Bài giảng organizational behaviour and management chapter 1 to 3

HÀNH VI TỔ CHỨC

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Phần 1

HÀNH VI TỔ CHỨC VÀ NHỮNG THÁCH THỨC MÀ NHÀ QuẢN LÝ PHẢI ĐỐI MẶT

1

Giới thiệu về quản trị và hành vi tổ chức

2

Hành vi tổ chức và những thách thức quản lý hiện tại

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Chương 1

Giới thiệu về Quản lý và Hành vi tổ chức

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

TỔ CHỨC LÀ GÌ?

Các tổ chức là:

•
•
•

Các cơ quan xã hội có mục đích định hướng,
Liên quan chặt chẽ với môi trường của họ nhưng tồn tại những ranh giới danh nghĩa, và
Sử dụng những hoạt động và phương pháp được thiết kế và phối hợp thận trọng để đạt được những
mục tiêu của họ.

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


TẠI SAO CÁC TỔ CHỨC LẠI TỒN TẠI?

•

Chúng hiệu quả hơn các lựa chọn khác: chúng mang lại cơ hội đạt được những mục tiêu
không thể đạt được nếu không có chúng; và

•

Chúng có năng lực hơn so với các lựa chọn khác: chúng giúp đạt được những mục tiêu

này nhanh hơn hoặc với ít chi phí kinh tế, văn hóa, xã hội hoặc đạo đức hơn.

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


QUẢN LÝ LÀ GÌ?

•

Quản lý – một quá trình bao gồm việc hoạch định, tổ chức, lãnh đạo (hoặc triển khai) và
kiểm soát những nguồn lực nhằm đạt được các mục đích

•

Quản lý Con người – quá trình nỗ lực đạt được các mục đích trong các tổ chức với và
thông qua con người.

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


QUẢN LÝ LÀ GÌ?

•

Bao gồm:

–

Sự phức tạp – Nhiều yếu tố có liên quan tiềm ẩn có thể ảnh hưởng tới kết quả dự tính, và

–

Sự thiếu chắc chắn– sự thiếu hụt thông tin cần thiết về bản chất và khả năng xảy ra các sự
vụ nhất định có thể có tác động đến kết quả dự tính

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


HÀNH VI TỔ CHỨC LÀ GÌ?

•

Hành vi tổ chức có liên quan tới hành xử của các cá nhân và nhóm trong một tổ chức

•

Mảng quan trọng của OB bao gồm bất cứ vấn đề nào có liên quan đến việc thiết kế,
quản lý và hiệu quả của một tổ chức, cùng với những mối quan hệ động lực và tương
tác tồn tại giữa các yếu tố trên.

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

HÀNH VI TỔ CHỨC LÀ GÌ?

•

Nghiên cứu Hành vi tổ chức có hai đặc điểm riêng biệt:

–

Tính liên ngành: Đúc rút từ các nghiên cứu về tâm lý học, xã hội học, khoa học chính trị,
kinh tế, nhân chủng học, triết học, lao động học và các ngành khoa học xã hội khác

–

Tính biện giải: giải thích hành vi của các cá nhân và các nhóm trong các tổ chức dưới
dạng lý thuyết và mô hình miêu tả các mối quan hệ giữa các biến số

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


TẠI SAO PHẢI NGHIÊN CỨU HÀNH VI TỔ CHỨC?

•

Phần lớn nghề nghiệp đều có phương diện chuyên môn và hướng về con người

•

Các tổ chức là những nơi năng động và phức tạp

•

Giúp hiểu được những điều trong xã hội mà bạn thiếu chắc chắn và tăng khả năng làm
việc song song với và xoay quanh những điều thiếu chắc chắn đó

•

Tạo lập tự duy nhận thức giúp bạn hiểu được cách thức bạn và những người khác đối
diện với các tổ chức và nhờ vậy trang bị cho bạn khả năng sống sót tốt hơn.

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


CÁCH THỨC NGHIÊN CỨU HÀNH VI TỔ CHỨC

•

Tham gia tổ chức

•

Xem xét tất cả các tổ chức mà bạn đã tham gia

•

Suy nghĩ về tất cả những công việc mà bạn đã làm

•

Suy nghĩ về những bộ phim, quyển sách và trò chơi có liên quan đến công việc

•

Kết hợp tất cả những kinh nghiệm và sự hiểu biết của bạn về các tổ chức

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Tác động của Con người và Tổ chức đến quản lý

•

Hình 1.2
Con người

Sự thay đổi
Tính bất ổn

Tính phức tạp

Tổ chức

Mục đích

Lãnh

Quá trình quản lý

Hoạch định

đạo

Kiểm soát

Sự thay đổi

Tính bất ổn

Tính phức tạp

Môi trường tổ chức

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

Kết quả


Tác động qua lại giữa quản lý và các khía cạnh liên quan đến con người và bối cảnh tổ chức

•

Hình 1.3

Con người

Cá nhân

•
•
•
•

Tương tác

•
•
•
•

Tính cách và những khác biệt cá nhân
Khả năng, kỹ năng và năng khiếu
Nhận thức, thuộc tính và thái độ
Động lực và mục đích

Phong cách lãnh đạo và quản lý
Những động lực nhóm
Truyền thông và ra quyết định
Xung đột và đàm phán

Tổ chức

Mục đích

Hoạch định

Lãnh đạo

Quá trình quản lý
Kiểm
soát

Các hệ thống chính thức

Các hệ thống xã hội

•
•
•
•

•
•
•
•

Cơ cấu tổ chức
Công nghệ
Hệ thống kiểm soát và khen thưởng
Các hệ thống và thông lệ quản lý nguồn nhân lực

Văn hóa
Sức mạnh, ảnh hưởng
Các mạng lưới

Niềm tin

Bối cảnh tổ chức

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

Kết quả


Cơ cấu toàn diện về Hành vi Tổ chức và Quản lý trong các Tổ chức

•

Hình 1.4
Con người

Cá nhân

•
•
•
•

Tương tác

•
•
•

•

Tính cách và những khác biệt cá nhân
Khả năng, kỹ năng và năng khiếu
Nhận thức, thuộc tính và thái độ
Động lực và mục đích

Phong cách lãnh đạo và quản lý
Những động lực nhóm
Truyền thông và ra quyết định
Xung đột và đàm phán

Tổ chức

Mục đích

Hoạch định

Lãnh đạo

Quá trình quản lý
Kiểm
soát

Các hệ thống chính thức

Các hệ thống xã hội

•
•

•
•

•
•
•
•

Cơ cấu tổ chức
Công nghệ
Hệ thống kiểm soát và khen thưởng
Các hệ thống và thông lệ quản lý nguồn nhân lực

Văn hóa
Sức mạnh, ảnh hưởng
Các mạng lưới
Niềm tin

Bối cảnh tổ chức

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

Kết quả


NGHIÊN CỨU VÀ HÀNH VI TỔ CHỨC

•

Hình 1.5

Những thiết kế thử
Các cuộc thí nghiệm

Nghiên cứu hành động

nghiệm

phòng thí nghiêm

Yêu cầu tham gia

Thí nghiệm tại hiện trường

Dân tộc học

Phương pháp khảo sát
Phương pháp thử

Phương pháp Bài tập tình huống

nghiệm

Chuỗi nghiên cứu thực nghiệm về quản lý và hành vi tổ chức

Tập trung nghiên cứu thực nghiệm về …
… mục tiêu và miêu tả chính xác về mối

… hiểu biết nhiều và theo ngữ cảnh về thực tế

quan hệ nhân quả và kiểm soát những lời

xã hội và những kinh nghiệm chủ quan

giải thích thay thế

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Chương 2
Hành vi Tổ chức và những thách thức quản lý
hiện tại

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


QUẢN LÝ CỔ ĐIỂN

•

Quản lý khoa học: Taylor

•

Quản lý hành chính: Weber/Fayol

•

Các mối quan hệ con người: Mayo (The Hawthorne Studies)

“Charlie Chaplin – Modern Times”

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


NHỮNG THÁCH THỨC QUẢN LÝ ĐƯƠNG THỜI

•

Gồm những thách thức do:

–

Sự liên kết toàn cầu và sự gia tăng kết quả về liên kết, quy mô và phạm vi của nhiều hoạt động tổ chức

–

Những cân nhắc về đạo đức và các nhu cầu về hành động trách nhiệm của các tổ chức và các nhà ra quyết
định trong các tổ chức đó

–

Mức cạnh tranh khốc liệt, sự khan hiếm nguồn cung các nguồn lực, theo đó là các sức ép trong vấn đề tăng
hiệu suất và năng suất

–

ảnh hưởng tích lũy và tương tác của các yếu tố trên và những phát triển môi trường khác về thay đổi tổ chức
cần thiết

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


TOÀN CẦU HÓA VÀ SỰ ĐA DẠNG VĂN HÓA

Số lượng và sự đa dạng về các mối liên kết quốc tế bên ngoài

Số lượng cổ đông bên ngoài

Tính phức tạp của môi trường bên ngoài

Quản lý trên khắp các vị trí quốc tế khác nhau

Sự đa dạng về thủ tục và yêu cầu nhiệm vụ

Sự đa dạng về văn hóa trong các tổ chức

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

ĐẠO ĐỨC VÀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA DOANH NGHIỆP

Các quan điểm đạo đức trong các tổ chức:

•

Phương pháp thiết thực: dựa trên quan niệm thiết thực hoặc hữu dụng – những nhu cầu của những người khác nên
quyết định hành vi của chính họ:

•

–

Hành động-Thuyết vị lợi

–

Luật-Thuyết vị lợi

Phương pháp khế ước: Dựa trên quan điểm rằng
các thỏa thuận dù rõ ràng hoặc ẩn ý đều được
tôn trọng

–

Chủ nghĩa khế ước hạn chế

–

Chủ nghĩa khế ước tự do

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Trách nhiệm Xã hội của Doanh nghiệp (CSR)

•

Đối với các nhà quản lý, vai trò CSR trong công tác quản lý hàng ngày đặt ra thách
thức về cân bằng 3 điểm mấu chốt:





Con người
Hành tinh
Lợi nhuận

(Elkington, 1994)

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

NHU CẦU HIỆU QUẢ CÔNG VIỆC

•

Siêu cạnh tranh- Đòi hòi các nhà quản lý phải đạt được năng suất ngày càng cao với lượng đầu
vào ít hơn và các nguồn lực ngày càng giảm, đồng thời phải ngay lập tức ứng phó trước sự thay đổi trong
thương trường và tuân thủ các quy định của tổ chức/doanh nghiệp.

•

Điều đó đặt ra ba thách thức
quan trọng cho các nhà quản lý:

–
–
–

Các nhà quản lý quản lý chính họ
Các nhà quản lý hỗ trợ những người khác
Các nhà quản lý phát triển và nâng cao
ý thức về tổ chức và môi trường

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


SỰ THAY ĐỔI TỔ CHỨC RỘNG KHẮP

Sự rạn nứt

Hình 2.2

Khủng hoảng

Chiến lược

Sự bất ngờ

Sự tăng trưởng

Phạm vi tác động
Có khả năng thích nghi

•

Không có kế hoạch

Có kế hoạch

Mức độ hoạch định

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Sự chống đối thay đổi

•

•
•
•
•

Sự chống đối mang tính cá nhân
Sự chống đối về mặt kỹ thuật
Sự chống đối về mặt chính trị
Sự chống đối về mặt văn hóa
Sự chống đối về mặt cơ cấu

For use with Organizational Behaviour and Management
by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning


Sự chống đối thay đổi – Cá nhân
Hình 2.3

ợc

n
hậ
hn

đư

i íc

ất

bạ

t rư
ớc
Kin
hn
gh
iệm

lợ

th

kia

Thiế
u th
ông
tin

Hiểu nhầm

nh
h đá
trìn
quá
Khác
hì nh
t ình

giá

iếu
Th

Sợ

i

Tư

Sợ
tr

Ít chấp
nhận
tha

ông

ngớ

lợ

it

n
hiể

n

cậ

kỹ
ới
iv
đố
lực
uy
ng
ng
nă
ặc
ho
ng
ă
n

i
Mố

ng ẩn

sở
i cơ
ối vớ
uy đ
t ại
Mối ng
hiện
n lực

quyề

y đổ i

Sự chống đối

Phản đối thực
hiện
những gì đã
t ồn tại

Mối nguy

đối với tình
trạng hiện
t ại

cá nhân với
t hay đổi

trì có
duy
ý và
Chú
lọc
chọn

Số c vớ

Ýn

en
qu
ói
Th

c
uộ
th

n
tổ
bấ

ụ
ph

Sự

Sự

n
Hạ
ế
ch

Sợ không biết

thụt
lùi

sự

ất
m

ệm
ng hi

by John Martin and Martin Fellenz
1408018128© 2010 Cengage Learning

ối t hí

For use with Organizational Behaviour and Management

c
oặ
/h
và
do
tự

tế
đ
Phản

h
Kin

An ni

nh và

•

gh
ĩa

tư

ợn
g tr

ưn
g

i thay

đổi