Giáo án tích hợp liên môn Vật lí lớp 9: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN

Tiết 21
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
+ Giải thích và thực hiện được các biện pháp thông thường để sử dụng an toàn điện.
+ Nêu được tác hại của đoản mạch và tác dụng của cầu chì.
2. Kĩ năng:
+ Giải thích và thực hiện được việc sử dụng tiết kiệm điện năng.
+ Liên hệ với môn sinh học để biết hiện tượng điện giật nó sẽ gây lên những hậu quả
sinh học gì ảnh tới các chức năng thần kinh, tuần hoàn, hô hấp cho người bị tai nạn.
+ Vận dụng kỹ năng môn toán để tính điện năng sử dụng của mỗi bóng đèn trong các
trường hợp
+ Giáo dục tích hợp BVMT
3. Thái độ: Có tác phong làm việc cẩn thận, kiên trì chính xác, trung thực.
II. Chuẩn bị:
1. GV: Nội dung bài học.
2. HS: Tìm hiểu một số cách tiết kiệm điện.
III. Phương pháp: Vấn đáp, giải thích hiện tượng,
IV. Tiến trình:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Lồng ghép trong bài mới.
3. Khởi động:
Giáo viên chiếu sides 1 đến 9 đưa ra các tình huống cho học sinh quan sát. Vậy làm thế
nào để phòng tránh các tai nạn do điện gây ra? Và làm thế nào để sử dụng điện
tiết kiệm ta vào bài mới.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Kiến thức cần đạt
Hoạt động 1: Tìm hiểu và thực hiện các qui tắc an toàn khi sử dụng điện
+ Mục tiêu: Giải thích được các biện pháp thông thường để sử dụng an toàn điện.
Nêu được tác hại của đoản mạch và tác dụng của cầu chì.

+ Phương pháp: vấn đáp, giải thích
+ Thời gian: 12’
- Cho hs nhắc lại qui tắc an - Ôn tập qui tắc an toàn khi I. Sự an toàn khi sử dụng
toàn sử dụng điện ở lớp 7 sử dụng điện ở lớp 7.
điện:
bằng cách trả lời lệnh C1, C1:Chỉ làm thí nghiệm với 1. Nhắc lại kiến thức cũ:
C2, C3, C4. Đề nghị một hay nguồn điện c1o hiệu điện thế C1:Chỉ làm thí nghiệm với
hai hs trình bày trước lớp dưới 40V.
nguồn điện có hiệu điện thế
sau đó mới hs khác bổ C2: Khi sử dụng dây để cần dưới 40V.
sung?
có vỏ cách điện.
C2: Khi sử dụng dây để cần
- GV hoàn chỉnh câu trả lời C3: Cần mắc cầu chì để ngắt có vỏ cách điện.
đó và cho HS ghi bài vào tự động khi đoản mạch.
C3: Cần mắc cầu chì để
vở.
C4: Khi tiếp xúc với mạng ngắt tự động khi đoản


Giáo viên chiếu sides 10 đến
12 các trường hợp ở câu C5
yêu cầu học sinh quan sát.
- Đối với C5 và phần thứ
nhất của C6, đề nghị một vài
hs trình bày trình bày câu trả
lời trước lớp và các hs khác
bổ sung GV hoàn thiện câu
trả lời đó.
- GV chốt các bước thao tác

bằng sides 13

- GV chiếu hình 19.1 và
sides 14,15 yêu cầu
- Căn cứ vào hình trên yêu
cầu hs đọc lệnh C6 và trả lời
theo yêu cầu của bài?
+ Dây nối đất là dây nào?
+ Dây dẫn nối điện là dây
nào?
- Hướng dẫn trả lời C6: Yêu
cầu hs quan sát hình 19.2
hỏi: Khi điện rò ra vỏ nếu
người sử dụng chạm tay vào
thiết bị thì có điện giật
không tại sao?
-GV chiếu sides 16 giới
thiệu GDBVMT và kỹ năng
sống cho hs?
Theo em, tai nạn điện xảy
ra chủ yếu do những nguyên
nhân nào?
Hãy liên hệ với môn sinh
học và cho biết hiện tượng

điện trong gia đình cần phải
dùng thiết bị bảo hộ lao
động. Để không cho dòng
điện chạy qua cơ thể.
- Từng hs làm C5 và phần

thứ nhất của C6.
C5: Bóng đèn treo bị đứt dây
tóc, khi thay bóng mới ta
phải làm các thao tác sau vì:
+ Rút phích cắm ra khỏi ổ
sau đó tháo bóng cũ và lắp
bóng mới, để cắt điện.
+ Nếu không dùng phích thì
phải ngắt công tắc, hoặc rút
cầu chì sau đó tháo bóng cũ
và lắp bóng mới, để cắt
điện.
+ Dùng ghế khô (hoặc vật
cách điện để đứng) có tác
dụng ngăn cách giữa cơ thể
người và đất.
-Thảo luận nhóm trả lời
phần 2 của C6
C6: phương pháp nối đất
- Dây nối với đất là dây nối
từ vỏ dụng điện (nối với
phần vỏ kim loại của thiết bị
)
- Dây dẫn điện là dây
nối từ hai lỗ của ổ
cắm vào dụng cụ điện
+ Khi dây dẫn điện bị hở và
tiếp xúc với vỏ kim loại của
dụng cụ
thì điện bị rò ra vỏ nhờ có

dây nối đất dòng điện sẽ
chạy qua dây nối đất và
truyền xuống đất, khi chạm
tay vào dụng cụ điện thì
điện trở của người lớn nên
dòng điện chạy qua cơ thể ít,
nên không gây nguy hiểm
cho người sử dụng.

mạch.
C4: Khi tiếp xúc với mạng
điện trong gia đình cần phải
dùng thiết bị bảo hộ lao
động. Để không cho dòng
điện chạy qua cơ thể.
2. Một số quy tắc an toàn
khi sử dụng điện:
C5: Bóng đèn treo bị đứt
dây tóc, khi thay bóng mới
ta phải làm các thao tác sau
vì:
+ Rút phích cắm ra khỏi ổ
sau đó tháo bóng cũ và lắp
bóng mới, để cắt điện.
+ Nếu không dùng phích
thì phải ngắt công tắc, hoặc
rút cầu chì sau đó tháo
bóng cũ và lắp bóng mới,
để cắt điện.
+ Dùng ghế khô (hoặc vật

cách điện để đứng) có tác
dụng ngăn cách giữa cơ thể
người và đất.


điện giật nó sẽ gây lên - Học sinh vận dụng kiến
những hậu quả sinh học gi thức môn sinh học để trả lời
ảnh tới các chức năng thần
kinh, tuần hoàn, hô hấp cho
người bị tai nạn?
Hoạt động 2: Tìm hiểu ý nghĩa và biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng:
+ Mục tiêu: thực hiện được các biện pháp thông thường để sử dụng an toàn điện.
Giải thích và thực hiện được việc sử dụng tiết kiệm điện năng.
+ Phương pháp: vấn đáp
+ Thời gian: 13’
* Gợi ý trả lời C7:
- Từng hs đọc phần mở đầu II. Sử dụng tiết kiệm điện
- Biện pháp ngắt điện ngay và thực hiện C7 để tìm hiểu năng :
khi mọi người đi khỏi nhà, ý nghĩa kinh tế và xã hội của 1. Cần sử dụng tiết kiệm
ngoài biện pháp tiết kiệm việc sử dụng tiết kiệm điện điện năng:
điện năng còn giúp tránh năng:
C7:
được những hiểm hoạ nào
+ Giảm chi tiêu cho gia
nữa?
+ Giảm chi tiêu cho gia đình đình
- Phần điện năng tiết kiệm
còn được sử dụng làm gì đối + Các dụng và thiết bị điện + Các dụng và thiết bị điện
với quốc gia?
sử dụng bền lâu hơn

sử dụng bền lâu hơn
-Nếu sử dụng tiết kiệm điện
năng thì sẽ bớt được số nhà + Giảm bớt sự quá tải đặc + Giảm bớt sự quá tải đặc
máy điện cần phải xây dựng biệt là giờ cao điểm
biệt là giờ cao điểm
điều này có lợi ích gì đối
với môi trường?
+ Dành phần điện năng tiết + Dành phần điện năng tiết
- GV đưa ra một số thông kiểm cho sản xuất
kiểm cho sản xuất
tin liên hệ thực tế ở sides
17,18 hs chú ý.
+ Tài nguyên môi trường + Tài nguyên môi trường
- Bản thân em đã làm gì để không bị huỷ hoại nhiều, không bị huỷ hoại nhiều,
góp phần tiết kiệm điện không cạn kiệt tài nguyên không cạn kiệt tài nguyên
năng?
…..
…..
- Cho hs trả lời C8, C9? Cần
2. Các biện pháp sử dụng
lưu ý rằng việc thực hiện C8, C8: A=UIt hoặc A=Pt
tiết kiệm điện năng:
C9 là hiểu rõ cơ sở khoa học C9: Cần phaỉ sử dụng dụng C8: A=UIt hoặc A=Pt
của các biện pháp sử dụng cụ điện có công suất nhỏ, C9: Cần phaỉ sử dụng dụng
tiết kiệm điện năng.
không nên sử dụng điện cụ điện có công suất nhỏ,
trong những lúc không cần không nên sử dụng điện
thiết (giảm bớt thời gian sử trong những lúc không cần
dụng điện
thiết (giảm bớt thời gian sử

dụng điện
Hoạt động 3: Vận dụng hiểu biết để giải quyết một số tình huống trong thực tế
và một số bài tập:
+ Mục tiêu: Vận dụng kiến thức để đề ra các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện


Vận dụng kiến thức toán học có liên quan để tính điện năng sử dụng của
mỗi bóng đèn trong các trường hợp
+ Phương pháp: vấn đáp, luyện tập, thực hành, giải thích
+ Thời gian: 18’
- Hs trả lời C10, C11. GV chỉ
III. Vận dụng:
định một vài hs trình bày
câu trả lời và yêu cầu hs Từng hs lần lượt làm C10,
khác bổ sung và GV hoàn C11.
chỉnh câu trả lời đó.
- Hướng dẫn hs làm bài C12:
C12: - Điện năng sử dụng
-HS vận dụng kiến thức Học sinh tính toán dưới sư mỗi loại đèn trong 8000h.
toán học có liên quan để hướng dẫn của GV
+ Đèn sợi đốt
tính điện năng sử dụng của - Điện năng sử dụng mỗi Asđ = 0,075kW .8000h
mỗi bóng đèn trong các loại đèn trong 8000h.
= 600kWh
trường hợp
+ Đèn sợi đốt
+Đèn compắc:
+ Điện năng sử dụng mỗi Asđ = 0,075kW .8000h
Acp= 0,015kW.8000h
loại đèn trong 8000h ta làm

= 600kWh
=120 kWh
như thế nào?
+Đèn compắc
- Tổng chi phí khi dùng
+ Tổng chi phí khi dùng mỗi A cp = 0,015kW.8000h
mỗi loại bóng đèn này
loại bóng đèn này trong thời
=120 kWh
trong thời gian 8000h.
gian 8000h ta phải tính
- Tổng chi phí khi dùng mỗi + Đèn sợi đốt: Số bóng đèn
+ tiền mua bóng
loại bóng đèn này trong thời cần sử dụng trong 8000h
8000
+ Tiền điện
gian 8000h.
n
8
1000
+ Muốn tính tiền mua bóng
đèn sợi đốt trong 8000h thì + Đèn sợi đốt: Số bóng đèn Số tiền mua 8 bóng là
Tb =3500.8=28 000 đ
ta tính cái gì trước?
cần sử dụng trong 8000h
8000
Số tiền điện cần phải trả khi
( số bóng đèn ). 3500 đ
n
8

dùng trong thời gian 8000h
1000
Số tiền mua 8 bóng là
T đ = 700.600= 420 000 đ
Tổng tiền là: T= Tb + T đ
+ Muốn tính tiền điện sử Tb =3500.8=28 000 đ
dụng trong thời gian 8000h, Số tiền điện cần phải trả khi = 28 000 đ + 420 000 đ
dùng trong thời gian 8000h = 448000 đ
thì làm như thế nào?
T đ = 700.600 = 420 000 đ
Đèn compắc: Số tiền mua 1
( A.700đ )
bóng là Tb =6000đ
+ Vậy tổng ch chi phí cho Tổng tiền là: T= Tb + T đ
= 28 000 đ + 420 000 đ Số tiền điện cần phải trả khi
mỗi bóng là tiền mua bóng
= 448000 đ
dùng trong thời gian 8000h
và tiền điện.
Đèn compắc: Số tiền mua 1 T đ = 700.120 = 84 000 đ
Tổng tiền là: T= Tb + T đ
- Tương tự ta tính tổng tiền bóng là Tb =6000đ
khi sử dụng bóng đèn Số tiền điện cần phải trả khi = 60 000 đ + 84 000 đ
dùng trong thời gian 8000h = 144000 đ
compắc
T đ = 700.120 = 84 000 đ
Như vậy phải sử dụng
Tổng tiền là: T= Tb + T đ
bóng compắc lợi hơn vì
đ

đ
= 60 000 + 84 000
tổng chi phí của đèn huỳnh
đ
= 144000
quang trong thời gian


- Vậy sử dụng bóng nào lợi Như vậy phải sử dụng bóng 8000h re hơn.
hơn vì sao?
compắc lợi hơn vì tổng chi
phí của đèn huỳnh quang
trong thời gian 8000h re
hơn.
V. Hướng dẫn về nhà: 2’
1. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- Cho HS nêu lại nguyên tắc an toàn khi sử dụng điện?
- Cho HS nêu ý nghĩa của việc sử dụng tiết kiệm điện năng?
- Về nhà đọc phần có thể em chưa biết.
- Làm bài tập 19.1 -> 19.3 SBT.
- Học ghi nhớ SGK, chuẩn bị bài mới bài ôn tập.
2. Tổng kết chương I.
Yêu cầu :
- HS trung bình, yếu: Chuẩn bị câu hỏi phần tự kiểm tra câu 1,4,6,7,8,9,10
- HS khá, giỏi: Chuẩn bị câu hỏi phần tự kiểm tra câu 2,3,5,11,16,17