CÁCH VIẾT KỊCH bản

CÁCH VIẾT LỊCH BẢN
Chương 1

Kịch bản là gì?
Kịch bản là một văn bản phác thảo những yếu tố về âm thanh, hành động,
hình ảnh, ngôn ngữ cần thiết để kể một câu chuyện. Tại sao lại là “phác thảo”? Bởi
vì một bộ phim là một sản phẩm mang tính hợp tác cao độ. Đạo diễn, diễn viên,
nhóm quay phim sẽ dựa trên những phác thảo của bạn để chuyển thể câu chuyện
theo cách của họ. Họ có thể sẽ xin ý kiến của bạn hoặc không làm thế. Họ có thể
bổ sung thêm một số cây viết cùng với bạn, hoặc yêu cầu bạn viết lại toàn bộ.
Điều đó cũng là bình thường.
Tuy nhiên, vì có quá nhiều người cùng tham gia quá trình làm một bộ phim,
kịch bản cần đạt một số chuẩn nhất định mà các bên đều hiểu được, vì thế sinh ra
một số khuôn mẫu, cách trình bày, ghi chú và nhiều quy ước khác. Văn bản này sẽ
bao quát các yếu tố cơ bản thường được dùng để viết kịch bản.
Điều quan trọng cần nhớ là phim là một tác phẩm về hình ảnh. Bạn không
KỂ cho khán giả nghe câu chuyện của bạn mà là bạn cho họ XEM. Bạn phải học
viết kịch bản MỘT CÁCH CÓ HÌNH ẢNH, viết những cái mà khán giả sẽ NHÌN
THẤY, NGHE THẤY. Bạn có thể yêu nhân vật của mình, biết họ nghĩ gì nhưng
điều quan trọng là làm thế nào đưa được những điều đó lên màn ảnh. Khi đó, bộ
phim có thể xong ở phần nhìn, thường được thay đổi ít nhiều trong hiện trường
làm phim. Vì thế, hãy chỉ viết những hình ảnh, âm thanh, lời nói và để phần còn
lại cho các nhà làm phim.

Điều gì tạo nên một câu chuyện hấp dẫn?
Những bộ phim mà bạn yêu thích, phần lớn có nhân vật làm bạn mê đắm.
Khán giả xem một tác phẩm điện ảnh không chỉ đơn giản muốn được thích hoặc
mến yêu những người họ thấy trên màn ảnh, họ muốn được ĐẮM CHÌM trong
những nhân vật đó, cho dù họ có thích hay không. Những người anh hùng vĩ đại
khiến ta hào hứng trong khi những kẻ gian trá độc ác lại làm cho ta tức điên.
Một bộ phim hay luôn chứa đựng trong nó một vấn đề nhất định. Đó không

chỉ là cái mà người ta muốn, nó là thứ cần phải đạt được, dù mối nguy hiểm có
như thế nào, giống như trong bộ phim Indinana Jones and the Raiders of the Lost
Ark. Hay nó là thứ mà rất nhiều nhân vật mong muốn, giống như bức tượng đen,
nhỏ trong The Maltese Falcon. Đôi khi, nó cũng có thể là thứ không nhìn thấy – ví
như tự do cho nhân dân trong Lawrence of Arabia hoặc Gandhi. Tất cả những thứ
đó làm thành nhiệm vụ của nhân vật - thậm chí mang đến cho nhân vật chính sức
mạnh siêu nhiên. Nó có thể là thứ mang tính cá nhân (tình yêu) hoặc vì lợi ích của
tất cả mọi người (cứu thế giới khỏi bàn tay của người ngoài hành tinh) nhưng nó
phải mạnh mẽ và phát triển lên tột bực khi câu chuyện được hé mở.
Phim luôn có những trở ngại, XUNG ĐỘT. Đây chính là trọng tâm của
một bộ phim. Ai đó muốn một thứ gì, nhưng người và vật cứ chắn ngang đường
của người này khi anh ta cố đạt mục tiêu đặt ra. Đôi lúc, trở ngại này xảy ra đối
với cả người hùng và nhân vật phản diện và mục đích cuối cùng đều quan trọng
với cả hai bên, như trong phim Jingle All the Way. Arnold Schwarzenegger và
Sinbad giành giật với nhau một món quà giáng sinh cho cậu con trai. Cả hai đều
không được phép thua cuộc. Trở ngại và xung đột có thể được thể hiện dưới dạng
vật chất hoặc tinh thần. Tuy nhiên, chúng phải hiện diện trong câu chuyện của bạn,
nếu không, bạn chẳng có chuyện nào cả. Hầu hết các câu chuyện hay, nhân vật
chính cũng mang trong mình một xung đột nội tâm, những thứ thuộc về tâm trí,
tinh thần của họ, chỉ có thể được giải quyết trước thời điểm cô/anh ấy đạt được kết
quả - tức là mục tiêu vật chất của câu chuyện. Một số người gọi con quỷ nội tâm
này là “ma” trong khi những người khác gọi đó là “vết thương”.
Bạn cũng cần có móc câu. Đây là một thuật ngữ trong khi viết bài hát, nó
mô tả thứ thu hút được sự chú ý của mọi người. Hollywood gọi đó là hướng tới
đông đảo khán giả. Nói đơn giản hơn là “giả sử”. Ví dụ trong phim Galaxy Quest,
một ý tưởng có thể đưa ra là: giả sử những diễn viên trong đoàn làm một bộ phim
khoa học giả tưởng đang tạm thời ngừng quay, tuy vậy họ vẫn nổi tiếng, bị cuốn
vào cuộc chiến không gian với người ngoài hành tinh, những người tin rằng phim
của họ là tư liệu về cuộc sống ngoài trái đất?”. Một giả định tốt sẽ khiến kịch bản
của bạn nổi bật hơn. Đó là lý do tại sao khán giả sẵn sàng hy sinh sự thoải mái ở

nhà và ném tiền họ khó nhọc kiếm được để đi xem ngoài rạp.
Hollywood chú ý tới các thể loại phim. Một số nhà sản xuất thường có xu
hướng quan tâm đặc biệt tới một số loại phim nhất định, vì vậy, bạn hãy tiếp cận
họ bằng những thứ mà họ có thể cho là ý tưởng thú vị. Những kịch bản thành công
thường mang một dáng vẻ mới nhưng người ta vẫn xác định được thể loại của nó.
Bạn biết rõ điều gì khiến ý tưởng của mình trở thành độc nhất nhưng bạn có thể
nhanh chóng diễn tả nó cho người khác được không? Liệu đó có phải là một câu
chuyện hãi hùng, tiết tấu nhanh, tình cảm hài hước hay phiêu lưu hành động?
Bạn cần giới thiệu tác phẩm của mình như một người trong cuộc. Do số
lượng các kịch bản đem đi duyệt khá lớn, nên BẤT CỨ ĐIỀU GÌ khiến tác phẩm
của bạn khác lạ, nó sẽ lọt vào vòng sau. Nếu bạn không hiểu được trò chơi, sẽ
không có ai chơi cùng bạn. Biên kịch phải bám sát những quy ước, bao gồm
những thứ như số trang, font chữ dù đó mới chỉ là bước đầu. Bạn nên làm theo
những quy ước đó trừ khi bạn rất giàu và có ý định chi tiền để sản xuất và đạo diễn
bộ phim của mình. Tuy nhiên, kể cả như vậy, những người bạn sẽ làm việc cùng
cũng cần những thứ theo chuẩn mực có sẵn.
Chương 2

Các loại kịch bản
Dưới đây là danh sách một số kiểu kịch bản đang được dùng ngày nay. Tài
liệu này sẽ giới thiệu loại hình kịch bản cho Phim nhựa/Phim truyền hình.
Tài liệu nhắc tới:
* Kịch bản/ Phim nhựa
* Phim truyền hình
Không nói đến:
* Stage Plays and Musicals
* Phim hài tình huống (3 camera, 1 camera, băng và phim)
* Audio/Visual Scripts/Dual Column
* Multimedia Người viết kịch bản cho bất kỳ loại hình nào trên kia sẽ phải
giới thiệu thành quả của họ theo hai kiểu dưới đây, phụ thuộc vào việc họ đang

muốn bán nó hay kịch bản đã được đem đi dựng thành phim.
Submission Scripts
Còn gọi là Spec Script. Đây là kịch bản được viết mà không được đặt trước
hay mua, với hy vọng rằng nó sẽ được bán. Phần giới thiệu này sẽ thiên về những
triết lý của kịch bản spec, trong đó, để nói rằng “hãy tránh xa quá trình cộng tác.
Những thứ nên hoặc không nên làm bạn sẽ thấy ở đây, sẽ phản ánh triết lý này.
Shooting Scripts: Kịch bản quay
Một khi kịch bản của bạn đã được chấp thuận, nó thường sẽ được viết lại
nhiều lần trước khi đem đi dựng thành phim. Khi đã hoàn tất, nó sẽ trở thành kịch
bản sản xuất. Tất cả các cảnh, góc quay trong kịch bản này đều được đánh số. Mỗi
cảnh và các góc quay đều bị cắt thành những phần nhỏ. Giám đốc sản xuất phim
có thể thay đổi thứ tự các cảnh quay để tận dụng hiệu quả sân khấu, diễn viên và
địa điểm.
Chúng ta sẽ bắt đầu tìm hiểu kịch bản phim nhựa vì nó là loại phổ biến nhất
hiện nay. Sau đó, ta sẽ nói về các loại hình khác, dựa trên những gì đã biết.
Nhận định chung: Mặc dù một mô hình ngày càng được tiêu chuẩn hoá
nhưng không hề có MỘT CÁCH, MỘT KIỂU căn lề, MỘT phong cách nhất định.
Luôn luôn có MỘT PHẠM VI ĐÚNG. Những điều chỉnh của phần mềm viết kịch
bản nằm trong phạm vi này.

Chương 3 - Dàn trang trong kịch bản ban đầu

Quy tắc:
Kịch bản thường được viết trên giấy trắng khổ 8 ½ inch x 11 inch (1 inch =
2.54 cm), đục ba lỗ. Số trang được đánh ở góc trên bên phải (ở phần header).
Trang đầu tiên không phải đánh số. Font chữ chọn dùng là font Courier 12. Lề trên
và lề dưới từ 0,5’’ tới 1’’. Lề trái khoảng 1,2’’-1,6’’. Lề phải từ 0,5’’ tới 1’’.
Font chữ Courier 12 được sử dụng dành cho mục đích về thời gian. Một
trang kịch bản font chữ Courier 12 sẽ tương đương với 1 phút trên màn ảnh.
Những người đọc có kinh nghiệm có thể phát hiện ra những kịch bản dài bằng việc

đo đếm tập giấy trên tay của họ. Mẹo viết:
Phần mềm viết kịch bản được soạn trước với tất cả những quy luật trên.
Độ dài kịch bản
Kịch bản trung bình một bộ phim nhựa, theo truyền thống, sẽ vào khoảng
95 tới 125 trang. Hiện nay ở Hollywood, kịch bản thường vào khoảng 114 trang.
Các bộ phim hài thường ngắn hơn, drama (chính kịch) dài hơn. Trong trường hợp
phim hành động, các dòng mô tả cua bạn chỉ mất 10 giây để đọc nhưng phải mất
tới 45 giây trên màn ảnh.
Đại uý Owens bỏ túi xách và nhặt chiếc súng máy. Anh chạy từ cửa này
qua cửa khác, né đạn của kẻ thù trong khi bắn trả lại cho đến khi anh tiến tới tháp
chuông nhà thờ.
Mẹo viết:
Nếu kịch bản của bạn có nhiều cảnh như trên, số trang có thể ít nhưng điều
đó không có nghĩa rằng bộ phim nếu được dựng sẽ ngắn. Cũng với những dữ kiện
tương tự, một biên kịch khác cũng có thể rút ngắn gọn hơn nhiều. Điều đó phụ
thuộc vào phong cách của từng cá nhân người viết.
125 trang được coi là một kịch bản dài. Độ dài là một yếu tố rất quan trọng.
Khi bạn đưa kịch bản cho nhà sản xuất, điều đầu tiên họ làm là xem qua các trang
để ước chừng nó dài thế nào. Cho dù kịch bản của bạn rất hay, nếu nó quá dài, họ
có thể từ chối đọc nó.
Ác cảm với những kịch bản dài là do vấn đề kinh tế. Thời lượng một bộ
phim dưới hai giờ có nghĩa là sẽ được chiếu nhiều hơn trong các rạp chiếu phim,
nghĩa là doanh thu nhiều hơn cho nhà phân phối, nhà sản xuất, thậm chí cả bạn,
người viết kịch bản.
Khi thấy rằng kịch bản của mình quá dài, bạn phải bắt đầu cắt ngắn tác
phẩm của mình. Luôn nhớ rằng nếu một cảnh có thể được bỏ và câu chuyện không
ảnh hưởng gì, cảnh đó không cần thiết. TẤT CẢ CÁC CẢNH không chỉ là đưa
câu chuyện tới phần kết, mà nó nên là một phần không thể thiếu dẫn tới đỉnh điểm.
Chương 4 - Các yếu tố của kịch bản

Có những yếu tố độc nhất về cách căn lề, để cỡ chữ và vị trí của các dòng
tạo nên một mô hình chung và tính thống nhất của kịch bản. Một khi bạn đã quen
với những điều này, bạn có thể kể câu chuyện của mình theo cách mà những người
trong cuộc thường làm. Các yếu tố của kịch bản gồm có:
Scene Heading : Mở cảnh
Action :Hành động
Character Name : Tên nhân vật
Dialogue: Lời thoại
Parenthetical Nội dung trong ngoặc đơn
Extensions Mở rộng
Transition Từ nối
Shot Cảnh quay
Mở cảnh
Mẹo viết:
Phần Mở cảnh thường đặt cách lề trái 1,5’’ và ít khi dài đến gần lề phải.
Phần này được viết HOA. Sau những từ NỘI. hoặc NGOẠI. ta dùng một dấu
chấm và dùng dấu gạch ngang để phân biệt các yếu tố khác.
Mở cảnh cho người đọc thấy cảnh đó diễn ra ở đâu. Chúng ta đang ở bên
trong (NỘI.) hay bên ngoài (NGOẠI.). Sau đó là nêu tên địa điểm: PHÒNG NGỦ,
PHÒNG KHÁCH, tại SÂN BÓNG, bên trong XE. Và cuối cùng, nó có thể bao
gồm cả thời điểm trong ngày – ĐÊM, NGÀY, HOÀNG HÔN, BÌNH MINH... để
“đặt bối cảnh” trong tâm trí người đọc.
Phần mở cảnh cũng có thể bao gồm thông tin về quá trình sản xuất ví như
TIẾP TỤC, hoặc CẢNH CHÍNH hay CẢNH CÓ SẴN. Dưới đây là một vài ví dụ
về phần mở cảnh.
NỘI. PHÒNG NGỦ - SÁNGNGOẠI. CÂU LẠC BỘ KHOẢ THÂN LAS
VEGAS – HOÀNG HÔNNỘI. VĂN PHÒNG – ĐÊM – TIẾP TỤCNGOẠI –
BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNHNGOẠI – PASADENA -
DIỄU HÀNH HOA HỒNG – CẢNH CÓ SẴN
Mẹo:

Phần mềm viết kịch bản sẽ tự động lưu lại mỗi câu mở cảnh bạn dùng,
khiến bạn không phải viết lại đoạn đó một lần nữa và nó cũng giúp kịch bản thống
nhất. Không có gì phiền hơn là khi người đọc nhìn thấy một đoạn mở cảnh thế
này:
NGOẠI. - RỪNG NHIỆT ĐỚI NGOÀI KHÔNG GIAN – ĐÊM Và hai
trang sau:
NGOẠI. - RỪNG NGOÀI KHÔNG GIAN – ĐÊM Việc giữ cho phần mở
cảnh thống nhất cho phép người đọc hình dung ra địa điểm cụ thể và không phải
xác định xem đây có phải là một cảnh mới hay không. Rõ ràng, bạn không muốn
người đọc không tập trung vào câu chuyện của bạn.
Dưới đây là một ví dụ về phần mở cảnh chuẩn trong kịch bản:
MỜ DẦN: NGOẠI. BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH
CHÍNH Chúng ta đã “xác định” rằng chúng ta đang ở bến tàu vào lúc bình minh.
__________________

Chương 5 - Hành động

Quy tắc:
Phần mô tả hành động được viết từ trái sang phải, dùng cả chữ hoa lẫn chữ
thường. Khi giới thiệu một nhân vật lần đầu tiên, tên nhân vật đó phải viết hoa.

Mẹo:
Phần mềm viết kịch bản đã được lập trình sẵn để trình bày phần này theo
đúng quy tắc. Tất cả những gì bạn cần quan tâm là sáng tác truyện.
HÀNH ĐỘNG hay còn gọi là phần mô tả bối cảnh vẽ ra hiện trường của
cảnh quay và cho phép bạn giới thiệu các nhân vật. Phần này được viết ở THÌ
HIỆN TẠI.
Mẹo viết:
Tất cả mọi hành động trong kịch bản đều diễn ra BÂY GIỜ. Bạn luôn dùng
thể chủ động (cửa đóng) chứ không phải thể bị động (một cánh cửa bị đóng lại).

Bạn luôn viết ở THÌ HIỆN TẠI, không phải quá khứ. (Tất nhiên, cũng có
một số trường hợp ngoại lệ, ví dụ như trong phim The Wind and the Lion của John
Milius, hoạt động được mô tả ở thì quá khứ như một cuốn tiếu thuyết nhưng sau
đó, chính John đạo diễn bộ phim của ông ta).
Các khổ trong phần này phải ngắn gọn, không nên viết nhiều quá 4-5 dòng.
Người đọc có thể lướt qua mà không hề đọc chúng.

MỜ DẦN:
NGOẠI. BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH – CẢNH CHÍNH
Thuyền buồm và tàu tuần tiễu dập dềnh trên sóng nước xanh ngắt.
NỘI. PHÒNG LỚN – SÁNG
Tấm chăn đắt tiền che cơ thể bất động trần truồng của nàng JULIE
COOPER xinh đẹp, 25 tuổi. Ánh sáng xuyên qua ô cửa sổ qua cơ thể rắn chắc,
rám nắng của FRANKIE CAMPISI, 38 tuổi. Y kéo chăn bông xuống và bắt đầu
hôn lên cơ thể lõa lồ của Julie.
Người đọc bắt đầu hình thành một ý tưởng về bối cảnh và hành động đang
diễn ra. Chúng ta biết rằng ta đang ở trên một con tàu, hai nhân vật được giới thiệu,
chúng ta có đôi chút cảm nhận về sự xuất hiện về thể chất của họ. Và ta có bằng
chứng về quan hệ của họ.
Hãy tránh việc viết về góc quay và máy quay. Nếu bạn phải nhấn mạnh một
vài cảnh, hãy viết nó ở trên một dòng đơn. Góc và máy quay là thẩm quyền của
đạo diễn, thường được đưa vào kịch bản sản xuất.
Những tấm vải đắt tiền che cơ thể bất động, trần truồng của nàng
JULIE COOPER xinh đẹp, 25 tuổi. Ánh sáng xuyên qua ô cửa sổ qua
cơ thể rắn chắc, rám nắng của FRANKIE CAMPISI, 38 tuổi. Anh ta
kéo tấm chăn xuống và cười gằn trên cơ thể loã lồ của Julie.
Frankie chùn lại.
Có một vết xăm ác quỷ trên vai cô nàng mà anh chưa từng thấy
trước đó.
Chương 16 - Tiêu đề

Trong một vài kịch bản bạn đọc, bạn có thể thấy dòng này:
BẮT ĐẦU TIÊU ĐỀ hoặc BẮT ĐẦU TIÊU ĐỂ MỞ theo sau là CHẤM
DỨT TIÊU ĐỀ hoặc ĐÃ XONG TIÊU ĐỀ MỞ. Ví dụ

MỜ DẦN:
NGOẠI. BẾN CẢNG PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNH
Thuyền buồm và tàu tuần tiễu dập dềnh trên sóng nước xanh ngát.
NGOẠI. BỜ BIỂN – NGÀY
BẮT ĐẦU TIÊU ĐỀ
Hàng trăm cơ thể trẻ trung đang vui chơi trong kỳ nghỉ xuân.
Mẹo viết:
Đừng đặt tiêu để mở, kết thúc. Nó không thường được sử dụng trong một
kịch bản đem đi duyệt và bạn không thể đoán được đạo diễn và nhà sản xuất sẽ đặt
dòng đó ở đâu. Đừng kiếm việc thêm vào người.

SUPERIMPOSE or TITLE OVER: Thêm vào
Khi SUPERIMPOSE or TITLE OVER (phần tiêu đề, chữ thêm vào) được
sử dụng, một đoạn văn bản hoặc hình ảnh được đặt chèn lên bản phim. Phần lớn
thời gian, nó chứa những thông tin mà đạo diễn tin rằng độc giả cần biết như địa
điểm hoặc thời gian của cảnh tiếp theo.

NGOẠI. BỜ BIỂN - NGÀY
Hàng trăm thanh niên chơi đùa trên cát và nước ấm.
SUPERIMPOSE: Bờ biển Daytona, Nghỉ Xuân, 1966

Chỉ có đoạn văn bản: Bờ biển Dayton, Nghỉ xuân, 1966 xuất hiện ở phía
dưới khuôn hình.
Bất cứ đoạn văn bản nào, giống như phụ đề hoặc từ dịch các biển báo nước
ngoài đều được liệt vào mục này.

Không dùng SUPERIMPOSE: trừ khi thật cần thiết. Nó bị dùng quá nhiều
trong phim Splash của đạo diễn Ron Howard.
Chương 17 - Trang tiêu đề

TRANG TIÊU ĐỀ có một số thông tin nhất định. Hãy soạn nó cùng font
chữ giống như trong kịch bản: Courier 12. Nó có thể được viết trên một trang đặc
biệt, không hình ảnh minh hoạ và phải chứa một số thông tin như sau:
Ở giữa trang – Tên tiêu đề của kịch bản của bạn được viết thành chữ đậm
nếu có thể.
Dưới đó hai dòng, ở giữa trang là - Kịch bản của
Dưới đó hai dòng, giữa trang – Tên bạn (và người viết cùng nếu có)
Ở góc dưới bên phải là thông tin liên lạc với bạn (bao gồm người đại diện
và địa chỉ email)
Ở dưới góc trái, bạn ghi chú: đã đăng ký, WGA hoặc ghi bản quyền.


The Good, The Bad, The Thin
Kịch bản của
Fatty Turner





Copyright © 2001 by Fatty Turner Fatty Turner
Registered, WGAw 1234 Phố Lake
Anytown, CA 12345
(310) 555-1212
Mẹo viết:
Có nhiều ý kiến khác nhau về việc có nên ghi chú trong trang tiêu đề của

bạn rằng bạn đã đăng ký bản quyền của kịch bản với Writers Guild of America,
phía tây, hay chưa. Một vài người cho rằng dấu đó chúng tỏ bạn là dân nghiệp dư
nhưng một số nhà sản xuất khẳng định cần nó. Dĩ nhiên, nếu bạn sống ở phía đông
sông Mississippi, Mỹ, bạn có thể đăng ký kịch bản của bạn với Writers Guild of
American, đông, và vì thế, bạn ghi chú là WGAe. Tuy nhiên, có một điều chắc
chắn rằng, đăng ký bản quyền bạn sẽ có cơ sở pháp lý hơn. Để có thêm thông tin
về việc bảo vệ bất cứ sản phẩm nào của bạn, mời vào trang www.copyright.gov .
Chương 18 - Bản thảo sản xuất
Bạn đã bán được kịch bản của mình và bạn vẫn là người biên kịch cho phần
tiếp theo. Giờ là đến lúc viết bản thảo sản xuất và chỉnh sửa lại. Tất cả các phần
mềm chỉnh khung kịch bản đều có sẵn tại The Writers Store, nó xử lý rất tuyệt các
kịch bản đóng (có nghĩa là các trang đã được hoàn thành), trang A&B, các cảnh
đánh số và các yếu tố khác của bản thảo sản xuất.
Một trong những điểm khác giữa kịch bản sản xuất với kịch bản duyệt là
CÁC CẢNH ĐƯỢC ĐÁNH SỐ. Chương trình chỉnh khung kịch bản của bạn có
thể làm điều này một cách tự động. Nó sẽ đánh số những MỞ CẢNH về phía trái
và phía phải của mở cảnh. Mục đích của việc đánh số là giúp nhà sản xuất và trợ
lý đạo diễn nhằm xác định lịch quay và chi tiền cho việc sản xuất.
SỬA LẠI 30tháng 4 2001 BLUE 1.
MỜ DẦN:
1 NGOẠI. BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNH 1
Tàu thuyền dập dềnh trên sóng nước xanh ngát.
2 NGOẠI. BỜ BIỂN - NGÀY 2
hàng trăm cơ thể khoẻ mạnh, trẻ trung đang đùa vui trong kỳ nghỉ xuân.
“Tiếp tục” ở đầu và cuối
Mẹo:
Phần mền chỉnh khung kịch bản có thể dễ dàng chèn TIẾP TỤC (đầu) và
TIẾP TỤC (cuối) vào trong kịch bản của bạn NẾU BẠN MUỐN. Nó phụ thuộc
vào việc bạn đưa kịch bản cho ai và kịch bản của bạn đang trong giai đoạn nào của
dự án.

Mẹo viết:
Ghi chú này rất quen thuộc trong quá khứ, một quy ước cho rằng cảnh sẽ
tiếp tục sau trang mà người đọc vừa xem xong. Thông thường, trong một kịch bản
mang đi duyệt, nó không được dùng và bạn sẽ được lợi từ việc đó là tiết kiệm
được bốn dòng trống để có thể có kịch bản tốt hơn.
Chương 19 - Khoá số trang

Một khi kịch bản được “xuất bản” và đưa cho những người đứng đầu chuẩn
bị sản xuất, các trang cần được KHOÁ để bất cứ thay đổi nào cũng có thể dễ dàng
được phát hiện.
Nếu bất cứ thay đổi nào đối với kịch bản sau khi chuyển đi, chỉ NHỮNG
TRANG VIẾT LẠI mới được in ra và phát đi. TRANG VIẾT LẠI phải dễ dàng
được đưa vào trong kịch bản mà không làm thay đổi những trang gốc.

Phần mềm viết kịch bản của bạn được tạo ra để ngắt những trang viết lại
theo những quy tắc trên và chúng có thể “khóa các trang” trước khi có phần viết
lại. Một khi bạn khoá một kịch bản, nếu thêm một vài yếu tố vào trang, chương
trình này sẽ tạo ra một cái gọi là trang A và trang viết thêm sẽ là trang B ví dụ
Trang 110A Trang 110B.

Khoá các cảnh

Trong một kịch bản đã được xuất bản, số các cảnh phải giữ nguyên. Nói
theo cách khác, nếu một cảnh bị BỎ, mặc dù số của nó vẫn còn, nó vẫn giữ ở trong
kịch bản với từ BỎ cạnh nó. Bất cứ cảnh mới nào cũng phải có một chữ bên cạnh
số để cho thấy rằng nó được bổ sung thêm sau khi những cảnh gốc đã bị khoá.

Nếu bạn thêm một cảnh vào kịch bản, chương trình sẽ tự động làm thành
một cảnh A. Phần viết lại sẽ tự động được xử lý tự động trong chương trình viết
kịch bản và được đánh dấu bằng dấu hoa thị ở bên phải số.

1 BỎ 1*
2 NỘI. PHÒNG LỚN. SÁNG 2
NỘI. PHÒNG LỚN – SÁNG
Tấm chăn đắt tiền che cơ thể bất động trần truồng của nàng JULIE
COOPER xinh đẹp, 25 tuổi. Ánh sáng xuyên qua ô cửa sổ qua cơ thể rắn chắc,
rám nắng của FRANKIE CAMPISI, 38 tuổi. Y kéo chăn bông xuống và bắt đầu
hôn lên cơ thể lõa lồ của Julie.
FRANKIE
Hãy bay lên và tỏa sáng, con chim bé nhỏ của anh. Đến lúc mở rộng cánh
và bay.
JULIE
(ngái ngủ)
Sao cơ? Mấy giờ rồi anh?
2A NỘI. PHÒNG TẮM - NGÀY 2A*
Phần thêm vào NỘI. PHÒNG TẮM sẽ cho thấy Julie đang làm gì trong khi
trong cảnh được nhắc tới trước đó, ta chỉ nghe thấy cô nói ngoài cảnh khi camera
vẫn tập trung vào Frankie và căn phòng ban đầu.
Chương 20 - Đầu trang

Một yếu tố khác của phần kịch bản sản xuất là ĐẦU TRANG. Đầu trang
đứng cùng với chỗ đánh số trang, ở bên phải và cách lề phải 5’’. Thông tin này
được in trong tất cả các trang của kịch bản. Nó đặt trong phần đầu trang bao gồm
ngày viết lại và màu sắc của trang. Đầu trang của bản thảo sản xuất của một kịch
bản có thể trông như thế này.
SỬA LẠI 30/4/2001 XANH DƯƠNG 1.
SỬA LẠI 30/4/2001 XANH DƯƠNG sẽ được in trên tất cả các đầu trang
của các trang viết lại, trừ khi bạn yêu cầu chương trình viết kịch bản loại thông tin
này trong trang đầu tiên. Tuy nhiên, bạn nên đưa thông tin này vào trong trang đầu
của kịch bản sản xuất. Nếu vậy, tất nhiên số trang sẽ thay đổi.

Mẹo viết:
Không cần lo lắng về màu sắc trang giấy bạn dùng cho những thay đổi đối
với một cảnh. Nếu bạn vẫn đang sửa lại một khi kịch bản trong quá trình sản xuất,
người ta sẽ nói cho bạn biết làm thế nào. Việc này do bộ phận sản xuất quyết định.

Những việc nên làm và không nên làm
Nên làm
• Hãy đọc và sửa kịch bản của bạn. Chính tả rất quan trọng. Không nên tin
vào phần mềm kiểm tra chính tả, nó có thể để lọt những lỗi ngữ pháp và không có
một vài thuật ngữ trong từ điển.
• Hãy nhờ một ai đó đọc và sửa kịch bản cho bạn. Một người mới có thể
phát hiện được những thứ mà bạn bỏ qua.
• Hãy nộp bản photocopy đẹp nhất có thể. Không ai muốn đọc những trang
giấy bẩn.
• Hãy dùng kẹp chất lượng để kẹp kịch bản của bạn. Loại Acco #5 là tốt
nhất bởi vì chúng đủ dài để vừa với độ dày của kịch bản.
• Hãy đăng ký kịch bản của bạn với Writers Guild of America nhưng không
nên quên đăng ký bản quyền nữa. Thời hạn đăng ký với WGA sẽ hết nhanh chóng
trong khi bản quyền sẽ tồn tại hàng thập kỷ.
• Hãy gửi một trang thư cùng với kịch bản của bạn. Hãy viết ngắn thôi, súc
tích và đi hẳn vào mục tiêu chính. Cho họ muốn biết chính xác kịch bản của bạn
nói về cái gì và sẽ liên lạc được với bạn thế nào.
• Hãy theo sát những quy tắc trừ khi bạn BIẾT rõ ràng lý do không nên làm
thế.
Không nên
• Đừng tạo ra một trang tiêu đề ngẫu hững với font chữ lớn và màu mè …
Một trang tiêu đề chuẩn có tên phim, tên tác giả ở giữa và thông tin liên lạc của
bạn (địa chỉ, số điện thoại) ở phía dưới bên phải.
• Đừng dùng dấu ngoặc kép trong trang tiêu đề. Không ai quan tâm tới cái

đó.
• Đừng viết ngày trên kịch bản hoặc bản thảo của bạn
• Đừng để những trang trống trong kịch bản để tách các phần với nhau.
• Đừng dành trang thứ hai cùng với dấu ngoặc kép nói về nội dung kịch bản
của bạn.
• Đừng dành một trang mô tả kịch bản và câu chuyện phía sau. Điều đó
không phù hợp với Hollywood. Bạn sẽ gặp rắc rối nếu không thể kể được câu
chuyện qua kịch bản của mình.
• Đừng đưa thêm bất cứ hình minh hoạ nào dù bạn có thấy nó thú vị ra sao.
• Không đặt tiêu đề kịch bản vào trang đầu tiên.
• Đừng dùng nhiều hơn hai cái kẹp nhưng dùng trang giấy có ba lỗ. Kẹp chỉ
để ở lỗ đầu tiên và cuối cùng.
• Đừng dùng giấy màu.
• Đừng hy vọng kịch bản sẽ được trao lại cho bạn. Khi đã gửi đi thì cứ phó
mặc cho nó. Nên gửi kèm một phong bì dán sẵn tem và ghi địa chỉ của bạn. Sau đó
thì nghỉ ngơi, rất nhiều người cũng gửi một kịch bản tới cùng công ty đó.
Chương 21 - Những loại kịch bản khác

Ở trên, chúng ta đã bàn tới kịch bản đem đi duyệt. Những yếu tố dùng trong
loại kịch bản đó cũng được dùng trong một số loại hình khác. Chỉ có kích thước và
khuôn khổ khác nhau.
• MOW - Movies of the Week
• DTV - Direct TV Movie
• Hour Episodic TV Show
Những loại hình này gần như giống với kịch bản đem đi duyệt. Tuy nhiên,
chúng được chia thành những MÀN, được mô tả trong kịch bản. Một màn bao
gồm phần của câu chuyện xảy ra giữa các phần quảng cáo. Vì thế, DỪNG MÀN
được coi là thời gian dành cho quảng cáo.
Khi một Màn của MOW bắt đầu, nó sẽ viết như thế này:

MÀN 1
Khi một Màn kết thúc, nó sẽ giống thế này:

KẾT THÚC MÀN 1
Kịch bản của MOW hay DTV thường có 7 màn. Khi MOW kết thúc, nó
thường giống thế này.
HẾT PHIM
Một MOW thường có khoảng 3-8 phút dành cho người pha trò, bắt đầu một
câu chuyện, giống thế này:
NGƯỜI PHA TRÒ
Phần pha trò này thường không có đánh dấu kết thúc là KẾT THÚC PHA
TRÒ. Thay vào đó, cảnh sẽ đơn giản chấm dứt và một trang mới bắt đầu, Màn
Một bắt đầu. Kịch bản phim dài tập 1 giờ cũng có phần pha trò, nhưng nó sẽ ngắn
hơn MOW.
MOW thường có cùng một đoạn lặp đi lặp lại (tuy ngắn) và cuối cảnh, kể
phần tiếp câu chuyện để giữ khán giả vẫn ở lại trước vô tuyến sau một loạt quảng
cáo tiếp theo.
Chương trình phim một tiếng thường có 4 màn.
Cả hai loại hình này đều phải đánh số trang.
Chương 22 - Trang tiêu đề của phim truyền hình

Trong một phim truyền hình, việc đặt tiêu đề của kịch bản, của chương
trình và các tập của nó ở trang đầu tiên hoàn toàn tuỳ ý.
Chữ có thể viết hoa hoặc viết thường.
Đặt tiêu đề trong dấu ngoặc kép.
Tiêu đề đặt giữa dòng.
Mờ dần theo sau tên màn.
Dưới đây là ví dụ của MOW:
"A Day In The Life"
MÀN 1

MỜ DẦN:
NỘI. NHÀ TRÔNG TRẺ - SÁNG
Ở cuối mỗi màn, cũng có chữ RÕ DẦN cùng với phần kết thúc màn.
RÕ DẦN.
HẾT MÀN 1
=======NGẮT TRANG==================
16
MÀN 2
MỜ DẦN:
Mẹo:
Khi dùng chương trình viết kịch bản, bạn nên đặt phần ngắt trang giữa các
màn. Nói cách khác, mỗi màn phải bắt đầu ở đầu trang mới.

Mẹo viết:
Không đánh số các cảnh. Đó là việc của nhà sản xuất.
Quy tắc:
MOW có thể có một danh sách diễn viên và trên trang khác là danh sách
bối cảnh, giống như kịch bản kịch, nhưng những cái này thay đổi trong nhiều năm
nay. Tốt nhất là bạn nên lấy mẫu của một MOW được phát gần đây để học những
quy tắc mới.
Kết
Trên đây là những thứ tôi đã thu thập được nhưng tôi sẽ bổ sung thêm. Tôi
hy vọng nó sẽ có ích và giúp bạn tìm tiến thêm bước tiếp theo trong cuộc khám
phá viết kịch bản.
HẾT

CÁCH VIẾT KỊCH BẢN
Chương 6 - Tên nhân vật

Quy tắc:

TÊN NHÂN VẬT được viết hoa và cách lề trái 3,5’’.
Trước khi một nhân vật nói, biên kịch đưa TÊN NHÂN VẬT để giúp độc
giả biết được rằng đoạn hội thoại của nhân vật này sẽ theo sau.
Tên nhân vật có thể là một tên bình thường (JOHN) hoặc mô tả hình dáng
(GÃ BÉO) hoặc một nghề nghiệp (BÁC SĨ). Đôi khi, bạn có thể có CẢNH SÁT
SỐ 1, sau đó là CẢNH SÁT SỐ 2. Việc này cũng được nhưng các diễn viên sẽ
thích hơn nếu bạn cá nhân hóa vai của họ bằng tên. Hãy cố để làm cho thống nhất.
Mẹo:
Khi dùng phần mềm viết kịch bản, bạn không phải lo khi tên nhân vật dài.
Chương trình sẽ tự động học và ghi nhớ NHỮNG TÊN NHÂN VẬT của bạn, cho
phép sự thống nhất và thoải mái. Không cần thiết phải lo lắng những
JACQUELINE hay DR. FRANKENSTEIN, bạn chỉ cần ghi nhớ nó bằng hai phím
tắt.
Phần mềm viết kịch bản cũng chèn vào đúng khoảng cách giống như khổ
trước, tiết kiệm cho bạn hàng nghìn phím trong suốt quá trình viết.

MỜ DẦN: