chương 3 tư tưởng hồ chí minh

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA XàHỘI Ở VIỆT NAM 
1. Tính tất yếu của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam ( Đặt vấn đề ) :
­ Hồ Chí Minh đã đưa ra quan điểm: Tiến lên chủ nghĩa xã hội là bước phát triển tất yếu ở Việt Nam 
sau khi nước nhà đã giành được độc lập theo con đường cách mạng vô sản. 
­ Mục tiêu giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản mà Hồ Chí Minh đã lựa chọn cho 
dân tộc Việt Nam là nước nhà được độc lập, nhân dân được hưởng cuộc sống ấm no, tự do, hạnh 
phúc.
­ Chỉ có tiến lên chủ nghĩa xã hội, nhân dân mới được hưởng cuộc sống ấm no hạnh phúc.
­ Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “Chỉ có chủ nghĩa cộng sản mới cứu nhân loại, đem lại cho mọi 
người không phân biệt chủng tộc và nguồn gốc sự tự do, bình đẳng, bác ái, đoàn kết, ấm no trên 
quả đất, việc làm cho mọi người và vì mọi người, niềm vui, hòa bình, hạnh phúc, nói tóm lại là nền 
cộng hòa thế giới chân chính, xóa bỏ những biên giới tư bản chủ nghĩa cho đến nay chỉ là những 
vách tường dài ngăn cản những người lao động trên thế giới hiểu nhau và yêu thương nhau”.
2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về đặc trưng, bản chất của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam:
a) Cách tiếp cận của Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội:




Hồ Chí Minh tiếp thu lý luận về chủ nghĩa xã hội khoa học của lý luận Mác – Lênin trước hết
là từ yêu cầu tất yếu của công cuộc giải phóng dân tộc Việt Nam.
Hồ Chí Minh tiếp cận chủ nghĩa xã hội ở một phương diện nữa là đạo đức, hướng tới giá trị
nhân đạo, nhân văn mácxít.
Bao trùm lên tất cả là Hồ Chí Minh tiếp cận chủ nghĩa xã hội từ văn hóa.

b) Đặc trưng bản chất tổng quát của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam:
­ Theo Hồ Chí Minh, Chủ nghĩa xã hội có 5 đặc trưng bản chất :








Về kinh tế: CNXH là chế độ xã hội có lực lượng sản xuất phát triển cao, gắn với sự phát 
triển khoa học, kỹ thuật, văn hóa, dân giàu, nước mạnh. Nền tảng kinh tế là chế độ sở hữu 
xã hội về tư liệu sản xuất, thực hiện nguyên tắc phân phối theo lao động.
Về chế độ chính trị: Có chế độ chính trị dân chủ, do nhân dân lao động là chủ và làm chủ, 
Nhà nước là của dân, do dân, vì dân, dựa trên nền tảng liên minh công­nông­trí thức, do 
Đảng Cộng Sản lãnh đạo.
Về xã hội: Có hệ thống các quan hệ xã hội lành mạnh, công bằng, bình đẳng, không còn bóc
lột, áp bức, bất công, không còn sự đối lập giữa lao động chân tay và lao động trí óc, giữa 
thành thị và nông thôn, con người có điều kiện phát triển toàn diện, có sự hài hòa trong phát
triển giữa xã hội và tự nhiên.
Về lực lượng: Chủ nghĩa xã hội là của quần chúng nhân dân và do quần chúng nhân dân tự 
xây dựng lấy.

­ Quan điểm của Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam: 







Hồ Chí Minh có quan niệm tổng quát khi coi chủ nghĩa cộngsản, chủ nghĩa xã hội như là một
chế độ xã hội bao gồm các mặt rấtphong phú, hoàn chỉnh, trong đó con người được phát 
triển toàndiện, tự do. 
Hồ Chí Minh diễn đạt quan niệm của mình về chủ nghĩa xãhội chủ nghĩa ở Việt Nam trên 
một số mặt nào đó của nó như:chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội…

Hồ Chí Minh quan niệm về chủ nghĩa xã hội ở nước ta bằng cách nhấn mạnh đó là một xã 
hội vì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân.+ Hồ Chí Minh nêu chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam 
trong ý thức, động lực của toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

­ Đặc trưng bản chất tổng quát của chủ nghĩa xã hội Việt Nam:Chủ nghĩa xã hội Việt Nam 





Là một chế độ chính trị do dân làm chủ.
Là một chế độ xã hội có nền kinh tế phát triển cao, gắn liền với sự phát triển của khoa học 
kỹ thuật.
Là chế độ không còn người bóc lột người.
Là một xã hội phát triển cao về văn hóa, đạo đức.

3. Quan điểm Hồ Chí Minh về mục tiêu, động lực của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam:
a) Mục tiêu:
 ­ Mục tiêu chung:



Ở Hồ Chí Minh, mục tiêu chung của chủ nghĩa xã hội và mục tiêu phấn đấu của Người là 
một, đó là độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân dân.
Hồ Chí Minh quan niệm mục tiêu cao nhất của chủ nghĩa xã hội là nâng cao đời sống nhân 
dân.

 ­ Mục tiêu cụ thể: 


.Mục tiêu chính trị:
 Chế độ chính trị phải do nhân dân lao động làm chủ, Nhà nước là của dân, do dân và vì 
dân.
 Nhà nước có hai chức năng: dân chủ với nhân dân, chuyên chính với kẻ thù của nhân 
dân.



 . Mục tiêu kinh tế:
 Công – nông nghiệp hiện đại, khoa học – kỹ thuật tiên tiến.
 Cách bóc lột theo chủ nghĩa tư bản được bỏ dần, đời sống vật chất của nhân dân ngày 
càng được cải thiện.
 Phát triển toàn diện các ngành.



Mục tiêu văn hóa – xã hội: 
Theo Hồ Chí Minh, văn hóa là một mục tiêu cơ bản của cách mạng xã hội chủ nghĩa. Văn 
hóa thể hiện trong mọi sinh hoạt tinh thần của xã hội, đó là xóa nạn mù chữ, xây dựng, phát 
triển giáo dục, nâng cao dân trí, xây dựng, phát triển văn hóa nghệ thuật, thực hiện nếp 


sống mới, thực hành vệ sinh phòng bệnh, giải trí lành mạnh, bài trừ mê tín dị đoan, khắc 
phục phong tục tập quán lạc hậu.
 Về bản chất của nền văn hóa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Người khẳng định: “phải xã hội
chủ nghĩa về nội dung”. 
 Phương châm xây dựng nền văn hóa mới là: độc lập, khoa học, đại chúng. 
 Hồ Chí Minh đặt lên hàng đầu nhiệm vụ của cách mạng xã hội chủ nghĩa là đào tạo con 
người. 
 Hồ Chí Minh luôn luôn nhấn mạnh đến trau dồi, rèn luyện đạo đức cách mạng; đồng thời

Người cũng rất quan tâm đến mặt tài năng.
b) Động lực: 
Theo Hồ Chí Minh động lực đó biểu hiện ở những phương diện: vật chất và tinh thần, nội sinh và 
ngoại sinh. Người khẳng định động lực quan trọng và quyết định nhất là con người, là nhân dân lao 
động nòng cốt là công – nông – trí thức.
­ Nội lực :





Con người.
Chính trị.
Kinh tế.
Văn hóa ­ xã hội.

­ Ngoại lực: 




Ngoài các động lực bên trong, theo Hồ Chí Minh, phải kết hợp được với sức mạnh thời đại, 
tăng cường đoàn kết quốc tế, chủ nghĩa yêu nước phải gắn liền với chủ nghĩa quốc tế của 
giai cấp công nhân, phải sử dụng tốt những thành quả khoa học – kỹ thuật thế giới.
Giữa nội lực và ngoại lực, Hồ Chí Minh xác định rất rõ nội lực là quyết định nhất, ngoại lực 
là rất quan trọng. Chính vì thế, Người thường nêu cao tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực cánh 
sinh là chính nhưng luôn luôn chú trọng tranh thủ sự giúp đỡ, hợp tác quốc tế, kết hợp sức 
mạnh dân tộc với sức mạnh quốc tế tạo thành sức mạnh tổng hợp để xây dựng thành công 
chủ nghĩa xã hội, trên cơ sở bảo đảm các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam không can 
thiệp vào công việc nội bộ của nhau, chung sống hòa bình và phát triển.