Chuyên đề dạy học tích cực theo hướng phát triển năng lực học sinh 2018

PHẦN II

DẠY HỌC TÍCH CỰC
THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC


DẠY HỌC TÍCH CỰC


CHUYÊN ĐỀ 1
KHÁI QUÁT VỀ DẠY HỌC TÍCH CỰC
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH


Nội dung
I. Dạy học tích cực
1. Dạy học tích cực là gì?
2. Vì sao phải áp dụng DHTC?
II. Dạy học theo định hướng phát triển NL
1. Năng lực và các loại NL
2. Dạy học theo đinh hướng phát triển NL HS
III. Phương pháp dạy học
1. PPDH là gì?
2. Các bình diện/cấp độ của PPDH
3. Mối quan hệ giữa các PP, KTDH tích cực với phát triển NL HS


I. Dạy học tích cực


Hoạt động dạy học

Hoạt động DẠY HỌC bao gồm hoạt động DẠY và hoạt động HỌC. Hai hoạt động DẠY và HỌC là hai mặt của
một vấn đề có mối quan hệ biện chứng với nhau rất chặt chẽ.

DẠY

Phương pháp Dạy

HỌC

Phương pháp học


Cùng chia sẻ:

- Dạy học tích cực là gì?
- DHTC có đặc điểm gì?


DẠY HỌC TÍCH CỰC LÀ GÌ?
•

DHTC là một thuật ngữ, được dùng ở nhiều QG để chỉ những PPGD, DH theo hướng
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học.

•
•

DHTC là một quan điểm, một xu thế đổi mới GD của toàn cầu từ cuối thế kỷ XX.

•

Nói tóm lại, DHTC nhằm giúp người học học tích cực.

DHTC được hiểu như là một tổ hợp các PPDH nhằm tích cực hóa hoạt động học tập
của HS. Bản chất của PP DHTC là tác động để HS học bằng hoạt động và chủ động
trong học tập.


Những đặc điểm của dạy học tích cực
1. Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của HS

2. Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
3. Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác
4. Kết hợp đánh giá của GV với tự đánh giá của HS


• Động não :
Vì sao phải áp dụng DHTC ?


Vì sao phải áp dụng Dạy và Học tích cực ?
1) Những y/c của toàn cầu hóa và xã hội tri thức đối với giáo dục

 GD cần giải quyết mâu thuẫn giữa tri thức ngày càng tăng nhanh với thời gian GD có hạn
 GD cần đào tạo con người đáp ứng được những đòi hỏi của thị trường lao động và nghề
nghiệp cũng như cuộc sống, có khả năng hoà nhập và cạnh tranh quốc tế, đặc biệt là:

•
•
•

•
•
•

Năng lực hành động
Tính sáng tạo, năng động,
Tính tự lực và trách nhiệm
Năng lực hợp tác làm việc
Năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp
Khả năng học tập suốt đời


PPDH hiện nay

Chưa phù hợp với
lao động học tập
Người học phải tự cải
biến chính mình.
Người học phải được
phát huy nội lực, việc
học mới có kết quả

Chưa đáp ứng mục tiêu
GD của xã hội hiện đại
XH phát triển nhanh đòi hỏi
con người phải thích ứng :
- Tự học suốt đời
- Năng động sáng tạo
- Tự lực giải quyết những
vấn đề của cuộc sống.

Khả năng lưu giữ thông tin
10% Từ những điều ta đọc được
20% Từ những điều ta nghe được
30% - 50% từ những điều ta quan sát được
90% Từ tự làm và giải thích cho người khác


II. NĂNG LỰC VÀ DẠY HỌC THEO ĐỊNH
HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC


Theo thầy cô:
•NL là gì?
•Có những loại NL nào cần phát triển cho
HS?
•Thế nào là dạy học theo đinh hướng phát
triển NL?


NĂNG LỰC LÀ GÌ?
Năng lực là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ
tố chất sẵn có và quá trình học tập, rèn luyện, cho phép con
người huy động tổng hợp các kiến thức, kỹ năng và các thuộc
tính cá nhân khác như hứng thú, niềm tin, ý chí,... thực hiện
thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong
muốn trong những điều kiện cụ thể.

Những năng lực cốt lõi trong Chương trình GDPT mới:
a) Những năng lực chung: NL tự chủ và tự học, NL giao tiếp và
hợp tác, NL giải quyết vấn đề và sáng tạo;

b) Những NL chuyên môn: NL ngôn ngữ, NL tính toán, NL tìm hiểu
TN & XH, NL công nghệ, NL tin học, NL thẩm mỹ, NL thể chất.
(Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể)


Quan niệm về DHPTNL:

■ Dạy học theo hướng phát triển năng lực được đề cập ở Mỹ từ
những năm 70 của thế kỉ XX.

■ Dạy học theo hướng phát triển NL là tập trung vào phát triển
các NL cần thiết để người học có thể thành công trong cuộc
sống cũng như trong công việc.


Những đặc điểm của DHPTNL:
- Dạy học lấy việc học của HS làm trung tâm
- Dạy học đáp ứng các đòi hỏi của thực tiễn, hướng nghiệp và phát triển
- Linh hoạt, năng động trong việc tiếp cận và hình thành NL
- Những NL cần hình thành ở người học được xác định một cách rõ ràng và được xem là
tiêu chuẩn đánh giá kết quả giáo dục.

19


Ưu điểm của DHPTNL

- DHPTNL cho phép cá nhân hóa việc học: trên cơ sở mô hình NL, người học sẽ bổ sung
những thiếu hụt của cá nhân để thực hiện những nhiệm vụ cụ thể của mình.
- DHPTNL chú trọng vào kết quả đầu ra.
- DHPTNL tạo ra những cách thức riêng, linh hoạt, phù hợp với đặc điểm và hoàn cảnh của
cá nhân nhằm đạt tới những kết quả đầu ra.
- DHPTNL còn tạo khả năng cho việc xác định 1 cách rõ ràng những gì cần đạt và những
tiêu chuẩn cho việc đo lường kết quả.

20


DHPTNL cần tập trung vào các yếu tố như:
- GV tổ chức HĐ nhằm thúc đẩy việc học tập tích cực, chủ động của HS
- Tạo môi trường hỗ trợ học tập (gắn với bối cảnh thực)
- Khuyến khích HS phản ánh quan điểm, hành động, khuyến khích HS giao tiếp
- Tăng cường trách nhiệm học tập, biết cách học; Kết nối để học tập.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho học tập, chia sẻ, trao đổi, tranh luận,...
- Cung cấp đầy đủ cơ hội để HS tìm tòi, khám phá, sáng tạo
- Giảng dạy như quá trình tìm tòi.

21


III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
PHÁT TRIỂN NL NGƯỜI HỌC


lĩnh vựcPPDH
rất phức tạp và đa dạng.
Khái

- PPDH làniệm
- Có nhiều quan niệm khác nhau về PPDH.
- PPDH được hiểu là cách thức, là con đường hoạt động chung
giữa GV và HS, trong những điều kiện dạy học xác định,
nhằm đạt tới mục đích dạy học.


Ba bình diện/cấp độ của PPDH
• Bình diện vĩ mô: Quan điểm dạy học
• Bình diện trung gian: Phương pháp dạy học cụ thể
• Bình diện vi mô: Kĩ thuật dạy học


MÔ HÌNH 3 BÌNH DIỆN/CẤP ĐỘ CỦA PPDH

Sự đa dạng
KTDH
KTDH

PPDH
PPDHcụ
cụthể
thể

Độ rộng

Quan
Quanđiểm
điểmdạy
dạyhọc

học