Tiết 92 Các thao tác nghị luận

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Tiết:92 Làm văn:
Ngày soạn: 10. 4. 2010
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức : - Củng cố và nâng cao hiểu biết về các thao tác nghi luận thường
gặp :phân tích, tổng hợp, diễn dòch, quy nạp và so sánh.
-Lập được dàn ý cho bài văn nghò luận.
2. Kó năng: - Nhận diện chính xác các thao tác trên trong các văn bản nghò luận.
- Vận dụng các thao tác đó một cách hợp lí và sáng tạo để tạo lập được những văn bản
nghò luận có sức thuyết phục đối với người đọc.
3.Thái độ: -Có ý thức và dần hình thành thói quen các thao tác cơ bản của tư duy.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng. (tranh, mô hình, …)
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài, làm bài tập, trả lời hệ thống câu hỏi, chuẩn bò tài liệu
và đồ dùng học tập cần thiết.
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1 . n đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, đồng phục .
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5phút) Cách tóm tắt văn bản thuyết minh?
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1phút) Muốn thuyết phục người khác nghe ý kiến của mình, ta
phải biết những thao tác nghò luận.
-Tiến trình bài dạy:
Giáo án 10 cơ bản - 1 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Giáo án 10 cơ bản - 2 - – Nguyễn Văn Mạnh

Thời
gian

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
5’

15’
Hoạt động 1 :
Giáo viên hướng dẫn
học sinh tìm hiểu mụcI
-Xác đònh khái niệm
thao tác nghò luân ?
Hoạt động 2:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh nhớ lại kiến
thức đã học ở chương
trình ngữ văn THCS
để điền chính xác các
từ phân tích, tổng hợp,
diễn dòch, quy nạp vào
vò trí thích hợp trong
sách giáo khoa.
Giáo viên gọi học
sinh tìm :Điểm (b)
-Ở dẫn chứng rút từ lời
tựa Trích diễm thi tập,
tác giả đã dùng thao
tác gì ?
- Ở dẫn chứng rút từ
Bài kí đề danh tiến só
khoa Nhâm tuất tác giả
đã dùng thao tác gì ?
Điểm (c)

- Ở dẫn chứng rút từ
lời tựa Trích diễm thi
tập, tác giả đã dùng
thao tác gì ?
- Ở dẫn chứng rút từ
Hòch tướng só, tác giả
đã dùng thao tác gì ?
Điểm (d)
Những nhận đònh nêu
trong sách giáo khoa
(d) là đúng hay không
đúng ? Vì sao ?

Hoạt động 1:
Học sinh trả lời :
Trong thao tác nghò
luận, các động tác đều
là hoạt động của tư
duy và được làm để
nhằm mục dích cuối
cùng là thuyết phục
người nghe theo ý
kiến bàn luận của
mình.
Hoạt động 2:
Học sinh nhớ lại kiến
thức đã học ở chương
trình ngữ văn THCS để
điền chính xác các từ :
-/Tổng hợp/…

-/Phân tích/…
-/Quy nạp/…
-/Diễn dòch /…
Học sinh trả lời:
Điểm (b)
-Thao tác phân tích.
-Từ câu thứ nhất sang
câu thư hai, tác giả đã
dùng thao tác phân
tích, câu thứ ba chuyển
sang thao tác diễn
dòch.
Điểm (c)
-Thao tác tổng hợp
-Thao tác quy nạp
Điểm (d)
Học sinh trả lời:
- Nhận đònh thứ nhất
đúng
- Nhận đònh thứ hai
I. Khái niệm :
-Thao tác được dùng để chỉ
việc thực hiện các động tác
theo trình tự và yêu cầu kó
thuật nhất đònh.
-Thao tác nghò luận cũng là
một loại thao tác, cũng bao
gồm những quy đònh chặt chẽ
về động tác, trình tự kó thuật
và yêu cầu kó thuật.

II. Một số thao tác nghò luận
cụ thể:
1. Hướng dẫn ôn tập các thao
tác phân tích, tổng hợp, diễn
dòch, quy nạp :
a) n tập lí thuyết :
n lại các thao tác phân tích,
tổng hợp, diễn dòch, quy nạp
-/Tổng hợp/…-/Phân tích/
…-/Quy nạp/…-/Diễn dòch /…
b) Vận dụng thực hành:
Điểm (b)
- Ở dẫn chứng rút từ lời tựa
Trích diễm thi tập, tác giả đã
dùng thao tác phân tích.
- Ở dẫn chứng rút từ Bài kí
đề danh tiến só khoa Nhâm
tuất , từ câu thứ nhất sang
câu thư hai, tác giả đã dùng
thao tác phân tích, câu thứ ba
chuyển sang thao tác diễn
dòch.
Điểm (c)
- Ở dẫn chứng rút từ lời tựa
Trích diễm thi tập, tác giả đã
dùng thao tác tổng hợp.
- Ở dẫn chứng rút từ Hòch
tướng só, tác giả đã dùng thao
tác quy nạp.
c) Nâng cao kiến thức:

Điểm (d)
- Nhận đònh thứ nhất đúng,
với điều kiện tiền đề để diễn
dòch phải chân thực.
- Nhận đònh thứ hai chưa
Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
4.Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: ( 3phút)
- Ra bài tập về nhà : Một số thao tác nghò luận cụ thể ?
-Chuẩn bò bài : Học bài, làm bài tập , soạn bài: “ Tổng kết phần văn học”.
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 3 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 4 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................



Giáo án 10 cơ bản - 5 - – Nguyễn Văn Mạnh