Phân tích chân dung của một nhà lãnh đạo tài giỏi – ví dụ minh họa

PHÂN TÍCH CHÂN DUNG CỦA MỘT NHÀ LÃNH ĐẠO TÀI GIỎI
– VÍ DỤ MINH HỌA

Bài làm:
1- Phần mở đầu:
Ai cũng biết, lãnh đạo là người đứng đầu một quốc gia, một tổ chức, một công
ty …hay đơn thuần chỉ là người đứng đầu của một nhóm người, có vai trò định
hướng, dẫn dắt mọi người trong tổ chức đó thực hiện mục tiêu chung của tập thể
đã đề ra. Vì lẽ đó, có thể nói rằng sự thành công hay thất bại của tổ chức phụ
thuộc rất nhiều vào người lãnh đạo.


Lãnh đạo thì có rất nhiều, song không phải lãnh đạo nào cũng thực sự được
cấp dưới suy tôn, không phải lãnh đạo nào cũng dành được sự ngưỡng mộ và mến
phục của nhân viên. Đơn giản là vì không phải lãnh đạo nào cũng có đủ kỹ năng
và các tố chất cần thiết để trở thành một người lãnh đạo thành công.
Người lãnh đạo mà tôi muốn đề cập tới trong bài viết này từng là lãnh đạo trực
tiếp của tôi. Ông đã nghỉ hưu 2 năm về trước. Ông là Đoàn Văn Kiển – nguyên
Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Công nghiệp than - khoáng sản Việt Nam
(Vinacomin). Với chúng tôi - thế hệ những người đi sau ông khoảng 2 thập kỷ thì
ông quả là một “người hùng”, một nhà lãnh đạo tài năng, ông thực sự là một tấm
gương sáng cho chúng tôi học tập.
2- Giải quyết vấn đề:
Năm 1995, khi Tổng Công ty Than Việt nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp
Than - Khoáng sản Việt nam – Vinacomin) được thành lập – ông Kiển được bổ
nhiệm làm Tổng Giám đốc. Năm 2007, ông trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị
của Tập đoàn, ông nghỉ hưu năm 2010.

Từ mô hình Tổng Công ty với sản lượng than chưa đến 5 triệu tấn than
nguyên khai vào năm 1995, đến năm 2010 ngành than Việt nam đã vươn xa đến
con số trên 45 triệu tấn. Con số đó đã nói lên tất cả. Đời sống cán bộ công nhân

ngành than được cải thiện rõ rệt, mô hình Tổng công ty đã được chuyển thành mô
hình Tập đoàn kinh tế đa ngành trên nền sản xuất than, các lĩnh vực phát điện, sản
xuất xi măng, khai thác khoáng sản, cơ khí, thương mại, du lịch …đều phát triển
đồng đều. Vinacomin với doanh thu hàng năm đạt tới gần 70 ngàn tỷ đồng đã trở
thành một trong 5 Tập đoàn kinh tế lớn nhất của Việt nam. Vinacomin bây giờ


không chỉ dừng lại ở vùng than Đông Bắc nữa, mà đã vươn xa với sự nghiệp khai
thác Bau xit nhôm tại Tây Nguyên, khai thác tinh quặng đồng tại Lào Cai…Rồi
mở rộng đầu tư ra nước ngoài - đó là hợp tác khai thác khoáng sản tại Cộng hoà
dân chủ nhân Lào, Vương quốc Campuchia. Có thành quả đó, không ai có thể
quên sự đóng góp to lớn của ông Kiển.

Thật lạ lùng, một người như ông Kiển, hình như sinh ra để làm cán bộ.
Từng là du học sinh ngành mỏ tại Ba Lan đầu thập niên bảy mươi rồi về làm mỏ,
gắn trọn đời mình với sự nghiệp làm than. Cuộc đời ông có nhiều thăng trầm,
cung bậc đậm nhạt khác nhau…nhưng tình yêu mỏ trong ông thì có lẽ không bao
giờ cạn. Nó như một hòn than kíp lê chầm chậm cháy - mãnh liệt và bền bỉ. Đó là
phẩm chất của ông Kiển - vị lãnh đạo của chúng tôi và cũng chính là phẩm chất
của người thợ mỏ ngành than Việt nam.
2.1. Là nhà lãnh đạo có khả năng tạo tầm nhìn:

Là người có khả năng phân tích, tổng hợp vấn đề, suy nghĩ logic và sáng
tạo và và hơn thế nữa - tràn đầy nhiệt huyết với công việc, ông Kiển có khả năng
nhận thức, nắm bắt được các xu thế phát triển, những cơ hội và thách thức trong
tương lai đối với ngành than. Với khả năng thích nghi cao, nhạy bén và linh hoạt,
ông nắm bắt được sự thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh, phán
đoán được những xu hướng phát triển của thị trường, từ đó đưa ra các chiến lược
phát triển vững chắc, phù hợp với thực tế cho Tập đoàn.
Từ những năm đầu của thế kỷ 21, ông đã đưa ra ý tưởng làm cơ sở để xác

định định hướng chung phát triển ngành than Việt Nam với tầm nhìn đến 2025,
trong đó xác định rõ hướng đi mà ngành than cần triển khai trong tương lai:


- Phát triển kinh doanh đa ngành trên nền công nghiệp than trên cơ sở phát
huy tiềm năng, thế mạnh sẵn có như khai thác chế biến khoáng sản (ngoài
than) công nghiệp điện, xi măng, hóa chất, đóng tàu, du lịch, thương mại...
- Tích cực chuẩn bị và triển khai hoạt động đầu tư khai thác than ra nước
ngoài, trước mắt là các nước trong khu vực trên cơ sở tận dụng thế mạnh là
kinh nghiệm và công nghệ khai khoáng lâu năm của Tập đoàn
- Tăng cường, đẩy mạnh công tác thăm dò, nghiên cứu công nghệ và chuẩn
bị đầu tư khai thác bể than Đồng bằng Sông Hồng (Khoái Châu, Hưng Yên) để
tăng nguồn cung cho thị trường trong điều kiện nhu cầu về năng lượng toàn
cầu ngày càng tăng
- Chủ trương hoàn nguyên, thân thiện với môi trường......
Quả thực, những năm sau đó, Vinacomin đã phát triển theo đúng hướng đi
này và đã gặt hái được nhiều thành quả đáng kể.
Làm việc dưới sự điều hành của ông, cán bộ nhân viên chúng tôi luôn cảm
thẩy hào hứng và hết lòng cống hiến cho công việc bởi chúng tôi cảm thấy thuyết
phục rằng dưới sự lãnh đạo của Ban lãnh đạo Tập đoàn mà đứng đầu là ông Kiển
thì chắc chắn chúng tôi sẽ thành công, chắc chắn chúng tôi sẽ chạm tay vào cái
đích đã đặt ra. Thực tế đã chứng minh, Tập đoàn Vinacomin đã và đang ngày một
phát triển. Sau 15 năm hình thành và phát triển, Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam đã trở thành một trong những Tập đoàn kinh tế lớn của đất
nước và đang từng bước khẳng định tên tuổi của mình trong khu vực và trên thế
giới.
2.2. Là nhà lãnh đạo có khả năng truyền cảm hứng:


Với sự tự tin, lạc quan cùng với sự sẵn lòng chấp nhận hậu quả cho các
quyết định và hành động của mình, ông là người có khả năng khởi xướng các

hoạt động mới mẻ. Hơn thế nữa, ông có khả năng truyền cảm hứng cho người
khác, làm cho những người quanh mình bị những ý tưởng của ông thuyết phục,
tin tưởng rằng những viễn cảnh của Tập đoàn trong tương lai mà ông phác thảo ra
chắc chắn sẽ được hiện thực.
Ông là người có kiến thức uyên bác, am hiểu sâu rộng trên mọi lĩnh vực. Ông
có khả năng giao tiếp tốt, khả năng thuyết trình trước đám đông của ông có thể nói

là xuất chúng. Chính các thế mạnh đó đã giúp ông thành công trong việc truyền
cảm hứng cho những người đi theo mình. Ông có thể nói “vo” khoảng 2-3 giờ
đồng hồ song vô cùng khúc triết và mạch lạc, nội dung thuyết trình hiếm khi bị
trùng lặp. Ông biết chèn những tình huống hài hước trong bài thuyết trình của
mình làm cho người nghe cảm thấy lôi cuốn, không ai buồn ngủ và thiếu tập
trung. Những buổi giao ban hay hội họp của Tập đoàn, chỉ cần chứng kiến cảnh
cả hội trường im phăng phắc nghe ông nói về chiến lược phát triển, về triển vọng
của Tập đoàn trong tương lai, về những việc đã làm được cũng như những vấn đề
cần phải làm …mới thấy ông có sức cuốn hút như thế nào với nhân viên của
mình. Dường như khát vọng của người lãnh đạo tâm huyết đã có gần bốn mươi
năm gắn bó với ngành công nghiệp khai thác than đã được truyền tải đầy đủ sang
cho các cộng sự của ông, dù đó là người đã gắn bó với ngành than mấy chục năm
như ông hay chỉ là những cán bộ trẻ mới chỉ có vài năm công tác trong ngành
than.
2.3. Là người quyết định, dám chịu trách nhiệm:


Năm 1999, ngành than đứng trên bờ vực của sự khủng hoảng. Ông, chính
ông là người quyết định dừng sản xuất để xốc lại đội ngũ, để xem xét thấu đáo sự
“khủng hoảng thừa”, than sản xuất ra chỉ đổ đống, đống càng cao thì càng…hoàn
thành kế hoạch! Nhưng có biết đâu rằng, nền kinh tế thị trường không chấp nhận
một phía, có cung mà không có cầu, tiêu hao tiền bạc mà không làm nên lợi
nhuận cho đất nước thì coi như thất bại. Bình tĩnh, quyết tâm và quyết tâm cao,

ông cho họp tất cả ban lãnh đạo điều hành, thông qua Đại hội CNVC…và quyết
định …tạm ngừng sản xuất, ưu tiên tìm cách giải quyết vấn đề tiêu thụ hàng hoá
trước đã.

Sau này, cấp trên đã kiểm điểm ông về cái sự “đi trước” này thì ông bảo đã
chuẩn bị đầy đủ mọi điều kiện để nhanh chóng thích ứng với cơ chế thị trường,
hoàn toàn quyết định trên tinh thần tập thể, nằm từng bước tháo gỡ khó khăn,
từng bước chấn chỉnh và điều hành hệ thống sản xuất kinh doanh cho phù hợp
với tình hình mới. Vì vậy, ông sẵn sàng chịu trách nhiệm về quyết định dừng sản
xuất của mình.
2.4.Là nhà lãnh đạo có khả năng gây ảnh hưởng và thu hút người khác đi theo
mình:
Phải nói thêm rằng, ông Kiển là người có ảnh hưởng rất lớn tới những người xung
quanh, ông có khả năng thu phục, lôi cuốn các cộng sự, nhân viên đi theo mình để

thực hiện các mục tiêu chung của ngành. Nhìn cái cách ông say sưa thuyết trình một
cách hết sức tự tin bằng cách lập luận chặt chẽ, logic và đầy thuyết phục, mọi người đều
tin tưởng vào người lãnh đạo của mình cũng như tầm nhìn chiến lược của ông.


Đúng như Peter Drucker, tác giả của nhiều cuốn sách quản lý đã kết luận: “Yếu tố
cần thiết cuối cùng để lãnh đạo hiệu quả là sự tín nhiệm. Nếu không, sẽ không có người
theo bạn. Tín nhiệm nghĩa là tin chắc nhà lãnh đạo đó và những gì anh ta nói là một,
chính là tin tưởng sự nhất quán trong con người anh ta”.Thật quả là ông đã dành được
sự tín nhiệm lớn lao từ các cộng sự của mình. Tôi tin rằng, đó là một trong những bí
quyết đã giúp ông thành công trong cuộc đời công tác của mình.

Tuy là một cán bộ cấp cao, quyền uy lừng lẫy nhưng ông không lại là con
người cực kỳ giản dị và hoà đồng. Ông ưa cuộc sống tình cảm chan hòa giữa con
người với con người, giữa cấp trên với cấp dưới. Ngoài giờ làm việc, không hiếm

khi người ta thấy ông trò chuyện vui vẻ, thân thiện giữa đám đông nhân viên, ông
cũng hát, cũng nhảy múa cùng đám thanh niên vào những buổi liên hoan hay dạ
hội của công ty. Ông kể, có lần xuống công trường mỏ kiểm tra sản xuất vừa lúc
gặp những người thợ mỏ vừa tan ca. Vậy là, ông uống với họ một vài chén rượu
nhỏ. Mặt mũi họ đen nhẻm vì bụi than, chỉ có hàm răng trắng lóa và nụ cười sáng
lấp lánh của những người thợ bên gương than vì có dịp may mắn được uống rượu
với “ông Tổng Giám đốc”. Chẳng một chút màu mè, rất tự nhiên những cử chỉ
thân thiện của ông đã giúp ông gây được ảnh hưởng mạnh mẽ đối với những
người công nhân mỏ quanh ông. Chắc cũng có lẽ vì thế, khi nói đến ông Kiển – ai
cũng tin yêu, quý trọng. Ông dễ thuyết phục mọi người chắc cũng vì những lý do
như thế.
2.5.Biết quan tâm tới người khác
Dù bận trăm công ngàn việc nhưng ông Kiển vẫn thường lệ đi kiểm tra sản
xuất ở khai trường mỏ, đặc biệt là khu vực khai thác hầm lò. Sau này, chúng tôi
mới biết, việc ông Kiển hay đi lò vào ban đêm không chỉ để kiểm tra sản xuất mà
đấy là cách ông chủ động đến với công nhân. Ông tâm sự, tâm lý của công nhân


là rất ngại tiếp xúc với lãnh đạo, nên ông thường chủ động tìm đến với công nhân
để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của họ.
Đến với công nhân, ông Kiển ít khi hỏi han đốc thúc công việc mà thường
hỏi thăm về đời sống, gia đình, vợ con của họ. Có anh công nhân, nhân cơ hội
này đề đạt nguyện vọng xin việc cho vợ đang ở quê. Ông bảo ngay rằng “mày về
bàn với vợ con cho kỹ đi. Tao ký ngay”. Quả nhiên, mấy tuần sau, anh thợ lò kia
mừng quýnh, đã chuyển được vợ con ở quê ra, có việc làm, có nhà ở.
Tôi có dịp được tham gia một khoá học quản trị nguồn nhân lực của Tập
đoàn có ông tham gia giảng dạy. Trong một buổi giải lao, ông đã hỏi trực tiếp ý
kiến các học viên xem có vấn đề gì chưa thỏa đáng, còn băn khoăn tại lớp học, tại
Công ty mình hoặc Tập đoàn thì cứ cho ông biết. Nếu thấy hợp lý và với quyền
hạn cho phép của mình, ông sẽ giải quyết. Khi ông hỏi điều này, tôi đã có chung

suy nghĩ với nhiều học viên là cái cách của ông xem ra rất tự nhiên, hình như việc
hỏi thăm và lo lắng cho điều kiện cấp dưới được ông đặt ra cho mình như một
thói quen và nhiệm vụ bắt buộc. Đó là điều mọi người đánh giá cao về ông. Khi
đó, khi có một chị làm phát thanh viên ở một công ty than mạnh dạn trình bày về
chuyện chị làm biên tập viên kiêm phát thanh viên của đài phát thanh công ty
nhưng từ trước đến nay lãnh đạo công ty chị chỉ coi như công việc của lao động
phổ thông, chị chỉ được trả công như người lao động phổ thông dù chị đã có bằng
đại học. Khi chị nói ra, lớp học đã ồn ào một lúc vì thấy rằng đúng là không thỏa
đáng. Sau đó rất nhanh, ông Kiển rút điện thoại gọi cho lãnh đạo Công ty chị, tác
phong cực kỳ dứt khoát, yêu cầu chấn chỉnh, xếp công viêc và chế độ lương của
chị vào khối nghiệp vụ. Bữa cơm trưa hôm đó của lớp học rất vui, nhiều người
mang ly bia sang bàn chị chúc mừng. Riêng chị phụ nữ đó thì vô cùng xúc động.


Lại nữa, Cơ quan điều hành của Tập đoàn có trên 300 người làm việc. Vậy
mà, ông biết tên (và cả họ nữa!) của tất cả mọi người. Thật đáng kinh ngạc! Ông
biết cả điểm yếu và điểm mạnh, khát vọng và cả những nỗi lo lắng, sợ hãi của họ
nữa. Ông thẳng thắn phê bình những khi ai đó mắc lỗi nhưng cũng hào phóng
khen ngợi thành tích của mọi người. Tất cả những điều đó khiến chúng tôi thấy
rằng ông là người lãnh đạo sâu sát, biết quan tâm tới nhân viên của mình. Vậy
chúng tôi còn lý do gì mà không hết lòng hết sức vì sự nghiệp của Tập đoàn?
2.6.Là tấm gương cho những người xung quanh:
Bác Hồ đã nói “Sản xuất than như bộ đội đánh giặc”. Quả vậy, ngành khai
thác mỏ tiềm ẩn đầy rủi ro, nguy hiểm chứa đựng cả triệu nỗi vất vả. Đó chính là
nỗi vất vả của lãnh đạo Tập đoàn mà đứng đầu là ông Kiển. Ông nổi bật bởi tinh
thần “không sợ khó, không sợ khổ”, sẵn sàng lăn lộn với công việc, bất chấp cả
nguy hiểm…
Những khi xảy ra những tình huống nguy cấp hay sự cố, tai nạn mỏ…. ông
luôn có mặt, dù rằng không phải lúc nào ông cũng buộc phải có mặt. Ông đến,
không phải để làm thay cán bộ kỹ thuật lập biện pháp xử lý sự cố mà sự xuất hiện

của ông khiến mọi người vững tin hơn, dũng cảm hơn. Vụ sự cố đổ lò, làm chết 4
công nhân ở Xí nghiệp than Khe Chàm II trước Tết Ât Dậu, ông xuống hiện
trường ngay khi nghe tin. Nhìn cảnh lò đổ, chết chóc, có ông lãnh đạo công ty đó
đi cạnh ông tỏ ra sợ hãi. Ông hỏi, “Mày làm lò mấy năm rồi?”. “Em làm 10 năm”,
“Sao mày dát thế, theo tao!”. Nói đoạn, ông xăm xăm vào nơi nguy hiểm, buộc
ông lãnh đạo nọ phải bám theo. Sau đó, ông nói: “Trước công nhân, người cán bộ
phải tỏ ra dũng cảm, họ mới tin, mới phục. Công nhân còn phải đối mặt với nhiều
mối nguy hiểm hơn mình”.


Lần khác, vào năm 2006 khi xảy ra vụ bục nước tại Công ty than Mông
dương làm 21 thợ lò mắc kẹt trong lòng đất. Ngay khi biết tin, ông đã có mặt tại
hiện trường, chỉ đạo các lực lượng khẩn trương triển khai biện pháp cứu hộ, bơm
nước, thông gió và tiếp cận nơi xảy ra bục nước. Ông trực tiếp cùng lực lượng
cứu hộ xuống đường lò để chỉ đạo ứng cứu công nhân mắc kẹt. Kết quả là 17 thợ
mỏ đã được cứu sống. Ông được dư luận tôn vinh bởi lòng dũng cảm, bởi khả
năng chỉ đạo phương án cứu hộ tài tình, được cấp trên khen tặng…Nhưng, nước
mắt ông vẫn rơi vì những mất mát mà người thợ lò và gia đình họ phải gánh chịu!
2.6. Là người ham học hỏi
Một trong những ấn tượng mạnh của tôi về ông Kiển là tinh thần ham học
hỏi của ông. Ông đọc sách ở bất cứ nơi nào có thể. Ông nói “kiến thức nhân loại
là vô cùng, mình phải tranh thủ tích lũy, cập nhật kiến thức bất kỳ lúc nào có thể”.
Những chuyến đi công tác cùng với ông, khi chờ đợi ở sân bay, khi ngồi trên
những chuyến bay dài - trong khi chúng tôi tranh thủ đi shopping hay chơi game,
tán chuyện - thì ông tranh thủ …đọc sách. Ông say sưa nghiên cứu tài liệu, đọc
sách khoa học, nghiên cứu sách tự học ngoại ngữ… Điều đó khiến chúng tôi
khâm phục ông, người vốn đã có hàng “núi” kiến thức khổng lồ song sự ham học
hỏi của ông quả là đáng ngưỡng mộ.
Cũng cần phải nói thêm, ông Kiển tự học tiếng Anh và chỉ sau chưa đầy 1
năm, ông đã có thể giao tiếp cơ bản với bạn hàng, đối tác, nhiêu người đã từng

gặp ông khoảng 1 năm về trước đã tỏ ra vô cùng ngạc nhiên bởi sự thay đổi
nhanh chóng của ông. Không những ham học hỏi, ông còn yêu cầu cán bộ phải tự
trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ ngoại ngữ để đáp ứng yêu cầu của công việc


trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Chính nhờ yêu cầu khắt khe này của ông mà nhiều
người trong Tập đoàn chúng tôi đã nâng cao rõ rệt trình độ ngoại ngữ của mình.
Người lãnh đạo của chúng tôi đã nghỉ hưu 2 năm về trước, song chúng tôi
luôn nhớ tới ông. Tên ông thường được nhắc tới trong câu chuyện thường ngày
tại văn phòng làm việc của chúng tôi, cũng có lẽ vì dấu ấn của ông, tầm ảnh
hưởng của ông với chúng tôi quá sâu đậm. Tất cả chúng tôi đều công nhận, chúng
tôi đã may mắn khi được làm việc với một người lãnh đạo như ông.
3-Kết luận:
Còn quá nhiều điều để viết về vị lãnh đạo Tập đoàn đáng kính của chúng
tôi, bởi, con người tài năng, khiêm tốn và ham học hỏi, con người dám nghĩ dám
làm, dám hi sinh vì người khác …như ông Kiển không nhiều. Với tôi, ông là
người lãnh đạo thành công, hiệu quả, là tấm gương để thế hệ chúng tôi học tập./.
Danh mục tài liệu tham khảo:
-

Giáo trình “Phát triển khả năng lãnh đạo” – Chương trình Đào tạo Thạc sĩ Quản trị Kinh
doanh quốc tế - Chương trình MBA Griggs

-

Trang web: www.vinacomin.vn