10 PHƯƠNG PHÁP ĐỂ TRỞ THÀNH một GIÁO VIÊN GIỎI

10 PHƯƠNG PHÁP
ĐỂ TRỞ THÀNH MỘT GIÁO VIÊN CHUYÊN NGHIỆP
Theo bạn, dạy học là một công việc, một chuyên môn hay một
nghề? Và đâu là sự khác biệt của các khái niệm này?
30 năm trước, giáo viên được xem là một nghề nghiệp cao quý
được nhiều người kính nể. Hiện nay vì nhiều lý do khác nhau, dù
giáo viên vẫn đang làm việc với một nghề nghiệp chân chính, cách
xã hội nhìn nhận họ đã không còn như xưa, và bản chất công việc
dạy học cũng đã thay đổi. Sau đây tôi xin đưa ra một vài mẹo vặt
vừa cũ vừa mới để những giáo viên trẻ có thể tiếp cận công việc
một cách chuyên nghiệp hơn cũng như có một sự nghiệp suôn sẻ.
1.Quan tâm đến bản thân
Việc này nghe thì dễ hơn là làm vì để nghỉ ngơi đầy đủ và giữ cho
tâm trạng vui vẻ còn phụ thuộc vào cách bạn đối phó với căng
thẳng và lo âu trong cuộc sống. Đi ngủ đúng giờ cũng sẽ giúp cải
thiện kỹ năng giải quyết vấn đề và sức khỏe của bạn. Ai trong
chúng ta cũng đều hiểu cảm giác bực bội, khó chịu, mất tập trung
và lừ đừ khi đứng lớp lúc mệt mỏi. Tôi thì hay đi lại trong lớp liên
tục để tỉnh táo và tập trung hơn.
Không chỉ ngủ đủ mà giấc ngủ ngon cũng rất quan trọng. 1 giờ
trước khi đi ngủ, hãy tắt hết mọi thiết bị điện tử do màn hình sáng
là thủ phạm của giấc ngủ kém chất lượng. Tránh ăn vặt muộn vào
buổi tối và hạn chế hút thuốc. Nếu bạn đã thực hiện gần hết những
điều này, hãy thực hiện thêm mục tiếp theo.

1


2. Thiền
Xã hội phương tây đang từ từ học hỏi phương pháp phục hồi năng
lượng cho cơ thể, trí óc và giảm lo âu, xao nhãng từ ngàn xưa này.

Buổi sáng, chiều, nghỉ trưa, tan ca, chỉ từ 10 phút là có thể thiền
được. Những người hay thiền thì ít nổi nóng, hay cười nhiều hơn,
dễ tha thứ và ít lo nghĩ hơn. Họ cũng dễ chấp nhận đổi thay và có
một cuộc sống xã hội, gia đình êm đềm hơn.
Thiền sẽ giúp giáo viên dễ chấp nhận những khó khăn, thử
thách của nghề, từ đó giải quết mọi chuyện êm xuôi hơn. Tôi tự
cảm thấy bản thân đã ít xao nhãng hơn cũng như nói chuyện thêm
hài hước kể từ khi thiền thường xuyên. Đây là 1 hoạt động mang
tính cá nhân cao nhưng lợi ích thì không thể bàn cãi.Sau đây là các
bước cơ bản để tiến hành thiền:
• Tìm một nơi yên tĩnh, dùng gối hoặc đệm để ngồi xếp bằng. Ngồi
im, không cụng cựa.
• Thở ra hít vào sâu, tập trung vào từng luồng hơi một. Cảm nhận
nhưng đừng cử động.
• Khi có suy nghĩ thoáng qua, cố không bận tâm vì chúng.
• Giữ tư thế càng lâu càng tốt, sau đó từ từ đứng dậy.

3. Tập thể dục thường xuyên
Mỗi tuần hãy cho tim hoạt động ít nhất ba lần: bơi, quần vợt, bóng
rổ, đi bộ hoặc đi dạo, hít đất hoặc tham gia lớp thể thao. Bộ não
tiết ra các chất giúp tỉnh táo, yêu đời khi bạn tập thể dục nên hoạt
động cơ thể thường xuyên là rất quan trọng với những người làm
việc chuyên môn. Bạn cũng sẽ sở hữu cơ thể đẹp hơn và cảm thấy
tự tin hơn.
2


4. Ghi chú những gì quan trọng
Trong một ngày làm việc, ghi lại tất cả những gì bạn thấy cần
thiết: những thắc mắc của học sinh, ý tưởng cho hoạt động, nhắc

nhở về cuộc họp. Bạn cũng có thể dùng thiết bị điện tử, nhưng tôi
ưa cổ điển hơn.
5. Chuẩn bị kỹ trước khi lên lớp
Mỗi lớp bạn dạy nên có các chỉ tiêu riêng, dù đó chỉ là các mục
tiêu đơn giản. Đừng xem lớp học như một sản phẩm sư phạm khô
cứng mà hãy cho người học thấy bạn muốn họ đạt được những gì.
Hãy nghỉ thử xem học sinh của bạn cần học được điều gì? Họ hay
mắc những lỗi gì? Kỹ năng gì cần được cải thiện?
Những bài kiểm tra thì chỉ có thể chứng minh được năng lực của
một số cá nhân do đặc thù của kiểu đáp án đóng. Những người học
thích tư duy, sáng tạo, thể hiện bản thân sẽ không làm tốt kiểu bài
như vậy. Người giáo viên trải qua hàng trăm giờ đồng hồ với học
sinh mình thì có thể đánh giá từng học sinh tốt hơn bất kì bài kiểm
tra nào khác.
Những thông tin về người học kết hợp với kết quả kiểm tra sẽ hình
thành giáo án của bạn. Ví dụ, khi học sinh của bạn làm đúng những
bài trắc nghiệm về câu điều kiện, một bài nói sử dụng câu điều
kiện sẽ chứng minh xem họ đã thực sự thành thục chưa, vì kiến
thức không chỉ thể hiện qua những câu trắc nghiệm mà qua khả
năng sử dụng ngôn ngữ.
Việc lên kế hoạch giúp bài giảng không bị ngắt đoạn và quỹ thời
gian sẽ được phân bố hợp lý, làm giáo viên tự tin hơn khi đứng
lớp, tương tự như việc lái xe sử dụng định vị toàn cầu thì dễ hơn là
nhớ tên đường.

3


6. Hãy sáng tạo
Dù cho sách giáo khoa, sách tham khảo có hay thì người viết sách

cũng không soạn sách dành riêng cho lớp của bạn. Khi đến Trung
Quốc vào năm 2000 và lật ra những quyển sách dạy tiếng Anh
không xài được, tôi đã quyết định tự tìm tòi các nguồn khác. Với
Internet và sự giúp đỡ của các giáo viên nước ngoài cũng như bản
xứ, tôi tổng hợp được những bài tập vui nhộn và thực tiễn với học
sinh của mình hơn, cho phép tôi sử dụng cách giảng dạy thiên về
giao tiếp hơn. Dần dà thì tôi tự thêm tài liệu mình soạn vào: những
đoạn bài đọc nhỏ về tình hình thế giới, trò chơi ô chữ, bài tập sửa
lỗi sai (khá hài hước), hoạt động tranh luận, viết sáng tạo, nói
chung cái gì cũng có.
Thỏa sức sáng tạo là một trải nghiệm tuyệt vời, hãy tự xây dựng
bài học dành riêng cho học viên của bạn thay vì phụ thuộc vào
sách giáo khoa. Mỗi học sinh sẽ có nhu cầu, năng lực khác nhau,
bạn nên dựa vào đó để sáng tạo bài dạy của mình.

7. Chuyên nghiệp, đừng thiên vị
Tôi xin nói thẳng: không có học sinh hư, và bạn có quyền nghĩ tôi
thiếu thực tế nhưng thực sự việc gán ghép chữ Hư cho một lớp hay
một cá thể đều sai. Bạn có thể thấy một học sinh phản ứng chậm,
không tập trung hoặc nô nghịch với bạn, nhưng tôi không nghĩ
rằng học sinh này không chấn chỉnh được (trừ những trường hợp
liên quan đến bệnh lý) với sự nghiêm túc với nghề, bình tĩnh và
kiên nhẫn của giáo viên.

4


Mặt khác, ưu ái một vài học sinh quá mức cũng không chấp nhận
được. Tôi hay thấy rùng mình khi đồng nghiệp tôi gọi học sinh này
ngoan, học sinh kia hư, em này dốt em kia giỏi như thể chúng được

phân chia giai cấp. Mỗi em, dù có gia cảnh, trình độ, sở thích và
thái độ khác nhau đều có khả năng trở thành một học sinh xuất sắc
theo cách riêng của mình.

8. Không nổi nóng
Đôi khi bạn dành vài giờ để chuẩn bị một hoạt động và học sinh
chỉ lo nói chuyện, mất trật tự và không quan tâm tới hướng dẫn của
bạn. Bạn có thể nổi nóng, đổ lỗi chúng và quát tháo, nhưng đừng.
Một vài giáo viên ưa răn đe nghiêm khắc, tôi thì không.
Với nhiều nền văn hóa, khi nổi nóng nghĩa là bạn đã thất bại: mất
tự chủ là thất bại lớn nhất và không ai tôn trọng người thiếu tự
chủ. Dù người nào có lỗi thì việc cần làm nên làm là thể hiện sự
thất vọng bằng cách nói chuyện riêng với họ. La hét chỉ làm họ
càng thêm bực tức với bạn mà thôi. Với học sinh thì điều này càng
đúng: tôi không nghĩ là tôi đã cố gắng vì giáo viên la mắng, mà
toàn ngược lại.
9. Tự đánh giá bản thân
Khi học sinh đã ra khỏi lớp là thời gian lý tưởng để bạn tự nhìn
nhận tiết dạy của mình: lớp có đạt được mục tiêu đề ra không?
Không khí lớp như thế nào? Mọi người có cơ hội nói không?
Những câu hỏi như vậy sẽ đóng góp rất nhiều để cải thiện giáo án
buổi sau: bạn còn thiếu tố chất gì? Mọi câu hỏi trong bài đã được
giải đáp chưa? Bạn phân bổ thời gian có hợp lí không? Ghi chú lại
những khúc mắc này và cố giải quyết chúng vào buổi học sau.

5


10.

Học hỏi đồng nghiệp

Dù cho có dạy cả đời thì những người chung nghề vẫn có những
kinh nghiệm quý báu để chỉ bảo cho bạn. Không phải lời khuyên
nào cũng áp dụng được cho bạn và đôi khi bạn có thể bất đồng, tuy
nhiên chính vì vậy mà công cuộc trao đổi phương pháp giảng dạy,
đánh giá luôn được diễn ra. Đừng ngại tham khảo những người ít
kinh nghiệm hơn vì họ được đào tạo với những kiến thức mới và
thường có nhiều ý tưởng hay. Mặt khác giáo viên lớn tuổi thì có
kinh nghiệm rèn kỷ luật, quản lý lớp. Đồng thời đừng ngại ngần
đưa ra những kinh nghiệm của bản thân vì chính cuộc trao đổi sư
phạm này mới có giá trị giúp giáo viên nâng cao trình độ đứng lớp.
Cuối cùng, hãy nhớ là luôn có trạng thái lạc quan, không lo âu,
luôn chuẩn bị kỹ lưỡng mọi mặt. Đó là chìa khóa cho đời sống
chuyên môn hiệu quả, thoải mái.
(Sưu tầm trên Intenet )
“Để trở thành một người lái đò giỏi trước tiên phải biết sửa đò”

Mường Chiềng, ngày 15 tháng 11 năm 2018

6