skkn bao ve moi truong sua1

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
ĐẶT VẤN ĐỀ
Ô nhiễm môi trường là vấn đề cấp bách mang tính toàn cầu. Trước
thực trạng ô nhiểm môi trường ngày càng cao, nên để bảo vệ môi trường con
người phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau trong đó biện pháp giáo dục
bảo vệ môi trường được xem là có hiệu quả, nhất là giáo dục bảo vệ môi trường
ở lứa tuổi Mầm non. Vì lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói quen tạo
cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt đẹp.
Việc giáo dục bảo vệ môi trường trong trường mầm non được xác định là một
trong các nhiệm vụ quan trọng, được tiến hành trong quá trình hình thành và
phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Trẻ nhỏ, đặc biệt là lứa tuổi mầm non, thường
là những nạn nhân đầu tiên của tình trạng môi trường ô nhiễm. Cơ thể non nớt
của trẻ dễ bị tổn thương hơn người lớn trước những tác động do con người gây
ra đối với môi trường Trên thực tế, trẻ em có khoẻ mạnh hay không là do tác
động của môi trường. Môi trường có tốt, có trong lành thì sức khoẻ của trẻ mới
được đảm bảo.Vì vậy, ngay từ khi còn nhỏ, trẻ phải có ý thức bảo vệ môi trường
xã hội và môi trường cho bản thân. Muốn trẻ có được ý thức đó thì chúng ta
phải cung cấp cho trẻ những hiểu biết về môi trường. Trong quá trình giảng dạy
người giáo viên phải thường xuyên tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp với
từng bài dạy, từng chủ đề có được một hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường đạt
kết quả cao và phát huy được tính tích cực của trẻ. Nhằm vận dụng những kiến
thức và kỹ năng vào giữ gìn, bảo tồn, sử dụng môi trường đảm bảo bền vững
cho cả hiện tại và tương lai.
Đối với giáo dục Mầm Non cung cấp cho trẻ hiểu biết ban đầu về môi trường
sống của bản thân nói riêng và con người nói chung. Để trẻ biết cách sống tích
cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về cơ thể và trí tuệ.
Việc cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh có ý nghĩa rất quan trọng, nó
cung cấp cho trẻ vốn tri thức đầu tiên về xã hội, con người, thiên nhiên và là
nguồn gốc để hình thành ở trẻ tâm hồn và tình cảm của con người. Nó dẫn dắt
trẻ vào một cuộc sống, một cộng đồng, một nền văn hóa cụ thể, một thế giới

nhân văn.

1/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
Vì vậy ngay từ khi ở lúa tuổi mầm non trẻ phải có ý thức bảo vệ môi
trường xã hội và môi trường cho bản thân.
Trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo, với sức khỏe mong manh và trí tuệ còn non nớt nên rất
dễ bị ảnh hưởng của các tác nhân môi trường. Mặt khác các con chính là “ thế
giới ngày mai”. Ngay từ bây giờ phải biết cách bảo vệ, chăm sóc nuôi dưỡng
trẻ và cái thế giới đẹp đẽ của tuổi thơ. Ở lứa tuổi mẫu giáo cần xác định và hình
thành nhân cách cho trẻ. Lòng yêu thiên nhiên, bảo vệ và chăm sóc thiên nhiên
là một nét đẹp của nhân cách trẻ. Vì thế ngay từ lứa tuổi này, thông qua các môn
học, các hoạt động vui chơi trẻ gần gũi với thiên nhiên, từ đó hình thành ở trẻ
lòng yêu thiên nhiên, thói quen bảo vệ môi trường bằng đôi bàn tay bé nhỏ và
trí tuệ non nớt của mình. Giáo dục bảo vệ môi trường được đưa vào các hoạt
động hằng ngày nhằm củng cố và hệ thống hoá các kinh nghiệm mà trẻ đó tích
luỹ được trong cuộc sống hàng ngày, trong lúc trẻ quan sát, học tập, vui chơi và
lao động, chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ, tuy nhiên cũng hạn chế trong việc tìm
hiểu quan sát về môi trường thiên nhiên, hoạt động ngoài trời.
Giáo dục bảo vệ môi trường nhằm giúp cho giáo viên có kiến thức về môi
trường, ô nhiểm môi trường. Giáo viên phải là người làm gương cho trẻ, luôn
có ý thức hướng dẫn và nhắc nhở trẻ kiên trì thực hiện những việc làm hằng
ngày có ý nghĩa bảo vệ môi trường và giáo dục trẻ biết yêu quý gần gũi với
môi trường. Mỗi một giáo viên là một tuyên truyền viên về giáo dục bảo vệ
môi trường trong nhà trường, các bậc Phụ huynh và cộng đồng. Là giáo viên
phụ trách lớp mẫu giáo nhỡ 4- 5 tuổi năm học 2016- 2017 qua tình hình thực
tế tại lớp của trẻ, để giúp hình thành ý thức bảo vệ môi trường trong trẻ , nên

tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho
trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi trong trường mầm non”

2/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SƠ LÝ LUẬN
Giai đoạn trước tuổi học là giai đoạn rất quan trọng trong cuộc đời của
trẻ. Chính trong giai đoạn này trẻ phát triển rất nhanh cả về thể chất và trí tuệ,
hình thành và phát triển mạnh những năng lực khác nhau, đặt cơ sở nền móng
cho phát triển nhân cách của trẻ. Giai đoạn này ở trẻ đó hình thành những
phẩm chất rất quan trọng và sâu sắc của con người, mặc dù cũng ở dạng ngây
thơ và đơn giản như tính thật thà, công bằng, tính trách nhiệm, quí trọng lao
động, tự hào và yêu thiên nhiên xung quanh. Thái độ của trẻ với cái chưa
quen thuộc hoặc chưa biết được hình thành ngay từ tuổi ấu thơ, ở trẻ luôn đầy
ắp sự tìm tòivà hăm hở khám phá, chất vấn không ngừng. Xuất phát từ mục
tiêu của giáo dục môi trường, từ đặc điểm phát triển tâm-sinh lý của trẻ mẫu
giáo chúng ta cần phải bắt đầu hình thành các cơ sở cho văn hoá môi trường
của trẻ .Trong giai đoạn này ở trẻ tích luỹ các ấn tượng cảm xúc, các hình ảnh
và biểu tượng rực rỡ đầu tiên về thiên nhiên, đặt nền tảng cho quan hệ và thái
độ đúng đắn với môi trường xung quanh và định hướng trong môi trường đó.
Các nghiên cứu tâm lý đó chỉ ra rằng ở giai đoạn mẫu giáo sự phát triển các
hình thức tri giác và nhận thức thế giới xung quanh, phát triển tư duy hình
ảnh, tưởng tượng có vai trò đặc biệt quan trọng. Tưởng tượng của trẻ phong
phú. Trẻ nhiều khi không phân biệt được gianh giới giữa tưởng tượng và sự
thật. Tri giác thiên nhiên và sự đa dạng của nó gợi ở trẻ những cảm xúc như
sự vui sướng, thích thú, ngạc nhiên và từ đó hình thành và phát triển tình cảm

thẩm mỹ, tính nhân đạo, lòng vị tha, sự nhậy cảm và tinh thần trách nhiệm đối
với thiên nhiên xung quanh. Những nét tính cách đó làm cho tâm hồn trẻ trở
lên phong phú và hình thành ý thức đối với thiên nhiên và con người.
Trên cơ sở đó hình thành cho trẻ kỹ năng thói quen tốt biết sắp xếp đồ
dùng đồ chơi trong lớp và ngoài trời gọn gàng ngăn nắp, biết bỏ rác đúng nơi
quy định, biết chăm sóc cây xanh và chăm sóc các con vật nuôi … Hình thành
cho trẻ thái độ thiện cảm bảo vệ môi trường, đồng thời có phản ứng đối với
các hành vi xấu như: Vứt rác bừa bãi nơi công cộng, dẫm đạp cây xanh, thảm
cỏ, hoa nơi công cộng …
Bên cạnh giúp cho các bậc cha mẹ và cộng đồng có kiến thức cơ bản về giáo
dục bảo vệ môi trường và tích cực tham gia các hoạt động làm “xanh-sạch-đẹp”
môi trường và làm gương cho trẻ, giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường.

3/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Đặc điểm chung
- Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, 5 năm liên tục đạt danh hiệu tập thể lao
động xuất sắc cấp thành phố. Đạt cờ thi đua xuất sắc dẫn đầu Thành Phố và
được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính Phủ năm học 2013 – 1014.
- Trường có đầy đủ đồ dùng, đồ chơi và cơ sở vật chất phục vụ chăm sóc giáo
dục trẻ, các trang thiết bị thực hiện công tác giáo dục cho trẻ của trường cũng
được đầu tư tương đối đầy đủ.
- Lớp có 47 học sinh trong đó có 23 trẻ gái và 24 trẻ trai, có 3 giáo viên phụ
trách đạt trình độ chuẩn sư phạm mầm non
2. Thuận lợi:
- Trường có khuôn viên với nhiều cây xanh tạo quang cảnh sư phạm luôn xanhsạch – đẹp.

- Khung cảnh sư phạm trong và ngoài lớp luôn đảm bảo sạch sẽ , trường có cô
lao công làm nhiệm vụ vệ sinh quang cảnh trường học.
- Ban giám hiệu nhà trường, cũng như tổ chuyên môn luôn động viên, khích lệ,
gợi ý lồng ghép tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động hàng
ngày. Nhà trường luôn quan tâm tổ chức, bồi dưỡng cho các chị em giáo viên đi
học bồi dưỡng về bảo vệ môi trường . Trang bị đầy đủ các trang thiết bị dạy học
cho giáo viên.
- Đồng nghiệp được phân công cùng lớp tôi là những giáo viên có trình độ
chuyên môn đạt trên chuẩn Sư phạm mầm non, trẻ, nhiệt tình, năng động và
sáng tạo trong công việc.
- Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ giáo viên trong việc dạy dỗ trẻ và thường xuyên
ủng hộ những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và đồ chơi cho trẻ.
- Bản thân tôi cũng luôn cố gắng tìm tòi, học hỏi các bạn bè đồng nghiệp, hay
trên sách giáo khoa để có những tiết học lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường
vào các tiết học cho phù hợp và hấp dẫn, gây hứng thú với trẻ .
2. Khó khăn
- Các cháu ở độ tuổi mầm non chưa nhận thức đầy đủ về bảo vệ môi trường

4/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ:
Cùng với toàn ngành thực hiện chủ đề năm học xây dựng trường học thân
thiện học sinh tích cực. Thì việc tạo môi trường sư phạm trong phòng học, môi
trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này.
Tôi luôn chú ý vệ sinh trong phòng học, đồ dùng đồ chơi được sắp xếp gọn
gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tôi đều làm mới, để hấp dẫn trẻ,

tạo cảm giác hứng thú cho trẻ. Đặc biệt là góc thiên nhiên được trang trí và trồng
nhiều cây cảnh để tạo cho trẻ một không gian xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự
mình chăm sóc cây xanh, qua đó giáo dục trẻ biết yêu và bảo vệ cây xanh. Qua
hoạt động này kích thích trẻ yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự
nhiên, gần gũi và thân mật, đó trở thành thói quen ở trẻ.
Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp đồ dùng đồ chơi để
tạo môi trường học và thoải mái cho trẻ. Môi trường cho trẻ hoạt động phù hợp,
đa dạng, phong phú , sẽ gây hứng thú cho trẻ và cô giáo. Góp phần hình thành
và nâng cao mối quan hệ thân thiện giữa cô giáo với trẻ, giữa trẻ với trẻ. Môi
trường cho trẻ hoạt động luôn đảm bảo an toàn và vệ sinh.
Cũng đối với kệ góc đồ chơi đầu tuần tôi thường tổ chức cho trẻ thi đua lau dọn,
sắp xếp đồ chơi gọn gàng. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi trẻ
chơi xong thường dọn đồ chơi gọn gàng và sắp xếp ngăn nắp.
Trong lớp có thùng rác, để vào nơi quy định của lớp, sau mỗi giờ nêu tiêu chuẩn
bé ngoan xong, tôi thường nhắc nhở, động viên trẻ sau khi ăn quà vặt nên vứt
rác vào thùng rác để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là sau hoạt động
tạo hình xé dán, trong lớp không còn mảnh giấy vụn nào rơi xuống
Tôi luôn đảm bảo vệ sinh lớp tốt. Nhằm rèn luyện cho trẻ thói quen và kỹ năng
sống vệ sinh, văn minh và có ý thức giữ gìn vệ sinh chung trong cuộc sống hàng
ngày.
VD: Khi thực hiện chủ đề “Thực vật “ tôi đã tạo trong lớp có các góc hoạt động
với nhiều đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh về thực vật. Trẻ được chơi, được xem
sách, được vẽ, xé dán, được so sánh, phân loại…. Các loài cây khác nhau.
Xung quanh sân trường có nhiều cây, hoa ,…trẻ được quan sát sự thay đổi theo
ngày, theo mùa của các lá trên cùng một cây hoặc tìm ra sự giống nhau và khác
nhau giữa cây này với cây kia, cây hoa với cây ăn quả, cây bóng mát. Trẻ sẽ
được hình thành và rèn luyện các kỹ năng chăm bón cây, tưới nước, xới đất cho
cây, khi nào thì cần tưới nước cho cây…Như vậy, sẽ tạo điều kiện hoạt động của

5/21

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
trẻ đa dạng, hấp dẫn hơn nhiều. Trẻ cảm nhận được vẻ đẹp thiên nhiên và hình
thành thái độ tốt với môi trường .

Trẻ lau dọn góc chơi
Chăm sóc cây

2. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua các giờ học
Tôi luôn vào bài để thu hút sự chú ý của trẻ, luôn chú ý lồng nội dung giáo dục
bảo vệ môi trường vào các môn học nhằm hình thành cho trẻ thói quen hành vi
có văn hoá với môi trường.
Tôi luôn tìm nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, gần gũi và phù hợp với khả
năng của trẻ. Tích hợp nội dung phù hợp, tự nhiên trong từng chủ đề, tránh
gượng ép. Chú ý tận dụng các tình huống cụ thể hàng ngày để giáo dục trẻ bảo
vệ môi trưòng.
Trẻ được tham gia nhiều vào các hoạt động khác nhau: khám phá khoa học,
âm nhạc, làm quen tác phẩm văn học, tạo hình...mỗi hoạt động trên đều có
những đặc trưng riêng và có ưu thế khác nhau như: trẻ quan sát, đàm thoại, thực
hành trải nghiệm, thí nghiệm, chơi các trò chơi.....với trẻ để trẻ nhận ra được
những việc làm tốt, không tốt, những hành động đúng – hành động không đúng

6/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
kích thích trẻ suy nghĩ, bộc lộ tình cảm, có thái độ phù hợp với môi trường trong

và ngoài lớp học:
* Chủ đề: “Trường mầm non”: Ngoài việc cung cấp cho trẻ kiến thức về
chủ đề: Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh, nơi bỏ rác, vứt rác.
Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt. Những thời điểm cần rửa
tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi hoạt động
ngoài trời, và khi tay bẩn). Tôi còn giáo dục trẻ có ý thức giữ gìn vệ sinh trường
lớp sạch sẽ, không hái hoa bẻ cành cây xung quanh trường lớp, biết chăm sóc,
bảo vệ cây xanh…
+ Chủ đề nhánh “Bé lớn lên như thế nào”: Mục đích là giáo dục trẻ biết ích lợi
của việc giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường đối với sức khoẻ con
người. Trẻ có hành vi và thói quen tốt trong ăn uống: mời cô, mời bạn, không ăn
quà vặt ngoài đường...Nhận biết ký hiệu thông thường: nhà vệ sinh nam, nữ,
thùng đựng rác.. và biết một số vật dụng, nơi nguy hiểm đối với bản thân: dao,
kéo, ổ cắm điện, ao, hồ...
Trẻ chú ý quan sát những việc làm của người lớn: Khi ra khỏi nhà phải tắt thiết
bị điện, nước khi không sử dụng, trẻ có thái độ không đồng tình với người
không biết tiết kiệm điện nước…
Giờ học khám phá khoa học: “Các giác quan của bé”. Cho trẻ khám phá
thực hành trải nghiệm các giác quan và qua đó giáo dục trẻ biết chăm sóc giữ
gìn đôi mắt ( không dụi tay bẩn lên mắt, rửa mặt hàng ngày bằng nước và khăn
sạch ). Giáo dục trẻ biết giúp đỡ những bạn bị khiếm thị, bị cận... không cho tay
bẩn vào tai, không dùng que ngoáy tai của mình và của bạn, khi tắm gội chú ý
không để nước chui vào tai... biết đội mũ ô khi ra nắng và đeo khẩu trang,
thường xuyên đánh răng và không ăn những thức ăn quá nóng, quá lạnh phải giữ
vệ sinh răng miệng hàng ngày, tiết kiệm nước khi rửa tay và đánh răng...
Hay tiết hoạt động âm nhạc bài hát “ Cùng nhau bảo vệ môi trường”
nhạc và lời nước ngoài: (Jang Young Song) tôi còn giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ bằng cách giáo dục trẻ qua bài hát:
7/21

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
Cô hỏi: Trong bài hát, rác trước khi vứt vào thùng phải làm gì?( Phải phân loại
rác) Bài hát nên khuyên chúng ta nên phân loại rác trước khi cho vào thùng rác,
phải luôn ý thức sử dụng lại các đồ vật có thể dùng được.

ảnh trẻ

* Chủ đề: Gia đình’’: Nhận biết môi trường gia đình bao gồm: Các phòng ở,

nhà vệ sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng và sự sắp đặt trong gia đình.
Trẻ thấy được sự thay đổi của môi trường xung quanh nhà của trẻ, nhận biết
được môi trường sạch: Các phòng ở, nhà vệ sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ
dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, không bụi, không khói và không có
tiếng ồn.
- Môi trường bẩn trong gia đình: Nhà ở, sân vườn không được quét dọn, đồ dùng
đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn gàng, bụi bẩn và trẻ biết tác hại của
môi trường bẩn đối với con người. Từ đó, trẻ biêt quý trọng giữ gìn đồ dùng
trong gia đình, cất đồ dùng, đồ chơi đúng chỗ, bỏ rác đúng nơi quy định, không
khạc nhổ bừa bãi...có ý thức về những điều nên làm như: khoá vòi nước không
sử dụng, tắt điện khi ra khỏi phòng, giúp đỡ bố mẹ những công việc vừa sức
giúp môi trường sống của gia đình xanh, sạch đẹp như: quét nhà, tưới cây…
+ Tiết Khám phá khoa học: “Đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình bé”
Trẻ biết một số đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình như: bóng điện để
thắp sáng, quạt, tivi, đài, tủ lạnh, ấm điện... Cô giáo dục trẻ những kỹ năng sử
dụng đồ dùng bằng điện đúng cách vừa tiết kiệm lại có thể bảo quản đồ dùng,
tránh được những vấn đề gây cháy nổ hay nguy hiểm khác.Cô đưa ra các tình
huống nhằm lồng ghép nội dung “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả” như
khi ra khỏi phòng các con phải làm gì? ( Tắt đèn, tắt tivi, quạt...)

8/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non

Tắt quạt khi ra khỏi phòng
* “Chủ đề: Thế giới thực vật”: Giáo dục trẻ biết quá trình phát triển của
cây ích lợi của cây xanh với môi trường sống và biết chặt phá rừng bừa bãi làm
cho môi trường ô nhiễm, thiên tai xẩy ra nhiều và nghiêm trọng ảnh hưởng tới
đời sống của con người.
Qua giờ khám phá khoa học "Cây xanh và môi trường sống".
+ Cô giáo có thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì?
+ Cây xanh có lợi ích như thế nào?
+ Muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải làm gì?
Qua việc cho trẻ tìm hiểu về lợi ích của cây xanh tôi giáo dục trẻ không ngắt lá
bẻ cành, mà phải biết bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ta nhiều lợi ích
Ngoài ra tôi cho trẻ chuẩn bị đồ dùng từ nguyên vật liệu phế thải; vỏ chai
dầu ăn, dầu xả... cắt thành những hình ngộ nghĩnh, hấp dẫn và cho trẻ làm thí
nghiệm “ Trồng cây”
Trẻ được tự tay gieo trồng và mục đích của tôi là trẻ được thực hành, tìm
hiểu và hàng ngày quan sát chăm sóc để trẻ biết quá trình phát triển của cây.

ảnh trẻ với hoạt động thí nghiệm trồng cây

9/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5

tuổi trong trường mầm non
Sưu tầm bài hát, bài thơ, câu đố, hò vè... về các loài cây để trẻ biết được
ích lợi của cây đối với con người từ đó trẻ có thái độ yêu quí biết chăm sóc bảo
vệ cây xanh.( không bứt lá, bẻ cành, lá, hoa, không giẫm lên cỏ, hoa...). Bên
cạnh đó tôi mở rộng tìm những video về những cây thực vật sống trong lòng
Đại Dương, biển, đảo cho trẻ tìm hiểu và cung cấp cho trẻ thấy được môi trường
biển đang bị ô nhiễm do khai thác chặt phá cây trồng ven biển và các loại tảo,
rong biển quá mức.
* Chủ đề: Thế giới động vật: Ngoài việc tôi cung cấp cho trẻ kiến thức về
đặc điểm, ích lợi cũng như tác hại của một số con vật với đời sống con người.
Tôi còn giáo dục trẻ yêu quí các con vật nuôi, mong muốn và thực hiện những
hành động tốt để chăm sóc bảo vệ những con vật gần gũi.
Ví dụ: Tôi cho trẻ cùng quan sát thí nghiệm với 2 con cá ở 2 bình nước
khác nhau ( bình nước sạch và bình nước bẩn) cho trẻ nhận xét về sự tồn tại của
hai con cá đó.
Tôi còn mở rộng về một số động vật đang sống trong lòng Đại Dương
như ngựa, cá mập, cá kình, cá thu... để trẻ biết thêm về thế giới động vật nhưng
chúng đang có nguy cơ tuyệt chủng do ý thức con người.... Cô nhấn mạnh trong
tự nhiên có rất nhiều con vật nhưng chúng có tên gọi, đặc điểm, hình dáng và
môi trường sống khác nhau chúng đều cần được chăm sóc và bảo vệ.

10/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non

Quan sát bể cá và môi trường sông của cá
* Chủ đề :Giao thông: Giúp trẻ hiểu được:
Một số đồ dùng cần thiết, một số quy định đơn giản để đảm bảo an toàn

khi tham gia giao thông
Các hành vi văn minh khi tham gia giao thông.
Trẻ phải nắm được phương tiện giao thông thải ra khói bụi: ô tô, xe máy,
tàu hỏa…thả khói vào không khí.
Tôi cho trẻ xem những video hình ảnh của các phương tiện giao thông
gây ô nhiễm môi trường
Người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, ngồi trên xe thò đầu qua cửa
sổ, người ngồi sau đứng lên xe đạp, xe máy, đi xe không đeo kính khẩu trang,
người đi bộ đi trên vỉa hè, đi đúng luật giao thông, trẻ em đá bóng dưới lòng
đường hình ảnh người đi xe máy đeo khẩu trang, đeo kính đội mũ bảo hiểm...
Sau đó, cho trẻ gạch nối những hành động đúng – sai khi tham gia giao thông, tô
tranh những phương tiện giao thông bảo vệ môi trường, lựa chọn những lô tô
phương tiện giao thông không gây ô nhiễm môi trường...
Giáo dục trẻ đi đường biết bịt khẩu trang, đội mũ bảo hiểm tránh tai nạn,
bố mẹ đưa đến trường phải để xe đúng quy định, không cho xe đi vào sân trường

11/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
khói bụi làm ô nhiễm môi trường...Trẻ biết nhận ra cái đẹp trong việc giữ gìn
các đồ dùng, phương tiện đi lại của gia đình sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp...

Trẻ tham gia giao thông
* Chủ đề: Một số hiện tượng tự nhiên: Giúp trẻ biết về các hiện tượng tự nhiên:
gió, mây,mưa, sấm chớp, sét, lũ lụt, núi lửa.... và trẻ biết được nguyên nhân của
các hiện tượng như: Bão, lũ, cháy rừng, sạt lỡ đất … là do con người chặt phá
rừng trái phép, do trái đất bị ô nhiễm nghiêm trọng và hậu quả con người phải
gánh chịu. Cho trẻ đọc thơ “ Ghét bão”, “ Thương cây”… Cô cho trẻ xem các

hình ảnh hoặc video và cho trẻ đưa ra nhận xét của mình sau khi xem các hình
ảnh:

12/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non

Mưa bão cây đổ
Cũng qua chủ đề này trẻ biết phân biệt đặc điểm của nước, nguồn nước
sạch, nước bẩn, ích lợi của nước sạch, biết tiết kiệm nước sạch, tránh xa những
nguồn nước bẩn gây ô nhiễm bệnh tật cho con người....
Tôi cung cấp trẻ biết được đặc điểm không khí không màu, không mùi,
không vị, không khí có ở đâu, biết một số tác dụng đơn giản của không khí cũng
như một số yếu tố gây ô nhiễm không khí và giáo dục cho trẻ có một số ý thức
trong bảo vệ môi trường không khí.
3. Giáo dục nội dung bảo vệ môi trường thông qua họat động chăm sóc
giáo dục.
3.1. Giờ đón, trả trẻ.
Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ tới trường vì vậy tôi
thường trò chuyện với trẻ thông qua một số hình ảnh về môi trường.
+ Môi trường sạch : Ngăn nắp , đủ ánh sáng, không có bụi khói , mùi hôi, nấm
mốc, tiếng ồn , nhiều cây xanh ….
+ Môi trường bị ô nhiễm : Các đồ dùng sắp xếp không ngăn nắp, bụi bẩn, rác
nước thải, tiếng ồn.
3.2. Hoạt động vui chơi
Hoạt động chơi mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, thông qua các trò chơi
phân vai, trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người làm công tác bảo vệ
môi trường như: Trồng cây, chăm sóc cây, nhặt rác...xung quanh khu vực của

13/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
lớp mình tôi hướng cho trẻ đóng vai bác sĩ phòng khám đa khoa( khám chữa
bệnh cho mọi người, chú ý giữ gìn vệ sinh phòng khám, xử lý rác thải y tế...)
Rồi cho trẻ đóng vai cảnh sát giao thông đi bắt những người vi phạm lấn chiếm
vỉa hè, gây mất trật tự công cộng, đi sai đường, bán hàng rong... giáo dục trẻ luật
lệ an toàn giao thông và bảo vệ môi trường.
Trò chơi gia đình: Phải dọn dẹp nhà cửa, lau chùi nền nhà sạch sẽ, quần áo gấp
gọn gàng, ngăn nắp đi mua đồ dùng gia đình giữ gìn không rơi vỡ, quét màng
nhện... trước khi ăn phải rửa tay, rửa mặt sạch sẽ nhắc nhở mọi người phải sống
tiết kiệm
Trò chơi nấu ăn: tập làm món ăn đơn giản chú ý vệ sinh dụng cụ nhà bếp
Góc xây dựng: Xây dựng công viên cây xanh, sắp xếp đồ dùng ngăn lắp hợp lý
Góc nghệ thuật: Múa hát những bài hát theo chủ đề, tạo những nguyên vật liệu
thiên nhiên và phế liệu, dùng xong cất đúng nơi qui định... cô cũng có thể cho
trẻ cùng trang trí cho thùng rác thật đẹp để khuyến khích các bạn nhỏ bỏ rác vào
thùng : Trẻ cắt dán, vẽ tranh nhặt rác dán vào thùng, dán thùng rác có khuôn mặt
cười ...

Trẻ tham gia hoạt động vui chơi

14/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
3.3.Tổ chức giờ ăn, ngủ cho trẻ:

Đây là hoạt động nhằm hình thành các nề nếp thói quen trong sinh hoạt,
đáp ứng sinh lí, trẻ được vui vẻ và thoải mái như :
Tôi thường xuyên nhắc trẻ phải biết kê bàn ngay ngắn, biết lấy đĩa ( đựng
cơm thừa, cơm rơi vãi và 1 đĩa để khăn ướt lau miệng ). Sau đó ra xếp hàng rửa
tay bằng xà phòng theo qui trình 6 bước.
Trong khi ăn cô nhắc trẻ ăn ngon miệng, nhai kỹ, ăn hết suất, khi ho phải
lấy tay che miệng, không nói chuyện trong khi ăn tạo những thói quen văn minh
lịch sự trong khi ăn. Ăn xong biết xếp bát, thìa vào nơi quy định một cách gọn
gàng, sau đó trẻ đi đánh răng, lau miệng, nhắc nhở trẻ tiết kiệm nước bằng cách
lấy cốc hứng nước, không vặn vòi nước chảy liên tục khi đánh răng.
Nhắc trẻ giữ gìn vệ sinh phòng, nhóm sạch sẽ, đi vệ sinh phải đúng nơi
quy định, đi xong để dép lên giá xếp ngay ngắn theo tổ, sau đó biết lấy gối đi
ngủ, biết gấp quần áo và để đúng nơi quy định.

Giờ ăn của trẻ

15/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
3.4.Hoạt động nêu gương
Hoạt động nêu gương cũng là một trong những hoạt động để tôi thực hiện
nhiệm vụ giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ một cách có chiều sâu, giúp
cho trẻ có ý thức bảo vệ môi trường một cách hiệu quả nhất. Vào những buổi
nêu gương tôi cho trẻ kể những việc làm tốt giúp cô và các bạn như: biết kê bàn
ăn, biết gấp khăn, biết có ý thức nhặt rác bỏ vào thùng rác, biết sắp xếp đồ chơi
gọn gàng, quét lớp, cất gối, tiết kiệm nước khi rửa tay,nhặt lá rụng dưới sân
trường.Trong những buổi nêu gương như vậy tôi đã tuyên dương khích lệ trẻ kịp
thời và trẻ được thưởng hoa bé ngoan, như vậy sẽ tạo sự hứng thú và ý thức bảo

vệ môi trường cho trẻ.

Hoat động nêu gương tại lớp
3.5. Giáo dục bảo vệ môi trường ở mọi lúc, mọi nơi
Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cũng chính là nội dung chăm sóc
giáo dục trẻ, tôi luôn lồng ghép các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho
trẻ mọi lúc mọi nơi, trong các hoạt động và các phương pháp khác nhau.
Con người, cây cối, con vật không thể tồn tại nếu không có đất, cần sử dụng
đất hợp lý bảo vệ đất không bị ô nhiễm. Cùng với đất, nước là nguồn tài
nguyên quý giá của con người. Hiện nay nguồn nước bị ô nhiễm do chất thảỉ
nhà máy ra sông, kênh rạch không được xử lý. Con người vứt rác bừa bãi …

16/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
Cần xử lý nước thải công nghiệp và nước thải sinh hoạt hợp lý. Sử dụng nước
tiết kiệm và đúng mục đích.
Trẻ biết tiết kiệm nước trong nhà trường và ở nhà, không mở vòi nước chảy
bừa bãi. Biết khóa vòi nước khi sử dụng xong.
Giáo dục để trẻ biết rằng khói bụi của các phương tiện giao thông, của các
nhà máy, tiếng ồn cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm môi
trường.
Khoa học tiến bộ, con người quan tâm nhiều hơn đến môi trường sống.
Làm thế nào cho môi trường ngày thêm trong sạch ? Bên cạnh việc trồng cây
xanh. Ngày nay người ta đó chế tạo được ô tô sạch giảm khói bụi, tái chế cao
su phế thải, xử lý nước nhiễm khuẩn …

Hướng dẫn trẻ cách sử dụng nước tiết kiệm

5.Tuyên truyền phối kết hợp với phụ huynh
Sinh thời Bác Hồ thường nhắc nhở các nhà giáo phải mật thiết liên hệ với
gia đình học trò: Gia đình, nhà trường, xã hội là 3 yếu tố không thể thiếu và tách
rời nhau. Bởi vì giáo dục nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo dục của
ngoài xã hội và trong gia đình để giúp cho việc giáo dục trong nhà trường được
tốt hơn.
Để tạo sự tin tưởng và thu hút sự tham gia của phụ huynh vào các hoạt
động giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ, giáo viên cần biết lắng nghe ý
kiến của phụ huynh, chủ động xây dựng mối quan hệ tốt với phụ huynh, tư vấn

17/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
và tuyên truyền các kiến thức về việc hình thành ý thức bảo vệ môi trườn cho
trẻ.
Trường mầm non là nơi cha mẹ trẻ tin tưởng và gửi gắm tất cả vào cô giáo,
trẻ có chăm ngoan khỏe mạnh thì cha mẹ trẻ mới tin tưởng và yên tâm với công
việc. Hàng ngày trẻ tới trường cô chăm sóc cho từ bữa ăn giấc ngủ tới các hoạt
động vui chơi. Với 2/3 quãng thời gian ở cùng với cô, việc trẻ được rèn luyện ý
thức bảo vệ môi trường là vấn đề không thể thiếu trong hoạt động học tập của
trẻ và cha mẹ cũng nhận thức thấy rõ tầm quan trọng của việc này.
Hiểu được mối quan tâm của phụ huynh học sinh trong việc chăm sóc giáo
dục và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ, nhận thức rõ trách nhiệm của
người giáo viên mầm non, tôi suy nghĩ và tìm cách vận dụng với thực tế tại lớp
của mình.
Trong giờ đón trả trẻ tôi thường trao đổi với phụ huynh về việc nhắc nhở
trẻ ý thức bảo vệ môi trường mọi lúc mọi nơi. Qua đó phụ huynh cũng tự ý
thức được việc giữ gìn môi trường xanh-sạch-đẹp.

Song song với việc làm tốt công tác tuyên truyền, vận động phụ huynh, tôi
còn thường xuyên tìm các bài báo phóng sự về nêu cao tinh thần, ý thức bảo
vệ môi trường nhằm phục vụ cho công tác giáo dục trẻ ngày một tốt hơn.

18/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non

Trao đổi với phu huynh
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Với những biện pháp trên khi thực hiện tại lớp tôi đã đạt được một số kết quả
như sau.
* Đối với trẻ.
- 100% trẻ ở lớp bước đầu có ý thức bảo vệ môi trường từ những việc làm
đơn giản.
- Biết nhắc nhở khi người khác xả rác bừa bãi. Có ý thức nhắc nhở người
lớn không hút thuốc lá nơi công cộng, biết nói hút thuốc lá có hại cho sức
khỏe và ảnh hưởng không tốt với môi trường.
- Trẻ luôn hào hứng tham gia các hoạt động trực nhật khi được yêu cầu. Biết
cùng cô làm đồ dùng đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, chia sẻ hợp tác
với bạn bè. Biết nhắc nhở bố mẹ mang những nguyên vật liệu phế thải đến lớp
để làm đồ dùng đồ chơi tự tạo.
Trẻ có những thói quen tốt bảo vệ môi trường như ăn singum xong biết
lấy giấy gói bọc bả singum lại bỏ vào thùng rác, không khạc nhổ bừa bãi, đi

19/21

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
vệ sinh đúng chỗ …, Biết tiết kiệm thức ăn, ăn hết suất, không làm rơi vãi,
không bỏ thừa thức ăn, ăn xong đánh răng biết tiết kiệm nước.
Biết cùng cô làm đồ dùng đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, chia sẻ
hợp tác với bạn bè và cha mẹ. Trẻ cũng có hiểu biết về môi trường sống của
con người, về mối quan hệ giữa con người với động vật thực vật. Các nguồn
tài nguyên nước, đất, không khí.
Thông qua giáo dục bảo vệ môi trường trẻ biết chăm sóc, giữ gìn sức
khỏe cho bản thân. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, biết cất đồ
dùng gọn gàng đúng nơi quy định. Trẻ biết chăm sóc và bảo vệ cây xanh, biết
tưới cây góc thiên nhiên, có ý thức tốt bảo quản môi trường của lớp, của
trường luôn sạch đẹp.
* Đối với giáo viên.
Với vai trò là người giáo, là người hướng dẫn trẻ tôi đã được tham gia tập
huấn đầy đủ, năm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường trong cuộc sống
con người. Từ đó tôi đã tìm ra những biện pháp tích cực nhất để bảo vệ môi
trường và vận dụng được các phương pháp phù hợp gắn với cuộc sống của
trẻ. Hình thành cho trẻ những hành vi thái độ bảo vệ môi trường thường
xuyên và liên tục.
Luôn luôn nhận thức được bảo vệ môi trường và hướng người khác bảo vệ
môi trường là vấn đề cấp bách.
Nhận thức đúng đắn việc sử dụng các nguồn tài nguyên (nước, điện) một cách
hiệu quả và hợp lý.
* Đối với phụ huynh.
Phụ huynh đã quan tâm hơn đến công tác này và hỗ trợ nhiệt tình các
nguyên liệu phế thải cho giáo viên ở lớp.
Luôn phôi hợp với giáo viên nhắc nhở trẻ ý thức bảo vệ môi trường mọi lúc,
mọi nơi.
Biết sử dụng các nhiên liệu (xăng, ga, điện) và các nguồn tài nguyên (nước)

một cach hiệu quả tiết kiệm.
Có ý thức cao trong việc giữ gìn vệ sinh nơi công cộng.

20/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non
KẾT THÚC VẤN ĐỀ
I. KẾT LUẬN:
Việc giáo dục bảo vệ môi trường trong trường học được xác định là
một trong các nhiệm vụ quan trọng, được tiến hành trong quá trình hình thành
và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Giáo dục bảo vệ môi trường được đưa vào các hoạt động hằng ngày nhằm
củng cố và hệ thống hoá các kinh nghiệm mà trẻ đó tích luỹ được trong cuộc sống
hàng ngày, trong lúc trẻ quan sát, học tập, vui chơi và lao động…. Qua thời gan
thực hiện tôi thấy trẻ lớp tôi đã có ý thức chấp hành bảo vệ môi trường trong và
ngoài lớp. Trẻ hiểu được vì sao mà con người phải bảo vệ môi trường xanh, sạch,
đẹp.
Từ những vốn kinh nghiệm tích luỹ ấy, tôi đã áp dụng và có hiệu quả ở lớp
mình nhằm hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn
diện, hài hoà, vì trẻ em hôm nay là thế giới của ngày mai .
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua năm học 2016-2017 giảng dạy và chăm sóc trẻ lớp mẫu giáo nhỡ và
qua công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ tôi đã rút ra một số kinh
nghiệm cho bản thân:
Là một giáo viên mầm non tôi luôn nhận thức đúng đắn về vai trò và
tầm quan trọng của công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ, vì ở
lứa tuổi này trẻ rất thích tiếp xúc với thế giới tự nhiên và cuộc sống xung
quanh. Để giúp trẻ có những kiến thức kỹ thực hành bảo vệ môi trường phù

hợp với khả năng của trẻ, điều quan trọng giáo viên phải luôn gương mẫu cho
trẻ làm theo. Ngoài ra phải thường xuyên cho trẻ tham gia các hoạt động trải
nghiệm và nghiêm túc giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ. Trên cơ
sở đó giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường, biết cách sống tích cực với
môi trường, bảo vệ cho một môi trường sống an toàn, sạch sẽ, lành mạnh và
phong phú nhằm đảm bảo sự phát triển cơ thể và trí tuệ của trẻ.
III. KHUYẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT.
Tôi hy vọng đề tài này có thể ít nhiều góp phần cho các bạn đồng nghiệp
cùng tham khảo và góp ý để từ đó giúp chúng ta giáo dục ý thức cho trẻ bảo vệ
môi trường luôn xanh - sạch - đẹp.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà nội, ngày 6 tháng 4 năm
2017.

21/21


Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5
tuổi trong trường mầm non

22/21