Strobist và ánh sáng tự nhiên

Strobist và ánh sáng tự nhiên
mục đích tối cao của bài viết này là để "chụp ảnh đúng sáng", nhưng
kiến thức của nó thì khoảng 2/3 là về đo sáng và dùng đèn nên em tách nó
lẻ ra để chia sẻ với mọi người về những mẹo nho nhỏ để chụp Strobe
nhanh gọn lẹ theo kiểu "strobe chụp kèm ánh sáng tự nhiên"
tất nhiên nói là 24g chứ đọc mớ chữ viết bên dưới thì chỉ chừng 2g
là cùng, nhưng 22g sau đó là 22g chụp thử vô cùng thú vị
mục lục gồm :
Phần 1 : các chế độ chụp trên máy ảnh
Phần 2 : Đo sáng trên thân máy
Phần 3 : Strobist
Phần 1 : các chế độ có sẵn
1. Giới thiệu chung : bất cứ chiếc máy ảnh DSLR nào cũng đều có
4 chế độ cơ bản tối thiếu là M,A,S,P
ngoài ra đới với các dòng Entry Level, thì nhà sản xuất còn thêm
vào 1 số chế độ có tự động cấu hình sẵn như : chân dung, phong cảnh,
chụp đêm,...........
Nikon

Canon

Sony

tuy nhiên trong bài này chúng ta chỉ quan tâm 4 chế độ sẵn có và
cách dùng tối ưu của 4 chế độ này.
2. A,S,P thế nào cho đúng :
 A - Aperture : ưu tiên khẩu, chế độ này theo mặc định người
sử dụng sẽ chỉ được toàn quyền chỉnh khẩu độ, tức là bạn sẽ xoay bánh
xa điều khiển để cài đặt khẩu độ trên máy ảnh, máy ảnh sẽ tự động đo
sáng dựa theo bạn cài đặt chế độ đo sáng nào (điểm, vùng, toàn cảnh) để
tính toán và cho ra thông số tốc độ chụp thích hợp, để ảnh sẽ nhìn đúng

sáng.
 Phạm vi mục đích sử dụng : chế độ này thường được hiểu
như là 1 cách kiểm soát hậu cảnh (Background) và Độ sâu trường ảnh
(DOF), và điểm chết của chế độ này là ko thể khép khẩu quá sâu ở nơi
quá tối hoặc mở khẩu to với Iso cao trong điều kiện nhiều ánh sáng, vì khi
đó nó sẽ vượt qua tốc độ chụp cho phép của body, không thể tính toán để
cho ảnh đúng sáng dc
 S -Speed (Tv trên Canon) : chế độ này theo mặc định người
sử dụng sẽ chỉ được toàn quyền chỉnh tốc độ, tức là bạn sẽ xoay bánh xa
điều khiển để cài đặt tốc độ trên máy ảnh, máy ảnh sẽ tự động đo sáng
dựa theo bạn cài đặt chế độ đo sáng nào (điểm, vùng, toàn cảnh) để tính
toán và cho ra thông số khẩu độ chụp thích hợp, để ảnh sẽ nhìn đúng
sáng.
 Phạm Vi mục đích sử dụng : để kiểm soát những hiệu ứng
liên quan đến tốc độ chụp trong khung hình, ví dụ như chụp các sự kiện
thể thao cần bắt dính, hay bắt nhòe hình, thì tốc độ chụp là thứ quyết định
chủ yếu, và điểm chết của chế độ này là phụ thuộc vào ống kiếng bạn sử
dụng, đôi lúc tốc độ bạn set sẽ vượt quá giới hạn khấu cho phép của ống
kiếng thì cũng cho ra những bức ảnh sai sáng, lúc này hãy để ý Iso.
 chú ý : nói 1 cách nôm na vui vẻ thì chế độ A là chỉnh thông
số của ống, còn chế độ S là chỉnh thông số của màn trập.
 P - Programe :chụp linh hoạt, chế độ này có thể coi là 1 chế
độ gần gần với tự động, khi ta đặt máy lên, máy sẽ tự động đo sáng và tự
"đề xuất" khẩu độ và tốc độ chụp, và ở chế độ này ta sẽ dc quyền chỉnh
cùng lúc cả Khẩu độ lẫn tốc độ, và khi ta chỉnh thông số này thì thông số
kia tự tính lại để có ảnh đúng sáng
 Chụp ở chế độ này sẽ đảm bảo không "vượt biên" các giới
hạn của ống kiếng hay thân máy, tuy nhiên chế độ này có 1 nhược điểm là
thông số luôn thay đổi, nếu ta ko để ý thì rất dễ có những bức ảnh "trớt
quớt".

3. M- Manual :chỉnh tay hoàn toàn
 đến 1 lúc nào đó, khi bạn thích có những bức ảnh đảm bảo
sự đồng nhất về về thông số, và yên tâm rằng nếu ảnh không đạt tiêu
chuẩn thì đó là tại mình chứ không muốn đỗ lỗi cho máy nữa chế đô M-
Manual đang đón chờ bạn.
 theo mặc định chế độ M tức là bạn tự can thiệp vào thông số
Khẩu độ và tốc độ, máy sẽ không dám đề xuất bất kì thông số nào hết, tuy
nhiên nó cũng tùy vào chế độ đo sang mà bạn đang cài đặt là gì mà cũng
sẽ thông báo cho chủ máy biết là, với tốc độ và khẩu độ hiện tại thì bức
ảnh đó sẽ "dư sáng, đúng sáng hay thiếu sáng" để chúng ta biết mà chỉnh.
 nếu bạn có ý định chụp Hi Key, Low Key thì chế độ này sẽ
cho độ chính xác cao hơn, hơn thế nữa chụp ở chế độ này sẽ giúp bạn
tránh được những bức ảnh cháy sáng, hoặc thiếu sáng do "máy và người
hiểu lầm nhau"
 1 chú ý duy nhất khi chụp ở chế độ này là : hay để ý liên tục
đến chế độ đo sáng và vạch đo sáng trên máy, để cân chỉnh thông số lại
khi ánh sáng thay đổi (góc máy thay đổi cũng làm ánh sáng thay đổi)
vậy là phần 1 đã hoàn tất 1 cách dễ dàng, việc bây giờ của các bạn
là rút máy ra chụp thử ngay các chế độ này, để nắm sơ về nó để chuẩn bị
cho phần sau thú vị hơn

Phần 2: Đo sáng trên máy ảnh - Dùng thế nào để có hiệu quả
Chỉ định : đã biết trước định nghĩa các chế độ A,S,P,M, Auto
 Đo sáng trên máy ảnh nó là gì : trước tìm hiểu về cách đo
sáng chúng cũng nên liếc qua 1 chút cái máy ảnh để biết nó là cái gì, và ở
đâu trên cái máy ảnh

o Đầu tiên là các chế độ đo sáng mà máy ảnh cung cấp cho bạn
bao gồm:
i.Spot Metering - đo sáng điểm lấy nét: nếu bạn lấy nét vào đâu

thì nó sẽ đo sáng tại đó
ii.Matrix Metering (nikon) - đo sáng toàn bộ khuôn hình: nó sẽ
cộng trung bình ánh sáng của cả khuôn hình vào rồi tính ra 1 cách trung
bình nhất ánh sáng của khuôn hình nhưng vẫn có chút ưu tiên tại điểm lấy
nét.
iii.Center – Weighted - đo sáng giữa khuôn hình: khá giống như
lấy nét vùng nhưng nó chỉ lấy nét quanh vùng trung tâm (cho các máy cấu
hình thấp để tiết kiệm chi phí)
iv.Partial đo sáng vùng quanh điểm lấy nét: khi bạn lấy nét ở
điểm nào thì nó sẽ đo sáng ở những vùng xung quanh điểm lấy nét và cho
ra kết quả.
o Đo sáng toàn diện lúc chỉ cho kết quả chính xác và đẹp nếu
khuôn ảnh của bạn có ánh sáng đêu đặn
o Đo sáng vùng và đo sáng điểm sẽ cho kết quả chính xác hơn,
tùy thuộc vào chủ thể của bạn to hay nhỏ thì bạn cân nhắc chế độ đo sáng
phù hợp.
o Tuy nhiên những điều trên chỉ là cơ bản nhất khi bạn sử dụng
các chế độ auto (S,P,A, Auto) và nếu khi bạn đang muốn chuyển mình
sang 1 bước mới, để có khuôn ảnh chính xác hơn về ánh sáng, thì hãy
chụp Manual, và dùng các chế độ A,S để đo sáng.
 Cách đo sáng và ý nghĩa của nó :
o Thứ nhất chúng ta xác định là sẽ chụp ở chế độ manual để có
dc những bức ảnh đồng nhất về ánh sáng (chú ý 1 : ánh sáng chủ đạo
ko thay đối, nếu có thay đổi phải đo lại)
o Các bước thực hiện :
i. Chuyển sang chế độ đo sáng điểm trên máy.
ii.Chọn chế độ chụp A hoặc S để đo sáng
- Nếu là ánh sáng tự nhiên/hot light và mạnh thì chọn chế độ A
sau đó qui định khẩu độ mà bạn muốn.
- Nếu dùng đèn strobe/Flash thì chọn chế độ S, và qui định tốc độ

chụp là 1/200 và đo
- Nếu ánh sáng yếu thì đặt chế độ A sau đó đo vào vùng tối nhất mà
bạn vẫn muốn có chi tiết hoặc chủ thể, nó sẽ cho bạn tốc độ, sau đó tăng
iso dần lên cho đến khi nào chỉ số tốc độ đạt xấp xỉ chỉ số tiêu cự đang sử
dụng (ví dụ tiêu cự 50 thì tốc ít nhất phải 1/50 để ko bị nhòe do run tay),
sau đó chuyển lại sang chế độ S, cài tốc độ là tốc độ mà bạn đo dc trong
mode A vừa rùi, sau đó tiến hành đo những phần con lại.
- Cách đo là cứ đưa máy vào từng vùng sách chênh lệch khác
nhau bạn sẽ có dc các chỉ số thay đổi Khẩu độ hoặc tốc độ
Giải thích : với cách đo này khi bạn khóa 1 chỉ số khẩu độ hoặc tốc
độ thì việc đo sáng sẽ cho ra chỉ số tương ứng còn lại.
iii.Cách tính độ lệch sáng dựa trên các chỉ số vừa đo :
- Sau khi đo xong các bạn sẽ có dc những chỉ số về tốc độ và khẩu
độ.