Nấm linh chi

Nấm linh chi có tên khoa học là Ganoderma lucidum, màu nâu sẫm, mũ nấm lớn từ 2-15cm. Sở dĩ, nấm
linh chi bán đắt nhất trong các loại nấm vì chúng là một thảo dược quý hiếm có giá trị dinh dưỡng cao.
Dùng nấm linh chi dưới dạng sắc uống, bào chế thành thuốc viên, trà, ngâm rượu uống có thể tăng khả
năng miễn dịch và chữa được nhiều bệnh như: hen phế quản, huyết áp cao, mỡ trong máu, co thắt tim, an
thần, đau nhức xương, phòng ngừa bệnh ung thư....
Nấm Linh chi có tên khoa học là Ganoderma Lucidum, thuộc họ Nấm Lim
(Ganodermataceae). Nấm Linh chi còn có những tên khác như Tiên thảo, Nấm trường thọ,
Vạn niên nhung, '
Nấm Linh chi là một dược liệu mà con người từ xa xưa đã biết dùng làm thuốc. Trong
"Thần nông bản thảo" xếp Linh chi vào loại siêu thượng phẩm hơn cả nhân sâm;
trong "Bản thảo cương mục" coi Linh chi là loại thuốc quý, có tác dụng bảo can (bảo
vệ gan), giải độc, cường tâm, kiện nảo (bổ óc), tiêu đờm, lợi niệu, ích vị (bổ dạ dày);
gần đây các nhà khoa học Trung Quốc và Nhật phát hiện nấm linh chi còn có tác
dụng phòng và chống ung thư, chống lão hóa làm tăng tuổi thọ.
Có nhiều công trình nghiên cứu trên thế giới đã định danh được các hoạt chất và xác
định tác dụng dược lý của nấm linh chi như: Germanium, acid ganoderic, acid
ganodermic, acid oleic, ganodosteron, ganoderans, adenosin, beta-D-glucan,M (đặc
biệt trong nấm Linh chi, có hàm lượng germanium cao hơn trong nhân sâm đến 5 - 8
lần). Các nhà khoa học Việt Nam tìm thấy trong nấm Linh chi có chứa 21 nguyên tố
vi lượng cần thiết cho sự vận hành và chuyển hóa của cơ thể như: đồng, sắt, kalium,
magnesium, natrium, calciumM
Theo y học cổ truyền, nấm linh chi có vị nhạt, tính ấm, có tác dụng tư bổ cường
tráng, bổ can chí, an thần, tăng trí nhớM
Ngày nay người ta biết trong nấm Linh chi có germanium giúp tế bào hấp thụ oxy tốt
hơn; polysaccharit làm tăng sự miễn dịch trong cơ thể, làm mạnh gan, diệt tế bào
ung thư; acid ganodermic chống dị ứng, chống viêm.
Trong bã mía có chứa một lượng xenlulô rất cao, có thể nuôi được các loại
nấm rơm, nấm sò, mộc nhĩ, nấm mỡ, nấm hương và nấm
linh chi. Nếu tận dụng nguồn bã mía hiện nay cho việc
nuôi nấm, mỗi năm có thể thu về 250 triệu USD.
Thế nhưng, 2,5 triệu tấn bã mía/năm tập trung ở khoảng 40 nhà máy mía đường

lớn trong cả nước lại chưa được tận dụng đúng mức.
Căn cứ vào kết quả thí nghiệm và các số liệu thống kê, các nhà khoa học thuộc
Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật (Viện Di truyền Nông nghiệp) đã đi tới
nhận xét, nuôi nấm trên bã mía cũng đưa lại năng suất tương đương với rơm rạ,
mùn cưa... Thậm chí, ở nấm sò và mộc nhĩ, phương pháp này còn đem lại năng
suất cao hơn. Sau đây là vài số liệu so sánh cụ thể:
• Năng suất trung bình của nấm rơm trên bã mía khô đạt 12,08%, trong khi trên rơm rạ
khô đạt 12,6% (tính phần trăm sản phẩm tươi trên nguyên liệu khô).
• Năng suất trung bình của nấm mỡ trên bã mía khô đạt 23,2% (trên rơm rạ khô đạt
26,2%).
• Năng suất của nấm linh chi trên bã mía khô đạt 11,35% (trên mùn cưa cao su khô đạt
9,52%).
• Năng suất của nấm sò trên bã mía khô đạt 80% (trên rơm rạ khô đạt 78,12%).
• Năng suất của mộc nhĩ trên bã mía khô đạt 95,04% (trên mùn cưa khô đạt 93,92%).
Nếu sử dụng hết lượng bã mía vào sản xuất nấm các loại, sẽ tạo việc làm cho
khoảng 300.000-500.000 người, tạo lượng sản phẩm có giá trị khoảng 250 triệu
USD/năm. Ngoài ra, việc nuôi nấm sẽ làm cho môi trường trong sạch do giải
quyết được lượng rác thải do bã mía gây ra.
Hiện phương pháp nuôi nấm này đang được thực nghiệm trên diện rộng tại
Công ty cổ phần Mía đường Lam Sơn.
Trồng nấm linh chi trên bã mía
Gửi bởi: minhquan
Ngày 14-4-2004 lúc 18 giờ 31 phút
Các nhà khoa học trẻ thuộc Trung tâm Công nghệ Sinh học thực vật (Viện Di truyền nông
nghiệp Việt Nam) vừa nghiên cứu thành công trồng nấm linh chi trên bã mía, nguồn nguyên
liệu dư thừa ở nhiều địa phương. Nấm linh chi trồng trên bã mía cho năng suất cao hơn trên
Nấm là món ăn phổ biến trong
bữa cơm Việt Nam.
mạt cưa từ 10 – 15%.
Lâu nay các nhà máy đường thường đem đốt một phần bã mía sau khi sản xuất đường để

cung cấp điện cho nhà máy, hoặc kết hợp với các phụ gia khác để sản xuất ván sàn ép, nhưng
chủ yếu lượng lớn bã mía được đổt đi và gây ô nhiễm môi trường, chúng khó phân hủy, nhiều
loại nấm mốc ăn đường gây chua, thối, có những bãi chôn sau 3 năm đào lên bã mía vẫn
không phân hủy. Mới đây, đề tài “Nuôi trồng nấm linh chi trên bã mía” đã được công nhận là
công nghệ tiến bộ cấp Nhà nước. Đề tài do một Bí thư Đoàn Trung tâm Công nghệ Sinh học
thực vật - Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam làm chủ nhiệm.
>
Nấm linh chi là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cũng như chữa bệnh cao, nó có tác dụng lớn trong hạ
huyết áp, điều trị phòng bệnh ung thư. Ước tính hàng năm thị trường Việt Nam tiêu thụ 100 tấn linh chi
khô.
Nấm linh chi trồng được trồng ở nước ta từ năm 1997 với nguyên liệu là mùn cưa. Tuy nhiên nguồn nguyên
liệu này không phải vô tận và không phải địa phương nào cũng sẵn có. Đề tài nghiên cứu nuôi trồng nấm
linh chi trên bã mía được các Đoàn viên trong Trung tâm nghiên cứu từ năm 1999 với mục đích tìm nguồn
nguyên liệu mới để nhân rộng mô hình trồng nấm cho nhiều địa phương.
Về chất lượng nấm linh chi trồng trên bã mía, KS. Nguyễn Văn Dũng (Phó Bí thư Đoàn) cho biết, nấm linh
chi trồng trên bã mía có một số hoạt chất nhóm polysarcarit và một số axit amin không thay thế với hàm
lượng cao hơn trong nấm linh chi trồng trên mùn cưa. Những hoạt chất này có tác dụng tăng sức đề kháng
của cơ thể, điều chỉnh hàm lượng cholesterol trong máu …
Quy trinh:
Bã mía sau chế biến khi trồng và thu hoạch nấm trở thành nguồn phân bón hữu cơ chất lượng thay thế
phân hóa học để cải tạo đất trồng mía. Qua quá trình nuôi cấy, cây nấm sẽ phân hủy bã mía thành các
phân vi sinh nhờ enzyme. Các chất dinh dưỡng nấm tiết ra sẽ góp phần phục hồi độ màu của đất, phục vụ
ngành sản xuất đường sạch.
Nấm linh chi trên bã mía cho năng suất cao hơn trên mạt cưa 10 – 15% và đạt 45 kg nấm khô trên 1 tấn
bã mía. Một tấn mùn cưa giá 600.000 – 700.000 đ/tấn, trong khi đó nguồn bã mía hầu như cho không, dân
chỉ mất chi phí vận chuyển. Hiện giá 1 kg nấm linh chi không dưới 200.000 đồng.
(LanPhương – theo bản tin KHCN TP.HCM)
Quy trinh san xuat nam linh chi:
ND - Nấm linh chi là loại nấm thuốc có nhiều giá trị dược học như tăng cường khả năng
miễn dịch của cơ thể. Sau nhiều năm nghiên cứu Trường đại học Tây Nguyên đã hoàn

chỉnh quy trình nuôi trồng nấm linh chi.
Quy trình bao gồm các bước: Phối trộn nguyên liệu, đóng bịch, hấp vô trùng, cây giống, ủ,
hình thành quả thể, chăm sóc, thu quả thể, xử lý phế thải, vệ sinh môi trường. Trường đại
học Tây Nguyên sẽ chuyển giao quy trình nuôi trồng nấm linh chi quy mô công nghiệp cho
các đơn vị có nhu cầu trong đó có hệ thống thiết bị, đào tạo nguồn nhân lực.
Cách trồng nấm linh chi
Thời gian trồng nấm Linh chi tốt nhất là từ 15-1 đến 15-3 và từ 15-8 đến 15-9 dương
lịch.
1. Các công đoạn trồng nấm linh chi:
a. Cách xử lý nguyên liệu:
Muốn trồng nấm linh chi phải chuẩn bị: Mùn cưa; các loại gỗ không có tinh dầu, độc tố;
túi nylon chịu nhiệt; bông nút, cổ nút; các phụ gia(bột nhẹ); nước tưới sạch(nước sinh
hoạt ăn uống hàng ngày, nước máy).
b. Cách đóng túi:
Lấy nước sạch phun lên mùn cưa, ủ thành đống che cho mùn cưa đủ ngấm nước,
trương nở. Sau 24 giờ tiến hành phối trộn thêm các phụ gia: cứ 100kg nguyên liệu cho
1 kg bột nhẹ(CaCO3) HOẶC 0,5 kg vôi bột, đảm bảo độ ẩm 67-70 %, ủ đống 2-3 ngày,
đảo đống ủ. Ủ đống cho lên men hiếu khí 2-3 ngày nữa, bổ sung 0,5kg đạm urê, 2%
đạm sunfat. Sau đó đóng vào túi, mỗi túi nặng 1,1-1,4 kg, đầu túi giống cho ống nhựa
nhỏ tạo cổ túi, buộc chặt lại rồi đưa đi thanh trùng.
c. Thanh trùng:
Phương pháp 1: Xếp các túi mùn cưa vào thùng hấp cách thuỷ, sao cho lớp nọ không
chồng lên lớp kia để đảm boả nhiệt độ trong thùng chỗ nào cũng được 100oC, hấp
trong thời gian 10-12 giờ.
Phương pháp 2: Thường dùng trong các cơ sở sản xuất lớn. Người ta cho các túi
(bịch) nguyên liệu vào nồi áp suất ở nhiệt độ 119-126oC, áp suất đạt 1,2-1,5 at trong
thời gian 90-120 phút.
d. Cấy giống:
Các túi nguyên liệu sau khi khử trùng lấy ra để nguội trong phòng sạch(phòng được
thanh trùng định kỳ bằng bột lưu huỳnh), thóang mát.

Cách 1:Cấy giống trên que gỗ
Muốn cấy giống phải tao các lỗ ở túi nguyên liệu, mỗi lỗ có đường kính 1,8-2cm, sâu
15-17cm. Khi cấy phải đặt túi nguyên liệu gần đèn cồn và túi giống, sau đó gắp từng que
ở túi giống cấy vào túi nguyên liệu.
Cách 2: Cấy giống trên hạt
Dùng que cấy khều nhẹ các hạt giống, bỏ đều lên bề mặt túi nguyên liệu, tránh giập nát
hạt giống(lượng giống cấy cho 1 túi nguyên liệu là 10-15g tức 300g giống cấy cho 25-30
túi).
Cần lưu ý: Giống cấy phải đúng độ tuổi, giống mọc đều trong lọ(chai túi), không có nấm
dai, vi khuẩn, nấm mốc. Trước khi cấy phải dùng cồn lau miệng lọ giống, bóc tách lớp
màng trên bề mặt nhưng không để bề hạt giống bị nát.trong thời gian cấy, chai giống
luôn để nằm ngang, sau khi cấy xong, dùng bông đậy nút lại, chuyển túi vào khu vực
ươm.
e. Ươm túi:
Túi nguyên liệu đã cấy giống chuyển đến khu vực ươm, ở trong lán, phòng thông
thoáng sạch sẽ, độ ẩm từ 75-85%, ánh sáng yếu, nhiệt độ 20-30oC. Đặt các túi trên
giàn giá hoặc xếp thành luống, khoảng cách giữa các túi 2-3cm.Giữa các giàn luống có
lối đi để kiểm tra.
Trong thời gia ươm không được tưới nước, hạn chế tối đa vận chuyển, thời gian sợi
nấm phát triển nếu có túi bị nhiễm cần phải loại bỏ ngay khỏi khu vực ươm, nếu túi bị
nhiễm trên bề mặt có thể do thao tác cấy và phòng giống bị ô nhiễm. Túi bị nhiễm từng
phần hoặc toàn bộ có thể do túi bị thủng hoặc hấp vô khuẩn chưa đạt yêu cầu.
f. Chăm sóc thu hái:
Nhà trồng nấm phải sạch sẽ, thông thoáng có mái chống mưa dột và chủ động điều
chỉnh: nhiệt độ cho phù hợp từ 22-28oC; độ ẩm không khí đạt 80-90%; ánh sáng khuếch
tán và chiếu đều mọi phiá, kín gió.Nhà trồng có hệ thống giàn giá để tăng diện tích sử
dụng.
Trong quá trình chăm sóc thu hái có 2 cách:
* Phương pháp không phủ đất:Sau khi cấy giống đến khi rạch túi khoảng 25-30 ngày
sợi nấm đã ăn kín 3/4 túi, rạch 2 vết sâu vào trong túi dài 0,2-0.5cm đói xứng 2 bên, đặt

túi lên giàn cách nhau 2-3cm để nấm không chạm vào nhau. Từ 7-10 ngày đầu chỉ tưới
nước trên nền nhà, đảm bảo độ ẩm 80-90%, thông thoáng vừa phải.Khi nấm bắt đầu
mọc từ các vết rạch hoặc qua nút bông thì vừa tạo ẩm vừa tưới phun sương nhẹ vào túi
mỗi ngày 1-3 lần (tuỳ theo thời tiết)cho đến khi trên mũ nấm không còn viền trắng là thu
hái.
Thu hái: Dùng dao hoặc kéo sắc cắt sát mặt túi, lau sạch nấm, đem phơi khô hoặc sấy
khô ở nhiệt độ 40-45oC. Độ ẩm nấm khô 23%, cứ khoảng 3kg nấm tươi được 1kg nấm
khô.
Khi đã hái xong đợt 1, chăm sóc như ban đầu để tận dụng thu đợt 2. Năng suất thu
hoạch: cứ 1 tấn nguyên liệu cho 18-30 kg linh chi khô. Kết thúc đợt nuôi trồng phải tẩy
trùng nhà xưởng bằng focmon 0,5-1%.
* Phương pháp phủ đất: Khi sợi nấm đã ăn kín 3/4 túi, gỡ bỏ nút bông, mở miệng túi
phủ lên trên một lớp đất dày2-3cm. Đất phủ được lấy từ ruộng màu,(dùng cuốc, xẻng
đập nhỏ đất) sàng bỏ tạp chất(bụi, rác) lấy hết đất to chỉ để lại những hạt bằng hạt gạo
đến hạt ngô là được.
Sau khi phủ đất cần lưu ý chăm sóc, nếu thấy đất phủ khô dùng bình tưới phun nhẹ lớp
nước như sương để đất ẩm lại, không được tưới nhiều để tránh nước thấm xuống nền
gây nhiễm bệnh ảnh hưởng đến quá trình tạo nấm(quả thể).Trong thời gian 7-10 ngày
đầu kể từ khi phủ đất, độ ẩm không khí trong nhà phải đạt80-90% bằng cách tưới nước
xuống nền nhà, cho đến khi quả thể bắt đầu nhô lên khỏ mặt đất là thu hoạch
được.Thời gian từ lúc nấm lên đến lúc thu hoạch kéo dài 65-70 ngày.
(Theo VNG)

Trồng thành công nấm linh chi trên bã mía

Các nhà khoa học trẻ thuộc Trung tâm Công nghệ Sinh học thực vật (Viện Di truyền
nông nghiệp Việt Nam) vừa trồng thành công nấm linh chi trên bã mía, nguồn nguyên
liệu dư thừa ở nhiều địa phương. Nấm linh chi trồng trên bã mía cho năng suất cao hơn
trên mùn cưa từ 10 - 15% và đạt 45kg nấm khô trên 1 tấn bã mía. Nấm linh chi trồng
trên bã mía có một số hoạt chất nhóm polysarcarit và một số axit amin không thay thế

với hàm lượng cao hơn trong nấm linh chi trồng trên mùn cưa. Bã mía sau khi trồng
nấm trở thành nguồn phân bón hữu cơ chất lượng thay thế phân hóa học để cải tạo đất
trồng mía...
NTNN, 11/2003

Sản xuất thành công nấm linh chi sinh khối
Bằng việc sản xuất nấm linh chi sinh khối từ sợi nấm, công nghệ lần đầu tiên áp dụng ở
Việt Nam, sản phẩm linh chi được tạo ra không những lớn về số lượng mà còn có một
số thành phần hoạt chất quan trọng không thua kém nấm cổ linh chi vốn đã và đang
được nhiều người săn lùng ráo riết. Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Chính, Chủ nhiệm
công trình hoàn thiện công nghệ sản xuất một số chủng nấm linh chi đoạt giải ba Giải
thưởng Sáng tạo Khoa học và Công nghệ Việt Nam của Quỹ VIFOTEC, nói: Linh chi