Giải nghĩa tục nghữ, thành ngữ lớp 5

Lớp

Các thành ngữ tục ngữ

Nghĩa của thành ngữ, tục Dạng bài

được đưa vào

ngữ

- Quê cha đất tổ

- Nơi quê hương bản quán,
nơi tổ tiên, ông cha đã từng
sinh sống.
BT LT&C (Đặt câu

5

- Nơi mình sinh ra và gắn với thành ngữ đã cho)

- Nơi chốn rau cắt rốn

bó máu thịt với nó.
- Chăm chỉ, cần mẫn, tần

- Chịu thương chịu khó

tảo làm ăn, không quản
ngại khó khăn.
- Mạnh dạn, táo bạo, có

- Dám nghĩ dám làm

nhiều sáng kiến và dám
thực hiện sáng kiến.
BT LT&C (Các thành
- Đoàn kết, thống nhất ý ngữ, tục ngữ bên nói
chí và hành động
lên tính chất gì của
người Việt Nam ta? )
- Quý trọng đạo lí và tình

- Muôn người như một
- Trọng nghĩa khinh tài

cảm, coi nhẹ tiền của.

(tài : tiền của)
- Uống nước nhớ nguồn

- Biết ơn những người đã
đem lại điều tốt đẹp cho
mình.
- Con người dù đi đâu xa

- Cáo chết ba năm quay đầu về

vẫn nhớ về quê hương,
không bao giờ quên gốcBT LT&C (Cho các
núi.

tích.
câu tục ngữ và các
- Trâu bảy năm còn nhớ chuồng.
nghĩa, chọn nghĩa
thích hợp cho mỗi tục
- Lá rụng về cội.
- Dù đi đâu xa cũng cũngngữ)
nhớ và tìm về quê cha đất
tổ.
- Gạn đục khơi trong

- Tách bạch giữa cái tốt và BT LT&C (Tìm các

- Gần mực thì đen, gần đèn thì
sáng.

cái xấu, loại bỏ cái xấu để cặp từ trái nghĩa trong
ủng hộ, khẳng định cái tốt các thành ngữ, tục
đẹp.
ngữ).

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Gần kẻ xấu bị ảnh hưởng,
tiêm nhiễm cái xấu; gần
người tốt thì học hỏi, tiếp
- Anh em như thể chân tay
thu được cái tốt, cái hay mà
Rách lành đùm bọc dở hay đỡ tiến bộ hơn.

đần.
- Khuyên anh chị em phải
biết yêu thương đùm bọc
nhau.
- Chỉ về tấm lòng con
người, tuy không giàu có
nhưng đối xử tốt với nhau.
- Tuy hình thức bên ngoài BT LT&C

- Hẹp nhà rộng bụng

(chọn từ

không đẹp nhưng tính nết thích hợp điền vào chỗ
tốt.
trống để hoàn chỉnh
- Đối xử tốt với mọi người, các thành ngữ)

- Xấu người đẹp nết
- Trên kính dưới nhường

đối với người trên thì kính
trọng, đối với người dưới
thì nhường nhịn.
- Ăn cốt để thưởng thức
món ăn: ăn ngon, có chất
lượng.
- Cuộc đời gặp nhiều vất

- Ăn ít ngon nhiều

- Ba chìm bảy nổi

vả.
- Nắng chóng trưa, mưa chóng
tối.

- Yêu trẻ, trẻ đến nhà;
kính già, già để tuổi cho.

- Việc nhỏ nghĩa lớn.

BT LT&C (Tìm các
- Kinh nghiệm về thời tiết: cặp từ trái nghĩa trong
Trời nắng có cảm giáccác thành ngữ, tục
nhanh đến trưa, trời mưa có ngữ).
cảm giác nhanh đến tối.
- Có lòng thương yêu kính
trọng mọi người sẽ được
mọi người quý mến và gặp
tốt lành.
- Việc tuy nhỏ nhưng có ý

nghĩa về tinh thần, tìnhBT LT&C (Tìm từ trái
cảm lớn.
nghĩa thích hợp điền
- Áo rách khéo vá, hơn lành
vào chỗ chấm).
vụng may.
- Đề cao sự khéo léo

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Thức khuya dậy sớm.

- Muôn người như một.
- Chậm như rùa
- Ngang như cua
- Cày sâu cuốc bẩm

- Vất vả, cần cù, chăm chỉ
làm ăn
- Mọi người đều đoàn kết
một lòng.
- quá lề mề, chậm chạp
BT chính tả

(Điền

tiếng
- Rất ngang bướng,
nói có ua hoặc uô vào chỗ
năng cư xử khác lẻ thường, trống trong các thành
khó thống nhất ý kiến.
ngữ )
- Chăm chỉ, cần cù lao
động trên đồng ruộng
- Đạt được điều mình

- Cầu được, ước thấy

- Năm nắng, mười mưa
- Nước chảy đá mòn

thường mong mỏi, ước ao
- Trải qua nhiều vất vả, khó BT chính tả
khăn
- Kiên trì, nhẫn nại sẽ

thành công
- Lửa thử vàng, gian nan thử - Khó khăn là điều kiện thử
sức.
thách và rèn luyện con
người.

(Điền

tiếng
có ưa hoặc ươ vào chỗ
trống trong các thành
ngữ, tục ngữ.)

- Người ở khắp nơi đoàn

- Bốn biển một nhà

kết như người trong một
nhà, thống nhất về một
khối.
BT LT&C

- Kề vai sát cánh

- Đồng tâm hợp lực, cùng với một trong những
thành ngữ đã cho)
chia sẻ gian nan giữa

- Chung lưng đấu sức

những người cùng cgung
sức gánh vác công việc
quan trọng.

- Đông như kiến

- Rất đông người

- Gan như cóc tía

(Đặt câu

BT chính tả (Tìm
tiếng có chứa ia hoặc
iê thích hợp với mỗi
- Gan góc, không biết sợ chỗ trống trong các
hãi
thành ngữ)
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Ngọt như mía lùi

- Rất ngọt / Nói ngọt ngào,
dễ nghe, dễ lọt tai.
- Trải qua nhiều vất vả gian

- Lên thác xuống ghềnh

- Góp gió thành bão
- Nước chảy đá mòn

truân và nguy hiểm
- Góp nhiều cái nhỏ yếu sẽ
được cái lớn mạnh.
BT LT&C (Tìm trong
- Bền bỉ, quyết tâm thì việc các thành ngữ, tục ngữ
dù khó đến mấy cũng làm các từ chỉ sự vật, hiện
xong.
tượng trong thiên
- Kinh nghiệm trồng trọt: nhiên).
khoai ưa đất lạ (đất chưa

- Khoai đất lạ, mạ đất quen.

trồng khoai), mạ ưa đất
quen (đất đã gieo mạ nhiều
lần)
- Khi thiếu đói hoạn nạn

được giúp đỡ kịp thời dù
- Một miếng khi đói bằng một ít dù ít ỏi cũng đáng quý

gói khi no.
gấp nhiều lần được cho khi
đ khi đã no đủ, yên ổn.
- Đoàn kết là sống, chia rẽ là - Khuyên chúng ta phải
chết.
biết
đoàn
kết,
vì
đoàn
kết g
giúp ta có
sức mạnh để bảo vệ cuộc
rẻ làm
sống, chia rẻ sẻ
BT LT&C (Tìm từ trái
ta cô độc, yêú ớt, khó bảo nghĩa để viết vào chỗ
sống.
trống)

- Thắng không kiêu, bại không tồn được cuộc sống.
nản.

- Không kiêu căng trước

- Nói lời phải giữ lấy lời

những việc mình làm
được, không nản chí trước

Đừng như con bướm đậu rồi lại khó khăn, thất bại.
bay.
- Khuyên mọi người phải
biết giữ lời hứa
- Tốt gỗ hơn tốt nước sơn
Xấu người đẹp nết còn hơn đẹp
người.
- Đề cao phẩm giá hơn
hình thức bên ngoài
- Có mới nới cũ

- Bội bạc, thiếu tình nghĩa;
có cái mới, người mới thì
quên cái cũ, người cũ.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Xấu gỗ, tốt nước sơn.
- Bên ngoài hào nhoáng,
bóng bẩy mà bên trong
- Mạnh dùng sức, yếu dùng không ra gì.
mưu.
- Một kinh nghiệm cầm
quân đánh giặc: bên mình
yếu thì phải dùng mưu kế.
- Muốn sang thì bắc cầu kiều
Muốn con hay chữ thì yêu lấy
thầy.
- Bầu ơi thương lấy bí cùng
- Khuyên mọi người phải

Tuy rằng khác giống nhưng có tinh thần đoàn kết,
chung một giàn .
thương yêu nhau.
- Núi cao bởi có đất bồi Núi
chê đất thấp núi ngồi ở đâu.

- Nực cười châu chấu đá xe
Tưởng rằng chấu ngã, ai dè xe - Không được chủ quan,
nghiêng.
xem thường người khác.
- Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải - Khuyên những người có BT LT&C (Điền vào ô
thương nhau cùng.
cùng một mối quan hệ phải chữ theo gợi ý) có
tinh thần đoàn kết,

- Cá không ăn muối cá ươn thương yêu nhau.
Con cưỡng cha mẹ trăm đường
con hư.
- Con cái phải nghe lời dạy
- Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
bảo của cha
mẹ, nếu không
Ăn khoai nhớ kẻ cho dây mà sẽ hư hỏng.
trồng.
- Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Ăn gạo nhớ đâm xay dần sàng.
- Khuyên người ta phải nhớ
ơn những người đã mang
- Lên non mới biết non cao

lại hạnh phúc, sung sướng
Lội sông mới biết sông nào cạn cho mình.
sâu.
- Nói chín thì nên làm mười

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Nói mười làm chín, kẻ cười - Trải nghiệm cuộc sống
người chê.
nhiều sẽ có nhiều hiểu biết
và kinh nghiệm trong
- Uốn cây từ thuở còn non cuộc sống.
Dạy con từ thuở hãy còn ngây
th
ơ.
- Nước lã mà vã nên
Tay không mà nổi cơ đồ mới
ngoan.
- Con có cha như nhà có nóc
Con không cha như nòng nọc đứt
đuôi.
- Khuyên người ta phải
thực tế bắt tay vào công
việc chứ không chỉ nói
suông.
- Khuyên ta dạy con từ lúc
còn nhỏ.
- Từ tay không mà mà dựng
nổi cơ đồ mới thật tài giỏi,

ngoan cường.
- Đề cao vai trò của người
cha đối với con cái:
Con cái có cha thì được
che chở, đùm bọc, không có
cha sẽ côi cút, khổ sở.


- Trai mà chi, gái mà chi

- Con trai hay con gái đều

Sinh con có nghĩa có nghì là quý, miễn là có tình nghĩa,
hơn.
hiếu thảo với cha mẹ (quan BT

LT&C (Em hiểu

- Nhất nam viết hữu, thập nữ niệm đúng).
viết vô.
(Một trai đã là có, mười nữ cũng

bằng không)
- Trai tài gái đảm.

mỗi thành ngữ, tục
ngữ sau như thế nào?
- Chỉ có một con trai cũng Em tán thành với
được xem là đã có con, có
câu a hay câu b)

mười con gái cũng xem
như chưa có con (quan
niệm sai).

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Trai thanh gái lịch.
- Trai gái đều giỏi giang,
đẹp đôi vừa lứa.
- Trai gái thanh nhã, lịch
sự.
- Lòng thương con vô bờ

- Chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo con bến, đức hy sinh, nhường nhịn của người mẹ.
lăn.

ngữ, tục ngữ sau nói

- Nhà khó cậy vợ hiền, nước
loạn nhờ tướng giỏi.
- Giặc đến nhà, đàn bà cũng
đánh.

BT LT&C (Mỗi thành

- Phụ nữ giỏi giang, đảm lên phẩm chất gì của

đang, giữ gìn sự yên

ấm

cho gia đình.

người phụ nữ
Nam?).

Việt

- Phụ nữ dũng cảm, anh
hùng.
- Lớp trước già đi có lớp

- Tre già măng mọc

sau thay thế.
- Trẻ lên ba đang học nói,

- Trẻ lên ba, cả nhà học nói.

khiến cả nhà vui vẻ nói BT

- Trẻ người non dạ

theo.
thành ngữ, tục ngữ với
- Còn ngây thơ dại dột, nghĩa (đã cho) thích
hợp.

- Tre non dễ uốn

chắn.
- Dạy trẻ từ lúc còn nhỏ sẽ

LT&C:

chưa biết suy nghĩ chín

dễ hơn.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Chọn