Quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường trung học cơ sở của huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
–––––––––––––––––––––––––

TRẦN QUYẾT THẮNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA NỘI BỘ
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
CỦA HUYỆN NAM SÁCH, TỈNH HẢI DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
–––––––––––––––––––––––––

TRẦN QUYẾT THẮNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA NỘI BỘ
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
CỦA HUYỆN NAM SÁCH, TỈNH HẢI DƯƠNG
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã ngành: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN VĂN LÊ

THÁI NGUYÊN - 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn này do bản thân tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn
khoa học của PGS.TS. Nguyễn Văn Lê. Các kết quả nghiên cứu được trình bày
trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình
nào khác và thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2018
Tác giả

Trần Quyết Thắng

i


LỜI CẢM ƠN
Với tất cả sự kính trọng và tình cảm chân thành của mình, cho phép tôi được bày
tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý đào tạo sau đại học thuộc
trường Đại học Sư phạm - ĐHTN, toàn thể các thầy giáo, cô giáo Khoa Tâm lý Giáo
dục, các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng dạy và tham gia quản lý tôi trong quá trình học
tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Văn Lê đã tận tình và
giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo Nhà trường, cùng các thầy
giáo, cô giáo và các em học sinh trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương đã
nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp cho tôi những thông tin, số liệu, tạo điều kiện thuận lợi trong
quá trình nghiên cứu. Cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã động viên, cổ vũ tinh thần
giúp đỡ để tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn khó tránh khỏi những thiếu sót,

rất mong nhận được sự góp ý và giúp đỡ của Hội đồng khoa học và Quý thầy cô,
anh chị em đồng nghiệp và bạn bè.
Xin trân trọng cảm ơn./.
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2018
Tác giả

Trần Quyết Thắng

ii


MỤC LỤC
Lời cam đoan .................................................................................................................. i
Lời cảm ơn .....................................................................................................................ii
Mục lục ........................................................................................................................ iii
Danh mục các chữ viết tắt............................................................................................. iv
Danh mục các bảng ........................................................................................................ v
Danh mục các sơ đồ ...................................................................................................... vi
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ......................................................................... 2
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................. 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................... 3
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu................................................................................... 3
7. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 3
8. Đóng góp mới của đề tài .......................................................................................... 5
9. Cấu trúc của luận văn............................................................................................... 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA
NỘI BỘ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ......................................................... 6

1.1. Vài nét về nghiên cứu vấn đề................................................................................ 6
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................................ 6
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước ............................................................................. 8
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài .................................................................... 11
1.2.1. Khái niệm kiểm tra .......................................................................................... 11
1.2.2. Khái niệm kiểm tra nội bộ trường học ............................................................. 13
1.2.3. Quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ trường học ................................................ 15
1.3. Một số nội dung lý luận về kiểm tra nội bộ trường học ..................................... 16
1.3.1. Vai trò và ý nghĩa của kiểm tra nội bộ trường học .......................................... 16
1.3.2. Mục tiêu của kiểm tra nội bộ trường học......................................................... 18

iii


1.3.3. Đối tượng, nội dung và hình thức của hoạt động kiểm tra nội bộ trường học .......... 18
1.4. Quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường trung học cơ sở ...................... 24
1.4.1. Trường trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân ............................. 24
1.4.2. Ý nghĩa của quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường trung học cơ sở.......... 26
1.4.3. Mục tiêu quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường trung học cơ sở ..... 26
1.4.4. Nội dung và phương pháp quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường
trung học cơ sở ........................................................................................................... 27
1.4.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường
trung học cơ sở ........................................................................................................... 31
Tiểu kết chương 1 ...................................................................................................... 34
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA NỘI BỘ
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CỦA HUYỆN NAM SÁCH,
TỈNH HẢI DƯƠNG ................................................................................................ 35
2.1. Khái quát về khảo sát thực trạng ........................................................................ 35
2.1.1. Mục tiêu khảo sát ............................................................................................. 35
2.1.2. Đối tượng khảo sát ........................................................................................... 35

2.1.3. Nội dung khảo sát ............................................................................................ 35
2.1.4. Phương pháp khảo sát và xử lý kết quả ........................................................... 35
2.2. Giới thiệu về các trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương .................. 36
2.2.1. Quy mô các trường THCS ............................................................................... 36
2.2.2. Chất lượng đội ngũ .......................................................................................... 37
2.2.3. Chất lượng dạy và học ..................................................................................... 39
2.2.4. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học........................................................................ 44
2.3. Thực trạng hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường THCS huyện Nam Sách,
tỉnh Hải Dương .......................................................................................................... 46
2.3.1. Nhận thức của cán bộ, giáo viên, học sinh về hoạt động kiểm tra nội bộ ....... 46
2.3.2. Thực trạng hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường THCS ............................. 49
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường THCS huyện
Nam Sách, tỉnh Hải Dương ........................................................................................ 51

iv


2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các
trường THCS ............................................................................................................. 51
2.4.2. Thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch quản lý hoạt động kiểm tra
nội bộ ở các trường THCS ......................................................................................... 53
2.4.3. Thực trạng việc chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra nội bộ ở các trường THCS ..... 55
2.4.4. Thực trạng việc kiểm tra, đánh giá công tác hoạt động kiểm tra nội bộ ở
các trường THCS ....................................................................................................... 57
2.4.5. Thực trạng về các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra nội
bộ ở các trường THCS ............................................................................................... 58
2.5. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường THCS
huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ............................................................................. 59
2.5.1. Một số kết quả đạt được................................................................................... 59
2.5.2. Một số hạn chế ................................................................................................. 60

2.5.3. Nguyên nhân của thực trạng ............................................................................ 61
Tiểu kết chương 2 ...................................................................................................... 63
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA NỘI BỘ Ở
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CỦA HUYỆN NAM SÁCH, TỈNH
HẢI DƯƠNG ............................................................................................................ 64
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................................. 64
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý .................................................................... 64
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .................................................................. 64
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .................................................................... 64
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .................................................................. 65
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính phát triển ................................................................. 65
3.1.6. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .................................................................. 65
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra nội bộ các trường trung học cơ sở
huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ............................................................................. 65
3.2.1. Nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm đối với hoạt động kiểm tra nội
bộ cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, đặc biệt là đội ngũ Hiệu trưởng ...................... 65

v


3.2.2. Xây dựng kế hoạch công tác kiểm tra nội bộ trường học đảm bảo tính
toàn diện .................................................................................................................... 67
3.2.3. Tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra nội bộ trường học theo
yêu cầu đổi mới giáo dục đào tạo .............................................................................. 69
3.2.4. Đổi mới chỉ đạo hoạt động kiểm tra nội bộ trường học của địa phương ........ 71
3.2.5. Tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho đội ngũ cộng tác viên thanh tra
và Hiệu trưởng các trường trung học cơ sở ............................................................... 78
3.2.6. Sử dụng có hiệu quả nguồn kinh phí, trang thiết bị cho hoạt động kiểm tra
nội bộ trường trung học cơ sở .................................................................................... 81
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ......................................................................... 82

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất .............. 82
Tiểu kết chương 3 ...................................................................................................... 85
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.......................................................................... 86
1. Kết luận .................................................................................................................. 86
2. Khuyến nghị ........................................................................................................... 87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 90
PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL

: Cán bộ quản lý

CSVC

: Cơ sở vật chất

GD

: Giáo dục

GD&ĐT

: Giáo dục và đào tạo

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

KTNB

: Kiểm tra nội bộ

KTNBTH

: Kiểm tra nội bộ trường học

THCS

: Trung học cơ sở

XHHGD

: Xã hội hóa giáo dục

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Tình hình học sinh THCS cuối năm 2016 -2017 ...................................... 37
Bảng 2.2: Báo cáo đội ngũ CBQL, giáo viên, nhân viên, năm học 2016 -2017 ....... 38
Bảng 2.3: Tổng hợp kết quả xếp loại học lực năm học 2016-2017 ........................... 41
Bảng 2.4: Tổng hợp kết quả xếp loại hạnh kiểm ....................................................... 43

Bảng 2.5: Tình hình cơ sở vật chất năm học 2016 – 2017 ........................................ 45
Bảng 2.6: Nhậnthức của đội ngũ CBQL, Giáo viên về hoạt động kiểm tra nội bộ
trường học ................................................................................................ 47
Bảng 2.7: Kết quả kháo sát thực trạng hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường
THCS của huyện Nam Sách ..................................................................... 49
Bảng 2.8: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra nội
bộ ở các THCS huyện Nam Sách ............................................................. 58
Bảng 2.9: Kết quả khảo sát về thực trạng lập kế hoạch kiểm tra nội bộ ở các
trường THCS của huyện Nam Sách ........................................................ 52
Bảng 2.10: Kết quả khảo về tổ chức hoạt động kiểm tra nội bộ ở các trường
THCS của huyện Nam Sách .................................................................... 53
Bảng 2.11: Kết quả khảo sát về thực trạng chỉ đạo hoạt động kiểm tra nội bộ ở
các trường THCS của huyện Nam Sách ................................................. 55
Bảng 2.12. Khảo sát đánh giá mức độ quan trọng của các hình thức kiểm tra nội
bộ ở các trường THCS của huyện Nam Sách........................................... 56
Bảng 2.13: Kết quả đánh giá về thực trạng kiểm tra hoạt động kiểm tra nội bộ và xử
lý kết quả kiểm tra nội bộ ở nhà trường THCS huyện Nam Sách ................. 57
Bảng 3.1: Kết quả khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt
động kiểm tra nội bộ ................................................................................. 83
Bảng 3.2: Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động
kiểm tra nội bộ .......................................................................................... 84

v


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Các bước cơ bản của quá trình kiểm tra trong quản lý ............................ 11
Sơ đồ 1.2: Vị trí, chức năng kiểm tra trong quá trình quản lý ................................... 12
Sơ đồ 1.3: Trường THCS trong hệ thống giáo dục quốc dân .................................... 24

vi


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục là một hoạt động xã hội rộng lớn có liên quan trực tiếp đến lợi ích,
nghĩa vụ và quyền lợi của mọi người dân, mọi tổ chức kinh tế - xã hội, đồng thời có
tác động mạnh mẽ đến tiến trình phát triển quốc gia. Phát triển giáo dục - đào tạo là
một trong những động lực quan trọng nhất để thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa, là điều kiện tiên quyết để phát triển nguồn lực con người, yếu tố cơ bản
để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững.
Sau 30 năm đổi mới, đất nước ta đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, đạt
được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Nước ta đã thoát ra khỏi tình trạng
kém phát triển, bước vào nhóm nước đang phát triển có thu nhập trung bình. Tuy
nhiên, những thành tựu về kinh tế của nước ta chưa vững chắc, chất lượng nguồn
nhân lực và sức cạnh tranh của nền kinh tế chưa cao, môi trường văn hóa còn tồn tại
nhiều hạn chế, chưa hội đủ các nhân tố để phát triển nhanh và bền vững.
Cũng trong 30 năm qua, thế giới chứng kiến những biến đổi sâu sắc về mọi
mặt. Các cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư nối tiếp nhau ra đời,
kinh tế tri thức phát triển mạnh đem lại cơ hội phát triển vượt bậc, đồng thời cũng đặt
ra những thách thức không nhỏ đối với mỗi quốc gia, nhất là các quốc gia đang phát
triển và chậm phát triển. Mặt khác, những biến đổi về khí hậu, tình trạng cạn kiệt tài
nguyên, ô nhiễm môi trường, mất cân bằng sinh thái và những biến động về chính
trị, xã hội cũng đặt ra những thách thức có tính toàn cầu. Để bảo đảm phát triển bền
vững, nhiều quốc gia đã không ngừng đổi mới giáo dục để nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực, trang bị cho các thế hệ tương lai nền tảng văn hóa vững chắc và
năng lực thích ứng cao trước mọi biến động của thiên nhiên và xã hội. Đổi mới giáo
dục đã trở thành nhu cầu cấp thiết và xu thế mang tính toàn cầu.
Trong những năm qua hoạt động thanh tra, kiểm tra giáo dục nói chung, hoạt
động kiểm tra nội bộ của các trường THCS trên địa bàn huyện Nam Sách, tỉnh Hải

Dương đã đi vào nền nếp và cơ bản đáp ứng được yêu cầu; các nội dung kiểm tra nội
bộ trường học đã được Phòng Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn và thống nhất. Tuy
nhiên trong quá trình triển khai thực hiện hoạt động kiểm tra nội bộ vẫn còn tồn tại
các hạn chế thiếu sót, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả của công tác kiểm tra nội

1


Luận văn đủ ở file: Luận văn full