Bài 5 công tác tư tưởng nghiệp vụ công tác tư tưởng ở cơ sở

UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NAM
TRƯỜNG CHÍNH TRỊ QUẢNG NAM

GIÁO ÁN

Bài: CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG VÀ
NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG
Phần: NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC ĐẢNG Ở CƠ SỞ
Chương trình: TRUNG CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH

Người soạn: Phạm Thị Thu
Học vị: Thạc sỹ Xây Dựng Đảng
Chức danh: Giảng viên
Khoa: Xây Dựng Đảng

UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NAM


TRƯỜNG CHÍNH TRỊ QUẢNG NAM

GIÁO ÁN
Bài: Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng và
nghiệp vụ công tác tư tưởng
Phần: Nghiệp vụ công tác đảng ở cơ sở
Chương trình: Trung cấp lý luận chính trị - hành chính

Người soạn: Phạm Thị Thu
Học vị: Thạc sỹ Xây dựng Đảng
Chức danh: Giảng viên
Khoa: Xây dựng Đảng
Đối tượng người học: Cán bộ lãnh đạo, quản lý của

Đảng, chính quyền và đoàn thể nhân dân ở cơ sở
Số tiết lên lớp: 4 tiết (mỗi tiết 45 phút)

Quảng Nam, tháng 4 năm 2018


A. KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG
1. Tên bài giảng: Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng và nghiệp vụ
công tác tư tưởng
2. Thời gian giảng: 4 tiết (180 phút)
3. Đối tượng người học: Cán bộ lãnh đạo, quản lý của Đảng, chính quyền và
đoàn thể nhân dân cấp cơ sở.
4. Mục tiêu:
a. Về kiến thức:
Qua bài giảng, giúp học viên nắm vững những vấn đề cơ bản sau:
- Vị trí, vai trò, đặc điểm, nguyên tắc, phương châm, nhiệm vụ và lực lượng
làm công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng.
- Một số vấn đề về nghiệp vụ công tác tư tưởng của Đảng ở cơ sở.
b. Về kỹ năng:
- Trên cơ sở nắm vững những nội dung trên, học viên có thể làm tốt công tác tư
tưởng tại cơ sở nhằm đưa các nghị quyết của đảng bộ, chi bộ vào cuộc sống.
- Rèn luyện cho học viên phương pháp luận khoa học của chủ nghĩa duy vật
biện chứng trong công tác tư tưởng.
c. Về thái độ:
- Học viên xác định được thái độ học tập đúng đắn, có ý thức tìm hiểu để nắm
bài sâu, chắc.
- Học viên có ý thức nâng cao bản lĩnh chính trị, có lập trường tư tưởng vững
vàng và không ngừng đấu tranh trước những tư tưởng xuyên tạc của các thế lực thù
địch.
5. Kế hoạch chi tiết:

Bước
lên

Nội dung

lớp
Bước

Ổn định lớp

1
Bước

Kiểm tra bài cũ

2
Bước

1. CÔNG TÁC TƯ TƯƠNG CỦA
TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG
(Giản
1.1. Khái niệm, cấu trúc, vị trí, vai trò
g bài mới)
của công tác tư tưởng của Đảng
1.2. Đặc điểm công tác tư tưởng của
tổ chức cơ sở đảng
1.3.Nguyên tắc công tác tư tưởng của
tổ chức cơ sở đảng
1.4. Phương châm công tác tư tưởng
của tổ chức cơ sở đảng

1.5. Nhiệm vụ công tác tư tưởng của
tổ chức cơ sở đảng
1.6. Lực lượng làm công tác tư tưởng
3

Ph
ương
pháp

ơng

Phư
Th
tiện ời gian

Th
uyết trình o

Micr

Th
uyết trình, o
Hỏi-đáp

Micr

Th
uyết trình,
Hỏi-đáp,
trực quan,

nêu ý kiến
ghi
lên
bảng

2
phút
8
phút

Máy
tính,
máy phút
chiếu
project,
bảng, phấn

90


của tổ chức cơ sở đảng
2. NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC TƯ
Th
TƯỞNG CỦA ĐẢNG Ở CƠ SỞ
uyết trình,
2.1. Các phương pháp tiến hành công Hỏi-đáp,
trực quan,
tác tưởng của tổ chức cơ sở đảng
nêu ý kiến
2.2. Các hình thức tiến hành công tác ghi

lên
tưởng của tổ chức cơ sở đảng
bảng
2.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao
chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng của
đảng bộ, chi bộ ở cơ sở
Bước

Chốt kiến thức

Bước

70

tính,
chiếu
projector,
bảng, phấn

Th
uyết trình o

Micr

Hướng dẫn câu hỏi, bài tập, nghiên
Th
cứu tài liệu
uyết trình o

Micr

4
5

Máy
máy phút

4
phút
6
phút

B. TÀI LIỆU PHỤC VỤ SOẠN, GIẢNG
1. Tài liệu bắt buộc
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Giáo trình Trung cấp lý luận chính
trị - hành chính (phần Nghiệp vụ công tác Đảng ở cơ sở), Nxb. Lý luận chính trị,
H.2017.
2. Tài liệu tham khảo
2.1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ năm BCHTW khóa
X, Nxb.Chính trị quốc gia, H.2007.
2.2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2006.
2.3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2011.
2.4. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2016.
2.5 Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ tư BCHTW khóa XI,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2011.
2.6 Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ tư BCHTW khóa XII,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2017.

2.7. Nguyễn Đức Bình: Một số vấn đề về công tác lý luận-tư tưởng và văn hóa,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2001.
2.8. Ngô Huy Tiếp: Những vấn đề về công tác tư tưởng của Đảng hiện nay,
Nxb.Chính trị quốc gia, H.2011.
2.9. Viện Xây dựng Đảng: Giáo trình Công tác tư tưởng của Đảng (hệ cử nhân
chính trị), Nxb.Lý luận chính trị, H.2004.


C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG
Bước 1: Ổn định lớp
Kiểm tra số lượng học viên tham gia học tập, quán triệt tinh thần, thái độ học
tập nghiêm túc, tham gia xây dựng bài để nắm vững bài tại lớp.
Bước 2: Kiểm tra bài cũ
Hỏi: Đại hội đảng bộ, chi bộ ở cơ sở có vai trò quan trọng như thế nào?
Đáp:
- Đối với đảng bộ, chi bộ
- Đối với việc thực hiện công tác xây dựng Đảng của tổ chức đảng cấp trên
- Đối với cán bộ, công chức và nhân dân ở địa phương, đơn vị
Bước 3: Giảng bài mới
Đặt vấn đề:
Đảng Cộng sản Việt Nam là người tổ chức và lãnh đạo mọi thắng lợi của cách
mạng Việt Nam. Hơn 88 năm qua Đảng ta luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng,
nhất là công tác tư tưởng. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Lãnh đạo quan
trọng nhất là lãnh đạo tư tưởng, phải hiểu tư tưởng của mỗi cán bộ để giúp đỡ thiết
thực trong công tác; vì tư tưởng thông suốt thì làm tốt, tư tưởng nhùng nhằng thì
không làm được việc”, “Nếu đảng viên tư tưởng và hành động không nhất trí, thì
khác nào một mớ cắt rời, “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Như vậy, thì không thể
lãnh đạo quần chúng, không thể làm cách mạng”. Điều đó cho thấy công tác tư tưởng
có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng đối với công tác xây dựng Đảng.
Vậy, công tác tư tưởng của Đảng là gì? Tổ chức cơ sở đảng tiến hành công tác

tư tưởng ở cơ sở ra sao? Và để nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tư tưởng của tổ
chức cơ sở đảng cần có những giải pháp nào? Để trả lời những vấn đề đó, hôm nay,
chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu nội dung bài: “Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở
đảng và nghiệp vụ công tác tư tưởng”.
Giới thiệu nội dung bài:
Bài gồm hai phần lớn:
1. Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
2. Nghiệp vụ công tác tư tưởng của Đảng ở cơ sở
Nội dung bài giảng:
1. CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG
(Thuyết trình, Hỏi-đáp, Trực quan, Nêu ý kiến ghi lên bảng; máy tính, máy
chiếu projector, bảng, phấn)
1.1 . Khái niệm, cấu trúc, vị trí, vai trò của công tác tư tưởng của Đảng
1.1.1. Khái niệm
+ Tư tưởng:
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường nghe thấy các từ ngữ như tư tưởng
phong kiến, tư tưởng trọng nam khinh nữ hay tư tưởng cách mạng tiến bộ.v.v…
Hỏi: Các đồng chí hiểu như thế nào về tư tưởng?


Đáp: Theo tác giả Ngô Huy Tiếp trong tác phẩm: “Những vấn đề lý luận về
công tác tư tưởng của Đảng hiện nay” thì “Tư tưởng là sự phản ánh thế giới khách
quan vào não người dưới dạng những khái niệm, phạm trù, những nguyên lý, quy
luật...nhằm thỏa mãn các nhu cầu (nhận thức và hoạt động thực tiễn) của con
người”.
Như vậy, về bản chất, tư tưởng thực chất là sự nhận thức của con người về tự
nhiên và xã hội.
+ Công tác tư tưởng: là hoạt động có mục đích của một giai cấp, một chính
đảng, nhằm hình thành, phát triển, truyền bá hệ tư tưởng trong quần chúng, thúc đẩy
quần chúng hành động vì lợi ích của chủ thể hệ tư tưởng.

• Công tác tư tưởng là hoạt động có mục đích của chủ thể, đó không chỉ là quá
trình hình thành nhận thức mà thông qua nhận thức còn hình thành niềm tin và thúc
đẩy hành động có định hướng của con người và xã hội.
• Trong xã hội có giai cấp, các giai cấp đều tiến hành công tác tư tưởng. Mỗi
giai cấp tiến hành công tác tư tưởng với những nội dung, mục đích khác nhau.
Liên hệ: Công tác tư tưởng của giai cấp tư sản là nhằm thiết lập chế độ tư bản
chủ nghĩa do giai cấp tư sản nắm quyền lãnh đạo, điều hành đất nước, phục vụ cho lợi
ích của giai cấp tư sản là chủ yếu với mục đích là bóc lột giá trị thặng dư. Giai cấp vô
sản làm công tác tư tưởng để lật đổ ách thống trị của chủ nghĩa tư bản, xây dựng xã
hội mới không có người bóc lột người.
+ Công tác tư tưởng của Đảng: Là hệ thống các hoạt động của Đảng về lý
luận, tuyên truyền, cổ động, văn hóa, nghệ thuật nhằm xây dựng Đảng vững mạnh về
tư tưởng, tạo sự thống nhất tư tưởng trong Đảng, sự đồng thuận xã hội, động viên
toàn Đảng, toàn dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng.
Phân tích khái niệm:
Hỏi: Theo đồng chí, khái niệm trên đề cập đến những nội dung nào?
Đáp: Đề cập 3 nội dung:
+ Vị trí: Là hoạt động lãnh đạo của Đảng.
+ Nội dung, nhiệm vụ công tác tư tưởng:
• Về lý luận, tuyên truyền, cổ động, văn hóa, nghệ thuật
+ Mục tiêu (mục đích) của công tác tư tưởng:
• Xây dựng Đảng vững mạnh về tư tưởng, tạo sự thống nhất tư tưởng trong
Đảng, sự đồng thuận xã hội, động viên toàn Đảng, toàn dân thực hiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng.
Kết luận: Có thể khái quát, công tác tư tưởng của Đảng là hoạt động có mục
đích của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm Xây dựng Đảng vững mạnh về tư tưởng, tạo
sự thống nhất tư tưởng trong Đảng, sự đồng thuận xã hội, động viên toàn Đảng, toàn
dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng.
1.1.2 Cấu trúc của công tác tư tưởng:

Các bộ phận
của công tác tư tưởng

Công
tác lý
luận

Công tác
tuyên
truyên và
cổ động

Công
tác
VHVN

- Công tác lý luận: Các họat động nghiên cứu, triển lý luận, cung cấp những
luận cứ khoa học cho việc hoạch định và cụ thể hóa đường lối; và hoạt động truyền
bá lý luận, đưa lý luận vào cuộc sống, nhằm nâng cao trình độ lý luân, giác ngộ chính
trị, xây dựng phương pháp tư duy khoa học cho các đối tượng.
+ Đây là mặt công tác quan trọng hàng đầu trong công tác tư tưởng, giữ vai trò
quan trọng trên mặt trận tư tưởng.
+ Công tác lý luận là trách nhiệm và hoạt động của toàn Đảng.
- Công tác tuyên truyền và cổ động: Là bộ phận quan trọng, giữ vai trò xung
kích trên mặt trận tư tưởng, có nhiệm vụ truyền bá rộng rãi, kịp thời đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước cho các tầng lớp nhân dân.
- Công tác văn hóa – văn nghệ: Là bộ phận quan trọng cấu thành công tác tư
tưởng của Đảng, có nhiệm vụ: Thông qua những giá trị văn hóa, những hình tượng
nghệ thuật, giáo dục cho cán bộ, đảng viên và nhân dân tinh thần yêu nước, yêu chế

độ, yêu Đảng và lãnh tụ; Giáo dục truyền thống dân tộc, truyền thống cách mạng của
Đảng và nhân dân ta…
Tuy có nội dung, nhiệm vụ khác nhau nhưng giữa ba bộ phận này có mối quan
hệ chặt chẽ, ràng buộc, tác động qua lại lẫn nhau. Trong đó, công tác lý luận có vai
trò quan trọng nhất, là nền tảng, cơ sở để công tác tuyên truyền, cổ động và công tác
văn hóa- văn nghệ đi vào truyền bá, xây dựng nhận thức, thái độ và xu hướng tình
cảm, thúc đẩy quần chúng nhân dân thực hiện thắng lợi mục tiêu, lý tưởng của Đảng.
1.1.3. Vị trí, vai trò
*) Vị trí
Hỏi: Theo đồng chí công tác tư tưởng có vị trí như thế nào đối với hoạt động
lãnh đạo của đảng?
Đáp: Công tác tư tưởng là hoạt động lãnh đạo quan trọng hàng đầu của Đảng.
Vị trí quan trọng đó xuất phát từ tầm quan trọng của lý luận đối với sự nghiệp
cách mạng. Lý luận là ánh sáng chỉ đường. Công tác lý luận là bộ phận quan trọng


trong công tác tư tưởng, có vai trò mang tính quyết định đến thắng lợi của cách mạng
do Đảng lãnh đạo. Không có lý luận thì không thể tiến hành cách mạng thành công.
V.I.Lênin khẳng định: “Không có lý luận cách mạng thì cũng không thể có
phong trào cách mạng” và “Chỉ đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì
mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sỹ tiên phong” (V.I.Lênin: Toàn tập, Nxb.
Tiến bộ, M.1976, t.6, tr.30, 32).
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng khẳng định: "Thực tiễn không có lý luận
hướng dẫn thì thành thực tiễn mù quáng. Lý luận mà không liên hệ với thực tiễn là lý
luận suông”.
Liên hệ: Tình hình đất nước vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX: Nhiều
phong trào chống thực Pháp nổ ra rất quyết liệt nhưng cuối cùng đều thất bại vì chưa
tìm thấy con đường cứu nước đúng đắn. Đó chính là thiếu sự dẫn đường chỉ lối của lý
luận cách mạng. Những người nổi tiếng như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh cuối
cùng cũng đều thất bại vì sai lầm trong đường lối cứu nước giải phóng dân tộc. Phan

Bội Châu dựa nào Nhật để đánh đuổi thực dân Pháp. Phan Chu Trinh dựa vào ngay
thực dân Pháp để cải cách, canh tân đất nước, làm cho nhà Nguyễn mạnh lên đủ sức
giành lại độc lập dân tộc. Sau này đánh giá việc làm của hai Ông, Bác Hồ đã khái
quát bằng một câu nói rất cô đọng dễ hiểu: Việc Phan Bội Châu dựa vào Nhật để
đánh đuổi thực dân Pháp chẳng khác nào đuổi hổ cửa trước, rước beo cửa sau. Phan
Chu Trinh dựa vào Pháp để cứu nước chẳng khác nào kêu giặc rủ lòng thương. Trước
tình hình đó, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành (sau này là
Chủ tịch Hồ Chí Minh) ra đi tìm đường cứu nước, thực chất là tìm một lý luận cách
mạng mới cho cách mạng Việt Nam. Trên cơ sở chủ nghĩa Mác – Lênin, Người đi tới
khẳng định: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác
con đường cách mạng vô sản”. Đó chính là tiền đề để cách mạng Việt Nam đi từ
thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Từ phân tích trên, ta thấy, công tác tư tưởng là một trong những phương thức
lãnh đạo chủ yếu, có vị trí quan trọng hàng đầu trong hoạt động lãnh đạo của Đảng.
*) Vai trò
- Công tác tư tưởng là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong
toàn bộ hoạt động của Đảng:
- Là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị, bảo vệ và
phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối
của Đảng, khẳng định vai trò tiền phong của Đảng về chính trị, lý luận, trí tuệ,
văn hóa, đạo đức.
Hỏi: Vì sao phải bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm, đường lối của Đảng?
Đáp: Cần phải bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm, đường lối của Đảng , bởi vì:
Thứ nhất, chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng,
kim chỉ nam cho mọi hành động cách mạng của Đảng ta. Hiện nay, các thế lực phản


động luôn tìm cách bác bỏ, xuyên tạc, phủ định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ

Chí Minh, chúng muốn hạ thấp hoặc phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng ta. Chúng
thường rêu rao rằng, ngày xưa làm gì có Đảng và chủ nghĩa Mác-Lênin mà dân tộc ta
vẫn đánh thắng các thế lực ngoại xâm. Chúng đã quên rằng, chiến thắng ngoại xâm
rồi đất nước sẽ đi về đâu, làm sao bảo đảm cho nhân dân thực sự được làm chủ, có
cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, làm sao thoát ra khỏi cái vòng luẩn quẩn của chế
độ bóc lột.
Thứ hai, học thuyết Mác – Lênin không phải là học thuyết “nhất thành bất
biến”, một cái gì đã xong xuôi hẳn và bất khả xâm phạm mà là một học thuyết mở
bởi vì còn nhiều điều các ông chưa có điều kiện, thời gian, cơ hội nghiên cứu.
+ Công tác tư tưởng giúp đối tượng hiểu được đầy đủ, đúng đắn, từ đó tạo
dựng niềm tin vững chắc vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối, chính sách của Đảng và sự cần thiết phải đấu tranh để bảo vệ, xây dựng và phát
triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng.
+ Để phổ biến, tuyên truyền, vận động quần chúng hiểu và thực hiện đúng các
quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách
của Đảng, đòi hỏi tổ chức đảng và đảng viên của Đảng phải thực sự tiên phong về
chính trị, lý luận, trí tuệ, văn hóa, đạo đức. Có như vậy mới có thể tìm ra con đường,
biện pháp tốt nhất để tuyên truyền, vận động quần chúng.
- Công tác tư tưởng có vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc.
Công tác tư tưởng định hướng cho sự phát triển của Đảng, đất nước, xã hội,
góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước
đến với nhân dân, cổ vũ, động viên nhân dân tin tưởng và đoàn kết phấn đấu thực
hiện để phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng đất nước, góp phần nâng cao hiểu biết, lập
trường chính trị vững vàng đủ sức đấu tranh chống lại các âm mưu, thủ đoạn xâm
lược của các thế lực thù địch, phản động để bảo vệ Tổ quốc.
Liện hệ:
+ Để giải quyết tình trạng lạc hậu về khoa học-công nghệ Đảng ta đã chủ
trương “đi tắt, đón đầu” giúp rút ngắn thời gian bằng cách học hỏi, tiếp thu khoa học
– công nghệ tiên tiến từ các nước phát triến trên thế giới và áp dụng vào nước ta,

không mất thời gian nghiên cứu các phát minh đã có của nhân loại.
+ Để giải quyết tình trạng yếu kém của nền nông nghiệp nhỏ bé, lạc hậu, Đảng
ta đã chủ trương công nghiệp hóa-hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Đây là một
quá trình tất yếu để chuyển một nền nông nghiệp lạc hậu thành một nền nông nghiệp
hiện đại giúp phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho nông dân làm
cơ sở cho ổn định tình hình kinh tế, chính trị, xã hội, củng cố liên minh công nông,
đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
+ Trước việc Trung Quốc ngang ngược đưa giàn khoan HD 981 vào vùng biển
chủ quyền của Việt Nam, chúng ta đã chủ động kết hợp đấu tranh bằng nhiều hình
thức khác nhau, trong đó việc làm tốt công tác thông tin tuyên truyền tạo sự đoàn kết,


nhất trí trong Đảng và trong nhân dân kiên quyết yêu cầu Trung Quốc phải rút giàn
khoan ra khỏi vùng biển chủ quyền của ta.
Đánh giá về vai trò quan trọng của công tác tư tưởng, Văn kiện Đại hội đại
biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng khẳng định: “Công tác tư tưởng góp phần nâng
cao nhận thức, tính tích cực của cán bộ, đảng viên, nâng cao lòng tin của nhân dân
vào đường lối đổi mới, tạo sự nhất trí trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội, góp
phần thúc đẩy phát triển kinh tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội” (Đảng cộng sản
Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb.Chính trị quốc gia,
H.2006, tr.265).
- Công tác tư tưởng có vai trò tạo nên sự thống nhất ý chí và hành động, tạo
nên sức mạnh chính trị - tinh thần to lớn trong Đảng và toàn xã hội, góp phần
xứng đáng vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng.
Hỏi: Vì sao, công tác tư tưởng có tác dụng tạo nên sự thống nhất ý chí và hành
động, tạo nên sức mạnh chính trị - tinh thần to lớn trong Đảng và toàn xã hội, góp
phần xứng đáng vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng.
Đáp:
+ Mục tiêu đầu tiên của công tác tư tưởng của Đảng là nâng cao nhận thức cho
cán bộ, đảng viên và các tầng lớp quần chúng nhân dân. Từ nhận thức đúng đắn dẫn

tới hành động đúng đắn cho mọi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, từ đó tạo
nên sự đoàn kết nhất trí cao độ, tạo nên sức mạnh chính trị - tinh thần to lớn trong
Đảng và toàn xã hội.
+ Thông qua công tác tư tưởng để thúc đẩy hành động cách mạng của đảng
viên và quần chúng nhằm thực hiện thắng lợi sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo.
Liên hệ: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “tư tưởng không đúng đắn thì
công tác ắt sai lầm”. Người cũng chỉ ra rằng: “trong Đảng và ngoài Đảng có nhận
rõ tình hình mới, hiểu rõ nhiệm vụ mới thì tư tưởng mới thống nhất, tư tưởng thống
nhất thì hành động mới thống nhất”. Đó chính là cơ sở vững chắc để “Đảng ta tuy
đông người nhưng khi tiến đánh chỉ như một người” (Đường kách mệnh – Hồ Chí
Minh).
Ví dụ:
- Công tác tư tưởng còn là một phương thức lãnh đạo quan trọng không thể
thiếu của Đảng.
Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung,
phát triển năm 2011) nêu rõ: “Đảng lãnh đạo bằng cương lĩnh, chiến lược, các định
hướng về chính sách và chủ trương lớn; bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận
động…”
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác tư tưởng nói chung, công tác tư
tưởng, lý luận nói riêng, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đề ra yêu
cầu: “Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hơn nữa tính chiến đấu, tính
thuyết phục, hiệu quả của công tác tư tưởng phục vụ yêu cầu thực hiện nhiệm vụ
chính trị, phù hợp với từng giai đoạn, tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận
trong xã hội” (Đảng cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ


XII, Nxb.Chính trị quốc gia, H.2016, tr.200).
1.2. Đặc điểm công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng là một bộ phận quan trọng của công
tác chính trị, tư tưởng của toàn Đảng. Ngoài những đặc điểm chung của công tác

chính trị, tư tưởng của Đảng, công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng có những đặc
điểm riêng như sau:
Một là, nội dung công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng vừa mang tính
toàn diện, tổng hợp, vừa rất cụ thể.
Hỏi: Vì sao nội dung công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng vừa mang tính
toàn diện, tổng hợp, vừa rất cụ thể?
Đáp:
- Cơ sở là nơi tiếp nhận và trực tiếp truyền đạt, hướng dẫn, triển khai tổ chức
thực hiện đến từng người dân tất cả các nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước, chỉ thị của các cơ quan, ban ngành, đoàn thể. Vì thế, nội dung công tác
tư tưởng ở cơ sở vừa phải có tính toàn diện (toàn diện về đối tượng: hướng tới mọi
cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân và phạm vi: rất rộng lớn, trên mọi địa bàn,
lãnh thổ) vừa có tính tổng hợp (nội dung công tác tư tưởng hội tụ đầy đủ mọi nội
dung lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, đoàn thể cấp trên và bao hàm mọi lĩnh
vực của đời sống xã hội).
- Với tư cách là hạt nhân chính trị tại cơ sở, các tổ chức cơ sở đảng, trên cơ sở
nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và
điều kiện thực tế của cơ sở, đề ra chủ trương, biện pháp lãnh đạo nhân dân thực hiện
thắng lợi mọi nhiệm vụ chính trị tại cơ sở. Do đó, nội dung công tác tư tưởng ở cơ sở
phải cụ thể, sát hợp với từng đối tượng ở cơ sở, đảm bảo để nhân dân dễ hiểu, dễ
nhớ, dễ thực hiện.
?Phương pháp trực quan: Trình chiếu 3 bức ảnh để chứng minh đặc điểm
trên của công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng.
Bức ảnh 1: Cán bộ, đảng viên học tập Nghị quyết của Đảng.
Bức ảnh 2: Người dân tìm hiểu kiến thức pháp luật, khoa học kỹ thuật tại nhà
văn hóa thôn.
Mục đích: Để nói về tính toàn diện, tổng hợp trong nội dung của công tác tư
tưởng của tổ chức cơ sở đảng. Nội dung công tác tư tưởng toàn diện về đối tượng:
hướng tới mọi cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân, nội dung công tác tư tưởng
mang tính tổng hợp bởi vì nó hội tụ đầy đủ mọi nội dung lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng,

chính quyền và các đoàn thể cấp trên.
Bức ảnh 3: Bộ đội biên phòng giúp dân miền núi trồng lúa nước.
Mục đích: Để nói về tính cụ thể của công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng.
Để giúp bà con dân tộc thiểu số, các chiến sỹ bộ đội biên phòng phải ra tận nơi, chỉ
tận tay cách trồng lúa nước có hiệu quả.
Hai là, trình độ dân trí, giác ngộ chính trị của quần chúng ở cơ sở rất khác


nhau, nhu cầu rất đa dạng.
- Cơ sở (nhất là ở các xã, phường, thị trấn) là nơi hội tụ đủ mọi tầng lớp dân cư
với các dân tộc, tôn giáo, ngành nghề, trình độ, lứa tuổi, giới tính, v.v.. khác nhau
cùng sinh sống và làm việc nên nhu cầu, sở thích rất khác nhau và rất đa dạng.
+ Xu hướng chung là ở xã, phường ngày càng nhiều cán bộ, đảng viên là người
nghỉ hưu sinh sống. Đó là những người được đào tạo, có trình độ, từng trải, có bề dày
kinh nghiệm. Bên cạnh đó là các bộ phận dân cư làm ăn, buôn bán, sản xuất kinh
doanh ở các ngành nghề và các loại hình dịch vụ rất đa dạng, với tâm trạng, nhu cầu,
trình độ, sở thích khác nhau.
+ Trình độ dân trí, dân chủ, ý thức về quyền làm chủ trong nhân dân ngày một
cao.
+ Ở các cơ sở nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa vẫn có một bộ phận không
nhỏ dân cư trình độ dân trí còn thấp, còn những tập tục lạc hậu.
Liên hệ: Một số về trình độ của một bộ phận dân cư không đồng đều ở các
huyện miền núi tỉnh Quảng Nam
Cộng đồng và các dân tộc trong tỉnh với những truyền thống và bản sắc riêng
đã hình thành nên một nền văn hóa rất đa dạng và phong phú, có nhiều nét độc đáo,
sâu sắc nhân văn và những truyền thống tập quán trong lao động sản xuất có nhiều
bản sắc dân tộc.
- Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở Đảng phải nắm vững, hiểu đúng trình độ,
nhu cầu của các bộ phận nhân dân ở cơ sở mình để xác định nội dung, hình thức, biện
pháp tác động cho phù hợp, thiết thực, đạt hiệu quả cao.

?Phương pháp trực quan: Trình chiếu 4 bức ảnh để chứng minh đặc điểm
trên của công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng.
Bức ảnh 1: Tập huấn cách sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hiệu quả và an toàn
cho nông dân.
Bức ảnh 2: Đồng bào vùng cao và các chiến sỹ biên phòng đọc sách báo.
Bức ảnh 3: Nói chuyện chuyên đề về 4 phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam.
Bức ảnh 4: Các chiến sỹ bộ đội hải quân thưởng thức văn nghệ.
Mục đích: Tùy nhu cầu của các bộ phận nhân dân để xác định nội dung, hình
thức, biện pháp tác động cho phù hợp, thiết thực, đạt hiệu quả cao.
Ba là, công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng diễn ra thường xuyên, liên
tục, nhạy cảm và phức tạp.
Hỏi: Đồng chí cho biết vì sao công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng diễn ra
thường xuyên, liên tục, nhảy cảm và phức tạp?
Đáp:
- Tổ chức cơ sở đảng là nơi hàng ngày đối mặt trực tiếp với mọi diễn biến phức
tạp của cuộc sống, nơi cảm nhận trực tiếp thái độ và tâm trạng của các tầng lớp nhân
dân đối với từng nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước, những biến động


tình hình trong nước, thế giới.
- Tổ chức cơ sở đảng có nhiệm vụ trực tiếp nắm bắt và xử lý các vấn đề nảy
sinh ở cơ sở.
- Hoạt động chống phá của kẻ thù bên ngoài và các phần tử xấu trong nước
cũng đang nhằm vào cơ sở. Chúng luôn chống phá bằng những vấn đề nhạy cảm, như
vấn đề dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo.
Liên hệ: Vụ việc Tây Nguyên năm 2001 và 2004, các thế lực thù địch lợi dụng
đồng bào dân tộc trình độ dân trí thấp, ra chiêu bài kích động, gây mâu thuẫn dân tộc
và tôn giáo làm mất khối đại đoàn kết dân tộc ta nhằm chống phá Đảng và Nhà nước
ta.
Vì vậy, phải kịp thời và kiên quyết đấu tranh với các hoạt động chống phá của

kẻ thù, với những nhận thức, quan điểm sai trái, đó là yêu cầu vừa thường xuyên, vừa
cấp bách hiện nay.
- Cũng như sự vật, hiện tượng luôn vận động và không ngừng phát triển, tâm
trạng, tư tưởng của quần chúng nhân dân diễn biến trong từng ngày, nảy sinh trong
từng giờ.
Tất cả những vấn đề đó đòi hỏi công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng phải
rất nhạy cảm, phải thường xuyên, liên tục, vừa trực diện – đối mặt, vừa không được
né tránh, lơi lỏng.
Bốn là, sự biến động về chủ thể tiến hành công tác tư tưởng và sự khó khăn
về kinh phí, phương tiện hoạt động.
- Chủ thể tiến hành công tác tư tưởng ở cơ sở là đội ngũ cán bộ lãnh đạo Đảng,
chính quyền và đoàn thể ở cơ sở đảm nhiệm công tác theo chế độ bầu cử thường ở
trạng thái không ổn định. Sự luân chuyển, thay đổi vị trí công tác của cán bộ lãnh đạo
sau mỗi kỳ đại hội vừa có mặt tích cực nhưng cũng gây ra không ít khó khăn cho cán
bộ mới tiếp nhận nhiệm vụ làm công tác tư tưởng: kinh nghiệm, kiến thức, phương
pháp… còn hạn chế trong khi đó nhu cầu về thông tin và sinh hoạt văn hóa tinh thần
của quần chúng ở cơ sở ngày càng cao.
- Kinh phí hoạt động eo hẹp, công cụ phương tiện hoạt động thường lạc hậu,
thiếu đồng bộ (do ngân sách cấp xã ít) trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng công tác tư
tưởng của tổ chức cơ sở đảng.
?Phương pháp trực quan: Trình chiếu 2 bức ảnh để chứng minh sự khó khăn
về kinh phí, phương tiện hoạt động làm ảnh hưởng hiệu quả công tác tư tưởng của tổ
chức cơ sở đảng.
1.3. Nguyên tắc công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
Tổ chức cơ sở đảng tiến công tác tư tưởng cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
1.3.1. Tính đảng
Là nguyên tắc cơ bản, mang tính nền tảng chỉ đạo toàn bộ công tác tư tưởng
của Đảng, chi phối các nguyên tắc khác.

- Tính đảng là biểu hiện tập trung cao nhất của tính giai cấp. Có nghĩa tính
đảng là tính giai cấp, nhưng là tính giai cấp ở trình độ cao nhất, triệt để nhất, sâu sắc
nhất, tự giác nhất. Công tác tư tưởng của các đảng là sự phản ánh và bảo vệ quan
điểm hay lợi ích của giai cấp này hay giai cấp khác. Tính đảng là phải đặt lợi ích của
Đảng, của toàn dân tộc lên trên hết. Tính đảng là sự tự giác và kiên quyết đứng vững
trên lập trường của giai cấp công nhân, trên nền tảng tư tưởng của Đảng (chủ nghĩa
Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh) và trên quan điểm, đường lối của Đảng.
- Tuân thủ nguyên tắc tính đảng khi tiến hành công tác tư tưởng có tác dụng:
+ Đảm bảo giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, tính định hướng của Đảng
trong công tác tư tưởng, nếu không công tác tư tưởng sẽ đi chệch hướng. Sự sụp đổ
của Liên Xô và các nước Đông Âu chính là bài học đắt giá về xa rời nguyên tắc tính
đảng trong sự lãnh đạo của Đảng.
+ Phát huy vai trò tác dụng to lớn của công tác tư tưởng đối với việc tuyên
truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước
vào thực tiễn cuộc sống và tổ chức thực hiện có hiệu quả.
- Yêu cầu của tính đảng:
+ Khi tiến hành công tác tư tưởng phải quán triệt tính đảng, đứng vững trên
lập trường của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, hướng mọi hoạt động vào
việc tuyên truyền, giáo dục và đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
+ Không ngừng củng cố sự đoàn kết, thống nhất của Đảng về tư tưởng, chính
trị, sự đồng thuận trong nhân dân.
+ Nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng, xây dựng con người mới, nền văn
hóa mới.
+ Phải bám sát và phục vụ cho việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của
địa phương, đơn vị, chăm lo và bảo vệ lợi ích chính đáng của các tầng lớp nhân dân.
+ Phải có tính chiến đấu cao, kiên quyết đấu tranh với những tư tưởng thù địch,
phản khoa học, đi ngược lại với lợi ích giai cấp, lợi ích dân tộc.
1.3.2. Tính khoa học
- Tính khoa học có nghĩa là công tác tư tưởng phải được tiến hành trên cơ sở

khoa học và phù hợp với quy luật khách quan.
- Nguyên tắc này được quy định bởi:
+ Quy luật vận động của ý thức, tư tưởng, bởi tính đa dạng, phức tạp của đối
tượng trong các cộng đồng dân cư.
+ Hệ tư tưởng Mác-Lênin là nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản, là đỉnh cao
của khoa học xã hội, có bản chất cách mạng và khoa học. Vì vậy, mọi hoạt động của
Đảng nói chung và công tác tư tưởng nói riêng phải dựa trên nền tảng ấy, phải dựa
trên cơ sở khoa học.
+ Đảm bảo cho công tác tư tưởng có sức sống, sức thuyết phục.


- Yêu cầu của tính khoa học:
+ Phải nắm vững quy luật khách quan, căn cứ vào thực tế khách quan để phân
tích, đánh giá mọi hiện tượng tinh thần, tư tưởng trong xã hội. Tuyệt đối không được
chủ quan duy ý chí.
+ Cấp ủy đảng cơ sở phải xây dựng chương trình, kế hoạch công tác tư tưởng
trong từng nhiệm kỳ.
+ Căn cứ vào từng loại đối tượng mà xác định nội dung, hình thức biện pháp
phù hợp.
+ Phối hợp chặt chẽ, thống nhất hoạt động giữa các tổ chức trong hệ thống
chính trị và các lực lượng làm công tác tư tưởng tạo sức mạnh tổng hợp trên mặt trận
tư tưởng.
+ Coi trọng tính giáo dục, thuyết phục, phát huy tính độc lập suy nghĩ, tự giác
tiếp thu chân lý, lẽ phải, tránh áp đặt, khiên cưỡng, quy chụp.
+ Công tác tư tưởng phải biết kế thừa những thành tựu khoa học, biết sử dụng
các phương tiện tác động ngày càng hiện đại.
Tóm lại, tính khoa học trong CTTT đòi hỏi phải đảm bảo nội dung chính xác,
phân tích quá trình, hiện tượng xã hội một cách khách quan, toàn diện, có quan điểm
lịch sử - cụ thể trong sự phát triển và biến đổi. Đồng thời cũng phải kế hoạch, nắm
chắc đối tượng, biết phát huy trí tuệ, độc lập suy nghĩ, biết lắng nghe ý kiến, có bản

lĩnh theo sự thật…
1.3.3. Tính thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, giữa lời nói và việc làm
Là một nguyên tắc quan trọng nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của công
tác tư tưởng.
- Nguyên tắc này được quy định bởi:
+ Thực tiễn cuộc sống là nguồn gốc của tư tưởng con người, lý luận lại là một
phần của tư tưởng. Cho nên lý luận phải bắt nguồn từ thực tiễn, không thể xa rời thực
tiễn và phải trở lại thực hiện nhiệm vụ thực tiễn, soi đường cho thực tiễn, còn thực
tiễn là cơ sở của lý luận, là tiêu chuẩn kiểm nghiệm tính đúng đắn của lý luận. Sức
mạnh công tác tư tưởng là nó liên hệ mật thiết với thực tiễn cách mạng, với đời sống
nhân dân.
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Thực tiễn không có lý luận hướng dẫn thì thành
thực tiễn mù quáng. Lý luận mà không liên hệ với thực tiễn là lý luận suông”. (Hồ
Chí Minh, Toàn tập, Nxb Sự thật, Hà Nội, 2002, t.8, tr.496).
+ Vai trò của Đảng với tư cách là đội tiên phong về lý luận và tiên phong về
hành động.
- Yêu cầu của tính thống nhất giữa lý luận với thực tiễn, giữa lời nói và việc
làm:
+ Công tác tư tưởng phải bám sát thực tế, kịp thời giải đáp những vấn đề bức
xúc trong sản xuất và đời sống của nhân dân.


Công tác tư tưởng hướng vào những vấn đề cấp bách về chính trị, tư tưởng,
kinh tế - xã hội… do thực tiễn đặt ra. Xuất phát từ thực tiễn, vì yêu cầu của thực tiễn
và phải được soi sáng, định hướng từ lý luận.
+ Phải đẩy mạnh sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, bảo đảm các hoạt động thực
tiễn trong các lĩnh vực của đời sống xã hội vừa đúng quan điểm, đường lối của Đảng
lại vừa phù hợp, sát với hoàn cảnh thực tế ở mỗi cơ sở.
Liên hệ: Trong tình hình hiện nay, chúng ta đang đẩy mạnh thực hiện 19 tiêu
chí xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, trong thực tế khi triển khai về địa phương, cơ

sở thì vẫn còn nhiều vấn đề cần phải tiếp tục bổ sung, hoàn chỉnh. Từ thực tiễn xây
dựng 19 tiêu chí nông thôn mới phải nhanh chóng sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm.
Vì sao? Đó là bởi vì vẫn còn những tiêu chí chưa phù hợp với thực tiễn như: tiêu chí
về tiêu chuẩn xây nhà ở, tiêu chí dời nghĩa trang khỏi khu dân cư …
+ Các cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên phải là những người gương mẫu, nói và
làm phải thống nhất, kiên quyết thực hiện dứt điểm những quyết định đã ban hành,
khắc phục tình trạng nói nhiều làm ít, nói mà không làm hay nói một đằng làm một
nẻo.
Liên hệ: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Gương mẫu là cách lãnh đạo tốt
nhất khi Đảng đã cầm quyền vì một tấm gương tốt còn quý hơn một trăm bài diễn
văn” (Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia. H.2002, tr.263)
Không thể có những cánh đồng mẫu tập trung, không thể có những tuyến
đường giao thông nông thôn đạt chuẩn nếu thiếu đi hình ảnh tự nguyện nhận những
thửa đất xấu, ở xa, thiếu đi hình ảnh tự nguyện dỡ tường, dỡ nhà, hiến đất của cán
bộ, đảng viên.
Tuy nhiên, trên thực tế việc thực hiện nguyên tắc này trong thời gian vừa qua
kết quả chưa cao. Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa
XI đã đánh giá: “Việc tổ chức thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước,
các chỉ thị, quy định… ở một số nơi chưa đến nơi đến chốn; kỷ cương, kỷ luật không
nghiêm, nói không đi đôi với làm, hoặc làm chiếu lệ” (Đảng Cộng sản Việt Nam:
Nghị quyết hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XI, Nxb.Chính trị
quốc gia, H.2012, tr.24)
Mỗi nguyên tắc trên đều có yêu cầu riêng, nhưng nội dung là thống nhất, gắn
bó và tạo điều kiện cho nhau. Quá trình tiến hành công tác tư tưởng cần vận dụng
thống nhất và linh hoạt tất cả các nguyên tắc để đạt hiệu quả cao nhất.
1.4. Phương châm công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
Phương châm công tác tư tưởng là những bài học kinh nghiệm được rút ra từ
thực tiễn công tác tư tưởng của Đảng, chúng có giá trị chỉ đạo toàn bộ công tác tư
tưởng. Khi tiến hành công tác tư tưởng cần thực hiện tốt 6 phương châm sau:
Một là, công tác tư tưởng phải gắn chặt với việc thực hiện nhiệm vụ chính

trị của tổ chức cơ sở đảng.
- Thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị là mục đích, yêu cầu trực tiếp của
công tác tư tưởng. Nhiệm vụ chính trị là căn cứ để đề ra mục tiêu, nhiệm vụ công tác


tư tưởng của từng thời kỳ, từng địa phương, từng cơ sở. Thoát ly nhiệm vụ chính trị,
công tác tư tưởng sẽ mất phương hướng chính trị, xa rời mục tiêu cách mạng, thậm
chí khó tránh khỏi khuyết điểm, sai lầm. Đường lối, nhiệm vụ chính trị còn là nội
dung của công tác tư tưởng, là cơ sở để đánh giá chất lượng, hiệu quả công tác tư
tưởng. Có nghĩa là công tác tư tưởng góp phần hình thành đường lối, nhiệm vụ chính
trị, có nhiệm vụ tuyên tuyền, phổ biến đường lối, nhiệm vụ chính trị, tổng kết thực
tiễn, góp phần bổ sung, hoàn thiện đường lối của Đảng. Có thể nói, đường lối, nhiệm
vụ chính trị là điểm xuất phát và là đích đi tới của công tác tư tưởng.
- Quá trình tiến hành công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng cần phải làm
cho mọi đối tượng nhận thức được, nắm được nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn
vị, có ý chí, quyết tâm cao để vượt qua mọi khó khăn, thử thách, thực hiện thắng lợi
nhiệm vụ chính trị.
Chỉ có xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ chính trị và gắn bó chặt chẽ với việc thực
hiện nhiệm vụ chính trị, công tác tư tưởng ở cơ sở mới có sức sống và phát huy hiệu
quả.
Ví dụ: Công tác tư tưởng ở các tổ chức cơ sở đảng ở nông thôn cần tập trung
các nhiệm vụ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, củng cố phát huy nghề truyền
thống, xây dựng các mô hình kinh tế hộ, trang trại, xây dựng nông thôn mới…
Với tổ chức các cơ sở đảng ở thành phố, thị xã thì công tác tư tưởng cần tập
trung vào các nhiệm vụ quản lý hành chính, phát triển hoạt động dịch vụ, vệ sinh môi
trường, an toàn xã hội, tệ nạn xã hội…
Hai là, công tác tư tưởng phải tiến hành giáo dục toàn diện, từ lý luận chính
trị đến kiến thức văn hóa, quản lý, kỹ thuật; phẩm chất đạo đức cách mạng.
- Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước
hết phải có con người xã hội chủ nghĩa”. Tiến hành giáo dục toàn diện, từ lý luận

chính trị đến kiến thức văn hóa, quản lý, kỹ thuật; phẩm chất đạo đức cách mạng là
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu sự nghiệp đổi mới, đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay.
- Nhân dân là người làm chủ đất nước, làm chủ xã hội. “Dân trí đến đâu, dân
chủ đến đó” (Lê Doãn Hợp- Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông). Để
phát huy vai trò làm chủ, mọi người dân cần phải có hiểu biết về chính trị, hiểu rõ
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để có thái độ
đúng đắn đối với các vấn đề của cuộc sống; có kiến thức nhất định về văn hóa, khoa
học, kỹ thuật, nghiệp vụ cần thiết cho công việc của mình; có phẩm chất đạo đức
công dân.
- Cán bộ, đảng viên (chủ thể làm công tác tư tưởng) là người lãnh đạo cần có
hiểu biết về lý luận chính trị sâu sắc hơn để quán triệt đường lối, chủ trương của
Đảng vào thực hiện nhiệm vụ và giáo dục, thuyết phục, nâng cao giác ngộ chính trị
cho quần chúng; có kiến thức lý luận chính trị và chuyên môn nhất định để đấu tranh,
bảo vệ nền tảng tư tưởng, đường lối của Đảng, hoàn thành nhiệm vụ được giao; có
phẩm chất đạo đức, lối sống của người cách mạng, là tấm gương để quần chúng noi
theo.


Ví dụ:
Ba là, công tác tư tưởng phải gắn liền với công tác tổ chức, với phong trào
cách mạng của quần chúng.
Hỏi: Vì sao công tác tư tưởng phải gắn liền với công tác tổ chức.
Đáp: Bởi vì:
+ Phải có công tác tổ chức thích hợp, với những hình thức, biện pháp, kế hoạch
cụ thể để tập hợp, lôi cuốn cán bộ, đảng viên và nhân dân trong những tổ chức, lực
lượng nhất định, hành động theo sự dẫn dắt của tư tưởng, lý luận khoa học.
+ Qua tổ chức để kịp thời nắm được diễn biến tư tưởng của quần chúng, để có
nội dung, biện pháp giáo dục phù hợp với từng đối tượng cụ thể, tạo sự ổn định về tư
tưởng, chính trị, thúc đẩy các phong trào hoạt động có hiệu quả.

- Phong trào cách mạng của quần chúng yêu cầu phải có tư tưởng, lý luận đúng
soi đường. Mặt khác, tư tưởng muốn biến thành sức mạnh vật chất, cải tạo xã hội thì
phải ăn sâu, bám rễ vào quần chúng, phải thông qua phong trào cách mạng của quần
chúng. Phong trào cách mạng của quần chúng còn là nơi xuất phát và tổng kết nhiều
sáng kiến, kinh nghiệm có giá trị của quần chúng để Đảng tổng kết thành bài học,
thành chủ trương, đường lối.
- Yêu cầu:
+ Người làm công tác tư tưởng ở cơ sở phải thực hiện tốt các bước tiến hành
việc giải quyết tư tưởng: tìm hiểu, nắm bắt tư tưởng, phân tích, đánh giá tình hình và
tiến hành giải quyết tư tưởng trong từng tổ chức, với từng đối tượng cụ thể.
+ Cấp ủy, người làm công tác tư tưởng phải thông suốt chủ trương, đường lối
của Đảng, có niềm tin mạnh mẽ, gương mẫu trong hành động, dẫn đầu trong phong
trào quần chúng, sử dụng tốt các tổ chức, lực lượng, biện pháp về tổ chức để làm
công tác tư tưởng.
Bốn là, mở rộng và khuyến khích thực hành dân chủ trong công tác tư
tưởng.
- Chủ tich Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Thực hành dân chủ là chìa khóa
vạn năng giải quyết mọi khó khăn”.
- Cơ sở là nơi xuất phát và tổng kết nhiều sáng kiến, kinh nghiệm có giá trị của
quần chúng để Đảng tổng kết thành bài học, thành chủ trương, đường lối. Do đó,
Đảng ta luôn mở rộng dân chủ, khuyến khích và phát huy sự tìm tòi, sáng tạo trong
hoạt động nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X đã khẳng định: “Những ý kiến,
nguyện vọng và sáng kiến của nhân dân có vai trò quan trọng trong việc hình thành
đường lối đổi mới của Đảng. Dựa vào nhân dân, xuất phát từ thực tiễn và thường
xuyên tổng kết thực tiễn, phát hiện nhân tố mới, từng bước tìm ra quy luật phát triển,
đó là chìa khóa của thành công”.
- Mặt khác, với sự phát triển nhanh chóng, phong phú và đa dạng của thực tiễn
đổi mới, hiện nay trong Đảng và xã hội xuất hiện những ý kiến khác nhau, đôi khi trái

ngược nhau trên cùng một vấn đề. Để đi đến sự thống nhất có căn cứ khoa học và có
sức thuyết phục cao cần mở rộng dân chủ, khuyến khích tranh luận thẳng thắn về
những ý kiến, quan điểm khác nhau cả trong sinh hoạt đảng và cả trong đối thoại với
nhân dân của cán bộ, đảng viên.
- Nơi nào gò ép để đạt được sự nhất trí hình thức, giả tạo thì càng làm cho tình
hình phức tạp, khó giải quyết.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Đảng đề ra chủ trương: “Tạo môi
trường dân chủ thảo luận, tranh luận khoa học, khuyến khích tìm tòi, sáng tạo, phát
huy trí tuệ của cá nhân và tập thể trong nghiên cứu lý luận. Khẩn trương ban hành
quy chế dân chủ trong nghiên cứu lý luận chính trị”.
Năm là, bảo đảm thông tin kịp thời, đa dạng nhưng có định hướng.
- Thông tin kịp thời, chính xác, có định hướng tư tưởng chính trị đúng đắn là
một nguyên tắc cơ bản trong công tác tư tưởng.
- Để tạo được sự ổn định về tư tưởng, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, sự
đồng thuận trong nhân dân, giải quyết tốt những vấn đề tư tưởng nảy sinh, chi bộ,
đảng bộ cần biết sử dụng các nguồn thông tin nội bộ và các nguồn thông tin chính
thức khác, cập nhật những thông tin về tình hình thời sự, chính trị trong nước và thế
giới, bảo đảm thông tin chính xác, kịp thời, làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân
luôn có nhận thức đúng đắn về đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước, tình hình cơ quan, đơn vị, địa phương.
- Tổ chức tốt thông tin về thành tựu xây dựng đất nước, thành tựu phát trển
kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương, đơn vị và thời sự quốc tế là một cách làm
công tác tư tưởng có hiệu quả hiện nay, nhất là trong điều kiện tình hình kinh tế,
chính trị trên thế giới biến động nhanh chóng và phức tạp.
Liên hệ: Ngay sau khi vụ việc giáo dân ở Trại Gáo – Nghi Phương – Nghi Lộc
diễn ra (năm 2013) thì chương trình thời sự 19h của VTV1 Đài truyền hình Việt Nam
đã đưa tin và tường thuật lại khách quan sự việc, có lý giải về nguyên nhân xảy ra,
ứng xử của hai bên và trách nhiệm, nhiệm vụ mà nhân dân phải thực hiện.
Điều này giúp cho mọi người dân hiểu rõ sự việc, tránh hiểu lầm và ngăn ngừa

trường hợp những kẻ xấu lợi dụng tình hình để truyền bá sai, gây chia rẽ sự đoàn kết
lương – giáo, bôi nhọ Đảng ta.
Sau khi sự việc kết thúc, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã đăng thông tin về sự kiện
này trong thông báo nội bộ để trong sinh hoạt chi bộ tất cả các đảng viên được tiếp
cận một cách chính xác nhất, toàn diện nhất. Và từ đó đảng viên quán triệt tư tưởng
và tuyên tuyền, giải thích cho người dân hiểu rõ vấn đề.
Sáu là, toàn chi bộ làm công tác tư tưởng, kết hợp công tác tư tưởng trong
Đảng với công tác tư tưởng của các tổ chức đoàn thể xã hội và công tác tư tưởng
của toàn dân.
- Công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn chi bộ, đảng bộ cơ sở và của mỗi cán
bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy, chịu trách nhiệm chính là bí thư.


- Công tác tư tưởng của chi bộ, đảng bộ cơ sở phải kết hợp với công tác tư
tưởng của các tổ chức, đoàn thể ở cơ sở, kết hợp công tác tư tưởng trong Đảng với
công tác tư tưởng trong toàn xã hội. Bởi vì, không chỉ có Đảng làm công tác tư tưởng
mà tất cả các tổ chức trong hệ thống chính trị, trong xã hội đều làm công tác tư tưởng,
công tác tư tưởng của các tổ chức khác có điều kiện tiếp cận, gần gũi từng loại đối
tượng cụ thể của tổ chức mình vì vậy tính hiệu quả cao.
- Biện pháp:
+ Cấp ủy phải biết tập hợp lực lượng, phát huy mọi khả năng, bồi dưỡng kiến
thức, phương pháp và kỹ năng làm công tác tư tưởng cho mọi người.
+ Phát huy vai trò của đảng viên này đối với đảng viên khác, đảng viên với
nhân dân, khả năng tự làm công tác tư tưởng của mỗi người, của các đoàn thể xã hội,
lấy hội viên giáo dục hội viên, quần chúng giáo dục quần chúng.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa X nêu rõ:
“Công tác tư tưởng của Đảng là công tác đối với con người, một nhiệm vụ khó khăn,
phức tạp, đòi hỏi phải nắm vững những quy luật riêng của tư tưởng, có thái độ,
phương pháp khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa yêu cầu định hướng tư tưởng với sự tự
nguyện, giữa lý trí với tình cảm, giữa lời nói và việc làm, giữa “xây” và “chống”,

lấy “xây” làm chính…”.
(Chống phải đi đôi với xây:
Ví dụ: Một cốc nước khi còn chưa đầy, chúng ta muốn thêm nước hay thêm gì
cũng được, nhưng khi đã đầy thì ko thể. Nếu muốn thêm thì chúng ta phải chắt bớt
nước trong cốc.
Đối với XDĐ cũng vậy. muốn xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vũng mạnh
thì cần xây đi đôi với chống nhưng để xây tốt thì phải chống- thanh lọc đảng--- ko thể
để trong đảng những cán bộ….
1.5. Nhiệm vụ công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
Trong giai đoạn hiện nay, khi tình hình khu vực và thế giới có nhiều biến động,
để thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, công tác tư tưởng
của tổ chức cơ sở đảng cần tập trung vào những nhiệm vụ cơ bản sau:
Một là, tăng cường giáo dục, nâng cao trình độ chính trị, tư tưởng, thống
nhất nhận thức và hành động, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị ở cơ sở.
- Nâng cao trình độ nhận thức về chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và
nhân dân là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của công tác tư tưởng; nhằm tạo nên sự
nhất trí cao về chính trị, tinh thần, làm cơ sở cho sự đoàn kết, thống nhất trong hành
động, thực hiện thắng lợi nghị quyết của Đảng, nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ
sở.
- Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng ở cơ sở trong những năm tới cần tập
trung vào những nội dung cơ bản sau:
+ Giáo dục quan điểm, đường lối của Đảng, các nghị quyết của Đảng, của tổ
chức đảng các cấp ở địa phương, cơ sở. Làm cho cán bộ, đảng viên, nhân dân kiên


định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh, thấm nhuần các quan điểm đổi mới của Đảng.
+ Giáo dục, nâng cao nhận thức về thời cơ và thách thức của đất nước, của
từng địa phương, ngành, cơ sở trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc
tế.

+ Giáo dục, nâng cao cảnh giác cách mạng, chống âm mưu và thủ đoạn “diễn
biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, phá hoại về tư tưởng, chính trị của các thế lực thù
địch, cơ hội.
+ Giáo dục tinh thần đoàn kết dân tộc, tương thân, tương ái, hướng về cội
nguồn, giữ gìn truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc,.v.v..
Hai là, công tác tư tưởng phải tuyên truyền, cổ vũ, động viên quần chúng
góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ
chính trị của đơn vị.
- Công tác tư tưởng của chi bộ, đảng bộ cơ sở phải góp phần đưa đường lối
của Đảng vào cuộc sống, biến nghị quyết của Đảng thành hiện thực, thông qua việc
tham gia giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội bức xúc ở địa phương, cơ sở.
- Công tác tư tưởng góp phần tổng kết thực tiễn, vận dụng đường lối, chính
sách chung của Đảng vào việc hoạch định chủ trương, giải pháp phát triển kinh tế xã hội ở cơ sở.
- Động viên mọi cán bộ, đảng viên và nhân dân đoàn kết thống nhất, phát huy
truyền thống, khắc phục khó khăn, huy động mọi nguồn lực để phát triển sản xuất,
giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân, hoàn thành nghĩa vụ đối với Nhà
nước.
- Công tác tư tưởng phải góp phần giải đáp kịp thời, đúng đắn những vướng
mắc về nhận thức, định hướng chính trị cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân
dân trong xây dựng đời sống văn hóa, thực hiện các chính sách xã hội, chính sách dân
tộc, tôn giáo của Đảng và Nhà nước ở địa phương, cơ sở; chủ động giải quyết những
mâu thuẫn nảy sinh từ cơ sở, không để phát triển, lan rộng thành vấn đề tư tưởng
chính trị.
Ba là, tăng cường giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và
nhân dân.
- Cơ sở xuất phát:
+ Đây là nhiệm vụ rất quan trọng không chỉ với công tác tư tưởng của các tổ
chức đảng ở địa phương cơ sở, mà còn có ý nghĩa to lớn đối với sự “tồn vong” của
chế độ và của vai trò lãnh đạo của Đảng do “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng
viên...suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống…” và “Nếu không được sửa

chữa sẽ là thách thức đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn vong của chế độ”.
+ Chi bộ, đảng bộ cơ sở là nơi thường xuyên và trực tiếp quản lý, giáo dục,
theo dõi diễn biến, sự hình thành những phẩm chất đạo đức mới của cán bộ, đảng
viên và nhân dân.
- Một số nội dung cần tập trung thực hiện:


+ Cần tiếp tục đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh" một cách nghiêm túc và có hiệu quả theo tinh thần Chỉ thị số 03/CT-TW ngày
14/5/2011 của Bộ Chính trị.
+ Chi bộ, đảng bộ cơ sở chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho đảng viên
thông qua việc phân công, giao nhiệm vụ, rèn luyện qua thực tiễn, thông qua đấu
tranh tự phê bình và phê bình, tiếp thu ý kiến đóng góp xây dựng của quần chúng,
qua nêu gương điển hình tiên tiến.
+ Trong công tác giáo dục, xây dựng đạo đức mới, cần coi trọng nguyên tắc
"xây" đi đôi với "chống", lấy "xây" là chính; nói đi đôi với làm, nêu gương người tốt,
việc tốt, người thực, việc thực của chi bộ, đảng bộ, của địa phương, cơ sở; phải tu
dưỡng đạo đức suốt đời.
+ Lãnh đạo thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, đấu tranh chống quan liêu,
tham nhũng, lãng phí. Định kỳ tổ chức báo cáo trước nhân dân về hoạt động của tổ
chức Đảng, chính quyền và tổ chức lấy ý kiến đóng góp xây dựng Đảng, phê bình cán
bộ, đảng viên của quần chúng.
+ Hướng dẫn nhân dân phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn các biểu hiện quan liêu
tham nhũng, lãng phí của cán bộ, đảng viên, công chức ở địa phương, cơ sở.
+ Tổ chức tốt việc tiếp dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, giải quyết khiếu
nại, tố cáo của nhân dân.
+ Tăng cường tuyên truyền, nêu gương điển hình tiên tiến, phê phán những
việc làm sai trái, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật, trái với đạo đức
xã hội.v.v..
+ Phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng làm công tác tư tưởng, kết

hợp các biện pháp tư tưởng, chính trị, tổ chức, kiểm tra, kinh tế, hành chính; kết hợp
phong trào quần chúng với việc thi hành chính sách, pháp luật, để góp phần ngăn
chặn sự suy thoái về đạo đức, lối sống và bài trừ các tệ nan xã hội.
+ Đẩy mạnh thực hiện tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung
ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.
Bốn là, công tác tư tưởng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ xây dựng đời sống
văn hóa, bồi dưỡng, xây dựng con người mới với những đức tính, phẩm chất tốt
đẹp.
- Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng xác định: “Sớm có chiến lược
quốc gia về xây dựng gia đình Việt Nam, góp phần giữ gìn và phát triển những giá trị
truyền thống của văn hóa, con người Việt Nam, nuôi dưỡng, giáo dục thế hệ trẻ. Đúc
kết và xây dựng hệ giá trị chung của người Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”. (Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội
đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb.Chính trị quốc gia, H.2011, tr.223)
- Đảng bộ, chi bộ cơ sở phải thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức
thực hiện có hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở
cơ sở, xây dựng làng, xã, phường,... văn hóa, gia đình văn hóa; xây dựng con người
mới với những đức tính tốt đẹp, năng lực trí tuệ, đạo đức và bản lĩnh văn hóa của con


người Việt Nam.
- Xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh đi đôi với đấu tranh chống tệ
nạn xã hội, mê tín, dị đoan, chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, lối sống thực dụng, xa hoa,
trụy lạc…
Liên hệ: Vụ hôi của từ một chiếc xe chở bia bị lật ở Đồng Nai (12/2013), nếu
không có sự vào cuộc và lên án quyết liệt của các cơ quan báo chí thì chắc chắn sẽ
khó có động thái “tử tế” đi nhặt từng tờ bạc trả lại cho chủ nhân của người thanh niên
ở Phan Thiết vừa mới xảy ra. Rồi hàng loạt những chiếc xe tải chở hàng bị lật ở Hà
Nội, Thanh Hóa sau vụ “Đồng Nai” những người dân ở những nơi đó không những
không “hôi của” như đã từng xảy ra mà còn giúp đỡ tận tình các tài xế để khắc phục

hậu quả. Người dân ở nơi đó đã “vỡ ra” câu chuyện về tình người sau khi báo chí lên
án mạnh mẽ hành vi “cướp ngày” ở Đồng Nai. Đó chính là hiệu quả to lớn mà công
tác tư tưởng qua kênh báo chí đã mang lại.
Ví dụ: Còn tình trạng mê tín dị đoan trong cán bộ, đv như:
- Xây cơ quan làm việc theo hướng
- Đi cầu để đợt bầu cử tới đây mình trúng cử….
Năm là, công tác tư tưởng trực tiếp tham gia đẩy mạnh cuộc vận động xây
dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh.
Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ thường xuyên và rất quan trọng. Thông
qua việc thực hiện xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng ta ngày càng trong sạch,
vững mạnh, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng ngày càng được nâng cao.
Để thực hiện nhiệm vụ này có hiệu quả cao, chi bộ, đảng bộ cơ sở cần thực
hiện tốt một số yêu cầu sau:
- Coi trọng, đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng trên lĩnh vực
tư tưởng.
- Thực hiện nghiêm túc quy định về chế độ học tập lý luận chính trị trong
Đảng, thực hiện có hiệu quả kế hoạch học tập chính trị, sinh hoạt tư tưởng ở từng cơ
sở.
Liên hệ:
- Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình.
- Thường xuyên nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, xây dựng chi bộ, đảng
bộ trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của chi bộ,
đảng bộ; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức trong sạch, liêm chính.
- Xây dựng và củng cố mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân.
Sáu là, chủ động tiến công, triển khai có hiệu quả cuộc đấu tranh trên mặt
trận tư tưởng.
- Kẻ thù, các lực lượng thù địch luôn tìm mọi cách chống phá nước ta trên mọi
mặt, đặc biệt trên mặt trận tư tưởng. Trước tình hình đó, công tác tư tưởng của tổ
chức cơ sở đảng phải giáo dục cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tinh thần

cảnh giác cách mạng, có đủ bản lĩnh chính trị, vững vàng trước mọi khó khăn, thử
thách.
- Biện pháp tiến hành:
+ Lấy xây dựng nội bộ trong sạch, vững mạnh làm phương hướng cơ bản.
+ Tuyên truyền, biểu dương cổ vũ những nhân tố mới, những điển hình tiên
tiến đi đôi với đấu tranh, phê phán những quan điểm và hành vi lệch lạc, sai trái, thù
địch.
+ Quán triệt sâu sắc những chỉ thị, quy định về bảo vệ chính trị nội bộ, trước
hết là những quy định về những điều đảng viên không được làm; trong đó có quy
định đảng viên không được nói và làm trái với Cương lĩnh, đường lối của Đảng,
không truyền bá quan điểm cá nhân trái với quan điểm của Đảng, gây hoang mang,
hoài nghi trong Đảng và nhân dân,.v.v..
+ Có thái độ rõ ràng, biện pháp đấu tranh thích hợp, phân loại đối tượng và xác
định rõ tính chất, mức độ hành vi sai trái để xử lý thích đáng, như: tung thông tin bịa
đặt, tán phát tài liệu, thư nặc danh, mạo danh có nội dung xấu… (cần phân biệt ý đồ
gây rối, phá hoại có ý thức chính trị rõ ràng với sự ấu trĩ về chính trị do thiếu thông
tin, hay do nhận thức kém mà vô tình tiếp tay cho kẻ xấu để có cách xử lý thích hợp).
+ Giữ vững và đảm bảo nguyên tắc: không khoan nhượng về tư tưởng chính trị
đối với những đối tượng cố tình vi phạm, phá hoại.
+ Có những biện pháp xử lý về mặt tổ chức, hành chính theo quy định của kỷ
luật Đảng và pháp luật của Nhà nước.
1.6. Lực lượng làm công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
?Phương pháp nêu ý kiến ghi lên bảng: Theo đồng chí, ở địa phương, đơn vị
đồng chí, lực lượng làm công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng gồm những ai?
(Giảng viên tổng hợp, giải đáp và giới thiệu)
- Công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng, là trách nhiệm của mỗi cán bộ,
đảng viên, mọi lực lượng trong xã hội.
- Cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy và bí thư phải chủ động, tích cực làm
công tác tư tưởng, huy động toàn thể nhân dân làm công tác tư tưởng dưới sự chỉ đạo

của cấp ủy đảng. Cấp ủy phải xây dựng, tổ chức đội ngũ cán bộ tuyên giáo làm tham
mưu và tổ chức thực hiện công tác tư tưởng ở cơ sở.
- Thường xuyên bồi dưỡng những đảng viên có khả năng, trình độ và nhiệt tình
tham gia đội ngũ báo cáo viên, tổ chức mạng lưới tuyên truyền viên của xã, phường
phụ trách các buôn, thôn, làng, ấp, bản. Đội ngũ này vừa làm công tác truyền đạt, phổ
biến tình hình thời sự, chính sách, vừa giúp cấp ủy nắm tình hình tư tưởng của nhân
dân. Quan tâm, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ báo cáo viên thông qua các
lớp tập huấn, bồi dưỡng của cấp huyện, quận hoặc tại cơ sở. Cung cấp những tài liệu,
sách báo, phương tiện làm việc cần thiết cho đội ngũ này.
- Cấp ủy chủ trì, chỉ đạo, phối hợp hoạt động giữa các tổ chức, các lực lượng
trên địa bàn để làm công tác tư tưởng ở xã, phường, thị trấn; lực lượng này bao gồm:


cán bộ tuyên giáo của đảng ủy cơ sở, cán bộ văn hóa thông tin của chính quyền, của
các đoàn thể, các hội, của chi bộ nhà trường, của các đơn vị quân đội, công an, biên
phòng đóng trên địa bàn.
- Cần động viên và sử dụng lực lượng có năng lực, uy tín và kinh nghiệm làm
công tác tư tưởng.
+ Lực lượng cán bộ về hưu, cựu chiến binh. Họ có năng lực, uy tín và kinh
nghiệm làm công tác tư tưởng.
+ Đội ngũ giáo viên các trường học ở xã, phường có kiến thức văn hóa,
phương pháp sư phạm, nếu được bồi dưỡng tốt sẽ là lực lượng mạnh, hoạt động có
hiệu quả trong công tác tư tưởng, trước hết làm công tác tuyên truyền, giáo dục học
sinh, từ đó học sinh lại là những tuyên truyền viên đối với gia đình.
+ Tổ chức bồi dưỡng cán bộ y tế cấp cơ sở để vừa chữa bệnh cho dân, vừa
tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là ở
những thôn, xóm, ấp, bản xa xôi, hẻo lánh.
2. NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG Ở CƠ SỞ
(Thuyết trình, Hỏi-đáp, Trực quan, Nêu ý kiến ghi lên bảng; máy tính, máy
chiếu projector, bảng, phấn)

2.1. Các phương pháp tiến hành công tác tưởng của tổ chức cơ sở đảng
- Các nhóm phương pháp:
Phương pháp công tác tư tưởng có nhiều loại, nhưng có thể khái quát thành 3
nhóm chính là:
+ Nhóm phương pháp dùng lời nói (coi trọng phương pháp tuyên truyền
miệng) như: độc thoại (giảng bài, báo cáo, thuyết trình, kể chuyện, nói chuyện thời
sự,..) và đối thoại (tọa đàm, tranh luận, hỏi - đáp,…).
+ Nhóm phương pháp trực quan, bao gồm sử dụng các phương tiện phục vụ
cho công tác tư tưởng như: chiếu phim, triển lãm, panô, áp phích.
+ Nhóm phương pháp thực tiễn như: tổ chức tham quan di tích, tổ chức lễ
hội…
*) Một số phương pháp công tác tư tưởng thường dùng ở cơ sở:
- Nêu gương: Xuất phát từ quy luật bắt chước: làm để người khác theo.
Nêu gương là phương pháp tuyên truyền mang lại hiệu quả cao trong công tác
tư tưởng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết “Nói chung thì các dân tộc phương Đông
đều giàu tình cảm, và đối với họ một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài
diễn văn tuyên truyền” (Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, H.2002, t.1,
tr.263).
Phương pháp nêu gương được thực hiện bằng việc nêu điển hình tốt để học tập
và chỉ ra các thói hư, tập xấu để phê phán. Ở cơ sở, những tấm gương điển hình tiên
tiến, sống động, nhất quán giữa lời nói và việc làm của cán bộ, đảng viên có tác dụng
giáo dục, thuyết phục trực tiếp và mạnh mẽ.