Phân biệt các trường hợp miễn thuế, hưởng thuế suất 0% và không thuộc diện chịu thuế (đối với thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế xuất nhập khẩu)? Tại sao hệ quả cuối cùng là số tiền thuế phải nộp bằng 0 đồng nhưng lại qui định thành 3

Phân biệt các trường hợp miễn thuế hưởng thuế suất 0% và không thuộc diện chịu
thuế (đối với thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế xuất - nhập khẩu)?
Tại sao hệ quả cuối cùng là số tiền thuế phải nộp bằng 0 đồng nhưng lại qui định
thành 3 nhóm khác nhau như vậy?
Mục
Bản chất

Căn cứ áp dụng

Qui định về hoàn thuế

Hệ quả pháp lí

Trình tự, thủ tục

-

-

Không thuộc diện chịu
thuế
Là những trường hợp
đạo luật thuế dự liệu
trước, khi các tổ chức, cá
nhân tác động vào hàng
hoá,
dịch
vụ
trong
trường hợp này sẽ không
phải nộp thuế. Họ không

được coi là đối tượng nộp
thuế.
Không thuộc phạm vi
điều chỉnh của một đạo
luật thuế.
Không được khấu trừ và
hoàn thuế đối với thuế
đầu vào đã nộp
Hệ quả của việc không
phải nộp thuế là hệ quả
đương nhiên.
Không phải thực hiện thủ
tục pháp lí gì

Miễn thuế

Thuế suất 0%

Là những trường hợp
đạo luật dự liệu trước,
các tổ chức, cá nhân khi
thoả mãn các điều kiện
đặt ra sẽ được miễn
thuế. Họ vẫn là đối
tượng nộp thuế theo quy
định của pháp luật.

Là những trường hợp đạo luật
qui định trong những trường
hợp đặc biệt trong đó tổ chức,

cá nhân khi tác động vào đối
tượng chịu thuế này sẽ được
hưởng mức thuế suất là 0% và
họ vẫn là đối tượng nộp thuế
của loại thuế đó.

Thuộc phạm vi điều
chỉnh của một đạo luật
thuế.
Không được khấu trừ và
hoàn thuế đối với thuế
đầu vào đã nộp
Hệ quả được miễn thuế
là hệ quả có điều kiện.

Thuộc phạm vi điều chỉnh của
một đạo luật thuế.

Cần phải làm hồ sơ xin
miễn giảm gửi cơ quan
thuế có thẩm quyền

Các tổ chức, cá nhân không cần
phải làm đơn xin phép nhưng
vân phải tiến hành đăng kí, kê
khai bình thường

Được hoàn lại thuế khi số thuế
đầu vào lớn hơn 0
Hệ quả số tiền thuế phải nộp là

0 đồng là hệ quả đương nhiên.

Mặc dù hệ quả là khác nhau nhưng pháp luật qui định thành 3 trường hợp như vậy là do mục đích
điều chỉnh, điều tiết của Nhà nước.
+ Các chế độ trên thể hiện sự ưu đãi, khuyến khích của nhà nước đối với các đối tượng nhưng ở
những mức độ khác nhau:
Đối với trường hợp được miễn thuế: về bản chất các đối tượng này vẫn thuộc diện phải chịu
thuế nhưng do có những đặc điểm, rơi vào những trường hợp nhất định mà được miễn cho phần
thuế đáng ra phải đóng. Do đó có sự ưu đãi hơn so với những trường hợp nộp thuế thông thường.
Đối với trường hợp nộp thuế với thuế suất 0%: về bản chất các đối tượng này vẫn thuộc diện
phải chịu thuế và đóng thuế bình thường nhưng thuế suất phải đóng là 0%. Do đó có sự ưu đãi
đặc biệt so với những trường hợp nôp thuế thông thường và trường hợp miễn thuế. Nhà nước áp
dụng thuế suất này là để khuyến khích các hoạt động sản xuất và kinh doanh nhất định. VD: xuất
khẩu các hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Đối với trường hợp không thuộc diện chịu thuế: về bản chất các đối tượng này không thuộc
diện điều chỉnh của luật thuế. Tức là nhà nước không có sự điều chỉnh về thuế đối với những đối
tượng này.
+ Việc qui định có thể bắt nguồn từ những cam kết của Việt Nam với các tổ chức quốc tế, từ
thông lệ quốc tế, hay từ bản chất, đặc điểm của hàng hóa, dịch vụ đó…
Ví dụ đối với hàng hóa vận chuyển quá cảnh hoặc mượn đường quả cửa khẩu, biên giới
Việt Nam là đối tượng không chịu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, giá trị
gia tăng vì về thực chất những hàng hóa đó không phải làm thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu nên
không phải chịu loại thuế này. Trường hợp này luật phải qui định là không thuộc diện chịu thuế
mới chính xác chứ không thể áp dụng những chế độ khác.