bai soan hai dua tre

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO
ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP!


TIẾT 43,44
ĐỌC VĂN:

- Thạch Lam -


I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. TÁC GIẢ:

THẠCH LAM
(1910 – 1942)


I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. TÁC GIẢ: (1910 – 1942)
- Tên thật là Nguyễn Tường Vinh sau đổi là Nguyễn Tường Lân.
- Sinh và mất ở Hà Nội, nhưng tuổi thơ gắn với phố huyện Cẩm
Giàng- Hải Dương.
- Là người thông minh, đôn hậu, điềm đạm và rất tinh tế. Cây bút
tiêu biểu của nhóm TLVĐ.
- Có quan niệm văn chương tiến bộ và có biệt tài về truyện ngắn:
+ Truyện không có cốt truyện hoặc cốt truyện đơn giản.
+ Đi sâu thế giới nội tâm của nhân vật.
+ Mỗi truyện của ông như một bài thơ trữ tình.
-

Văn Thạch Lam trong sáng, thâm trầm, sâu sắc.

- Tác phẩm chính: Gió đầu mùa; Nắng trong vườn; tùy bút Hà Nội
băm sáu phố phường,…


Caực taực phaồm cuỷa nhaứ



2. TÁC PHẨM:
- Xuất xứ: In trong tập “Nắng trong vườn” xuất bản
năm 1938.
- Tóm tắt:
- Bố cục:
+ Phần 1: Từ đầu -> dần về phía làng: Bức tranh phố
huyện lúc chiều muộn.
+ Phần 2: Tiếp theo -> mơ hồ không hiểu: Bức tranh
phố huyện lúc đêm về.
+ Phần 3: Còn lại: Bức tranh phố huyện lúc đoàn tàu
đêm đi qua.


II. ĐỌC -HIỀU VĂN BẢN:
1. Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn:

a. Thiên nhiên và con người:
- Âm thanh: tiếng trống thu không, tiếng ếch nhái, tiếng
Bức
tranhgầnthiên
nhiên

ở phố
muỗi vo ve -> quen
thuộc,
gũi và
gợi buồn.
huyện lúc chiều tàn được nhà
văn khắc họa qua những chi tiết
- Hình ảnh, màu nào
sắc:(âm
phương
Tâyhình
đỏ rực,
thanh,
ảnh,đám
màumây ánh
hồng, dãy tre làngsắc,
đenđường
lại nét)?
- Đường nét: dãy tre làng cắt hình trên nền trời
=> Miêu tả cảnh chân thực và sinh động gợi vẻ đẹp bình
dị, nên thơ như một “bức họa đồng quê” thấm đượm một
nỗi buồn man mác.


- Hoạt động của con người:
+ Cảnh chợ vãn: chỉ còn rác rưởi, mùi ẩm bốc lên, vài
người bán hàng về muộn, những đứa trẻ nhà nghèo đi
lại tìm tòi.Sau bức tranh thiên nhiên
dị và
thơ mộng, cuộc

+ Chị em bình
Liên cất
hàng.
sống con người hiện lên
+ Mẹ con chị Tí nghèo khó.
như thế nào? (cảnh chợ,
những
người dân phố
+ Bà cụ Thi
hơi điên.
huyện)

 Những kiếp người lam lũ, nghèo khó, tàn tạ.


b. Tâm trạng của Liên:
-“Lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày
tàn”.
- Cảm nhận “mùi riêng của đất, của quê hương này”.

Trước
cảnh
tàn
và
- “Động lòng
thương”
bọnngày
trẻ nhà
nghèo.

những kiếp người tàn tạ,
- Xót thương cho mẹ con chị Tí.
tâm trạng của Liên thế
 Tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, giàu lòng trắc ẩn, yêu
nào ?
thương con người, đảm đang, hiếu nghĩa.

=> Gịong văn nhẹ nhàng, câu văn giàu hình ảnh và nhạc
điệu,… thể hiện tình yêu, sự gắn bó và tấm lòng của tác giả
với quê hương và những kiếp người nghèo khổ.


2/ Bức tranh phố huyện lúc đêm về:
a. Thiên nhiên và con người:
- Ngập chìm trong bóng
tối mênh mông.

“đường phố, các con ngõ
chứa đầy bóng tối:tối hết cả,
con đường qua chợ…”

Cảnh
phố yếu
huyện
vềbé.
đêm
- Ánh sáng của
sự sống
ớt, nhỏ

có gì nổi bật? Thống kê
các chi tiết
trong
đoạn
2 cửa chỉ hé ra một
“ở một
vài cửa
hàng
khe ánh
sáng, đó?
một chấm lửa nhỏ-bếp
để làm sáng
tỏ điều
lửa của bác Siêu, ngọn đèn thưa thớt
từng hột sáng của chị em Liên..

-> Nghệ thuật tương phản giữa ánh sáng và bóng tối


- Hoạt động của phố huyện:
+ Gánh phở bác Siêu – một thứ quà xa xỉ.
+ Gia đình bác Sẩm ế khách.
+ Chị Tí ngán ngẩm chờ khách mua hàng.
+ Chị em Liên cố thức đợi tàu.
-> Những kiếp sống lay lắt, nghèo khổ, lặng lẽ chìm
khuất vào bóng tối.
- Nhịp sống lặp đi lặp lại đơn điệu, buồn tẻ với những
công việc quen thuộc, suy nghĩ, mong đợi như mọi
ngày “một cái gì tươi sáng cho sự sống nghèo khổ hàng
ngày” nhưng rất mơ hồ.

 Không mất hết hi vọng và niềm tin vào cuộc sống.
 Bóng đêm là nơi đi tới, đi về của những thân phận “bị
bỏ quên” nơi ga xép phố huyện.
- Giọng văn đều đều, chậm buồn, tha thiết thể hiện niềm
xót thương da diết của Thach Lam.


b. Tâm trạng của Liên:
- Buồn bã, yên lặng dõi theo những mảnh
đời và kiếp sống tàn tạ.
- Nhớ lại những tháng ngày tươi đẹp ở Hà
Nội.
- Cảm nhận sâu sắc về cuộc sống tù đọng
nơi phố huyện.


3. Bức tranh phố huyện lúc chuyến
tàu đêm đi qua:
a. Hình ảnh đoàn tàu:
- Mục đích đợi tàu: bán hàng, ngắm nhìn thế
giới ánh sáng.
- Tàu đến: “người gác ghi-> ngọn lửa xanh
biếc -> tiếng còi-> tiếng rít vào ghi-> làn
khói bừng sáng-> hành khách ồn ào-> tàu
rầm rộ đi tới” sáng rực, vui vẻ, huyên náo,
sang trọng-> Mang lại âm thanh khác, ánh
sáng khác, thế giới khác.
- Tàu đi: “để lại những đốm than đỏ-> chấm
nhỏ của chiếc đèn ghi-> rồi khuất sau rặng
tre” phố huyện lại yên tĩnh, tịch mịch

=> Hiện thực tăm tối, những thứ tươi sáng, tốt


b. Tâm trạng của Liên:
- Tàu đến: lặng người ngắm đoàn tàu -> hân hoan,
hạnh phúc.
- Tàu đi: nuối tiếc, bâng khuâng.
- Con tàu mang theo mơ ước về một TG khác sáng sủa
hơn và đánh thức, gợi nhớ những hồi ức lung linh về Hà
Nội xa xăm.

c. Ý nghĩa đoàn tàu:
Biểu tượng của một thế giới giàu sang và rực rỡ ánh
sáng. Nó đối lập với cuộc sống mòn mỏi, nghèo nàn, tăm
tối và quẩn quanh của người dân phố huyện.
=> Tác giả muốn lay tỉnh những con người đang buồn
chán, sống quẩn quanh, lam lũ và hướng họ đến một
tương lai tốt đẹp hơn.


4. Đặc sắc về nghệ thuật:
- Cốt truyện đơn giản.
- Bút pháp tương phản, đối lập.
- Miêu tả sinh động những biến đổi tinh tế của
cảnh vật và tâm trạng của nhân vật.
- Ngôn ngữ, hình ảnh giàu ý nghĩa tượng
trưng.
- Giọng điệu thủ thỉ thấm đượm chất thơ, chất
trữ tình sâu lắng.

III. TỔNG KẾT:
Truyện ngắn Hai đứa trẻ thể hiện niềm cảm
thương chân thành của Thạch Lam đối với những kiếp
sống nghèo khổ, chìm khuất trong mỏi mòn, tăm tối,
quẩn quanh nơi phố huyện trước Cách mạng và sự trân
trọng với những mong ước bé nhỏ, bình dị mà tha thiết
của họ.


BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1. Đặc điểm truyện ngắn của Thạch Lam:
a. Đi sâu vào tính cách, chân dung nhân vật;
cốt truyện rõ ràng; văn phong chan chứa
chất thơ.
b. Truyện không có cốt truyện; hướng đến nội
tâm nhân vật; mỗi truyện như một bài thơ
trữ tình.
c. Nhân vật là những con người nhỏ bé; khám
phá thế giới nội tâm; giọng văn trầm hùng.


BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
2. Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn khắc sâu
vào người đọc:
a. Tấm lòng yêu quê hương; trân trọng những
mảnh đời bất hạnh của Thạch Lam.
b. Cảnh chợ tàn; những kiếp người tàn tạ,
nghèo đói; tấm lòng nhân hậu của Liên.
c. Bức tranh đẹp; những con người với niềm

mơ ước, khát vọng về tương lai tốt đẹp.


III. CỦNG CỐ BÀI HỌC:
- Nắm nội dung bài học:
+ Thiên nhiên và con người phố huyện lúc chiều
tàn.
+ Tâm trạng của Liên trước giờ khắc của ngày tàn.
- Chuẩn bị:
+ Bức tranh phố huyện lúc về đêm và lúc đoàn tàu
đi qua.
+ Ý nghĩa chuyến tàu đêm.
+ Đặc sắc về nghệ thuật.


XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!