Nâng cao chất lượng giáo dục lịch sử cho học sinh từ các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm tại trường THPT trần hưng đạo

1. Lời giới thiệu
1.1 Lí do chọn đề tài
Việc học tập Lịch sử, cũng như học tập bất cứ bộ môn nào ở nhà trường
phổ thông đều nhằm cung cấp kiến thức khoa học, hình thành thế giới quan khoa
học, phẩm chất đạo đức chính trị cho học sinh. Với những đặc trưng của mình,
bộ môn lịch sử không chỉ cung cấp cho học sinh hệ thống kiến thức khoa học mà
còn góp phần giáo dục tư tưởng chính trị, phẩm chất, đạo đức nhất là truyền
thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc. Những kiến thức lịch sử thế giới, lịch sử
dân tộc không chỉ có tác dụng đến trí tuệ mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư
tưởng tình cảm của học sinh.
Hiện nay, cùng với việc đổi mới đồng bộ nội dung, chương trình và
phương pháp dạy học thì vấn đề đổi mới phương pháp dạy học được coi là bước
đột phá và là khâu quan trọng nhất đề nâng cao hiệu quả giáo dục. Trong đó, văn
kiện Đảng coi“Đổi mới phương pháp dạy học là phát huy tư duy sáng tạo và
năng lực tự đào tạo của người học”. Nghĩa là, chuyển mô hình giáo dục “Lấy
giáo viên làm trung tâm” sang mô hình “Lấy học sinh làm trung tâm”.
Môn lịch sử với chức năng và nhiệm vụ của mình “góp phần hình thành
thế giới quan khoa học, giáo dục lòng yêu quê hương, đất nước, truyền thống
dân tộc, cách mạng, bồi dưỡng các năng lực tư duy hành động, thái độ ứng xử
đúng đắn trong đời sống xã hội”. Trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông có
nhiều hình thức khác nhau để truyền thụ tri thức cho học sinh. Ngoài các giờ
lên lớp chính khóa, còn có các hoạt động ngoài lớp bổ ích và lý thú. Hoạt
động ngoại khóa trong dạy học lịch sử là một hình thức tổ chức dạy học đa
dạng, trong đó học sinh đóng vai trò chủ thể tích cực nhận thức, khám phá
sáng tạo. Hoạt động ngoại khóa có tác dụng tích cực về mặt củng cố kiến
thức, giáo dục tư tưởng, tình cảm và phát triển toàn diện học sinh. Hoạt động
ngoại khóa mang tính tự nguyện, làm sâu sắc và phong phú thêm kiến thức
của học sinh trong giờ học nội khóa, tạo hứng thú học tập lịch sử. Đặc biệt là
những hoạt động ngoại khóa về nội dung có tinh thần giáo dục cao.
Tuy nhiên, trở các trường phổ thông hiện nay, do nặng về mặt giáo dục
kiến thức nội khóa nên các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm nói chung và

ngoại khóa lịch sử nói riêng còn ít được các trường phổ thông quan tâm và hiệu
quả chưa cao. Do đó, hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm lịch sử chưa thực hiện
được vai trò của mình trong dạy học lịch sử.
1


Tại trường THPT Trần Hưng Đạo – Tam Dương – Vĩnh Phúc, nơi mà tôi
đang công tác, thực tế trong những năm qua, BGH Nhà trường luôn coi việc tổ
chức các hoạt động ngoại khóa là một trong những hoạt động GD mang lại hiệu
quả cao trong chương trình GD toàn diện cho HS. Các hoạt động ngoại khóa của
nhà trường được bám sát vào chủ đề năm học, trong đó hướng vào phong trào
thi đua xây dựng trường học thân thiện, HS tích cực, bám sát vào chủ đề của
từng tháng để tổ chức sao cho có nội dung phong phú và sát thực với chương
trình GD góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh, trong đó có
giáo dục lịch sử.
Xuất phát từ những lí do trên, để tạo hứng thú, say mê cho HS khi học tập
lịch sử cũng như góp phần nâng cao giáo dục toàn diện cho HS. Đồng thời, để
nhân rộng các hình thức hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm trong việc nâng cao
chất lượng dạy và học lịch sử, tôi mạnh dạn lựa chọn vấn đề: “Nâng cao chất
lượng giáo dục lịch sử cho học sinh từ các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm
tại trường THPT Trần Hưng Đạo” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình.
1.2. Mục đích của sáng kiến
Qua đề tài này, tôi muốn đi sâu nghiên cứu và khẳng định vai trò, ý nghĩa
của việc tổ chức hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm nói chung và ngoại khóa lịch
sử nói riêng trong việc củng cố kiến thức, giáo dục tư tưởng, tình cảm, phát
triển toàn diện và làm sâu sắc thêm kiến thức của học sinh trong giờ học nội
khóa, tạo hứng thú khi học tập lịch sử. Trong đề tài, tôi đi xác định tác dụng, ý
nghĩa của hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm đối với việc nâng cao chất lượng
giáo dục lịch sử và đề xuất các hình thức, biện pháp tổ chức hoạt động ngoại
khóa trong dạy học lịch sử ở trường THPT.

2. Tên sáng kiến:
“Nâng cao chất lượng giáo dục lịch sử cho học sinh từ các hoạt động
ngoại khóa, trải nghiệm tại trường THPT Trần Hưng Đạo
3. Tác giả sáng kiến:
- Họ và tên: Bùi Thị Nga
- Địa chỉ: Trường THPT Trần Hưng Đạo – Tam Dương – Vĩnh Phúc.
- Số điện thoại: 0936.235.336
2


Email:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Bùi Thị Nga
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Lĩnh vực áp dụng sáng kiến là môn Lịch sử cho đối tượng học sinh THPT
cụ thể ở đây là học sinh trường THPT Trần Hưng Đạo. Qua đó, góp phần tạo
hứng thú khi học tập lịch sử, nâng cao chất lượng dạy và học môn Lịch sử.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 12 năm 2016.
7. Mô tả sáng kiến:
7.1 Nội dung của sáng kiến
1. Những vấn đề lí luận về tổ chức hoạt động ngoại khóa
1.1. Khái niệm
“Hoạt động ngoại khóa” là hoạt động giáo dục được tổ chức ngoài thời
gian học tập trên lớp. Đây là một trong hai hoạt động giáo dục cơ bản, được thực
hiện một cách có tổ chức, có mục đích theo kế hoạch của nhà trường; là hoạt
động tiếp nối và thống nhất hữu cơ với hoạt động học tập trên lớp, nhằm hình
thành và phát triển học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa
dạng của xã hội đối với thế hệ trẻ.
Tổ chức hoạt động ngoại khóa là một hình thức tổ chức dạy học nằm
ngoài chương trình học chính khóa kết hợp dạy học với vui chơi nhằm mục đích
gắn việc giảng dạy, học tập trong nhà trường với thực tế xã hội. Đây là một

trong những mảng hoạt động giáo dục quan trọng ở nhà trường phổ thông để
phát triển toàn diện học sinh. Tổ chức hoạt động ngoại khóa góp phần phát triển
và hoàn thiện nhân cách, bồi dưỡng năng khiếu và tài năng sáng tạo của học
sinh.
1.2. Mục tiêu, yêu cầu khi tổ chức hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm
*Mục tiêu:

3


- Về kĩ năng: Trong học tập lịch sử, việc tổ chức hoạt động ngoại khóa,
trải nghiệm góp phần phát triển các năng lực nhận thức đặc biệt như: kĩ năng tư
duy, kĩ năng hợp tác, kĩ năng thuyết trình, năng khiếu và hứng thú cho học sinh
- Về thái độ: Tổ chức hoạt động ngoại khóa lịch sử có tác dụng thiết thực
trong việc giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, tự hào về lịch sử lâu đời của
đất nước, bồi dưỡng ý thức tinh thần lao động sáng tạo, ý thức về văn hóa dân
tộc, về chủ quyền lãnh thổ Tổ quốc, lòng biết ơn đối với các thế hệ cha ông đã
chiến đấu vì độc lập, tự do, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc.
Để đạt mục tiêu trên, khi xây dựng chương trình cần:
+ Đảm bảo tính khoa học, chính xác: Để tổ chức hoạt động ngoại khóa
cần phải xác định được nội dung lịch sử khoa học, chính xác. Điều này thể hiện
ở việc lựa chọn nguồn tài liệu. Bởi vì, chỉ trên cơ sở lựa chọn, cung cấp cho học
sinh nguồn tài liệu khoa học, chính xác thì giáo viên mới trang bị cho các em
những hiểu biết đúng đắn, giáo dục tư tưởng, tình cảm cho học sinh. Điều này
thể hiện ở việc lựa chọn những nguồn tài liệu cơ bản nhất, chính xác nhất, rõ
ràng nhất để tạo điều kiện hình thành cơ sở cho việc học sinh hiểu biết về lịch
sử.
+ Đảm bảo tính tư tưởng: Trong dạy học lịch sử, tính tư tưởng được thể
hiện ở việc đứng vững trên lập trường, quan điểm của Đảng ta, quan điểm chủ
nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Vì vậy, khi tổ chức ngoại khóa,

trải nghiệm nói chung và ngoại khóa lịch sử nói riêng, GV phải đứng vững trên
quan điểm, đường lối của Đảng để trang bị cho học sinh những tư liệu lịch sử
khoa học, chính xác nhất qua các giai đoạn lịch sử. Từ đó, giáo dục thế giới
quan khoa học, đúng đắn, hình thành cho thế hệ trẻ ý thức, trách nhiệm để bảo
vệ những thành quả mà cha ông ta đã xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
+ Đảm bảo tính sư phạm: Tổ chức hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm lịch
sử cần đảm bào tính sư phạm, nghĩa là phải đảm bảo tính vừa sức và dễ hiểu đối
với học sinh.
*Những yêu cầu
Thứ nhất: Nội dung công tác ngoại khóa phải nhằm vào việc thực hiện
mục tiêu đào tạo của cấp học, thực hiện chức năng, nhiệm vụ của bộ môn lịch sử
ở trường phổ thông.
4


Thứ hai: Công tác ngoại khóa phải liên quan với chương trình nội khóa,
phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, trình độ của học sinh mỗi lớp. Phải xây dựng
chương trình kế hoạch tiến hành ngoại khóa với các hình thức thích hợp.
Thứ ba: Các phương pháp dạy học được sử dụng trong bài nội khóa cũng
như trong hoạt động ngoại khóa đặc biệt chú ý tới việc sử dụng lời nói, các tài
liệu thành văn.
Thứ tư: Tổ chức công tác ngoại khóa phải gọn nhẹ, tránh phô trương hình
thức nên phối hợp với các bộ môn khác để tiết kiệm thời gian, công sức mà chất
lượng lại cao.
1.3. Vai trò, ý nghĩa của việc tổ chức hoạt động ngoại khóa trong việc
giáo dục lịch sử cho HS
* Vai trò: Hoạt động ngoại khóa là hình thức tổ chức dạy học được tổ
chức ngoài giờ học, có vai trò quan trọng trong việc thực hiện nguyên lí giáo
dục của Đảng, là biện pháp thiết thực để đổi mới hình thức, phương pháp dạy
học lịch sử ở trường phổ thông và là biện pháp gắn kiến thức lịch sử với cuộc

sống, thực hiện chức năng và nhiệm vụ của bộ môn lịch sử, …
* Ý nghĩa:
- Về kiến thức: Tổ chức ngoại khóa trải nghiệm góp phần củng cố, làm
phong phú, sâu sắc và toàn diện tri thức lịch sử cho học sinh, vai trò của biển,
đảo trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.
2.2. Một số hình thức, biện pháp tổ chức hoạt động ngoại khóa, trải
nghiệm
Trong chương trình lịch sử nội khóa, HS được học rất nhiều những sự kiện, những
chiến thắng, những nhân vật lịch sử, những địa danh gắn liền với các chiến công anh
dũng của cha ông cũng như những nét đẹp trong đời sống văn hóa vật chất và tinh
thần được hun đúc và tôi luyện trong hàng ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước.
Hàng năm, nước ta cũng có rất nhiều những ngày lễ lớn. Có thể nói, đây chính là
một kho tư liệu dồi dào để GV có thể tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm
cho HS.
Nằm trong chương trình và kế hoạch GD năm học, trong những năm học
qua, Trường THPT Trần Hưng Đạo- Tam Dương- Vĩnh Phúc luôn coi việc tổ
5


chức các hoạt động ngoại khóa là một trong những hoạt động GD mang lại hiệu
quả cao trong chương trình GD toàn diện cho HS. Các hoạt động ngoại khóa của
nhà trường được bám sát vào chủ đề năm học, trong đó hướng vào phong trào
thi đua xây dựng trường học thân thiện, HS tích cực, bám sát vào chủ đề của
từng tháng để tổ chức sao cho có nội dung phong phú và sát thực với chương
trình GD.
Các hoạt động ngoại khóa của Trường THPT Trần Hưng Đạo được lồng
ghép phù hợp vào các giờ chào cờ hàng tuần, các buổi sinh hoạt chi đoàn hàng
tháng và sinh hoạt lớp theo chủ điểm hàng tuần. Dưới hình thức sân khấu hóa và
các nội dung giáo dục theo chủ điểm được BCH Đoàn trường, ban ngoại khóa
nhà trường tổ chức hiệu quả nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm học

như ngày 2/9, 20/11, 22/12, 8/3, 26/3,… Nội dung của các buổi ngoại khóa
không trùng lặp trên cơ sở các nội dung bổ trợ cho kiến thức trên lớp của HS.
Do vậy, các hình thức ngoại khóa của nhà trường được tổ chức một cách có hệ
thống trong cả năm học. Thông qua các chương trình này, HS đã tích cực hướng
về tìm hiểu những giá trị lịch sử truyền thống của dân tộc.
2.1. Ngoại khóa tham quan, trải nghiệm các di tích lịch sử
Đây là một hoạt động ngoại khóa khá phổ biến và có tầm quan trọng đặc
biệt trong giáo dục truyền thống lịch sử cho HS cũng như là một trong những
biện pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng dạy – học môn lịch sử ở trường phổ
thông. Tuy nhiên, không phải trường nào cũng có thể tổ chức được hoạt động
này, đặc biệt là với những vùng miền kinh tế còn khó khăn. Để tổ chức hoạt
động ngoại khóa tham quan, trải nghiệm các di tích lịch sử đòi hỏi phải có sự
chuẩn bị hết sức công phu, kĩ lưỡng từ khi xây dựng kế hoạch, chọn địa điểm,
thông qua BGH, triển khai kế hoạch tới phụ huynh và học sinh… Do đó, để thực
hiện thành công đòi hỏi phải có sự kết hợp của cả BGH, Đoàn thanh niên, Hội
cha mẹ học sinh, tất cả các thầy cô giáo và các em học sinh trong trường.
Lưu ý khi tổ chức ngoại khóa tham quan, trải nghiệm các di tích lịch sử
nên chọn địa điểm tham quan trải nghiệm có ý nghĩa sâu sắc trong giáo dục
truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, những địa danh có trong chương
trình học lịch sử chính khóa, gắn liền với những thắng lợi vang dội của cha ông
ta nhưng không quá xa (cách địa điểm trường đóng không quá 100km) để HS có
thể vận chuyển bằng phương tiện xe ô tô và kết thúc hành trình trải nghiệm
trong ngày.
6


Để góp phần giúp các em hiểu được vai trò, ý nghĩa của chuyến đi cũng
như để bổ trợ cho những kiến thức lịch sử HS đã và đang học trong chương
trình, GV có thể giao nhiệm vụ cho các em trướng khi đi về viết bài thu hoạch
liên quan đề địa điểm di tích đó dưới dạng một cuốn sổ lưu bút. Học sinh có thể

thỏa sức trình bày những điều học được cũng như lưu giữ lại những cảm nhận,
những hình ảnh cùng bạn bè trong buổi tham quan.
Trong chuyến đi cần xây dựng kĩ lưỡng lịch trình đi tham quan, người
thuyết minh địa điểm, nơi nghỉ ăn trưa, tổ chức hoạt động tập thể như chơi Team
bulding để tạo không khí sôi nổi và gắn kết các thành viên, tinh thần đoàn kết
trong toàn trường.
Kết thúc chuyến tham quan trải nghiệm, HS có một tuần để hoàn thành
bài thu hoạch về cảm nhận của cá nhân về chuyến hành trình trải nghiệm vừa
qua,nộp lại theo đơn vị lớp, Gv tiến hành chấm điểm và trao giải cho những bài
hay, ý nghĩa.
Trong những năm qua, được sự quan tâm của BGH nhà trường và Hội cha
mẹ học sinh, trường THPT Trần Hưng Đạo đã tổ chức được nhiều chuyến tham
quan trải nghiệm đến các địa danh lịch sử như: Lăng Bác, Bảo tàng các dân tộc
Việt Nam, K9 Đá Chông (năm học 2015 – 2016); tham quan khu di tích Côn
Sơn - Kiếp Bạc ở Hải Dương (năm học 2016 – 2017) và gần đây nhất là tổ chức
tham quan khu di tích ATK Tân Trào - Tuyên Quang và ATK Định Hóa - Thái
Nguyên (tháng 12/2017). Các chuyến đi đã rất thành công. HS đề rất hứng thú,
say mê tìm hiểu về các địa danh cũng như những sự kiện lịch sử liên quan.
2.2. Tổ chức các hoạt động ngoại khóa kỉ niệm các ngày lễ lớn của
dân tộc trong năm học.
Trong năm học diễn ra nhiều ngày lễ kỉ niệm lớn như: Ngày truyền thống
Học sinh, sinh viên Việt Nam (9/1), kỉ niệm thành lập Đảng cộng sản Việt Nam
(3/2), Quốc tế lao động (8/3), Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3),
Giải phóng miền Nam (30/4), Ngày Quốc tế lao động (1/5), chiến thắng Điện
Biên Phủ (7/5), ngày sinh chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5), ngày thành lập quân đội
nhân dân Việt Nam (22/12)… GV lịch sử có thể tổ chức các hoạt động ngoại
khóa, trải nghiệm liên quan đề những ngày lễ kỉ niệm trên để qua đó giáo dục
truyền thống lịch sử cho học sinh.
Trong những năm qua, GV lịch sử kết hợp với các tổ bộ môn, đoàn thanh
niên đã tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa như:

7


Tổ chức chương trình “Sáng mãi tấm gương anh bộ đội Cụ Hồ” chào
mừng ngày “Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12” Hoạt động giúp các em ôn lại
lịch sử truyền thống quân đội nhân dân Việt Nam, những mốc son lịch sử, những
chiến công vĩ đại của anh bộ đội cụ Hồ đối với non sông, đất nước. Gv có thể
xây dựng kịch bản tái hiện lại hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ, tái hiện những chiến
dịch lịch sử từ khi Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập
đến nay đặc biệt trong giai đoạn chống Pháp, chống Mĩ: Từ đó, khơi dậy trong
các em ý thức, trách nhiệm của mỗi công dân trong thời hiện đại.
-

Ví dụ: GV xây dựng hoạt Đoàn vệ quốc quân ra đi theo tiếng gọi của non
sông với các phân cảnh: cảnh 1, Thực dân Pháp phá hoại hiệp định sơ bộ và Tạm
ước 14/9 gây ra những vụ tàn sát đẫm máu; cảnh 2, chủ tịch Hồ Chí Minh đọc
Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến toàn quốc bùng nổ; cảnh 3, đoàn vệ quốc
quân lên đường chiến đấu. GV sân khấu hóa nội dung lịch sử giúp các em nhận
thức sâu sắc bài học lịch sử Bài 18. Những năm đầu của cuộc kháng chiến chống
Pháp của chương trình lịch sử lớp 12.
Tương tự như vậy, GV xây dựng hoạt cảnh lịch sử về chiến dịch Điện Biên
Phủ, hoạt cảnh kéo pháo lên trận địa, hoạt cảnh tiến về Tiến về Sài Gòn….
Để giáo dục sâu sắc truyền thống học sinh, trong chương trình có thể mời
những Cựu chiến binh lên kể lại những hồi ức về một thời đã từng chiến đấu
cùng đồng đội trong các cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ.
Tổ chức chương trình “Duyên dáng Việt Nam” chào mừng ngày quốc tế
phụ nữ 8/3, có thể. Chương trình đã giúp các em học sinh hiểu sâu sắc hơn vể
hình ảnh người phụ nữ Việt Nam qua các thời kì lịch sử. Để góp phần vào việc
giáo dục lịch sử cho HS, GV lịch sử có thể xây dựng kịch bản giúp các em sân
khấu hóa các hình tượng người phụ nữ trong lịch sử dân tộc như Hai Bà trưng,

Võ Thị Sáu, Mẹ Việt nam anh hùng…
-

- Tổ chức chương trình ngoại khóa “Rung chuông vàng”: Mỗi lớp cử 4
HS tiêu biểu nhất tham gia. HS sẽ cùng trả lời tối đa 40 câu hỏi trắc nghiệm liên
quan đến kiến thức của tất cả các môn học trong đó có môn Lịch sử. Sau mỗi
câu hỏi, chỉ những học sinh trả lời đúng được ở lại còn những học sinh trả lời sai
sẽ phải rời sân đấu. Để tạo không khí vui nhộn, khi tổ chức, Gv có thể thêm
phần cứu trợ để những HS trả lời sai có cơ hội một lần được trở lại sân đấu.
Hình thức cứu trợ có thể là chơi một trò chơi tập thể. Kết thúc, nếu HS nào còn

8


lại cuối cùng trên sân đấu và trả lời được đến câu hỏi cuối cùng sẽ giành vòng
nguyệt quế.
- Tổ chức chương trình ngoại khóa “Em yêu khoa học xã hội”. Khi tổ
chức hoạt động ngoại khóa này, GV sẽ xây dựng 3 đội mỗi đội là 5 thành viên là
những đại diện ưu tú của các lớp trong toàn trường. Các đội sẽ phải trải qua
nhiều phần thi như chào hỏi, hiểu biết, ô chữ bí mật và kể chuyện lịch sử. Các
câu hỏi liên quan đến các môn học Lịch sử, Địalý, Giáo dục công dân. Trong
chương trình còn có cả các tiết mục văn nghệ, diễn kịch lịch sử, pháp luật…
- Tổ chức cuộc thi tìm hiểu về biển đảo với chủ đề “Em yêu biển đảo
quê hương”: Chương trình được tổ chức vào ngày 18 tháng 12 năm 2017, với
mục đích giúp các em học sinh tìm hiểu kiến thức về biển đảo Việt Nam; về tiềm
năng kinh tế, chủ quyền biển, hải đảo Việt Nam; việc khai thác, sử dụng và bảo
vệ tài nguyên, môi trường biển của đất nước, đặc biệt là một số văn bản pháp
luật về biển đảo, để từ đó thêm trau dồi ý thức trong việc bảo vệ chủ quyền đất
nước, chủ quyền biển đảo Việt Nam.
Để có thêm những kiến thức về biển đảo Việt Nam, các em học sinh được

thử sức với phần thi “Tìm hiểu kiến thức về biển đảo”. Tham gia cuộc thi có 3
đội chơi đến từ ba khối 10 (Hoàng Sa), khối 11 (Trường Sa) và khối 12 (Phú
Quốc). Trong hành trình khám phá biển đảo các em trải qua 4 phần thi: KHỞI
ĐỘNG - RA KHƠI - VƯỢT SÓNG và CẬP BẾN.
Cuộc thi đa khơi dậy cho các em lòng yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân
tộc, ý thức bảo vệ chủ quyền biển, đảo, chủ quyền quốc gia dân tộc Việt Nam.
Cuộc thi góp phần khơi dậy và vun đắp tình yêu biển đảo quê hương, đất nước,
tăng cường hoạt động tuyên truyền về chủ quyền biển, đảo ngày càng thiết thực,
phong phú và hiệu quả; nói lên niềm tự hào, vinh dự và trách nhiệm của tuổi trẻ
với biển, đảo quê hương.
Để có thể tổ chức thành công các hoạt động ngoại khóa trên, GV cần xây
dựng và triển khai kế hoạch từ sớm, kế hoạch chuẩn bị công phu, thông qua
BGH phê duyệt và có thời gian chuẩn bị kĩ càng. Ngay từ đầu năm học, giáo
viên xây dựng kế hoạch, tranh thủ ý kiến, sự ủng hộ hợp tác của giáo viên các bộ
môn, của hội đồng nhà trường và đoàn thanh niên. Việc lựa chọn học sinh để
luyện tập các tiết mục văn nghệ không được làm ảnh hưởng tới việc học tập và
các công việc khác.
2.3. Thành lập Câu lạc bộ “Em yêu Khoa học xã hội”
9


Ngay từ đầu năm, GV lịch sử kết hợp với giáo viên môn Địa lý, Giáo dục
công dân và đoàn thanh niên thành lập Câu lạc bộ “Em yêu khoa học – xã
hội”. Đây là một hoạt động ngoại khóa thiết thực trong bối cảnh cải cách giáo
dục trong kì thi THPT quốc gia của Bộ giáo dục. Đặc biệt, thực tế ở trường
THPT Trần Hưng Đạo đa số các em học sinh của tất cả các khối lớp đều lựa
chon các môn khoa học xã hội là môn thi THPT Quốc gia.
Để thực hiện, GV cần lập kế hoạch, xây dựng mục đích, nguyên tắc hoạt
động, thành phần tham gia… thông qua BGH phê duyệt. Hàng tuần câu lạc bộ
sẽ tập hợp và hoạt động, cùng đọc sách, trao đổi, thảo luận về những kiến thức

các môn học thuộc khoa học xã hội như Lịch sử, địa lý, giáo dục công dân. Qua
đó, các em trong câu lạc bộ sẽ chia sẻ kinh nghiệm, kĩ năng, từ đó giúp đỡ, hỗ
trợ nhau trong việc học tập tốt các môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân.
Đọc sách là hình thức ngoại khóa dễ tổ chức, dễ thực hiện và có hiệu quả
cao trong việc bồi dưỡng kiến thức, giáo dục và phát triển học sinh. Với hình
thức cá nhân tự đọc hoặc đọc chung ở lớp, giáo viên đã rèn luyện cho học sinh
về mặt tư tưởng, phẩm chất, đạo đức, kĩ năng, thói quen, hứng thú và phương
pháp làm việc với sách.
Đọc sách là công việc giúp học sinh bổ sung, làm phong phú, sâu sắc kiến
thức lịch sử của học sinh. Đọc sách cũng sẽ khắc phục cho các em những thiếu
hụt về kiến thức do hạn chế của giờ học nội khóa như: giới hạn nội dung,
chương trình, thời lượng kiến thức trên lớp.
Tên sách

Tác giả Thời gian Nội dung chủ yếu

Những vấn đề rút ra

GV có thể gợi ý tên sách liên quan đến nội dung học tập nội khóa về một nhân
vật hay về một chiến thắng lịch sử… và hướng dẫn học sinh trao đổi, thảo luận về
những cuốn sách đã đọc.
Vào các buổi những buổi sinh hoạt lớp hay các buổi sinh hoạt câu lạc bộ
hàng tuần, giáo viên nên tổ chức cho các em trao đổi, thảo luận về nội dung
những cuốn sách mà học sinh đã đọc về nhân vật lịch sử hay một sự kiện, một
vấn đề liên quan đến các môn học.
Giáo viên gợi vấn đề để học sinh trả lời, đồng thời các em có thể trao đổi
10


với nhau dưới sự chỉ đạo của giáo viên. Qua việc trao đồi, thảo luận, học sinh

nắm vững kiến thức, hiểu sâu sắc bản chất của sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch
sử. Các yêu cầu, câu hỏi của giáo viên có nội dung, có tính định hướng, nó khơi
gợi trí tò mò, lòng ham hiểu biết của các em và có tác dụng động viên, khuyến
khích các em tham gia trả lời câu hỏi. Như vậy, tính tích cực, chủ động của các
em được phát huy.
Kết thúc buổi trao đổi, thảo luận cần có những nhận xét, đánh giá và rút
kinh nghiệm cho những buổi trao đổi tiếp theo.
Ngoài ra có thể tổ chức trao đổi, thảo luận bằng hình thức hộp thư hoặc
trao đổi trên báo tường.
Tóm lại: Đọc sách là hình thức ngoại khóa hấp dẫn, giáo viên cần xây
dựng cho học sinh nền nếp, thói quen, tránh tùy tiện khi đọc sách, đọc sách phải
có chủ đích, có hiệu quả. Giáo viên phải thường xuyên kiểm tra các hoạt động
đọc sách của học sinh để xem mức độ tự giác, tính tích cực của học sinh và kĩ
năng tự làm việc với sách của học sinh để có những khuyến khích, động viên
hoặc điều chỉnh học sinh kịp thời.
2.4. Kể chuyện, nói chuyện lịch sử.
Kể chuyện lịch sử là một hình thức hoạt động ngoại khóa hấp dẫn, dễ làm và
có tác dụng giáo dục cao. Có nhiều cách kể chuyện lịch sử như: Kể lại nội dung
một cuốn sách đã đọc, một câu chuyện được tìm hiểu qua tài liệu hay của chính
người tham gia, chứng kiến sự kiện thuật lại. Nội dung câu chuyện phải liên quan
đến các sự kiện cơ bản trong bài học, phải chuẩn xác, tránh những chi tiết li kì,
không có giá trị khoa học, không phù hợp với yêu cầu học tập.
Nội dung bài kể chuyện không chỉ có khối lượng sự kiện, tri thức được
cung cấp, mà còn bao gồm cả việc phân tích, nêu lên bản chất của sự vật, hiện
tượng, qua đó mới có tác dụng giáo dục học sinh.
Một câu chuyện được kể thường được sắp xếp như sau:
- Giới thiệu vấn đề.
- Tình huống đặt ra.
- Diễn biến sự kiện.
11

- Sự phát triển của tình tiết đến cao độ.
- Câu chuyện kết thúc.
Một câu chuyện được bố cục như vậy mang kịch tính cao, dẫn dắt người
nghe qua các sự kiện, làm cho họ ngày càng hứng thú.
Nói chuyện lịch sử là một hình thức tổ chức hoạt động ngoại khóa, có nội
dung và yêu cầu cao hơn kể chuyện lịch sử. Kể chuyện lịch sử chủ yếu từ cụ thể
nâng lên trình độ tư duy khái quát, ngược lại, nói chuyện lịch sử chủ yếu từ tư
duy khái quát được minh họa, dẫn chứng bằng các sự kiện cụ thể theo một chủ
đề nào đấy. Nói chuyện lịch sử phải có chủ đề rõ ràng, phải phù hợp với nội
dung chương trình nội khóa, có nhiệm vụ chính trị trước mắt. Vì vậy, nói chuyện
lịch sử không thể tổ chức thường xuyên và ở bất cứ nơi nào như kể chuyện lịch
sử. Nó thường được tổ chức nhân ngày kỉ niệm một sự kiện lịch sử quan trọng,
những đợt sinh hoạt chính trị. Người nói chuyện phải là người am hiểu sâu sắc
vấn đề trình bày. Do đó, người nói chuyện thường là giáo viên, cán bộ nghiên
cứu, cán bộ giảng dạy ở các trường đại học, cán bộ làm công tác tuyên huấn.
Trong một số trường hợp, giáo viên có thể bồi dưỡng cho một học sinh giỏi để
nói chuyện với lớp, hay một học sinh lớp trên nói chuyện với các học sinh dưới.
Ví dụ, nói chuyện lịch sử về những câu chuyện lịch sử liên quan đến các
nhân vật, các chiến thắng lịch sử như lịch sử ngày truyền thống học sinh, sinh
viên (9/1), thành lập Đảng cộng sản Việt Nam (3/2), lịch sử ngày quốc tế phụ nữ
(8/3), chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5), về biển đảo Việt Nam…
Qua buổi nói chuyện, những thông tin kiến thức vô cùng cần thiết sẽ giúp
các em hiểu sâu, hiểu rõ, hiểu đúng về những bài học lịch sử trong chương trình
nội khóa. Từ đó, giúp các em học tập tốt hơn, hứng thú hơn trong học tập.
2.5. Dạ hội lịch sử.
Dạ hội lịch sử là một hoạt động học tập ngoài giờ học. Với hình thức hoạt
động đa dạng như tổ chức các phần thi, gặp gỡ nhân chứng lịch sử, các hoạt
động văn nghệ, thi triển lãm tranh ảnh, triển lãm các tác phẩm lịch sử, dựng các

hoạt cảnh, … dạ hội lịch sử trở thành một hoạt động học tập có sức lôi cuốn, hấp
dẫn đông đảo học sinh tham gia. Không những thế, nội dung học tập cũng phong
phú, kiến thức không bị gò ép bởi nội dung sách giáo khoa. Trong hoạt động
ngoại khóa, bên cạnh kiến thức lịch sử còn có kiến thức các môn học khác. Buổi
dạ hội lịch sử góp phần rất lớn trong việc phát triển toàn diện học sinh. Qua buổi
12


dạ hội, kiến thức lịch sử của học sinh phong phú, sâu sắc hơn, các em không chỉ
có kiến thức về lịch sử dân tộc mà các em còn có nhiều hiểu biết về những vấn
đề thời sự đang diễn ra xung quanh các em.. Việc tham gia các buổi dạ hội lịch
sử còn rèn cho các em khả năng độc lập làm việc, kĩ năng giao tiếp, tăng khả
năng diễn đạt, khả năng xử lí các tình huống nhanh, chính xác. Các em sẽ tự tin,
chủ động, dễ dàng thành công trong học tập và cuộc sống.
Hoạt động dạ hội lịch sử giúp phát hiện và phát huy năng khiếu học sinh.
Với các hoạt động da dạng, nhiều lĩnh vực là cơ hội để các em trổ tài, thử sức
mình. Đây cũng là cơ hội để các em khám phá những khả năng tiềm ẩn của bản
thân để từ đó có định hướng nghề nghiệp cho tương lai.
Dạ hội lịch sử còn có ý nghĩa thực tiễn rất lớn, tạo ra một môi trường giao
tiếp lớn hơn cho học sinh, đó là sự giao tiếp giữa trò lớp này với trò lớp khác,
giữa học sinh với các đoàn thể trong nhà trường, giữa học sinh với các nhân
chứng lịch sử, với các cơ quan ban ngành đóng trên địa bàn trường. Đây là một
hoạt động bước đầu tạo cho các em cơ hội được hòa nhập cộng đồng, học tập
gắn với đời sống xã hội. Các em có được cơ hội học hỏi, được trau dồi, hoàn
thiện dần kĩ năng giao tiếp xã hội. Hoạt động dạ hội lịch sử còn giáo dục cho các
em cách sống cộng đồng, khả năng hợp tác làm việc, tinh thần trách nhiệm. Đây
cũng chính là một mục tiêu hướng tới trong giáo dục học sinh hiện nay.
Chủ đề của dạ hội lịch sử rất phong phú:
- Chủ đề về lịch sử địa phương.
- Các vấn đề về cuộc sống hiện nay trên thế giới và trong nước: như đấu

tranh giữ gìn hòa bình thế giới, thành tựu phát triển khoa học kĩ thuật…
- Các sự kiện, nhân vật lịch sử (Việt Nam và thế giới) được tổ chức kỉ
niệm trong năm.
Muốn tiến hành dạ hội lịch sử theo chủ đề có hiệu quả, phải thực hiện
những yêu cầu sau:
Thứ nhất: Dạ hội lịch sử phải có mục đích giáo dưỡng, giáo dục và phát
triển rõ rệt, nghĩa là phải phù hợp với chương trình, trình độ và yêu cầu học tập
của học sinh. Thông qua dạ hội lịch sử, các em phải được bồi dưỡng về lòng tin
đối với cách mạng, với quần chúng nhân dân, thắt chặt hơn tình đoàn kết và
củng cố thái độ học tập đúng đắn, rèn luyện năng lực tư duy và hành động.
13


Thứ hai: Dạ hội phải thu hút đông đảo học sinh tham gia, phải phát huy
năng lực độc lập, tính tích cực chủ động hoạt động và tinh thần tập thể của các
em.
Thứ ba: có kế hoạch chuẩn bị công phu. Ngay từ đầu năm học, giáo viên
xây dựng kế hoạch, tranh thủ ý kiến, sự ủng hộ hợp tác của giáo viên các bộ
môn, của hội đồng nhà trường và đoàn thanh niên. Việc lựa chọn học sinh để
luyện tập các tiết mục văn nghệ không được làm ảnh hưởng tới việc học tập và
các công việc khác.
Thứ tư: Linh hoạt, đa dạng các hình thức tổ chức.
- Kết hợp với tổ chức dạ hội, GV có thể tiến hành triển lãm, trưng bày các
tài liệu, tranh ảnh, hiện vật mà học sinh thu thập được phù hợp với chủ đề của
buổi dạ hội. Các tranh ảnh, tư liệu, áp phích này được bố trí ở hai bên sân khấu
của buổi dạ hội để tất cả thầy trò và mọi người cùng xem.
Tổ chức dạ hội như trên không chỉ có tác dụng với học sinh trong trường
mà còn ảnh hưởng lớn đến nhân dân địa phương. Nhưng để có được kết quả đó
thì điểu quan trọng là phải có sự chuẩn bị chu đáo, công phu, có kế hoạch của
người giáo viên lịch sử, sự ủng hộ phối hợp của lãnh đạo nhà trường, địa

phương và cuối cùng là những hoạt động tích cực của học sinh là cần thiết và
không thể thiếu được.
Ngoài các hoạt động ngoại khóa liên quan đến các ngày lễ lớn của dân
tộc, gắn liền với các mốc thời gian, sự kiện, nhân vật lịch sử, chúng ta cũng có
thể tổ chức các hoạt động ngoại khóa như Vui tết trung thu, cắm trại với chủ đề
“Hội chợ xuân”, hoạt động văn nghệ thể dục thể thao,…. Thông qua các hoạt
động ngoại khóa trên đã góp phần phát huy tính đoàn kết, tích cực chủ động của
HS trong sinh hoạt tập thể, khơi dậy tinh thần hiếu học, sự khám phá tri thức và
phát triển kỹ năng sống trong học đường.
Tóm lại: Các hình thức tổ chức hoạt động ngoại khóa cho học sinh
THPT đã có tác dụng tích cực đối với việc cung cấp kiến thức, rèn luyện kĩ năng
và thái độ cho học sinh, góp phần thực hiện những mục tiêu dạy học trong nhà
trường. Ngoại khóa thực sự là một hoạt động cần thiết, một bộ phận của quá
trình dạy học ở trường phổ thông.
3. Thực nghiệm sư phạm.
14


3.1. Mục đích thực nghiệm
Để kiểm nghiệm tính khả thi của các hình thức, biện pháp tổ chức hoạt
động ngoại khóa về chủ quyền biển, đảo Việt Nam trong dạy học lịch sử ở
trường THPT.
3.2. Đối tượng thực nghiệm
Học sinh trường THPT Trần Hưng Đạo – Tam Dương – Vĩnh Phúc
Tại trường THPT Trần Hưng Đạo – Tam Dương – Vĩnh Phúc
3.3. Nội dung và phương pháp thực nghiệm
- Nội dung: Để đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm, sau các buổi ngoại
khóa tôi tiến hành thăm dò ý kiến của Ban giám hiệu, giáo viên, học sinh và
kiểm tra nhận thức của các em thông qua phiếu hỏi.
- Phương pháp: Phiếu hỏi khảo sát, tổng kết và thống kê số liệu.

3.4. Kết quả thực nghiệm
* Câu hỏi kiểm tra nhận thức được phát cho 117 học sinh thuộc 3 lớp của
khối 10, 11 và 12 (Lớp 10A1: 41 học sinh, lớp 11A3: 38 học sinh, lớp 12A5: 38
học sinh). Kết quả thu được như sau:
Nội dung trả
lời câu hỏi
Trắc nghiệm
(phụ lục )
Tỷ lệ %

Tổng số
học sinh

Đúng, đầy
đủ (7 câu)

Đúng, đủ

Đúng, đủ

Đúng, đủ (3
câu trở xuống)

( 6 câu)

(5 câu)

117

106

8

3

0

100%

90.6

6.8

2.6

0

Qua kết quả thu được trong phiếu kiểm tra nhận thức của học sinh về các
vấn đề lịch sử liên quan đến chủ đề ngoại khóa và cụ thể ở đây là chuyến tham
quan khu di tích ATK Định Hóa và ATK Tân Trào: 100% các em đều trả lời
đúng, đủ các câu hỏi trắc nghiệm. Điều đó chứng tỏ các em đều có ý thức học
tập và nắm chắc kiến thức về các sự kiện lịch sử sau hoạt động tham quan trải
nghiệm
* Đối với câu hỏi thăm dò, tôi đưa ra câu hỏi: Suy nghĩ, cảm nhận của em
15


đối với hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm? Tôi đã nhận được kết quả sau:
Lớp
Stt

12A5

Rất thích

Thích

Bình thường

Không thích

34 Hs
89.5%

1 hs

2 hs

1 hs

36 Hs

2.6%
0 hs

5.3%
2 hs

2.6%
0 hs

94.7%
32 Hs

0%
3 hs

5.3%
5 hs

0%
1 hs

117

78%
111 Hs

7.3%
4 hs

12.3%
9 hs

2.4%
2 hs

100%

87.4%

3.3%

7.6%

1.7%

Sĩ số
38

11A3

38

10A1

41

Tổng

Như vậy, trong số 117 học sinh, có 2 học sinh trả lời không thích, có 9
học sinh trả lời buổi ngoại khóa bình thường như các buổi học khác. Còn lại
chúng tôi đều nhận được câu trả lời kèm theo cảm nhận của học sinh là: em rất
thích buổi ngoại khóa vì buổi ngoại khóa thật bổ ích và lí thú, trong buổi ngoại
khóa giúp các em hiểu được những kiến thức bổ ích
Tham gia hoạt động ngoại khóa, em Lê Thị Hồng Nhung – lớp 12A5 cho
biết: “Qua hoạt động trên em càng yêu đất nước Việt Nam mình hơn và tự dặn
lòng phải học tập, rèn luyện thật tốt để sau này góp phần vào sự nghiệp bảo vệ
và xây dựng Tổ quốc”. Còn em Văn Thị Phương Nam lớp 12A1 thì chia sẻ:
“Những thông tin về 2 an toàn khu Tân Trào và Định Hóa nếu không được tận
mắt đi, đến thì em sẽ không thể cảm nhận được một cách sâu sắc về những nơi

mà Bác Hồ và quân dân ta từng sống, chiến đấu. Qua chuyến đi này, em thêm
thấu hiểu sâu sắc bài giảng trên lớp của cô giáo về cuộc kháng chiến chống
Pháp, về các chiến dịch Việt Bắc… về những chủ trương lãnh đạo tài tình của
Bác, của Đảng ta”
Đối với giáo viên của nhà trường, tôi đưa ra câu hỏi thăm dò như sau:
Thầy/ cô đánh giá như thế nào về hoạt động ngoại khóa? Những nội dung kiến
thức được khai thác trong buổi ngoại khóa như thế nào? Tất cả các thầy, cô giáo
trong nhà trường đều có chung một nhận xét: buổi ngoại khóa được tổ chức rất
hiệu quả, nội dung kiến thức được khai thác trong buổi ngoại khóa rất phù hợp,
sinh động, hấp dẫn và vừa sức đối với học sinh. Nhà trường nên tạo điều kiện để
các hoạt động này được tổ chức thường xuyên hơn. Buổi dạ hội lịch sử có tác
dụng rất lớn không chỉ giúp cho việc học tập của học sinh mà còn giúp cho việc
16


củng cố kiến thức cho cả các thầy cô giáo. Tổ chức buổi dạ hội lịch sử đã đem
lại sự hào hứng nhiệt tình cho các thầy cô giáo và các em học sinh về thắt chặt
hơn nữa mối quan hệ thầy, trò, giúp cho giáo viên hiểu hơn những nguyện vọng
của học sinh trong học tập và vui chơi. Đồng thời, qua hoạt động ngoại khóa này
giúp chúng tôi phát hiện ra những em có khả năng, niềm say mê đối với môn
lịch sử.
Qua kết quả thăm dò chúng tôi nhận thấy rằng: ngoại khóa, trải nghiệm
lịch sử có vai trò và ý nghĩa to lớn trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông. Tổ
chức tốt hoạt động ngoại khóa không chỉ có tác dụng đối với việc củng cố, mở
rộng kiến thức, phát triển kĩ năng và bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm cho học sinh
mà nó còn đem lại hứng thú làm việc, học tập cho cả giáo viên và học sinh, giúp
cho học sinh phát huy được những năng lực sẵn có của bản thân trong học tập bộ
môn.
3.5. Minh chứng kết quả tổ chức hoạt động ngoại khóa

17


TƯ LIỆU, TRANH ẢNH CÁC HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA,
TRẢI NGHIỆM LỊCH SỬ ĐÃ TỔ CHỨC

Một buổi hoạt động của Câu lạc bộ “Em yêu khoa học xã hội”

18


Chương trình ngoại khóa “Rung Chuông vàng”

Ngoại khóa “sáng mãi anh bộ đội cụ Hồ”
Ngoại khóa “Em yêu biển đảo quê hương”

19


Ngoại khóa trải nghiệm

Ngoại khóa “Hội chợ xuân” Mậu Tuất 2018
20


Sân khấu hóa hình tượng Hai bà Trưng

Ngoại khóa “Vui tết trung thu làm bánh cổ truyền”

21

7.2 Khả năng áp dụng sáng kiến:
Ngoại khóa lịch sử là hoạt động quan trọng trong dạy học lịch sử ở trường
phổ thông. Nó góp phần bổ sung, mở rộng kiến thức của học sinh, bồi dường tư
tưởng, tình cảm, góp phần rèn luyện năng lực độc lập, phát huy khả năng tư duy
sáng tạo trong học tập, qua đó tạo ra hứng thú, say mê của học sinh đối với bộ
môn lịch sử.
- Qua nghiên cứu về lí luận và cá hình thức tổ chức ngoại khóa lịch sử cho
học sinh tại trường THPT Trần Hưng Đạo – Tam Dương – Vĩnh Phúc, tôi nhận
thấy việc thực hiện các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm lịch sử là một hình
thức giáo dục mang lại hiệu quả cao, tạo được sự hấp dẫn đối với học sinh. Do
đó, cần phải có sự đa dạng, phong phú, hấp dẫn trong hình thức tổ chức và phải
có phương pháp phù hợp. Tổ chức tốt hoạt động ngoại khóa lịch sử sẽ khơi dậy
ở học sinh sự say mê, sáng tạo trong cuộc sống, đồng thời nâng cao chất lượng
dạy – học chương trình nội khóa của bộ môn lịch sử
- Từ kết quả tổ chức hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm tại trường THPT
Trần Hưng Đạo cho thấy đây cũng là một trong những biện pháp hữu hiệu mà
không chỉ các giáo viên lịch sử mà còn cả các bộ môn, các trường THPT cần
phối hợp với các cấp, các ngành, chính quyền địa phương tham gia tổ chức
thường xuyên, liên tục nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện
cho HS trong thực tiễn hiện nay.
8. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có):
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- Giáo viên cần đưa ra các hình thức tổ chức, biện pháp phù hợp với khả
năng, năng lực và trình độ nhận thức của học sinh.
- Việc thực hiện cần đảm bảo tính vừa sức, khoa học nhằm phát huy tính
chủ động, tích cực và sáng tạo của học sinh.
- Cần nhận được sự nhất trí, sự phối hợp của nhiều người, của BGH, Đoàn
thanh niên, giáo viên chủ nhiệm, học sinh.

10. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến

22


10.1. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của
tác giả:
Ngoại khóa lịch sử là hoạt động quan trọng trong dạy học lịch sử ở
trường phổ thông. Nó góp phần bổ sung, mở rộng kiến thức của học sinh, bồi
dường tư tưởng, tình cảm, góp phần rèn luyện năng lực độc lập, phát huy khả
năng tư duy sáng tạo trong học tập, qua đó tạo ra hứng thú, say mê của học sinh
đối với bộ môn lịch sử.
10.2. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của
tổ chức:
- Đề tài nghiên cứu có tính khả thi, và ứng dụng vào thực tiễn, mang lại
hiệu quả cao trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho HS trong đó
có nâng cao chất lượng dạy – học môn Lịch sử.
- Giúp học sinh có niềm say mê và hứng thú với môn học, hình thành và
phát triển khả năng tư duy, sáng tạo của học sinh.
11. Danh sách những cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần
đầu:
TT

Tên cá nhân

1

Bùi Thị Nga

Địa chỉ

Phạm vi/Lĩnh vực
áp dụng sáng kiến

Trường THPT Trần Hưng Đạo
– Tam Dương – Vĩnh Phúc

Tam Dương, ngày.....tháng......năm 2018

Tam Dương , ngày 20 tháng 02 năm 2018

Thủ trưởng đơn vị
(Ký tên, đóng dấu)

Tác giả sáng kiến

Bùi Thị Nga

23


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ngọc Anh (2007), “Câu lạc bộ em yêu lịch sử một sân chơi bổ ích”, Báo
giáo dục và thời đại, số 9, tr 40-41.
2. Đặng Thành Hưng (2002): Dạy học hiện đại, lý luận, biện pháp kỹ thuật,
Nhà xuất bản ĐHQG Hà Nội.
3. Nguyễn Thị Hương (2011): Biện pháp quản lý hoạt động ngoại khóa
nhằm giáo dục truyền thồng lịch sử cho học sinh các trường THPT thành
phố Việt Trì – Tỉnh Phú Thọ, khóa luận tốt nghiệp, trường ĐHSP Hà Nội.
4. . Luật giáo dục 38/2005/QH11 (bổ sung, sửa đổi 2009)

5. Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị (1992): Phương pháp dạy học lịch sử, Nhà
xuất bản giáo dục
6. Phan Ngọc Liên (2000): Từ điển thuật ngữ lịch sử phổ thông, Nhà xuất
bản Đại học Quốc gia Hà Nội.
7. Vũ Thị Liền (1998): Tổ chức ngoại khóa lịch sử cho học sinh lớp 9 trường
THCS Dũng Tiến nhân kỉ niệm ngày thành lập Đảng 3.2 và ngày truyền thống
quê hương 16 tháng giêng, Luận văn tốt nghiệp, trường ĐHSP Hà Nội.
8. Nguyễn Đức Quang: Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ
lên lớp ở trường phổ thông, tạp chí nghiên cứu giáo dục, số 6, 1999.
9. Nguyễn Thị Thành (2005): Các biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục
ngoaì giờ lên lớp cho học sinh THPT, Khóa luận tốt nghiệp, trường ĐHSP
Hà Nội
10.Bùi Sỹ Tụng: Giáo dục ngoài giờ lên lớp, Sách giáo viên lớp 11, nhà xuất
bản giáo dục.
11. Nguyễn Quang Lê, Trần Viết Thụ (1994): Về tổ chức dạ hội, tham quan và
dự lễ hội truyền thống trong dạy học lịch sử, tạp chí nghiên cứu Lịch sử, số 6.

24


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt

Viết đầy đủ

HS

Học sinh

HĐNK

Hoạt động ngoại khóa

GV

Giáo viên

BGH

Ban giám hiệu

THPT

Trung học phổ thông

THCS

Trung học cơ sở

SGK

Sách giáo khoa

BGH

Ban giám hiệu

TNCS

Thanh niên cộng sản

Nxb

Nhà xuất bản

25