Thủ tục phát hiện gian lận và sai sót trong kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng tại công ty trách nhiệm hữu hạn kiểm toán FAC
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (603.73 KB, 74 trang )
Đại học Kinh tế Huế
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP CƠ SỞ
ại
Đ
in
̣c k
ho
THỦ TỤC PHÁT HIỆN CÁC GIAN LẬN VÀ SAI SÓT TRONG
KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC DOANH THU BÁN HÀNG TẠI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN FAC
h
Mã số: 41
́H
tê
́
uê
Chủ nhiệm đề tài: Võ Thị Cẩm Nguyệt
Huế, Tháng 12/2017
Đại học Kinh tế Huế
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP CƠ SỞ
Đ
ại
THỦ TỤC PHÁT HIỆN CÁC GIAN LẬN VÀ SAI SÓT TRONG
KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC DOANH THU BÁN HÀNG TẠI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN FAC
̣c k
ho
h
in
Mã số: 41
Chủ nhiệm đề tài
́H
tê
Xác nhận của giáo viên hướng dẫn
́
uê
Huế, Tháng 12/2017
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
DANH SÁCH THÀNH VIÊN
1. Võ Thị Cẩm Nguyệt
2. Trần Thị Hoàng Sa
3. Nguyễn Thị Phượng
ại
Đ
h
in
̣c k
ho
́H
tê
́
uê
ii
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
MỤC LỤC
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU......................................................................................................v
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ.............................................................................................................vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................................................... vii
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI.......................................................................... viii
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ .........................................................................................................................1
1.
Sự cần thiết của đề tài ................................................................................................................1
2.
Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................................................1
3.
Đối tượng nghiên cứu.................................................................................................................2
4.
Phạm vi nghiên cứu....................................................................................................................2
5.
Phương pháp nghiên cứu...........................................................................................................2
6.
Tóm tắt tiến trình thực hiện đề tài............................................................................................4
PHẦN II. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.......................................................................5
Đ
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..................................................5
Cơ sở lý luận về kiểm toán khoản mục doanh thu trên báo cáo tài chính .......................5
1.1.1
ại
1.1
ho
Tổng quan kiểm toán báo cáo tài chính .......................................................................5
Khái niệm kiểm toán Báo cáo tài chính....................................................................5
1.1.1.2.
Mục tiêu của kiểm toán Báo cáo tài chính ...............................................................5
1.1.1.3.
Quy trình kiểm toán Báo cáo tài chính.....................................................................5
̣c k
1.1.1.1.
1.1.2.1.
Khái niệm về doanh thu bán hàng............................................................................6
1.1.2.2.
Các gian lận đối với khoản mục doanh thu bán hàng..............................................7
1.1.2.3.
Thủ tục phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh thu bán hàng ........9
́H
tê
1.2
h
in
1.1.2
Khái quát khoản mục doanh thu bán hàng và thủ tục phát hiện gian lận và sai sót
đối với khoản mục doanh thu bán hàng.......................................................................................6
Tổng quan nghiên cứu ........................................................................................................ 14
́
uê
CHƯƠNG 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...........................................................................................17
2.1
Khái quát quy trình kiểm toán Báo cáo tài chính được áp dụng tại Công ty TNHH
Kiểm toán FAC................................................................................................................................ 17
2.1.1
Lập kế hoạch kiểm toán..................................................................................................17
2.1.2
Thực hiện kiểm toán .......................................................................................................19
2.1.3
Kết thúc kiểm toán..........................................................................................................20
2.2
Thực tế vận dụng các thủ tục kiểm toán trong việc phát hiện ra gian lận và sai sót đối
với khoản mục doanh thu bán hàng .............................................................................................. 22
2.2.1
Thủ tục đánh giá rủi ro và thực hiện thử nghiệm kiểm soát.......................................... 22
2.2.2
Thử nghiệm cơ bản trong việc phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh
thu tại công ty kiểm toán FAC....................................................................................................... 26
CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ĐẶT RA
................................................................................................................................................................50
3.1.
Nhận xét ............................................................................................................................... 50
iii
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
3.1.1
Ưu điểm ......................................................................................................................... 50
3.1.2
Hạn chế ......................................................................................................................... 51
3.2. Một số biện pháp nhằm hoàn thiện các thủ tục kiểm toán trong việc phát hiện gian lận
và sai sót đối với khoản mục doanh thu bán hàng tại công ty TNHH Kiểm toán FAC – Văn
phòng đại diện tại Thừa Thiên - Huế ............................................................................................ 52
3.2.1
Hoàn thiện thủ tục phân tích ......................................................................................... 52
3.2.2
Hoàn thiện thủ tục kiểm tra chi tiết............................................................................... 58
PHẦN III. KẾT LUẬN ........................................................................................................................61
1.
Kết luận .................................................................................................................................... 61
2.
Kiến nghị .................................................................................................................................. 62
ại
Đ
h
in
̣c k
ho
́H
tê
́
uê
iv
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Mục tiêu kiểm toán và thủ tục kiểm toán
Bảng 2.1: Bảng câu hỏi về kiểm soát nội bộ đối với khoản mục Tiền
Bảng 2.2: Bảng câu hỏi về kiểm soát nội bộ đối với khoản mục Nợ phải thu khách
hàng
Bảng 2.3: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán của công ty CP ABC năm 2017
Bảng 2.4: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán Công ty CP ABC năm 2017
Bảng 2.5: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán Công ty CP XYZ năm 2016
Đ
Bảng 2.6: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán Công ty CP ABC năm 2017
ại
Bảng 2.7: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán công ty CP ABC năm 2017
ho
Bảng 2.8: Trích giấy tờ làm việc công ty CP ABC năm 2017
̣c k
Bảng 2.9: Trích giấy tờ làm việc công ty CP ABC năm 2017
h
in
Bảng 2.10: Trích giấy tờ làm việc công ty CP ABC năm 2017
Bảng 3.1. Doanh thu bán hàng, giá vốn, lợi nhuận gộp theo tháng của công ty CP ABC
tê
Bảng 3.2: Sử dụng phương pháp PIVOT thống kê số liệu từ khoản mục DTBH
́H
Bảng 3.3: Sổ chi tiết tài khoản 5112 tháng 1
́
uê
Biểu 3.1: Biến động Doanh thu, Giá vốn, Lợi nhuận gộp các tháng công ty CP ABC
Biểu 3.2: Biểu đồ phân tích giữa doanh thu bán hàng và chi phí bán hàng 1
Biểu 3.3: Biểu đồ phân tích giữa doanh thu bán hàng và chi phí bán hàng 2
v
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ
Sơ đồ 1.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý công ty TNHH Kiểm toán FAC
Sơ đồ 1.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý Văn phòng đại diện Công ty TNHH Kiểm
toán FAC tại Thừa Thiên - Huế
ại
Đ
h
in
̣c k
ho
́H
tê
́
uê
vi
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BCTC
:
Báo cáo tài chính
BGĐ
:
Ban giám đốc
CPBH
:
Chi phí bán hàng
CP
:
Cổ phần
DTBH
:
Doanh thu bán hàng
GĐ
:
Giai đoạn
GTGT
:
Giá trị gia tăng
HTKSNB :
Hệ thống kiểm soát nội bộ
:
Kiểm toán viên
ại
Đ
KTV
:
Tài khoản
TK
ho
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
̣c k
UBND
:
:
VACPA :
Ủy ban nhân dân
Hiệp hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam
h
in
́H
tê
́
uê
vii
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP CƠ SỞ
-
h
in
̣c k
-
Hiểu và nắm rõ lý thuyết các thủ tục phát hiện sai phạm đối với khoản mục
doanh thu bán hàng.
Thực tế kiểm toán viên thực hiện các thủ tục phát hiện sai phạm đối với khoản
mục doanh thu bán hàng.
Nhận xét những ưu và nhược điểm đối với thủ tục kiểm toán mà công ty TNHH
Kiểm toán FAC đã áp dụng để phát hiện gian lận và sai sót đối với doanh thu
bán hàng.
ho
-
ại
Đ
1. Thông tin chung
1.1. Tên đề tài: Thủ tục phát hiện gian lận và sai sót trong kiểm toán khoản mục
doanh thu bán hàng tại Công ty TNHH Kiểm toán FAC
1.2. Mã số đề tài: 41
1.3. Chủ nhiệm đề tài: Võ Thị Cẩm Nguyệt
1.4. Cơ quan chủ trì: Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế
1.5. Thời gian thực hiện: 12/2016 – 12/2017
2. Mục tiêu nghiên cứu
3. Tính mới và sáng tạo (nêu điểm mới, sáng tạo trong đề tài; trong khoảng 100 từ)
tê
Bài nghiên cứu này đã đưa ra được thực trạng gian lận trong doanh thu.
Nghiên cứu sâu vào đối tượng để tìm ra các thủ tục hoàn thiện thích hợp cho
đối tượng.
́H
-
́
uê
4. Các kết quả nghiên cứu thu được (nêu vắn tắt các kết quả chính ứng với các nội
dung nghiên cứu, gồm thông tin, số liệu và đánh giá)
Báo cáo tổng hợp phân tích của đề tài.
5. Các sản phẩm của đề tài (nếu có):
6. Đóng góp về mặt kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo, an ninh, quốc phòng và khả
năng áp dụng của đề tài:
Ngày ……. tháng ….. năm 20….
Giáo viên hướng dẫn
Ngày ……. tháng ….. năm 20….
Sinh viên chịu trách nhiệm chính của đề tài
viii
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Sự cần thiết của đề tài
Trong thời gian gần đây hoạt động kiểm toán tại Việt Nam không ngừng lớn
mạnh và ngày càng phát triển, đây là một xu hướng tất yếu trước sự phát triển mạnh
mẽ của nền kinh tế, trước làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài và sự ra đời của các
công ty cổ phần. Kiểm toán đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc nâng cao
hiệu quả, hiệu lực quản lý, giúp cho các báo cáo tài chính trung thực và hợp lý đánh
giá đúng tình hình của doanh nghiệp đảm bảo được sự công khai và minh bạch của
thông tin tài chính.
Đ
Đối với doanh thu, đây là khoản mục có tính trọng yếu, ảnh hưởng trực tiếp và
ại
lan tỏa tới các chỉ tiêu, khoản mục trên Báo cáo tài chính. Doanh thu cũng là cơ sở để
xác định các chỉ tiêu lợi nhuận và các loại thuế khác nên rất nhạy cảm cho việc xảy ra
ho
các gian lận, bởi vì có các lý do khác nhau mà các doanh nghiệp sẽ thổi phồng hoặc
̣c k
che dấu lợi nhuận của mình để có thể đạt được mục đích riêng của từng doanh nghiệp.
Chính vì thế thông qua việc áp dụng các thủ tục kiểm toán để phát hiện các gian lận và
in
sai sót đối với khoản mục doanh thu là cơ sở cho việc xác định các chỉ tiêu có liên
h
quan.
tê
Vì những lý do nêu trên mà nhóm em đã quyết định chọn đề tài: “Thủ tục phát
́H
hiện gian lận và sai sót trong kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng tại Công ty
́
uê
TNHH Kiểm toán FAC”. Khi thực hiện nghiên cứu đề tài này chúng em mong muốn
sẽ tìm hiểu rõ hơn những thủ tục kiểm toán được thực hiện để phát hiện gian lận và sai
sót đối với khoản mục doanh thu được áp dụng tại Công ty TNHH Kiểm toán FAC, từ
đó tìm ra các ưu, nhược điểm của các thủ thục này nhằm đề xuất các giải pháp giúp
hoàn thiện các thủ tục kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng trong kiểm toán Báo
cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán FAC.
2. Mục tiêu nghiên cứu
-
Hiểu và nắm rõ lý thuyết các thủ tục phát hiện sai phạm đối với khoản mục
doanh thu bán hàng.
-
Mô tả thủ tục kiểm toán đối với khoản mục doanh thu bán hàng được Công ty
TNHH Kiểm toán FAC thực hiện.
1
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
-
Nhận xét những ưu và nhược điểm đối với thủ tục kiểm toán mà công ty TNHH
Kiểm toán FAC đã áp dụng và đề xuất một số biện pháp để hoàn thiện thủ tục
kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng.
3. Đối tượng nghiên cứu
Thủ tục kiểm toán trong kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng tại công ty
TNHH kiểm toán FAC.
4. Phạm vi nghiên cứu
-
Không gian: Nghiên cứu tại một công ty khách hàng do công ty TNHH Kiểm
toán FAC thực hiện.
-
Thời gian: tháng 12/2016 - 12/2017
Đ
5. Phương pháp nghiên cứu
ại
Cách tiếp cận nghiên cứu:
ho
Đề tài tìm hiểu các thủ tục phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh
̣c k
thu bán hàng được Công ty TNHH Kiểm toán FAC – Văn phòng đại diện tại Thừa
in
Thiên Huế thực hiện. Thủ tục dùng để phát hiện gian lận và sai sót vô cùng quan trọng
trong kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng. Tuy nhiên, do hạn chế về thời gian và
h
số lượng khách hàng mà nhóm chúng tôi chỉ chọn một công ty khách hàng của Công
tê
ty TNHH Kiểm toán FAC là Công ty Cổ phần ABC để thực hiện nghiên cứu thực tiễn
́H
áp dụng các thủ tục phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh thu bán
Phương pháp nghiên cứu:
́
uê
hàng.
Nghiên cứu tài liệu: Nhóm nghiên cứu tiến hành đọc và tìm hiểu Chuẩn mực kế
toán Việt Nam số 14 – Doanh thu và thu nhập khác, Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam,
Chế độ kế toán Việt Nam và các Thông tư hướng dẫn hiện hành liên quan; Chương
trình kiểm toán mẫu của Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) và
chương trình kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán FAC về khoản mục doanh thu
bán hàng. Thông qua việc nghiên cứu các tài liệu nhằm hiểu rõ hơn những lý luận cơ
sở phục vụ cho việc đi sâu nghiên cứu rõ hơn các thủ tục phát hiện gian lận và sai sót
2
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
đối với khoản mục doanh thu bán hàng và làm cơ sở để so sánh các thủ tục mà công ty
áp dụng đã phù hợp và hiệu quả chưa.
Phương pháp quan sát: Nhóm quan sát nhóm kiểm toán tại Công ty TNHH kiểm
toán FAC để tìm hiểu quá trình làm việc của các kiểm toán viên trong một cuộc kiểm
toán và đặt biệt quan sát cách thức anh chị thu thập chứng từ, chọn lọc, sắp xếp và
phân tích dữ liệu thu thập được. Đồng thời, nhóm quan sát kiểm toán viên ghi chép và
thực hiện các giấy tờ làm việc như thế nào? Quan sát anh chị sắp xếp công việc và trao
đổi với các thành viên trong nhóm kiểm toán để từ đó hiểu rõ hơn thực tế các anh chị
đã thực hiện các thủ tục kiểm toán đó ra sao. Bên cạnh đó, thông qua quan sát nhóm
cũng đã kiểm tra xem các anh chị có thực hiện đủ thủ tục như trong trình bày chương
Đ
trình kiểm toán hay không?
ại
Phương pháp phỏng vấn sâu: Bên cạnh việc quan sát cách thức làm việc của
ho
KTV nhóm thực hiện phỏng vấn quy trình làm việc của các kiểm toán viên tại công ty,
cách thức họ thu thập thông tin, bằng chứng và những vấn đề cần chú trọng tập trung
̣c k
thực hiện khi kiểm toán khoản mục này. Nhóm tìm hiểu những khó khăn và vấn đề cần
in
lưu ý trong quá trình thực hiện các thủ tục phát hiện gian lận và sai sót hiệu quả. Ngoài
h
ra, nhóm phỏng vấn trưởng nhóm kiểm toán về cách thức soát xét, kiểm tra công việc
tê
khi thực hiện thủ tục kiểm toán của các kiểm toán viên và các phương pháp mà Công
tục này.
́H
ty áp dụng để thay thế khi KTV không thực hiện hay thực hiện không hiệu quả các thủ
́
uê
Phương pháp thu thập tài liệu: Trong qua trình thực tập tại Công ty nhóm thu
thập các dữ liệu sơ cấp về chứng từ liên quan và các tài liệu thứ cấp là các giấy tờ làm
việc do các kiểm toán xử lý, ghi chép lại về các thủ tục kiểm toán liên quan đến việc
phát hiện gian lận và sai sót trong kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng. Ngoài ra,
nhóm thu thập thêm các chứng từ, sổ sách của đơn vị khách hàng là Công ty Cổ phận
ABC như Sổ nhật ký chung, Sổ cái tài khoản 511, Sổ cái tài khoản 521, Báo cáo lãi lỗ,
Báo cáo tài chính năm 2016 và một số giấy tờ khác phục vụ cho việc thực hiện các thủ
tục.
Phương pháp xử lý số liệu: Sau khi thu thập tài liệu thông qua các phương pháp
nhóm tiến hành so sánh, phân tích các tài liệu thu thập với chương trình kiểm toán mẫu
3
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
dựa trên cơ sở đó đánh giá các thủ tục của công ty TNHH Kiểm toán FAC đã thực hiện
đã đầy đủ, hiệu quả hay chưa. Từ đó nhóm nghiên cứu có các nhận xét, đánh giá và
đưa ra một số kiến nghị phù hợp cho Công ty áp dụng.
6. Tóm tắt tiến trình thực hiện đề tài
-
Xây dựng thuyết minh đề tài nghiên cứu từ 18/11/2016 – 27/12/2016.
-
Tìm hiểu các nội dung liên quan đến thủ tục phát hiện gian lận và sai sót đối với
khoản mục doanh thu từ 01/01/2017 – 01/06/2017.
-
Thu thập các tài liệu liên quan đến tình hình hoạt động của đơn vị được kiểm
toán từ 02/06/2017 đến 01/09/2017.
-
Xem xét trên thực tế Công ty TNHH Kiểm toán FAC đã áp dụng các thủ tục
Đ
nào để phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh thu bán hàng. Từ
ại
đó đưa ra các đánh giá, nhận xét cho các thủ tục này từ ngày 02/09/2017 đến
-
Viết báo cáo tổng kết và báo cáo tóm tóm tắt cho đề tài từ 02/10/2017 đến
̣c k
19/11/2017.
Chuẩn bị bảo vệ đề tài từ 20/11/2017 đến 15/12/2017.
h
in
-
ho
01/10/2017.
́H
tê
́
uê
4
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
PHẦN II. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1 Cơ sở lý luận về kiểm toán khoản mục doanh thu trên báo cáo tài chính
1.1.1 Tổng quan kiểm toán báo cáo tài chính
1.1.1.1.
Khái niệm kiểm toán Báo cáo tài chính
Kiểm toán báo cáo tài chính là cuộc kiểm tra để đưa ra ý kiến nhận xét về sự
trình bày trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính của một đơn vị. Kết quả của kiểm
toán báo cáo tài chính có thể phục vụ cho đơn vị, nhà nước và bên thứ ba như các cổ
đông, nhà đầu tư, ngân hàng … để họ đưa ra các quyết định kinh tế của mình.
ại
Đ
(Khoa Kế toán – Kiểm toán trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, 2014)
Khi kiểm toán báo cáo tài chính thì chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán được sử
ho
dụng làm thước đo vì báo cáo tài chính bắt buộc phải được lập theo các chuẩn mực và
chế độ kế toán hiện hành.
̣c k
1.1.1.2.
Mục tiêu của kiểm toán Báo cáo tài chính
in
Mục tiêu của kiểm toán báo cáo tài chính là giúp cho kiểm toán viên và công ty
h
kiểm toán đưa ra ý kiến xác nhận rằng báo cáo tài chính có được lập trên cơ sở chuẩn
tê
mực và chế độ kế toán hiện hành hoặc được chấp nhận, có tuân thủ pháp luật liên quan
́H
và có phản ánh trung thực và hợp lý tình hình tài chính trên các khía cạnh trọng yếu
́
uê
hay không?
Mục tiêu của báo cáo tài chính là giúp cho đơn vị được kiểm toán thấy rõ những
tồn tại, sai sót để khắc phục nhằm nâng cao chất lượng thông tin tài chính của đơn vị.
1.1.1.3.
Quy trình kiểm toán Báo cáo tài chính
Theo quy trình kiểm toán mẫu của VACPA, quy trình kiểm toán Báo cáo tài
chính gồm 3 bước:
-
Lập kế hoạch kiểm toán
-
Thực hiện kiểm toán
-
Tổng hợp, kết luận và lập báo cáo kiểm toán.
5
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
Theo quy trình mẫu của VACPA ban hành thì ở giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
đơn vị kiểm toán phải làm các công việc như sau:
-
Xem xét chấp nhận khách hàng và đánh giá rủi ro hợp đồng
-
Lập hợp đồng kiểm toán và lựa chọn nhóm kiểm toán
-
Tìm hiểu khách hàng và môi trường hoạt động
-
Tìm hiểu chính sách kế toán và chu trình kinh doanh quan trọng
-
Phân tích sơ bộ báo cáo tài chính
-
Đánh giá chung về hệ thống kiểm soát nội bộ và rủi ro gian lận
-
Xác định mức trọng yếu và phương pháp chọn mẫu - cỡ mẫu
-
Tổng hợp kế hoạch kiểm toán
Đ
Ở giai đoạn thực hiện kiểm toán các công việc mà đơn vị kiểm toán cần phải làm:
ại
Kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ
-
Kiểm tra cơ bản tài sản
-
Kiểm tra cơ bản nợ phải trả
-
Kiểm tra cơ bản nguồn vốn chủ sở hữu
-
Kiểm tra cơ bản báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
-
Kiểm tra các nội dung khác
-
Đánh giá mức trọng yếu và phạm vi kiểm toán
h
in
̣c k
ho
-
́H
tê
Cuối cùng ở bước tổng hợp, kết luận và lập báo cáo theo VACPA cần hoàn thành
-
Tổng hợp kết quả kiểm toán
-
Phân tích tổng thể báo cáo tài chính lần cuối
-
Thư giải trình của Ban giám đốc và Ban quản trị
-
Báo cáo tài chính và Báo cáo kiểm toán
-
Gửi thư quản lý và các tư vấn cho khách hàng
-
Soát xét, phê duyệt và phát hành báo cáo
-
Kiểm soát chất lượng kiểm toán.
́
uê
các công việc cụ thể:
1.1.2 Khái quát khoản mục doanh thu bán hàng và thủ tục phát hiện gian
lận và sai sót đối với khoản mục doanh thu bán hàng
1.1.2.1.
Khái niệm về doanh thu bán hàng
6
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế
toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp,
góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu.
(Bộ Tài Chính, 2001)
Doanh thu bán hàng là doanh thu mà doanh nghiệp bán sản phẩm cho doanh
nghiệp sản xuất ra, hàng hóa mua vào và bán bất động sản đầu tư.
1.1.2.2. Các gian lận đối với khoản mục doanh thu bán hàng
Thông thường đối với khoản mục doanh thu thường có các gian lận và sai sót
chính đó là ghi khống doanh thu và ghi thiếu doanh thu:
Đ
Thứ nhất, ghi khống doanh thu hay ghi nhận các khoản mục doanh thu trên
ại
sổ sách, Báo cáo tài chính cao hơn so với thực tế phát sinh.
ho
Đây là trường hợp bán hàng không có thật hoặc chưa đủ điều kiện ghi nhận
̣c k
doanh thu, chưa chuyển giao hết quyền sở hữu và rủi ro cho người bán. Chẳng hạn như
khách hàng đã ứng trước tiền nhưng doanh nghiệp chưa chuyển giao hàng hóa cho
in
khách hàng; Đối với các doanh nghiệp có hình thức giao hàng tại kho người mua,
h
doanh nghiệp ghi nhận doanh thu khi vừa mới xuất hàng chưa có xác nhận nhận hàng
tê
từ người mua, các đại lý gửi bán hàng hóa ghi nhận các khoản doanh thu bán hàng của
́H
doanh nghiệp khác vào khoản doanh thu của mình. Việc ghi nhận tăng doanh thu cũng
có thể là do sai sót hoặc ghi nhận sai niên độ của kế toán trong việc ghi nhận các
́
uê
nghiệp vụ bán hàng làm tăng khoản mục doanh thu trên sổ sách so với thực tế. Kế toán
hạch toán nhầm các khoản thu nhập khác vào tài khoản doanh thu bán hàng.
Cụ thể trong thực tế có trường hợp của Công ty Cổ phần Địa ốc Đà Lạt (DLR)
ghi nhận 31,15 tỷ đồng doanh thu với giá vốn 27,98 tỷ đồng từ Dự án xây dựng Cụm
dân cư - Khu chung cư Yersin thành phố Đà Lạt. Theo ký kết, công ty sẽ bàn giao từng
phần hạng mục công ty của dự án sau khi hoàn thành và đủ điều kiện để bố trí tái định
cư. UBND sẽ thanh toán cho công ty khi quyết toán dự án và đã được cơ quan độc lập
kiểm toán. Tuy nhiên, theo kiểm tra của các kiểm toán viên đã phát hiện tại Báo cáo tài
chính năm 2010, công ty đã ước tính và ghi nhận doanh thu, giá vốn như trên theo số
liệu hoàn thành giữa công ty và đội thi công của công ty trong khi UBND tỉnh Lâm
7
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
Đồng chưa có văn bản chỉ định UBND thành phố Đà Lạt nghiệm thu. Do đó Công ty
đã ghi nhận doanh khi chưa đủ các điều kiện ghi về việc hoàn thành công việc và kiểm
toán viên đưa ra ý kiến ngoại trừ cho khoản mục doanh thu này.
(Minh Thành, 2011)
Thứ hai, ghi thiếu các khoản doanh thu hay ghi nhận các khoản doanh thu
trên sổ sách, Báo cáo tài chính thấp hơn thực tế phát sinh.
Đây là trường hợp khai báo thông tin không đầy đủ các nghiệp vụ bán hàng.
Nguyên nhân dẫn đến ghi thiếu các khoản doanh thu có thể do ghi chép sai sót của kế
toán trong việc ghi nhận các nghiệp vụ hoặc doanh nghiệp không ghi nhận các nghiệp
Đ
vụ bán hàng khi đã đủ các điều kiện ghi nhận doanh thu; ghi sai niên độ các khoản
ại
doanh thu. Chẳng hạn như khách hàng đã nhận hàng và thanh toán đầy đủ nhưng
doanh nghiệp vẫn chưa tiến hành ghi nhận các khoản doanh thu này, doanh nghiệp ghi
ho
nhầm các khoản doanh thu vào tài khoản khác hoặc ghi sai số các khoản doanh thu
doanh thu.
in
̣c k
này, doanh nghiệp làm mất hóa đơn chứng từ nghiệp vụ bán hàng, không ghi nhận
Trong thực tế có trường hợp của Công ty TNHH Thanh Bắc Thời Trang trụ sở tại
h
quận Tây Hồ TP Hà Nội được phát hiện ghi thiếu, khai giảm doanh thu. Đồng thời,
tê
Công ty tiến hành làm sổ sách, phiếu thu, phiếu chi để hợp thức hóa số liệu doanh thu
́H
đã ghi nhận nêu trên. Qua đó trong năm 2012, Công ty đã khai giảm doanh thu tại 7
́
uê
cửa hàng tại Thành phố Hồ Chí Minh. Thực tế doanh thu của Công ty là 124 tỷ đồng
nhưng khi khai báo chỉ còn 111 tỷ đồng. Như vậy, doanh thu chênh lệch không kê khai
năm 2012 là hơn 13 tỷ đồng.
(Hoàng Yến, 2016)
Thứ ba, tạo doanh thu ảo bằng cách chuyển hàng lòng vòng trong nội bộ
Đối với trường hợp này các doanh nghiệp mua bán sản phẩm, hàng hoá, lao vụ,
dịch vụ giữa các đơn vị chính với các đơn vị trực thuộc hay giữa các đơn vị trực thuộc
với nhau trong cùng một công ty, tập đoàn, liên hiệp các xí nghiệp.
Cụ thể trong thực tế của Công ty TNHH Hồng Trang vào năm 2003, do Nguyễn
Quốc Đạt thành lập và giữ chức giám đốc, còn Nguyễn Thị Hồng Nhung đảm nhiệm
8
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
vai trò kế toán trưởng. Gần 5 năm sau, Nhung đứng tên thành lập thêm Công ty Lưỡng
Thổ và kinh doanh các mặt hàng thép là chủ yếu. Việc thành lập thêm Công ty thực
chất chỉ để Công ty TNHH Hồng Trang ký các hợp đồng mua bán thép giữa hai doanh
nghiệp và luân chuyển tiền qua lại với doanh số “ảo” nhằm tạo ra dòng tiền lớn qua tài
khoản ở BIDV - Chi nhánh Tây Hà Nội. Qua việc ký kết hợp đồng này, Công ty
TNHH Hồng Trang chỉ có doanh thu 200 tỷ đồng nhưng ngay năm sau, con số đó tăng
lên đến 1.600 tỷ đồng. Thông qua đây việc ký kết nội Công ty ghi nhận doanh thu
không có thật và hàng hóa vẫn ở trong công ty.
(Kim Anh, 2017)
1.1.2.3. Thủ tục phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh thu bán
Đ
hàng
ại
Thử nghiệm kiểm soát
ho
Thử nghiệm kiểm soát được thực hiện để đánh giá hiệu quả hoạt động của
̣c k
HTKSNB. Từ những hiểu biết ban đầu về HTKSNB của đơn vị, KTV sẽ đưa ra những
đánh giá sơ bộ về rủi ro kiểm soát, nhận diện những điểm mạnh và điểm yếu của
in
HTKSNB nhằm thiết kế các thủ tục cơ bản sao cho phù hợp. Nếu rủi ro kiểm soát
h
được đánh giá ở mức độ thấp thì sẽ giảm bớt được các thử nghiệm cơ bản. Ngược lại,
tê
nếu rủi ro kiểm soát được đánh giá ở mức độ cao, KTV sẽ không thực hiện các thử
́H
nghiệm kiểm soát nữa mà tiến hành ngay thử nghiệm cơ bản.
́
uê
Đối với khoản mục doanh thu, KTV thực hiện các thủ tục kiểm soát sau: Phỏng
vấn BGĐ cũng như các nhân viên kế toán, KTV sẽ tiến hành lập bảng hỏi và hỏi các
nhân viên kế toán cũng như ban giám đốc về sự hiện hữu và hữu hiệu của hệ thống
kiểm soát nội bộ. Câu hỏi sẽ được hỏi dưới dạng có không hoặc sắp xếp theo mức độ
cần thiết, quan trọng.
a) Thử nghiệm kiểm soát đối với chu trình tiếp nhận đơn đặt hàng và xét duyệt bán
chịu
-
Chọn mẫu một số đơn đặt hàng xem thử có đánh số liên tục hay không. Và đơn
đặt hàng có sự phê duyệt của những ai? Từ đó phỏng vấn nhân viên có liên quan để
xác minh lại tính chính xác.
9
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
-
Chọn mẫu một số đơn đặt hàng có giá trị lớn của những khách hàng mua chịu,
để kiểm tra xem quá trình xét duyệt bán chịu có diễn ra hay không. Kiểm tra chính
sách bán chịu của đơn vị là thắt chặt hay nới lỏng. Sau đó phỏng vấn BGĐ về việc thắt
chặt hoặc nới lỏng hạn mức bán chịu nhằm mục đích gì. Từ đó KTV có thể phán đoán
được tình hình kinh doanh của đơn vị đang trong tình trạng như thế nào.
b) Thử nghiệm kiểm soát đối với quá trình giao hàng và lập hóa đơn
-
KTV cần chọn một số chứng từ liên quan đến việc giao hàng như: Lệnh bán
hàng, Phiếu xuất kho, hóa đơn để kiểm tra xem các chứng từ này có được đánh số liên
tục hay không cũng như các chữ ký có trên các chứng từ này. Đối chiếu với hợp đồng
và đơn đặt hàng xem thử có trùng khớp hay không.
Phỏng vấn thủ kho, nhân viên giao hàng, kế toán xem thử các bộ phận này có
Đ
-
-
ại
độc lập hay không.
Xem thử việc giao hàng diễn ra kế toán có ghi nhận chính xác thời điểm các
ho
nghiệp vụ đó hay không?
-
̣c k
c) Thử nghiệm kiểm soát đối với việc thu tiền và nợ phải thu khách hàng
Đối với phương thức bán hàng thu tiền mặt, KTV quan sát kiểm tra xem ở công
in
ty có tách biệt giữa kế toán và thủ quỹ hay không? Tức giữa người lập hóa đơn và
tê
-
h
người thu tiền.
Kiểm tra xem doanh nghiệp lựa chọn hình thức trả tiền mặt hay chuyển khoản
́H
để từ đó nhận dạng các rủi ro có thể xảy ra.
Chọn mẫu một số phiếu thu để kiểm tra xem các chữ ký có đầy đủ không?
-
Đối với phương thức bán chịu thì KTV thực hiện việc phỏng vấn BGĐ để xem
́
uê
-
thử chính sách bán chịu của công ty là như thế nào và bộ phận xét duyệt bán chịu để
xem thử có thực hiện đúng quy trình hay không? Và xem thử ai là người xét duyệt bán
chịu cũng như xóa sổ nợ xấu để từ đó nhận dạng các rủi ro có thể xảy ra.
-
Phỏng vấn kế toán xem thử định kỳ có lập bảng đối chiếu công nợ với khách
hàng hay không.
d) Thử nghiệm kiểm soát đối với hàng bán trả lại
KTV tiến hành phỏng vấn kế toán đơn vị xem thử trong kỳ có thường xuyên
xảy ra trường hợp hàng bị trả lại hay không? Nếu có thì nhiều hay ít, nguyên nhân vì
10
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
sao hàng bị trả lại. Có liên quan gì đến chất lượng sản phẩm hay không để từ đó KTV
có thể cân nhắc việc lựa chọn các thử nghiệm cơ bản tiếp theo.
Thử nghiệm cơ bản
Các thử nghiệm cơ bản và mục tiêu kiểm toán của từng thủ tục đối với doanh thu
bán hàng được trình bày tóm tắt trong Bảng 1.1 và giới thiệu chi tiết trong phần tiếp
theo.
a) Thủ tục phân tích
Khi tiến hành thực hiện thủ tục phân tích sẽ giúp KTV tiết kiệm được thời gian
và chi phí bởi vì khi thực hiện thủ tục phân tích thì KTV sẽ đánh giá, khoanh vùng các
Đ
rủi ro có sai sót trọng yếu trên BCTC từ đó thu thập các bằng chứng kiểm toán phù
ại
hợp, nó còn giúp KTV xử lý các rủi ro đã phát hiện và đánh giá sự biến động của các
bộ phận, khoản mục sau khi điều chỉnh trên BCTC có nhất quán với hiểu biết của
̣c k
ho
KTV hay không?
Các thủ tục phân tích thường được KTV áp dụng đối với khoản mục doanh thu
Lập bảng phân tích doanh thu theo từng tháng, từng đơn vị trực thuộc nhằm
h
-
in
bán hàng
tê
mục đích là xem xét các trường hợp tăng, giảm doanh thu bất thường từ đó KTV sẽ
-
́H
thấy được các rủi ro và xác định các loại bằng chứng cần thu thập.
So sánh doanh thu kỳ này với kỳ trước, so sánh với kế hoạch; nếu có biến động
́
uê
thì cần tìm hiểu nguyên nhân. Với chỉ tiêu này giúp KTV biết được con số chênh lệch
từ đó phân tích với thị trường thực tế xem thử có phù hợp hay không, có đáng nghi
ngờ khi chênh lệch đó quá lớn, giúp KTV lưu ý hơn trong những trường hợp này.
-
Tính tỉ lệ lãi gộp của những mặt hàng chủ yếu theo từng tháng, từng quý và so
sánh với các kỳ trước. Giúp KTV biết được mặt hàng nào trong từng tháng, từng quý
là có tỷ lệ lãi gộp cao, từ đó đối chiếu với hóa đơn, chứng từ, kiểm tra doanh thu từng
mặt hàng đó thì KTV sẽ biết được những con số đó có chính xác hoặc có gian lận gì
hay không.
-
So sánh tỉ trọng lợi nhuận thuần với doanh thu thuần giữa các kỳ kế toán để
đánh giá khả năng sinh lời qua các kỳ kế toán.
11
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
Bảng 1.1 Mục tiêu kiểm toán và thủ tục kiểm toán
Thử nghiệm
kiểm toán
Mục tiêu
kiểm toán
Thủ tục kiểm toán
Lập bảng phân tích doanh thu theo từng tháng, từng
đơn vị trực thuộc.
Thủ tục phân
tích cơ bản
So sánh doanh thu của kỳ này với kỳ trước theo
từng tháng.
Phát sinh,
đầy đủ
Tính tỷ lệ lãi gộp của những mặt hàng, loại hình
dịch vụ chủ yếu và so sánh với năm trước
Phát sinh
ại
Đ
Kiểm tra chứng từ gốc của các khoản doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ đã được ghi chép.
Kiểm tra việc tổng hợp, chuyển sổ doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ.
h
in
Kiểm tra chi
tiết
̣c k
ho
Kiểm tra việc khóa sổ nghiệp vụ bán hàng và cung
cấp dịch vụ.
Ghi chép
chính xác
Đánh giá và
phân bổ
́H
tê
Kiểm tra việc tính giá, phân bổ và ghi nhận các
khoản doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
Phát sinh,
đầy đủ
́
uê
Kiểm tra sự phân loại doanh thu và việc công bố Trình bày và
các thuyết minh cần thiết
thuyết minh
(PGS.TS. Trần Thị Giang Tân, PGS.TS. Vũ Hữu Đức, chương VI, Kiểm toán (tập 2), NXB Kinh tế
TP.HCM, Hồ Chí Minh, 233)
Kiểm tra chi tiết các nghiệp vụ
Thứ nhất, kiểm tra tính có thực của các nghiệp vụ bán hàng được ghi chép
-
Tìm hiểu chính sách ghi nhận doanh thu tại đơn vị có nhất quán giữa các kỳ và
phù hợp với chế độ kế toán hiện hành hay không. Thủ tục này nhằm thỏa mãn mục
tiêu chính xác, đánh giá và phân bổ. Giúp KTV kiểm tra xem kế toán đã tuân thủ
nguyên tắc nhất quán trong kế toán hay chưa và có ghi nhận chính xác những con số
này hay không.
12
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
-
Đối chiếu nghiệp vụ bán hàng được ghi chép trên sổ kế toán, nhật ký bán hàng
với những chứng từ gốc có liên quan. Nhằm thỏa mãn mục tiêu hiện hữu, phát sinh.
Bởi vì khi KTV thực hiện công việc này sẽ kiểm tra được các nghiệp vụ này là có phát
sinh hay không.
-
Lấy mẫu một số nghiệp vụ bán hàng có quy mô lớn và xem xét quá trình thu
tiền. Thủ tục này cũng nhằm thỏa mãn mục tiêu hiện hữu, phát sinh. Bởi vì nếu như
các nghiệp vụ này được thanh toán hoặc bị trả lại thì đó là bằng chứng cho thấy nghiệp
vụ bán hàng đó thực sự xảy ra.
Thứ hai, kiểm tra chứng từ gốc của nghiệp vụ doanh thu bán hàng
Mục tiêu kiểm toán đạt được là hiện hữu, phát sinh.
Đ
Ở thủ tục này KTV sẽ chọn một số nghiệp vụ trong sổ kế toán đã được ghi chép
ại
-
sau đó kiểm tra với các chứng từ gốc để xem thử các nghiệp vụ đó có thật hay không.
ho
-
Lấy mẫu các nghiệp vụ bán hàng và xem xét quá trình thanh toán để chứng thực
̣c k
nghiệp vụ bán hàng đã xảy ra.
Thứ ba, kiểm tra việc khoá sổ nghiệp vụ bán hàng
in
Thủ tục này được thực hiện nhằm thỏa mãn mục tiêu hiện hữu, phát sinh và đầy
h
đủ.
tê
Lựa chọn một số nghiệp vụ xảy ra trước và sau thời điểm khoá sổ để kiểm tra
́H
-
chứng từ gốc, so sánh ngày ghi trên hoá đơn, nhật ký bán hàng và sổ chi tiết để xem
́
uê
thử kế toán đơn vị đã ghi nhận đầy đủ và có thực sự phát sinh hay không.
-
Kiểm tra các nghiệp vụ bán hàng bị ghi thiếu. Kiểm toán viên phải xuất phát từ
những chứng từ gốc để kiểm tra việc ghi chép các nghiệp vụ trên nhật ký bán hàng.
Thứ tư, kiểm tra việc tổng hợp, chuyển sổ doanh thu bán hàng
Thủ tục này nhằm thỏa mãn mục tiêu ghi chép chính xác.
-
Yêu cầu doanh nghiệp cung cấp bảng kê chi tiết doanh thu và đối chiếu với số
phát sinh trên sổ cái để kiểm tra xem kế toán đơn vị đã ghi nhận chính xác những con
số trên sổ sách hay chưa.
-
Đối chiếu sổ cái với số liệu trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
13
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
Thứ năm, kiểm tra việc tính giá, phân bổ và ghi nhận doanh thu
Thủ tục này nhằm thỏa mãn mục tiêu ghi chép chính xác, đánh giá và phân bổ
-
Kiểm tra quá trình vận đơn, đơn đặt hàng, lệnh bán hàng... để xác định về
chủng loại và số lượng hàng hóa tiêu thụ kế toán đã ghi nhận và phân bổ chính xác hay
chưa.
-
Đối chiếu với bảng giá, các bảng xét duyệt giá, hợp đồng để xác định đơn giá
của hàng hóa tiêu thụ có chính xác không.
-
Kiểm tra việc tính toán trên hóa đơn xem thử có nhầm lẫn gì hay không.
-
Đối với các trường hợp bán hàng thu ngoại tệ, kiểm toán viên cần kiểm tra việc
quy đổi về tiền Việt Nam.
Đ
-
Tìm hiểu việc ghi nhận và phân bổ doanh thu có phù hợp với chế độ kế toán
ại
không?
ho
Thứ sáu, kiểm tra việc phân loại và trình bày doanh thu
Kiểm tra việc hạch toán doanh thu trên sổ kế toán xem thử kế toán đơn vị có
hạch toán chính xác tài khoản chưa.
h
-
in
-
̣c k
Thủ tục này nhằm thỏa mãn mục tiêu trình bày và công bố
Kiểm tra việc phân loại doanh thu: Khi thực hiện công việc này sẽ giúp KTV
tê
biết được là kế toán đơn vị có phân biệt được các loại doanh thu trong quá trình hạch
́H
toán hay không? Bởi vì vấn đề này sẽ còn ảnh hưởng đến Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
́
uê
của doanh nghiệp.
Gồm có: doanh thu bán chịu và doanh thu thu tiền ngay.
-
Doanh thu bán hàng các khoản thu nhập khác (được hạch toán vào thu nhập
hoạt động tài chính) như cho thuê tài sản, bán tài sản, các khoản lãi phát sinh do bán
trả góp...
-
Kiểm tra việc trình bày doanh thu trên báo cáo tài chính cho đúng với chế độ kế
toán hiện hành và đối chiếu với sổ chi tiết doanh thu xem thử kế toán đã ghi nhận
chính xác chưa.
1.2 Tổng quan nghiên cứu
14
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
Nhóm sinh viên chúng tôi hiện đang học chuyên ngành kiểm toán tại trường Đại
học Kinh tế Huế. Trong quá trình học tập trên giảng đường, biết được rằng khoản mục
doanh thu là một khoản mục dễ xảy ra gian lận và sai sót nên nhóm sinh viên chúng tôi
cũng đã có những thắc mắc và đặt câu hỏi:
“Liệu rằng các Công ty Kiểm toán ở Việt Nam đã áp dụng những thủ tục kiểm
toán nào để phát hiện gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh thu?”
Từ sự tò mò và muốn đi tìm lời giải đáp, nhóm sinh viên chúng tôi đã đọc một số
tài liệu có liên quan đến vấn đề mà chúng tôi đang quan tâm. Và thấy được rằng ở
trường Đại học Kinh tế Huế cũng đã có khoảng hơn 20 tài liệu đã nghiên cứu về đề tài
này tại các công ty TDK, AAC, AFA, An Phát... Ưu điểm của các đề tài là tác giả đã
Đ
nêu ra các thủ tục kiểm toán mà các công ty thực hiện đối với khoản mục doanh thu và
ại
tác giả đã tìm hiểu kỹ về các thủ tục này cũng như các giấy tờ làm việc liên quan. Tuy
ho
nhiên, các tác giả chưa đi sâu vào phân tích các thủ tục kiểm toán và vẫn không nói rõ
ý nghĩa của từng thủ tục cũng như đưa ra các nhận xét đối với các thủ tục từ những
̣c k
hạn chế đó nhóm chúng tôi đã lựa chọn đề tài này.
in
Tiêu biểu có các đè tài khóa luận nghiên cứu về đề tài này như:
h
Nghiên cứu của tác giả Nguyễn Tư Diễn (2014) với đề tài: “Hoàn thiện các thử
tê
nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu ở các Công ty xây dựng do Công ty TNHH
́H
Kiểm toán và Kế toán AAC thực hiện”.
́
uê
Nghiên cứu của tác giả Bùi Thu Hiền (2016) với đề tài: “Tìm hiểu quy trình kiểm
toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ cho khách hàng do Công ty
TNHH An Phát thực hiện”.
Một nghiên cứu khác của tác giả Nguyễn Hưng Bằng (2016) với đề tài: “Quy
trình kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ tại Công ty TNHH
Kiểm toán và Kế toán AAC”.
Qua phần tổng quan tài liệu đã nêu ở trên, nhóm sinh viên chúng tôi thấy được
rằng ở Trường Đại học Kinh tế Huế vẫn chưa có đề tài nghiên cứu nào đi sâu phân tích
các thủ tục kiểm toán nhằm phát hiện ra gian lận và sai sót đối với khoản mục doanh
thu bán hàng nói chung và được nghiên cứu tại công ty TNHH Kiểm toán FAC nói
15
Đại học Kinh tế Huế
Báo cáo nghiên cứu khoa học
riêng. Và chưa có bài nghiên cứu nào căn cứ vào tình hình, điều kiện hiện tại của công
ty Kiểm toán để đưa ra các thủ tục hoàn thiện phù hợp.
Từ những hạn chế ở các đề tài trước đã nêu ở trên, nhóm chúng tôi sẽ đi giải
quyết các vấn đề đó trong đề tài: “Thủ tục phát hiện gian lận và sai sót trong kiểm toán
khoản mục doanh thu bán hàng tại Công ty TNHH Kiểm toán FAC”.
ại
Đ
h
in
̣c k
ho
́H
tê
́
uê
16
