Giáo án Sinh học 6 bài 19: Đặc điểm ngoài của lá

BÀI 19: ĐẶC ĐIỂM BÊN NGOÀI CỦA LÁ
Mục tiêu Bài Học
1. Kiến thức
- Học sinh nêu được những đặc điểm bên ngoài của lá gồm: cuống, bẹ lá, phiến lá.
- Phân biệt được các kiểu lá đơn, lá kép, các kiểu xếp lá trên thân và cành, các kiểu gân
trên phiến lá.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng quan sát, so sánh nhận biết các bộ phân của lá trên mô hình hoặc tranh vẽ,
mẫu vật thật.
- Rèn kĩ năng vẽ hình.
3. Thái độ
- Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật.
Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Chuẩn bị của GV: Sưu tầm lá, cành có đủ chồi nách, cành có kiểu mọc lá.
2. Chuẩn bị của HS: Chú ý nếu có điều kiện trọng nhóm nên có đủ loại lá, cành như yêu
cầu bài trước.
Phương pháp dạy học
- Quan sát, thuyết trình.
- Quan sát mẫu vật. phân tích phát hiện kiến thức.
- Thảo luận hợp tác trong nhóm.
Tiến trình bài học
1. Kiểm tra bài cũ
- Cây xương rồng có những đặc điểm nào thích nghi với môi trường sống khô hạn.
Cho các cây sau đây, hãy cho biết chúng thuộc loại thân biến dạng nào?
Cây chuối, cây khoai tây, cây su hào, cây gừng, cây nghệ, cây dao:
2. Bài học

TaiLieu.VN

Page 1

VB: Lá thuộc cơ quan nào của cây? Chức năng của lá? Vậy lá có đặc điểm gì phù
hợp với chức năng ấy? Bài hôm nay chúng ta cùng nghiên cứu.
Hoạt động 1: Đặc điểm bên ngoài của lá
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV yêu cầu HS quan sát H.19.1, - HS quan sát tranh, trả lời câu hỏi.
xác định các bộ phận của lá?
-> Lá gồm : cuống lá, phiến lá, gân
Chức năng quan trọng nhất của lá là lá.
gì ?
-> quang hợi tạo chất dinh dưỡng
a. Phiến lá

nuôi dưỡng cây.

- GV cho HS quan sát phiến lá, thảo - HS đặt tất cả lá lên bàn quan sát
luận 3 vấn đề SGK trang 61, 62.
thảo luận theo 3 câu hỏi SGK, ghi
- GV quan sát các nhóm hoạt động, chép ý kiến thống nhất của nhóm.
giúp đỡ nhóm yếu.
- GV cho HS trả lời, bổ sung cho - Yêu cầu: Phiến lá có nhiều hình
nhau.
dạng, bản dẹt... thu nhận ánh sáng.
- GV đưa đáp án (như SGV), nhóm - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm
nào còn sai sót tự sửa chữa.
khác nhận xét, bổ sung.
b. Gân lá

- HS đọc mục  SGK, quan sát mặt
- GV cho HS quan sát lá, nghiên dưới của lá, phân biệt đủ 3 loại gân
lá.
cứu SGK.
- GV kiểm tra từng nhóm theo mục - Đại diện 1-3 nhóm mang lá có đủ
3 loại gân lá lên trình bày trước lớp,
bài tập của phần b.
nhóm khác nhận xét.
? Ngoài những lá mang đi còn
những lá nào có kiểu gân như thế
(nếu HS không trả lời được cũng
không sao)
- GV cho HS quan sát thêm mẫu các
loại lá HS không có.
c. Phân biệt lá đơn, lá kép

TaiLieu.VN

Page 2


- GV yêu cầu HS quan sát mẫu, - HS quan sát cành mồng tơi, cành
nghiên cứu SGK và phân biệt được hoa hồng kết hợp với đọc mục 
lá đơn, lá kép.
SGK để hoàn thành yêu cầu của GV.
- GV đưa câu hỏi, HS trao đổi Chú ý vào vị trí của trồi nách.
nhóm.
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm
? Vì sao lá mồng tơi thuộc loại lá khác nhận xét, bổ sung của 1-2

đơn, lá hoa hồng thuộc loại hoa nhóm mang cành mồng tơi và cành
kép?
hoa hồng trả lời trước lớp, nhóm
- GV cho các nhóm chọn những lá khác nhận xét.
đơn và lá kép trong những lá đã - Các nhóm chọn lá đơn lá kép, trao
chuẩn bị.
đổi nhau giữa các nhóm ở gần.
- GV gọi 1 HS lên chọn ra lá đơn và
lá kép trong số những lá của GV
trên bàn, cho cả lớp quan sát.
- HS rút ra kết luận.
- GV cho HS rút ra kết luận.
Yêu cầu:Tiểu

kết: - Phiến lá là bản dẹt có màu sắc hình dạng, kích thước khác nhau, có 3
loại gân lá, có lá đơn và lá kép.
Hoạt động 2: Các kiểu xếp lá trên thân và cành
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

* Quan sát cách mọc lá

- HS trong nhóm quan sát 3 cành
- GV cho HS quan sát 3 cành mang của nhóm mình đối chiếu hình 19.5
SGK trang 63, xác định 3 cách xếp
đến lớp, xác định cách xếp lá.
lá là: mọc cách, mọc đối, mọc vòng.
* Làm bài tập tại lớp

- Mỗi HS kẻ bảng SGk trang 63
hoàn thành vào vở bài tập.

- GV đưa đáp án:

- HS tự chữa cho nhau kết quả điền
* Tìm hiểu ý nghĩa sinh học của bảng.
cách xếp lá.
- HS quan sát 3 cành kết hợp với

TaiLieu.VN

Page 3


- GV cho HS nghiên cứu SGK tự hướng dẫn ở SGK trang 63.
quan sát hoặc là GV hướng dẫn như - HS thảo luận đưa ra ý kiến: kiểu
trong SGV.
xếp lá sẽ giúp lá nhận được nhiều
- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm ánh sáng.
theo 2 câu hỏi SGK trang 64.
- HS trình bày kết quả trước lớp.
- GV nhận xét và đưa ra đáp án - HS chữa bài và rút ra kết luận.
đúng,
Tiểu kết:
- Có 3 kiểu xếp lá trên cây, giúp lá nhận được nhiều ánh sáng.
3. Củng cố
Bài tập trắc nghiệm : Khoanh tròn vào câu trả lời đúng
1. Trong các lá sau đây nhóm những lá nào có gân song song
a. Lá hành, lá nhãn, lá bưởi

b. Lá rau muống, lá cải
c. Lá lúa, lá mồng tơi, lá bí đỏ
d. Lá tre, lá lúa, lá cỏ. x
2. Trong các lá sau đây, những nhóm lá nào thuộc lá đơn
a. Lá dâm bụt, lá phượng, lá dâu
b. Lá trúc đào, lá hoa hồng, lá lốt
c. Lá ổi, lá dâu, lá trúc nhật. X
d.Lá hoa hồng, lá phượng, lá khế
4. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc mục “Em có biết”

TaiLieu.VN

Page 4


* Chuẩn bị bài sau: Dùng băng dính đen ở phần giữa 1 lá khoai lang đang
trồng( bịp cả hai mặt) theo H 21.1 SGK trang 64
Các nhóm làm thí nghiệm H 21.2 và ghi kết quả vào vở.
-

TaiLieu.VN

Page 5