Đồ án xử lí nước thải bãi rác đồng thành

1

I. GIỚI THIỆU CHUNG
Chất thải rắn, tính chất nguy hại của nó đang là mối quan tâm của tịan xã hội. Ba
khía cạnh trọng tâm đối với chất thải rắn là:


Nguồn gốc phát sinh, tốc độ thải, khối lượng thải;



Thành phần, tính chất và mức độ tác động đến mơi trường;



Phương thức quản lý (Thu gom, phân loại, lưu trữ, vận chuyển, thải bỏ);
Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn rất đa dạng: Từ các hoạt động sinh hoạt, thương
mại, dịch vụ, xây dựng, vận tải hàng ngày, đến các hoạt động khai thác tài nguyên,
hoạt động sản xuất nông nghiệp, cơng nghiệp, nạo vét cống rãnh, kênh mương,
tiêu thốt nước cho đến việc rơi rụng lá cây trên đường phố và xác chết của các
lồi vật ni, động vật hoang dã…
Tốc độ phát thải chất thải rắn phụ thuộc vào từng nguồn phát sinh, từng địa
phương, từng khu vực ( phong tục, tập quán, điều kiện khí hậu, mức sống, lối
sống, tiến bộ khoa học kỹ thuật). Ờ nước ta, chỉ tính riêng cho chất thải rắn sinh
hoạt, tốc độ phát thải bình quân mỗi đầu người ở Việt Nam khoảng 0.5
kg/người.ngày. Như vậy với dân số Việt Nam năm 2002 khoảng gần 80.000.000
người. Lượng chất thải rắn sinh hoạt trong cả nước lên đến 40.000 tấn /ngày. Ở
Thành phố HCM, tốc độ phát thải vượt cao hơn so với các địa phương khác chỉ
tính năm 1990, tốc độ phát thải là 0,65 Kg/người,ngày. Các dự báo cho rằng năm
2010 tốc độ phát thải chất thải rắn sinh hoạt ở TP. HCM đạt mức 1,234
kg/người.ngày, tương ứng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt khoảng 7.500 tấn

tăng gấp 1.5 lần so với hiện nay.
Thành phần chất thải rắn rất đa dạng và phức tạp mà trước tiên là do tính đa dạng
hóa của các nguồn phát sinh chất thải. Về cơ bản, người ta tạm chia chất thải rắn
thành một số thành phần đặc trưng như: thành phần vô cơ, hữu cơ, dễ cháy, khó
cháy, dễ phân hủy sinh học, khó phân hủy sinh học, cặn bùn, các chất nguy hại,
các chất độc. Đối với các đô thị ở Việt Nam, thành phần chất thải rắn sinh hoạt chủ
yếu là các chất hữu cơ dễ có khả năng phân hủy sinh học (65 – 78%). Đây là yếu
tố quan trọng cho việc lựa chọn giải pháp cho việc xử lý chất thải rắn sinh hoạt.
Mức độ ô nhiễm môi trường
Chất thải rắn, nếu không thu gom và quản lý tốt sẽ gây ra các vấn đề ô nhiễm môi
trường, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cộng động và làm mất vẽ mỹ quan đơ thị.
Chính các thành phần hữu cơ trong chất thải rắn có đặc tính phân hủy sinh học
nhanh trong điều kiện nóng ẩm, sản sinh ra mùi hơi thối khó chịu, trở nên hấp dẫn
1


2

với chuột, ruồi, bọ, côn trùng, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn lỵ, trực khuẩn
lao, trực khuẩn phó thương hàn, bạch hầu. Các loại ký sinh trùng này tồn tại và
phát triển nhanh chóng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cộng đồng.
Ở nước ta, các thùng rác gia đình thường không đúng tiêu chuẩn, thiếu nắp đậy,
rác đổ bừa bãi ở các gốc cây, đầu đường, cống thoát nước, kênh rạch do ý thức của
người dân chưa cao gây nên sự xuống cấp nghiêm trọng các hệ thống thoát nước,
làm tắc ngẽn hệ thống, cản trở dòng chảy, bồi lắng kênh rạch. Anh hưởng xấu đến
chất lượng nguồn nước và sinh thái môi trường.
Các bãi rác lộ thiên trong tình trạng mất vệ sinh, nếu khơng được nâng cấp, quản
lý tốt sẽ là môi trường thuận lợi để các loại côn trùng và vi trùng phát triển, truyền
mầm bệnh, ngồi ra đây cũng là nguồn gây ơ nhiễm mơi trường khơng khí, đất,
nước, tầng nước ngầm và các khu vực dân cư quanh vùng.

II. QUY TRÌNH PHÂN LOẠI, TÁI CHẾ RÁC
Rác sau khi thu gom sẽ được phân loại thành nhiều nguồn khác nhau: đa phần
được tái chế lại, phần cịn lai được đem chơn lấp, thiêu đốt hoặc ủ làm phân bón.
Để việc tái sinh đạt hiệu quả cao, các vật liệu cần được phân loại tại nguồn bởi
chính người tiêu thụ. Đây là giải pháp địi hỏi phí tổn năng lượng nhỏ nhất nhưng
cho hiệu quả rỏ nhất. Theo phương pháp này người tiêu thụ sẽ tự phân loại rác
theo quy định có thể tái sử dụng và đặt nó vào trong các thùng chứa thích hợp. Sau
đó người thu gom bên lề dường sẽ phân chia các vật liệu riêng theo từng loại và
đặt nó vào trong các ngăn chứa riêng biệt trên xe.
Công ty chất thải hoặc các cơ quan chức năng chuyên trách có nhiệm vụ tiếp nhận,
chuyên chở. Tại nơi tái chế, rác cần được phân loại, chia làm nhiều loại như: Giấy,
kim loại, chai nhựa plastic, thuỷ tinh, rác hữu cơ…Các sản phẩm sau phân loại
được ưa thích cho việc tái chế là giấy, các vật liệu không nhiễm từ (nhôm), vật liệu
nhiễm từ (sắt, thép), vỏ lon, nhựa… sẽ được bán lại cho thị trường tiêu thụ.
Rác hữu cơ, rác thực vật khơng có khả năng tái chế được tách riêng, kế tiếp chúng
được nghiền nhỏ (kích thước nhỏ hơn 5 cm) sau đó ủ sinh học ở nhiệt độ 5560oC, thời gian khoảng 20 – 25 ngày. Nhờ hoạt động của vi sinh vật, rác bị phân
hủy tạo thành sản phẩm dạng mùn gọi là phân compost.

Ở nước ta, việc phân loại và tái chế rác không được tiến hành triệt để dẫn đến lãng
phí nhân lực, nguyên liệu và gây ô nhiễm nghiêm trọng cho môi trường. Tại
california, việc phân loại chất thải rắn được tiến hành như sau:

1


3

Nhà quản lý cung cấp đến từng hộ gia đình nhiều thùng chứa rác khác nhau. Tại
các hộ gia đình rác được phân loại cụ thể: rác có thể tái chế, rác hữu cơ, rác kim
loại và các chất nguy hại. Kế tiếp rác sẽ được thu gom, vận chuyển, xử lý hoặc tái

chế.
Rác thải được thu gom 3 lần/tuần với chi phí phải trả là 16,39 USD/tháng. Nếu có
những phát sinh khác như: khối lượng rác gia tăng hoặc xe chở rác phải phục vụ
tận sân sau trong các tồ nhà lớn, giá phải trả tăng thêm 4,92 USD/tháng..
Phí thu gom rác thải được tính dựa trên khối lượng rác thải,theo cách này có thể
hạn chế đáng kể lượng chất thải phát sinh.
Tất cả chất thải rắn được chuyển đến bãi rác với giá là 32,38 USD/tấn rác. Để
giảm giá thành thu gom rác, thành phố cho phép nhiều đơn vị cùng đấu thầu việc
thu gom và chuyên chở rác.
Table 1
Container Size

Pickups Per Week
One

Six

40 Gallon Can

$14.17

$84.97

1 Cubic Yard

$44.59

$214.27

2 Cubic Yard

$67.82

$327.92

3 Cubic Yard

$95.45

$433.95

4 Cubic Yard

$120.76

$576.15

6 Cubic Yard

$158.03

$785.83

Giá rác thải được trình bay ở bảng 1.
Ngồi biện pháp thu gom tiền dựa trên khối lưự«ng rác thải, một số biện pháp
giảm thiểu nguồn chất thải như ủ phân tại các hộ gia đình cũng được ban quản lý
chất thải thành phố khuyếnh khích. Để thực hiện tốt vấn đề trên, cư dân được cung
cấp:
-

Kiến thức về phân bón sinh học thơng qua các lớp học, các buổi hội thảo

-

Sổ tay chế biến phân bón (2,5 USD)

-

Thùng ủ phân sinh học (giảm giá, 35 USD/thùng)

1


4

Thành phố cịn khuyến khích cư dân tham gia chương trình giảm thiểu nguồn thải
thực vật và xem đây là chiến lược quan trọng. Phương pháp tiến hành gồm: chôn,
phủ chất thải thực vật dưới các lớp đất. Phương pháp trên khá đơn giản, một phần
làm tăng độ màu mở, chất dinh dưỡng cho đất. Tuy nhiên chỉ có 5% cư dân hứa
thực hiện chương trình này
Chương trình tái sử dụng, tái sinh chất thải:
Tái sinh chất thải là một trong những biện pháp được ưu tiên không chỉ nhằm
giảm thiểu chất thải tại nguồn mà cịn đóng góp quan trọng đến nhu cầu phát triển
kinh tế của các quốc gia.
Tái sinh được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lãnh vực và nhiều ngành công nghiệp
do mang lại một số lợi ích như:


Bảo tồn nguồn lợi sản xuất, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, giảm nhu cầu
sử dụng nguyên liệu thô cho sản xuất



Ngăn ngừa sự phát tán những chất độc hại vào môi trường



Cung cấp nguồn nguyên vật liệu có giá trị cho cơng nghiệp



Kích thích phát triển những quy trình cơng nghệ sản xuất sạch hơn



Tránh phải thực hiện các quy trình mang tính bắt buộc như xử lý hoặc chơn
lấp chất thải
Cơng nghệ tái sinh có tính chất quyết định sống còn đối với nền kinh tế của các
quốc gia. Các báo cáo thông tin kinh tế của Mỹ cho thấy: Đất nước này hiện đang
có 56.061 nhà máy, cơ sở tái sinh, tái sử dụng chất thải với g thu nhập hàng năm
lên đến 236 tỉ đô la.
Các nghiên cứu trước đây cho thấy công nghệ tái sinh chất thải tập trung hơn 50%
vào ngành công nghiệp mũi nhọn: Giấy (giấy in, bìa carton, gấy trắng), bột sắt,
nhựa, đúc sắt thép. Trong đó cơng nhân ngành giấy chiếm 139.375 người, hàng
năm nhu thập khoảng 49 tỉ đô la, ngành nhựa là 178.700 người, thu nhập khoảng
28 tỉ đô la;
Ngành sắt thép bao gồm 126.313 người , thu nhập khoảng 16 tỉ đô la.
Khoảng 60 triệu tấn chất thải, 37 triệu tấn giấy, 7 triệu tấn kim loại ngoài sắt, 3
triệu tấn nhựa và thủy tinh được tái sinh ở Mỹ mỗi năm.

1


5

Trên thế giới hiện nay, do tốc độ phát triển dân số tăng nhanh dẫn đến tỉ lệ phát
sinh chất thải rắn càng cao, các nguồn tài nguyên: gỗ, khoáng sản có khuynh
hướng cạn kiệt. Theo tính tốn, nguồn chất thải rắn đơ thị về thủy tinh và giấy có
khả năng cung cấp 95% và 73% nhu cầu cho các quốc gia.
Chất thải, đặc biệt là chất thải đô thị có thể được tái sử dụng lại, rất nhiều nổ lực
được đề nghị nhằm tái sử dụng rác, song vẫn chưa đạt hiệu quả cụ thể với nhiều
nguyên nhân sau:
1.
2.
3.

Kém chất lượng và nhiễm bẩn hơn so với sản phẩm chính hiệu
Khơng chắc chắn về nguồn cung cấp ngun liệu và biến động về giá cả
Các phương pháp kiểm tra chất lượng khơng được phát triển hồn chỉnh so
với các sản phẩm chính hiệu
Nhìn chung, các giải pháp tái sinh áp dụng cho các đô thị bao gồm:

-

Thu gom tại nguồn
Thu gom bên lề đường
Các trung tâm drop op
Các trạm vận chuyển vật liệu
Các công ty, cơ sở chế biến vật liệu
Các cơ sở khôi phục lại đồ trang sức

Các công ty chế biến chất thải.
Trung tâm drop op là mơ hình điển hình trong các giải pháp tái sinh: Các trung
tâm này cần dược thiết kế, bố trí rộng khắp dựa vào dân số, số lượng vật liệu tái
chế.
Một dạng khác áp dụng cho việc tái sinh chất thải là các cơ sở tái chế vật liệu.
Trong trường hợp này, vật liệu được phân loại bởi các biện pháp cơ khí và cần
nhiều nhân cơng.

2.1 Nguồn ngun liệu tái sinh
1.

NHỰA:

1


6

Nhựa là nguồn nguyên liệu quan trọng cần thiết phải tái chế, tuy nhiên tái sinh
nhựa cịn gặp nhiều khó khăn do các loại nhựa cịn trộn lẫn rất khó phân biệt loại
nhựa này và nhựa khác, hơn nữa một số loại nhựa chất lượng kém có khuynh
hướng dễ bị chảy.
Nhựa thu gom bao gồm:
•

Các chai nhựa loại 1,2

•

Chai nước giải khát

•

Chai xà bơng

•

Chai nước hoa

•

Bình chứa sữa hoặc nước

•

Chai nhớt

•

Dép nhựa, ống nước, đồ dùng gia dụng
Cơng nghiệp sản xuất nhựa thường có các ký hiệu riêng dưới đáy các chai nhựa để
phân biệt giữa các loại nhựa có thể tái sử dụng được với các loại nhựa khác. Ký
hiệu thường được biểu thị như sau:

/>ecycle/guides/cryptic.html />tp://www.obviously.com/recycle/guides/cryptic.html />ycle/guides/cryptic.html

Loại 1 và 2 , sử dụng tốt để chứa mẫu, loại 4 thường sử dụng để chế tạo các túi,
loại 7 cho nhựa được phối trộn, khơng có khả năng tái chế.
Các túi nylon thường không được tái chế (mã B), chúng được thu nhận chủ yếu về
vấn đề vệ sinh môi trường.

Các vật liệu nhựa khác như: đồ chơi, rổ nhựa, áo đi mưa, thùng rác, và một số sản
phẩm khác như đĩa compact, băng video, đĩa máy tính … được chế tạo từ những
vật liệu hỗn tạp do vậy không được tái chế trừ khi các bộ phận được tháo rời, phân
loại.

1


7

Hiện nay, ở Mỹ, số lượng các công ty quản lý và tái chế các chai nhựa cao gấp 6
lần so với năm 1996, trong đó loại nhựa HDPE được xem là nhựa tái sinh được ưa
chuộng nhất. Năm 1997, gần 1 tỉ pounds các chai nhựa được tái chế, tăng 4% so
với năm 1996.(Source: American Plastics Counsel}
2.Thủy tinh, lon thiếc, lon nhôm và nữ trang
Thủy tinh, thiếc, nhôm, sắt rất dễ để nhận biết và tái chế. Các chai thủy tinh trộn
lẫn với các các loại thủy tinh khác như: Kính cửa, bóng đèn, gương soi, đồ trang
trí thủy tinh, dụng cụ phịng thí nghiệm thích hợp cho tái chế. Riêng thủy tinh màu
hổn tạp hầu như khơng có giá trị và thủy tinh vỡ rất khó để phân loại.
Trong q trình phân loại khơng cần thiết phải khử nhản khi tái chế, nước là nguồn
nguyên liệu cần thiết đủ để rửa sạch và loại bỏ mùi.
Không giống như các chai nhựa, quá trình tái chế thủy tinh và kim loại diễn ra ở
nhiệt độ cao do vậy dễ dàng khử ơ nhiễm. Các mẫu nhơm vụn có thể tận dụng để
tái chế.Riêng đối với vỏ chai:.Chu kỳ sử dụng là 10 – 20 lần cho mỗi vỏ hộp
Tính riêng ở Mỹ, 1998 khoảng 35% các chai, bình, lọ thủy tinh được tái chế, trong
đó 41% chai lọ trên được sản xuất tại chính nước Mỹ. Source: The Glass
Packaging Institute

Thủy tinh có thể được tái chế với số lần không hạn chế

1


8

Tận dụng 30% năng lượng so với chế tạo bằng thủy tinh mới

Năng lượng tiết kiệm từ việc tái chế một chai thủy tinh sẽ thắp sáng một b
đèn 100 W trong vòng 4 giờ.

Thủy tinh cần thời gian rất dài để phân hủy, do vậy việc thải bừa bải chai lọ h
nay sẽ làm ảnh hưởng đến cảnh quan cho đến năm 3000

1


9

Hộp chứa vô trùng:(hộp nước uống, sửa đậu nanh)
Các hộp vuông chứa chất lỏng gọi là aceptic. Chúng được làm từ các lớp nhựa,
kim loại hay giấy. Công nghệ . aceptic chi hàng triệu đô la cho việc giáo dục cộng
đồng liên quan đến việc giáo dục ý thức vệ sinh và tiết kiệm của người dân
3. Giấy
Phần lớn các loại giấy đều được tái chế, đem lại lợi ích thiết thực từ hơn thập kỷ
qua.Việc tái chế giấy ngày nay không ngừng phát triển. Giá của bột giấy đã gia
tăng liên tục trong nhiều năm gần đây thúc đẩy xây dựng nhiều nhà máy tái chế
giấy thải.

50% recycled paper,
35% post-consumer.

Soy-based inks.

1


10

Chúng ta đã sử dụng trên 50.000 tấn giấy/năm

Tái chế 1 tấn giấy có thể tiết kiễm được 0,4 hecta rừng

1


11

Mỗi năm, nước Mỹ thải tổng giấy viết và giấy văn phịng có thể xây 1 bức tườ
cao 12 feet, trải dài từ losageles đến Thành Phố Newyork. 34,2 % rác thải l2 gi

Các loại giấy tái chế:
-

Giấy sạch (mới)

-

Thư

-

Tạp chí

-

Hộp thức ăn

-

Phiếu dự thưởng

-

Bao bì chứa ngũ cốc

-

Giấy điện tốn

-

Giấy carton

-

Bìa thư đã sử dụng

-

Hộp giấy lụa

-

Sổ tay điện thoại

-

Giấy phủ
Giấy trắng (văn phòng): là loại giấy thải phổ biến tại các văn phòng. Đây là loại
giấy trắng, sạch sử dụng trong in ấn và photocopy. Hiện nay giấy thải thu gom ở
các văn phòng thường được tái chế trộn lẫn với các loại giấy hỗn tạp khác. Giấy

1


12

hỗn tạp bao gồm các tạp chí, báo, giấy gói, bưu kiện , bìa thư... Loại giấy này cần
được giũ sạch, làm khơ trước khi đưa đi tái chế.
Bìa carton thu nhận chủ yếu từ các siêu thị hay các trung tâm thương mại lớn được
tái chế tại các cơ sở sản xuất hoặc các nhà máy tái sinh chất thải, tuy vậy các bìa
vỏ bánh, thực phẩm thường khơng được tái chế. Một vài sổ điện thoại làm từ các
chất liệu đặc biệt, có khả năng tự hủy trong nước, trong khi các sổ điện thọai sử
dụng các vật liệu khác có tính chất khác biệt ảnh hưởng đến quá trình tái sinh .
Các bao bì thực phẩm, sữa thường được phủ nhựabên trong khó thích hợp cho việc
tái sinh, tuy vậy, một số đơn vị tái sinh vẫn thu nhận sản phẩm này để tái chế.
Giấy không được tái sinh: Giấy không được tái sinh thường là giấy tạp bị nhiễm
bẩn bởi thực phẩm, giấy sáp, vỏ nước giải khát, giấy tẩm dầu, giấy carbon, giấy
nhản. Nhìn chung giấy không được tái chế là các loại giấy bị ô nhiễm bởi thực
phẩmhay phủ các lớp nhựa.
4.

Tủ lạnh củ, máy điều hịa khơng khí, bơm nhiệt
Phần lớn các thiết bị điện trên chứa freon (Chlorinate fluorocarbon). Mỗi
phân tử CFC có thể phân hủy trên 100.000 phân tử ozon, đẫn đến hiện tượng
thủng tầng ozon, gây bệnh ung thư da. Do vậy trước khi thải bỏ các thiệt bị điện
trên cần quan tâm đến khía cạnh ơ nhiễm. Khơng bao giờ cho phép một hệ thống
tủ lạnh rò rĩ được hoạt động, đồng thời các thiết bị hư hỏng cần được gởi đến nhà
máy hoặc các cơ sở sửa chữa, tái chế.
Pin thải sử dụng trong các thiết bị điện tử, điện thoại, radio…, có chứa Cd, Ni, gây
nguy hại đến sức khỏe con người. Ở nhiều địa phương thường ngăn cấm việc thải
pin vào trong bãi rác. Trong các nước phát triển, chất thải phải tuân theo một số
luật cụ thể các pin thải có nhản ghi rõ như sau:

1


13

Battery contains Nickel and Cadmium -- must be
recycled or disposed of in accordance with local
laws.
Call 1-800-8BATTERY for recycling information.

RBRC,công ty tái chế pin là một tập đồn cơng nghiệp thúc đẩy việc tái sinh pin.
Các công ty trên yêu cầu người tiêu dùng gửi trực tiếp các pin thải chứa Cd, Ni
qua đường bưu điện (chứa trong bao nilon sau đó dán kính).
5.

Chất thải thực vật
Chất thải thực vật bao gồm:

-

Thực vật

-

Cỏ

-

Gỗ

-

Lá cây

-

Nhánh cây
Tại califoronia, chất thải thực vật được thu gom riêng trong những thùng chứa, sau
đó chuyên chở đến cơng ty chế biến phân bón, Giá 1 tấn chất thải thực vật là 12,6
USD.
Như vậy, nếu phân loại, thu gom riêng rác thải thực vật, giá 1 tấn chất thải thực vật
rẻ hơn chất thải tổng hợp, có thể tiết kiệm được 20 USD/tấn (so sánh 12,16 USD
và 32,18 USD).

1


14

5. Chất thải nguy hại
Chất thải trong thành phố bao gồm:dầu thải, sơn thải, phân bón, dung mơi làm
sạch, chất ăn mịn, pin. Các chất nguy hại có tính chất như sau;
-

Dễ cháy nổ

-

Chất thải lây nhiễm

-

Chất thải phóng xạ

-

Chất thải cực kỳ nguy hại

-

Chất thải nguy hại từ kinh doanh thương mại hoặc các hoạt động phi lợi nhuận
Nhìn chung, các chất thải nguy hại cần được phân loại, thu gom riêng sau đó vận
chuyển đến các cơng ty xử lý chuyên biệt.
2.2 Chu trình xử lý rác
Quá trình xử lý rác được tiến hành như sau: phần lớn các vật liệu tái chế là giấy,
vật liệu không nhiễm từ (VD : nhôm), các vật liệu nhiễm từ như sắt thép, thủy tinh
được phân loại, tách riêng. Giấy có thể được phân loại bằng tay trong quá trình di
chuyển chất thải đô thị dọc trên băng tải, kế tiếp các máy cắt hoạt động có nhiệm

vụ cắt vụn vật liệu, các vật liệu nhiễm từ có thể được lấy ra bằng cách sử dụng một
thiết bị phân loại bằng từ. Riêng các lốp xe ô tô, xe tải thải bỏ sau khi cắt vụn được
sử dụng làm nguồn nguyên liệu thô cho sản xuất trong các nhà máy bê tông nhựa
đường.
Các phương pháp xử lý rác thông thường:
Xử lý rác thải bằng phương pháp cơ học
Phương pháp cơ học được áp dụng dựa theo nguyên lý trong lực, quán tính, từ
tính, lực đẩy archimede.
a.Giảm kích thước
Đây là phương pháp xử lý sơ bộ trước khi đưa qua các quá trình xử lý kế tiếp
(sàng, thổi đốt, ủ) , Giảm kích thước được thực hiện bằng các phương pháp như:
dập búa, cắt, xé, băm, nghiền.với mục đích làm cho kích thước rác đồng nhất thích
hợp cho các hoạt động vận hành ở các thiết bị xử lý kế tiếp.

1


15

Giảm thể tích rác bằng q trình nén (ép rác): Ép rác giữ vị trí quan trọng trong
suốt q trình quản lý rác. Kỹ thuật ép rác được tiến hành tại các vị trí: thu gom,
tồn trữ, vận chuyển và xử lý, rác cịn được ép gọn trước khi chơn hoặc ép để đạt tỉ
trọng cao (tỉ trọng lớn hơn 1) sau đó đổ xuống biển.
Tuỳ theo mục đích sử dụng mà ta chọn máy ép có áp lực thấp hay cao, máy ép áp
lực thấp thường đặt tại các căn hộ tập thể , các khu thương mại nhằm ép, thu hồi
giấy vụn, giấy carton. Còn máy ép áp lực cao dược dùng đế ép các khối rắn có đủ
kích cở hoặc ép rác đến tỉ trọng lớn hơn 1
Nghiền rác: Nghiền rác có ý nghĩa quan trọng trong các hệ thống xử lý rác vì tạo
dược sự đồng đều, cần thiết để thu rác có kích thước nhõ hơn 5 cm, thích hợp cho
xử lý kế tiếp. Các máy nghiền phổ biến hơn cả là máy nghiền bi, nghiền thanh và

nghiền dao
Máy cắt:kết hợp cắt bằng lưỡi quay chứa nhiều dao quay với tốc độ cao có nhiệm
vụ chặt vụn các vật liệu có đặc tính dịn, dể gãy
Máy búa: Các búa cấu tạo bằng thép hợp kim chịu mòn, va đập. Các búa này
được nối linh động, khớp nối lỏng vào một trục quay hoặc một dĩa quay bằng thép.
Khi làm việc, búa bị kéo căng nhờ lực ly tâm đập vào rác. Hoạt động đập xé tiến
hành liên tục cho đến khi rác bị vỡ vụn, rơi ra.
b. phân loại rác
Phân loại – tái sử sụng các sản phẩm rác tái chế đóng vai trị rất quan trọng trong
kế hoạch quản lý chất thải rắn. Chúng ta càng tái chế được nhiều rác thì càng ít
phải tìm kiếm các biện pháp xử lý chơn thải thích hợp, đặc biệt khi bãi chôn lấp
thường được xây dựng xa trung tâm thành phố. Giảm bao bì, sử dụng sản phẩm
có thể tái chế, giáo dục thị hiếu người tiêu dùng, và nâng cao ý thức sử dụng lại
chất thải sẽ giảm đáng kể lượng chất thải trong tương lai.
- Phân loại bằng tay
Là phương pháp hữu hiệu nhất được áp dụng ngay tại nguồn thải. Ở các nước tiên
tiến, các loại rác khác nhau được cho vào các thùng chứa riêng biệt để dể xử lý
hoặc tái sử dụng.
Phân loại theo kích thước
Là q trình phân loại hỗn hợp các loại vật liệu có kích thước khác nhau thành hai
hay nhiều loại vật liệu có cùng kích thước, sử dụng các loại sàng có kích thước
1


16

khác nhau. Thơng thường q trình phân loại có thể phân loại trên các vật liệu ướt
hoặc khơ. Q trình sàng, rung cịn dùng tách rác có các trọng lượng riêng khác
nhau. Rác nặng sẽ chuyển động xuống lớp dưới còn rác nhẹ nổi lên trên.
Các thiết bị thường sử dụng là các loại sàng rung và sàn có dạng trống quay. Loại

sàng rung được sử dụng khi các loại vật liệu tương đối khô như là kim loại, thủy
tinh. Loại sàng trống quay dùng để tách các loại giấy carton và giấy vụn đồng thời
bảo vệ được tác hại máy nghiền do các loại vật liệu có kích thước lớn.
Phân loại bằng điện trường và từ tính
Dựa vào tính chất điện từ và từ trường của các loại vật liệu chứa trong thành phần
chất thải rắn. Phương pháp nay được sử dụng phổ biến khi tiến hành tách ly các
kim loại màu và kim loại đen. Phương pháp phân loại bằng tĩnh điện được áp dụng
để phân loại bằng nhựa và giấy dựa vào sự khác nhau về sự tích điện bề mặt của
hai loại vật liệu này.
Phân loại theo trọng lượng
Phương pháp này được sử dụng rộng rãi dùng để phân loại các vật liệu có trọng
lượng riêng khác nhau. Phương pháp này được sử dụng để tách rời các loại vật
liệu từ quá trình cắt nghiền thành hai dạng khác nhau: dạng có trọng lượng riêng
như giấy, nhựa, các chất hữu cơ và dạng có trọng lượng riêng nặng như kim loại
nặng, gỗ, các loại vật liệu vơ cơ có trọng lượng riêng tương đối nặng.
Ap dụng phân loại dựa vào khơng khí theo ngun tắc: dịng khơng khí đi từ dưới
lên trên và các vật liệu nhẹ sẽ được tách rời khỏi các vật liệu có kích thước nặng
hơn.

2.

Tóm tắt đặc điểm quy trình kỹ thuật của hệ thống phân loại rác tái chế

1


17

1.

Sàn tiếp nhận rác: có nhiệm vụ tiếp nhận rác tái chế.
Từ sàn tiếp nhận, rác được tải trên hệ thống băng chuyền và đưa đến thiết bị
phân loại.

Bă
ng tải
tiền
phân
loại
vật liệu
khơng
có khả
năng tái
1


18

chế hay cịn đóng trong bao bì sẽ được cơng nhân nhặt tay loại bỏ ra ngồi
hệ thống sau đó gởi trở lại bãi rác. Các công nhân nhặt những mẫu giấy
carton lớn, scrap (mãnh vụn), các mãnh vụn kim loại, và đưa chúng xuống
cầu trượt, mỗi cầu trượt dẫn đến một kho, tại đây các sản phẩm phân loại
được trử lại cho đến khi đóng kiện.

3.Thiết
bị sàn
cấp 1:
sau khi
rác qua
băng tải

1


19

vật liệu sẽ đến thiết bị sàn cấp một. Tại đây các mảnh vở thuỷ tinh, cỏ, đất,
mảnh vụn giấy và những vật có kích thước nhỏ lọt qua mắt lưới sẽ được
tách ra. Các vật liệu lớn được giữ lại trong hệ thống để phân loại tiếp
theo.Các vật liệu này được chuyển đến máy ép ép chung với rác sinh hoạt
và đem chôn ở bãi chôn lấp

1


20

4.Thiết bị phân tách nghiêng: các vật liệu còn lại có kích thước lớn hơn sẽ
đi vào thiết bị phân loại nghiêng có độ dốc. Thiết bị hoạt động dựa vào
trọng lực và tỉ trọng , nhằm tách chai, lon nhựa và giấy thải. Do thiết bị là
băng tải có độ nghiêng và giao động ngang nên các thành phần khác như
lon nhựa, chai sẽ rơi ra băng tải bên cạnh, cịn lại giấy sẽ dính trên băng tải
có độ nhám và được chuyển đến khu vực phân loại giấy. Như vậy sau công
đoạn này vật liệu tách làm hai dòng chai nhựa và giấy.

1


21

5.Băn

g tải
điện
từ,
Nam
châm
với từ
tính
cao sẽ
tự
động
tách
các
ngu
n liệu
làm
bằng
kim
loại
hay
hợp
kim và
đưa
chúng
trử
vào
kho
trước
khi
đóng
kiện.

Tại
đây
giấy
và
chai lọ
bao bì
sẽ đi
theo
băng
tải và
hai
hướng
1


22

khác nhau. Các lon nhôm, thuỷ tinh, nhựa không bị tác động bởi băng tải phân
nhiễm từ sẽ tiếp tục đi vào hệ thống phân loại tách nghiêng thứ hai (6).
loại có
độ
nghiên
g và đi
vào
băng
tải
phân
loại
thuỷ
tinh.

6.

Máy phân loại nghiêng (tách thủy tinh). Tại đây kết hợp cả hai hệ
thống phân loại: (1) dựa trên băng tải nghiêng để phân loại nguyên liệu theo
trọng lực và tỉ trọng; kết hợp với màng xích vịng. Nhờ đó có thể tách
mảnh thuỷ tinh ra khỏi lon nhơm, hoặc chai nhựa nhẹ hơn. Chai hay bình
thuỷ tinh do có trọng lượng nặng hơn nên sẽ đi qua màng xích, rơi vào sàn

1


23

7. Trạm phân loại thủy tinh: thuỷ tinh sẽ được công nhân phân loại theo màu:
không màu, màu xanh lá cây và màu nâu, sau đó đưa vào silo (8), tại đây thuỷ tinh
được nghiền và trử ở các boongke khác nhau tuỳ theo màu trước khi vận chuyển ra
thị trường tiêu thụ.

8.

Silo nghiền thuỷ tinh: Sau khi phân loại, thủy tinh màu được chuyển đến
các silo thủy tinh màu chuyên biệt và được trử cho đến khi vận chuyển đến nơi
tiêu thụ

9.

Bộ phận tách EDDY (tách lon nhôm): Lon nhôm và chai nhựa, các vật
liệu nhẹ được màng chắn dây xích giữ lại sẽ đi vào bộ phận tách Eddy. Công nghệ

1


24

này có thệ tự động tách lon nhơm và chai nhựa nhờ vào tích điện và các từ trường
khác dấu. Nhờ đó lon nhơm sẽ tách ra khỏi và đưa vào trử ở bunker tách riêng.

10.

Bộ phận phân loại nhựa
Sau khi thiếc, thuỷ tinh, nhôm đã được phân loại tách riêng các vật liệu còn lại
đưa vào khu vực phân loại nhựa để phân thành: chai nhựa PETE (mã số 1) như
chai nước khoáng, nước uống; nhựa HPDE màu tự nhiên (mã số 2) như bình đựng
sữa; nhựa HPDE có màu (mã số 2) như bình bột giặt hay bình nước trái cây. Trên
băng tải lúc này nếu cịn sót lại giấy thì chúng lại được chuyển về thiết bị phân loại
cấp 2 để phân loại giấy.

11.

Thiết bị phân loại giấy theo kích thước
Giấy sau khi qua băng tải từ sẽ đi vào thiết bị phân loại giấy cấp 2 để phân loại
giấy theo kích cở. Hoạt động tương tự như thiết bị phân loại giấy cấp 1, những

1


25

chất tạp sẽ được loại bỏ và giấy phân thành hai kích cở: loại nhỏ như bì thư và loại

lớn như giấy in.

12.

13.

Sàn phân loại giấy: Giấy được phân loại theo các dạng khác nhau (giấy
mới, bao bì, tạp chí, giấy hổn tạp, giấy trắng)và các chất ô nhiễm sẽ được loại bo
trong quá trình phân loại.

Kho tồn trữ rác trước khi đóng kiện
Mỗi loại giấy hay các sản phẩm phân loại khác được trử trong các kho chứa.
Trên ảnh là các giấy thải từ các kho dự trử theo hệ thống băng tải chuyển đến
nơi đóng kiện.

1