Giáo án Sinh học 11 bài 6: Dinh dưỡng nitơ ở thực vật (tiếp theo)

Tuần

Tiết

Bài 6: DINH DƯỠNG NITƠ Ở THỰC VẬT
(Tiếp theo)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:
Học xong bài này học sinh phải có khả năng:
- Nêu được dạng nitơ cây hấp thụ từ đất và viết được công thức của chúng.
- Trình bày được các con đường cố định nitơ và vai trò của quá trình cố định
nitơ bằng con đường sinh học đối với thực vật và ứng dụng thực tiễn trong nghành
trồng trọt.
- Hiểu được vai trò sinh lí của nguyên tố nitơ.
- Trình bày được các quá trình đồng hóa nitơ trong mô thực vật
2. Kỹ năng
Nêu mối liên hệ giữa phân đạm hợp lý, năng suất cây trồng và môi trường.
3. Thái độ, hành vi:
Nhận thức được đất là nguồn chủ yếu cung cấp nitơ cho cây, vai trò của phân
bón với năng suất cây trồng
II. TRỌNG TÂM BÀI.
- Nguồn cung cấp nitơ cho cây.
III. THIẾT BỊ DẠY HỌC
Ảnh, sơ đồ, hình vẽ, hoặc bản đồ kèm thiết bị chiếu về sự phụ thuộc dinh dưỡng
của cây vào hoạt động của vi khuẩn đất như hình 6.1 SGK, về những quá trình
chuyển hóa nitơ xảy ra trong đất, các vi khuẩn có khả năng cố định nitơ sống tự do

TaiLieu.VN

Page 1

như tảo lục (khuẩn lam), nốt sần trên rễ cây họ Đậu, liều lượng phân đạm với năng
suất cây trồng và môi trường.
IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ:
- Vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng trong cơ thể thực vật?
- Vì sao cần phải bon phân với liều lượng hợp lý tùy thuộc vào đất, loại phân
bón, giống và loài cây trồng.
- Hãy liên hệ với thực tế, nêu một số biện pháp giúp cho quá trình chuyển hóa
các chất khoáng ở trong đất từ dạng không tan thành dạng hòa tan dễ hấp thụ
đối với cây
3. Bài mới.
a. Phần mở bài:
Qua bài học trước (bài 5) các em đã biết vai trò quan trọng của nitơ trong dinh
dưỡng của thực vật, và đặt câu hỏi. Vậy nguồn cung cấp nitơ cho cây là từ đâu?
b. Nội dung bài học:

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giáo viên lưu ý học sinh về các dạng nitơ I. Nguồn cung cấp nitơ cho cây
chủ yếu trên Trái Đất: trong thạnh quyển
và trong khí quyển, đặc biệt nhấn mạnh 1. Đất là nguồn cung cấp nitơ cho cây
vai trò của đất như là nguồn chủ yếu cung
- 2 dạng nitơ tồn tại trong đất:
cấp nitơ cho cây.
nitơ vô cơ trong các muối
khoáng và nitơ hữu cơ trong

Sơ đồ quá trình amôn hóa:
xác sinh vật.

Vi Sinh Vật
NH 4 và
Nitơ hữu cơ sinh vật
 Nitrosomonas
Dạng nitơ cây hấp thụ được
NO2 quá trình nitrat hóa NH 4

TaiLieu.VN

Page 2


Nitrobacter

NO3

Hậu quả xấu của quá trình phản ứng nitrat
hóa (nitrat Vi Sinh Vật
nitơ phân tử (N2))
gây ra sự mất nitơ đối với dinh dưỡng của
thực vật do đó phải hiểu các yếu tố thuận
lợi cho quá trình đó (môi trường yếu khí,
pH thấp) để có biện pháp ngăn chặn không
cho nó xảy ra.

là dạng ion khoáng NH 4 và NO3 , các
dạng nitơ khác cây không hấp thụ được.

- Quá trình chuyển hóa nitơ
trong xác sinh vật thành nitơ
dạng ion khoáng vì cây chỉ
hấp thụ được nitơ dạng NH 4
và NO3

Cho học sinh trả lời theo lệnh � thuộc
mục I.2 (hình 6.1 SGK)
2. Quá trình cố định nitơ phân tử
Giáo viên cần hướng sự chú ý của học sinh
vào con đường sinh học cố định nitơ.
Vai trò to lớn của các nhóm vi sinh vật
cố định nitơ phân tử trong việc bù đắp lại
Vai trò quyết định của enzim nitrôgenaza
lượng nitơ của đất bị mất đi hằng năm.
trong quá trình cố định nitơ phân tử.
Phân biệt 2 con đường cố định nitơ phân
tử thành dạng nitơ liên kết (con đường
hóa học và con đường sinh học) và các
điều kiệ cần thiết cho mỗi con đường đó
xảy ra.
Lưu ý học sinh về hâu quả nghiêm trọng
của việc bón phân không hợp lý đến nông
phẩm và môi trường: Nếu bón dư thừa sẽ
gây ô nhiễm nông phẩm và gây ô nhiễm
môi trường đất, nước, không khí, có hại
cho đời sống của con người và động vật.

II. Phân bón với năng suất của cây
trồng và con người

- Cơ sở sinh lý của biện pháp bón phân
vào đất và bón lên lá là dựa vào khả
năng của rễ và lá hấp thụ được các ion
khoáng.

Kiến thức này phải gắn liền với thực tiễn
- Tầm quan trọng của việc bón phân
sử dụng phân bón.
(phân bón nói chung, đặc biệt là các loại
Giáo viên có thể giao nhiệm vụ cho học phân chứa nitơ) hợp lý, nghĩa là bón theo
sinh tìm hiểu tình hình thực tế sử dụng nhu cầu của cây về từng loại nguyên tố
phân bón ở gia đình mình (đối với học dinh dưỡng theo pha sinh trưởng và phát
sinh của các gia đình nông nghiệp), ở địa triển cơ thể thực vật, theo đăc điểm đất
phương.
TaiLieu.VN

Page 3


Sưu tập các băng hình hay các ảnh trên vô và thời tiết thời vụ.
tuyến hay từ sách báo về nạn ô nhiễm làm
cho động vật (ví dụ cá….) bị chết do hoá
chất, trong đó có dư lượng phân bón, tài
liệu về dư lượng nitrat gây ung thư…
4. Củng cố:
- Quá trinh cố đinh nitơ
5. Dặn dò:
Đọc phần tóm tắt và mục em có biết ở cuối bài.

TaiLieu.VN

Page 4