phạm vi ứng dụng khoa học tâm lý lâm sàng

phạm vi ứng dụng khoa học tâm lý lâm sàng. Trình bày về một số phân ngành phổ
biến nhất của tâm lý học lâm sàng
1. Kể từ khi được công nhận như một chuyên ngành khoa học của Tâm lý học và
được gọi là 1 nghề ( nhà tâm lý học lâm sàng) ở các nước phát triển : mỹ, đức….từ những
năm 20 của TK 20. Phạm vi hoạt động của khoa học tâm lý lâm sàng đi vào rất nhiều lĩnh
vực của công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần. Họ có thể làm việc với cá nhân hay các
nhóm ( gia đình, nhóm) hay tại các trung tâm tư vấn tâm lý, bệnh viện… Phạm vi hoạt
động được dựa trên các tiêu chí:


Quá trình phát triển cuộc đời cá nhân (tâm lý học lâm sàng trẻ em và vị thành niên;
tâm lý học lâm sàng lão khoa).



Các nhóm vấn đề rối nhiễu ở thân chủ: rối loạn cảm xúc, rối loạn nhân cách, chậm
phát triển tâm thần …



Các vấn đề theo đặc điểm cá nhân: ví dụ thân chủ là người chuyển giới, đồng giới,
thuộc nhóm người thiểu số…



Các vấn đề theo mức độ can thiệp: dự phòng, quản lý khủng hoảng; can thiệp trong
giai đoạn cấp, can thiệp lâu dài.

2. Một số phân ngành phổ biến của TLHLS.
a. Tâm lý học lâm sàng trẻ em và vị thành niên:
- Nhà tâm lý phải có kỹ năng làm việc chủ yếu với trẻ em và gia đình trẻ; có kiến thức

-

chuyên sâu về tâm lý học phát triển, kỹ thuật phân tích hành vi, đánh giá trí tuệ…
Khách thể của các nhà tâm lý lâm sàng trẻ em có thể là những đứa trẻ bị lạm dụng

-

thân thể, rối loạn hành vi,đái dầm..
Nơi làm việc là trường học, bệnh viện…

b.Tâm lý học lâm sàng sức khỏe:
-

Tập trung vào vấn đề sức khỏe thể chất chấp nhận mô hình 3 yếu tố tâm lý, sinh lý,
xã hội ảnh hưởng đến sức khỏe con người.


-

Phòng ngừa, can thiệp và làm giảm nhẹ sự tổn thương do bệnh tật ở con người, thay

-

đổi hành vi nguy cơ với cộng đồng.
Hướng dẫn mọi người phát huy lối sống lành mạnh: tập thể dục, không hút

-

thuốc….và giảm thiểu hành vi nguy cơ.
Nơi làm việc là bệnh viện, trường học…

c. Tâm lý học lâm sàng thần kinh:
-

Nghiên cứu mối quan hệ giữa bộ não và hành vi của con người.
Nhiệm vụ: đánh giá mức độ tổn thương não do chậm phát triển, u não, tự kỷ… ảnh

-

hưởng đến nhận thức và các chức năng thần kinh khác.
Nơi làm việc:phần lớn làm việc trong các bệnh viện và cơ sở khám chữa bệnh.

d.Tâm lý học lâm sàng pháp lý:
- Áp dụng các lý thuyết, nguyên tắc tâm lý vào các tình huống liên quan đến luật
pháp.
- Nhiệm vụ: xây dựng báo cáo đánh giá về quá trình giám hộ trẻ phạm pháp hoặc
giám định tâm thần để xác định năng lực chịu trách nhiệm của bị cáo trước pháp luật.
- Nơi làm viêc: trong các nhà tù, cơ sở khám tư nhân,…
e. Tâm lý học lâm sàng lão khoa:
- Quan tâm đến các vấn đề của người già như bệnh mất trí nhớ tuổi giả, bệnh Alzhimer,
lạm dụng thuốc, tình trạng cô đơn trầm cảm...
- Cung cấp dịch vụ đánh giá chức năng tâm lý, trị liệu, tư vấn đồng thời có chiến lược
giảm nhẹ hậu quả của các loại tổn thương sức khỏe tâm thần tuổi già.
- Nơi làm việc: bệnh viện lão khoa hoặc nhà an dưỡng….