Giáo án Sinh học 9 bài 54: Ô nhiễm môi trường

GIÁO ÁN SINH HỌC 9
BÀI 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
I. MỤC TIÊU:
- Học sinh nắm được các nguyên nhân gây ô nhiễm, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường sống.
- Hiểu được hiệu quả của việc phát triển môi trường bền vững, qua đó nâng cao ý thức bảo vệ
môi trường.
2. Kĩ năng :Rèn HS kĩ năng quan sát, đọc sách giáo khoa, tư duy trừu tượng.
3. Thái độ : Giáo dục ý thức học tập, lòng yêu thích bộ môn, tính kỉ luật
II. KĨ NĂNG SỐNG :
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin để tìm hiểu về các tác nhân gây ô nhiễm môi trường ,
Hậu quả của ô nhiễm môi trường ở địa phương và trên thế giới .
-Kĩ năng hợp tác nhóm
-Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực
-Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ , lớp.
III. PHƯƠNG PHÁP :Hỏi chuyên gia, trực quan, dạy học nhóm, viết tích cực , tranh luận
IV. PHƯƠNG TIỆN :
- Tranh phóng to H 54.1 tới 54.4 SGK.
- Tư liệu về ô nhiễm môi trường.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Trình bày nguyên nhân dẫn đến suy thoái môi trường do hoạt động của con người?
- Kể tên những việc làm ảnh hưởng xấu tới môi trường tự nhiên mà em biết? Tác hại của những
việc làm đó? Những hành động cần thiết để khắc phục ảnh hưởng xấu đó?
3. Khám phá :Sgk
4. Kết nối:

TaiLieu.VN

Hoạt động 1: Ô nhiễm môi trường là gì?

Page 1


Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV đặt câu hỏi:

- HS nghiên cứu SGK và trả lời.

- Ô nhiễm môi trường là gì?

Kết luận:

- Do đâu mà môi trường bị ô nhiễm?

- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi
trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính
chất vật lí, hoá học, sinh học của môi trường
bị thay đổi gây tác hại tới đời sống của con
người và các sv khác.
- Ô nhiễm môi trường do:
+ Họat động của con người.
+ Hoạt động của tự nhiên: núi lửa phun
nham thạch, xác sinh vật thối rữa...

Hoạt động 2: Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK.

- HS nghiên cứu SGK và trả lời.

- Kể tên các chất khí thải gây độc?

+ CO2; NO2; SO2; CO; bụi...

- Các chất khí độc được thải ra từ hoạt - HS thảo luận để tìm ý kiến và hoàn thành
động nào?
bảng 54.1 SGK.
- Yêu cầu HS hoàn thành bảng 54.1 SGK.

- Mỗi nhóm hoàn thành 1 nội dung, rút ra kết
- GV chữa bảng 54.1 bằng cách cho HS các luận.
nhóm ghi từng nội dung.
- HS có thể trả lời:
- GV đánh giá kết quả các nhóm.
- GV cho HS liên hệ

+ Có hiện tượng ô nhiễm môi trường do đun
than, bếp dầu.... - HS tự nghiên cứu H 54.2,
trao đổi nhóm và trả lời các câu hỏi SGK.

- Kể tên những hoạt động đốt cháy nhiên
liệu
tại gia đình em và hàng xóm có thể
gây ô nhiễm không khí?

- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận
- GV phân tích thêm: việc đốt cháy nhiên xét, bổ sung và rút ra kết luận.
liệu trong gia đình sinh ra lượng khí CO;

TaiLieu.VN

Page 2


CO2... Nếu đun bếp không thông thoáng, - HS tiếp thu kiến thức.
các khí này sẽ tích tụ gây độc hại cho con
người.
- GV yêu cầu HS quan sát H 54.2 và trả lời
các câu hỏi  SGK trang 163- Lưu ý chiều
mũi tên: con đường phát tán chất hoá học.
- HS nghiên cứu SGK để trả lời
- GV treo H 54.2 phóng to, yêu cầu HS trả
lời câu hỏi:
- Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc
hoá học thường tích tụ ở những môi trường
- HS nghiên cứu SGK trả lời và rút ra kết luận.
nào?
- GV bổ sung thêm: với chất độc khó phân
huỷ như ĐT, trong chuỗi thức ăn nồng độ
các chất ngày một cao hơn ở các bậc dinh
- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời.
dưỡng cao  khả năng gây độc với con
+ Nguyên nhân bệnh đường tiêu hoá do ăn
người là rất lớn.
uống mất vệ sinh.

- Con đường phát tán các loại hoá chất
+ Phòng bệnh sốt rét: diệt bọ gậy, giữ vệ sinh
đó?
nguồn nước, đi ngủ mắc màn...
- Chất phóng xạ có nguồn gốc từ đâu?
- Các chất phóng xạ gây nên tác hại như
Kết luận:
thế nào?
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt
- GV nói về các vụ thảm hoạ phóng xạ.
động công nghiệp và sinh hoạt1:
- Cho HS đọc thông tin SGK và điền nội
- Các khí thải độc hại cho cơ thể sinh vật:
dung vào bảng 54.2.
CO; CO2; SO2; NO2... bụi do quá trình đốt
- GV yêu cầu HS lên bảng hoàn thành cháy nhiên liệu từ các hoạt động: giao thông
bảng.
vận tải, sản xuất công nghiệp, đun nấu sinh
- GV lưu ý thêm: Chất thải rắn còn gây cản hoạt...
trở giao thông, gây tai nạn cho người.
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và
- Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ đâu?

chất độc hoá học2:

- Nguyên nhân của các bệnh giun sán, sốt - Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc
rét, tả lị...
hoá học thường tích tụ trong đất, ao hồ nước
ngọt, đại dương và phát tán trong không khí,

TaiLieu.VN

Page 3


- Phòng tránh bệnh sốt rét?

bám và ngấm vào cơ thể sinh vật.
- Con đường phát tán:
+ Hoá chất (dạng hơi)  nước mưa  đất (tích
tụ)  Ô nhiễm mạch nước ngầm.
+ Hoá chất  nước mưa  ao hồ, sông, biển
(tích tụ)  bốc hơi vào không khí.
+ Hoá chất còn bám và ngấm vào cơ thể sinh
vật.
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
- Các chất phóng xạ từ chất thải của công
trường khai thác, chất phóng xạ, nhà máy
diện nguyên tử, thử vũ khí hạt nhân...
- Gây đột biến ở người và sinh vật, gây một số
bệnh di truyền và ung thư.
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:
- Chất thải rắn gây ô nhiễm môi trường: đồ
nhựa, giấy vụn, cao su, rác thải, bông kim y
tế...
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:
- Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ chất thải
không được thu gom và xử lí: phân, rác,
nước thải sinh hoạt, xác chết sinh vật, rác
thải từ bệnh viện...

- Sinh vật gây bệng vào cơ thể người gây
bệnh do ăn uống không giữ vệ sinh, vệ sinh
môi trường kém...

IV. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
- Cho HS trả lời các câu hỏi SGK.
V. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI:
- Học bài và trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK trang 165.

TaiLieu.VN

Page 4


- Tìm hiểu tình hình ô nhiễm môi trường, nguyên nhân và những công việc mà con người đã và
đang làm để hạn chế ô nhiễm môi trường.
VI. RÚT KINH NGHIỆM:

TaiLieu.VN

Page 5