Giáo án Sinh học 6 bài 16: Thân to ra do đâu?

BÀI 16: THÂN TO RA DO ĐÂU?
Mục tiêu Bài Học
1. Kiến thức
- Học sinh nêu được tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ (sinh mạch) làm cho thân cây to ra .
Phân biệt được tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ dựa vào vị trí và chức năng.
- Phân biệt được dác và dòng. Tập xác định tuổi của cây qua việc đếm vòng gỗ hàng năm.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, nhận biết kiến thức.
3. Thái độ
- Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ thực vật.
Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Chuẩn bị của GV: Đoạn thân gỗ già cưa ngang (thớt gỗ tròn)
Tranh phóng to hình 15.1; 16.1; 16.2
2. Chuẩn bị của HS: Chuẩn bị 1 thớt, 1 cành cây bằng lăng... dao nhỏ, giấy lau.
Phương pháp dạy học
- Quan sát, thuyết trình.
- Thảo luận hợp tác trong nhóm.
Tiến trình bài học
1. Kiểm tra bài cũ
Điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thiện các câu sau?
- Cấu tạo trong của thân non gồm: …………. phần chính: …….. và ……….. .
- Vỏ gồm: …………… và …………..
- Trụ giữa gồm: ……………… xếp thành vòng (mỗi bó mạch có mạch rây ở ngoài, mạch
gỗ ở trong) và. ……………… .
2. Bài học

TaiLieu.VN

Page 1

VB: HS đã biết cây dài ra do phần ngọn nhưng cây không những dài ra mà còn to
ra, vậy cây to ra do đâu?
Hoạt động 1: Xác định tầng phát sinh
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV treo tranh hình 15.1 và 16.1 trả lời - HS quan sát tranh trên bảng, trao đổi
câu hỏi: cấu tạo trong của thân non như nhóm và ghi nhận xét vào giấy.
thế nào?
- Yêu cầu: Phát hiện được tầng sinh vỏ
- GV lưu ý: vì ở hình 16.1 không có phần và sinh trụ)
biểu bì, nếu HS cho đó là đặc điểm khác - 1 HS lên bảng trả lời chỉ trên tranh
thì GV phải giải thích.
điểm khác nhau cơ bản giữa thân non và
- GV hướng dẫn HS xác định vị trí 2 tầng
phát sinh như SGV : Dùng dao khẽ cạo
cho bong lớp vỏ màu nâu để lộ phần màu
xanh (đó là tầng sinh vỏ). Tiếp tục dùng
dao khía sâu vào cho đến lớp gỗ – tách
khẽ lớp vỏ này ra – lấy tay sờ lên phần gỗ
thấy nhớt đó chình là tầng sinh trụ.

thân trưởng thành.
- HS các nhóm tập làm theo GV, tìm tầng
sinh vỏ và sinh trụ.
- HS đọc mục thông tin SGK trang 51,
trao đổi nhóm thống nhất ý kiến, ghi ra
giấy.

- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, thảo - Yêu cầu:
luận theo nhóm 3 câu hỏi.
+ Tầng sinh vỏ  sinh ra vỏ.
- GV gọi đại diện nhóm lên chữa bài.

+ Tầng sinh trụ  sinh ra lớp mạch rây và
mạch gỗ.

- GV nhận xét phần trao đổi của SH các + Thân cây to ra nhờ tầng sinh vỏ và tầng
nhóm, yêu cầu HS rút ra kết luận cuối sinh trụ.
cùng của hoạt động.
- HS của nhóm mang mẫu của nhóm lên
chỉ vị trí của tầng phát sinh và nội dung
trả lời, nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Tiểu kết:
+ Tầng sinh vỏ: Vị trí :nằm trong lớp thịt vỏ
Chức năng : sinh ra vỏ.

TaiLieu.VN

Page 2


+ Tầng sinh trụ : Vị trí: nằm giữa mạch rây và mạch gỗ.
Chức năng: sinh ra lớp mạch rây và mạch gỗ.
- Cây to ra nhờ tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ.
Hoạt động 2: Nhận biết vòng gỗ hàng năm, tập xác định tuổi cây
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV cho HS đọc SGK, quan sát - HS đọc thông tin mục  SGK
hình, tập đếm vòng gỗ, thảo luận trang 51 mục “Em có biết” (trang
theo 2 câu hỏi.
53), quan sát hình 16.3 trao đổi
? Vòng gỗ hàng năm là gì? tại sao nhóm.
có vòng gỗ sẫm và vòng gỗ sáng - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm
màu?
khác nhận xét, bổ sung.
? Làm thế nào để đếm được tuổi
cây?
- Các nhóm đếm số vòng gỗ trên
- GV gọi đại diện 1-2 nhóm mang miếng gỗ của mình rồi trình bày
miếng gỗ lên trước lớp rồi đếm số trước lớp, nhóm khác bổ sung.
vòng gỗ và xác định tuổi cây.
- GV nhận xét và đánh giá điểm cho
nhóm có kết quả đúng.
Tiểu kết:
Hàng năm cây sinh ra các vòng gỗ, đếm số vòng gỗ có thể xác định được tuổi của
cây.
Hoạt động 3: Tìm hiểu khái niệm dác và ròng
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV yêu cầu HS hoạt động độc lập - HS đọc thông tin  quan sát hình
và trả lời câu hỏi:
16.2 SGK trng 52 và trả lời 2 câu
hỏi.
? Thế nào là dác? Thế nào là ròng?

? Tìm sự khác nhau giữa dác và - HS trả lời, các HS khác nhận xét,
bổ sung.
ròng?

TaiLieu.VN

Page 3


- GV nhận xét phần trả lời của HS, - HS dựa vào vị trí của dác và ròng
có thể mở rộng: Người ta chặt cây để trả lời câu hỏi (phần bong ra là
gỗ xoan rồi ngâm xuống ao, sau một dác, phần cứng chắc là ròng).
thời gian vớt lên, có hiện tượng
phần bên ngoài của thân bong ra
nhiều lớp mỏng, còn phần trong
cứng chắc, Em hãy giải thích?
? Khi làm cột nhà, làm trụ cầu,
thành tà vẹt (đường ray tàu hoả) - Dựa vào tính chất của dác và ròng
người ta sẽ sử dụng phần nào của để trả lời (người ta dùng phần ròng
gỗ?
để làm).
- GV chú ý giáo dục ý thức bảo vệ
cây rừng.
Tiểu kết: - Thân cây gỗ già có dác và ròng.
3. Củng cố
- Gọi HS lên bảng chỉ trên tranh vị trí và chức năng của tầng phát sinh, trả lời câu
hỏi: thân cây to ra do đâu?
- Xác định tuổi gỗ bằng cách nào? Xác định tuổi gỗ của miếng gỗ của nhóm hay
nhóm khác.
4. Hướng dẫn học bài ở nhà

- Học bài và trả lời câu hỏi SGK. Làm bài tập trong sách luyện tập.
- Chuẩn bị thí nghiệm theo nhóm cho bài sau SGK trang 54.
- Ôn lại phần cấu tạo và chức năng của bó mạch.
- Chú ý nhắc HS đọc trước bài 17, làm thí nghiệm (đặt cành hoa vào nước rồi dùng
dao cắt bỏ 1 đoạn trong nước để bọt khí không làm tắc mạch dẫn).

TaiLieu.VN

Page 4