CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT SỮA CHUA
Mục lục
1.Sơ lược về sữa chua
2.Quy trình sản xuất sữa chua
1. Nguyên liệu
2. Giống vi sinh vật
3. Quy trình công nghệ sản xuất sữa chua
4. Các biến đổi diễn ra trong quá trình sản xuất sữa chua
III. Tiêu chuẩn chất lượng của sữa chua
1.Sơ lược về sữa chua
Sữa chua (yaourt hay yogurt) là
sản phẩm lên men lactic từ sữa.
Yaourt truyền thống ( set type)
Yaourt dạng khuấy (stirred type )
Yaour uống ( drinking type ) hay yaourt dạng lỏng
Yaourt lạnh đông ( frozen type )
Yaourt cô đặc ( concentrated yaourt)
Yaourt béo (Fat yourt)
Theo hàm lượng chất béo có
trong sản phẩm
Yaourt “bán gầy” (Partially skimmed
yaourt)
Yaourt gầy (Skimmed yaourt)
II. Quy trình sản xuất sữa chua
1. Nguyên liệu
●Sữa tươi
●Sữa bột dưới dạng
sữa hoàn nguyên
●Sữa cô đặc
●Sữa tái chế
1. Nguyên liệu
●Hai chỉ tiêu quang trọng trong nguyên liệu sữa là hàm lượng chất
béo và chất khô không béo.
●Để tăng vị ngọt người ta bổ sung thêm đường
●Các loại đường trái cây được thêm vào thường dưới dạng puree
2. Giống vi sinh vật
Giống vi sinh vật
Loài
Vi khuẩn
Lactobacillus
L.delbrueckii, L.delbrueckii ssp lactis
L.delbrueckii ssp bulgaricus , L.helveticus
L.Acidophilus , L.casei, L.kefir
Lactococus
L.lactis ssp lactis, L.lactis ssp lactis var diacetylatis
L.lactis ssp cremoris
Leuconostoc
L.mesenteroides, L.mesenteroides ssp dextranicum
Stretococcus
L.mesenteroides ssp cremoris, S.thermophilus
Pediococcus
P.Pentosaceus, P.acidilactis, A.aceti
Acetobacter
Nấm men
Kluyveromyces
K.marxianus ssp marxianus, K.marxianus ssp bulgaricus, K.lactis, C.kefir, S.cerevisiae,
Candida
S.lactis
Saccharomyces
T.delbrueckii
Torulaspora
Nấm sợi
Geotrichum
G.candidum
● Để lên men sữa chua, dùng nhóm vi khuẩn lactic
đồng hình.
● Thường dùng 2 loại vi khuẩn lactic sau:
● Lactobacillus bulgaricus
● Steptococcus thermophilus
2. Giống vi sinh vật
Lactobacillus bulgaricus
Streptococcus thermophilus
●Chuẩn bị men cái sữa chua
●Sản xuất sữa chua
Sữa nguyên liệu
Đồng hóa 1
trộn-hòa tan
Gia to sơ cấp
Thanh trùng1
Làm lạnh 1
Ageing
Sữa thành phẩm
Gia to thứ cấp
Đồng hóa 2
Men cái
Trữ lạnh
Thanh trùng2
Đóng hợp
Làm lạnh 2
Lên men
Làm nguội
Tạo
Ra
Nhiều
Sản
Phẩm
3. Quy trình lên men truyền thống
●Nguyên liệu:
o 1 lon sữa đặc
o 2 bịch sữa tươi không đường
o 2 hũ sữa chua (vinamilk)
●Quy trình lên men:
Sữa nguyên liệu
Hòa trộn
Để nguội
Cấy men
Chiếc hũ
Sản phẩm
Làm lạnh
Lên men
Lên men lactic là quá trình lên men chủ yếu của các sản phẩm sữa chua.
Các phản ứng xảy ra trong lên men lactic:
Lactose Glucose + Galactose
Galactose Glucose
Glucose Acid pyruvic
Acid pyruvic acid lactic
Acid pyruvic andehyt acetic
Acid lactic là nhân tố đóng vai trò rất quan trọng trong việc đông tụ sữa do làm giảm pH môi
trường dẫn đến đông tụ casein và kết tủa ca
2+
4. Các biến đổi diễn ra trong quá trình sản xuất sữa chua
Acid lactic
Các sản phẩm phụ
Tạo nên mùi, vị đặc trưng cho
sản phẩm
III. Tiêu chuẩn chất lượng của sữa chua
● Các chỉ tiêu lý hóa
Yêu cầu
Các chỉ tiêu
Sữa chua trắng
Sữa chua trái cây
Hàm lượng chất khô tính theo % khối
> 24%
28 ± 1%
> 2,5%
2,5 ± 0,2%
> 11,6%
13 ± 0,5%
Độ pH
4,1 – 4,65
4 – 4,3
0
Độ nhớt tính bằng Cp ở nhiệt độ 10 C
≥ 5000 Cp
≥ 7000 Cp
-
> 14%
lượng
Hàm lượng chất béo tính bằng% khối
lượng
Hàm lượng đường tính bằng % khối
lượng
lúc rót hũ
Hàm lượng mứt dâu
4. Tiêu chuẩn chất lượng của sữa chua
● Chỉ tiêu vi sinh
Các chỉ tiêu
Yêu cầu
Tổng số tạp trùng
≤10.000 khuẩn lạc/g sản phẩm
Coliform
≤ 10 khuẩn lạc/g sản phẩm
Meo mốc
≤ 10 khuẩn lạc/g sản phẩm
E.coli
Không có
S. Aureus
Không có
Salmonella
Không có
III. Tiêu chuẩn chất lượng của sữa chua
Chỉ tiêu
Yêu cầu
Trạng thái
Mòn, đồng nhất, không tách lớp
Màu sắc
Màu đặc trưng của sữa hay từng loại trái cây
Mùi thơm đặc trưng của sữa chua hoặc loại hương liệu cho
Mùi
vào sản phẩm
Vò
Vò ngọt hơi chua, không có vò lạ
Một số ứng dụng của sữa chua
●Giảm béo: sữa chua giàu caxi là liều thuốc giảm béo kì diệu, còn
có khả năng bình ổn cholesterol trong máu.
●Trị bệnh hôi miện: sữa chua không đường giảm lượng chất
hydrogen sulphide.
●Tốt cho ruột
●Giúp chắc xương
●Tăng cường hệ miễn dịch
Tài liệu tham khảo
● Lê văn việt mẫn, công nghệ sản xuất các sản phẩm từ sữa và thức uống,
nxb đh quốc gia tp HCM,2004
● Địa chỉ wed:
o Tailieu.vn( quy trình lên men sữa chua; chế phẩm robiotic…)