CON TRÂU TRONG KHÔNG GIAN VĂN HÓA VIỆT.

Con trâu trong không gian văn hoá làng Việt
Trong câu chuyện đầu năm Kỷ Sửu này, con trâu lại được nhiều người nhắc đến - con trâu trong ca
dao, những chuyện cổ, trong những trang văn, trong hội hoạ. Nhưng trên cả, con trâu hiệu hữu
trong đời sống hàng ngày ở vùng nông thôn đã góp mặt trong không gian văn hoá làng Việt tựa như
một phần không thể thiếu. Bây giờ, nhiều vùng quê không còn trâu, nhiều người cũng rời làng ra
phố nhưng mỗi khi hoài niệm về vùng quê thì khó ai quên được đàn trâu trên cánh đồng làng. Trâu
không chỉ giúp nông dân bớt đi nỗi nhọc nhằn mà còn giúp nhiều người gắn với làng quê hơn.
Trâu cùng những đứa trẻ mục đồng; Trâu thảnh thơi gặm cỏ trên cánh đồng quê; Đàn trâu về làng trong
ánh hoàng hôn... Dường như ở bất kỳ bức tranh nào về trâu cũng đem đến cho người ta một sự bình yên.
Giữa cuộc sống sôi động đến mức ồn ã, những bức tranh như thế khiến không ít người phải tìm về. Tranh
là thế và cuộc sống ở làng quê cũng thế.
Nhà văn Huỳnh Thạch Thảo với những trang viết đậm đặc không gian làng quê miền Trung đã dành nhiều
trang văn giàu xúc cảm đối với trâu. Ấy cũng là điều dễ hiểu đối với những ai sinh ra và lớn lên từ làng.
Ngày ngày, trâu gắn bó với người trong làng để rồi đến một lúc nào đó, người trong làng cho rằng: nếu
không còn trâu, làng sẽ trống vắng biết dường nào.
Công việc đầu tiên mỗi buổi sáng ở gia đình nông dân này là lo cho những con trâu được no bụng , chúng
là thành viên trong gia đình. Mười năm nuôi trâu, anh Bùi Thế Hiền biết rõ tính cách của từng con trâu. Nuôi
trâu từ khi nó chỉ là con nghé cho đến lúc bán đi, từng ấy năm là từng ấy thời gian anh gắn bó với từng con
trâu và rồi, buồn mất mấy ngày khi nó rời xa chủ. Con vật có nghĩa có tình với nhà nông - người ta không dễ
quên nó.
Bây giờ, ít nông dân dùng trâu để cày ruộng như trước, đàn trâu thưa dần. Nhưng, những ai lớn lên từ làng
thì vẫn cứ nhớ quay quắt những buổi chiều làng, đàn trâu trở về sau một ngày gánh vác chuyện nhọc nhằn
của nhà nông, vẫn khó mà quên được những con trâu đen bóng, sừng cong biểu tượng cho sự chắc chắn,
cần mẫn của con người làng quê. Trâu trong nhà, ngoài ngõ, trên cánh đồng làng đã đi vào trong ký ức
nhiều người bởi đó là cuộc sống của làng, làm nên không gian cứ gợi mọi người nhớ về chốn bình yên.
Không gian văn hoá làng là sự tổng hoà nhiều góc diện ở làng quê - đó là những điều đôi lúc tưởng như
nhỏ nhặt trong cuộc sống. Những con trâu không cất tiếng nói nhưng nó gởi được tiếng nói của làng đến
với những người yêu làng quê.
Ai đó xa quê, mệt mỏi giữa chuỗi ngày sôi động, bỗng dưng nhớ về làng, thèm một không gian mà ở đó có
những đứa trẻ cùng đàn trâu trên cánh đồng làng. Sự bình yên quay về cùng nỗi nhớ.