ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH tế sản XUẤT lúa BC15 TRÊN địa bàn xã bắc hải, HUYỆN TIỀN hải, TỈNH THÁI BÌNH

www.trungtamtinhoc.edu.vn


HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
NGUYỄN THỊ ĐÀO

“ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ SẢN XUẤT LÚA BC15 TRÊN ĐỊA BÀN
XÃ BẮC HẢI, HUYỆN TIỀN HẢI, TỈNH THÁI BÌNH”
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Chuyên ngành
Lớp
Giảng viên hướng dẫn

: KINH TẾ NÔNG NGHIỆP
: K59 - KTNNA
: TS. LÊ THỊ THANH LOAN

Hà Nội 2018
www.trungtamtinhoc.edu.vn


Phần 1. MỞ ĐẦU
Phần 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Phần 3. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phần 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU & THẢO LUẬN

Phần 5. KẾT LUẬN & KIẾN NGHỊ

www.trungtamtinhoc.edu.vn

PHẦN I. MỞ ĐẦU
Việt Nam là một nước nông nghiệp, trong những năm gần đây nền nông nghiệp Việt Nam đã đạt
được nhiều thành tựu phát triển khả quan, góp phần lớn vào công cuộc xóa đói giảm nghèo.
Bắc Hải là một xã thuần nông, hầu hết các hộ nông dân trên địa bàn xã đều tham gia vào sản
xuất nông nghiệp. Giống lúa BC15 hiện nay đang được các hộ gia đình chọn làm giống lúa canh tác
chủ yếu. Liệu rằng giống lúa có mang lại hiệu quả kinh tế cao cho hộ nông dân hay không? Giải
pháp nào để nâng cao hiệu quả kinh tế của giống lúa này chưa được làm rõ? Có nên mở rộng diện
tích nữa hay không? Để trả lời được những câu hỏi trên, em đã chọn nghiên cứu đề tài“ Đánh giá
hiệu quả kinh tế sản xuất lúa BC15 trên địa bàn xã Bắc Hải, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình”

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Đánh giá hiệu quả kinh tế sản xuất giống lúa BC15 của các hộ gia đình trên địa bàn xã

MỤC TIÊU
CHUNG

Bắc Hải, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả kinh tế sản xuất giống lúa BC15 trên địa bàn nghiên cứu trong thời gian tới.

MỤC TIÊU
CỤ THỂ

Góp phần hệ thống
hóa cơ sở lý luận và
thực tiễn về hiệu
quả kinh tế trong

sản xuất lúa

Đánh giá hiệu quả
kinh tế sản xuất lúa
BC15 của các hộ
nông dân trên địa
bàn xã Bắc
Hải,huyện Tiền
Hải, tỉnh Thái Bình

Phân tích các yếu
tố ảnh hưởng đến
hiệu quả kinh tế
sản xuất lúa BC15
của các hộ nông
dân trên địa bàn xã
Bắc Hải

Đề xuất giải pháp
nhằm nâng cao hiệu
quả kinh tế sản xuất
lúa BC15 của các hộ
nông dân trên địa bàn
xã Bắc Hải trong thời
gian tới
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Đề tài tập trung nghiên cứu

những vấn đề lý luận và thực
tiễn về hiệu quả kinh tế sản xuất
lúa.
- Đối tượng khảo sát là các hộ
nông dân sản xuất giống lúa
BC15, cán bộ khuyến nông, và
chính quyền địa phương xã Bắc
Hải.

PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Phạm vi nội dung:
Đề tài tập trung vào nghiên cứu
hiệu quả kinh tế sản xuất lúa BC15 trên
địa bàn xã Bắc Hải. Các yếu tố ảnh
hưởng đến việc sản xuất lúa BC15 từ đó
đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả kinh tế sản xuất lúa BC15 trên địa
bàn xã.
Phạm vi không gian: xã Bắc Hải
Phạm vi thời gian:
- Các số liệu thứ cấp thu thập trong
3 năm 2015-2017
- Các số liệu sơ cấp thu thập trong
năm 2018
- Thời gian nghiên cứu đề tài:
Tháng 12/2017 đến tháng 5/2018
 
www.trungtamtinhoc.edu.vn

PHẦN II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
•

Một số khái niệm cơ bản

CƠ SỞ

•

Ý nghĩa của việc nghiên cứu hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa.

LÝ

•

Những đặc điểm cơ bản của một số giống lúa.

•

Nội dung nghiên cứu hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa.

•

Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa.

•

Tình hình sản xuất lúa gạo trên thế giới

•

Tình hình sản xuất lúa gạo ở Việt Nam

•

Tình hình sản xuất lúa gạo ở Thái Bình

•

Các nghiên cứu có liên quan

LUẬN

CƠ SỞ
THỰC
TIỄN

www.trungtamtinhoc.edu.vn


PHẦN III. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN
• Vị trí địa lý thuận lợi cho giao lưu kinh tế, văn hóa
với các xã lân cận.
• Thời tiết, khí hậu thuận lợi cho phát triển nông
nghiệp.
• Tổng diện tích đất tự nhiên là 645,39 ha. Diện tích
đất nông nghiệp là 474,26 ha chiếm 72,8%.
• Dân số 8585 người. Lao động nông nghiệp là 3731
người chiếm 82% tổng số lao động trong xã.

• Hệ thống giao thông, điện và thủy lợi được quan
tâm xây dựng và nâng cấp tạo điều kiện phục vụ
nhu cầu sản xuất kinh doanh của người dân.
www.trungtamtinhoc.edu.vn


3.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Chọn điểm nghiên cứu
Trong quá trình khảo sát địa bàn
nghiên cứu do điều kiện về thời
gian và nguồn lực có hạn, đề tài
chỉ tiến hành nghiên cứu trong 3
thôn.

Hệ thống
chỉ tiêu nghiên
cứu

Thu thập số liệu
Số liệu thứ cấp: Thu thập từ
các công trình nghiên cứu có liên
quan, các báo cáo về tình hình
kinh tế xã hội; chính sách của xã
Bắc Hải
Số liệu sơ cấp: Lập phiếu
điều tra và điều tra trực tiếp các hộ
nông dân sản xuất lúa BC15 trên
địa bàn xã. Trong 60 hộ điều tra,
có 21 hộ có QM nhỏ, 36 hộ QM

vừa, và 3 hộ có QM lớn.

Phân tích số liệu
• Phương pháp thống kê
mô tả
• Phương pháp thống kê
so sánh

Nhóm chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất lúa BC15 của hộ: Năng suất, giá trị sản
xuất nông nghiệp (GO), tổng chi phí sản xuất (TC), chi phí trung gian (IC)...
Nhóm chỉ tiêu phản ánh về hiệu quả sản xuất lúa BC15: Hiệu quả tính trên một đồng
chi phí trung gian, hiệu quả tính trên một ngày công lao động, hiệu quả kinh tế trên một
đơn vị diện tích
www.trungtamtinhoc.edu.vn


PHẦN IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1. Thực trạng sản xuất và hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa BC15 của các hộ nông dân xã Bắc Hải.
4.1.1. Thực trạng sản xuất lúa BC15 trên địa bàn xã.
Bảng 4.1 Diện tích, năng suất, sản lượng lúa BC15 trên địa bàn xã Bắc Hải giai đoạn 2015-2017
 

 

 

ĐVT

 
Năm 2015

 
Năm 2016

 
Năm 2017

 
16/15

So sánh (%)
17/16
BQ

Diện tích lúa cả năm

 

 

 

 

 

 

 

Diện tích

Ha

247,5

247,5

247,5

100

100

100

Sản lượng

Tấn

1786,7

1774,1

1105,2

99,29

62,29

78,64

Năng suất

Tạ/ha

72,22

71,7

44,96

99,28

62,71

78,90

1.Lúa chiêm xuân

 

 

 

 

 

 

 

Diện tích

Ha

122,5

122,5

122,5

100

100

100

Sản lượng

Tấn

918,7

901,7

924,4

98,15

102,52

100,31

Năng suất

Tạ/ha

75,0

73,61

75,46

98,15

102,51

100,31

2.Lúa mùa

 

 

 

 

 

 

 

Diện tích

Ha

125,0

125,0

125,0

100

100

100

Sản lượng

Tấn

868,0

872,4

180,8

100,51

20,72

45,64

Năng suất

Tạ/ha

69,44

69,79

14,46

100,50

20,72

45,63

 

 

 

 

 

 

 

 
www.trungtamtinhoc.edu.vn


4.1.2.2 Chi phí đầu tư cho sản xuất lúa BC15 của các nhóm hộ điều tra
Bảng 4.3 Tình hình chi phí đầu tư cho sản xuất lúa BC15 vụ Chiêm Xuân năm 2017 ( tính bình quân cho 1 sào)
Quy mô Nhỏ
 

 

 

 ( N=21)

Quy mô TB

Quy mô Lớn

(N=36)

 (N=3)

 

 
STT Chỉ tiêu

ĐVT

Số lượng Thành Tiền

Số Lượng

Thành Tiền

Số lượng

Thành tiền

 

 

 

(Kg)

(Kg)

(1000đ)

(Kg)

(1000đ)

Chi phí trung gian

1000đ

-

714,08

-

704,85

-

646,65

1.1

Giống

1000đ

1,29

45,15

1,26

44,1

1,23

43,05

1.2

Phân bón

1000đ

-

461,34

-

464,06

-

414,79

Đạm

Kg

8,43

75,87

7,45

67,05

6,24

56,16

Lân

Kg

18,88

94,4

22,35

111,75

19,68

98,4

Kali

Kg

9,44

75,52

7,87

62,96

7,01

56,08

NPK

Kg

14,37

215,55

14,82

222,3

13,61

204,15

1

(1000đ)

1.3

Thuốc BVTV

1000đ

-

87,59

-

76,69

-

68,81

1.4

Làm đất

1000đ

-

120

-

120

-

120

2

CP công lao động

1000đ

-

108,62

-

124,91

-

163,87

3

Tổng

1000đ

-

822,7

-

829,76

-

810,52

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Bảng 4.4 Tình hình đầu tư chi phí cho sản xuất lúa BC15 vụ Mùa năm 2017 ( tính bình quân cho 1 sào)

 

 

Quy mô Nhỏ

Quy mô TB

(N=21)

(N=36)

 

STT

(N=3)

Thành tiền

Số lượng

Thành tiền

Số lượng

Thành tiền

(Kg)

(1000đ)

(Kg)

(1000đ)

(Kg)

(1000đ)

1000đ

-

738,75

-

746,7

-

703,67

1.1 Giống

1000đ

1,29

45,15

1,26

44,1

1,23

43,05

 

1.2 Phân bón

1000đ

-

461,34

-

464,06

-

414,79

 

Đạm

Kg

8,43

75,87

7,45

67,05

6,24

56,16

 

Lân

Kg

18,88

94,4

22,35

111,75

19,68

98,4

 

Kali

Kg

9,44

75,52

7,87

62,96

7,01

56,08

 

NPK

Kg

14,37

215,55

14,82

222,3

13,61

204,15

 

1.3 Thuốc BVTV

1000đ

-

112,26

-

118,54

-

125,83

 

1.4 Làm đất

1000đ

-

120

-

120

-

120

 

163,87

 
1

ĐVT

 

Số lượng

 

Chỉ tiêu

Quy mô Lớn

 

Chi phí trung gian

2

CP công lao động

1000đ

-

108,62

-

124,91

-

3

Tổng

1000đ

-

847,37

-

868,61

-

867,54

 

 
 

www.trungtamtinhoc.edu.vn


4.1.2.3 Thị trường tiêu thụ lúa BC15 của nhóm hộ điều tra tại xã Bắc Hải năm 2017
Hệ thống giao thông đường xá trên địa bàn khá thuận lợi cho việc vận chuyển sản phẩm đến nơi tiêu thụ, theo như
người nông dân cho biết thì họ không phải vận chuyển đến nơi tiêu thụ nhiều, mà có các lái buôn đến tận nhà. Lúa
BC15 được bán ra thị trường với giá 9.000đ/kg ( giá bán năm 2017), đây là mức giá trực tiếp cho người nông dân.
Tiêu thụ sản phẩm của nông dân trong xã khá thuận lợi bởi có nhiều nguồn thu mua và sản phẩm dễ bán.
Kênh tiêu thụ sản phẩm lúa BC15

Hộ sản xuất lúa

Người tiêu dùng
Chợ

Lái buôn

Đại lí thu mua

Chế biến

www.trungtamtinhoc.edu.vn


4.1.3 Kết quả và hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa BC15 của các hộ điều tra trên địa bàn xã Bắc Hải, huyện
Tiền Hải, tỉnh Thái Bình.
Hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa BC15 của nhóm hộ điều tra
Bảng 4.8 Hiệu quả kinh tế sản xuất giống lúa BC15 vụ Chiêm Xuân năm 2017 ( tính bình quân cho 1 sào)

STT

Chỉ tiêu

QM nhỏ
(N=21)

ĐVT

QM TB
(N=36)

QM lớn
(N=3)

1 Giá trị sản xuất(GO)

1000đ

2.679,2

2.478,95

2.322,58

2 Chi phí trung gian(IC)

1000đ

714,08

704,85

646,65

3 Giá trị gia tăng(VA)

1000đ

1.965,12

1.774,1

1.675,93

4 Thu nhập hỗn hợp(MI)

1000đ

1.930,32

1.735,9

1.635,33

5 Chỉ tiêu HQKT

 

 

 

 

5.1 GO/IC

Lần

3,75

3,52

3,59

5.2 VA/IC

Lần

2,75

2,52

2,59

5.3 MI/IC

Lần

2,70

2,46

2,53

Nguồn: Tổng hợp số liệu điều tra 2017

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Bảng 4.9 Hiệu quả kinh tế sản xuất giống lúa BC15 vụ Mùa năm 2017 (tính bình quân cho 1 sào)

STT
1
2
3
4
5
5.1
5.2

5.3

Chỉ tiêu
Giá trị sản xuất(GO)
Chi phí trung gian(IC)
Giá trị gia tăng(VA)
Thu nhập hỗn hợp(MI)
Chỉ tiêu HQKT
GO/IC
VA/IC
MI/IC

ĐVT
1000đ
1000đ
1000đ
1000đ
 
Lần
Lần
Lần

QM nhỏ
(N=21)
249,88
738,75
- 488,87
- 1.930,32
 

QM TB
(N=36)
343,25
746,7
- 403,45
- 1.735,9
 

0,34
- 0,66
- 2,61

QM lớn
(N=3)
313,55
703,67
- 390,12
- 1.635,33
 

0,46
- 0,54
-2,32

0,45
- 0,55
-2,32

Nguồn: Tổng hợp số liệu điều tra 2017

www.trungtamtinhoc.edu.vn


4.2 Các yếu tố ảnh hưởng tới kết quả và hiệu quả trong sản xuất lúa BC15 trên địa bàn xã Bắc Hải, huyện
Tiền Hải, tỉnh Thái Bình

Hiệu quả kinh tế theo quy mô sản xuất
Hiệu quả kinh tế theo trình độ học vấn của từng nhóm hộ
Hiệu quả kinh tế theo kinh nghiệm của chủ hộ
Hiệu quả kinh tế theo trình độ khoa kỹ thuật

www.trungtamtinhoc.edu.vn


4.3 Một số định hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa BC15 trên địa bàn xã.

Giải pháp về quy hoạch

Giải pháp về thị trường tiêu thụ

Giải pháp nâng cao trình độ năng lực sản xuất của người nông dân

Giải pháp về chính sách hỗ trợ sản xuất

www.trungtamtinhoc.edu.vn


PHẦN V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
KẾT LUẬN
Qua kết quả nghiên cứu, đã nghiên cứu được thực trạng sản xuất lúa BC15 của các hộ nông dân xã Bắc

Hải, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình trong năm 2017 vụ Chiêm Xuân đạt HQKT cao hơn so với vụ lúa Mùa.
Giống lúa BC15 đem lại cho người nông dân năng suất cao và thu được lợi nhuận cao, đặc tính kháng
bệnh cũng tốt hơn so với các giống lúa khác. Quy mô sản xuất khác nhau đạt HQKT khác nhau, những hộ
có quy mô lớn thường đạt hiệu quả kinh tế thấp hơn so với các hộ có quy mô trung bình và nhỏ. Đặc điểm
đồng ruộng của xã phân theo thôn sản xuất và cấp theo nhân khẩu nên bị chia manh mún, nhỏ lẻ, không tập
trung nên gây khó khăn trong quá trình canh tác, làm tốn thời gian lao động của người nông dân, đặc biệt là
trong quá trình sản xuất và thu hoạch lúa.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


PHẦN V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
KIẾN NGHỊ
Đối với nhà nước
Để trở thành một xã trọng điểm
của huyện thì cần có nhiều thay
đổi về tất cả mọi mặt giao thông,
thủy lợi, đến cơ cấu giống cây
trồng cần được cải tạo thay đổi
thường xuyên. Muốn người dân
sản xuất tốt và hiệu quả đòi hỏi
chính quyền xã Bắc Hải phải có
sự quản lý chặt chẽ, chuyển giao
và hướng dẫn kỹ thuật cụ thể cho
nông dân.

Đối với nông dân
Người dân cần tích cực
tham gia công tác khuyến
nông để nâng cao trình độ

và kỹ thuật sản xuất nhằm
tăng năng suất và hiệu quả
cây trồng, chịu khó học
hỏi, trao đổi tiến bộ mới
trong sản xuất lúa cũng
như các cây trồng khác để
làm giàu kiến thức của
mình góp phần giúp bà con
nông dân trong quá trình
chuyển giao khoa học kỹ
thuật được tốt hơn

Đối với nhà nước
Cần quan tâm tới vấn đề công
ăn việc làm cho người lao
động,đặc biệt là lao động trong
nông nghiệp, vì thời gian nhàn
rỗi của họ là khá nhiều, đặc
biệt đối với những người lao
động đã qua các lớp học
chuyên nghiệp mà chưa có việc
làm. Có các chính sách hỗ trợ,
ưu đãi kịp thời cho các hộ nông
dân sản xuất, tiến hành đưa vào
thực nghiệm những giống lúa
mới đặt năng suất, đem lại hiệu
quả kinh tế cao hơn cho người
dân.

www.trungtamtinhoc.edu.vn

www.trungtamtinhoc.edu.vn