Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
Ngày soạn:12-4 -2010 Làm văn :
Tiết:93
I. MỤCTIÊU
1. Về kiến thức: Giúp học sinh :
HiĨu mơc ®Ých, yªu cÇu, néi dung vµ ph¬ng ph¸p thĨ hiƯn cđa v¨n b¶n tỉng kÕt
th«ng thêng.
2. Về kó năng: BiÕt c¸ch lËp dµn ý, tõ ®ã viÕt ®ỵc mét v¨n b¶n tỉng kÕt cã néi dung
®¬n gi¶n, phï hỵp víi tr×nh ®é häc sinh THPT.
3. Về thái độ: Có ý thức thái độ làm việc khoa học.
II. CHUẨN BỊ
1.Chuẩn bò của giáo viên:
- Đồ dùng dạy học : Tài liệu tham khảo: Sách giáo viên, Thiết kế bài giảng .
- Phương án tổ chức lớp học : Phát vấn, diễn giảng, gợi mở, thảo luận.
2. Chuẩn bò của học sinh : Đọc sách giáo khoa, soạn bài theo hướng dẫn sách
giáo khoa
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra nề nếp, só số, tác phong học sinh.
2. Kiểm tra bài cũ : (5 phút)
1. C©u hái:
Cã mét t×nh hng nh sau: Anh ( chÞ ) ®ang tham gia vµo mét cc trß chun gi÷a
mét nhãm b¹n bÌ. C©u chun bÊt ngê ch¹m vµo mét ®iỊu mµ anh ( chÞ ) ®ang Êp đ,
lµm n¶y sinh trong anh ( chÞ ) nhu cÇu ®ỵc ph¸t biĨu ®iỊu ®ã víi mäi ngêi.
Em h·y ph¸t biĨu ®iỊu mµ em Êp đ ®ã vµ cho biÕt: cã thĨ coi ®ã lµ mét lêi ph¸t biĨu
tù do kh«ng? V× sao?
2. Dù kiÕn tr¶ lêi:
* Häc sinh tr×nh bµy vÊn ®Ị m×nh Êp đ mét c¸ch høng thó. Trong qu¸ tr×nh ph¸t biĨu, häc
sinh biÕt quan t©m ®Õn nhu cÇu th¸i ®é cđa ngêi nghe, ®Ĩ ®a ra néi dung vµ c¸ch ph¸t
biĨu thÝch hỵp, thut phơc.
* Cã thĨ coi ®ã lµ lêi ph¸t biĨu tù do. V×: ®ã lµ t×nh hng ph¸t biĨu kh«ng theo néi dung
chn bÞ kÜ cµng tõ tríc.
* Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ më réng: Trong cc sèng, chóng ta thêng xuyªn gỈp nh÷ng t×nh
hng bÊt ngê cÇn ph¶i ph¸t biĨu ý kiÕn, víi c¸c quy m« lín nhá kh¸c nhau. ViƯc n¾m
v÷ng c¸ch ph¸t biĨu tù do sÏ gióp c¸c em thªm chđ ®éng trong mäi t×nh hng giao tiÕp,
øng xư.
3. Giảng bài mới:
Lời vào bài : (2 phút)
Trong cc sèng còng nh trong häc tËp, sau mçi ho¹t ®éng, c«ng viƯc, chóng ta cÇn
nh×n nhËn, tỉng kÕt vÊn ®Ị. §ã lµ viƯc lµm rÊt cÇn thiÕt ®Ĩ mçi chóng ta thùc hiƯn c«ng
viƯc cã hiƯu qu¶ h¬n. Bµi “V¨n b¶n tỉng kÕt ” sÏ gióp c¸c em n¾m ®ỵc ®Ỉc ®iĨm, yªu
cÇu vµ ph¬ng ph¸p thĨ hiƯn cđa v¨n b¶n tỉng kÕt vµ bíc ®Çu viÕt ®ỵc v¨n b¶n tỉng kÕt cã
néi dung ®¬n gi¶n.
- Tiến trình bài dạy:
THỜI
GIAN
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
NỘI DUNG KIẾN THỨC
10’
Hoạt động 1 :
Giáo viên hướng dẫn
Hoạt động 1:
(Häc sinh ®äc S¸ch
A. Lý thut:
I. T×m hiĨu chung vỊ
Ngữ văn 12 Cơ bản - 1 - GV: Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
15’
cho học sinh tìm
hiểu bài:
2 v¨n b¶n viÕt ra
nh»m mơc ®Ých g×?
§iĨm kh¸c nhau gi÷a
2 v¨n b¶n tỉng kÕt
trªn?
Gi¸o viªn híng dÉn
häc sinh rót ra nhËn
xÐt.
Ho¹t ®éng
nhãm.
- Nhãm 1,3: Ph©n
tÝch Ng÷ liƯu1 -
T173. Tr¶ lêi c©u hái
mơc 1.II.
- Nhãm 2,4: Ph©n
tÝch Ng÷ liƯu2 -
T178. Tr¶ lêi c©u hái
mơc 2.II
Gi¸o viªn lu ý häc
sinh: C¸c nhãm kh¸c
cã thĨ bỉ sung ý kiÕn.
H oạt động 2:
* Tõ ph©n tÝch 2 Ng÷
liƯu, häc sinh rót ra
mơc ®Ých, yªu cÇu vµ
néi dung cđa V¨n b¶n
tỉng kÕt
Mơc ®Ých, yªu cÇu,
néi dung cđa v¨n b¶n
tỉng kÕt ?
gi¸o khoa vµ tr¶ lêi
c©u hái trªn)
Häc sinh ®äc nhanh 2
ng÷ liƯu trªn c¬ së ®·
chn bÞ ë nhµ.
Häc sinh tiÕp tơc theo
dâi Ng÷ liƯu1 T173,
Ng÷ liƯu 2 T178 S¸ch
gi¸o khoa.
Häc sinh nhËn xÐt 2
Ng÷ liƯu.
Häc sinh tr¶ lêi: 2 v¨n
b¶n viÕt ra nh»m mơc
®Ých tỉng kÕt.
Häc sinh tr¶ lêi:
- 2 V¨n b¶n tỉng kÕt 2
lÜnh vùc kh¸c nhau,
h×nh thøc diƠn ®¹t
kh¸c nhau.
H oạt động 2:
(Häc sinh tr¶ lêi c©u
hái 3II ).
v¨n b¶n tỉng kÕt:
1. Ng÷ liƯu:
* Ng÷ liƯu1: S¸ch gi¸o khoa T
173 Tỉng kÕt ®ỵt ho¹t ®éng t×nh
ngun t¹i c¸c trung t©m ®iỊu
dìng th¬ng binh, bƯnh binh
nỈng vµ ngêi cã c«ng víi níc.
* Ng÷ liƯu 2 : S¸ch gi¸o khoa
T178. Tỉng kÕt phÇn TiÕng
ViƯt : Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng
ng«n ng÷.
2. Ph©n tÝch:
3. NhËn xÐt:
- V¨n b¶n tỉng kÕt: nh»m nh×n
nhËn, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng
viƯc.
- 2 lo¹i v¨n b¶n tỉng kÕt:
+ V¨n b¶n tỉng kÕt ho¹t ®éng
thùc tiƠn.
+ V¨n b¶n tỉng kÕt tri thøc.
II. C¸ch viÕt v¨n b¶n
tỉng kÕt:
*Ng÷ liƯu: S¸ch gi¸o khoa.
1. Ph©n tÝch ng÷ liƯu:
* Ng÷ liƯu1:
a. V¨n b¶n tỉng kÕt ho¹t ®éng
thùc tiƠn, phong c¸ch ng«n ng÷
hµnh chÝnh.
b. Mơc ®Ých: nh×n nhËn, ®¸nh
gi¸ ho¹t ®éng cđa §éi thanh
niªn t×nh ngun Trêng §¹i
häc s ph¹m Hµ Néi.
Yªu cÇu: chÝnh x¸c, kh¸ch
quan.
Bè cơc : 3 phÇn :
-§Ỉt vÊn ®Ị : mơc ®Ých, ý nghÜa,
yªu cÇu cđa c«ng viƯc.
-Gi¶i qut vÊn ®Ị : Têng tr×nh
vµ ®¸nh gi¸ c¸c viƯc ( Mơc 1 :
tỉ chøc vµ mơc 2 : kÕt qu¶ ho¹t
®éng) .
-KÕt thóc vÊn ®Ị : §¸nh gi¸ vµ
rót kinh nghiƯm ( mơc 3 ®¸nh
gi¸ chung).
Néi dung : Tỉng kÕt ®ỵt ho¹t
®éng t×nh ngun t¹i trung t©m
®iỊu dìng th¬ng binh.
* Ng÷ liƯu2 :
Ngữ văn 12 Cơ bản - 2 - GV: Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
2’
10’
Phong c¸ch ng«n
ng÷ trong c¸c v¨n
b¶n tỉng kÕt ?
Gi¸o viªn lu ý häc
sinh ®Ỉc trng cđa mçi
lo¹i V¨n b¶n tỉng kÕt
vµ tÝch hỵp víi phÇn
TiÕng ViƯt (phong
c¸ch ng«n ng÷ )
Gi¸o viªn kq kiÕn
thøc bµi häc .
H oạt động 3:
Yªu cÇu häc sinh
®äc vµ thc ghi nhí
trong S¸ch gi¸o khoa.
H oạt động 4:
Gi¸o viªn kiĨm tra
phÇn chn bÞ bµi
míi cđa häc sinh
( ®äc 2 v¨n b¶n S¸ch
H oạt động 3:
H oạt động 4:
-Bài tập 1, phần luyện
tập, trang 67
a.V¨n b¶n tỉng kÕt tri thøc,
phong c¸ch ng«n ng÷ khoa häc.
b. Mơc ®Ých : hƯ thèng ho¸
nh÷ng kiÕn thøc ®· häc.
Yªu cÇu : ng¾n gän, chÝnh x¸c,
m¹ch l¹c.
Bè cơc : Râ rµng 7 vÊn ®Ị kiÕn
thøc...
Néi dung : Tãm t¾t nh÷ng kiÕn
thøc,kÜ n¨ng c¬ b¶n gióp ngêi
®äc n¾m v÷ng tri thøc vỊ ho¹t
®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
3. NhËn xÐt :
* Mơc ®Ých :
- V¨n b¶n tỉng kÕt ho¹t ®éng
thùc tiƠn : nh»m nh×n nhËn,
®¸nh gi¸ trung thùc, kh¸ch quan
kÕt qu¶ vµ rót ra nh÷ng bµi häc
kinh nghiƯm khi kÕt thóc mét
c«ng viƯc.
- V¨n b¶n tỉng kÕt tri thøc :
nh»m tỉng kÕt c¸c tri thøc hc
c¸c thµnh tùu nghiªn cøu ®· ®¹t
®ỵc.
* Yªu cÇu : ChÝnh x¸c, ng¾n
gän, kh¸ch quan, ch©n thùc.
* Néi dung tr×nh bµy :
- V¨n b¶n tỉng kÕt H§TT:
+ Mơc ®Ých, yªu cÇu.
+ Nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh.
+ Bµi häc kinh nghiƯm...
- V¨n b¶n tỉng kÕt tri thøc : lÇn
lỵt tr×nh bµy kh¸i qu¸t c¸c tri
thøc vµ thµnh tùu nghiªn cøu ®·
®¹t ®ỵc.
* T theo yªu cÇu vµ néi
dung mµ V¨n b¶n tỉng kÕt sư
dơng phong c¸ch ng«n ng÷
hµnh chÝnh hay phong c¸ch
ng«n ng÷ khoa häc.
Ghi nhí :
S¸ch gi¸o khoa T175.
b. Lun tËp :
Bµi tËp bỉ sung :
Gi¸o viªn cho 2 bµi tËp. Häc
sinh nhËn diƯn vµ chØ ra 2 lo¹i
V¨n b¶n tỉng kÕt.
Bµi tËp 1: S¸ch gi¸o khoa
T176.
Gi¸o viªn c¨n cø vµo lêi gi¶i
trong S¸ch gi¸o khoa nhËn xÐt
Ngữ văn 12 Cơ bản - 3 - GV: Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
gi¸o khoa T173 vµ
178, t×m thªm c¸c
v¨n b¶n kh¸c gièng
c¸c v¨n b¶n ®· cho ).
Gi¸o viªn ph¸t
phiÕu häc tËp tr×nh
bµy V¨n b¶n tỉng kÕt
c«ng t¸c Ch÷ thËp ®á
vµ V¨n b¶n tỉng kÕt
V¨n häc d©n gian
(S¸ch gi¸o khoa Ng÷
v¨n 10 ).
Ho¹t ®éng
nhãm. 3 nhãm.
- Nhãm 1 : Tr¶ lêi
c©u hái a.
- Nhãm 2 : Tr¶ lêi
c©u hái b.
- Nhãm 3 : Tr¶ lêi
c©u hái c.
Sau khi gi¶i qut
bµi tËp trªn, theo em,
khi viÕt 1 V¨n b¶n
tỉng kÕt ho¹t ®éng
thùc tiƠn ta cÇn ph¶i
chó ý nh÷ng vÊn ®Ị
g× ?
Häc sinh : Khi viÕt
V¨n b¶n tỉng kÕt
H§TT cÇn lu ý :
- Bè cơc, diƠn ®¹t râ
rµng.
- C¸c sè liƯu ph¶i
chÝnh x¸c, cơ thĨ.
- §¶m b¶o c¸c phÇn
cđa 1 V¨n b¶n tỉng
kÕt nãi chung.
Gi¸o viªn MR: Nh
vËy khi viÕt V¨n b¶n
tỉng kÕt, t vµo ®èi
tỵng cÇn gưi v¨n b¶n
mµ chóng ta cã thĨ l-
ỵc bít hay cÇn thiÕt
ph¶i tr×nh bµy ®Çy ®đ
c¸c tiªu mơc.
* Gi¸o viªn cho c¸c
em chØ ra nhanh lo¹i
kÕt qu¶ ho¹t ®éng cđa c¸c
nhãm.
a. V¨n b¶n trªn ®· ®¹t c¸c
yªu cÇu sau:
- Têng tr×nh, thut minh cơ thĨ
nh÷ng ho¹t ®éng cđa chi ®oµn
sau mét n¨m häc.
- Bè cơc râ rµng.
- NhËn xÐt, kÕt ln ®óng mùc.
- §¹t yªu cÇu ng¾n gän, chÝnh
x¸c, kh¸ch quan, ®óng lo¹i V¨n
b¶n tỉng kÕt H§TT
b. C¸c ®o¹n, ý bÞ lỵc :
- PhÇn ®Çu : ®Ỉc ®iĨm chung
cđa chi ®oµn, nhiƯm vơ, mơc
tiªu phÊn ®Êu chung cđa chi
®oµn trong n¨m häc 2006-2007.
- PhÇn sau : têng tr×nh hc
thut minh nh÷ng c«ng viƯc,
nh÷ng thµnh tÝch, hc nh÷ng
thiÕu sãt cơ thĨ vµ kÌm theo c¸c
sè liƯu minh ho¹.
c. V¨n b¶n thiÕu c¸c néi
dung :
- Tªn c¬ quan ban hµnh v¨n
b¶n.
- §Þa ®iĨm, thêi gian viÕt v¨n
b¶n.
- PhÇn rót ra bµi häc kinh
nghiƯm.
Bµi tËp 1. S¸ch bµi tËp Ng÷ v¨n
12- T71. 3p
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh
®äc V¨n b¶n tỉng kÕt trong
s¸ch bµi tËp, so s¸nh víi V¨n
b¶n tỉng kÕt ®ỵt ho¹t ®éng t×nh
ngun.... S¸ch gi¸o khoa T173
®Ĩ thÊy nh÷ng ®iĨm kh¸c biƯt
gi÷a 2 v¨n b¶n tỉng kÕt H§TT.
Gỵi ý:
VỊ c¬ b¶n, V¨n b¶n tỉng kÕt
nµy cã c¸c phÇn néi dung vµ bè
cơc t¬ng ®ång víi V¨n b¶n tỉng
kÕt trong bµi häc. Tuy nhiªn
v¨n b¶n nµy cã mét vµi ®iĨm
kh¸c:
- Kh«ng cã qc hiƯu, c¬ quan
lµm b¸o c¸o.
- Kh«ng ghi tªn t¸c gi¶ viÕt b¸o
c¸o.
Sù kh¸c biƯt trªn lµ do :
Ngữ văn 12 Cơ bản - 4 - GV: Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
V¨n b¶n tỉng kÕt vµ
phong c¸ch ng«n
ng÷.
* Gi¸o viªn cho häc
sinh chn bÞ kiÕn
thøc tõ tríc: xem l¹i
bµi Kh¸i qu¸t VHVN
tõ CM th¸ng T¸m
1945 ®Õn hÕt TK XX.
* Gi¸o viªn gỵi ý dµn
bµi cđa bµi tỉng kÕt
phÇn VH.
* Gi¸o viªn yªu cÇu
häc sinh viÕt mét
phÇn trong dµn ý : ®Ĩ
häc sinh tù lùa chän
phÇn sÏ viÕt. Yªu cÇu
c©n ®èi gi÷a c¸c tỉ,
nhãm.
- V¨n b¶n nh»m tỉng kÕt néi
bé, kh«ng cÇn gưi cho c¸c c¬
quan cÊp trªn.
- V¨n b¶n ®ỵc tr×nh bµy t¹i héi
nghÞ tỉng kÕt, ngêi b¸o c¸o lµ
®¹i diƯn cho Ban l·nh ®¹o nhµ
trêng.
Bµi tËp 2. S¸ch gi¸o khoa
T 177.
Më bµi:
Nªu ng¾n gän mơc ®Ých, yªu
cÇu tỉng kÕt.
Th©n bµi:
Tr×nh bµy c¸c néi dung: hoµn
c¶nh lÞch sư, x· héi; qu¸ tr×nh
ph¸t triĨn, thµnh tùu chđ u,
®Ỉc ®iĨm c¬ b¶n; nh÷ng gi¸ trÞ
vỊ néi dung, nghƯ tht cđa c¸c
t¸c phÈm....
KÕt bµi:
§¸nh gi¸ chung, nhÊn m¹nh
kiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m
v÷ng.
4. Củng cố : - NhÊn m¹nh cho häc sinh vỊ 2 ®¬n vÞ kiÕn thøc c¬ b¶n cđa V¨n b¶n tỉng
kÕt. §Ỉc biƯt, chó ý c¸ch viÕt V¨n b¶n tỉng kÕt.
- Ra bài tập về nhà: - N¾m ch¾c lý thut ®Ĩ ¸p dơng lµm bµi tËp.
- Hoµn thµnh bµi tËp 2 S¸ch gi¸o khoa T177.
- Chuẩn bò bài : - §äc kÜ vµ so¹n bµi “Tỉng kÕt phÇn TiÕng ViƯt: Ho¹t ®éng giao tiÕp
b»ng ng«n ng÷.
- Xem l¹i c¸c bµi TiÕng ViƯt ®· häc trong ch¬ng tr×nh vµ chn bÞ tríc bµi tËp trong SGK.
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Ngữ văn 12 Cơ bản - 5 - GV: Nguyễn Văn Mạnh