Giáo án Sinh học 8 bài 6: Phản xạ

GIÁO ÁN SINH HỌC 8

BÀI 6: PHẢN XẠ
A.MỤC TIÊU:
- Học sinh trình bày được chức năng cơ bản của nơron. Trình bày được 5 thành phần của
cung phản xạ và đường dẫn truyền trong một cung phản xạ
B.PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, trực quan, nêu vấn đề , làm việc với SGK.
C.PHƯƠNG TIỆN THIẾT BỊ:
- GV chuẩn bị tranh phóng to hình 6.1-3 SGK trang 20-21.
D.TIẾN TRÌNH:
I.ỔN ĐỊNH LỚP: Kiểm diện, vệ sinh
II.KIỂM TRA BÀI CŨ:
III.GIẢNG BÀI MỚI:
1.GIỚI THIỆU BÀI:
-Khi chạm tay vào vật nóng, tay co ngay lại. Hiện tượng đó gọi là phản xạ. Vậy phản xạ
là gì? Làm thế nào để thực hiện được phản xạ. Bài hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời 2 câu hỏi
trên.
2.CÁC HOẠT ĐỘNG:

T
G

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

* Hoạt động 1:Tìm hiểu I.Cấu tạo và chức năng của
cấu tạo và chức năng nơron:
của nơron:
HS thảo luận nhóm để thực
GV hướng dẫn HS quan hiện ∇ SGK, một vài HS phát

sát tranh hình 6.1 và biểu ý kiến, các em khác nhận
thực hiện ∇ SGK.
xét bổ sung.

Nội dung bài ghi
I.Cấu tạo và chức năng của
nơron:
a. Cấu tạo nơron
Nơron gồm:

- Thân : chứa nhân, xung
GV nhận xét, bổ sung Đáp án:
và hướng dẫn HS nêu - Mô thần kinh gồm các tế quanh là tua ngắn gọi là sợi

TaiLieu.VN

Page 1


lên đáp án đúng.

bào thần kinh và các tế bào
GV phân tích, gợi ý và thần kinh đệm.
giúp HS tự nêu ra đáp - Nơron thần kinh gồm có
án.
thân (chứa nhân), sợi trục và
sợi nhánh. Diện tiếp giữa đầu
mút của sợi trục ở nơron này
nơron kế tiếp gọi là xináp.

nhánh
- Tua dài: Sợi trục có bao
Miêlin là nơi tiếp nối nơron
gọi là xináp.

Đại diện một vài nhóm trình b. Chức năng hệ thần kinh
GV yêu cầu HS nghiên bày kết quả thảo luận, các
cứu thông tin SGK và nhóm khác bổ sung để cùng - Cảm ứng với các kính thích
tranh phóng to hình 6.1 xây dựng đáp án.
từ môi trường bằng cách phát
SGK, thảo luận nhóm Đáp án:
sung thần kinh
để nêu lên được chức
năng của nơron và các Chức năng của nơ ron là:
loại nơron.
-Cảm ứng: khả năng tiếp nhận
các kích thích và phản ứng lại
- Dẫn truyền sung thần kinh
các kích thích bằng cách phát
sinh các xung thần kinh.
- Dẫn truyền xung thần kinh:
khả năng lan truyền xung thần
kinh theo một chiều nhất định
từ nơi phát sinh hoặc tiếp nhận
về thân nơron và truyền đi dọc * Các loại nơron
theo sợi trục.
Có 3 loại nơ ron
- Nơron hướng tâm dẫn truyền
xung thần kinh từ cơ quan
Các loại nơron:

-Nơron hướng tâm (nơron cảm cảm giác về trung ương thần
kinh.
giác).
-Nơron li tâm (nơron vận - Nơron li tâm dẫn truyền
xung thần kinh từ trung ương
động).
thần kinh tới cơ quan trả lời.
-Nơron trung gian (nơron liên
- Nơron li tâm: liên hệ giữa
lạc).
các nơron.

TaiLieu.VN

Page 2


GV nêu câu hỏi ∇ SGK,
kích thích sự tư duy của
HS: Em có nhận xét gì
về hướng lan truyền
xung thần kinh ở nơron
hướng tâm và nơron li
tâm?

HS suy nghĩ, một vài em trả
lời, các em khác bổ sung.
2. Cung phản xạ
Đáp án:
a. Phản xạ

Nơron hướng tâm dẫn truyền
xung thần kinh từ cơ quan
cảm giác về trung ương thần
kinh.

GV chỉnh ý, bổ sung và
Nơron li tâm dẫn truyền xung
chốt lại.
thần kinh từ trung ương thần
kinh tới cơ quan trả lời.

Phản xạ là phản ứng của cơ
thể trả lời các kích thích của
1.Phản xạ:
môi trường ngoài hoặc trong
* Hoạt động 2: Tìm HS suy nghĩ, thảo luận nhóm, dưới sự điều khiển của hệ thần
hiểu cung phản xạ:
một vài em trả lời, các em kinh.
GV thông báo: Tay khác bổ sung.
chạm vào vật nóng thì
rụt lại, đèn sáng chiếu
vào mắt thì đồng tử co Đáp án:
lại, thức ăn vào miệng - Phản xạ là phản ứng của cơ
thì tiết nước bọt. Các thể trả lời các kích thích của
phản ứng đó là phản xạ. môi trường ngoài hoặc trong
Vậy phản xạ là gì?
dưới sự điều khiển của hệ thần b. Cung phản xạ
- Cung phản xạ là con đường
GV nhận xét, bổ sung kinh.
và nêu đáp án.

- HS thảo luận nhóm và cử đại mà xung thần kinh truyền từ
cơ quan thụ cảm (da..) qua
GV nêu câu hỏi: Sự diện trả lời, các nhóm khác
trung ương của thần kinh đến
khác nhau giữa phản xạ nhận xét, bổ sung để đưa đáp
cơ quan phản ứng (cơ,
ở động vật và sự cảm án chung của lớp.
tuyến….)
ứng ở thực vật là gì?
Đáp án:
- Một cung phản xạ có 3
Phản xạ ở động vật là phản
nơron: nơron hướng tâm,
ứng có sự tham gia của hệ
nơron trung gian và nơron li
thần kinh, còn ở thực vật
tâm.
không có hệ thần kinh.
II.Cung phản xạ:

TaiLieu.VN

Page 3


2.Cung phản xạ:

2.Cung phản xạ:

GV treo tranh phóng to Dưới sự hướng dẫn của GV,

hình 6.2 SGK, yêu cầu một vài HS phát biểu câu trả
HS thực hiện ∇ SGK.
lời, các HS khác bổ sung và
cùng xây dựng đáp án.
GV hướng dẫn và lưu ý
HS nhận biết được các Đáp án:
loại nơron trong một Cung phản xạ là con đường c. Vòng phản xạ:
cung phản xạ.
mà xung thần kinh truyền từ
cơ quan thụ cảm (da..) qua
trung ương của thần kinh đến
cơ quan phản ứng (cơ,
tuyến….)
- Một cung phản xạ có 3
nơron: nơron hướng tâm,
nơron trung gian và nơron li
Trong phản xạ luôn có luồn
tâm.
-Thành phần của một cung thông tin ngược báo về trung
phản xạ gồm: cơ quan thụ ương thần kinh để trung ương
cảm, các nơron (hướng tâm, thần kinh điều chỉnh phản ứng
trung gian và li tâm) và cơ cho thích hợp. Luồng thần
kinh bao gồm cung phản xạ và
quan trả lời.
đường phản hồi tạo nên vòng
3.Vòng phản xạ?
3. Vòng phản xạ:
phản xạ.
GV cho HS thực hiện ∇ - Một vài HS nêu ví dụ về
SGK.

phản xạ và phân tích đường
GV nghe, nhận xét, dẫn truyền xung thần kinh
chỉnh lý bổ sung những trong phản xạ đó.
phân tích của HS.
- HS thực hiện lệnh của GV,
GV treo tranh hình 6.3 trao đổi nhóm và cử đại diện
SGK yêu cầu HS quan mô tả sơ đồ cung phản xạ.
sát kết hợp với thông tin Các nhóm khác theo dõi, nhận
SGK để mô tả vòng xét và bổ sung.
phản xạ.
Đáp án:
GV hướng dẫn, gợi ý
giúp HS nêu lên đáp án Trong phản xạ luôn có luồn

TaiLieu.VN

Page 4


đúng.

thông tin ngược báo về trung
ương thần kinh để trung ương
thần kinh điều chỉnh phản ứng
cho thích hợp. Luồng thần
kinh bao gồm cung phản xạ và
đường phản hồi tạo nên vòng
phản xạ.

3.Tổng kết:

- GV cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK.
- Phản xạ là gì? Hãy nêu ví dụ về phản xạ?
- Từ một ví dụ đã nêu, hãy phân tích đường đi của xung thần kinh trong phản xạ đó?
V.Hướng dẫn học ở nhà:
Học bài theo vở ghi và SGK, trả lời các câu hỏi cuối bài, vẽ hình 6.1-3, đọc mục em có
biết, xem bài tiếp theo. On lại kiến thức cũ phần bộ xương thú(Sinh học 7)
PHẦN RÚT KINH NGHIỆM
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………

TaiLieu.VN

Page 5

…………..
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………..………………………

TaiLieu.VN

Page 6