Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp công ích trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội (Luận văn thạc sĩ)

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI
===*****===

HẠ ĐỨC TÙNG

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ, SỬ DỤNG

QUỸ ĐẤT NÔNG NGHIỆP CÔNG ÍCH TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN BẮC TỪ LIÊM , THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Hà Nội – Năm 2019


BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI
===*****===

HẠ ĐỨC TÙNG

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ, SỬ DỤNG

QUỸ ĐẤT NÔNG NGHIỆP CÔNG ÍCH TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN BẮC TỪ LIÊM , THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH : QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
MÃ SỐ

: 8850103

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. NGUYỄN THỊ KHUY

Hà Nội – Năm 2019


i
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI
Cán bộ hướng dẫn chính: TS. Nguyễn Thị Khuy

Cán bộ chấm phản biện 1: PGS.TS. Phan Đình Binh
Cán bộ chấm phản biện 2: PGS.TS. Trần Trọng Phương

Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại:
HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
Ngày 19 tháng 1 năm 2019


ii
Tôi xin cam đoan:
Những kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là hoàn toàn trung thực,
không vi phạm bất cứ điều gì trong luật sở hữu trí tuệ và pháp luật Việt Nam. Nếu
sai, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Hạ Đức Tùng


iii

LỜI CẢM ƠN
Được sự nhất trí của trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội,

Khoa Quản lý đất đai, tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài “Đánh giá thực trạng
quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp công ích trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm,
Thành phố Hà Nội”. Trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn tôi đã nhận
được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, các cán bộ tại nơi thực tập cùng gia đình và

bạn bè.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu; Ban chủ nhiệm khoa Quản lý đất
đai trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cùng toàn thể các thầy cô
giáo đã giảng dạy, quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học

tập và rèn luyện tại trường thời gian qua.
Tôi xin chân thành cảm ơn giáo viên hướng dẫn TS. Nguyễn Thị Khuy cô đã
tận tâm hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến ban lãnh đạo, các cán bộ Phòng Tài nguyên và
Môi trường, cán bộ địa chính của các phường trên địa bàn quận quận Bắc Từ Liêm -

Thành phố Hà Nội và các cơ quan ban ngành có liên quan đã giúp đỡ tôi trong suốt
quá trình làm luận văn tốt nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn các bạn học viên cùng lớp, những người thân trong gia
đình và bạn bè đã giúp đỡ và động viên tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu để

hoàn thành luận văn này.
Học viên thực hiện

Hạ Đức Tùng


iv

MỤC LỤC

TÔI XIN CAM ĐOAN: ..................................................................................ii

LỜI CẢM ƠN .................................................................................................iii
MỤC LỤC....................................................................................................... iv
THÔNG TIN LUẬN VĂN ............................................................................vii
DANH MỤC VIẾT TẮT ............................................................................... ix
DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ x
DANH MỤC BIỂU ĐỒ .................................................................................xii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1.Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1
2.Mục tiêu của đề tài ......................................................................................... 2
3. Ý nghĩa của đề tài.......................................................................................... 2
3.1. Ý nghĩa khoa học ....................................................................................... 2
3.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................ 2
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU......................... 4
1.1.Cơ sở khoa học............................................................................................ 4

1.1.1.Khái niệm chung về đất đai...................................................................... 4
1.1.2. Quản lý nhà nước về đất đai.................................................................... 6

1.1.3. Chính sách quản lý, sử dụng đất nông nghiệp công ích ......................... 9
1.2. Cơ sở pháp lý ........................................................................................... 20

1.2.1. Nguồn gốc hình thành, chế độ quản lý, sử dụng đất công ích các thời kỳ ...20
1.2.2. Chính sách pháp luật, các văn bản pháp quy hiện nay liên quan đến việc
quản lý, sử dụng quỹ đất công ích................................................................... 23
1.3. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 39

1.3.1. Tình hình qu ản lý, sử dụng đất đai ở cấp cơ sở của một số quốc gia
trên thế giới .................................................................................................... 39


v
1.3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất công ích của một số tỉnh ở Việt Nam . 44
1.3.3. Tình hình quản lý, sử dụng đất công ích của thành phố Hà Nội .......... 47
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .... 50

2.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ............................................................... 49
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................... 49

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 49
2.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 49
2.2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm .. 49

2.2.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm ......... 49
2.2.3. Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp công ích trên
địa bàn Quận Bắc Từ Liêm ............................................................................. 49
2.2.4. Đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực quản lý, sử dụng quỹ đất

nông nghiệp công ích trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm .................................. 49

2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 50

2.3.1 Phương pháp điều tra, thu thập số liệu................................................... 50
2.3.2. Phương pháp thống kê, mô tả................................................................ 50
2.3.3. Phương pháp phân tích tổng hợp và xử lý số liệu................................. 51
2.3.4. Phương pháp kế thừa............................................................................. 51
2.3.5. Phương pháp so sánh .............................................................................. 51
2.3.6. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu....................................................... 51
CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.................... 53
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm ..... 53
3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 53
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội...................................................................... 56
3.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và ảnh hưởng đến

công tác quản lý, sử dụng đât .......................................................................... 59
3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm ............ 61


vi
3.2.1. Tình hình quản lý đất đai của Quận Bắc Từ Liêm................................ 61
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm ...................... 65
3.2.3. Đánh giá chung về tình hình quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn Quận

Bắc Từ Liêm.................................................................................................... 68
3.3. Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất nông nghiệp công ích trên địa

bàn Quận Bắc Từ Liêm ................................................................................... 70
3.3.1. Quỹ đất nông nghiệp công ích trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm .......... 70
3.3.2. Thực trạng quản lý, sử dụng đất nông nghiệp công ích trên địa bàn
Quận Bắc Từ Liêm.......................................................................................... 77

3.3.3. Kết quả điều tra tình hình sử dụng đất nông nghiệp công ích .............. 82
3.3.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý, sử dụng đất công ích trên địa bàn

Quận Bắc Từ Liêm.......................................................................................... 88
3.4. Đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực quản lý, sử dụng đất công ích
trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm...................................................................... 98

3.4.1. Nhóm giải pháp về cơ chế chính sách................................................... 98
3.4.2. Nhóm giải pháp về kỹ thuật .................................................................. 99
3.4.3. Nhóm giải pháp về tổ chức thực hiện ................................................. 102
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 103
1. KẾT LUẬN ............................................................................................... 103
2. KIẾN NGHỊ .............................................................................................. 104
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 105


vii

THÔNG TIN LUẬN VĂN
Họ và tên học viên: Hạ Đức Tùng
Lớp: CH3A.QĐ

Khóa: 2017 - 2019

Cán bộ hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Khuy
Tên đề tài: “Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp công
ích trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội”

Những nội dung chính được nghiên cứu trong luận văn và kết quả đạt được:
- Quận Bắc Từ Liêm được thành lập theo Nghị quyết số 132/NQ-CP ngày 27

tháng 12 năm 2013 của Chính phủ, trên cơ sở điều chỉnh toàn bộ diện tích tự nhiên
và dân số của 9 xã của huyện Từ Liêm cũ, đồng thời thành lập 13 phường thuộc
quận Bắc Từ Liêm. Nơi đây có các tuyến đường giao thông quan trọng lưu thông,
phát triển hàng hoá cũng như tập trung khá nhiều trường đại học và các cơ sở đào
tạo lớn, khu đô thị, khu công nghiệp. Chính những yếu tố thuận lợi như vậy thúc
đẩy quận Bắc Từ Liêm phát triển nhanh, mạnh và bền vững về kinh tế - xã hội, là

quận đi đầu trong việc thực hiện CNH - HĐH của thành phố. Trong những năm qua,
công tác quản lý Nhà nước về đất đai nói chung và quỹ đất nông nghiệp công ích
nói riêng trên địa bàn đi vào nề nếp, ngày càng chặt chẽ đã được giao hoặc cho thuê

sử dụng ổn định, hợp lý, hiệu quả và thực hiện đúng Luật Đất đai năm 2013 và các
văn bản pháp luật hiện hành.

- Tổng diện tích đất nông nghiệp công ích trên toàn quận là 57,89 ha, trong
đó theo mục đích sử dụng đã cho các hộ gia đình, cá nhân và tổ chức thuê 50,7 ha,

còn lại 7,19 ha dùng vào các mục đích xây dựng các công trình, bồi thường và một
phần chưa đưa vào sử dụng. Quy mô diện tích đất nông nghiệp công ích được giao
của các hộ gia đình, cá nhân là rất nhỏ, manh mún mỗi thửa có diện tích từ 30,0 –
200,0 m2, cá biệt có thửa diện tích nhỏ hơn 10,0 m2; các ao, hồ có quy mô diện tích
khoảng từ 1000,0 – 3000,0 m2 làm giảm hiệu quả sản xuất nông nghiệp, gây khó
khăn cho công tác quản lý, sử dụng đất đai ở địa phương như khó bố trí cơ cấu cây

trồng theo quy hoạch do diện tích nhỏ, xen kẽ nhiều chủ sử dụng, mỗi chủ có những
khuynh hướng và trình độ sản xuất khác nhau.


viii
- Theo kết quả điều tra tại 3 phường thì hầu hết các hộ gia đình, cá nhân đều

sử dụng đúng mục đích đất được thuê, tuy vậy có 03 hộ tại phường Cổ Nhuế 2 tự ý
chuyển mục đích sử dụng từ đất trồng cây lâu năm sang mục đích trồng cây hang
năm, xây dựng nhà xưởng. Tổng thu ngân sách địa phương từ đất nông nghệp công
ích là 95.437.000 đồng/năm, nguồn thu đã đáp ứng một phần nhu cầu tối thiểu của

quận trong việc thực hiện các nhiệm vụ công ích.
- Để quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp công ích hiệu quả, cần phải thực
hiện đồng bộ các nhóm giải pháp như nhóm giải pháp về cơ chế chính sách; nhóm giải
pháp về kỹ thuật; nhóm giải pháp về tổ chức thực hiện là cơ sở để thúc đẩy quá trình
phát triển kinh tế, xã hội cho các phường nói riêng và trên địa bàn quận nói chung.


ix

DANH MỤC VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
QSDĐ

Giải thích
Quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản
khác gắn liền với đất

GCN

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu
nhà ở và các tài sản khác liên quan đến đất

HĐND

Hội đồng nhân dân.

LĐĐ

Luật Đất Đai

QLNN

Quản lý Nhà nước

ĐCI

Đất công ích

TNMT

Tài nguyên và Môi trường.

UBND

Ủy ban nhân dân.

GPMB

Giải phóng mặt bằng

SXNN

Sản xuất nông nghiệp

x

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1 Tỷ lệ % đất nông nghiệp công ích tại các xã điều tra, khảo sát ...... 47

Bảng 3.1. Hiện trạng sử dụng đất năm 2018 quận Bắc Từ Liêm ................... 66
Bảng 3.2. Diện tích quỹ đất nông nghiệp công ích của quận Bắc Từ Liêm ... 70
Bảng 3.3. Tỷ lệ % quỹ đất công ích trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm............ 71
Bảng 3.4. Sự phân bố các thửa đất công ích trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm75
Bảng 3.5. Tình hình sử dụng quỹ đất công ích trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm ...77
Bảng 3.6. Tiền thuê đất công ích hàng năm .................................................... 81
Bảng 3.7. Kết quả điều tra cán bộ trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm................ 82
Bảng 3.8. Kết quả điều tra 30 hộ trên địa bàn phường Tây Tựu .................... 83
Bảng 3.9. Kết quả điều tra 30 hộ trên địa bàn phường Cổ Nhuế 2................. 84
Bảng 3.10. Kết quả điều tra 30 hộ trên địa bàn phường Minh Khai............... 85
Bảng 3.11. Tổng hợp kết quả điều tra............................................................. 86
Bảng 3.12. Kết quả điều tra hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn 3 phường....... 88


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn Full