You can win - Bi quyet cua nguoi chien thang

TableofContents
LỜIGIỚITHIỆU
TẦMQUANTRỌNGCỦATHÁIĐỘ
CÁCHXÂYDỰNGTHÁIĐỘSỐNGTÍCHCỰC
THÀNHCÔNG
TRỞNGẠICỦATHÀNHCÔNG
ĐỘNGCƠ
TRÂNTRỌNGCHÍNHMÌNH
TẦMQUANTRỌNGCỦAKỸNĂNGGIAOTẾ
25BƯỚCXÂYDỰNGNHÂNCÁCHTÍCHCỰC
TIỀMTHỨCVÀTHÓIQUEN
THIẾTLẬPMỤCTIÊU
GIÁTRỊVÀTẦMNHÌN


BanThanhthiếuniênVTV6giớithiệucuốnsáchnày

Winnersdon’tdodifferentthings.
Theydothingsdifferently.
Ngườichiếnthắngkhônglàmnhữngđiềukhácbiệt.
Màchínhcáchhọlàmtạonênsựkhácbiệt!
Chiasẻebook:SáchMới.net
FollowusonFacebook: />

LỜIGIỚITHIỆU
Thànhcôngkhôngcónghĩalàkhôngcóthấtbại,màlàđạtđượcmụctiêucuối
cùng:thắnglợitoàncục,chứkhôngphảitừngtrậnriênglẻ.
–EdwinC.Bliss

Với cách đặt vấn đề dễ hiểu, thiết thực và sâu sắc, You can win - Bí quyết của

ngườichiếnthắngsẽgiúpbạntránhrơivàocảmgiácmấtphươnghướng,biếtxác
địnhmụctiêuvànhữnggiátrịcầnưutiêntrongcuộcsống.
Cóthểxemcuốnsáchnàynhưmộtquyểnsổtayliệtkênhữngcôngcụcầnthiếtđể
kiếntạothànhcôngvàgiúpbạntạolậpmộtcuộcsốngtốtđẹp.Cũngcóthểxemnó
nhưmộtcuốncẩmnangdạynấuăn,baogồmnhữngchỉdẫnvềnguyênliệu,công
thứcvàcáchphatrộntheotỉlệthíchhợpđểcóđượcthànhcông.
Nhưngtrênhết,đâylàcuốnsáchtừngbướcdẫndắtbạnđitừmơước,khátvọng
thànhcôngđếnkhámphánănglựccủabảnthânvàbiếnướcmơthànhhiệnthực.
Youcanwin-Bíquyếtcủangườichiếnthắngsẽgiúpbạnxâydựngmụctiêumới,
hìnhthànhýniệmmớivềmụcđíchsống,pháttriểntưtưởngmớivềbảnthânvà
tươnglai.
Nếuchỉđọclướtquamộtvàitrang,hoặclậtgiởcuốnsáchmộtcáchvộivàng,bạn
khócóthểtiếpthuhếtđượcnhữngvấnđềcuốnsáchđưara.Nênđọctừtừvàsuy
ngẫm,từngchươngmột.Chỉđọcchươngtiếptheokhichắcchắnbạnđãhiểucác
vấnđềcủachươngtrước.
MộttrongnhữngmụcđíchcủacuốnsáchlàgiúpbạnđềraKếhoạchhànhđộng
chotươnglai.
Nếuchưabaogiờlàmvậy,bạnhãyxácđịnhxem:
-Bạnmuốnđạtđượcđiềugì?
-Bạnmuốnđạtđượcmụctiêubằngcáchnào?
-Thờiđiểmbạnmuốnđạtđượcmụctiêulàkhinào?


Những nguyên tắc trình bày trong cuốn sách đều mang tính phổ quát, áp dụng
chomọitìnhhuống,tổchứchoặcquốcgia.Hyvọngcuốnsáchsẽmanglạichobạn
nhiềuđiềumớimẻvànhữngkhámpháthúvị!
-ShivKhera


TẦMQUANTRỌNGCỦATHÁIĐỘ

Xâydựngtháiđộtíchcực

Cómộtchàngtraikiếmsốngbằngnghềbánbongbóngngoàichợ.Hàngcủaanhđủ
mọisắc màu: xanh, đỏ,tím, vàng...Mỗikhi ế ẩm, anh thường thả lên không trung
mộtquảbongbóngcăngtròn.Nhìnbóngbaytrêncao,trẻconlạixúmxíttớimua.
Hàngcủaanhlạiđôngkháchtrởlại.Cứthế,mỗikhivắngkhách,anhlạitiếptụcthả
bongbóng.Mộthôm,thấycóngườikéoáomình,anhquaylại,thìrađólàmộtchú
nhócdađen.Cậubétầnngầnhỏi:“Nếuchúthảbongbóngmàuđenthìnócũngbay
ạ?”.Vẻngâythơvàsựbănkhoăncủacậubékhiếnanhthấythươngcảm.Anhmỉm
cườiđáp:“Cậubéà,quảbóngbayđượckhôngphảidomàusắc,màlàdochấtkhí
bêntrongnó”.
Nguyênlýấycũngđúngtrongcuộcsốngchúngta:Thựcchấtmớiquyếtđịnhvấn
đề.Thựcchấtgiúptathănghoatrongđờichínhlàtháiđộcủamình.Triếtgia,nhà
tâmlýhọcWilliamJames(1842–1910)từngnói:“Khámphálớnnhấtcủathếhệ
chúngtôilàconngườicóthểthayđổiđờimìnhthôngquaviệcthayđổitháiđộ”.
THÁIĐỘCỦABẠNGÓPPHẦNVÀOTHÀNHCÔNG
NghiêncứucủaĐạihọcHarvardchothấyngườitatìmđượcviệclàmhoặcđược
thăngchức,85%lànhờtháiđộcủahọ,chỉcó 15% là do trí thông minh và kiến
thứcthựctiễn.Trongkhiđó,gầnnhư100%tiềnbạcđượcđầutưvàoviệcgiảng
dạykiếnthứcthựctiễn-điềuchỉđảmbảođược15%khảnăngthànhcôngtrong
cuộcsống.Quảlàđángngạcnhiên!
Hầu như toànbộnội dung cuốn sách YOU CAN WIN - Bí quyết của người chiến
thắngbànvề85%khảnăngthànhcôngcònlại.Tháiđộlàyếutốquantrọngtrong
mọilĩnhvựccuộcsống,từđờitưchođếncôngviệc.Giámđốccóthểlàmtốtnhiệm
vụcủamìnhkhôngnếukhôngcótháiđộtốt?Họcsinhcóthểhọcgiỏikhôngnếu
khôngcótháiđộtíchcực?Bốmẹ,thầycô,ngườibánhàng,thủtrưởng,hoặcnhân
viên có thểhoàn thành tốt vai trò được giao hay không nếu thiếu thái độ đúng
đắn?

Trongbấtcứlĩnhvựcnàochăngnữathìnềntảngcủathànhcôngvẫnlàtháiđộ.
Mộtkhitháiđộlànhântốquantrọngđốivớithànhcôngnhưvậy,chúngtacũng
nênxemxétlạitháiđộcủamìnhđốivớicuộcsống,tựhỏinóảnhhưởngnhưthế
nàođếnmụctiêuđờimình?
Cánhđồngkimcương
Hafiz là một nông dân châu Phi, anh sống vui vẻ và bằng lòng với cuộc sống của
mình.Mộtngàykia,cóngườiđànônglịchduyệtghéquanhàanhvàkểchuyệnvề
kimcương,vềsựgiàusangvàquyềnlựcmànómanglại.Ngườiđànôngnọchoanh
biết rằng: “Chỉ cần viên kim cương to bằng ngón tay cái thôi là anh đủ sức mua
nguyênmộtthànhphố.Cònnếukimcươnglớnnhưnắmtay,chắcchắnanhsẽlàm
chủcảmộtvươngquốc”.Đêmđó,Hafizkhôngtàinàochợpmắt.Anhbuồnrầuvà
bấtmãn-buồnvìkhôngcóđượcthứmìnhmuốnvàbấtmãnvìbiếtmìnhkhôngthể
vuivẻnhưtrước.
SánghômsauHafizthuxếpbánnôngtrại,nhờngườichămlogiađìnhrồilênđường
tìmkiếmkimcương.AnhđikhắpchâuPhinhưngtuyệtnhiênkhôngthấycó.Sangcả
châuÂucũngvậy.KhiđếnTâyBanNha,cảtâmhồnlẫnthểxácvàtiềnbạccủaanh
đềukiệtquệ.AnhnảnlònggieomìnhxuốngsôngBarcelonatựvẫn.
Ởquênhà,ngườimualạitrangtrạicủaHafizthườngdẫnlũlạcđàratắmởdòng
suốichảy ngang trước nhà. Phía bờđốidiện, ánh mặt trời chiếu vào một viên đá
sánglonglanhnhưcầuvồngbảysắc.Anhnghĩđểviênđáấytrangtríphòngkhách
cũnghay.Thếlàanhđemvềnhà và đặt trên bệlòsưởi. Chiều đó, người đàn ông
từngtrảinămxưalạighéquavàthấyviênđálấplánh.Ônghỏi:“Hafizvềrồi à?”.
Ngườichủmớiđáp:“Không,saobáclạihỏivậy?”.Ôngđáp:“Vìđâylàkimcươngchứ
saonữa.Mớinhìnlàtanhậnrangay”.Anhnôngdânthậtthàbảo:“Khôngphải,đó
chỉlàhònđácháunhặtởbờsuốithôimà.Đểcháuchỉbácxem.Cònnhiềulắm”.Họ
cùngrasuốinhặtvàiviênrồigửi đi phân tích. Đương nhiên, chúng là kim cương.
Cuốicùnghọpháthiệntrangtrạiquảthậtlàmộtmỏkimcương.
Ýnghĩacủacâuchuyện

1.Khicótháiđộđúng,tasẽthấymìnhđangđitrêncánhđồngkimcương.Cơ
hộiluônngayđâuđóbêncạnhta,chẳngcầntìmkiếmđâuxa.
2.Ngườitathườngđứngnúinàytrôngnúinọ.Khitangắmnhìnngọnnúibên
cạnh,cũngcóngườithèmthuồngchỗđứngcủatavàsẵnsàngđổichỗ.
3.Ngườikhôngbiếtcáchnhậnracơhộithườnghaythanphiềnvềtiếngồnkhi
cơhộigõcửa.
4.Thườngconngườichỉnhậnthấycơhộikhichúngđãrờibỏmìnhhơnkhi
chúngtìmđến.
5.Cơhộichỉgõcửamộtlần.Cơhộitiếptheocóthểtốthoặcxấuhơn,nhưng
khôngcócơhộinàonhưnhaucả.Vìvậycầnbiếtlựachọnđúnglúc.Quyếtđịnh
hợplýtạithờiđiểmkhôngthíchhợpsẽtrởthànhquyếtđịnhsai.
ChàngtíhonDavidvàkẻkhổnglồ
KinhThánhcócâuchuyệnkểvềDavid và Goliath. Goliath là tên khổng lồ khiến
mọingườiđềukinhhãi.Mộthôm,chàngchăncừutrẻtuổiDavidđếnthămngười
anhtrai,thấymọingườiđềusợGoliathnênhỏi:“Saomọingườikhôngđứnglên
đánhlạihắn?”.VìrấtsợGoliathmọingườiđều nói: “Em không thấy hắn quá to
lớnvàchúngtasẽchẳngthểnàochọinổi sao?”. David điềm nhiên bảo: “Không,
chínhvìhắnquátonênhắnkhómànétránhsựtấncôngcủata”.Phầncònlạithì
bạnđãrõ.Davidhạgụckẻkhổnglồchỉbằnggiànná.Cùngnhìnmộtgãkhổnglồ,
nhưnggiữahọlạicónhữngnhậnthứckhácnhau.
Tháiđộquyếtđịnhcáchnhìnnhậntrởngạicủamỗichúngta.Với những người
suynghĩtíchcực,tháiđộsẽtrởthànhmộttấmvángiậmnhảy,tạođàđưahọđến
thành công. Ngược lại, với những người luôn suy nghĩ tiêu cực, thái độ sẽ trở
thànhchướngngạivật khó mà vượt qua. Vì vậy, có thể nói, mọi vấn đề đều ẩn
chứacảcơhộilẫnkhókhăn.
TẦMQUANTRỌNGCỦATHÁIĐỘTRONGMÔITRƯỜNGLÀMVIỆC
Có bao giờ bạn tự hỏi tại sao một số cá nhân, tổ chức hay quốc gia lại có được
nhữngthànhcôngvượtbậcnhưvậykhông?

Câutrảlờilà:chẳngcógìbímậtcả.Họthànhcôngvìhọcócáchsuynghĩvàhành
độnghiệuquảhơn,cụthể là họ biết đầu tư vào tài sản giá trị nhất của mình –
nguồnnhânlực.
Mỗikhicódịpnóichuyệnvớicácgiámđốcđiềuhànhởnhữngtậpđoànlớntrên
thế giới, tôi đều hỏi: “Đâu là phép màu đem lại lợi thế cạnh tranh trên thương
trường,nângcaonăngsuấtvàlợinhuận?”.Vàcâutrảlờitôinhậnđược luôn là:
Hãythayđổitháiđộlàmviệccủanhânviên.Khicótháiđộlàmviệctốt,nhânviên
sẽcótinhthầnhợptáctốt,giảmlãngphívàgắnbóvớitổchứchơn.Khiđó,công
tysẽlàmộtmôitrườnglàmviệctuyệtvời.
Thựctếchothấynhânlựcchínhlànguồntàisảnquýgiánhấtcủabấtcứdoanh
nghiệpnào.Nhưngthậtđángtiếckhinhânlựccũnglànguồntàinguyênbị lãng
phínhiềunhất.
Conngườicóthểlàtàisảnhoặccũngcóthểlàmónnợlớnnhất.
TQP–TOTALQUALITYPEOPLE(Nhânlựchộiđủchấtlượng)
Từngthamdựnhiềuchươngtrìnhtậphuấnvềdịchvụkháchhàng,kỹnăngbán
hàngvàhoạchđịnhchiếnlược,tôinhậnthấyrằnghầuhếtnhữngchươngtrìnhđó
sẽkhôngmấyhiệuquảnếukhôngquantâmđúngmứcđếnTQP.VậyTQPlàgì?
TQPlàkýtựviếttắtcủaTotalQualityPeopletứcNhânlựchộiđủchấtlượng.Điều
nàycầnngườilaođộngcóđủnănglực,đạođứcvàtháiđộlàmviệctốt.
Quả thực, những chương trình tập huấn hay đào tạo là điều cần thiết, nhưng
chúngchỉthựcsựhiệuquảkhicónềntảnglàNhânlựchộiđủchấtlượng.Chẳng
hạn,mộtvàichươngtrìnhđàotạovềdịchvụkháchhàngkhuyênthànhviêntham
dựnói“làmơn”và“cảmơn”đồngthờimỉmcười,bắttaykháchhàng.Nhưngthực
tếthìnụcườiấysẽduytrìđượcbaolâunếunhânviênkhôngnhiệttìnhphụcvụ?
Đấylàchưakể,nụcườigiảtạothườngsớmbịlộtẩyvàcàngkhiếnngườikháckhó
chịuhơn.
Có một câu chuyện về một người đến gặp triết gia nổi tiếng của Pháp - Blaise


Pascalvàtrầmtrồbảo:“Nếucóđượcbộócnhưngài,tôisẽthànhngườigiỏihơn!”.

Pascalđáp:“Làngườigiỏihơnrồianhsẽcóđượcbộócnhưtôi”.
Thướcđogiátrịcủanhữngtổchứcdanhtiếngkhôngphảilàđồnglươngvàđiều
kiệnlàmviệcmàchínhlàcảmxúc,tháiđộvàmốiquanhệ.Câunói“Tôikhônglàm
được” của nhân viên có thể bao hàm hai ý nghĩa: họ không biết cách làm hoặc
không muốn làm. Nếu đó là không biết cách làm thì chỉ là vấn đề tập huấn kỹ
thuật,nhưngnếukhôngmuốnlàmthìvấnđềkhókhănhơnnhiều,vìđólàvềthái
độ(họkhôngquantâm),hoặctưcách(họchorằngmìnhkhôngnênlàmviệcấy).
ThápCalgary1cóđộcao190,8mét,nặng10.884tấn,trongđóphầnđếngầmdưới
đấtlà6.349tấn,tứcchiếmgần60%tổngtrọnglượng.Điềunàychứngtỏnhững
côngtrìnhvĩđạiđềucónềnmóngcựckỳvữngchắc.Tòanhàlớnđứngtrênmóng
vững,thànhcôngcũngthế.
Vànềnmóngđóchínhlàtháiđộ.
PHƯƠNGPHÁPTIẾPCẬNTOÀNDIỆN
Khôngchỉcósựkếthợpgiữataychân,taimắt, tim não, mà mỗingười chúng ta
cònlàmộtsựkếthợphoànhảo.Thựcthểnguyênvẹnấyđilàmvàcũngnguyên
vẹnthựcthểấytrởvềnhà.Tađemtheoviệcnhàđếncơquanvàngượclại.Điềugì
sẽxảyrakhitađưachuyệngiađìnhđếnnơilàmviệc?Mứcđộstresssẽtănglênvà
năngsuất suy giảm. Tương tự,những vấn đề gặp phải trong công việc cũng tác
độngđếngiađìnhvàmọikhíacạnhcủacuộcsống.Tấtcảcácvấnđềcánhân,công
việccũngnhưxãhộiđềucóảnhhưởnglẫnnhau.
NHÂNTỐNÀOQUYẾTĐỊNHTHÁIĐỘ?
Vậytháiđộthuộcvềbẩmsinhhayđượcpháttriểntrongquátrìnhtrưởngthành
củaconngười?Nhữngnhântốnàogópphầnhìnhthànhtháiđộởchúngta?Nếu
vìnhữngnguyênnhânnhấtđịnhnàođókhiếntacócáinhìntiêucựcđốivớicuộc
sống,liệutacóthểthayđổitháiđộấykhông?
Câutrảlờilà:Hầuhếttháiđộcủachúngtađượcđịnhhìnhquanhữngnămđầu


đời.
Bêncạnhmộtsốyếutốbẩmsinhảnhhưởngđếntháiđộsốngcủachúngta,còncó

banhântốbênngoàiquyếtđịnhsựhìnhthànhtháiđộ.Đólà:
1.Môitrường(Environment)
2.Trảinghiệm(Experience)
3.Giáodục(Education)
Cụthểtừngyếutốnhưsau:
Môitrường
Môitrườngbaogồm:
•Giađình:cóảnhhưởngtíchcựchoặctiêucực
•Trườnghọc:áplựctừcácbạnđồngtranglứa
•Côngviệc:đượccấptrênhỗtrợhoặcngượclại-bịchỉtríchquámức
•Phươngtiệntruyềnthông:truyềnhình,báochí,truyềnthanh,phimảnh
•Nềntảngvănhóa
•Tôngiáo
•Truyềnthốngvàniềmtin
•Môitrườngxãhội
•Tưtưởngchínhtrị
Dùởbấtcứđâu(ởnhà,cơquan,hayquốc gia) đều có những nét văn hóa nhất
định.Chẳnghạn:cónhữngcửahàngmàngườiquảnlýcũngnhưnhânviênởđó
rấtlịchsự,thânthiện,nhiệttình,vuivẻ.Ngượclại,cũngcónhữngcửahàngnhân
viênứngxửbấtnhãvàháchdịch.
Tươngtự,tronggiađình,cónhữnggiađìnhchamẹvàconcáicưxửvớinhaugần
gũi,yêuthương;lạicũngcónhữnggiađìnhchamẹvàconcáihànhxửvớinhau
chẳngkhácgìngườixalạ.
Quốcgianàocóchínhphủvàmôitrườngchínhtrịtrungthực,nhìnchungbạnsẽ
thấyngườidânrấtđỗilươngthiện,âncầnvàcóýthứcluậtpháptốt.Ngượclại,


trongmôitrườngthamnhũng,ngườilươngthiệngặpnhiềucamgo.Trongkhiđó,
ởmôitrườngtrungthực,kẻxấucũngrấtkhósống.“Trongmôitrườngtíchcực,
thànhquảcủangườicónăngsuấttrungbìnhsẽđượctănglên.Trongmôitrường

tiêucực,thànhquảcủangườicónăngsuấttốtsẽgiảmxuống”.
Nềnvănhóaởbấtkỳnơiđâucũngảnhhưởngtừtrênxuống,chứkhôngbaogiờ
từdướilên.Tacầnngẫmxemmìnhđãtạonênmôitrườngnhưthếnàochobản
thânvànhữngngườichungquanh.Rấtkhócóđược hành vi tích cực trong một
môitrườngtiêucực.Mộtkhixãhộithiếuluậtpháp,kỷcương,ngườilươngthiện
rấtdễbịbiếnthànhkẻgianlận,lừađảohoặctrộmcướp.
Hãy dành chútthời gian đánh giá môi trườnghiệntại ảnh hưởng đến bản thân
bạnnhưthếnàovàtácđộngđếnngườikhácrasao.
Trảinghiệm
Hành vi thay đổi tùy theo những trải nghiệm ta có được. Nếu đó là những trải
nghiệm tích cực, thái độ ta dành cho người khác sẽ tích cực và ngược lại, trải
nghiệmtiêucựckhiếntacóxuhướngthậntrọngvàđềphòngtrướcngườikhác.
Cóthểnói,trảinghiệmvàbiếncốtrongcuộcsốngchínhlànhữngđiểmthamchiếu
giúptarútrabàihọcđểứngxửtrongtươnglai.
Giáodục
Giáodụckhôngchỉgóigọntrongviệchọcởtrường mà còn mởrộng ra các môi
trườngxãhộikhác.Ngàynay,conngườichìmngậptrongbiểnthôngtinnhưnglại
luônkhátkhaotìmkiếmtrithứcvàsựthôngtuệ.Nếuđượcvậndụngđúngcách,
kiếnthứcsẽchuyểnhóathànhsựthôngtuệvàđưađếnthànhcông.
Nhàgiáodụccóvaitròvàảnhhưởngcựckỳtolớn.
Trọngtâmgiáodụclàkhôngnhữngchoconngườibiếtcáchkiếmsốngmàcònchỉ
chohọnênsốngnhưthếnào.
NHẬNDIỆNNGƯỜICÓTHÁIĐỘTÍCHCỰCBẰNGCÁCHNÀO?
Khônggặpvấnđềvềsứckhỏekhôngcónghĩalàđãkhỏemạnh;tươngtự,không


cótháiđộtiêucựcchưathểnóilàngườitíchcực.
Rấtdễnhậnbiếtngườicótháiđộtíchcựcquamộtsốnéttínhcáchđiểnhìnhởhọ
như:hayquantâmmọingười,tựtin,kiênnhẫn,khiêmtốn.Đặtkỳvọngcaocho
bảnthâncũngnhưngườikhác,họđồngthờicũngmongđợikếtquảkhảquan.

Ngườicótháiđộtíchcựcvínhưloạitráicâycóquanhnămvậy:họluônđượcchào
đón,trântrọng.
ÍCHLỢICỦATHÁIĐỘTÍCHCỰC
Duytrìtháiđộtíchcựccórấtnhiềucáilợi.
Lợiíchchobảnthân:
•Tạotínhcáchvuivẻ
•Tăngsứcsống
•Thănghoaniềmvuitậnhưởngcuộcsống
•Truyềncảmhứngchonhữngngườixungquanh
•Giúptathànhngườicóíchchoxãhội,đấtnước
Lợiíchchomôitrườnglàmviệc:
•Tăngnăngsuất
•Thắtchặttinhthầntậpthể
•Nhanhnhạytrongcáchgiảiquyếtvấnđề
•Nângcaochấtlượng
•Tạobầukhôngkhíthânái
•Nuôidưỡnglòngtrungthành
•Tănglợinhuận
•Giúpquanhệgiữanhânviênvớicấptrênhoặcnhânviênvớikháchhàngtốt
hơn
•Giảmcăngthẳng
HẬUQUẢCỦATHÁIĐỘTIÊUCỰC


Cuộcsốnglàhànhtrìnhđanxennhiềutrởngại,trongđótrởngạilớnnhấtchính
làbảnthânchúngtakhitacótháiđộtiêucực.Ngườicótháiđộtiêucựckhóduy
trìtìnhbạn,côngviệc,hônnhân,cũngnhưcácmốiquanhệkhác.Tháiđộtiêucực
dẫnđến:
•Đaukhổ
•Cămphẫn

•Cuộcsốngkhôngcómụcđích
•Sứckhỏekém
•Giatăngcăngthẳngđốivớibảnthânvàngườikhác
Tháiđộtiêucựcdễdẫnđếnbầukhôngkhíkhóchịutronggiađìnhcũngnhưnơi
làmviệc.Từmộtngười,nócóthểlantruyềnsangnhữngngườixungquanhvàcả
thếhệtươnglai,đồngthờitrởthànhhànhvitiêucực.
KHINHẬNRATHÁIĐỘTIÊUCỰC,SAOTAKHÔNGTHAYĐỔI?
Nóichung,conngườicóxuhướngchốnglạisựthayđổi.Thayđổikhiếnngườita
cảmthấykhóchịuvàcăngthẳng,chodùkếtquảcủanhữngthayđổiấycónhưthế
nàođinữa.Đôikhingườitasẵnsàngchấpnhậnhạnchếcủa bản thân chỉ vì cố
chấpvàlườilàmmớichínhmình.
Trongmộttácphẩm,nhàvănCharlesDickentừngkểvềmộttùnhânbịgiamcầm
nhiềunămtrongngụctối.Mãnán,anhđượcthảtựdo. Khi thoát khỏi xà lim và
bướcrangoàicuộcsốngvớinắng,vớigióvàthếgiớibaola,anhtangơngác,cảm
giáctựdomớimẻnàykhiếnanhkhóchịuđếnnỗianhđòiđược đưa trởvào xà
lim.Vớianhta,ngụctối,dâyxíchvàbóngđêmthânthuộc,antoànvàdễchịuhơn
vạnlầnsovớithếgiớitựdobênngoài.
Ởmộtkhíacạnhnàođó,lựachọncủanhânvậttrongtruyệncũnglàlựachọncủa
khôngítngườitrongcuộcsống.Căngthẳngkhiđứngtrướcmôitrườngmớikhiến
họcốtìnhphạmsailầmnàođóđểđượctrởlại “nhà tù” - nơi tựdo bị hạn chế,
nhưnghọítphảiquyếtđịnhđạisự.
Tháiđộtiêucựcsẽgiớihạncuộcsốngcủabạn.Thànhcôngtrongsựnghiệpcủa


bạnsẽbịhạnchế,bạnsẽcóítbạnbè,vàniềmvuitậnhưởngcuộcsốngcũngvìthế
màsuygiảm.Trongchươnghai,chúngtôisẽchiasẻvớibạnđôiđiềuvềcáchxây
dựngtháiđộtíchcực.Chắcchắn,việcchủđộng xây dựng thái độnày sẽ đưa lại
nhữngkếtquảtốtđẹp,xứngđángvớinhữngcăngthẳngvàsựbấtổntạmthờimà
bạngặpphảikhichấpnhậnthayđổi.

CÁCHXÂYDỰNGTHÁIĐỘSỐNGTÍCHCỰC
Dùchuyệngìxảyrachăngnữacũngkhôngquantrọngbằngtháiđộcủatatrước
sựviệcđó,bởitháiđộquyếtđịnhsựthànhbại.
-NormanVincentPeale

Tháiđộhìnhthànhtừtuổiấuthơvàảnhhưởngsuốtđờingười.Nếutínhkhíbẩm
sinhkếthợpnhữngtrảinghiệmthờithơấumangđếnchobạntháiđộtíchcựcthì
bạnlàmộtngườimaymắn.Ngượclại,nếutháiđộtiêucực,cóthểdobẩmsinhhay
domôitrường đeo đẳngbạn thì liệu thái độ ấy có theo bạn suốt đời không? Dĩ
nhiênlàkhông.Bạnvẫncóthểthayđổi!Mặcdùkhôngdễ,nhưngđángphảilàm
nhưvậy.
Vậy,chúngtacóthểxâydựngvàduytrìtháiđộtíchcựcbằngcáchnào?
•Cóýthứcvềnhữngnguyêntắchìnhthànhtháiđộtíchcực.
•Mongmuốntrởthànhngườitíchcực.
•Traudồitínhkỷluậtvàtậptrungthựchiệnnhữngnguyêntắcấy.
Với người trưởng thành, cho dù môi trường, điều kiện giáo dục và trải nghiệm
sốngrasaothìchínhhọphảilàngườichịutráchnhiệmtrướctháiđộvàcáchhành
xửcủabảnthân.Tháiđộsốnghàngngàynhưthếnàotùythuộcvàolựachọncủa
mỗingười.Ngườicótháiđộtiêucựcthườngtìmcáchđổlỗichongườikhác–bố
mẹ,thầycô,chồng(vợ),cấptrên,sốphận,xuixẻo,chínhsáchkinhtế,v.v.
Cầnđoạntuyệtvớitháiđộsốngấyđểhòanhậpvàodòngchảytíchcựccủacuộc
đời.Hãynhìnnhậnlạinhữngmơướccủamìnhmộtcáchnhấtquánvàbắttayvào
hànhđộng.Suynghĩmộtcáchlạcquan,chânthànhvàsốnghếtmình,đóchínhlà
cáchgiúpbạnhìnhthànhtháiđộtíchcực.
8BƯỚCGIÚPTHAYĐỔITHÁIĐỘ
Đểxâydựngvàduytrìtháiđộtíchcực,bạncầntậptrungthựchiệncácbướcsau:
Bước1:Thayđổitrọngtâmcuộcsống–tìmkiếmgiátrịtíchcực
Bạnphảilàngườiđitìmcáitốttrongđờisốngbằngcáchtậptrungvàomặttích

cực.Bắtđầutừviệctìmkiếmđiềutốt,hợplýởconngườihoặctìnhhuốngcụthể
thayvìchỉđểýđếnnhữngcáixấu.Dobảnnăngvàquántính,phầnlớnchúngta
haybắtlỗivàchútrọngcáisaicủangườikhácmàquênnhìnnhậngiátrịtíchcực
ởhọ.
Tìmvàng

AndrewCarnegie,ngườigốcScotlanddicưsangMỹtừnhỏ.Ôngtừnglàmđủmọi
việcvặttrướckhitrởthànhmộttrongnhữngnhàsảnxuấtthéplớnnhấtHoaKỳ.
Cóthờiđiểm,43nhàtriệuphúcùnglàmviệcchoông.Ngàynaymộttriệuđô-la
vẫnlàsốtiềnlớn,vàothậpniên1920nócòngiátrịgấpnhiềulần.
CóngườitừnghỏiCarnegievềcáchđốinhânxửthếcủaông.AndrewCarnegietrả
lờiđơngiảnrằng:“Đốinhânxửthếcũnggiốngnhưviệctìmvàng.Tìmmộtounce2
vàngthôinhưngngườitaphảididờihàngtấnđấtđá”.
Thậtvậy,đôikhibảntínhtốtđẹpcủaconngườivìmộtlýdogìđómàbịchìmlấp,
chúngtacầnđàosâuđểtìmchođượcgiátrịtíchcựcởhọ.
Bản chất tốt đẹp chính là thứ vàng ròng ẩn giấu trong mỗi con người. Nếu chỉ
chămchămnhìnvàokhuyếtđiểmcủangườikhác,tasẽchẳngbaogiờthấyđược.
Đấylàchưakểtasẽphảisốngtrongtâmtrạngbựcdọc,khóchịu.Xétnétngười
khácMộtsốngườigặpchuyệngìcũngchỉtrích.Dùsựviệctiếntriểnhếtsứctốt
đẹp, họ vẫn tìm cách bắt lỗi. Có thể xem họ là những chuyên gia trong việc chỉ
tríchvìhọphêbìnhnhưthểđangtranhgiảithưởng.Kiểungườinàycóthểxuất
hiện trong bất cứ gia đình hoặc môi trường làm việc nào. Họ đi loanh quanh,
khôngngừng ca cẩm và đổlỗi cho mọingười.Họ chính là nguyên nhân hút cạn
nănglượngsốngcủanhữngngườixungquanh.Họraquánnước,uốngcaféhoặc
hútthuốcláliêntụcvìcáicớ:họđangcốgắngthưgiãn.Thựcchất,họchỉgâythêm
căng thẳng cho chính mình và những người xung quanh mà thôi. Những thông
điệptiêucựctừhọgiốngnhưmộtthứbệnhdịch,dầndầnhìnhthànhmôitrường
chỉtoànđemlạikếtquảtiêucực.
RobertFulton-nhàphátminhtàuhơinước,cólầntổchứctriểnlãmphátminh

củamìnhtrênbờsôngHudson.Trongsốđámđôngtụtậpquansátsựkiệnnày,có
kẻhoàinghichorằngcontàusẽchẳngbaogiờchạyđược.Nhưngthậtkỳlạ,tàuđã
chạy.Khitàuđangxuôidòng,dùtậnmắtchứngkiếnđiềuđó,kẻhoàinghikiavẫn
héttoánglênlàtàukhôngbaogiờngừngđược.Quảlàtháiđộvôlý!
Mộtanhthợsăntậuđượcchúchótàiba,biếtđitrênnước.Anhnônnóngchờdịp
khoebáuvậtcủamìnhvớibạnbè.Anhrủmộtngườibạncùngđisănvịttrời.Một
lúcsau,họbắnhạđượcvàiconvàanhlậptứcralệnhchochúchóđemconmồi
về.Suốtngàyhômđó,mỗikhicầnđemmồivề,chúchólạichạytrênnướcđểthực
hiệnýchủ.Anhthợsănsốtruộtchờbạnmìnhcólờikhenhoặcnhậnxétvềkhả
năngkỳdiệuấy,nhưngtuyệtnhiênbạnanhkhôngnóimộtlời.Khicảhaicùngvề
nhà,anhmớihỏibạncóthấygìkháclạởconchónàykhông.Ngườiấyđáp:“Có
chứ,đúnglàmìnhthấynócóđiềukhácthường.Conchócủacậukhôngbiếtbơi”.
Cónhữngngườilúcnàocũngchỉnhìnthấycáitiêucực.Họlà ai? Sau đây là đặc
điểmcủahọ-nhữngngườibiquan:
•Mấtvuikhikhôngcóvấnđềgìchohọchỉtrích.
•Bực mình khi trong lòng thấythoải mái. Họsợ rằng cảm xúc sẽ xấu đi sau
nhữngphútgiâyvuivẻbấtthường.
•Phầnlớnthờigianchỉdànhchothanphiền.
•Khôngbiếttậnhưởngsứckhỏecủabảnthânvìcứnghĩngàymaimìnhsẽbị
ốm.
•Khôngchỉcầumongđiềuxấuxảyramàcònkhiếnmọiviệctồitệhơn.
•Chỉthấythiếusótmàkhôngnhìnracơhộitiềmẩn.
•Tinrằngchuyệntốtđẹpcũngmauchóngthànhtinxấumàthôi.
•Quênmấtphúclộcđangcómàchỉchútrọngrắcrối.
•Biếtsựnỗlựcrấtíchlợichomọingườinhưngluôntựhỏi“Saomìnhphảicố
vậy?”.
Lưuý:Tìmgiátrịtíchcựckhôngcónghĩalàxemnhẹsailầm.
Trởthànhngườilạcquan

Làmthếnàođểtrởthànhngười lạc quan? Đoạn văn sau đây trong quyển “The
Bestof…BitsandPieces”củaChristianD.Larsensẽlàlờigiảiđápchobạn:
Hãymạnhmẽđểkhônggìcóthểkhuấyđộngsựbìnhyêntronglòng.Nóichuyện
vềsứckhỏe,hạnhphúcvàsựthànhđạtvớinhữngngườimìnhgặp.Gieovàolòng
bạn bè cảm giác mình trân trọngphẩmchất tốt đẹp và sở trường của họ. Luôn
nhìnsựviệcởkhíacạnhtươisáng.Nghĩvàlàmnhữnggìtốtđẹpnhất.Nhiệttình
chiasẻniềmvuithànhcôngcủangườikhácnhưthểmìnhđangđónnhậnthắng
lợi.Quênđilỗilầmquákhứvànỗlựchònggặtháithànhquảlớnhơntrongtương
lai.Mỉmcườithânthiệnvớimọingười.Dànhnhiềuthờigianhoànthiệnbảnthân
để không còn thời gian rảnh rỗi phê bình người khác nữa. Hãy là người rộng
lượng,khôngbậntâmâulo,hãycaothượngvàkhôngbaogiờnổigiận.
Bước2:Tạothóiquenlàmngaymọiviệc
Ngườingủdướiánhtrăng
Phơimìnhtrongánhnắng
Chỉbiếtnuôibaodựđịnhđếnchếtchẳnglàmđượcgì.
-JamesAlbery

Chúng ta đều có những lúc chầnchừvà không ít lầnhối tiếc vì sự chần chừ ấy.
Lưỡnglựdẫnđếntháiđộtiêucực.Thóiquenchầnchừkhiếntamệtmỏihơncảnỗ
lựcbỏrađểhoàntấtcôngviệc.
Hoànthànhcôngviệcđemlạicảmgiácmãnnguyệnvàtiếpthêmsinhlực;ngược
lạiviệcdangdởsẽbònrútsinhlựccủamỗingười.
Vìvậy,đểxâydựngvàduytrìtháiđộtíchcực,hãytậpthóiquensốngchohiệntại
vàlàmmọiviệcngaybâygiờ.
“Khinàoconlớn…”

Câunóinàylàmchúngtadễliêntưởngđếnhìnhảnhchúnhócconvôtưbảo“Khi
nàolớnlên,làmđượcchuyệnnày,chuyệnnọconmớithựcsựhạnh phúc”. Đến

khithànhthiếuniên,cậulạibảotốtnghiệpđạihọcrồicậumớithấyvui.Xongđại
học,cậunóitìmđượccôngviệctốtmớithấythỏamãn.Cóđượcviệclàmlạibảo


khinàokếthônrồimớithấyhạnhphúc.Lấyvợxongthìnóiconcáihọcthànhtài
rồi mình mớithấy hài lòng. Con tốt nghiệp rồi lại bảo lúc nào về hưu mới thấy
thanhthản.Tớilúcvềhưu,ngườiấythấyđượcđiều gì? Chỉthấycuộc sống trôi
quangaytrướcmắtmìnhtừlúcnàokhôngbiết.
Cóngườiquenthóichầnchừbằngcáchnấpsaunhữngcâunóiđaotobúalớn,đại
loại như “Mình đang phân tích tình hình” và sáu tháng sau họvẫncứ phân tích
nhưvậy.ĐiềuhọkhôngnhậnralàmìnhđangmắcphảicănbệnhmangtênTêliệt
dophântích(Paralysisbyanalysis)vàchẳngbaogiờcóđượcthànhcông.
Chầnchừcũngthểhiệnởmộtsốngườivớithóiquenbiệnminhrằng“Tôiđang
chuẩnbị”.Mộtthángsauhọvẫn“đangchuẩnbị”vànửanămsaucũngvẫn“đang
chuẩnbị”.Họkhôngnhậnramìnhmắcphảichứng“việncớ”nêncứliêntụcbào
chữachosựchầnchừcủamình.
Sốngtronghiệntại

Cuộcsốngkhôngphảilàbuổitổngduyệttrênsânkhấu.Cóthểbạncótriếtlýsống
khác–nhưngchúngtachỉcómộtlượtđitrongtròchơicótênlàcuộcđờimàthôi.
Vốnliếngdồnvàotròchơinhiềuđếnmứcchúngtakhôngthểnàolãngphícuộc
sốngcủachínhmìnhvìvốnliếngấybaohàmcảnhữngthếhệnốitiếpchúngta.
Hoạtđộngsốngcủachúngtabaogiờcũngdiễnratronghiệntại. Vì thếhãy tận
dụngtốtnhấtmỗithờikhắcbạn đang sống và sốngmột cách trọn vẹn cho giây
phúthiệntại.Điềunàykhôngcónghĩalàtakhôngcầnlậpkếhoạchchotươnglai;
màngượclạitavẫncầnhoạchđịnhnhữnggìsắptới.Khibiếttậndụngtừngphút
giâycủahiệntạitứclàtađanggieomầmchomộttươnglaitốtđẹphơn.
Đểxâydựngtháiđộtíchcực,bạnhãybắttayvàolàmnhữngviệccầnthiếtngay
lúcnàyvàchấmdứtthóiquentrìhoãn.
Nhữngcâunóiđángbuồntrongcuộcsốnglà:

•“Lẽracóthểnhưvậy.”
•“Lẽramìnhnênlàmthế.”
•“Đúngramìnhcóthểlàmđược.”


•“Ướcgìmìnhđãlàm.”
•“Phảichimìnhcóthêmchútnữa.”
Tôidámchắchầuhếtnhữngngườithànhcôngđềucónhững lúc muốn trì hoãn
nhưnghọkhôngbaogiờngảtheonó.
Đừngđểđếnngàymainhữngviệcbạncóthểlàmhômnay.-Benjamin
Franklin”
Cóngườicứchờđènxanhbậthếtrồimớirakhỏinhà.Tìnhhuốnghoànhảoấyrất
hiếmcónênhọđãbịthấtbạidùchưabắttayvàoviệc.Quảlàđángbuồn.
Hãychấmdứtthóichầnchừbởiđãđếnlúcchúngtacầngạtbỏthóiquentrìhoãn!
Bước3:Xâydựngtháiđộbiếtơn
Chúng ta thường than phiền về những điều mình không có đến mức quên đi
nhữnggiátrịmìnhđangcó.Cuộcsốngcórấtnhiềuđiềuđángđểtabiếtơn.Vìvậy,
hãytậnhưởngvàcảmơnnhữngphúclànhtađangđượcđónnhận.Quantâmđến
nhữngđiềutốtlànhtađangcókhôngcónghĩalàtựmãn.Hiểuđượcthôngđiệpấy,
bạnsẽbiếtlắngnghemộtcáchcóchọnlọc.
Xinnêuvídụlắngnghecóchọnlọcquacâuchuyệnkểcủamộtvịbácsĩsauđây.
Đượcmờinóichuyệnvớimộtnhómngườinghiệnrượu,vịbácsĩnàymuốntạoấn
tượngđểkhángiảnhậnthứcrõtáchạicủabiarượuđốivớisứckhỏe.Ônglấyhai
chiếcly,mộtcáiđựngnướcsạchvàmộtcáichứarượu.Ôngthảmộtcongiunvào
lynướcsạch,nóbơingoengoảyrồingoilênmặtnước.Ôngthảchúgiunkhácvào
ly rượu, thân thể nó nhanh chóng rã rời ngay trước mắt mọi người. Sau thí
nghiệmchứngminhbiarượucũngcótáchạitươngtựđốivớinộitạngconngười,
ôngđềnghịnhữngngườithamdựđưarasuynghĩcủahọ.Ngaylậptức,mộtngười
ởhàngghếcuốiđáp:“Nếuuốngrượuthìđâucóbịbệnhgiun”.
Đó có phải là thông điệpvịbác sĩ muốn đưa ra hay không? Tất nhiên là không.

Điềunàychothấy,ngườitachỉngheđiềumìnhmuốnnghechứkhôngđónnhận
nộidungđượctruyềnthụ.


Bước4:Họchỏisuốtđời
Nhiềungườixưanayvẫnchorằngchúngtađượcgiáodụcnhờnhữngnămtháng
ngồi trên ghếnhàtrường. Khi tham dựmột số hội thảo quốc tế, tôi thường hỏi
khángiả:“Thựcsựcóphảichúngtađượcgiáodụctrongnhàtrườngphổthôngvà
đạihọckhông?”.Câutrảlờiđaphầnlàkhông.
Vậyýnghĩađíchthựccủagiáodụclàgì?

Giáodụctrítuệảnhhưởngđếnnhậnthức,còngiáodụctrênnềntảnggiátrịtác
độngvàotráitimconngười.Khigiáodụckhôngtậptrungvàotráitim,nócóthể
sẽdẫnđếnnhiềuhiểmhọa.Khimuốnxâydựngnhâncáchởcôngsở,giađìnhvà
xãhội, ta phảiđạtđược văn hóa đạođức và luân lý ở mức độ tối thiểu nào đó.
Nhiệmvụquantrọngcủagiáodụclàxâydựngchoconngườinhữngđứctínhtốt
đẹpnhưlươngthiện,vịtha,canđảm,nhẫnnạivàtráchnhiệm.
Cóthểkhôngcầnthêmgiáodụcmangtínhhọcthuậtnữa;nhưngrấtcầnmộtnền
giáodục đi sâu vào giá trịconngười. Lý do là vì giáo dục đạo đức luôn là hành
trangđắclựcgiúpconngườithăngtiếnvàthànhđạttrongđời,khácvớinhữngkẻ
cókiếnthứchọcthuậtcaosiêunhưngtinhthầnsađọa.
Giáodụckhôngđisâuvàogiátrịnhânphẩm

Ngàynay,mộtsốtrườngđạihọc đang tạo ra nhữngkẻ “mọi rợ” có kỹ năng lao
độngcaonhưngthiếugiátrịnhânphẩmdokhôngđượctrangbịhệthốnggiátrị
đạođứccầnthiết.-StevenMuller,HiệutrưởngtrườngĐạihọcJohnsHopkins
Nềngiáodụcchânchínhlànềngiáodụcđàotạoconngườicảvềkhốióclẫntrái
tim.Kẻtrộmthiếuhọcthứccóthểchỉtrộmđồởtoachởhàng,nhưngnếucóhọc
vấn,têntrộmấycóthểtínhchuyệntrộmcảđoàntàu.Điềuchúngtacầnthiđuaở
nhàtrườngchínhlàkiếnthức,sựthôngtuệchứkhôngphảiđiểmsố.Kiếnthứclà

thựctiễnđược đúc kết, còn sựthôngtuệchính là khả năng vận dụng kiến thức
đơngiảnhóavàocuộcsống.Cóngườiđạtđiểmcao,bằngcấpgiỏinhưngkiếnthức
trongđầuchẳngcóbaonhiêu.Ngàynay,khôngítngườivẫncònhiểunhầmgiáo
dụcvớikhảnăngghinhớsựviệc.Khigiáodụckhôngdựatrêncácgiátrịđạođức,


nósẽtạoranhữngkẻlậpdịtrongxãhội.
Kiếnthứcchưahẳnđãlàsứcmạnh
Tavẫnthườngnghenóikiếnthứclàsứcmạnh.Khônghẳnvậy.Kiếnthứclànhững
thôngtincầnthiếtvànóchỉpháthuysứcmạnhkhiđượcchúngtavậndụngvào
thựctiễn.
Ngườikhôngbiếtđọcchữvàngườibiếtchữnhưngkhôngđọckhácnhaunhưthế
nào?NóinhưBenFranklinthì:“Chẳngkhácnhaulàmấy!”.
Họctậpcũngkhágiốngviệcănuống.Ănnhiềuthếnàokhôngquantrọngmàvấn
đềlàtatiêuhóađượcbaonhiêu.
Kiếnthứclàsứcmạnhtiềmẩn;sựthôngtuệmớilàsứcmạnhđíchthực.-Shiv
Khera”
Giáodụccónhiềuhìnhthứcchứkhôngchỉthểhiệnquađiểmsố,bằngcấp.Giáo
dụclà:
•Traudồisởtrườngcánhân
•Rènluyệnkỷluậttựgiác
•Lắngnghe
•Nhiệttìnhhọchỏi
Đầuócconngườicũngnhưcơbắpvậy,tâmtrípháttriểnhaycùnmònđiđềutùy
thuộcvàomứcđộđượcrènluyệníthaynhiều.
Nếunghĩphảitrảgiáquáđắtchogiáodục,bạnhãythửngudốtmàxem.-Derek
Bok”
CókiếnthứckhôngcónghĩalàgiỏisuyxétChuyệnkểvềngườibánbánhhotdog
bênđường.Domùchữnênôngkhôngbaogiờcầmtớitờbáo.Lạibịnặngtai,nên
ôngcũngkhôngkhinàongheđài.Mắtyếu,nênôngchưabaogiờxemtruyềnhình.

Nhưngbằngsựnhiệttìnhcủamình,côngviệcbuônbáncủaôngrấtphátđạt.Lợi
nhuậntăngvùnvụt.Ôngmuathêmnhiềuthịtvàmộtchiếclònướnglớntốthơn.
Giữalúckinhdoanhtiếntriểnthuậnlợi,contraiôngvừamớitốtnghiệpđạihọc


đãđếnphụgiúpbố.
Bỗngcóchuyệnlạxảyra.Ngườiconhỏi:“Bốơi,bốkhôngthấydạonàytìnhhình
suy thoái nghiêm trọng đang ảnh hưởng đến chúng ta hay sao?”. Ông đáp: “Bố
khôngbiết,conphântíchrõchobốnghexemnào”.Ngườiconbảo:“Nềnkinhtế
thếgiớiđangcựckỳbiđát.Trongnướclạicàngtồitệhơn.Giađìnhtanênchuẩn
bịcholúckhốnkhódầnđilàvừabốạ”.Ngườibốnghĩconmìnhhọcđạihọc,biết
đọc báo, nghe đài nên hẳn là hiểu biết hơn rồi, vì thế không nên xem nhẹ lời
khuyêncủacontrai.Ngàyhômsau,ôngbắtđầurútbớtsốlượngthịtvàbánhmì
lạivàcũngkhôngmấynhiệttìnhbuônbánnữa.Chẳngmấychốc,kháchghétiệm
hotdogcủaôngthưadần,lợinhuậnvìthếnhanh chóng giảm sút. Người bố bảo
con:“Contraibốnóichíphải. Chúng ta đang sốnggiữa lúc suy thoái. Cũng may
conđãcảnhbáotrướcchobố”.
Ýnghĩacủacâuchuyện

1.Đừngnhầmlẫntríthôngminhvớikỹnăngsuyxét.
2.Nhiềungườicóthểrấtthôngminhnhưngkhảnăngsuyxétkém.
3.Cẩnthậnkhichọnngườitưvấnchomình.Cầncóchínhkiếnriêngcủabản
thân.
4.Conngườicókhảnăngvàchắcchắnsẽthànhcôngdùđượchọchànhđàng
hoànghaykhôngnếuhọhộiđủcácđiềukiện sau (trong tiếng Anh gọi tắt là
5C):
•nhâncách(character)
•sựtậntâm(commitment)
•niềmtin(conviction)
•nhãnhặn(courtesy)

•canđảm(courage)
5. Bi kịchlàởchỗ nhiều người uyên bác giống như pho bách khoa toàn thư
sốngnhưnglạithấtbạitrongcuộcđời.
Khác với trí thông minh - giúp người ta tiếp thu rất nhanh, kỹ năng là vấn đề


thuộcvềkhảnăng.Nănglựclàkhảnăngkếthợpvớithiệnchívàmongmuốnvận
dụngkiếnthứcđãhọc.
Nhiệmvụđầutiêncủamộttrườngđạihọclàtruyềndạysựthôngtuệ,chứkhông
phảicáchkiếmsống,đạođức,haycácmônkhoahọckỹthuật.-WinstonChurchill
Mong muốn chính là thái độ giúp người có kỹ năng phát triển năng lực. Nhiều
ngườicókỹnăng nhưng lại bất tài. Cho nên, khả năng không đi đôi với thái độ
thíchhợpsẽbịlãngphí.
Thếnàolàngười“cógiáodục”?
Trướchết,ngườicógiáodụcphảilàngườibiếtxửlýtốttìnhhuốnggặpphảihàng
ngày;biếtsuyxéttìnhhìnhmộtcáchhợplýkhiphátsinhvấnđềvàítkhibỏlỡ
dịphànhđộngthíchhợp.
Tiếptheo,họphảikhéoléotrongcáchđốinhânxửthế,biếtđónnhậnđiềungười
kháccholàkhóchịuhayxúcphạmvàbiếtphânbiệtphảitráivớiđồngsự.
Hơnnữa,họcònphảibiếtkiềmchếlạcthúvàkhôngbịảnhhưởngquámứctrước
sónggiócuộcđời,biếtchịuđựngmộtcáchkiêncườngvàxứngđángvớibảnchất
conngười.
Quantrọngnhất,họlàngườikhôngbịthànhcôngcủabảnthânlàmchobiếnchất,
khôngtừbỏcáitôiđíchthực,màluôngiữvữnglậptrườngnhưngườithôngtuệvà
tỉnhtáo.Vớihọ,nhữngđiềutốtđẹpđếntrongcuộcsốngnhờmaymắnthìcũng
giátrịgiốngnhưkếtquảđạtđượcbằngchínhphẩmcáchvàtríthôngminhbẩm
sinhcủamình.
Ngườicógiáodụclàngườicótínhcáchdunghòatấtcảnhữngyếutốtrên,chứ
khôngphảichỉthểhiệnmộtđiểm.Họhộitụmọiđứchạnhtốtđẹptrênđời.
-Socrates(470-399trướcCôngnguyên)

Nóitómlại,ngườicógiáodụclàngườibiếtchọnlựakhônngoanvàcanđảmtrong
bấtkỳtìnhhuốngnào,biếtphânbiệtsựthôngtuệvớingốcnghếch,tốtvớixấu,
đứchạnhvớithôtục.
Thếnàolàgiáodụctoàndiện?