Giáo án Sinh học 9
Bài 21:
ĐỘT BIẾN GEN
I. Mục tiêu
1) Kiến thức:
- Nêu được khái niệm biến dị, phát biểu được khái niệm đột biến gen và kể
được các dạng đột biến gen.
2) Kỹ năng:
- Kĩ năng hợp tác ứng xử, giao tiếp lắng nghe tích cực.
- Kĩ năng thu thập và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát ảnh, phim,
internet…để tìm hiểu khái niệm và vai trò của ĐBG.
- Kĩ năng tự tin bày tỏ ý kiến.
3) Thái độ:
- Học sinh nhận thức đúng đắn về đột biến gen.
II. Phương pháp
-
Vấn đáp-tìm tòi
-
Dạy học nhóm
-
Tư duy logic
-
Phân tích thông tin.
III. Phương tiện
- Tranh phóng to hình 21.1 SGK.(Liên hệ về BVMT)
- Tranh ảnh minh hoạ đột biến có lợi và có hại cho sinh vật.
IV. Hoạt động dạy học.
1) Ổn định tổ chức: 1phút
9A:
……………………………………………………………………………………………
9B:
……………………………………………………………………………………………
2) Kiểm tra bài cũ
Giáo án Sinh học 9
3) Bài mới:
VB: GV cho HS nhắc lại khái niệm biến dị.
GV: Biến dị có thể di truyền được hoặc không di truyền được. Biến dị di truyền là
những biến đổi trong ADN và NST làm biến đổi đột ngột, gián đoạn về kiểu hình
gọi là đột biến, biến đổi trong tổ hợp gen gọi là biến dị tổ hợp. Hôm nay chúng ta
tìm hiểu về những biến đổi trong ADN.
Hoạt động 1: Đột biến gen là gì?
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
I.Đột biến gen là gì?
- GV yêu cầu HS quan sát H
- HS quan sát kĩ H 21.1.
- Đột biến gen là
21.1, thảo luận nhóm hoàn
chú ý về trình tự và số
những biến đổi trong
thành phiếu học tập.
cặp nuclêôtit.
cấu trúc của gen liên
- GV kẻ nhanh phiếu học tập
- Thảo luận, thống nhất ý quan tới một hoặc
lên bảng.
kiến và điền vào phiếu
- Gọi HS lên làm.
học tập.
- GV hoàn chỉnh kiến thức.
- Đại diện nhóm trình
một số cặp nuclêôtit.
bày, các nhóm khác nhận
xét, bổ sung.
- Đột biến gen là gì? Gồm
- 1 HS phát biểu, các HS
- Các dạng đột biến
những dạng nào?
khác nhận xét, bổ sung.
gen: mất, thêm, thay
-Giáo viên đưa ra phiếu học tập
thế, đảo vị trí một
để học sinh làm nhận biết một
hoặc một số cặp
số dạng đột biến?
nuclêôtit.
Hoạt động 2: Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
II.Nguyên nhân
phát sinh đột biến
- GV yêu cầu HS đọc thông tin
- HS tự nghiên cứu
gen
SGK.
thông tin mục II SGK và
- Do ảnh hưởng phức
- Nêu nguyên nhân phát sinh
trả lời, rút ra kết luận.
tạp của môi trường
đột biến
trong và ngoài cơ thể
Giáo án Sinh học 9
gen?
làm rối loạn quá trình
- GV nhấn mạnh trong điều
- Lắng nghe GV giảng
tự sao của phân tử
kiện tự nhiên là do sao chép
và tiếp thu kiến thức.
ADN (sao chép
nhầm của phân tử ADN dưới
nhầm), xuất hiện
tác động của môi trường (bên
trong điều kiện tự
ngoài: tia phóng xạ, hoá chất...
nhiên hoặc do con
bên trong: quá trình sinh lí,
người gây ra.
sinh hoá, rối loạn nội bào).
Hoạt động 3: Vai trò của đột biến gen
III.Vai trò của đột
biến gen
- GV yêu cầu HS quan sát H
- HS nêu được:
- Đột biến gen thể
21.2; 21.3; 21.4 và tranh ảnh
+ Đột biến có lợi: cây
hiện ra kiểu hình
sưu tầm để trả lời câu hỏi:
cứng, nhiều bông ở lúa.
thường có hại cho
- Đột biến nào có lợi cho sinh
+ Đột biến có hại: lá mạ
sinh vật vì chúng phá
vật và con người? Đột biến nào
màu trắng, đầu và chân
vỡ sự thống nhất hài
có hại cho sinh vật và con
sau của lợn bị dị dạng.
hoà trong kiểu gen đã
người?
qua chọn lọc tự nhiên
- Cho HS thảo luận:
+ Đột biến gen làm biến
và duy trì lâu đời
- Tại sao đột biến gen gây biến
đổi ADN dẫn tới làm
trong điều kiện tự
đổi kiểu hình?
thay đổi trình tự aa và
nhiên, gây ra những
làm biến đổi cấu trúc
rối loạn trong quá
prôtêin mà nó mã hoá
trình tổng hợp
kết quả dẫn tới gây biến
prôtêin.
- Giới thiệu lại sơ đồ: Gen
mARN prôtêin tính trạng.
- Tại sao đột biến gen thể hiện
đổi kiểu hình.
ra kiểu hình thường có hại cho
bản thân sinh vật?
- HS lắng nghe.
- GV lấy thêm VD: đột biến
- HS liên hệ thực tế.
gen ở người: thiếu máu, hồng
- Lắng nghe và tiếp thu
Giáo án Sinh học 9
cầu hình lưỡi liềm.
kiến thức.
- Đột biến gen có vai trò gì
trong sản xuất?
- Đột biến gen đôi
- GV sử dụng tư liệu SGK để
khi có lợi cho bản
lấy VD: đột biến tự nhiên ở cừu
thân sinh vật và con
chân ngắn, đột biến tăng khả
người, rất có ý nghĩa
năng chịu hạn, chịu rét ở lúa.
trong chăn nuôi,
trồng trọt, chọn
giống, tiến hóa.
4) Củng cố: 3phút
? Đột biến gen là gì? Tại sao nói đa số đột biến gen là có hại?
- Bài tập trắc nghiệm:
Một gen có A = 600 Nu; G = 900Nu. Đã xảy ra đột biến gì trong các trường
hợp sau:
a. Nếu khi đột biến, gen đột biến có: A = 601 Nu; G = 900 Nu
d. Nếu khi đột biến số lượng, thành phần các nuclêôtit không đổi, chỉ thay
đổi trình tự phân bố các nuclêôtit thì đây là đột biến gì?
Biết rằng đột biến chỉ xảy ra ở 1 cặp nuclêôtit.
5) Dặn dò: 1phút
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc trước bài 22.
6) Rút kinh nghiệm: