CÁC PHƯƠNG PHÁP LẤY TINH NHÂN TẠO TRÊN BÒ

CÁC PHƯƠNG PHÁP LẤY TINH NHÂN
TẠO TRÊN BÒ

VĂN HÒA VET


NỘI DUNG CHÍNH

I. KHÁI QUÁT VỀ THỤ TINH NHÂN TẠO
II. CHỌN ĐỰC GIỐNG
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP LẤY TINH
IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
V. PHA LOÃNG VÀ BẢO QUẢN TINH DỊCH


I. KHÁI QUÁT VỀ THỤ TINH NHÂN TẠO

 Khái niệm: Là biện pháp kỹ thuật mà con người khai thác tinh dịch từ con đực, dùng dụng
cụ chuyên dụng để đưa tinh trùng gặp trứng ở điểm phù hợp




Thế giới những năm 1902 – 1952 kỹ thật TTNT đã nghiên cứu và phát triển đến ngày nay
Việt nam TTNT được nghiên cứu và ứng dụng từ năm 1958 – 1960 ở Học viện Nông lâm và một
số nông trường




Ưu điểm

Nhược điểm


II. CHỌN ĐỰC GIỐNG
Ngoại hình:
- Toàn thân phát tiển cân đối, chắc chắn, khỏe,
sức đàn hồi da tốt, lông dày, da mịn

-

Đầu to, trán rộng, sừng to,mắt lồi, cổ to dày
và dài vừa phải

-

Ngực sâu , rộng , nở. Bụng thon, gọn . Lưng
thẳng . Mông dài và rộng

-

Giống bò đực brahman

Bốn chân chắc, khỏe, tư thế vững vàng


II. CHỌN ĐỰC GIỐNG
Đánh giá cá thể từng bò đực
- Chỉ tiêu sinh trưởng, phát triển và sản xuất
- Theo dõi tuổi và khối lượng thời điểm :bắt đàu đưa vào huấn luyện nhảy giá và thời điểm khai
thác tinh

- Xác định muối tương quan giữa chu vi dich hoàn với khả năng sản xuất tinh
- Sự chênh lệch nhiệt độ bao dịch hoàn vs cơ thể đánh giá 1 số đặc điểm TD sinh học.
- Tỷ lệ thụ thai lần đầu của từng đực giống
- Theo dõi đời con :số hiệu ngoại hình,khối lượng sinh trưởng phát triển


II. CHỌN ĐỰC GIỐNG

Hoàn thiện quản lý đực giống
- Hồ sơ lý lịch
- Sổ sách, bảng biểu theo dõi
- Toàn bộ số liệu thông tin của đực giống được theo dõi trên máy tính


III.CÁC PHƯƠNG PHÁP LẤY TINH
1. Phương pháp hải miên
- Dùng bông sạch, vật mềm đặt vào âm đạo con cái đang động dục. Cho đực nhảy, sau đó lấy vật
đặt ra, vắt nhẹ sẽ thu được tinh dịch.

2. Phương pháp âm đạo
- Cho con đực giao phối với con cái như bình thường. Ngay sau đó, dùng dụng cụ chuyên dùng

hút tinh dịch từ âm đạo con cái .


III. CÁC PHƯƠNG PHÁP LẤY TINH

3. Phương pháp dùng túi
Dùng túi chế từ bong bóng lợn, cao su mềm, bao dương vật con đực. Cho con đực giao phối
với con cái, sau đó thu toàn bộ tinh dịch từ túi hứng tinh.

4. Phương pháp cơ giớ (Massage)
Dùng tay xoa nhẹ vào vùng tuyến tinh nang có thể thu được tinh dịch


III. CÁC PHƯƠNG PHÁP LẤY TINH

5. Phương pháp dùng điện
- Dùng một nguồn điện có cường độ và hiệu thế thích hợp kích thích vào thần kinh hông-khum có
thể gây ra một hưng phấn sinh dục cưỡng bức dẫn tới xuất tinh .

6. Phương pháp dùng âm đạo giả (AĐG)
- Người ta dùng thiết kế dụng cụ giống như âm đạo của con cái gọi là âm đạo giả


Âm đạo giả


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
4

A. Cấu tạo âm đạo giả

1

Gồm :
+ Vỏ âm đạo giả (1)
+ Ruột âm đạo giả (2)

5

+ Phễu hứng tinh (3)
+ Dụng cụ hứng tinh (4)

2

.
+ Đai cố định (5)
Cấu tạo của AĐG

3


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ

B. Lắp âm đạo giả
Gồm các bước :









Lắp ruột AĐG vào vỏ AĐG
Lắp phễu hứng tinh vào AĐG
Lắp các đai cố định
Tiệt hơi vào xoang AĐG

Bôi ttrùng ruột AĐG bằng cồn
Bơm rơn lòng AĐG
Lắp AĐG vào giá nhảy

Lắp AĐG đúng yêu cầu


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ

Âm đạo giả của bò


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
C. Huấn luyện bò đực nhảy giá

Phương pháp tham quan


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
C. Huấn luyện bò đực nhảy giá

Phương pháp sinh vật


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
D. Lấy tinh bò giống bằng âm đạo giả
1. Chuẩn bị
- Chuẩn bị giá nhẩy: Vệ sinh, đưa gia súc làm giá vào giá cố định, vệ sinh nửa thân sau
con vật làm giá.
- Cho gia súc đực khai thác tinh vào phòng chờ, cách xa giá nhẩy 20-25m, đầu hướng về

phía giá nhẩy


IV.LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
1. Chuẩn bị

•
•
•
•

Hoàn chỉnh AĐG đạt yêu cầu và thích hợp với đực giống sắp lấy tinh: nhiệt độ, độ nhờn…
Đưa đực giống khai thác vào vị trí xuất phát
Vệ sinh quanh vùng bao quy đầu bằng dung dịch thuốc tím 0,1%
Dùng khăn tay tẩm nước ấm 40˚C kích thích dương vật cho dương vật cương cứng và thò
ra.


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
2. Lấy tinh

•

Tay phải người lấy tinh cầm âm đạo giả (ADG) đứng ở cạnh sau bên phải giá nhẩy, chân
trước, chân sau đứng theo hình chữ “J”, tư thế sẵn sàng.

•
•

Người giúp việc dắt bò có dương vật đã cương cứng và đã thò ra chạy về phía giá nhẩy.

Người lấy tinh bước lên, chao ADG xuống, khéo léo, nhanh chóng, chính xác đưa dương
vật con đực vào ADG. Hướng của ADG chếch lên 20 – 30 độ


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
2. Lấy tinh

•
•
•

Con vật rướn lên, thúc mạnh dương vật, đây là lúc xuất tinh nên cho AĐG chúc xuống 20˚- 30˚
Xong con vật tự nhảy xuống, ta dắt con đực đi quanh giá nhẩy và cho nhẩy tiếp vòng 2
Trong tường hợp con vật không nhẩy ta dắt tiếp 2-3 vòng nữa và tăng cường kích thích cơ giới
vào dương vật con đực sẽ nhẩy.


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
2. Lấy tinh
- Tinh dịch lấy được cần ghi ngay ký hiệu, tên đực giống và đưa vào phòng kiểm nghiệm.
- Khi đưa đực giống trở về cần cho ăn trứng tươi, cỏ non, thức ăn ngon để bồi dưỡng.
- Vệ sinh giá nhảy


IV. LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ
3. Chú ý:

a.
b.
c.

d.
e.

Lấy tinh vào buổi sáng
Nơi lấy tinh cần yên tĩnh, thoáng mát, sạch sẽ,…
Ổn định thời gian, người lấy tinh, con vật làm giá, quần áo người lấy tinh,…
Con vật làm giá cần khỏe mạnh, hiền lành, có vóc dáng và màu sắc hấp dẫn, sạch sẽ,…
Hai người lấy tinh cần hòa hợp, kiên trì


LẤY TINH BẰNG ÂM ĐẠO GIẢ


V. PHA LOÃNG, BẢO QUẢN TINH DỊCH
MỤC ĐÍCH:



Kéo dài thời gian sống của tinh trùng ở ngoài cơ
thể gia súc



Tăng lượng tinh dịch khi sử dụng,nâng cao được
hiệu suất phối giống,tăng hiệu quả kinh tế



Thành lập NHTD, bảo quản vốn gen

V. PHA LOÃNG, BẢO QUẢN TINH DỊCH

1. Pha loãng tinh dịch



Môi trường pha loãng phải có các điều kiện lý, hóa, sinh thỏa mãn tối đa điều kiện
sống của tinh trùng:

•
•
•
•
•

Áp lực thẩm thấu
pH
Có các chất điện giải và không điện giải
Đặc điểm vật lý phù hợp (tỉ trọng, độ nhớt)
Phải có tính kinh tế và thực tiễn


V. PHA LOÃNG, BẢO QUẢN TINH DỊCH



Các loại môi trường pha loãng tinh
dịch



Môi trường đơn giản:

- Môi trường sữa tươi là dùng sữa của bò khỏe
mạnh rồi thêm các chất phụ để tạo thành môi trường

Môi trường đơn giản