Phân tích cung - cầu của thị trường điện thoại di động việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
–—˜™–—˜™

PHÂN TÍCH CUNG - CẦU CỦA THỊ TRƯỜNG
ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG VIỆT NAM

Người thực hiện đề tài:
Trần Văn Thịnh - MSV: 1511110753
Bùi Minh Quang - MSV: 1511110665
Giảng viên hướng dẫn: cô Tạ Thị Lệ Yên
Lớp tín chỉ: KTE201.3_LT

Hà Nội, tháng 11/2018


MỤC LỤC


LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................... 3
CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT THỊ TRƯỜNG ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG ..... 4
I. Thị trường điện thoại di động thế giới ........................................................ 4
II. Thị trường điện thoại di động Việt Nam ..................................................... 5
CHƯƠNG II. CUNG THỊ TRƯỜNG ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG .............. 8
I. Công nghệ ............................................................................................. 8
II. Giá cả của điện thoại ............................................................................. 9
III. Chính sách của chính phủ ...................................................................... 9
IV. Giá của các yếu tố sản xuất .................................................................. 10
V. Số lượng người bán trên thị trường ......................................................... 11
CHƯƠNG III: CẦU VỀ THỊ TRƯỜNG SMARTPHONE Ở VIỆT NAM… 12

I. Thu nhập ............................................................................................. 12
II. Sở thích và thương hiệu ........................................................................ 12
III. Số lượng người tiêu dùng ..................................................................... 12
CHƯƠNG IV: DỰ ĐOÁN XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG
ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG THÔNG MINH VIỆT NAM ......................... 14
I. Thị phần smartphone ở Việt Nam............................................................. 14
2. Cơ hội trên thị trường smartphone tại Việt Nam dành cho các thương hiệu
nội địa ................................................................................................... 16
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 17

2


LỜI MỞ ĐẦU
Kể từ năm 2007, khi Steve Jobs giới thiệu chiếc iPhone đầu tiên, đó cũng là lúc kỷ
nguyên smartphone bắt đầu nở rộ. Từ đó cho đến nay, smartphone đã phát triển một cách
chóng mặt và dần trở thành thứ không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Trong kỷ
nguyên công nghệ ngày nay, smartphone không chỉ ngày càng phổ biến mà còn mang đến
cho con người hàng loạt khả năng mới trên mọi lĩnh vực như: trao đổi thông tin, làm việc
di động, giải trí mọi lúc mọi nơi... Điện thoại thực sự đã giúp thay đổi toàn diện cuộc
sống theo hướng tích cực hơn.
Để đáp ứng được nhu cầu của còn người, điện thoại di động không ngừng cải tiến và biến
đổi để phù hợp với thị hiếu của người sử dụng. Vì vậy, tìm hiểu thị trường cung-cầu của
sản phẩm là một điều cần thiết. Từ thực tiễn, nhóm chọn đề tài nghiên cứu về Cung-cầu
về điện thoại di động tại thị trường Việt Nam nhằm cung cấp cái nhìn tổng thể về thế giới
điện thoại di động và đưa ra một số ví dụ thực tiễn để người người đọc có hiểu biết sâu
sắc về chủ đề này. Bài làm của nhóm gồm 4 phần chính:
Phần I: Tổng quan thị trường điện thoại di động
Phần II: Phân tích cung thị trường
Phần III: Phân tích cầu thị trường

Phần IV: Dự đoán xu hướng của thị trường
Dưới sự hướng dẫn nhiệt tình của cô Tạ Thị Lệ Yên, nhóm đã hoàn thành đề tài này. Tuy
nhiên do hiểu biết còn chưa được sâu sắc, đề tài của nhóm chắc chắn sẽ còn nhiều thiếu
sót, nhóm chúng em rất mong được cô giúp đỡ, góp ý để nhóm có thể hoàn thiện đề tài
cũng như hoàn thiện hơn về mặt kiến thức môn học.

3


CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT THỊ TRƯỜNG ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG
I. Thị trường điện thoại di động thế giới

Trong những năm gần đây, điện thoại di động trở thành một trong những sản phầm có
tiến bộ, và sự phát triển chóng mặt nhất. Bởi sự thay đổi trong tính năng, thay vì liên lạc,
bây giờ điện thoại di động trở thành một điều tất yếu trong đời sống hàng ngày. Ảnh
hưởng của điện thoại di động đến với cách sống, cách sinh hoạt của con người là vô cùng
lớn. Theo chiều hướng tích cực, điện thoại di động đã cải thiện chất lượng cuộc sống của
con người.
Thị trường điện thoại di động được xem như một “Đại dương đỏ” trên thế giới, có sự
tham gia của rất nhiều hãng, cạnh tranh vô cùng khốc liệt qua giá cả, chất lượng sản
phẩm, kênh phân phối và chiến dịch quảng cáo. Dưới đây là bảng doanh số bán hàng và
thị phần toàn cầu theo nhà sản xuất của một số dòng smart phone nổi tiếng trên thị trường
hiện nay.
Nhà sản xuất

Quý I/2018

Quý I/2018

Quý I/2017

Quý I/20117

(đơn vị, nghìn)

(thị phần, %)

(đơn vị, nghìn)

(thị phần, %)

Samsung

78.564,8

20,5

78.776,2

20,8

Apple

54.058,9

14,1

51.992,5

13,7

Huawei

40.426,7

10,5

34.181,2

9,0

Xiaomi

28.498,2

7,4

12.707,3

3,4

OPPO

28.173,1

7,3

30.922,3

8,2

4


Khác

153.782,1

40,1

169.921,1

44,9

Tổng cộng

383.503,9

100,0

378.500,6

100,0

Bảng 1: Doanh số bán hàng và thị phần toàn cầu theo nhà sản xuất (Nguồn: Gartner)
Theo bảng số liệu trên, trên thị trường toàn cầu, so với năm 2017, năm 2018 doanh số
điện thoại của tổng các hãng lớn là 383503.9 nghìn USD, có sự tăng nhẹ với mức tăng là
5003.3 nghìn USD. Trong đó, các ông lớn Samsung, Apple lần lượt chiếm giữ thị phần là
20.5%, và 14.1%. Vị trí thứ ba có sự góp mặt của một hãng điện thoại đang nổi tiếng ở
thị trường Trung Quốc hiện nay, Huawei với thị phần 10.5%. Theo Nghenhinvietnam.vn,

vào quý II, năm 2018, Huawei đã vượt mặt Apple, tăng trưởng chóng mặt và trở thành
nhà sản xuất smart phone đứng thứ hai trên thế giới.

II. Thị trường điện thoại di động Việt Nam
Thị trường điện thoại di động là một thị trường đa dạng và phức tạp. Đây cũng là một thị
trường phát triển lớn manh, và chưa có dấu hiệu ngừng ở Việt Nam. Theo tờ “Thời báo
kinh tế Sài Gòn: Năm 2009”, ước tính có gần 12 triệu chiếc điện thoại di động đã được
tiêu thụ trên thị trường Việt Nam. Trong số đó phân khúc máy có giá dưới 2 triệu động
chiếm 60%, máy 5-10 tiệu đồng chiếm 8% về số lượng nhưng đến 25% về doanh thu.
Còn phân khúc máy trên 10 triệu đồng chỉ chiếm gần 1% về số lượng nhưng lại hơn 10%
doanh thu. Theo thống kê của Google: Vào cuối quý II năm 2014, có hơn 17 triệu chiếc
điện thoại di động được tiêu thụ, và số lượng này sẽ tăng nhanh chóng trong thời gian sắp
tới. Phân khúc máy có giá dưới 4 triệu chiếm 15% số lượng nhưng chiếm đến 25% doanh
thu. Phân khúc máy trên 10 triệu chỉ chiếm 4%, nhưng lại chiếm tới 10% doanh thu.
Xét riêng phân khúc Smart phone, đến năm 2015, lần đầu tiên tại thị trường Việt Nam,
smartphone bán ra vượt điện thoại phổ thông, chiếm tỷ trọng 51%. Top 3 các nhà sản
xuất đang dẫn đầu về số lượng điện thoại di động trong quý II năm 2015 ở Việt Nam là
Samsum, Asus và Microsoft. Xét về thị phần, mặc dù Apple không chiếm số lượng nhiều
nhưng đứng thứ hai với 13% thị phần, sau Samsung (36%) thị phần, vị trí thứ ba thuộc về
Asus với 11% thị phần.

5


Thị trường điện thoại di động ở Việt Nam đang càng ngày càng phân hóa mạnh, mảng
hàng hóa cao cấp do Apple và Samsung, mảng trung cấp do các hãng Trung Quốc chiếm
lĩnh, đẩy bật những dòng điện thoại đình đám một thời như Sony, LG, Nokia ra khỏi
chiến trường.
Đến năm 2018, các thương hiệu mới như Oppo, Vivo, Huawei đang dần phát triển, lần
lượt chiếm lĩnh 19,4%, 2,4%, 2,3% thị phần bán lẻ điện thoại di động. Trong năm 2018

trở đi, vị trí của các hãng di động nói trên sẽ tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào loạt sản phẩm
vừa ra mắt. Với sự nỗ lực và sự thay đổi mẫu mã, Oppo đã vượt mặt Samsung, xếp thứ
hai tại thị trường smartphone Việt Nam. Dưới đây là sơ đồ miêu tả sự tăng trưởng của
người sử dụng Smartphone tại Việt Nam.

Tỉ lệ sử dụng điện thoại di động ở Việt Nam 2017 (Niesen VietNam)
Số lượng người sử dụng điện thoài thông minh tăng dần theo từng năm. Năm 2012, chỉ
30% số người dùng ĐTDĐ dùng điện thoại thông minh và 70% là số người dùng điện
thoại phổ thông. Nhưng sau 5 năm, năm 2017 thì tỉ lệ người sử dụng điện thoại thông
minh đã là 84%, tăng 54%. Cho thấy tỉ lệ người dùng Smartphone có chiều hướng tăng
đều từ năm 2015 đên nay.
Ở các thành phố lớn trọng điểm như Hà Nội, Hồ Chí minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Nha
Trang… số lượng người dùng smartphone cao hơn các tỉnh thành khác. Theo báo cáo của
Nielsen Việt Nam, các thành phố thứ cấp như Thủ Dầu 1, Vinh… thì có tỷ lệ dùng
smartphone là 71% tăng 9% só với năm 2016. Còn các khu vực nông thôn thì đang có
hơn 68% người sở hữu smartphone, chỉ còn 32% sử dụng điện thoại thông thường. Quí 22018, Điện thoại thông minh chiếm gần 52% toàn bộ số điện thoại bán ra Trong khi đó,
phân khúc điện thoại phổ thông giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Công ty phân tích

6


thị trường IDC Việt Nam cho biết, trong quí 2-2018, IDC ghi nhận có tổng cộng hơn 3,5
triệu chiếc smartphone được phân phối tại Việt Nam, giảm 8.6% so với quí 1-2018 nhưng
tăng 14.6% so với quí 2-2017.
Như vậy, chúng ta có thể thấy, người dân cũng đang nâng cao mức sống hàng ngày và có
xu hướng kết nối mở rộng nhiều hơn thông qua những hữu ích mà điện thoại mang lại.
Những điều này đã, đang thúc đẩy ngành công nghiệp di động ngày càng phát triển trên
thế giới nói chung, tại Việt Nam nói riêng.

7

CHƯƠNG II. CUNG THỊ TRƯỜNG ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG
I. Công nghệ
Nhìn vào lịch sử ra đời của các dòng sản phẩm ta thấy được sự cải tiến về công nghệ một
cách vượt bậc trong sản xuất điện thoại.Các nhà sản xuất rất nhạy bén với sự ra đời tiến
bộ của KH-KT, đồng thời, họ cũng rất nhạy bén trong việc phát hiện sự thay đổi trong
nhu cầu khách hàng, họ áp dụng chúng vào dây truyền sản xuất ,phân phối sản phẩm, sản
xuất linh kiện điện tử.hay sự ra đời của các mạng 4G-5G tác động lên xu hướng sử dụng
điện thoại mới, sự ra đời của các sản phẩm mới với công nghệ cao hơn vs nhiều chức
năng làm thay đổi giá cả thị trường.
Lấy một ví dụ thiết thực nhất trong thời gian gần đây: iPhone X vừa mới có một màn xuất
hiện bùng nổ đêm qua khi được Apple “trình làng” một cách đầy bất ngờ, với cặp đôi
iPhone 8 / 8 Plus làm nền trước khi ra mắt chính thức. Nhìn chung, iPhone X mang trên
mình một diện mạo hoàn toàn mới, với những điểm đặc trưng không thể không nhận ra
như: màn hình bao phủ toàn diện mặt trước, nút Home vật lý bị loại bỏ, camera kép mạnh
mẽ đặt theo chiều dọc, cấu hình mạnh mẽ…
Sự xuất hiện của Camera kép sau
Dù không tăng số “chấm” 12MP nhưng qua nhiều năm, Apple (và cả Samsung) đã dần
chứng minh được nhân tố đó không phải thứ làm nên tất cả. Cặp camera iPhone X đặt
cạnh nhau của Apple có khẩu độ f/1.8 và f/2.4 - độ mở lớn giúp ánh sáng vào nhiều, chụp
nhanh, xóa phông tốt.
Công nghệ chống rung quang học (OIS) được tích hợp cho cả 2 ống kính, kết hợp cùng
khả năng zoom quang học - Giúp cho ảnh chụp ở điều kiện phức tạp vẫn rõ nét, không
mờ nhòe dù phóng to, góc cạnh chi tiết đều được tối ưu hóa độ sắc nét. Tính năng quay
video cũng được tăng cường với độ phân giải tối đa 4K (60fps) …
Chế độ chụp cải tiến bất ngờ, vì bên cạnh Portrait Mode chụp mô phỏng xóa phông thì
Apple còn thêm vào Portrait Lighting - tính năng cho phép làm chủ hiệu ứng ánh sáng
cho ảnh chụp chân dung một cách ảo diệu.
Sự đột phá của Camera selfie

Với việc được trang bị thêm những cảm biến hồng ngoại và cảm biến điểm mặt phẳng để
thỏa mãn những tính năng mới liên quan đến nhận diện khuôn mặt, camera “tự sướng”
của iPhone X chắc chắn cũng sẽ trải qua một màn lột xác.

8


Bất ngờ nhất là giờ đây, những chế độ như Portrait Mode và Portrait Lighting đã đề cập
bên trên đều được đem lên camera mặt trước này. Như vậy, không cần mất công cài đặt
máy hẹn giờ một chỗ hoặc nhờ người khác cẩm máy chụp bằng camera sau để có được
những bức ảnh đẹp xóa phông hay hiệu ứng ánh sáng nổi bật nữa, giờ đây chính bạn cũng
có thể làm điều đó chỉ bằng… 1 tay.
Tóm lại, nhìn tổng thể thì Apple vẫn luôn biết cách chiều lòng người dùng, đặc biệt là thị
phần khách hàng nữ giới và thế hệ trẻ với những nét thiết kế, tính năng trẻ trung, mới lạ
mà lại rất hợp thời, đáp ứng đúng nhu cầu thực tế.
II. Giá cả của điện thoại
Trong quá trình thay đổi của ngành công nghiệp di động, những bước phát triển có thể
diễn ra liên tục theo một thứ tự hợp lý hoặc đôi khi là hơi chậm. Trở lại thời điểm khoảng
2-3 năm trước thế giới cạnh tranh sản xuất giá cả smartphone đã rất sôi động từ Iphone,
Samsung, Oppo…cho đến Nokia. Và tính đến quý 3/2018 việc tung ra các sản phẩm với
việc cải tiến mẫu mã, chất lượng của các nhà sáng lập vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt
khiến giá cả sôi động hơn bao giờ hết.
Nhưng nhìn chung, giá cả điện thoại có xu hướng giảm so với thởi kì đầu 2016 sản xuất
ra chúng như iPhone 7 mới có giá khoảng 13 triệu VND. Nếu mua máy chính hãng, mức
giá lần lượt là 16 và 20 triệu đồng. năm 2018 giảm xuống còn 8,5 triệu VND; mức chênh
lệch rõ ràng rất lớn. Thêm vào đó việc cạnh tranh sản xuất ra nhiều model khiến giá cả có
xu hướng giảm…. Theo dự báo, thị trường điện thoại sẽ giảm mạnh trong tháng 11/2018.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới việc hạ giá sản phẩm, từ việc giá ban đầu quá cao nên sau
một thời gian phải giảm về mức thường, nhưng cũng có không ít mẫu giá tụt mạnh do sức
bán kém, không được ưa chuộng hay việc áp dụng công nghệ khoa học vào sản xuất làm

chi phí giảm.
III. Chính sách của chính phủ
Thách thức cho các nhà phân phối và bán lẻ điện thoại di động không chỉ dừng lại ở
doanh số bán hàng tụt giảm. Họ cho rằng quy định về việc các sản phẩm này chỉ được
nhập khẩu qua các cảng biển chính của Bộ Công Thương sẽ phần nào ảnh hưởng đến tình
hình kinh doanh của họ; đây là quy định khó bởi từ trước đến nay họ chỉ nhập điện thoại
bằng đường hàng không.
Ngoài việc chỉ được đưa điện thoại di động vào qua ba hải cảng chính, các doanh nghiệp
khi làm thủ tục nhập khẩu sẽ phải xuất trình thêm giấy chỉ định hoặc ủy quyền của nhà

9


phân phối, hãng sản xuất... Các loại giấy tờ này phải được cơ quan đại diện ngoại giao
Việt Nam ở nước ngoài hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật.
Nghĩa là các nhà phân phối sẽ gặp rất nhiều khó khăn, mất thêm nhiều thời gian và phát
sinh thêm chi phí. “Phần lớn điện thoại di động đều có xuất xứ từ Trung Quốc. Nếu vận
chuyển bằng tàu biển thì phải mất vài ngày mới về tới cảng, trong khi hiện nay, đi bằng
đường hàng không chỉ mất vài tiếng đồng hồ
Yêu cầu hàng hóa phải có giấy tờ xác nhận của cơ quan lãnh sự Việt Nam ở nước ngoài
càng làm cho thời gian hoàn thành thủ tục nhập hàng kéo dài và phát sinh thêm nhiều chi
phí. Riêng việc kiểm hóa của hải quan cũng đã mất khoảng 15 ngày mà theo các nhà
doanh nghiệp, thời gian càng kéo dài, chi phí càng bị đội lên.
IV. Giá của các yếu tố sản xuất
1. Chi phí Linh kiện: Giá linh kiện có xu hướng tăng dần. Theo thông tin từ hãng nghiên
cứu thị trường Gartner, giá bán smartphone trong năm 2017 tăng thêm 4,3%, chủ yếu do
việc thiếu các linh kiện cần thiết như chip nhớ, RAM vv...
Trong khi đó, những di động cao cấp ra mắt các năm gần đây liên tục yêu cầu linh kiện
mới hoặc chất lượng cao hơn. Chẳng hạn, những module camera trên Xperia XZ1hay
Galaxy S9 đều là loại tốt nhất hiện nay hay màn hình OLED trên iPhone X có giá cao

hơn nhiều so với màn hình LCD truyền thống.
Việc liên tục nâng cấp chip, RAM, hay thay đổi chất liệu thiết kế sản phẩm cũng góp
phần khiến giá thành sản xuất của những di động này bị đẩy lên cao.
2. Chi phí nghiện cứu và phát triển:
Chi phí nghiên cứu và phát triển ngày càng được đầu tư. Các khâu như lên ý tưởng, thiết
kế, tìm kiếm giải pháp tối ưu và thử nghiệm sản phẩm cũng tiêu tốn của các nhà sản xuất
một khoảng chi phí lớn.
3. Chi phí vận chuyển, các chi phí liên quan:
Hầu hết điện thoại trên thị trường Việt Nam là hàng nhập khẩu, vì vậy chi phí vận chuyển
cũng ảnh hưởng không nhỉ tới gái thành của một chiếc điện thoại

10


V. Số lượng người bán trên thị trường
Có thể thấy, ở thời điểm hiện tại các thương hiệu quen thuộc vẫn giữ vững phong độ với
số lượng máy bán ra ấn tượng. Hai vị trí dẫn đầu Samsung, OPPO đang kinh doanh tốt và
khó có thương hiệu nào chen vào được. Tuy nhiên, sự vươn lên của một số hãng như
Xiaomi, Nokia, Vivo, Huawei hay các dòng sản phẩm Bphone của Việt Nam cũng làm
thị trường điện thoại ngày một đa dạng.

11


CHƯƠNG III: CẦU VỀ THỊ TRƯỜNG SMARTPHONE Ở VIỆT NAM
I. Thu nhập
Thu nhập của người dân đang tăng lên, họ sẵn sàng bỏ tiền ra để mua 1 thiết bị thông
minh như smartphone để phục vụ cho mọi nhu cầu trong cuộc sống:
Thu nhập bình của đầu người của Việt Nam đang có xu hướng tăng:
•

Năm 2016: 2376 USD / người / năm

•

Năm 2017: 2500 USD / người / năm

Điều này cũng tác động đến cầu của thị trường. Cụ thể, trong năm 2014, có 24 triệu
smartphones tiêu thụ tại Việt Nam, trong năm 2016 con số này đã vượt quá 48 triệu (theo
thống kê của Mediacells). Vì vậy khi thu nhập tăng lên sẽ làm cho nhu cầu sử dụng điện
thoại, đặc biệt là phân khúc điện thoại cấu hình cao, giá thành đắt cũng sẽ tăng lên. Ví dụ,
người có thu nhập cao thường lựa chọn những dòng điện thoại cao cấp như Iphone
Apple, Note Samsung, Sony X-peria, v.v… Người tiêu dùng có nhu cầu và sẵn sàng mua
1 chiếc smartphone phù hợp với mức giá thích hợp với thu nhập làm cầu tăng.
II. Sở thích và thương hiệu
Cái đẹp hay tính thời trang của sản phẩm lại luôn luôn song hành với sự nhanh chóng lỗi
mốt. Một “chú dế" chất lượng tốt, mang lại nhiều giá trị thiết thực cho cuộc sống là lựa
chọn thông minh của người tiêu dùng hiện nay. “Cuồng smartphone” và đam mê công
nghệ đang là xu hướng trên toàn thế giới và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng
này.
Nhìn chung giá điện thoại thường giảm mẫu mã, thương hiệu đã không còn được yêu
thích bởi người tiêu dùng. Ví dụ: Apple Iphone X giá khi mới xuất hiện rẻ nhất rơi vào
khoảng 35 triệu nhưng sau vài tháng ra mắt đã tụt giá khoảng 5-10 triệu. Khi một mặt
hàng không còn được quá ưa chuộng, giá sản phẩm sẽ giảm và khiến cho lượng cầu sẽ
tăng lên và ngược lại.
III. Số lượng người tiêu dùng

12

Mạng lứa người tiêu dùng càng mở rộng. Cụ thể: Điện thoại di động, cụ thể là
smartphone ngày nay đã không còn là vật phẩm xa xỉ với đời sống của các sinh viên.
Trong mọi hoạt động hằng ngày, từ đi chơi, đi ăn, đi ngủ, học tập đều ngắn liền với điện
thoại di động (theo Báo Sinh viên Việt Nam).
Trên thế giới, có khoảng hơn 4 tỉ người đang sử dụng điện thoại di động, trong đó có gần
2 tỉ người sử dụng smartphone. Đặc biệt, tỉ lệ người sử dụng smartphone để truy cập
internet là gần 90%, để chơi game mobile là 60%.
Theo kết quả của cuộc điều tra thống kê phổ cập dịch vụ điện thoại, Internet và nghe nhìn
toàn cuộc năm 2015, số lượng người sử dụng điện thoại di động trên cả nước là hơn 40,6
triệu, trong đó khu vực thành thị chiến tới 49,5% và nông thôn là gần 33%.
Dân số tăng đồng thời trình độ dân trí cũng được nâng cao khiến cho nhu cầu sử dụng
điện thoại di động cũng tăng lên dẫn tới Cầu tăng.
Đối với Việt Nam, độ tuổi sử dụng smartphone nhiều nhất là từ 18-40 tuổi với gần 60%.
Đa số phục vụ cho nhu cầu công việc và giải trí.
Hơn thế nữa, người tiêu dùng Việt Nam cũng ngày càng mua sắm “thông minh” hơn và
thường có tiêu chí mua rõ ràng trước khi đưa ra quyết định:
1. Thương hiệu nổi tiếng, thường là thương hiệu nước ngoài.
2. Hình thức, mẫu mã.
3. Độ bền.
4. Các tính năng bổ sung dựa theo sở thích của mỗi người tiêu dùng
5. Giá thành.

13


CHƯƠNG IV: DỰ ĐOÁN XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG
ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG THÔNG MINH VIỆT NAM
Thị trường smartphone Việt trong nửa đầu năm 2018 đang dần có sự thay đổi rõ rệt trong
thị phần của các hãng smartphone, đặc biệt các hãng smartphone Trung Quốc như
Xiaomi hay Huawei đang ngày càng lấn lướt các ông lớn như Samsung hay Apple.

I. Thị phần smartphone ở Việt Nam
Theo thống kê của Công ty nghiên cứu thị trường GfK đến tháng 11/2017, tổng lượng
smartphone bán ra tại Việt Nam đạt hơn 13,5 triệu máy, tăng trưởng 3,1% so với 11
tháng cùng kỳ năm 2016. So với năm ngoái, tăng trưởng smartphone năm nay có thể coi
là ảm đạm. Cùng thời điểm này năm trước, tăng trưởng của thị trường đạt 12,3%, duy trì
ở mức hai con số, trong khi năm nay tỷ lệ chênh lệch không đáng kể. Các chuyên gia
nhận định, thị trường smartphone đã bão hoà. Trong khi đó, mức độ cạnh tranh trong
ngành smartphone tại Việt Nam lại ngày một trở nên gay gắt. Thống kê sơ bộ cho thấy,
có gần 20 nhãn hiệu điện thoại lớn nhỏ, nội ngoại, sản xuất trong nước cũng như nhập
khẩu đang được bán tại Việt Nam.
Nhưng chiếm lĩnh thị trường vẫn là các nhãn hiệu nước ngoài, với 75% thị phần thuộc về
bộ 3: Samsung, OPPO và Apple.
Riêng nhãn hiệu Samsung của Hàn Quốc chiếm 46,5% thị phần. Không chỉ bán điện
thoại, tại Việt Nam, Samsung còn xây dựng cả một hệ sinh thái sản xuất và lắp ráp
smartphone thông qua việc bắt tay với các nhà cung ứng Hàn Quốc, Nhật Bản.
Ở vị trí thứ hai là OPPO - nhãn hiệu đến từ Trung Quốc, với 19,4% thị phần trong 11
tháng của năm 2017. Thị phần của OPPO luôn được giữ ổn định qua thời gian dài nhờ
các sản phẩm tầm trung thời thượng, cùng nhiều chiến dịch quảng cáo, marketing hiệu
quả tập trung vào nhóm khách hàng trẻ.
Apple của Mỹ đứng thứ 3 về thị phần smartphone tại Việt Nam. Trong 11 tháng đầu năm
2017, Apple đạt 9,2% thị phần. Dòng điện thoại iPhone với giá bán hàng chục triệu đồng
của Apple vẫn là lựa chọn số một của người dùng ở phân khúc cao cấp

14


Cuộc chạy đua giữa Samsung và Apple luôn đáng chú ý, dù là ở Việt Nam nói riêng, hay
thế giới nói chung. Bởi mỗi năm, cả 2 nhà sản xuất danh tiếng này đều tung ra những
smartphone cao cấp với mức giá lên tới hàng chục triệu đồng để so kè với nhau. Không
phủ nhận, ở Việt Nam, cuộc chiến Samsung - Apple đúng là có tạo ra tầm ảnh hưởng,

nhưng chưa thể phản ánh hết được xu hướng của toàn thị trường. Bởi theo Báo cáo của
GfK trong tháng 5/2018, nóng bỏng nhất phải nói tới sự tăng trưởng gần 100% của phân
khúc điện thoại trung cấp (trong tầm giá 7 - 10 triệu đồng). Nếu như 5 tháng đầu năm
2017, phân khúc này tại Việt Nam chỉ chiếm thị phần khoảng 5% thì nay là hơn 10%.
Thậm chí, thị phần của phân khúc này vào tháng 5/2018 đã lên tới 16%. Sự dịch chuyển
thấy rõ từ phân khúc 5 - 7 triệu đồng sang phân khúc 7 - 10 triệu đồng trong 1 năm qua,
cho thấy người tiêu dùng đang chịu chi nhiều tiền hơn để có một chiếc điện thoại đáp ứng
nhu cầu của mình. Điều này thúc đẩy các nhà sản xuất tung ra nhiều hơn các dòng sản
phẩm thuộc miền giá trung và cao cấp. Điểm mặt là các thương hiệu quen thuộc như:
Samsung, OPPO, Nokia, Huawei, Vivo hay Sony… Nhưng đóng góp nhiều sản phẩm
nhất vẫn là 2 cái tên Samsung và OPPO. Đây được xem là 2 nhà sản xuất tích cực nhất
đem tới cho thị trường Việt Nam những mẫu sản phẩm mới lạ, liên tục quảng bá, cũng
như nâng cấp, làm mới smartphone của mình.
Số liệu từ các nhà bán lẻ hàng đầu Việt Nam cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2018, 2
mẫu điện thoại bán chạy nhất không phải là sản phẩm nào khác ngoài cái tên: Samsung
Galaxy J7 Pro và OPPO F5. Cả 2 sản phẩm này có đều có mức giá khoảng 6 triệu đồng.
Trong khi ở phân khúc cao hơn, 7 - 10 triệu đồng, cả Samsung và OPPO cũng đóng góp 2
đại diện là Galaxy J7 Plus và OPPO F7. Sự cạnh tranh giữa Samsung - OPPO ở phân
khúc này gay cấn tới mức, Galaxy J7 Pro và Galaxy J7 Plus, OPPO F5 và OPPO F7 liên
tục thay phiên nhau là các sản phẩm đạt doanh thu, lẫn doanh số tốt nhất trong nửa đầu
năm. Tuy nhiên, cũng theo báo cáo của GfK trong tháng 5/2018, OPPO hiện là nhà sản
xuất chiếm ưu thế hơn, với gần 50% thị phần tại phân khúc điện thoại 7 - 10 triệu đồng
và sẽ còn tăng lên trong thời gian tới.
Khách quan mà nói, ưu thế của OPPO tới từ việc hãng này đang dồn toàn lực cho phân
khúc smartphone tầm trung - vốn là thế mạnh của hãng từ trước tới nay. OPPO từ khi
tham gia thị trường di động Việt Nam cũng chỉ có 2 dòng sản phẩm là tầm trung và giá
rẻ. Trong khi ở phía Samsung, ông lớn Hàn Quốc phải dàn trải lực lượng đối phó với tất
cả đối thủ của mọi phân khúc. Thị trường smartphone giá rẻ là sự xâm lấn của Xiaomi,

15

tầm trung là đối thủ OPPO, còn cao cấp hơn là iPhone của Apple. Về phần chủ quan,
OPPO đã làm tốt 3 chiến lược bán hàng ở phân khúc smartphone tầm trung tốt hơn
Samsung. Đó là sản phẩm có thiết kế thời thượng, hợp với xu hướng của người trẻ, giá cả
phải chăng và marketing trúng tâm lý tập khách hàng chủ đạo.
2. Cơ hội trên thị trường smartphone tại Việt Nam dành cho các thương hiệu nội
địa
Tuy thị trường smartphone đang có sự tăng trưởng mạnh nhưng tổng thể thị trường đang
suy giảm tới 6% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do sự sụt giảm mạnh,
lên tới 19% trong phân khúc điện thoại phổ thông.
Giám đốc liên kết Counterpoint Tarun Parthak cho rằng: "Mặc dù thị trường smartphone
Việt đang có sự tăng trưởng khá lành mạnh nhưng các hãng nội địa vẫn đang phải đối
mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ Trung Quốc và trên toàn cầu".
Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang ngày càng leo
thang, đồng nhân dân tệ có dấu hiệu suy yếu, dẫn tới việc các sản phẩm Trung Quốc ngày
càng rẻ hơn khi bán tại Việt Nam. Điều này sẽ càng làm lợi thêm cho các thương hiệu
Trung Quốc, hiện đang chiếm giữ tới 39% thị phần tại Việt Nam.
Các hãng smartphone Trung Quốc hiện đang tích cực tung ra nhiều biến thể trong phân
khúc tầm trung với đủ dung lượng lưu trữ khác nhau nhằm thu hút khách hàng. Có thể
thấy một số hãng như Xiaomi hay Huawei, Oppo đang thực hiện theo chiến lược này.
Chỉ số thâm nhập thị trường smartphone Việt hiện khá thấp và điều này cho thấy tiềm
năng tăng trưởng tại thị trường Việt còn rất cao. Ví dụ như các thương hiệu như
Symphony MGT, HIYA và Vfone dù ít tên tuổi nhưng đã sớm tiếp cận thị trường Việt vì
nhận thấy tiềm năng lớn.
Ngoài ra, thương hiệu nội địa với tiềm lực tài chính khủng như Vingroup với dòng sản
phẩm Vsmart đang lên kế hoạch tấn công thị trường smartphone với các mẫu smartphone
giá rẻ, nhằm lấp đầy những khoảng trống còn sót lại trên thị trường smartphone Việt vốn
luôn nhạy cảm về giá bán. Thị trường còn có Bphone của Tập đoàn Bkav. Hãng này có
hướng đi khác, khó khăn hơn là không nhằm vào phân khúc giá rẻ mà hướng tới phân

khúc cận cao cấp để từ đó có thể mở rộng sang phân khúc cao cấp hoặc tầm trung...

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình kinh tế học vi mô cơ bản (PGS. TS Nguyễn Thị Tường Anh)
2. />3. />4. />5. />
17