Giáo án Sinh học 10 bài 13: Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

GIÁO ÁN SINH HỌC 10
BÀI 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN
HOÁ VẬT CHẤT
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: HS nắm được thế năng, động năng và nêu được các ví dụ minh hoạ, nắm được sự
chuyển hoá vật chất.
2. Kĩ năng: HS phân biệt được thế năng và động năng. Trình bày được quá trình chuyển hóa vật
chất trong tế bào.
3. Giáo dục: cho HS ý nghĩa của quá trình chuyển hoá từ đó giải thích được các hiện tượng
trong thực tế đời sống.
II. phương tiện dạy học:
Các hình vẽ sách giáo khoa.
III. Phương pháp dạy học:
Vấn đáp + Trực quan.
IV. Trọng tâm bài giảng:
Cấu trúc và chức năng của ATP và sự chuyển hoá vật chất.
V. Tiến trình lên lớp:
1. ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
(?) Thế nào là vận chuyển thụ động ? Phân biệt vận chuyển thụ động và vận chuyển chủ
động?
(?) Phân biệt ẩm bào và thực bào ?Vận chuyển chủ động là gì ?
3. Giảng bài mới:
Hoạt động thầy trò
Hoạt động 1
(?) Hãy kể các dạng năng lượng trong tự
nhiên ? Em hiểu năng lượng là gì?

TaiLieu.VN

Nội dung

I. Năng lượng và các dạng năng lượng trong
tế bào:
1. Khái niệm năng lượng: là đại lượng đặc trưng

Page 1


HS thảo luận và trả lời

cho khả năng sinh công.
* Trạng thái của năng lượng:

(?) Động năng là gì ? Hãy phân biệt động
năng và thế năng ?

- Động năng: là dạng năng lượng sẫn
sàng sinh ra công.

HS:

- Thế năng: là năng lượng dự trữ, có
tiềm năng sinh công.

GV: NL có thể chuyển hoá từ dạng này sang
dạng khác…
* Các dạng năng lượng trong tế bào(hoá năng.
(?) Trong tế bào(cơ thể) năng lượng tồn tại ở nhiệt năng, điện năng)
dạng nào ?

- Nhiệt năng: giữ ổn định nhiệt độ cho cơ thể và

tế bào.
- Hoá năng: NL tiềm ẩn trong các liên kết hoá
học(ATP).
2. ATP - Đồng tiền năng lượng của tế bào:

(?) ATP là gì ?
HS: nghiên cứu sgk
(?) Tại sao ATP được coi là đồng tìên năng
lượng ?
HS : thảo luận nhóm và trả lời.

a. Cấu tạo: ATP là hợp chất cao năng gồm:
- Bazơ nitơ Ađênin
- Đường ribôzơ.
- 3 nhóm phôphat.
-> liên kết giữa 2 nhóm phôtphat cuối cùng dễ bị
phá vỡ để giải phóng năng lượng.
b. Sử dụng năng lượng ATP trong tế bào:

(?) Năng lượng ATP trong tế bào được sử
dụng như thế nào ? Cho ví dụ minh hoạ ?
HS;
GV: khi lao động nặng, lao động trí óc đòi
hỏi tiêu tốn nhiều năng lượng ATP -> Cần
có chế độ ăn uống phù hợp.

- Tổng hợp nên các chất hoá học cần thiết cho tế
bào.
- Vận chuyển các chất qua màng.
- Sinh công cơ học(sự co cơ, hoạt động lao

động…)

Hoạt động 2
(?) Prôtein trong thức ăn được chuyển hoá
như thế nào trong cơ thể? Năng lượng được
sinh ra trong quá trình chuyển hoá dùng vào

TaiLieu.VN

II. Chuyển hoá vật chất:
- Chuyển hóâ vật chất là tập hợp các phản ứng

Page 2


việc gì?

sinh hoá xảy ra bên trong tế bào.

HS: Thảo luận nhóm và trả lời.

- Bản chất chuyển hoá vật chất gồm:

(?) Thế nào là chuyển hóa năng lượng ?

+ Đồng hoá: là tổng hợp các chất hữu cơ phức
tạp từ chất đơn giản.

(?) Quá trình chuyển hoá vật chất có vai trò
gì trong tế bào ?

HS:
GV: Nừu ă quá nhiều thức ăn giàu NL mà
cơ thể không sử dụng -> Bệnh béo phì. Do
đó cần ăn uống hợp lí, kết hợp các loại thức
ăn khác nhau.

+ Dị hoá: Phân giải các chất hữu cơ phức tạp
thành chất đơn giản và cung cấp năng lượng cho
các hoạt động sống khác và cho quá trình đồng
hoá.
- Vai trò: giúp cho tế bào sinh trưởng, phát triển,
cảm ứng và vận động.

1. Củng cố:
2. Hướng dẫn về nhà:
- Học bài dựa vào câu hỏi sgk.
- Đọc trước nội dung bài mới sgk.

TaiLieu.VN

Page 3