4 CHƯƠNG IV tiết kiệm, đầu tư và hệ thống tài chính

CHƯƠNG IV.TIẾT KIỆM, ĐẦU TƯ VÀ HỆ THỐNG
TÀI CHÍNH




I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ
II.TIẾT KIỆM VÀ ĐẦU TƯ TRONG CÁC TÀI KHOẢN THU NHẬP
QUỐC GIA



10/29/18

III.THỊ TRƯỜNG VỐN VAY

1






Nội dung nghiên cứu
Sự đa dạng hóa các định chế tài chính tạo nên thị trường tài chính.
Mối quan hệ giữa thị trường tài chính và một số biến số kinh tế vĩ mô quan
trọng.



10/29/18

Mô hình cung cầu vốn vay trên thị trường tài chính

2


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ

 Hệ thống tài chính giúp di chuyển các nguồn lực khan hiếm của nền kinh tế
từ những người tiết kiệm đến những người đi vay

 Hệ thống tài chính được cấu thành từ các định chế tài chính khác nhau
trong nền kinh tế giúp phối hợp giữa người tiết kiệm và người đi vay với
nhau.

10/29/18

3


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



Các định chế tài chính có thể phân thành hai loại :
- Thị trường tài chính
- Trung gian tài chính

10/29/18

4


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




1. Thị trường tài chính.
Thị trường tài chính là các định chế mà thông qua đó người tiết kiệm có thể
cung cấp trực tiếp các nguồn vốn của mình đến người đi vay

 Thị trường trái phiếu
 Thị trường cổ phiếu

10/29/18

5


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




a. Thị trường trái phiếu.
Trái phiếu là giấy chứng nhận nợ, xác định các nghĩa vụ của người vay đối
với người nắm giữ trái phiếu.
Thời gian đáo hạn là thời gian khoản cho vay sẽ được hoàn trả
Lãi suất sẽ được thanh toán định kỳ cho đến các khoản vay đáo hạn




10/29/18

6


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



Đến thời điểm đáo hạn người mua trái phiếu sẽ nhận vốn gốc và tiền lãi.



Người mua trái phiếu có thể bán trái phiếu sớm hơn cho người khác.

10/29/18

7


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ





10/29/18

Các loại trái phiếu khác nhau dựa vào 3 đặc điểm quan trọng.
Thứ nhất : Kỳ hạn của trái phiếu
Là độ dài thời gian của trái phiếu đến khi trái phiếu đáo hạn. Một số trái
phiếu có kỳ hạn ngắn như vài tháng, có trái phiếu kỳ hạn dài ba mươi năm, có
loại vĩnh viễn

8


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




Lãi suất của trái phiếu phụ thuộc một phần vào kỳ hạn của nó.
Các trái phiếu có kỳ hạn dài thường có lãi suất cao hơn để bù đắp rủi ro.(vì
khi cần tiền trước lúc đáo hạn phải bán với mức giá thấp hơn)

10/29/18

9


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



Thứ 2: rủi ro tín dụng



Là khả năng người vay không thể hoàn trả lãi hoặc vốn gốc.Trường hợp này được
gọi là vỡ nợ. Lúc này người vay tuyên bố phá sản.



Nếu xác suất vỡ nợ cao người mua trái phiếu yêu cầu lãi suất cao hơn để bù đắp cho
rủi ro này.



Thông thường trái phiếu chính phủ thường có lãi suất thấp vì độ an toàn cao. Còn trái
phiếu của các tập đoàn tài chính có lãi suất cao vì mức độ rủi ro rất lớn.

10/29/18

10


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



Thứ 3:Xử lý thuế.




Là cách mà các luật thuế áp dụng lên tiền lãi kiếm được từ trái phiếu.



Nhờ vậy trái phiếu của chính phủ thường có lãi suất thấp hơn lãi suất của các
công ty.

10/29/18

Đối với trái phiếu chính phủ người chủ trái phiếu không bị bắt buộc phải trả thuế
thu nhập trên phần lãi của trái phiếu.

11


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



b. Thị trường cổ phiếu.



Cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu trong một công ty, cổ phiếu là một
quyền đối với lợi nhuận mà công ty tạo ra.



Ví dụ. Công ty A bán ra 1 triệu cổ phiếu, mỗi cổ phiếu đại diện quyền sở hữu 1/1
triệu của doanh nghiệp



Việc bán cổ phiếu để huy động vốn gọi là tài trợ bằng vốn chủ sở hữu

10/29/18

12


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




Việc bán trái phiếu được gọi là tài trợ bằng vay nợ.
Sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu
- Người chủ cổ phần là người chủ sở hữu một phần của công ty.
- Người chủ trái phiếu là chủ nợ của công ty.

10/29/18

13


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ

- Nếu

công ty có lãi hoặc lỗ thì các cổ đông sẽ có lợi từ những khoản lợi nhuận này,

hoặc có thể nhận bất cứ thứ gì sau khi trả lãi cho trái phiếu
- Người nắm giữ trái phiếu chỉ có phần lãi trên trái phiếu của họ cho dù công ty có
lợi nhuận cao hoặc bị lỗ.

10/29/18

14


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



Thị trường chứng khoán có tổ chức là nơi các cổ đông giao dịch các cổ phiếu.
Trong những giao dịch này, các công ty không nhận được tiền khi các cổ phiếu
của họ được chuyển nhượng



Mức giá của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán được quyết định bởi nguồn
cung và nguồn cầu cổ phiếu của các công ty này

10/29/18

15


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




10/29/18

Để theo dõi tổng thể giá cả các loại cổ phiếu người ta dùng chỉ số chứng khoán.
Chỉ số chứng khoán được tính toán bình quân gía của các loại chứng
khoán.( Chỉ số Dow Jones được tính dựa trên giá cổ phiếu của 30 công ty hàng
đầu của HK như G.E, Microsoft, Coca-cola, AT &T, IBM, Walt Disney..)

16


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




2. Trung gian tài chính.
Là các định chế tài chính mà thông qua đó người tiết kiệm có thể gián tiếp
cung cấp tiền cho người đi vay.

– Các ngân hàng
– Các quỹ tương hỗ

10/29/18

17

I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ
a. Ngân hàng

– Nhận tiền gửi từ người tiết kiệm
• Các ngân hàng trả lãi
– Cho vay đến người đi vay
• Các ngân hàng tính lãi

10/29/18

18


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ



Lãi suất cho vay cao hơn lãi suất tiền gởi dùng để trang trãi chi phí hoạt động ngân hàng
và một phần lợi nhuận của chủ sở hữu ngân hàng.



Ngoài chức năng vay và cho vay, ngân hàng còn có chức năng quan trọng khác là tạo điều
kiện mua sắm hàng hóa và dịch vụ bằng cách cho phép người dân viết ngân phiếu đối với
các khoản tiền gởi của họ và truy cập vào các khoản tiền gởi này bằng các thẻ ghi nợ.

10/29/18

19

I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




b. Qũy tương hổ.



Cổ đông của quỹ tương hổ chấp nhận rủi ro và lợi nhuận liên quan đến danh mục đầu
tư này.

10/29/18

Là định chế tài chính bán cổ phần ra công chúng và sử dụng số tiền này để mua
quyền chọn hoặc danh mục đầu tư các loại cổ phiếu và trái phiếu khác nhau .

20


I.CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRONG NỀN KINH TẾ




10/29/18

Ưu điểm thứ 1 cổ đông của quỹ tương hổ sẽ ít rủi ro do danh mục đầu tư đa
dạng cổ phiếu và trái phiếu.

Ưu điểm thứ 2 của các quỹ tương hổ tiếp cận với những nhà quản lý quỹ tiền
tệ chuyên nghiệp. Họ sẽ quan tâm kỹ lưỡng đến sự phát triển và triển vọng của
các công ty mà họ mua cổ phiếu.

21


II.TIẾT KIỆM VÀ ĐẦU TƯ TRONG CÁC TÀI KHOẢN THU NHẬP QUỐC GIA



Đồng nhất thức (Identity) là phương trình mà theo đó các biến trong phương
trình được xác định.



Các đồng nhất thức rất hữu ích vì các đồng nhất thức làm rõ các biến số khác
nhau trong mối quan hệ với các biến số khác .

10/29/18

22


II.TIẾT KIỆM VÀ ĐẦU TƯ TRONG CÁC TÀI KHOẢN THU NHẬP QUỐC GIA




1.Một số đồng nhất quan trọng.



Y = C + I + G + NX

10/29/18

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP)

– Tổng thu nhập
– Tổng chi tiêu
•
•
•
•

Y= tổng sản phẩm quốc nội GDP
C = tiêu dùng
G = chi mua của chính phủ
NX = xuất khẩu ròng

23


II.TIẾT KIỆM VÀ ĐẦU TƯ TRONG CÁC TÀI KHOẢN THU NHẬP QUỐC GIA



Nền kinh tế đóng



Nền kinh tế mở

10/29/18

– Không tương tác với các nền kinh tế khác
– NX = 0
– Tương tác với các nền kinh tế khác
– NX ≠ 0

24


II.TIẾT KIỆM VÀ ĐẦU TƯ TRONG CÁC TÀI KHOẢN THU NHẬP QUỐC GIA



Giả định: nền kinh tế đóng: NX = 0



Tiết kiệm quốc gia (tiết kiệm), S

 Y=C+I+G
 Là phần còn lại của tổng thu nhập trong một nền kinh tế sau khi chi cho dùng
cho tiêu dùng và chi mua của chính phủ
Y–C–G=I
S=Y–C-G



 S=I

10/29/18

25