Bài 30. Bố của Ximông

BỐ CỦA XI-MÔNG
_Trích, Mô-pa-xăng_
I.
KHỞI ĐỘNG:
- GV chiếu đoạn video về lòng yêu thương: HS theo dõi.
- GV hỏi: Đoạn phim cho ta thấy điều gì đã làm cho sự cảm thông, chia sẻ của con người
lan tỏa … Sức mạnh của tình yêu thương trong cuộc sống.
? Tác phẩm nào mà em đã học cũng nói về sức mạnh của tình yêu thương? (Chiếc lá cuối cùng)
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Yêu cầu cần đạt
I. Đọc – hiểu chung
? Em hãy đề xuất cách đọc cho văn bản 1. Đọc:
này?
- Chú ý phân biệt giọng của người kể chuyện và
giọng của các nhân vật.
+ Người kể chuyện: cảm thông, chia sẻ.
+ Nhân vật: Giọng ngắt quãng vì nức nở, tủi hờn của
chú bé Xi-mông chú ý thể hiện diễn biến tâm trạng
của nhân vật từ thất vọng đến vui sướng; Giọng nhẹ
- GV tổ chức cho HS đọc phân vai theo 3 nhàng rất trầm ấm, thân thiện của bác Phi-lip;
nhân vật chính là Blang-sot, Xi-mông và
Phi-lip.
- GV gọi 1 HS đọc dẫn truyện và 2 HS
đọc phân vai.
- GV giải thích một số từ khó ngoài SGK.
? Dựa vào chú thích ở SGK, hãy cho biết 2) Tác giả:
nhà văn Mô-pa-xăng là người nước nào? - Mô-pa-xăng
? Ông có đóng góp như thế nào cho VH - Nhà văn Pháp
Pháp nói riêng, và VHTG nói chung?
- Có khối lượng tác phẩm lớn với nhiều thể loại.
=> là nhà văn hiện thực vĩ đại của Pháp thế kỉ XIX.

………………………………………….
…………………………………………………
3) Tác phẩm
? Xuất xứ của văn bản?
- Xuất xứ: Trích phần giữa của truyện ngắn cùng
? Tác phẩm ra mắt độc giả Pháp lần đầu tên, Ra mắt độc giả năm 1879.
tiên vào năm 1879, dựa vào mốc thời - Xã hội Pháp những thập niên cuối thế kỷ 19.
gian đó, em cho biết thời kì này tình hình
chính trị XH ở nước Pháp có gì đáng chú
ý?
- Sau cuộc ct PP, nền cộng hòa thứ ba của
Pháp tiến hành đàn áp nhân dân, chạy đua
vũ trang , xâm lược thuộc địa  đời sống
nhân dân cực khổ. Và trong tình hình đóm
nảy sinh những vẫn đề cơ bản nhất trong
đời sống gia đình và xã hội, điều đó được
ông phản ánh trong tác phẩm của mình.
Đặt tác phẩm vào thời đại ông sống ta
mới thấy tấm lòng nhân đạo của ông thật


đáng trân trọng.
? Tác phẩm thuộc thể loại nào?
? Em hãy liệt kê các sự việc chính trong
văn bản theo trình tự diễn biến.
?Có một bạn học sinh đã đọc và lược các
sự việc chính rồi sắp xếp theo trình tự
dưới đây. Em có đồng ý với cách sắp xếp
đó hay có một cách sắp xếp khác?

- Thể loại: Truyện ngắn
- Diễn biến sự việc:
+ Xi-mông tuyệt vọng, nghĩ đến cái chết và tìm ra bờ
sông.
+ Bác Phi-lip gặp Xi-mông và an ủi em.
+ Bác Phi-lip đưa Xi-mông về nhà và nhận lời làm
bố của em.
+ Ngày hôm sau Xi-mông đến trường, khoe với các
? Dựa vào diễn biến mạch truyện, em hãy bạn bố mình tên là Phi-lip.
xác định bố cục các phần của văn bản?
- Bố cục: 4 phần
+ Đoạn 1: Từ đầu đến “em chỉ khóc hoài”: Nỗi tuyệt
vọng của Xi-mông;
+ Đoạn 2: Tiếp đến “cho cháu một ông bố”: Bác Philip gặp Xi-mông và an ủi em.
+ Đoạn 3: Tiếp đến “bỏ đi rất nhanh”: Bác Phi-lip
đưa Xi-mông về với mẹ và nhận làm bố của em.
? Em có nx gì về cách kể chuyện?
+ Đoạn 4: Còn lại: Ngày hôm sau ở trường.
? Qua các chi tiết sv và bố cục, theo em,  theo trình tự thời gian.
mối quan hệ cơ bản nào trong gia đình - Tình cảm cha con.
được nhà văn đề cập đến trong tác phẩm?
? Trong tác phẩm có những nhân vật nào
có tên? Các nhân vật không tên là những - Nhân vật có tên: Xi-mông, Phi-lip; Blang-sốt.
ai?
- Nhân vật không tên: Đám bạn, các bác thợ rèn, thầy
? Ai trong số đó là nhân vật chính? Ai là giáo…
nhân vật trung tâm? Vì sao?
Cả ba đều là nhân vật chính, có diễn biến tâm
trạng và là ba mảnh ghép để hoàn thiện bức thông
điệp tư tưởng mà nhà văn muốn gửi gắm đến mọi

người. Trong đó, Xi-mông là nhân vật trung tâm, gắn
kết các nhân vật còn lại trong diễn biến các sự việc
? Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Tác của câu chuyện.
dụng của việc sử dụng ngôi kể?
- Ngôi kể: Ngôi thứ 3
? Qua tiếp xúc văn bản, em thấy chi tiết,
sự việc nào khiến em xúc động hơn cả
trong văn bản?
- HS có thể trả lời theo cảm nhận cá nhân:
Xi-mông khóc/ Xi-mông muốn tử tự, ….
- Nhiều chi tiết trong truyện đã khiến
người đọc rất xúc động bởi mỗi chi tiết đó
đều thấm đẫm tình yêu thương,…….
……………………………………………
………………………………………………….
- GV: Trong văn bản, không có chi tiết
nào nói về tuổi tác, dáng dấp của Xi- II) Phân tích
mông, nhưng ở một đoạn khác của truyện,


tác giả cho biết: “Nó độ bảy, tám tuổi. Nó
hơi xanh xao, rất sạch sẽ, vẻ nhút nhát,
gần như vụng dại.”. Dáng dấp ấy phần
nào cho người đọc cảm nhận được rõ hơn
về hoàn cảnh của em.
? Hoàn cảnh của Xi-mông có gì đặc biệt?
- Tám tuổi Xi-mông mới đến trường cho
thấy phần nào hoàn cảnh đặc biệt của em.
? Em cảm nhận như thế nào về hoàn cảnh
đó của Xi-mông?

? Thế nhưng Xi-mông đã nhận được sự
cảm thông, chia sẻ từ mọi người chưa?
- Tuổi thơ của Xi-mông bình thản trôi đi
trong tình thương của mẹ là chị Blang-sốt.
Cho đến khi 8 tuổi em mới được đến
trường nhưng trường học cũng không
phải là cái nôi hạnh phúc của em khi lớp
học là nơi hội tụ những đứa trẻ thô lỗ, cục
cằn, tâm hồn sớm bị cái xấu ngự trị, em bị
bạn bè trêu chọc, đánh chỉ vì em không có
bố. Mẹ em là một người phụ nữ tốt bị một
người đàn ông lừa dối nên đã sinh ra em.
Bản thân em đã bị thiệt thòi vì lớn lên
thiếu hẳn tình thương và sự chăm nom
của bố. Lòng tự ái bị tổn thương, Ximông ấm ức, buồn tủi, giận dỗi, …
? Khi đó, Xi-mông đã rơi vào trạng thái
như thế nào?
? Trong lúc bị tổn thương và buồn tủi, …
Xi-mông đã có ý định gì?
- Ý định đó đã thành hành động, em đã bỏ
nhà ra bờ sông, dòng sông, nơi em đến tự
tử có thể xoa dịu nỗi cô đơn của em
không? Một đứa trẻ mới 8 tuổi cảm thấy
không thể sống trong nỗi đau khổ, tủi
nhục, phải nhảy xuống sông tự tử thì bi
kịch về thân phận con người dường như
đã lên đến cực điểm.
? Em có tán thành ý định đó của cậu bé
không? Vì sao?Em suy nghĩ như thế nào
về hành vi và thái độ của đám ban học?

Qua đó em nhận ra bài học nhận thức
cho mỗi chúng ta là gì?
- HS tự diễn giải; GV định hướng.
- Hành vi vô cảm  Phổ biến hiện nay,

1) Nhân vật Xi-mông

a)Hoàn cảnh:
- Không có bố, sống với mẹ.

=> Đáng thương, đáng được cảm thông và chia sẻ.
- Bạn bè trêu chọc và đánh vì không có bố.

-> Tuyệt vọng, muốn chết.
- Có ý định tự tử: nhảy xuống con sông cho chết đi.

-> Không nên bi quan, chán nản.


cần tránh, phải biết cảm thông, chia sẻ,
tránh sự vô tâm của mình dẫn đến hậu quả
đáng tiếc cho người khác.
? Từ đó em hiểu thêm điều gì trong nét -> Tự trọng, vô cùng nhạy cảm.
tính cách của cậu bé?
………………………………………………………..
…………………………………………...
- Xi-mông ra bờ sông vì có ý định tử tự
nhưng ý định đó không thành, vậy điều gì b) Diễn biến tâm trạng
đã khiến cậu bé quên đi nỗi đau buồn
*) Khi ở ngoài bờ sông

đó…
CÂU HỎI THẢO LUẬN
- Cảnh vật:
- Hs hoạt động cặp đôi
+ trời ấm/ nắng êm đềm sưởi ấm cỏ/ nước lấp lánh
1. a) Ở đoạn 1, cảnh vật thiên nhiên ở
như gương/
bờ sông được miêu tả qua những chi tiết
+ chú nhái xanh lục mắt có vành vàng
nào?
-> Thu hút và níu giữ chân em.
1.b) Chi tiết nào được nhà văn miêu tả
kĩ lưỡng nhất? Qua chi tiết đó, em hiểu
-> Liệt kê, so sánh với nhiều từ láy là tính từ
gì về chú bé Xi-mông?
cảnh nhiên tươi đẹp, trong sáng rất dễ chịu.
1.c) Em có nhận xét gì về nghệ thuật
=> Tạm thời xoa dịu nỗi đau khổ cô đơn trong lòng
miêu tả cảnh của tác giả?Tác dụng?
Xi-mông.
- GV: Xi-mông vẫn chỉ là đứa trẻ rất đáng
yêu, mới sôi sục ý định nhảy xuống sông
để chết lại nhanh chóng bị thu hút bởi
cảnh vật đẹp đẽ, chú nhái xanh nổi bật.
Mặc dù được sống hồn nhiên trước cảnh
sắc thiên nhiên trong trẻo nhưng dường
như nỗi đau về thân phận quá lớn nên Ximông vẫn không thể bứt mình khỏi những
nỗi buồn đau.
- Tâm trạng:
2a)Hình ảnh Xi-mông khi ở ngoài bờ

sông hiện lên qua những chi tiết nào?
+ thèm được ngủ trên bãi cỏ
+ nhìn chú nhái nhớ đến đồ chơi ở nhà/ nghĩ đến nhà,
đến mẹ/ khóc
+ em lại khóc/ người em rung lên/ quỳ xuống/ cầu
kinh/ nức nở kéo đến, dồn dập, xốn xang/chỉ khóc
hoài.
-> nhanh nguôi quên lại chóng nhớ lại nỗi buồn.
b) Nhà văn tập trung miêu tả điều gì ở
+ Đặc tả tiếng khóc trẻ thơ
nhân vật lúc này?
- …sau khi khóc/ …em lại khóc/ …nức
nở/ … chỉ khóc hoài
c) Nhận xét về nghệ thuật miêu tả nhân
-> nghệ thuật liệt kê, so sánh, miêu tả tt nhân vật qua
vật? Qua đó em hiểu thêm điều gì về
thiên nhiên, hành động, cử chỉ và tiếng khóc.
nhà văn Mô-pa-xăng?


=> Tâm trạng cô đơn, đau đớn, tuyệt vọng mà không
biết giãi bày cùng ai.
=> Miêu tả tâm lí Xi-mông với tất cả tình thương xót.
Ông chỉ cho mọi người thấy rằng, dù thiên nhiên có
đẹp đến đâu, ngoại cảnh có đẹp đến đâu con người
vẫn bất hạnh, khó sống nổi trong cảnh ngộ cô đơn và
thiếu tình thương yêu, cảm thông chia sẻ của đồng
loại.
3.Củng cố, luyện tập:
?Cảm nghĩ của em về tiếng khóc của bé Xi-mông?

4. Hướng dẫn học bài:
- Chuẩn bị nội dung tiết 162
5. Rút kinh nghiệm giờ
dạy: ..............................................................................................................................
......................................................................................................................................
.........