ADH3 Đ
G
M
ADH
O = 3 ;
;
; 1,165; p < 0,05.
ADH3

100

80

60

40

20

0
0

V
0,864)]

20

40
60
100-Specificity

80

100

. OC
ADH3
ế
ADH3 22,12 pg/ml, ROC 0,79 [95% KTC (0,700 ự

CTSN


18

.
ns
Đ m Gl s ow
Đ mMarshall
Glucose(mmol/l)

H s

Wald

p

OR

KTC 95 %

- 0,287

4,635

<0,05

0,751

0,578 - 0,975

0,195

0,303

>0,05

1,215

0,607 - 2,432

0,187

5,434

<0,05

1,206

1,030 - 1,412

9

0,183

6,234

<0,05

1,201

1,040 - 1,387

ADH1 (pg/ml)

0,053

11.141

<0,05

1,054

1,022 - 1,088

Na (mmol/l)

- 0,024

0,211

>0,05

0,977

0,883 - 1,080

Ure (mmol/l)

0,083

0,242

>0,05

1,087

0,779 - 1,516

0,023

2,265

>0,05

1,023

0,993 - 1,054

SaO2 (%)

0,034

0,343

>0,05

1,035

0,923 - 1,160

PaCO2 (mmHg)

- 0,068

1,623

>0,05

0,934

0,842 - 1,037

ạ

ầu (x 0 )
+

Creatinin µ

/)

L m s n n n t
G
3 B
ns
H n s
Glasgow
Marshall
Glucose

ạ
ầu
ADH1
ADH3
Na
Ure
Creatinin
SaO2
PCO2

S n y
u tr =
ADH3
ế

m y

- 4,712 – 0,287 x Glasgow
3 ADH
ệ
e

H s β
45,019
- 0,871
- 0,794
0,099
0,108
0,030
- 0,076

- 0,216
- 0,067
0,020
0,056
- 0,087

9–
– 0,216 x

SE
14,644
0,193
0,577
0,136
0,100
0,019
0,024
0,072
0,262
0,023
0,086
0,087

ứ

p
<0,01
<0,001
>0,05
>0,05

>0,05
>0,05
<0,01
<0,01
>0,05
>0,05
>0,05
>0,05

G
ệ

ệ –
0,01.


19

C

n
N LUẬN

t s y u t n n tron CTSN kín
Đ m Gl s ow v
m
rs ll
T
u
b ng 3.5 tỷ lệ ệ

G
3
)l
9 3
Đ
M
3
m chiế
m tr
0,95. Phan H H
i m Glasgow
;
M
1,1. Đ
G
9
73,1%;
m Glasgow 9 - 12
Đi m Marshall 3 69,2%.
4.1.
4.1

CTSN

26,9%.

4.1 T n t
n n o
l
n

v
n n tron
n
t
n s n o
T
u c
ng 3.16
NMC,
3 9 DMC
39
i h p, tỷ lệ
u trong t
9
9
u c a Phan H H . Trong
uc
ng
3.17
ệ
ng gi ≤
9
ệch 5 ệch >10mm. Navdeep di lệ
ng gi a
nhi
CLVT
i kết qu
3
ế
ệch

<1mm; 57,58% nế
3
ếu >5mm. M
gi
di lệ
ng gi
ết qu
)
55,24% bệ
ế
Sự
tc
c
ến kế
.
N tr m u v

4.1
T
3.8
ch

n n tron
uc
S

nt
n s n o
ỷ lệ h
theo b ng

9
im ts
cho th y


20

CTSN

u c a Moro v i 298 bệ

33
c t vong nh ng bệnh
ng 3.8
3
3 %
t. N
G

. Theo Meng tỷ lệ h
ế

a sự
uc
ng 3.4

T

/

ng b
t sau ch
n ng c a t
N n

lu os m u v

N
ệ
/

natri

.
n ng trong CTSN
ằ
ế
ế
ỳ
3 33
9
T
J
ệ

ệ
/
5 ạ
T

/.

ầu m u v
3

n n trong CTSN
G
9

3
T

3
G
ế

ũ
4.2. N n
4.2.1. N n
T
ADH3

)

G
Gü
ằ

CT

≤ 8

ệ

ệ
=
).

DH uy t t n
DH uy t t n

n m tron n
n
CTSN v n m ứn
ADH
ế
CTSN
ADH
ế

ế

G

)

D
)

21

Nế

X

SD

ADH

ế

≤

X
X

SD
9
Tỷ ệ
ADH3
ế
SD)
ế
3
ADH3
ế
≤ X SD)
ế 3
T

Klein A
ệ
ự
ADH trong ng
CTSN
SIADH T
a Power ỷ ệ ế
ADH
ế
ng 3 - 37% .
Tr
NMC
ADH
ế
9 3
3
/
DMC
3
/
ADH
ế
9
/ ; p <0,05. Huang ghi
ADH
ế
CTSN
3 /
15,31 pg/ml) cao
(3 9

/
/
)
5,16
/
3 /
) N
CTSN
ADH
9
/
/ )
CTSN
3
/
pg/ml, p<0,01). N
ADH
9
/
3
/ )
(64,12 /
/
).
4.2 5 N n
DH uy t t n tron p ù n o v
l
tr n CLVT s n o
D ệ
a

ADH
ế
3
/
ệ
ADH
ế
39
33 3 /
) N
ADH
ế
3
/
ĩ
2,14 pg/ml. Theo W
ADH
ADH
ự
ự
ADH

n

ự


22

4.3. L n qu n n n

DH uy t t n v m t s y u t n n
tron CTSN kín
4.3.1. L n qu n
n n
DH uy t t n v t n
m
Gl s ow
m
rs ll
T
3
G
≤
ADH
ế
/
ĩ
G
3
33 (p<0,05). Khi
ADH
Y
Y
ADH
9
9 /
9 93
/
) H
ADH

ế
CTSN ng G
≤8
m
9 9 /
CTSN G
17,88 pg/ml (p<0,05) T
Y
G
≤
ADH
ế
9
3
/
G
ADH
ế
/
C
ũ
ự
ế
.T
3.7
ự
ADH
ế
G
ế

=33
ệ
= - 0,356; p < 0,01. N
Y
ệ
ADH
ế
48,30
/ )
ệ
4,64 pg/ml, p<0,01), c
so
/
N
ADH
ế
ệ
CTSN
G
H
ADH
ế
CTSN
3
3
/ )
ADH 3 9
/
)
ADH

23

3

/
/

) N
)

p<0,01). T

CTSN

ADH

CTSN
ADH

ằ

9

3

/

ệ

ADH

/

N

ế

ỉ

a CTSN. X M
ADH
ệ
ADH
GCS
≤
/
N
CTSN
GCS
=
9
;
GCS
r=
ADH
ế
3 /
25,48 pg/ml, p<0,05.
4.3.2 L n qu n n n

l t m t u uy t t
T
3

ế
q
3
/
GCS
ADH
ế
GCS ≤ r = 0,919, p<0,01,
)
GCS ≤
=
0,712, p<0,01). B
3 9
M
3
M
3
9

DH

uy t t

ADH

ế

n v

N

+

m uv

p

ũ

ế

n
.C

ự; p<0,01.
4.3.3 L n qu n n n
DH uy t t
n mạ
n n n CTSN
T
3
ADH
ế
S O . W
ũ
S O2

; p<0,05.
4.4.
n
l ợn n n
B
33

n n
n n
/

DH uy t t
n CTSN
ệ

n v

S

ADH

n v

tr
ROC

ệ

9

2,

PaCO2

ế
ot n
ADH3 9
y 100%.


24

K
G

ế
M

33

ế

ADH
ADH3
ế
)
ế
ệ
CTSN,
:

Y
) = -15,862 –1,77 x Glasgow +1,975 x Marshall - 0,149 x
ADH1 + 0,153 x ADH3; Glasgow OR= 0,308, Marshall OR= 7,204;
ADH1 OR= 0,862, ADH3, OR=1,165; p< 0,05.
Theo Sherlock M ệ
ệ
ệ
9
)
ệ
) M
CTSN
)
ế
ệ
=
)
ệ
i S
ế
ệ
). Y ICU)
)=
9–
G
ệ –
ADH3
ế
–
ệ

.
ẾT LUẬN
ảo s t n n
DH uy t t n v m t s y u t n n
n
n n
nt
n s n o kín
ts y ut n n
n n n
nt
n s n o kín
+H
3 Tỷ ệ SIADH
M
3 9
39
C
9
G
≤
33
M
3
C
3
ệ
ảo s t n n
DH uy t t n
N

ADH
ế
ệ
ADH3
ế
39 3 3
/
99
22,3
/
9 3
/
)
N
ADH
ế
SIADH
ADH
ế
SIADH
/
3


25

25,20 pg/ml; p <0,05). Đ
39
/
ệ

;
ệ
N

ự

; KTC 9
9
ADH

9
;

9 3
N

/

3
/
)
ADH
ế
ADH
ế
≤
3
/ ;
26,92 pg/ml; p < 0,01).
N

ADH
ế
3
/
ự
/
3
ệ
l n qu n
s y u t n n qu
t
n s n o kín
- N
ADH
G
≤
/
-N
ADH
- N
M

ADH

- N

3
3 /
ADH

-N

ADH

SIADH

s
x
ế

n
n

ế

3
ệ
ệ
39

/

ệ

-1
33 3

/

/

;

ệ
KTC 9

3

Đ
;

n n
tr

DH uy t t n v m t
o t n l ợn tron
n
ệ
G

3
33 /
)
ế
G
,
y = - 0,033x + 10,70; r = - 0,356; p <0,01.
ế
ệ
M

3
9
/ ;
,05).
ế
M shall
: y = 12,93x + 2,684; r = 0,353, p < 0,01.
ế
N +
ế
: y = - 0,071x + 138,7; r = -0,280, p < 0,01.