THỬ NGHIỆM XÂY DỰNG ĐƯỜNG CHUẨN CHO THỨC ĂN HỖN HỢP DỰA TRÊN CÔNG THỨC THỨC ĂN CHO HEO GIAI ĐOẠN 2035 KG BẰNG PHƯƠNG PHÁP QUANG PHỔ CẬN HỒNG NGOẠI ( NIRS)

B
TR

NG

GIÁO D C và ÀO T O
I H C NÔNG LÂM TP. H

CHÍ MINH

KHOA CH N NUÔI – THÚ Y
*****************

PH M TH M TÚ

TH

NGHI M XÂY D NG

NG CHU N CHO TH C N

H N H P D A TRÊN CÔNG TH C TH C N CHO HEO
GIAI O N 20 – 35 KG B NG PH
QUANG PH
Khoá lu n

c

trình

NG PHÁP

C N H NG NGO I (NIRS)

yêu c u c p b ng Bác s thú y chuyên ngành D

Giáo viên h
TS. D

ng d n
NG DUY

NG

ThS. LÊ MINH H NG ANH

Tháng 08/2010

i

c thú y


XÁC NH N C A GIÁO VIÊN H

NG D N

H và tên sinh viên th c t p: Ph m Th M Tú
Tên lu n v n: “Th nghi m xây d ng

ng chu n cho th!c "n h#n h$p d a

trên công th!c th!c "n cho heo giai o%n 20 – 35 kg b&ng ph 'ng pháp quang
ph( c)n h*ng ngo%i (NIRS)”.
ã hoàn thành lu n v n theo úng yêu c u c a giáo viên h
nh n xét, óng góp c a H i

ng d n và các ý ki n

ng ch m thi t t nghi p Khoa ngày …/…/ 2010.

Giáo viên h

ii

ng d n


L I C+M T
G i

n ba m , ch gái và nh ng b n bè thân thi t tình yêu th

n sâu s c. Cám n m i ng

i ã luôn

ng viên, giúp

ng và lòng bi t

tôi hoàn thành t t

tài

này.
Trân tr ng bi t n th y D
Ph

ng Duy

ng, cô Lê Minh H ng Anh, cô Tr n Th

ng Dung, cô Nguy!n Th L c ã giúp tôi hoàn thành t t

tài này.

Tôi xin chân thành c m n
Ban giám hi u tr

ng

i H c Nông Lâm Tp. H Chí Minh

Ban ch nhi m Khoa Ch n nuôi- Thú y
B môn Dinh d

ng Gia súc

Toàn th quý th y cô tr

ng

i H c Nông Lâm Tp. H Chí Minh

ã t n tình d y d" tôi su t n m n m tôi theo h c t i tr
G i

nl pD

ng

c Thú Y 31 l i cám n chân thành nh t. Chúc các b n s# luôn

thành công trong cu c s ng.
Sinh viên th c hi n
Ph m Th M Tú

iii


TÓM T,T LU N V N
tài “Th$ nghi m xây d ng

ng chu%n cho th&c n h"n h p d a trên

công th&c th&c n cho heo giai o n 20 - 35 kg theo ph
(NIRS)“
tr

ng

c ti n hành t i b môn Dinh d

ng pháp c n h ng ngo i

ng Gia súc, khoa Ch n nuôi Thú y,

i h c Nông Lâm t' ngày 20/01/2010

n ngày 20/07/2010. Chúng tôi ti n

hành tr n 50 m u h"n h p t' 6 nguyên li u cám g o, b p, khoai mì, khô d u

u

nành, b t cá và b t sò d a trên công th&c th&c n cho heo t' 20 - 35 kg. Sau ó phân
tích l i ch( tiêu protein và v t ch t khô

ti n hành làm c s d li u cho

chu%n. K ti p, ti n hành ki m tra tính chính xác c a
Cu i cùng, thay )i t* l các nguyên li u

ng

ng chu%n v i 10 m u m i.

ki m tra kh+ n ng d

oán nhanh c a

máy NIRS.
Thí nghi m s$ d,ng máy quang ph) c n h ng ngo i (NIRS 5000)
ph

ng trình d

ã có

oán nhanh ch( tiêu protein/vck và v t ch t khô c a th&c n h"n h p

c m t s k t qu+.

50 h"n h p ban

ng chu%n 44 m u th&c n h"n h p

u. So v i k t qu+ phân tích -.a - c, ph

/-0nh ph n th&c n h"n h p cho k t qu+ c+ 2 ch( tiêu
protein/vck có r2 là 0,622 v i sai s chu%n d

c xây d ng t'

ng trình d

u có h s t

v t ch t khô có r2 là 0,966 v i sai s chu%n c a k t 12+ d
ph

thi t l p

oán nhanh

ng quan r t cao:

oán (SEP) 3040,488 và

oán (SEP) là 1,033. Qua ó cho th y

ng trình cho ch( tiêu v t ch t khô chính xác h n so v i ch( tiêu protein/vck.
Bên c nh ó, s 45-6c bi t c a k t 12+4d 4 76n b ng

ng chu%n 804k t 12+4

/9nh /76n protein/vck (d a trên k t qu+ phân tích NIRS t'ng nguyên li u)

i v i 20

m u h"n h p khi thay )i t* l các nguyên li u trong công th&c, là không có ý ngh a
(P > 0,05).
T' ó cho th y kh+ n ng &ng d,ng NIRS

iv

i v i th&c n h"n h p là r t cao.


M CL C

TRANG
Trang t a..............................................................................................................................i
Xác nh n c a giáo viên h

ng d n....................................................................................ii

L i c+m t ..........................................................................................................................iii
Tóm t t lu n v n................................................................................................................iv
M,c l,c ............................................................................................................................... v
Danh sách các ch vi t t t ..............................................................................................viii
Danh sách các b+ng ...........................................................................................................ix
Danh sách các hình ............................................................................................................ x
Ch 'ng 1 M- .U ........................................................................................................ 1
1.1 :t v n

..................................................................................................................... 1

1.2 M,c ích và yêu c u .................................................................................................... 2
1.2.1 M,c ích.................................................................................................................... 2
1.2.2 Yêu c u ...................................................................................................................... 2
Ch 'ng 2 T NG QUAN ................................................................................................. 3
2.1

nh ngh a th&c n h"n h p......................................................................................... 3

2.2 Các th c li u s$ d,ng trong công nghi p ch bi n th&c n ch n nuôi ....................... 3
2.2.1 Nhóm cung n ng l

ng............................................................................................. 4

2.2.1.1 B p.......................................................................................................................... 4
2.2.1.2 Cám và các ph, ph%m khác c a lúa g o................................................................ 5
2.2.1.3 Khoai mì ................................................................................................................. 7
2.2.1.4 D u và m .............................................................................................................. 7
2.2.2 Nhóm cung

m ........................................................................................................ 8

2.2.2.1 B t cá...................................................................................................................... 8
2.2.2.2

u nành và khô d u

u nành.............................................................................. 9

2.2.2.3 Acid amin ............................................................................................................. 10
2.2.3 Nhóm cung khoáng ................................................................................................. 10
2.2.4 Nhóm cung c p các vitamin.................................................................................... 10

v


2.2.5 Nhóm ch t b) sung.................................................................................................. 10
2.3 Th&c n h"n h p cho heo........................................................................................... 11
2.3.2 K thu t ph i tr n th&c n ...................................................................................... 13
2.3.2.1 Yêu c u v nguyên li u........................................................................................ 13
2.3.2.2 Ch bi n ph i tr n th&c n................................................................................... 14
2.3.2.3 Cách ph i tr n th&c n ......................................................................................... 14
2.4 Các ch( tiêu phân tích th&c n.................................................................................... 14
2.4.1 Ph

ng pháp phân tích hóa h c (phân tích

2.4.1.1 V t ch t khô tuy t

t) .................................................... 14

i (DM – Dry Matter) ......................................................... 14

2.4.1.2 Protein thô (CP – Crude Protein) .......................................................................... 15
2.4.1.3 Ch t béo thô (EE – Ether Extract) ........................................................................ 15
2.4.1.4 Ch t x thô (CF – Crude Fiber)........................................................................... 16
2.4.1.5 Khoáng t)ng s (Ash – Total Ash)...................................................................... 16
2.4.1.6 Calci...................................................................................................................... 16
2.4.1.7 Phospho ................................................................................................................ 17
2.4.2 Ph

ng pháp phân tích c n h ng ngo i (NIRS - Near Infrared Spectroscopy)......... 17

2.4.2.1 S l

c v NIRS .................................................................................................. 17

2.4.2.2 Nguyên lý ho t
2.4.2.3 S

ng c a máy NIRS................................................................... 18

c u / o c a máy NIRS ............................................................................... 19

2.4.2.4 ;u i m và h n ch

i m c a ph

ng pháp phân tích NIRS............................. 20

2.4.2.4.1 ;u i m............................................................................................................. 20
2.4.2.4.2 H n ch .............................................................................................................. 20
Ch 'ng 3 N I DUNG VÀ PH
3.1 Th i gian và
3.2

it

NG PHÁP TI/N HÀNH .................................... 21

a i m................................................................................................. 21

ng thí nghi m ................................................................................................. 21

3.3 N i dung ..................................................................................................................... 21
3.4 Ph

ng pháp ti n hành............................................................................................... 21

3.4.1 Phân tích quang ph) ................................................................................................ 23
3.4.2 L p

ng chu%n..................................................................................................... 23

vi


3.5 Ph

ng pháp phân tích m u nguyên li u và h"n h p (ph, l,c 2) ............................ 23

3.6 Ph

ng pháp ánh giá và x$ lý s li u...................................................................... 24

Ch 'ng 4 K/T QU+ VÀ TH+O LU N..................................................................... 25
4.1 Th&c n h"n h p......................................................................................................... 25
4.1.1

ng chu%n d

oán nhanh /-0nh ph n c a th&c n h"n h p............................. 25

4.1.2 So <6nh k t 12+4phân tích b ng

ng chu%n v i k t 12+4-.a - c ....................... 27

4.2 K t qu+ tính toán ch( tiêu protein/v t ch t khô c a h"n h p theo các ph

ng pháp

khác nhau .......................................................................................................................... 29
4.3 K t qu+ so sánh 3 công th&c th&c n =>ng trong /-94nghi m.................................... 30
Ch 'ng 5 K/T LU N VÀ 0 NGH ......................................................................... 33

5.1 K t lu n....................................................................................................................... 33
5.2

ngh ....................................................................................................................... 33

TÀI LI U THAM KH+O............................................................................................. 34
PH L C ........................................................................................................................ 36

vii


DANH SÁCH CÁC CH1 VI/T T,T
NSP

Non Starch Polysaccharides

DM

Dry Matter

V t ch t khô (vck)

CP

Crude Protein

Protein thô (pro)

EE

Ether Extract

Béo thô

CF

Crude Fiber

X thô

Ash

Total Ash

Khoáng t)ng s

NIRS

Near Infrared Spectroscopy

Quang ph) c n h ng ngo i

ISIscan Ph n m m Infrasoft International
AOAC

Association of Analytical Communities

X

Mean

S 4trung b?nh.

CV

bi n
H s t

ng c a m u

RSQ

R-Square

ng quan

SD

Standard Deviation

SE

Standard Error

Sai s chu%n

SEP

Standard Error Of Prediction

Sai s chu%n c a m u d

4l ch chu%n
oán

SEP (C) Standard Error Of Prediction Correction Sai s chu%n ã hi u ch(nh c a
m ud

oán.

SEC

Standard Error Of Calibration

Sai s c a

SECV

Standard Error Of Cross Validation

Sai s 4 chu%n @ a @6c m u s$4
=,ng trong
ng chu%n.

HCN

Acid Cyanhydric

viii

ng chu%n
6nh AB64 (@-Co)


DANH SÁCH CÁC B+NG
TRANG
B+ng 2.1 Các ch( tiêu v thành ph n hóa h c và giá tr dinh d

ng trong th&c n h"n h p

cho heo th t........................................................................................................................ 12
B+ng 2.2 Các ch( tiêu v sinh c a th&c n h"n h p hoàn ch(nh cho heo th t ................. 13
B+ng 3.1 Thành ph n các nguyên li u trong 3 công th&c ............................................... 22
B+ng 4.1

ng chu%n d

oán nhanh protein/v t ch t khô và v t ch t khô c a th&c n

h"n h p.............................................................................................................................. 25
B+ng 4.2 K t qu+ sai s c a

ng chu%n (SEC) so v i tài li u khác............................ 26

B+ng 4.3 So sánh k t qu+ phân tích hóa h c và k t qu+ NIRS c a 10 h"n h p............. 28
B+ng 4.4 Sai s 4d

oán c a

ng chu%n (SEP) so v i tài li u khác ........................... 28

B+ng 4.5 So sánh s khác bi t gi a các ph

ng pháp tính protein/v t ch t khô......... 29

B+ng 4.6 Thành ph n protein/vck c a các m u th&c n h"n h p trong các công
th&c 1, 2 và 3................................................................................................................... 30
B+ng 4.7 So sánh k t qu+ protein/vck d

oán b ng ph

ng pháp NIRS (d 4 76n

t'ng nguyên li u 804d 4 76n h"n h p) c a th&c n h"n h p trong công th&c 2 và 3
........................................................................................................................................... 31

ix


DANH SÁCH CÁC HÌNH
TRANG
Hình 2.1 Máy NIRS 5000/6500 .......................................................................................... 17
Hình 2.2 S
8>ng 6nh <6ng c n h ng DA7 i ................................................................ 18
Hình 2.3 S
c u / o c a máy NIRS .............................................................................. 19
Hình 4.1 So <6nh k t 12+4phân /9ch protein/v t ch t khô b ng
ng chu%n 804b ng4-.a
- c .......................................................................................................................................... 27
Hình 4.2 So <6nh k t 12+4phân tích ch( tiêu v t ch t khô b ng

ng chu%n 804b ng -.a
h c .......................................................................................................................................... 27

x


Ch

ng 1

M- .U
1.1 2t v3n 4
Ngày nay v i chính sách m c$a và a d ng hóa c a n n kinh t , n n nông
nghi p n

c ta ã có nh ng s ti n b v

t b c. Bên c nh nh ng ngành kinh t

khác, ch n nuôi góp ph n không nhE vào s phát tri n chung c a
v is

phát tri n c a ngành ch n nuôi trong n

tn

c. Cùng

c, công nghi p th&c n luôn chi m

m t vai trò r t quan tr ng trong vi c thúc %y s

i lên c a n n nông nghi p n

c

nhà.
Vi c d

oán các thành ph n -.a - c nh protein thô, x thô, béo thô,

khoáng t)ng s , calci và phospho trong các công th&c th&c n chính xác 804nhanh
h n là r t quan tr ng
ch n nuôi.

i v i vi c ki m tra, i u ch(nh và cân

ó cFng là m t òi hEi c p bách nh m nâng cao s&c c nh tranh c a các

xí nghi p s+n xu t th&c n ch n nuôi,
ti n c a ng
ch t l

t o ra s+n ph%m có giá c+ phù h p v i túi

i ch n nuôi và góp ph n cùng ng

i ch n nuôi t o ra nh ng s+n ph%m

ng cao, có tính c nh tranh và phù h p v i nhu c u c a ng

B ng ph

s l

i kh%u ph n th&c n

ng ti n phân tích hi n

ng và ch ng lo i các ch t dinh d

i tiêu dùng.

i và nhanh chóng, có th tính toán
ng

c

t i u hóa kh%u ph n th&c n trong

ch n nuôi v i m,c ích em l i hi u qu+ kinh t cao. Trong ó, ph

ng pháp quang

ph) c n h ng ngo i (near-infrared spectroscopy – NIRS) là m t trong nh ng
ph

ng pháp phân tích nhanh,

súc, giúp xác

c &ng d,ng r ng rãi trong ch bi n th&c n gia

nh nhanh các thành ph n th&c n và giúp cho vi c t) h p kh%u ph n

chính xác.
Tuy nhiên,

&ng d,ng NIRS cho th&c n h"n h p thì nh t thi t ph+i có

ng chu%n phù h p v i lo i h"n h p ó. Vì nguyên t c ho t
là d a vào
h uc

ng c a máy NIRS

h p ph, c a các nhóm ch&c C - H, O - H, N - H trong phân t$ ch t
t o ra quang ph), nên m"i nguyên li u có mô hình quang ph) riêng do

1


thành ph n hóa h c, tính ch t v t lý và có vô s các k t h p có th . Trong khi th&c
n h"n h p là m t t) h p r t nhi u nguyên li u khác nhau, do ó quang ph) c a h"n
h p r t ph&c t p so v i quang ph) c a t'ng nguyên li u. Cho nên, v n
tâm là G- m vi sai s khi s$4=,ng
5-+4n ng 6p =,ng

ng chu%n

ng chu%n

nghi m có kh+ n ng &ng d,ng cao
nhau

4ki m tra m u th&c n h"n h p 80

4ki m tra th&c n h"n h p @. công th&c g n gi ng

v i công th&c @ a th&c n h"n h p trong
hành xây d ng nhi u

c quan

ng chu%n. N u

ng chu%n th$

i v i m t công th&c th&c n h"n h p, ta s# ti n

ng chu%n khác nhau theo nhi u công th&c th&c n khác

áp &ng nhu c u ki m tra nhanh th&c n h"n h p.
cs

d n c a TS. D

ng ý c a Ban ch nhi m Khoa Ch n nuôi Thú y, d
ng Duy

is h

ng

ng và ThS. Lê Minh H ng Anh, chúng tôi ti n hành

tài “THH NGHIIM XÂY DJNG

;KNG CHULN CHO THMC NN HON HPP

DJA TRÊN CÔNG THMC THMC NN CHO HEO GIAI

OQN 20 – 35 KG

BRNG PH;SNG PHÁP CTN HUNG NGOQI (NIRS)”.
1.2 M5c ích và yêu c6u
1.2.1 M5c ích
tài

c th c hi n nh m th$ nghi m xây d ng

ng chu%n cho th&c n

h"n h p v i ch( tiêu v t ch t khô và @-(4 tiêu protein4 /9nh trên v t ch t khô
(protein/v t ch t khô).
1.2.2 Yêu c6u
Tr n th&c n h"n h p d a vào công th&c th&c n cho heo giai o n 20 - 35 kg.
Phân /9ch -.a - c th&c n h"n h p v i 24@-(4tiêu v t ch t khô 804protein.
V2Ct m u th&c n h"n h p trên4W6y NIRS 5000.
K t h p k t 12+4phân /9ch -.a - c 804ph)4@ a th&c n h"n h p

4xây d ng

ng chu%n cho W6y NIRS 5000 b ng ph n m m chuyên =,ng WINISI 4.0.
6nh AB64k t 12+4

ng chu%n.

2


Ch

ng 2

T NG QUAN
2.1 7nh ngh8a th!c "n h#n h$p
Th&c n ch n nuôi là s+n ph%m có ngu n g c t' th c v t,

ng v t, vi sinh

v t, công ngh hóa h c, sinh h c và m t s khoáng ch t… Nh ng s+n ph%m này
cung c p các ch t dinh d

ng c n thi t cho v t nuôi,

ng th i th&c n ch n nuôi

ph+i phù h p v i :c tính sinh lý sinh hóa và c u t o b máy tiêu hóa
th

n

c mà s ng, sinh tr

th

ng trong th i gian dài.

v t nuôi có

ng, phát tri n, sinh s+n và s+n xu t m t cách bình

Th&c n h"n h p hoàn ch(nh là h"n h p c a nhi u nguyên li u th&c n
ph i ch theo công th&c nh m +m b+o có

các ch t dinh d

s ng và kh+ n ng s+n xu t c a v t nuôi theo t'ng giai o n sinh tr

ng

duy trì

c
i

ng ho:c chu kX

s+n xu t mà không c n thêm b t kX lo i th&c n nào khác ngoài n

c u ng (B

Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn, 2010).
2.2 Các th c li u s d5ng trong công nghi p ch9 bi9n th!c "n ch"n nuôi
Trong vài th p niên tr

c ây, ngành công nghi p ch 4bi n th&c n ch n nuôi

s$ d,ng r t nhi u th c li u khác nhau. Tuy nhiên, hi n nay v i xu th chuyên bi t
hóa và tiêu chu%n hóa cao trong tính toán công th&c, s+n xu t theo dây chuy n nên
các nhà máy s+n xu t l n ngày càng

n gi+n hóa các th c li u c n b+n trong s+n

xu t. Y nh ng nhà máy s+n xu t th&c n nhE, vi c qu+n lý có th linh ho t h n thì
vi c t n d,ng các th c li u là ph, ph ph%m s# giúp em l i l i th c nh tranh do có
th gi+m giá thành s+n ph%m và không quá l thu c vào m t s ngu n cung c p
nguyên li u, v n ôi khi ph+i nh p t' n

c ngoài.

Trong th c ti!n s+n xu t th&c n, các th c li u có th
nhóm d a trên t* tr ng phân b trong kh%u ph n. Tùy theo kh i l
s$ d,ng, các th c li u trong m t công th&c th&c n có th

3

c phân theo các
ng và m,c ích

c phân chia nh sau:


Nhóm th&c n c n b+n (còn g i là nhóm I), bao g m các th c li u cung c p
n ng l

ng ch y u cho th&c n.
Nhóm th&c n cung

m (còn g i là nhóm II), bao g m các th c li u cung

c p protein ch y u cho th&c n.
Nhóm cung c p ch t khoáng, ch( chi m kho+ng 2 – 5 % trong công th&c (tr'
tr

ng h p th&c n gà Z, v t Z), bao g m các lo i nh b t sò, b t x

ng, DCP

(Dicalci phosphate), mu i n, v.v…
Nhóm cung c p các vitamin bao g m nhi u lo i vitamin, có th có trong m t
vài th c li u ho:c premix vitamin.
Nhóm ch t b) sung, m:c dù ch( chi m l

ng khá nhE trong công th&c nh ng

nhóm này r t a d ng và có nh ng tính ch t khác nhau nên có th

c chia theo

các nhóm ph, nh : nhóm các premix, các ch t b+o v s&c khEe, các ch t h" tr t ng
tr

ng (growth promotants), các ch t h" tr dinh d

trì giá tr dinh d

ng, các ch t b+o qu+n và duy

ng th&c n. Danh m,c các nhóm này v n còn ang phát tri n và

vì v y v n ch a có m t s phân lo i th ng nh t, )n

nh

i v i nhóm này (D

ng

Thanh Liêm và ctv, 2006).
2.2.1 Nhóm cung n"ng l $ng
2.2.1.1 B:p
B p (Zea mays) còn g i là ngô, có xu t x& t' Châu M , là lo i h t quan
tr ng dùng trong th c ph%m ch n nuôi. Hi n nay có nhi u gi ng b p ang
tr ng

n

c

c ta, các gi ng này cho h t v i màu s c khác nhau nh màu vàng, tr ng,

E. B p vàng ch&a nhi u caroten và các s c t khác, làm cho lòng E tr&ng vàng
h n cFng nh làm cho s a và m c a gia súc có màu :c tr ng

c ng

i tiêu

dùng a chu ng. B p s$ d,ng trong ch n nuôi ch y u là b p vàng. B p tr ng có
thành ph n dinh d

ng gi ng nh b p vàng nh ng thi u s c t nên không

chu ng, nh t là trong th&c n cho gà (D
M:c dù có hàm l

ng

c a

ng Thanh Liêm và ctv, 2006).

m th p nh ng b p là th&c n cung n ng l

ng ch

y u trong ch n nuôi công nghi p. B p ch&a kho+ng 720 – 800 g tinh b t/kg ch t
khô và hàm l

ng x r t th p, giá tr n ng l

4

ng trao )i cao 3100 - 3200 kcal/kg.


Hàm l

ng protein thô trong b p bi n

ng l n t' 80 – 120 g/kg ph, thu c vào

gi ng b p. T* l ch t béo trong h t b p t
trong m m b p. B p

i cao (4 – 6 %) ch y u t p trung

d ng b t 5-.4b+o qu+n h n h t vì ch t béo d! b oxy hoá. Gia

súc, gia c m tiêu hoá t t các ch t dinh d
%). Tuy v y, l

ng

ng trong h t b p (t* l tiêu hoá

t g n 90

ng protein c a b p v n th p h n so v i nhu c u c a gia súc.

Protein c a b p ch y u là zein, m t lo i prolamine v n có lysine r t th p và h u
nh không có tryptophan. Protein c a b p thi u t i 30 – 40 % lysine, 15 – 30 %
tryptophan, 80 % leucine so v i nhu c u c a heo. Gi ng b p HQ - 2000 có hàm
l

ng protein, lysine và tryptophan khá cao. B p t

ng

i nghèo các nguyên t

khoáng nh calci (0,03 %); kali (0,45 %); mangan (7,3 mg/kg);

ng (5,4 mg/kg).

Vì v y c n ph i ch h p lý t* l b p trong kh%u ph n (Di!n àn nông nghi p Vi t
Nam, 2010).
2.2.1.2 Cám và các ph5 ph m khác c;a lúa g%o
Lúa g o là l

ng th c chính c a hàng tr m tri u ng

bi t là Châu Á. Cám g o là ph, ph%m c a lúa khi xay xát. L
quân là 10 % kh i l
cám

ng lúa. Tùy theo l

i

vùng nhi t
ng cám thu

i, :c
c bình

ng tr u còn l n trong cám nhi u hay ít mà

c phân làm cám lo i I và lo i II. Ngoài ra, còn có cám lau là ph, ph%m c a

vi c lau bóng g o cho xu t kh%u. Cám lau khó s$ d,ng trong th&c n công nghi p
do

%m cao, r t mau óng vón, ôi thiêu và làm hEng các d

th&c n (D

ng Thanh Liêm và ctv, 2006).

T* l protein trong cám g o m n có th
cám g o cao h n so v i
cám g o t

ng ch t khác trong

b p h t (ch(

t 12 – 14 %. L

t 8,3 %). Hàm l

ng protein thô

ng ch t béo, x trong

ng &ng kho+ng 13 – 14 % và 7 – 8 %. Tuy nhiên, theo k t qu+ phân tích

ã công b cho th y các ch( tiêu này bi n

ng r t l n. C, th , hàm l

kho+ng 110 – 180 g/kg v t ch t khô (vck) và l

ng x bi n

120 g/kg vck. K t qu+ phân tích nhi u m u cám g o
Nam Á @. thành ph n dinh d
cám g o nói trên bi n

ng r t bi n

ng t' 12 – 19 % 30m +nh h

g o. Trong khi ó, hàm l

ng x thô bi n

5

ng trong kho+ng 90 –

c thu th p

ng. Hàm l

ng béo thô

các n

c ông

ng ch t béo trong các m u

ng t i m&c n ng l

ng c a cám

ng t' 7,5 – 13 % và làm gi+m n ng


l

ng c a cám. Cám có hàm l

ng béo cao nh ng m&c n ng l

kho+ng 2.850 kcal/kg là do hàm l

ng x thô cao. Ch t l

ng trao )i th p

ng cám g o bi n )i

nhi u tùy thu c vào t* l vE tr u còn l i sau khi xay xát. VE tr u chi m kho+ng 20
% tr ng l

ng h t lúa và có hàm l

nh n nên d! gây t)n th

ng silic r t cao, kho+ng 210 g/kg vck, r t s c

ng thành ru t ( " H u Ph

ng, 2004).

Cám g o có các thành ph n x ch y u nh arabinoxylan, cellulose và lignin.
Trong quá trình tiêu hóa c a heo, giá tr dinh d
vào hàm l
x

ng c a cám g o ph, thu c r t nhi u

ng 804/-0nh ph n @ a ch t x . Arabinoxylan là thành ph n ch y u c a

cám g o, chi m kho+ng 60 % t)ng s NSP hi n di n. ây là m t lo i

do nh ng

ng

n arabinose và xylose t o nên nh các liên k t 1 - 3, 1 - 4

glucoside ( " H u Ph

ng, 2004).

Không nên dùng quá 30 % cám g o trong kh%u ph n vì l
d ng phytin cao s# &c ch tiêu hóa các d
lo i vi khoáng nh

c kh c ph,c b ng @6ch

th&c n. Phytin là tên chung

li u thô
l

ng có kho+ng 2/3 hàm l

ng nh k#m, mangan, v.v…

ng phospho có trong @6c lo i nguyên

c s$ d,ng làm th&c n gia súc, hi n di n d

tiêu hóa ch t này do không s+n xu t

i d ng phytate. Cám g o có

d ng phytate.

l

ng v t d dày

n khó

ng enzyme phytase n i sinh c n thi t.

M t h n ch không ch( riêng cám g o mà
Các NSP là nh ng lo i

nv.

a b)4 sung enzyme phytase trong

ng, acid amin, các ch t khoáng vi l

th c v t là các ch t

ng cho thú

ch( mu i phytate c a acid phytic v i các phân t$ h u

ng phospho khá cao nh ng trên 50 %

h u h t các th&c n có ngu n g c

ng không ph+i tinh b t (NSP - Non Starch Polysaccharides).
ng a do nh ng

ng

n t o nên b ng các liên k t [

glucoside ([ - 1,4; [ - 1,6 ho:c [ - 1,2; v.v…) nên thú d dày
c (D

i

k#m. Ngay c+ khi cám g o ít h n 30 % trong kh%u ph n,

H n ch này có th

Thông th

ng phospho d

ng ch t nh protein, acid amin và các

phospho d ng phytin cFng có th là m t tr ng i v m:t dinh d

c khác nh

ng a

ng Thanh Liêm và ctv, 2006).

6

n không th tiêu hóa


2.2.1.3 Khoai mì
Khoai mì (Manihot esculenta)

c s$ d,ng r ng rãi trong ch n nuôi

du và mi n núi. Khoai mì là lo i cây d! tr ng trên
trên

t pha cát, s$ d,ng trong ch n nuôi d

trung

t x u, b c màu, thích h p nh t

i d ng khoai mì lát ph i khô, bã b t

mì, b t lá khoai mì. T* l ch t khô, tinh b t trong khoai mì cao h n trong c
khoai lang, còn t* l protein, ch t béo và ch t khoáng l i th p h n. C khoai
mì t

i có kho+ng 65 % n

c. C khoai mì khô ch&a kho+ng 83 % ch t b t

ch y u là tinh b t, kho+ng 3 % protein thô và 3,7 % x thô. B t mì có hàm l
m r t th p (2,5 %) nên th

ng ch( dùng

c trong th&c n heo th t. Hàm l

ng,
ng
ng

tinh b t r t cao nên ôi khi b t khoai mì

c dùng trong th&c n d p viên v i t

cách là ch t k t dính. M:c dù hàm l

m th p nh ng b t khoai mì là ngu n

cung c p n ng l

ng

ng r t t t cho thú.

M t s gi ng khoai mì cao s+n có hàm l

ng HCN (acid cyanhydric) r t cao

trong lá và c khoai mì nên khi s$ d,ng các s+n ph%m khoai mì làm th&c n ch n

nuôi c n l u ý kh c ph,c v n

này. Khi ph i d

chín s# làm gi+m áng k hàm l
Khoai mì t

i ánh n ng m:t tr i ho:c n u

ng cyanhydric.

i có tác d,ng t t cho quá trình lên men d cE. N u dùng cho heo và

gia c m ch( nên cho n m t t* l thích h p trong kh%u ph n (20 – 30 %) (D

ng

Thanh Liêm và ctv, 2006; Vi n Ch n nuôi Qu c gia, 2000).
2.2.1.4 D6u và m<
D u là ch t béo th c v t trong khi m là ch t béo
chính c a d u và m là :c tính v t lý

nhi t

m có d ng :c. S khác bi t này là do l
d u nh ng

th

ng v t. S phân bi t

ng: d u

d ng lEng trong khi

ng acid béo ch a no có m:t nhi u trong

m ch&a ch y u là acid béo no. Càng có nhi u acid béo ch a no thì

ch t béo có i m nóng ch+y càng th p. M t y u t khác +nh h

ng

n tính ch t v t

lý c a ch t béo là s carbon có trong phân t$ acid béo. Các acid béo m ch càng
ng n càng có khuynh h

ng tr nên lEng

nhi t

và d u d'a có ít acid béo không no nh ng v n

7

th

ng. Vì v y, m:c dù d u c

d ng lEng

nhi t

th

ng vì acid


béo c a chúng ch( có 12 - 14 carbon so v i nh ng acid béo trong m có 16, 18 ho:c
20 carbon.
D u, m ch&a n ng l
ngu n cung c p n ng l
l

ng n ng l

ng tiêu hóa g p 2,25 l n so v i ch t b t

ng nên là

ng khá quan tr ng trong th&c n. Các kh%u ph n có hàm

ng cao luôn c n có m t l

c nh các th c li u cung n ng l

ng ch t béo (d u ho:c m ) thêm vào bên

ng khác. Ngoài ra, ch t béo còn làm t ng

ngon

mi ng c a th&c n. Ch t béo còn giúp làm bôi tr n máy tr n th&c n, t ng

bóng

m

t @ a th&c n d p viên. Th&c n h"n h p gi+m

c

b,i khi có s$ d,ng ch t

béo trong công th&c.
M s$ d,ng trong th&c n có th là m heo, m bò, m cá, d u, m ph
ph%m c a quá trình ch bi n th&c n. Do các acid béo no có kh+ n ng h p thu kém
nên m th

ng có giá tr n ng l

là các lo i nh d u d'a, d u
d u th

ng h i th p h n d u. D u s$ d,ng trong th&c n

u nành, d u

u ph ng, d u c , d u gan cá. Các lo i

ng ch&a nhi u acid béo ch a no, tr' d u c và d u d'a. Trên th tr

th&c n còn có các lo i d u khác nh d u h

ng d

ng

ng, d u c+i, d u b p, d u bông

v+i, d u h t lanh, v.v…
Tùy theo nhu c u n ng l

ng trong th&c n, có th thêm ch t béo

m&c t i

a 3 – 5 % trong kh%u ph n. Y t* l tr n cao h n, ch t béo làm cho th&c n viên d!
b , th&c n trong máy tr n d! b
trong kh%u ph n liên quan
ch& không ph+i do +nh h
có

óng c,c. M&c

n các v n
ng

n 20 - 30% ch t béo v n

gi i h n t i a s$ d,ng ch t béo

v qu+n lý ph i tr n và b+o qu+n th&c n

ngon mi ng c a thú. Các kh%u ph n th$ nghi m
c heo gà s$ d,ng d! dàng và v n có

ngon

mi ng cao.
2.2.2 Nhóm cung %m
2.2.2.1 B=t cá
Là th&c n có ngu n g c
c ch bi n t' cá t
theo hàm l
%

ng

m mà

m ho:c trên hàm l

ng v t, có ch t l

ng dinh d

ng cao nh t,

i ho:c t' ph, ph%m công nghi p ch bi n cá h p. Tùy
c g i tên: b t cá 40 %

m, b t cá 45 %

m, b t cá 60

ng mu i (b t cá m:n và b t cá l t). B t cá l t là lo i b t cá

8


có hàm l
ch t l

ng mu i d

i 5 % và

m kho+ng 50 % tr lên. Cùng v i hàm l

ng và

ng protein cao, b t cá còn là ngu n cung c p r t t t các ch t khoáng (calci,

phospho, khoáng vi l

ng) và vitamin. Trong protein b t cá có

y

acid

amin thi t y u: lysin 7,5 %; methionine 3 %; isoleucine 4,8 %...
Protein trong b t cá s+n xu t
bi n

n

c ta bi n

ng t' 35 – 60 %, khoáng t)ng s

ng t' 19,6 % - 34,5 % trong ó mu i 0,5 – 10 %, calci 5,5 - 8,7 %; phospho 3,5

- 4,8 %, các ch t h u c trong b t cá

c gia súc, gia c m tiêu hoá và h p thu v i t* l

cao 85 – 90 %.
M tv n

c n quan tâm khi s$ d,ng b t cá trong th&c n là kh+ n ng nhi!m

vi sinh v t gây b nh (Salmonella, E. coli), ho:c n ng
cá m:n có th gây +nh h

ng x u

m t y u t c n cân nh c

n khi quy t

mu i cao trong các lo i b t

n s&c khEe thú, nh t là thú non. Giá cao cFng là
nh s$ d,ng b t cá trong kh%u ph n (D

ng

Thanh Liêm và ctv, 2006; Vi n Ch n nuôi Qu c gia, 2000).
2.2.2.2 )u nành và khô d6u )u nành
u nành là lo i h t h

u ch l c

n ch n nuôi. N ng su t h t
tr ng, có tác d,ng làm t t
th c li u cung

c s$ d,ng cung c p

u nành kho+ng trên d
t và giá tr dinh d

m trong th&c

i 1 t n/ha nh ng là cây d!

ng c a h t cao nên v n là ngu n

m ch l c trong th&c n ch n nuôi. Các n

c s+n xu t nhi u

u

nành là Brazil và Trung Qu c.
u nành là ngu n th&c n th c v t giàu protein (370 - 380 g/kg), ch t béo (160
- 180 g/kg) và n ng l

ng trao )i (3300 - 3900 kcal/kg). Giá tr sinh h c c a protein

u nành g n v i protein

ng v t.

u nành giàu acid amin không thay th

nh t là lysine, tryptophan là nh ng acid amin th

ng b thi u trong th&c n có

ngu n g c th c v t.
N u s$ d,ng h t

u nành làm th&c n gia súc nh t thi t ph+i x$ lý nhi t

phân h y và làm m t hi u l c c a các

c t nh ch t kháng trypsin, hemoglutinin,

saponin, ureaza, lipoxydaza...
Trong công nghi p,
là khô d u

u nành

u nành

c s$ d,ng

ép d u, nh ng s+n ph%m ph,

c coi là ngu n th&c n giàu protein có giá tr cao. Khi ép,

9


khô d u

u nành ã

c x$ lý nhi t, nên h u h t các

c t k trên ã b phân h y

ho:c làm m t hi u l c do ó làm t ng kh+ n ng tiêu hoá và h p th, protein c a gia
súc. Khô d u

u nành s+n xu t theo ph

protein cao h n và có hàm l
xu t theo ph

ng pháp chi t ly th

ng có hàm l

ng ch t béo th p h n so v i khô d u

ng pháp ép c h c (D

ng

u nành s+n

ng Thanh Liêm và ctv, 2006; Vi n Ch n

nuôi Qu c gia, 2000).
2.2.2.3 Acid amin
Acid amin t' t)ng h p hóa h c nh DL - Methionine ho:c s+n ph%m lên men
c a các lo i vi sinh v t nh L - Lysine, acid amin

c s$ d,ng khi cân

i kh%u

ph n sao cho th&c n có m&c protein thô và acid amin th t phù h p v i nhu c u c a
v t nuôi, tránh tình tr ng d th'a protein quá m&c khi c n cân

các ngu n th&c n cung protein thu n túy. Các acid amin

i acid amin b ng
c s$ d,ng là lysine,

methionine, threonin và tryptophan.
2.2.3 Nhóm cung khoáng
B t sò có ch&a kho+ng 32 % calci,

c s+n xu t t' các lo i vE sò, nghêu, 304

G-,4ph%m @ a công nghi p ch bi n h+i s+n nên có giá thành r t th p, ngu n cung
c p d i dào.
B t á vôi ch&a kho+ng 33 – 34 % calci.
T
l

ng t nh b t vE sò, vE tr&ng gia c m ch&a ph n l n là CaCO3 nên hàm

ng calcium cFng kho+ng 30 - 32 %.

2.2.4 Nhóm cung c3p các vitamin
Bao g m nhi u lo i vitamin, có th có trong m t vài th c li u ho:c trong
premix vitamin.
2.2.5 Nhóm ch3t b( sung
M:c dù ch( chi m l

ng khá nhE trong công th&c nh ng nhóm này r t a

d ng và có nh ng tính ch t khác nhau nên có th

c chia theo các nhóm ph, nh :

nhóm các premix, các ch t b+o v s&c khEe, các ch t h" tr t ng tr
tr dinh d

ng, các ch t b+o qu+n và duy trì giá tr dinh d

10

ng, các ch t h"

ng c a th&c n.


2.3 Th!c "n h#n h$p cho heo
H u h t các tr i heo hi n nay s$ d,ng th&c n h"n h p khô d ng viên (pellet)
ho:c d ng b t (mash). Th&c n viên cFng là th&c n h"n h p hoàn ch(nh nh ng s+n
xu t

d ng viên (không

d ng b t thông th

ng).

Trong th&c n h"n h p, ngu n cung c p n ng l
khoai mì, ngu n cung c p protein là b t cá, khô d u
Vitamin và vi khoáng

ng chính là cám g o, b p,

u nành.

c b) sung trong các premix.

Gi i thi u v m t s ch( tiêu v thành ph n hóa h c, giá tr dinh d
(B+ng 2.1) và các ch( tiêu v sinh trong th&c n h"n h p cho heo th t (B+ng 2.2)

11

ng


B>ng 2.1 Các ch( tiêu v thành ph n hóa h c và giá tr dinh d

ng trong th&c

n h"n h p cho heo th t
S
tt

Ch( tiêu

1

%m, tính theo % kh i l ng,
không l n h n
N ng l ng trao )i, kcal/kg, không
nhE h n

Hàm l ng protein thô, % kh i
l ng, không nhE h n.
Hàm l ng x thô, % kh i l ng,
không l n h n
Hàm l ng lysine, % kh i l ng,
không nhE h n
Hàm l ng methionine + cystine, %
kh i l ng, không nhE h n
Hàm l ng calci, % kh i l ng,
trong kho+ng
Hàm l ng phospho t)ng s , % kh i
l ng, không nhE h n
Hàm l ng mu i (NaCl) hoà tan
trong n c, % kh i l ng, trong
kho+ng
Hàm l ng ng (Cu), mg/kg, trong
kho+ng
Hàm l ng s t (Fe), mg/kg, trong
kho+ng
Hàm l ng k#m (Zn), mg/kg, trong
kho+ng
Hàm l ng mangan (Mn), mg/kg,
trong kho+ng
Hàm l ng coban (Co), mg/kg,
không l n h n
Hàm l ng iod (I), mg/kg, trong
kho+ng
Hàm l ng selen (Se), mg/kg, trong
kho+ng
Hàm l ng cát s n (khoáng không

tan trong axit HCl), % kh i l ng,
không l n h n
Vitamin và các ch t dinh d ng khác

2
3
4
5
6
7
8
9

10
11
12
13
14
15
16
17

18

15 - 30kg
Heo
Heo
ngo i
ngo i x
heo n i

Giai o n sinh tr ng
30 - 60kg
> 60kg
Heo
Heo
Heo
Heo
ngo i
ngo i x
ngo i
ngo i x
heon i
heo n i
14,0

3 000

2 900

3 000

2 900

3 000

2 900

17,0

16,0

15,0

14,0

13,0

12,0

6,0

6,0

8,0

8,0

8,0

8,0

1,1

1,0

0,9

0,8

0,7

0,6

0,6

0,5

0,5

0,4

0,4

0,3

0,8

n 1,2
0,6

0,2

5

n 1,0

n 175

5

80

n 1250

50

n 250

3

n 250

n 100

10
0,15
0,25

n 0,50

n 300

0,15

n 0,50

2

Theo quy

(Ngu n C c ch n nuôi. 2010)

12

nh hi n hành

0,10

n 0,50


B>ng 2.2 Các ch( tiêu v sinh c a th&c n h"n h p hoàn ch(nh cho heo th t
S
tt
1
2
3
4
5

6
7

Yêu c u

Các ch( tiêu
Sâu, m t, b , s con
T)ng s vi sinh v t hi u khí
- E. Coli

- Salmonella
Hàm l ng aflatoxin t)ng s , ppb, không l n h n
Hormon ho:c các ch t t)ng h p hoá h c có ho t
tính t ng t hormon
Các kim lo i n:ng:
- Thu* ngân (Hg), mg/kg, không l n h n
- Asen (As), mg/kg, không l n h n
- Cadimi (Cd), mg/kg, không l n h n
- Chì (Pb), mg/kg, không l n h n
Các ch t c h i khác
Kháng sinh

Không có trong 1 kg
Theo quy nh hi n hành
Không có trong 1g th&c n
Không có trong 1g th&c n
100
Không
c phép
0,1
2,0
0,5
5,0
Theo qui nh hi n hành
Theo qui nh hi n hành

(Ngu n C c Ch n Nuôi, 2010)
2.3.2 K? thu)t ph@i tr=n th!c "n
Hi n nay trên th tr

ng có bán r t nhi u s+n ph%m th&c n h"n h p hoàn

ch(nh khác nhau, r t ti n l i cho ng

i ch n nuôi. Tuy nhiên, s$ d,ng th&c n h"n

h p hoàn ch(nh cFng có nh ng nh

c i m nh : giá c+ b d i cao do t ng chi phí

s+n xu t, không t n d,ng
g o, vE

c ngu n th&c n hay nh ng ph, ph%m s\n có (cám

u nành, khô d u, cá t p…).

Vì v y,

ti t ki m chi phí và t n d,ng nh ng ngu n th&c n s\n có, có th

mua nguyên li u tinh k t h p v i ngu n th&c n / i ch"

ph i tr n làm th&c n.

2.3.2.1 Yêu c6u v4 nguyên li u
Nguyên li u ph+i +m b+o ch t l

ng: không b %m m c sâu m t, không b

h p h i, không có mùi l và không b vón c,c.
M t s nguyên li u c n

c s ch tr

c

d! tiêu hóa. Ví d,:

u nành

ph+i rang chín.
Các lo i th&c n tr
Kh i l
m&c n c a heo

c khi ph i tr n c n

c nghi n nhE.

ng nguyên li u ph i tr n ph+i c n c& vào s l
tránh gi+m ch t l

ng heo trong tr i và

ng th&c n do l u tr lâu ngày.

13

2.3.2.2 Ch9 bi9n ph@i tr=n th!c "n
Nghi n nhE các lo i nguyên li u th&c n

+m b+o h"n h p

TuX t'ng qui mô ch n nuôi l n hay nhE, các h
thích h p, yêu c u khi nghi n máy ph+i

c tr n

u.

u t máy nghi n có công su t

c v sinh s ch s# không l n các lo i

th&c n khác, s$ d,ng sàng có m t sàng nhE 2 mm.
Cân t'ng lo i nguyên li u ã nghi n nhE c n c& vào nhu c u tiêu chu%n t'ng
lo i heo, t'ng giai o n sinh tr

ng phát tri n

ph i tr n kh%u ph n th&c n phù

h p nh t và c n c& vào giá thành, giá tr dinh d

ng t'ng lo i th&c n nguyên li u

l a ch n các nguyên li u th&c n h"n h p có giá thành rZ nh t, t t nh t. Nguyên
t c chung là th&c n h"n h p @.4 /-0nh ph n nguyên li u a = ng 804 ch&a

d

ng ch t theo nhu c u @ a v t nuôi.(Hoàng Lan Ph

y

4

ng, 2010).

2.3.2.3 Cách ph@i tr=n th!c "n
) dàn

u các lo i nguyên li u ã nghi n ra b m:t khô, s ch, ph]ng theo

th& t : lo i nhi u ) tr

c, lo i ít ) sau.

i v i các lo i nguyên li u có kh i l

ít (nh khoáng, vitamin...) ph+i tr n tr
l

c m t ít v i b p ho:c cám

ng, sau ó m i tr n l n các nguyên li u khác
c phân b

ng

t ng kh i

+m b+o m"i nguyên li u

u

u trong h"n h p th&c n.

Dùng xZng ho:c tay tr n th t

u cho

n khi h"n h p th&c n có màu s c

ng nh t, sau ó óng th&c n vào bao, khâu kín l i.
:t th&c n lên giá kê cách t
vào ch" quá kín ho:c %m

ng và n n nhà,

n i khô thoáng, không

t.

2.4 Các chA tiêu phân tích th!c "n
2.4.1 Ph 'ng pháp phân tích hóa hBc (phân tích Ct)
2.4.1.1 V)t ch3t khô tuy t @i (DM – Dry Matter)
Ph

ng pháp xác

nh v t ch t khô

V t ch t khô tuy t
n
ph

c

ic am u

c ti n hành theo AOAC 934.01.
c ^6c

nh sau khi ã lo i bE hoàn toàn

c+ hai d ng t do và liên k t trong m u th&c n và
ng pháp s y khô. M u

c s y khô

100 – 105 oC, l

ph n còn l i là v t ch t khô hoàn toàn c a m u.

14

c xác
ng n

nh theo

c s# m t h t,


2.4.1.2 Protein thô (CP – Crude Protein)
Ph

ng pháp xác nh hàm l

ng protein thô theo AOAC 984.13.

Khi cho m u th&c n tác d,ng v i acid sulfuric (H2SO4)

m :c và un nóng,

nit trong protein s# b phân gi+i thành NH3, nh có H2SO4 còn d nên NH3 bi n thành
sulfat amon (NH4)2SO4. Sau khi

ngu i và hòa loãng v i n

c, m u

c ki m hóa

v i base m nh sodium hydroxyde (NaOH). NH3 l i thoát ra khEi dung d ch và

c

gi l i b ng acid boric (H3BO3).
em nh phân b ng acid HCl 0,1 N, c n c& l
NH3 ta s# tính

cl

ng acid ã tiêu hao

ng NH3, t' ó tính Nit t)ng s và suy ra l

trung hòa

ng protein t)ng s .

Nit t)ng s x 6,25 = protein thô
Trong ó:
6,25: vì trong
H s 6,25

m thô ch&a trung bình 16 % nit (100/16 = 6,25).
c ch p nh n cho t t c+ các m u.

2.4.1.3 Ch3t béo thô (EE – Ether Extract)
Ph

ng pháp xác

nh hàm l

ng béo thô theo AOAC 920.39.

Ch t béo thô (lipid) là h p ch t h u c

a ch&c, g m các lipid ch&a glycerid

và các lipid không ch&a glycerid. Ch t _Co có

nh t cao, không tan trong n

tan trong các dung môi h u c nh ether, chloroform, benzen, r

c,

u nóng. Các lipid

c c u t o @- 4y u t' C, H và O4804có th ch&a thêm các nguyên t khác nh P
và N. Ch t béo

c phân tích theo ph

Khi xác

nh ch t _Co, ether th

nhi t

ng pháp Soxhlet.
ng

c làm dung môi hoà tan, vì ether có

sôi th p (35 oC).
Ether

c làm bay h i liên t,c và

theo các ch t tan trong ether và tr l i c c

c làm ng ng l nh r i qua m u và 5Co
ng ether ban

u.

Ether cFng nh các dung môi khác không nh ng có th hoà tan
_Co mà còn hoà tan
ra

c ch t

c các ch t khác nh : sáp, m t s s c t ,…do ó ch t béo l y

c g i là ch t béo thô.

15