Đề thi HSG cấp tỉnh 18 môn GDCD lớp 9 (kèm đáp án)

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA
ĐỀ CHÍNH THỨC

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2017- 2018
Môn thi: Giáo dục công dân
Lớp 9 – THCS
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 10/03/2018
(Đề thi có 07 câu, gồm 01 trang)

Câu 1 (2,0 điểm):
Hãy điền vào chỗ trống (.....) những từ, cụm từ thích hợp để hoàn thành nội dung điều
luật của Luật giao thông đường bộ năm 2008, sau đây:
“Người điều khiển xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy không được thực
hiện các hành vi sau đây:
a) Đi xe ……..(A)………;
b) Đi xe vào phần đường dành cho ……(B)…….. và phương tiện khác;
c) Sử dụng ô, điện thoại di động, thiết bị âm thanh, trừ ……(C)…….;
d) Sử dụng xe để .……(D)……., vật khác, mang, vác và chở vật cồng kềnh;”
(Trích Khoản 3, Điều 30, Luật giao thông đường bộ 2008)
Câu 2 (3,0 điểm): Thế nào là môi trường? Thế nào là tài nguyên thiên nhiên? Làm rõ nguyên
nhân nào dẫn đến ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên. Công dân – học
sinh cần phải làm gì để góp phần bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?
Câu 3 (3,0 điểm): Thế nào là tự lập ? Biểu hiện và ý nghĩa của tính tự lập. Học sinh cần làm
gì để rèn luyện tính tự lập ? Cho ví dụ ?
Câu 4 (3,0 điểm) : Tệ nạn xã hội là gì ? Tệ nạn xã hội có những tác hại như thế nào đối với
cá nhân, gia đình và xã hội ? Để phòng, chống tệ nạn xã hội, pháp luật nước ta có những quy

định như thế nào ? Là học sinh, em cần phải làm gì để góp phần phòng, chống các tệ nạn xã
hội ?
Câu 5 (2,0 điểm) : Thế nào là hợp tác cùng phát triển ? Nguyên tắc hợp tác quốc tế của
Đảng và Nhà nước ta. Em hãy kể tên một số tổ chức quốc tế mà Việt Nam đang là thành viên.
Là học sinh, em cần làm gì để rèn luyện tinh thần hợp tác quốc tế ?
Câu 6 (4,0 điểm): Hôn nhân là gì? Chế độ hôn nhân ở Việt Nam hiện nay được dựa trên
những nguyên tắc cơ bản nào? Hãy làm rõ quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn
nhân. Để có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc, mỗi chúng ta cần phải làm gì?
Câu 7 (3,0 điểm): Bài tập tình huống
Bạn Sơn là học sinh lớp 9 (đủ 14 tuổi), do ngủ dậy muộn, nên mượn xe máy của bố để
đi học. Vì đang vội, khi đến ngã tư, bạn đã vượt đèn đỏ. Sơn bị cảnh sát giao thông yêu cầu
dừng xe và xử phạt. Tuy nhiên, những người đứng gần đó bàn tán và đưa ra các ý kiến khác
nhau. Có người cho rằng Sơn bị xử phạt là đúng, nhưng có người lại cho rằng cảnh sát giao
thông xử phạt bạn là sai, vì Sơn vẫn đang là trẻ em nên Sơn không bị xử phạt.
Theo em:
1. Hành vi của bạn Sơn có vi phạm pháp luật không?
2. Việc Sơn bị cảnh sát giao thông xử phạt là đúng hay sai? Vì sao?
------------------- Hết -----------------

Trang 1


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA
-------Hướng dẫn chấm
ĐỀ CHÍNH THỨC

Câu
Câu 1

(2,0
điểm)

Câu 2
(3,0
điểm)

Câu 3
(3,0
điểm)

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2017-2018
Môn thi: Giáo dục công dân
Lớp 9 - THCS
Thời gian:150 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 10/03/2018
HD chấm có 07 câu, gồm 04 trang
Nội dung cơ bản
Điểm
* Học sinh điền đúng, chính xác theo thứ tự:
- (A): dàn hàng ngang
0,5
- (B): người đi bộ
0,5
- (C): thiết bị trợ thính
0,5
- (D): kéo, đẩy xe khác
0,5
* Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao

0,25
quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát
triển của con người và thiên nhiên.
* Tài nguyên thiên nhiên là những của cải vật chất có sẵn trong tự nhiên
0,25
mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng, phục vụ cuộc sống của
con người. Tài nguyên thiên nhiên là một bộ phận thiết yếu của môi
trường, có quan hệ chặt chẽ với môi trường.
* Những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên
thiên nhiên:
- Do tác động tiêu cực của con người trong đời sống và trong các hoạt
0,5
động kinh tế, không thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, tài
nguyên, chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt.
- Ví dụ về ô nhiễm môi trường: Những con sông bị tắc nghẽn, đục ngầu
0,5
do rác thải; khói, bụi, rác bẩn từ các nhà máy, khu dân cư xả ra bừa bãi;
không khí ngột ngạt; khí hậu biến đổi thất thường...
- Ví dụ về cạn kiệt tài nguyên: Rừng bị chặt phá bừa bãi, diện tích rừng
0,5
ngày càng bị thu hẹp; đất đai bị bạc màu; nhiều loại động vật, thực vật bị
biến mất; nạn khan hiếm nước sạch...
* Trách nhiệm công dân - học sinh:
- Biết được các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và tài
0,25
nguyên thiên nhiên. Ví dụ:...
- Biết bảo vệ môi trường ở nhà, ở trường, ở nơi công cộng và biết nhắc
0,25
nhở bạn bè cùng thực hiện. Ví dụ:...
- Có ý thức bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên; ủng hộ các biện 0,25

pháp bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Ví dụ:...
- Phê phán, đấu tranh chống những hành vi vi phạm Luật Bảo vệ môi
0,25
trường. Ví dụ:...
* Tự lập là tự làm lấy, tự giải quyết công việc của mình, tự lo liệu, tạo
0,5
dựng cho cuộc sống của mình ; không trông chờ, dựa dẫm, phụ thuộc
vào người khác .
* Biểu hiện của người có tính tự lập như : Tự tin, bản lĩnh, kiên trì, dám
0,5
đương đầu với khó khăn, có ý chí vươn lên trong học tập và cuộc sống
,…
* Ý nghĩa của tính tự lập: Tự lập có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát
0,5
triển của cá nhân, giúp con người đạt được thành công trong cuộc sống

Trang 2


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
Câu

Câu 4
(3,0
điểm)

Câu 5
(2,0
điểm)

Nội dung cơ bản
và được mọi người kính trọng.
* Để rèn luyện tính tự lập, học sinh cần:
- Biết tự giải quyết, tự làm những công việc hàng ngày của bản thân
trong học tập, lao động, sinh hoạt.
Ví dụ:…
+ Ưa thích sống tự lập, không dựa dẫm, ỷ lại, phụ thuộc vào người khác
.
Ví dụ:…
- Cảm phục và tự giác học hỏi những bạn, những người xung quanh biết
sống tự lập .
Ví dụ:…
* Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch
chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp luật, gây hậu quả xấu về
mọi mặt đối với đời sống xã hội.
* Tác hại của tệ nạn xã hội: Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tinh thần và
đạo đức con người, làm thiệt hại kinh tế gia đình và đất nước, phá vỡ
hạnh phúc gia đình, gây mất trật tự an ninh xã hội, làm băng hoại giá trị
đạo đức truyền thống, suy thoái nòi giống dân tộc. Các tệ nạn xã hội luôn
có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Ma túy, mại dâm là con đường ngắn
nhất làm lây truyền HIV/AIDS, một căn bệnh vô cùng nguy hiểm.
* Để phòng, chống tệ nạn xã hội, pháp luật nước ta quy định:
- Cấm đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh
bạc. Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng,
cưỡng bức, lôi kéo sử dụng trái phép chất ma túy. Những người nghiện
ma túy buộc phải cai nghiện.
- Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dỗ hoặc dẫn dắt mại dâm.
- Trẻ em không được đánh bạc, uống rượu, hút thuốc và dùng chất kích
thích có hại cho sức khỏe. Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, cho trẻ
em uống rượu, hút thuốc, dùng chất kích thích; Nghiêm cấm dụ dỗ, dẫn

dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn hóa phẩm
đồi trụy, đồ chơi hoặc trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ.
* Những việc công dân – học sinh phải làm để góp phần phòng, chống tệ
nạn xã hội:
- Phải sống giản dị, lành mạnh, tích cực rèn luyện thể dục thể thao. Ví
dụ:…
- Không uống rượu, đánh bạc, đua xe máy, húy thuốc lá, sử dụng ma túy,
xem phim ảnh, bằng hình đồi trụy, bạo lực, tham gia vào các hoạt động
mai dâm. Ví dụ:…
- Biết tự bảo vệ mình và bạn bè, người thân không sa vào tệ nạn xã hội.
Ví dụ:…
- Tích cực tham gia các hoạt động phòng, chống tệ nạn xã hội do nhà
trường, địa phương tổ chức. Ví dụ:…

Điểm

* Hợp tác cùng phát triển là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ
lẫn nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó vì sự phát triển chung của các
bên.
* Nguyên tắc hợp tác quốc tế của Đảng và Nhà nước ta:

0,25

Trang 3

0,25
0,25
0,25
0,25
0,25

0,25
0,5

0,75

0,25

0,25
0,25

0,25
0,25
0,25
0,25


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
Câu

Câu 6
(4,0
điểm)

Nội dung cơ bản
Tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không can
thiệp vào công việc nội bộ của nhau, không dùng vũ lực hoặc đe doạ
dùng vũ lực, bình đẳng cùng có lợi; giải quyết bất đồng, tranh chấp bằng
thương lượng hoà bình; phản đối mọi âm mưu và hành động gây sức ép,
áp đặt và cường quyền.
* Liệt kê các tổ chức quốc tế mà Việt Nam đang là thành viên (Học sinh

kể được ít nhất tên 5 tổ chức quốc tế; có thể nêu tên các tổ chức khác)
+ ASEAN: Hiệp hội các nước Đông Nam Á
+ WHO: Tổ chức Y tế thế giới
+ UNDP: Chương trình phát triển Liên hợp quốc
+ UNICEF: Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc
+ FAO: Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc
……………………………
* Học sinh rèn luyện tinh thần hợp tác quốc tế như sau:
- Tham gia các hoạt động hợp tác phù hợp với khả năng của bản thân. Ví
dụ: tham gia bảo vệ môi trường nơi ở, nơi học tập; tuyên truyền gia đình
và cộng đồng thực hiện chính sách dân số của Đảng và Nhà nước; tuyên
truyền phòng chống HIV/AIDS và các dịch bệnh hiểm nghèo khác trong
cộng đồng…
- Ủng hộ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về hợp tác
quốc tế. Ví dụ:…
- Rèn luyện tinh thần hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh trong
học tập, lao động, hoạt động tập thể, hoạt động xã hội. Ví dụ:…
* Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên cơ sở
bình đẳng, tự nguyện, được pháp luật thừa nhận, nhằm chung sống lâu
dài và xây dựng một gia đình hòa thuận, hạnh phúc.
* Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở nước ta hiện nay:
- Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng, vợ chồng bình đẳng.
- Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, tôn giáo, giữa
người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân Việt
Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch gia
đình.
* Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân:
- Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên mới được kết hôn.
Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định và phải được đăng ký

tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Cấm kết hôn trong những trường hợp người đang có vợ hoặc có chồng;
người mất năng lực hành vi dân sự (tâm thần hoặc các bệnh khác mà
không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình); giữa những người
cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba
đời; giữa cha mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với
con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.
- Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.
- Vợ chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về
mọi mặt trong gia đình. Vợ, chồng phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và
nghề nghiệp của nhau.

Trang 4

Điểm
0,5

0,25

0,5

0,25
0,25
0,5

0,25
0,25

0,5

0,5

0,5

0,5
0,5


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
Câu

Câu 7
(3,0
điểm)

Nội dung cơ bản
* Để có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc, mỗi chúng ta cần phải:
- Có thái độ thận trọng, nghiêm túc trong tình yêu và hôn nhân.
- Không vi phạm quy định của pháp luật về hôn nhân.
1. Hành vi của Sơn là vi phạm pháp luật hành chính vì Sơn đã xâm
phạm đến các quy tắc quản lí hành chính của nhà nước, cụ thể là sử dụng
xe gắn máy khi chưa đủ tuổi, đi xe vượt đèn đỏ.
2. Bạn Sơn bị cảnh sát giao thông xử phạt là đúng.
2.1. Giải thích: Theo Khoản 1, Điều 5, Luật Xử lí vi phạm hành chính
năm 2012 quy định: “…Các đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính
bao gồm:
- Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi bị xử phạt vi phạm hành chính về
vi phạm hành chính do cố ý; người từ đủ 16 tuổi trở lên bị xử phạt hành
chính về mọi vi phạm hành chính....”
2.2. Trong trường hợp này, Sơn đã đủ 14 tuổi và vi phạm pháp luật hành

chính do cố ý. Bạn nhận biết được hành vi của mình nhưng vì sợ muộn
học nên đi xe máy và vượt đèn đỏ. Vì vậy, Sơn phải bị xử phạt hành
chính.

Điểm
0,25
0,25
1,0

0,5
0,5

1,0

Ghi chú:
- Điểm toàn bài là 20,0 điểm; Thang điểm thấp nhất cho mỗi ý là 0,25 điểm.
- Căn cứ vào bài làm của thí sinh: cách trình bày, ví dụ đúng, đủ... theo yêu cầu để cho điểm
phù hợp theo thang điểm trên.
---------------------Hết-------------------

Trang 5


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGHỆ AN

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH
LỚP 9 CẤP THCS

NĂM HỌC 2015 – 2016

ĐỀ CHÍNH THỨC

Môn thi: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - BẢNG A
Thời gian: 150 phút ( không kể thời gian giao đề)
(Đề thi có 05 câu, gồm 01 trang)

Câu 1. (4,0 điểm)
Trong một buổi lao động ở trường, các bạn học sinh lớp 9A đào được một hũ tiền vàng.
Hỏi :
a. Theo em, các bạn học sinh lớp 9A có quyền sở hữu số tiền vàng đó không ?Vì sao ?
b. Trình bày hiểu biết của em về quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ tôn trọng tài sản của
người khác ?
Câu 2. ( 3,5 điểm)
Có người cho rằng: Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ,
dân tộc là phải giữ nguyên vẹn không được thay đổi bất cứ điều gì.
Em có đồng ý với ý kiến trên không? Vì sao? Những việc làm của em để kế thừa, phát
huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ, dân tộc?
Câu 3. (6,0 điểm)
Lối sống “vô cảm” khiến trái tim con người hóa thành sỏi đá.
Suy nghĩ của em?
Câu 4. ( 4,5 điểm)
Chị Hoa sinh ngày 01 tháng 3 năm 1988, yêu anh Hà 21 tuổi người cùng thôn. Sau một
thời gian tìm hiểu và yêu nhau, anh chị quyết định tiến tới hôn nhân. Ngày 01 tháng 02 năm
2016, hai người đến Ủy ban nhân dân xã để đăng ký kết hôn nhưng chính quyền không đồng
ý.
Hỏi:
a. Quyết định của chính quyền xã đúng hay sai. Vì sao?
b. Trình bày những điều kiện cấm kết hôn theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014?

Câu 5. ( 2,0 điểm)
Để tình bạn trở thành viên ngọc quý, em sẽ…?
--------------------------Hết------------------

Trang 6


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGHỆ AN

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH
LỚP 9 CẤP THCS
NĂM HỌC 2015 – 2016

ĐỀ CHÍNH THỨC

Câu
1

2

Môn thi: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - BẢNG A
Thời gian: 150 phút ( không kể thời gian giao đề)
HƯỚNG DẪN CHẤM
(Hướng dẫn chấm này gồm 3 trang)
Nội dung
Điể
m

Trong một buổi lao động ở trường, các bạn học sinh lớp 9A đào được một 4,0
hũ tiền vàng.
Hỏi : a. Theo em, các bạn học sinh lớp 9A có quyền sở hữu số tiền vàng đó
không ?Vì sao ?
b. Trình bày hiểu biết của em về quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ tôn
trọng tài sản của người khác ?
a. Không. Vì:
0,5
- Số vàng đó không thuộc các lĩnh vực sở hữu như: của cải để dành...
0,5
b.Hiểu biết:
- Khái niệm: Là quyền của CD đối với TS thuộc quyền SH của mình. Bao
gồm: quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt.
0,5
- Các lĩnh vực sở hữu:
+ Thu nhập hợp pháp, của cải để dành.
0,25
+Nhà ở.
0,25
+ TLSH, TLSX
0,25
+ Vốn và các tài sản khác...
0,25
- Nghĩa vụ tôn trọng:
+ Không xâm phạm tài sản người khác...
0,25
+ Nhặt được của rơi trả lại...
0,25
+ Khi vay nợ..., khi mượn phải giữ gìn cẩn thận, sử dụng xong...
0,25

+ Nhà nước công nhận, bảo hộ...
0,25
- Liên hệ bản thân: cần làm gì? ...
0,5
Có người cho rằng: Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, 3,5
dòng họ, dân tộc là phải giữ nguyên vẹn không được thay đổi bất cứ điều gì.
Em có đồng ý với ý kiến trên không? Vì sao? Những việc làm của em để kế
thừa, phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ, dân tộc,?
* Không đồng ý. Vì:
0,5
- Truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ, dân tộc là những giá trị tinh
thần được hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của gia đình, dòng họ,
0,5
dân tộc được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
- Mỗi một gia đình, dòng họ, dân tộc đều có những truyền thống tốt đẹp
về…
- Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ, dân tộc là
bảo vệ, giữ gìn để các truyền thống đó không bị phai nhạt theo thời gian mà
ngày càng phát triển phong phú, sâu đậm hơn.
0,5
- Việc “ giữ nguyên vẹn” mới chỉ dừng lại ở việc kế thừa chứ chưa phát huy.

Trang 7


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
0,25

3

4

- Trong thực tế, cần phải học hỏi, tiếp thu làm phong phú thì truyền thống
mới phù hợp thời đại và có sức sống lâu dài.
Vd: …
* Những việc làm:
- Sưu tầm, tìm hiểu, tự hào ...-> tuyên truyền những giá trị tốt đẹp của truyền
thống...
- Lên án, phê phán những hành vi làm tổn hại đến các truyền thống …
- Có lối sống và cách ứng xử phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa truyền
thống như: chăm chỉ học tập, trung thực...
Lối sống “vô cảm” khiến trái tim con người hóa thành sỏi đá.
Suy nghĩ của em?
- Lối sống vô cảm là thái độ thờ ơ không cảm xúc với các sự vật, hiện
tượng, trước nỗi đau khổ, bất hạnh của người khác…
- HS khẳng định: đây là cách sống tiêu cực, đáng phê phán, đi ngược truyền
thống đạo đức, mặt trái của lối sống hiện đại …
- Thực trạng:
+ Đa số mọi người biết quan tâm, chia sẻ.Tuy nhiên lối sống này chiếm 1
bộ phận không nhỏ trong xã hội, trong mọi tầng lớp , lứa tuổi dưới nhiều
hình thức, mức độ…
+VD: thấy người bị nạn không giúp đỡ, thiếu quan tâm, thiếu hòa đồng với
bạn bè, người thân…
- Nguyên nhân:
+KQ: mặt trái của sự phát triển xã hội, cách giáo dục trong gia đình…
+ CQ: tính ích kỷ, nhận thức hạn hẹp, lệch lạc…
- Hậu quả:
+ Với cá nhân: kết quả lao động, học tập giảm sút; ảnh hưởng nhân cách…
+Với gia đình: Sự gắn kết giữa các thành viên lỏng lẻo; không hạnh phúc…
+ Với đất nước,xã hội: Làm mất niềm tin giữa con người và con người; mai

một truyền thống tương thân, tương ái của dân tộc, xh kém phát triển, kém
văn minh…
- Hành động:
+ Cá nhân: xây dựng mối quan hệ thân thiện với mọi người; có tinh thần
tương thân,tương ái; tham gia các hoạt động tập thể, xã hội mang tính chất
nhân đạo; đồng tình, cổ vũ tinh thần đoàn kết, vị tha lên án, phê phán thói
thờ ơ, vô trách nhiệm …
+ Gia đình: Quan tâm, chăm sóc,yêu thương, gần gũi, chia sẻ lẫn nhau…
+ Nhà nước, xã hội: Tuyên truyền, giới thiệu những tấm gương điển hình
người tốt, việc tốt trên hệ thống truyền thông; tổ chức các chương trình
nhằm kết nối cộng đồng ; lên án thói thờ ơ; xử phạt các hành vi vô cảm gây
hậu quả xấu cho mọi người…
+ Liên hệ bản thân: ……
Chị Hoa sinh ngày 01 tháng 3 năm 1988 yêu anh Hà 21 tuổi người cùng
thôn. Sau một thời gian tìm hiểu và yêu nhau, anh chị quyết định tiến tới hôn
nhân. Ngày 01 tháng 02 năm 2016, hai người đến Ủy ban nhân dân xã để
đăng ký kết hôn nhưng chính quyền không đồng ý.

Trang 8

0,25
0,5
0,5
0,5
6,0

0,5
0,5

0,5

0,5
0,25
0,25

0,5
0,5
0,5

0,5
0,5

0,5
0,5
4,5


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

5

Hỏi: a. Quyết định của chính quyền xã đúng hay sai. Vì sao?
b. Trình bày những điều kiện cấm kết hôn theo Luật Hôn nhân và gia
đình năm 2014?
a. Chính quyền xã đúng. Vì:
- Theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2015),
nâng độ tuổi kết hôn:
+ Từ 18 tuổi trở lên đối với nữ thành từ đủ 18 tuổi trở lên đối với nữ.
+ Từ 20 tuổi trở lên đối với nam thành từ đủ 20 tuổi trở lên đối với nam.
- Trong trường hợp trên chị Hoa chưa đủ 18 tuổi theo quy định của pháp luật
nên không được đăng ký kết hôn.

b. Các điều kiện cấm kết hôn:
- Trong trường hợp người đang có vợ ( chồng).
- Người mất năng lực hành vi dân sự.
- Người cùng dòng máu trực hệ.
- Người có họ trong phạm vi 3 đời.
- Cha mẹ nuôi – con nuôi; bố chồng - con dâu...
- Không thừa nhận hôn nhân đồng giới.
Để tình bạn trở thành viên ngọc quý, em sẽ…?
- Xây dựng lối sống trong sáng, lành mạnh, thân thiện, hòa đồng…
- Biết thông cảm, đồng cảm sâu sắc với bạn bè, quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ
nhau...
- Chân thành, tin cậy, bình đẳng, có tấm lòng nhân ái, vị tha……
- Ủng hộ, quý trọng những người có ý thức xây dựng tình bạn đẹp, lên án,,
phê phán những hành vi xấu làm ảnh hưởng đến tình bạn trong sáng, lành
mạnh…
-----------------------------Hết-----------------------

Trang 9

0,5
0,5

0,5

0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5

2,0
0,5
0,5
0,5

0,5


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
NĂM HỌC 2015 – 2016
Môn: GDCD - Lớp 9
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 24 tháng 3 năm 2016
-----------------------

Câu 1. (6,0 điểm)
Em tán thành hay không tán thành với những quan điểm nào sau đây? Vì sao?
a) Chỉ những người có chức, có quyền mới cần phải chí công vô tư;
b) Người sống chí công vô tư chỉ thiệt cho mình;
c) Học sinh còn nhỏ tuổi thì không thể rèn luyện được phẩm chất chí công vô tư;
d) Chí công vô tư là phẩm chất tốt đẹp của công dân;
đ) Chí công vô tư phải thể hiện ở cả lời nói và việc làm.
Nêu 5 hành vi biểu hiện đức tính chí công vô tư và 5 hành vi biểu hiện đức tính thiếu
chí công vô tư.

Câu 2. (4,0 điểm)
Em hãy kể tên 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên (ghi rõ tên viết tắt của tổ
chức đó bằng tiếng Anh). Nêu một số công trình hợp tác giữa nước ta với các nước trên thế
giới, trong đó có công trình được thực hiện ở địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã đem lại hiệu quả kinh
tế cao, góp phần làm tăng trưởng nền kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân.
Câu 3. (6,0 điểm)
a) Em hãy sử dụng các từ cho sẵn: Căng thẳng, hợp tác, mâu thuẫn, chiến tranh,
phát triển để hoàn chỉnh đoạn văn bản sau:
Quan hệ hữu nghị tạo cơ hội và điều kiện để các nước cùng …..…… (1)……..…,
……… (2) …………. về mọi mặt; tạo sự hiểu biết lẫn nhau, tránh gây…………
(3)…..…,……… (4) …………. dẫn đến nguy cơ ………… (5) ………………..
b) Em hãy lập một kế hoạch hoạt động thể hiện tình hữu nghị với thiếu nhi các trường
khác, địa phương khác hoặc nước khác. Kể một số kết quả cụ thể về những việc làm thể hiện
tình hữu nghị của học sinh trường em.
Câu 4. (2,0 điểm)
Em hãy nêu ý nghĩa của một truyền thống tốt đẹp ở quê em (phong tục, tập quán, lễ hội
truyền thống, trò chơi dân gian …) và giới thiệu những đặc điểm cơ bản của truyền thống tốt
đẹp đó để bạn bè cùng biết.
Câu 5. (2,0 điểm)
Em hãy kể bốn tập quán lạc hậu, hủ tục và nêu tác hại của chúng.
------------------------Hết----------------

Trang 10


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Môn: GDCD-Lớp 9
(Hướng dẫn chấm có 02 trang)

Câu 1. (6,0 điểm)
* Tán thành với quan điểm (d) và (đ): (1,0 điểm)
* Không tán thành với các quan điểm ( a), (b) và (c): ( 1.0 điểm)
* Giải thích:
- Quan điểm (a): Vì chí công vô tư là phẩm chất đạo đức tốt đẹp và cần thiết đối với tất
cả mọi người chứ không chỉ với người có chức, có quyền.( 0,5 điểm)
- Quan điểm (b): Chí công vô tư đem lại lợi ích cho tập thể và cộng đồng xã hội. Mọi
người đều chí công vô tư thì đất nước sẽ giàu mạnh, xã hội sẽ tốt đẹp, công bằng, cuộc sống
nhân dân được ấm no, hạnh phúc.( 0,5 điểm)
- Quan điểm (c): Phẩm chất chí công vô tư cần được rèn luyện ngay từ khi còn nhỏ
thông qua lời nói và việc làm hằng ngày, trong quan hệ đối xử với mọi người xung quanh (
trong gia đình, ở nhà trường và ngoài xã hội …).(0,5 điểm)
* Nêu được 5 hành vi biểu hiện đức tính chí công vô tư và 5 hành vi biểu hiện đức tính
thiếu chí công vô tư:
- Nêu được 5 hành vi biểu hiện đức tính chí công vô tư: (1,25 điểm)
- Nêu được 5 hành vi biểu hiện đức tính thiếu chí công vô tư :( 1,25 điểm)
Câu 2. (4,0 điểm)
* Kể được tên của 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên (nói rõ cả tên viết tắt
tiếng Anh của tổ chức đó):
- Kể được tên 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên: ( 1,25 điểm)
- Ghi rõ tên viết tắt tiếng Anh của tổ chức đó: (1,25 điểm)
Đáp án mở để học sinh tự lựa chọn. Ví dụ một số tên tổ chức quốc tế mà Việt Nam là
thành viên như: Liên hiệp quốc (UN), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên
Hiệp Quốc (UNICEF), Tổ chức Liên hiệp quốc về lương thực và nông nghiệp (FAO), Tổ
chức

Liên
hiệp
quốc
về
giáo
dục,
khoa
học
và
văn
hóa
(UNESCO), Tổ chức thương mại thế giới (WTO) …
* Kể tên một số công trình hợp tác giữa nước ta với các nước bạn, trong đó có công
trình được thực hiện ở địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần làm
tăng trưởng nền kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân: (1,5 điểm)
Lưu ý: Kể tối thiểu 3 công trình hợp tác giữa nước ta với các nước bạn.
Câu 3. (6,0 điểm)
a) 2,5 điểm
1. Hợp tác
2. Phát triển
3. Căng thẳng
4. Mâu thuẫn
5. Chiến tranh
b) 3,5 điểm
* Xây dựng được kế hoạch hoạt động hữu nghị bao gồm đủ các ý sau: ( 2 điểm)
- Tên hoạt động.
- Nội dung, biện pháp hoạt động.
- Thời gian, địa điểm tiến hành.
- Người phụ trách, người tham gia.
* Nêu được một số kết quả cụ thể về những việc làm thể hiện tình hữu nghị của học

sinh trong trường: (1,5 điểm)
Câu 4. (2,0 điểm)

Trang 11


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
Đáp án mở, để học sinh phát triển tư duy, tự lựa chọn:
* Nêu được ý nghĩa của một truyền thống ở quê hương: ( 1 điểm)
* Giới thiệu được những đặc điểm cơ bản của truyền thống tốt đẹp đó: (1 điểm)
Câu 5. (2,0 điểm)
* Kể được tối thiểu là 04 tập quán lạc hậu, hủ tục và nêu tác hại của chúng:
Lưu ý :- Kể được 4 tập quán lạc hậu, hủ tục: ( 1 điểm)
- Nêu tác hại của chúng: ( 1 điểm)
----------------------Hết-----------------------

Trang 12


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HOÁ
ĐỀ CHÍNH THỨC

KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2014-2015
Môn thi: Giáo dục công dân - Lớp 9 THCS
Ngày thi: 25/03/2015
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)

ĐỀ BÀI
Câu 1 (2.0 điểm): Hãy điền các từ hoặc cụm từ đúng vào chỗ …. để hoàn thành điều
luật sau:
Điều 32 (Luật giao thông đường bộ 2008). Người đi bộ.
3. Trường hợp không có đèn tín hiệu, không có vạch kẻ đường, cầu vượt, hầm dành cho
người đi bộ thì người đi bộ phải.......(1)......., các xe đang đi tới, chỉ qua đường
khi........(2).........an toàn và chịu trách nhiệm bảo đảm an toàn khi qua đường.
4. Người đi bộ không được vượt qua dải phân cách, không đu bám vào các phương tiện
giao thông.......(1)......; khi mang vác vật cồng kềnh phải bảo đảm an toàn và
không.........(2)........cho người và phương tiện tham gia giao thông.
Câu 2 (3.0 điểm): Di sản văn hóa là gì? Di sản văn hóa có ý nghĩa như thế nào đối
với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam và nhân loại? Là công dân - học sinh chúng ta cần
phải làm gì để bảo vệ các di sản văn hóa?
Câu 3 (3.0 điểm): Thế nào là tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác? Vì sao cần phải
tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác. Chúng ta nên học tập, tiếp thu những gì ở các dân tộc
khác trên thế giới? Cho ví dụ.
Câu 4 (3.0 điểm): Thế nào là quyền tự do ngôn luận? Nêu những quy định của pháp
luật về quyền tự do ngôn luận? Là học sinh em cần phải làm gì để thực hiện tốt quyền tự do
ngôn luận?
Câu 5 (2.0 điểm): Vì sao cần phải bảo vệ hòa bình? Nêu biểu hiện của các hoạt động
bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh hiện nay? Trong sinh hoạt hằng ngày em cần phải làm gì
để thể hiện là người sống hòa bình?
Câu 6 ( 4.0 điểm): Em hiểu thế nào là quyền và nghĩa vụ lao động của công dân? Nêu
trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền và nghĩa vụ lao động của công dân?
Trình bày những quy định của pháp luật về sử dụng lao động trẻ em. Để trở thành người lao
động tốt, công dân có ích cho xã hội, ngay từ bây giờ em phải làm gì?
Câu 7 (3.0 điểm): Bài tập tình huống:
An (16 tuổi) đi xe máy đến một ngã tư đường phố, mặc dù có báo hiệu đèn đỏ nhưng
không dừng lại. Do không tuân thủ tín hiệu đèn nên đã bị một cảnh sát giao thông bắt dừng lại

và yêu cầu nộp phạt. An cho rằng cảnh sát giao thông xử lý như vậy là không hợp lý vì lúc đó
đường rất vắng, An không gây ra tai nạn giao thông nên không cần phải phạt.
Câu hỏi:
1. Em có nhận xét gì về hành vi của An?
2. An có phải chịu trách nhiệm pháp lý không? Nếu có thì đó là trách nhiệm gì ? Giải
thích ?
…………………..Hết…………………
……………….Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm…………………

Trang 13


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HOÁ

KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2014-2015
Môn thi: Giáo dục công dân
HD CHẤM ĐỀ CHÍNH THỨC
Lớp 9 THCS
Ngày thi: 25/03/2015
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
HD chấm này có 07 câu, gồm 03 trang.
Câu
Nội dung
Điểm
2.0
Câu 1 3.(1) Quan sát, (2) Bảo đảm

(2.0) 4.(1) Đang chạy, (2) Gây trở ngại (Mỗi ý đúng cho 0.5 điểm)
* Khái niệm: Di sản văn hóa bao gồm di sản văn hóa phi vật thể và di 0.5
Câu 2 sản văn hóa vật thể, là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử, văn
(3.0) hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua các thế hệ khác.
* ý nghĩa:
- Di sản văn hóa là những cảnh đẹp của đất nước, là tài sản của dân tộc 1.0
nói lên truyền thống của dân tộc, thể hiện công đức của các thế hệ tổ tiên
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thể hiên kinh nghiệm của
dân tộc trên các lĩnh vực.
- Những di sản, di tích và cảnh đẹp đó cần được giữ gìn, phát huy trong 1.0
sự nghiệp xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà
bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới
* Trách nhiệm của công dân:
- Hiểu, nhận thức đúng đắn về di sản văn hóa đồng thời có thái độ đúng 0.25
đắn trong việc giữ gìn bảo tồn những di sản văn hóa
- Gương mẫu thực hiện và động viên mọi người xung quanh cùng thực
hiện tốt những quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa
0.25
0.5
Câu 3. - Là tôn trọng chủ quyền, lợi ích và nền văn hoá của các dân tộc; luôn
(3.0) tìm hiểu và tiếp thu những điều tốt đẹp trong nền kinh tế, văn hoá, xã hội
của các dân tộc; đồng thời thể hiện lòng tự hào dân tộc chính đáng của
mình.
- Vì mỗi dân tộc đều có những thành tựu nổi bật về kinh tế, khoa học- kĩ
1.0
thuật, văn hoá, nghệ thuật, những công trình đặc sắc, những truyền thống
quý báu. Đó là vốn quý của loài người cần được tôn trọng tiếp thu và
phát triển. Tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác sẽ tạo điều kiện để
nước ta tiến nhanh trên con đường xây dựng đất nước giàu mạnh và phát
triển bản sắc dân tộc.

- Chúng ta nên học tập, tiếp thu những tinh hoa, kinh nghiệm về văn hoá
về những thành tựu khoa học, về phát triển kinh tế xã hội…của các dân
1.0
tộc khác trên thế giới. Không kì thị chế giễu, coi thường hoặc phân biệt
giữa các dân tộc, đồng thời phải thể hiện lòng tự hào dân tộc chính đáng
của mình.
VD: Tôn trọng về ngôn ngữ, trang phục, tập quán của các dân tộc trên
thế giới. Giữ gìn bản sắc các phong tục, tập quán của dân tộc mình.
0.5

Trang 14


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
Câu 4
(3.0)

Câu 5
(2.0)

Câu 6
(4.0)

- Khái niệm quyền tự do ngôn luận: quyền tự do ngôn luận là quyền công 0.5
dân được tham gia bàn bạc, thảo luận, đóng góp ý kiến đối với những
vấn đề chung của đất nước, của xã hội.
- Những quy định của pháp luật về quyền tự do ngôn luận:
+ Quyền công dân được cung cấp thông tin theo quy định của pháp luật, 0.25
tự do báo chí.
+ Sử dụng quyền tự do ngôn luận trong các cuộc họp ở cơ sở, trên các 0.25

phương tiện thông tin đại chúng.
+ Kiến nghị với đại biểu quốc hội, đại biểu hội đồng nhân dân, góp ý vào 0.25
các dự thảo cương lĩnh, chiến lược, dự thảo văn bản luật, bộ luật quan
trọng…
+ Sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo quy định của pháp 0.25
luật, để phát huy quyền làm chủ của công dân, góp phần xây dựng nhà
nước, quản lý xã hội.
- Là HS cần phải:
+ Thực hiện đúng quyền tự do ngôn luận của mình. VD….
0.5
+ Tôn trọng quyền tự do ngôn luận của mọi người.VD…
+ Biết phê phán những hiện tượng vi phạm quyền tự do ngôn luận của 0.5
công dân.VD…
0.5
HS phải lấy được VD , mỗi ví dụ đúng cho 0.25 điểm
* Cần phải bảo vệ hòa bình vì:
Hòa bình là môi trường, là điều kiện thuận lợi để con người va xã hội 0.5
phát triển. Bảo vệ hòa bình đem lại cuộc sống bình yên, là điều kiện để
con người phát triển toàn diện.
* Biểu hiện :
- Dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn , xung đột 0.5
giữa cá dân tộc, tôn giáo quốc gia.
- Kiên quyết đấu tranh không để xảy ra xung đột vũ Trang
0.5
* Trách nhiệm:
- Mỗi công dân phải có ý thức xây dựng mối quan hệ tôn trọng bình 0.25
đẳng, thân thiện giữa con người với con người.
- Thiêt lập quan hệ hiểu biết hữu nghị, hợp tác giữa các dân tộc và quốc 0.25
gia trên thế giới.
- Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân

+ Quyền lao động: Mọi công dân có quyền tự do sử dụng sức lao động 0.75
của mình để học nghề, tìm kiếm việc làm, lựa chọn nghề nghiệp có ích
cho xã hội, đem lại thu nhập cho bản thân và gia đình.
+ Nghĩa vụ lao động: Mọi người có nghĩa vụ lao động để tự nuôi sống
bản thân, nuôi sống gia đình, góp phần duy trì và phát triển đất nước. 0.75
Lao động là nghĩa vụ của mỗi công dân đối với bản thân, với gia đình,
đồng thời cũng là nghĩa vụ đối với xã hội, với đất nước.
- Trách nhiệm của Nhà nước
+ Nhà nước có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cho
các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, bao gồm cả người Việt Nam 0.5
định cư ở nước ngoài đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh để giải quyết
việc làm cho người lao động.
+ Các hoạt động tạo ra việc làm, tự tạo việc làm, dạy nghề và học nghề
để có việc làm, sản xuất, kinh doanh thu hút lao dộng đều được nhà nước 0.5

Trang 15


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

Câu 7
(3.0)

khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi hoặc giúp đỡ.
- Quy định của pháp luật về sử dụng lao động
+ Cấm nhận trẻ em chưa đủ 15 tuổi vào làm việc
+ Cấm sử dụng người lao động dưới 18 tuổi làm những công việc nặng
nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại
+ Cấm lạm dụng sức lao động của người lao động dưới 18 tuổi.
+ Cấm cưỡng bức, ngược đãi người lao động

- Để trở thành người lao động tốt, có ích cho xã hội em cần phải: học tập
tốt để trau dồi kiến thức, rèn luyện sức khoẻ, ý thức tự giác…..
Bài tập tình huống:
1. Hành vi của An là sai: vượt đèn đỏ.
2. An phải chịu trách nhiệm pháp lý.
- Cụ thể ở đây An phải chịu trách nhiệm hành chính vì An đã xâm phạm
nguyên tắc quản lý nhà nước ( vi phạm quy định về an toàn giao thông
đường bộ).
- An phải chấp hành nghiêm chỉnh quy định xử phạt hành chính của cảnh
sát giao thông. Vì theo Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính thì người từ
đủ 16 tuổi trở lên bị xử phạt hành chính về mọi vi phạm hành chính do
mình gây ra.

0.25
0.25
0.25
0.25
0.5

0.5
0.5
1.0

1.0

Ghi chú:
- Điểm toàn bài là 20.0 điểm.
- Tùy theo mức độ bài làm của thí sinh ở từng câu mà có thể cho điểm tùy mức.
--------------------------Hết------------------

Trang 16


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HOÁ
ĐỀ CHÍNH THỨC

KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2013-2014
Môn thi: Giáo dục công dân
Lớp 9 THCS
Ngày thi: 21/03/2014
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề này có 07 câu, gồm 01 trang.

Câu1:(2.0 điểm):
Hãy điền các từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ (…….) để hoàn chỉnh điều luật sau:
Điều 32 (Luật Giao thông đường bộ 2008) dành cho người đi bộ.
“2. Người đi bộ chỉ được qua đường ở những nơi có … (1)…, có vạch kẻ đường hoặc
có cầu vượt, hầm dành cho …(2)… và phải tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn.
3. Trường hợp không có đèn tín hiệu, không có …(3)…, cầu vượt, hầm dành cho
người đi bộ thì người đi bộ phải quan sát các xe đang đi tới, chỉ qua đường khi …(4)… an
toàn và chịu trách nhiệm bảo đảm an toàn khi qua đường”.
Câu 2: (3.0 điểm):
Di sản văn hóa là gì? Ý nghĩa của việc giữ gìn và bảo vệ di sản văn
hoá?
Câu 3: (2.0 điểm ):
Thế nào là xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư? Là học sinh, em cần phải

làm gì để góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư?
Câu 4: (4.0 điểm ):
Thế nào là tài sản nhà nước và lợi ích công cộng? Công dân có nghĩa
vụ tôn trọng, bảo vệ tài sản nhà nước và lợi ích công cộng như thế nào? Là học sinh, em cần
phải làm gì để thực hiện tốt nghĩa vụ của mình?
Câu 5: (2.0 điểm): Cha ông ta có câu:
“ Dù ai nói ngả nói nghiêng
Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân”
Em hãy cho biết, câu ca dao trên khẳng định phẩm chất đạo đức nào của con người?
Bản thân em cần phải làm gì để rèn luyện phẩm chất đạo đức đó?
Câu 6: (5.0 điểm):
Thế nào là quyền tự do kinh doanh? Nhà nước quy định như thế
nào về nghĩa vụ của công dân trong kinh doanh? Nêu vai trò của thuế đối với sự phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước. Để thực hiện tốt nghĩa vụ đóng thuế, công dân cần phải làm gì?
Câu 7: (2.0 điểm):
Bà Lan là đại biểu Hội đồng nhân dân xã, Dũng là công dân của xã, Dũng đến phản
ánh với bà Lan về việc lấn chiếm đất đai, xây nhà trái phép của một số cán bộ xã.
Theo em:
- Việc công dân Dũng phản ánh với bà Lan có đúng địa chỉ không?
- Trách nhiệm của bà Lan trong việc này như thế nào?
..............................................Hết............................................
- Thí sinh không được sử dụng tài liệu
- Giám thị không giải thích thêm

Trang 17


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

THANH HÓA
HƯỚNG DẪN CHẤM

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2013-2014
Môn thi: Giáo dục công dân
Lớp 9 - THCS

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN GDCD – THCS
Câu
Câu 1
(2,0 )

Câu 2
(3,0 )

Câu 3
(2,0 )

Câu 4
(4,0 )

Nội dung
HS trình bày đúng các từ, cụm từ sau
1. đèn tín hiệu
2. người đi bộ
3. vạch kẻ đường
4. bảo đảm
- Di sản văn hoá bao gồm di sản văn hoá phi vật thể và di sản văn hoá vật
thể; là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học;

được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
- VD: Giỗ tổ Hùng vương...
- Ý nghĩa của di sản văn hoá
+ Đối với sự phát triển nền văn hoá Việt Nam: Di sản văn hoá là tài sản
của dân tộc nói lên truyền thống dân tộc, thể hiện công đức của tổ tiên
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thể hiện kinh nghiệm của
dân tộc trong các lĩnh vực. Các thế hệ sau có thể tiếp thu, kế thừa truyền
thống, kinh nghiệm đó để phát triển nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc.
+ Đối với thế giới: Di sản văn hoá Việt nam góp phần vào kho tàng văn
hoá thế giới. Một số di sản của Việt Nam được công nhận là di sản văn hoá
thế giới để được tôn vinh, gìn giữ như tài sản quý giá của nhân loại.
VD: như Thành nhà Hồ, vịnh Hạ Long...
* Khái niệm:
Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư là làm cho đời sống văn
hóa tinh thần ngày càng lành mạnh, phong phú như giữ gìn trật tự an ninh,
vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan môi trường sạch đẹp; xây dựng tình đoàn
kết xóm giềng; bài trừ phong tục tập quán lạc hậu, mê tín dị đoan và tích
cực phòng, chống các tệ nạn xã hội
* Trách nhiệm bản thân khi tham gia xây dựng nếp sống văn hóa:
- Cần tránh những việc làm xấu.
- Tham gia những hoạt động vừa sức trong việc xây dựng nếp sống văn
hóa ở cộng đồng dân cư.
* Khái niệm:
- Tài sản Nhà nước là tài sản thuộc sở hữu của toàn dân, do Nhà nước chịu
trách nhiệm quản lý. Ví dụ: đất đai, tài nguyên trong lòng đất,...
- Lợi ích công cộng là những lợi ích chung dành cho mọi người và xã hội.
Ví dụ: Lợi ích do các công trình công cộng mang lại (công viên, cung văn
hóa,...)
- Tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng có vai trò quan trọng trong phát
triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

* Nghĩa vụ của công dân:
- Không được lấn chiếm, phá hoại, sử dụng tài sản Nhà nước và lợi ích

Trang 18

Điểm
0,5
0,5
0,5
0,5
1,0

1,0

1,0

1.0

0.5
0.5

0,5
0,5
0,5

0,5


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

Câu 5
(2,0 )

Câu 6
(5.0)

Câu 7
(2,0)

công cộng vào mục đích cá nhân.
- Phải bảo quản, giữ gìn, sử dụng tiết kiệm, không tham ô, lãng phí khi
được giao quản lý tài sản Nhà nước.
* Trách nhiệm của học sinh:
- Có ý thức tôn trọng tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng; tích cực tham
gia. Ví dụ....
- Tích cực tham gia giữ gìn tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng. Ví dụ....
- Phê phán những hành vi, việc làm gây thiệt hại đến tài sản Nhà nước và
lợi ích công cộng. Ví dụ....
- Câu ca dao có ý nói khi con nguời đã có quyết tâm thì dù bị người khác
ngăn trở cũng vẫn vững vàng không thay đổi ý định của mình.
- Câu ca dao khẳng định phẩm chất đạo đức tự chủ của con người
- HS nêu cách rèn luyện
+ Suy nghĩ kĩ trước khi nói và hành động.
+ Xem xét thái độ, lời nói, hành động, việc làm của mình đúng hay sai,
biết rút kinh nghiệm và sửa chữa.
* Khái niệm Quyền tự do kinh doanh: Là quyền của công dân được lựa
chọn hình thức tổ chức kinh tế, nghành nghề và quy mô kinh doanh.
- Nhà nước quy định nghĩa vụ trong kinh doanh:
+ Phải kê khai đúng số vốn, kinh doanh đúng ngành, mặt hàng ghi trong
giấy phép

+ Không kinh doanh những lĩnh vực mà Nhà nước cấm như: thuốc nổ, vũ
khí, ma túy, mại dâm…
* Vai trò của Thuế:
- Thuế có tác dụng ổn định thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế
- Góp phần đảm bảo phát triển kinh tế theo đúng định hướng của Nhà
nước
* Trách nhiệm của công dân đối với Thuế:
- Công dân phải sử dụng đúng đắn quyền tự do kinh doanh
- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng Thuế góp phần phát triển kinh tế đất
nước, làm cho dân giàu, nước mạnh.
- Bà Lan là đại biểu HĐND xã – là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng
của nhân dân địa phương đó. Dũng là cử tri, việc Dũng phản ánh với bà
Lan các sai phạm của cán bộ địa phương là đúng theo quy định của pháp
luật.
- Trách nhiệm của ba Lan là:
+ Lắng nghe các ý kiến của của cử tri.
+ Xem xét trả lời những yêu cầu kiến nghị của cử tri
+ Báo cáo, phản ánh hoặc kiến nghị với cơ quan Nhà nước ở địa phương
để giải quyết các kiến nghị đó.
+ Xem xét, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân

Ghi chú:
- Điểm toàn bài là 20.0 điểm.
Tùy theo mức độ bài làm của thí sinh ở từng câu mà có thể cho điểm thích hợp
-----------------------------Hết-------------------

Trang 19

0,5

0.5
0.5
0,5

0,5
0,5
0,5
0,5

1.0
0.75
0.75

0.75
0.75

1.0

1

1


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA

KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH
Năm học: 2011-2012

ĐỀ THI CHÍNH THỨC

Môn thi:Giáo dục công dân
Lớp 9 THCS
Ngày thi: 23 tháng 3 năm 2012
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề này có 01 trang, gồm 06 câu.

Câu 1. (2.0 điểm)
Hãy điền từ vào chỗ trống (.....) để hoàn thành điều luật sau:
Điều 30 (luật giao thông đường bộ 2008). Người điều khiển, người ngồi trên xe mô
tô, xe gắn máy:
4. Người ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy không được thực
hiện các hành vi sau đây:
a. Mang.........cồng kềnh
b. Sử dụng............
c. Đứng trên yên,...........hoặc ngồi trên..............
Câu 2. (3.0 điểm)
Pháp luật nước ta quy định như thế nào về Quyền được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục
của trẻ em? Nêu bổn phận của trẻ em đối với gia đình, nhà trường và xã hội?
Câu 3. (2.0 điểm)
Thế nào là xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư? Hãy cho biết xây dựng nếp
sống văn hóa ở cộng đồng dân cư có ý nghĩa gì?
Câu 4. (4.5 điểm)
Công dân, học sinh có nghĩa vụ và trách nhiệm gì trong việc tôn trọng và bảo vệ tài sản
nhà nước và lợi ích công cộng? Trách nhiệm của Nhà nước trong việc quản lí và bảo vệ tài
sản nhà nước và lợi ích công cộng?
Câu 5.(6,5 điểm)
Hôn nhân là gì? Trình bày những quy định của pháp luật nước ta về hôn nhân? Công
dân, học sinh cần phải làm gì để thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ trong hôn nhân?

Câu 6.(2,0 điểm)
Anh Hùng là chủ một xí nghiệp sản xuất gỗ, đã ba tháng không trả lương cho công
nhân. Một số người thắc mắc và đề nghị anh phải trả lương theo đúng như thỏa thuận trong
hợp đồng lao động thì anh Hùng dọa đuổi việc, sẽ không trả lương và cũng không cho truy
lĩnh lương của ba tháng cũ.
Hỏi: Việc làm của anh Hùng đúng hay sai? Vì sao?
.......................................Hết..............................................
- Thí sinh không sử dụng tài liệu.
- Giám thị không giải thích gì thêm.

Trang 20


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA

Câu
I
2,0
điểm

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN GDCD
(Đề chính thức)
KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH
Năm học: 2011-2012
Lớp 9 THCS
Ngày thi: 23 tháng 3 năm 2012
(Hướng dẫn gồm 03trang)

Yêu cầu nội dung
HS trình bày đúng các từ, cụm từ sau
a. Vác vật
b. Ô
c. Giá đèo
Tay lái

* Quyền được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em
- Quyền được bảo vệ:
II
Trẻ em có quyền được khai sinh và có quốc tịch. Trẻ em được nhà nước và
3,0
điểm xã hội tôn trọng, bảo vệ tính mạng, thân thể, nhân phẩm và danh dự.
- Quyền được chăm sóc:
+ Trẻ em được chăm sóc nuôi dạy để phát triển, được bảo vệ sức khỏe;
được sống chung với cha mẹ và được hưởng sự chăm sóc của các thành viên
trong gia đình.
+ Trẻ em tàn tật, khuyết tật được nhà nước và xã hội giúp đỡ trong việc
điều trị, phục hồi chức năng.
+ Trẻ em không nơi nương tựa được nhà nước, xã hội tổ chức chăm sóc
nuôi dạy.
- Quyền được giáo dục:
+ Trẻ em có quyền được học tập, được dạy dỗ.
+ Trẻ em có quyền được vui chơi giải trí, tham gia các hoạt động văn hóa,
thể thao.
* Bổn phận của trẻ em:
- Yêu tổ quốc, có ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN;
- Tôn trọng pháp luật, tôn trọng tài sản của người khác;
- Yêu quý, kính trong, giúp đỡ ông bà, cha mẹ, lễ phép với người lớn;

- Chăm chỉ học tập, hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục;
- Không đánh bạc, uống rượu, hút thuốc và các chất kích thích có hại
cho sức khỏe.
* Khái niệm: Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư là làm cho
III 2, đời sống văn hóa tinh thần ngày càng lành mạnh, phong phú như giữ gìn trật
0 điểm tự an ninh, vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan môi trường sạch đẹp; xây dựng
tình đoàn kết xóm giềng; bài trừ phong tục tập quán lạc hậu, mê tín dị đoan
và tích cực phòng, chống các tệ nạn xã hội.
* Ý nghĩa: Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư góp phần làm
cho cuộc sống bình yên, hạnh phúc, bảo vệ và phát huy truyền thống văn
hóa tốt đẹp của dân tộc.
* Công dân ,HS có nghĩa vụ và trách nhiệm trong việc tôn trọng và bảo vệ

Trang 21

Điểm
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ

0.5 đ

0.25 đ

0.25 đ
0.25 đ

0.25 đ
0.25 đ

0.25 đ
0.25 đ
0.25 đ
0.25 đ
0.25 đ
1.0 đ

1.0 đ


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
IV
4,5
điểm

V
6,5
điểm

VI
2,0
điểm

tài sản nhà nước và lợi ích công cộng: (lấy VD và phân tích)
- Không được xâm phạm (lấn chiếm, phá hoại hoặc sử dụng vào mục đích
cá nhân) tài sản của nhà nước và lợi ích công cộng.
- Khi được nhà nước giao quản lí, sử dụng tài sản nhà nước phải bảo quản,
giữ gìn, sử dụng tiết kiệm có hiệu quả, không tham ô, lãng phí.
- Hiểu rõ giá trị của tài sản nhà nước và lợi ích công cộng để thực hiện đúng
trách nhiệm và nghĩa vụ của người công dân, đồng thời vận động mọi người

cùng thực hiện.
* Trách nhiệm của nhà nước trong việc quản lí và bảo vệ tài sản nhà nước
và lợi ích công cộng: (lấy VD và phân tích)
- Ban hành và tổ chức thực hiện các quy định pháp luật về quản lí và sử
dụng tài sản thuộc sở hữu toàn dân (tài sản nhà nước).
- Tuyên truyền, giáo dục mọi công dân thực hiện nghĩa vụ tôn trọng bảo vệ
tài sản nhà nước, lợi ích công cộng.
* Khái niệm: Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên
nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được nhà nước thừa nhận, nhằm chung
sống lâu dài và xây dựng một gia đình hòa thuận, hạnh phúc.
* Những quy định của pháp luật nước ta về hôn nhân:
- Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở Việt Nam hiện nay:
+ Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng,vợ chồng bình đẳng.
+ Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, các tôn giáo, giữa
người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân Việt Nam
với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
+ Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia
đình.
- Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân:
+ Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên mới được kết hôn. Việc kết
hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định và phải được đăng kí tại cơ quan
nhà nước có thẩm quyền.
+ Cấm kết hôn trong những trường hợp người đang có vợ hoặc đang \có
chồng; người mất năng lực hành vi dân sự; giữa những người cùng dòng
máu về trực hệ; giữa những người có dòng họ trong phạm vi ba đời; giữa
cha, mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố
dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng; giữa những
người cùng giới tính.
+ Vợ chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về mọi
mặt trong gia đình. Vợ, chồng phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề

nghiệp của nhau.
* Công dân, học sinh cần phải: có thái độ thận trọng, nghiêm túc trong tình
yêu và hôn nhân, không vi phạm quy định của pháp luật về hôn nhân...
Bài tập tình huống:
- Việc làm của anh Hùng là sai.
- Vì anh Hùng đã ba tháng liền không trả lương cho công nhân, đã vậy
anh còn dọa đuổi việc, không trả lương ba tháng cũ và không thực hiện đúng
như trong giao kết hợp đồng lao động giữa người lao động và người sử dụng
lao động. Vì vậy anh Hùng đã vi phạm luật lao động.
..............................................Hết................................................

Trang 22

0.75 đ
0.75 đ

1.0 đ

1.0 đ
1.0 đ

1.0 đ

0,5đ

0,5 đ

0,5 đ

1.0 đ

1,0 đ

1,0 đ
1,0 đ

1.0 đ
1,0 đ


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA
ĐỀ CHÍNH THỨC

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH
Năm học: 2010-2011
Môn thi: Giáo dục công dân
Lớp: 9 THCS
Ngày thi: 24 tháng 3 năm 2011
Thời gian: 150 phút (Không kể thời gian giao đề )
( Đề thi có 1 trang, gồm 6 câu )

Câu 1. ( 2.0 điểm) Điền vào chỗ trống (…) những từ, cụm từ thích hợp để hoàn thành một
số điều luật sau của luật giao thông đường bộ.
Điều 31:
1.Người điều khiển xe đạp chỉ được chở một người, trừ trường hợp chở … trẻ em dưới 7
tuổi thì được chở … hai người.
Điều 32:

4. Người đi bộ không được … giải phân cách, không đu bám vào các phương tiện giao thông
đang chạy; khi mang vác vật cồng kềnh phải … an toàn và không gây trở ngại cho người và
phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
Câu 2. ( 3.0 điểm )
Trình bày ý nghĩa và những quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa. Từ năm
2008 Bộ GD&ĐT đã phát động một phong trào thi đua rộng khắp trong các trường học có
liên quan đến việc bảo vệ di sản văn hóa. Em hãy cho biết đó là phong trào gì?
Câu 3. ( 3.0 điểm ) Tệ nạn xã hội là gì? Tác hại của các tệ nạn xã hội? Trách nhiệm của công
dân trong việc phòng, chống các tệ nạn xã hội.
Câu 4. ( 3.0 điểm )
Thế nào là quyền sở hữu tài sản của công dân? Trách nhiệm của
nhà nước trong việc công nhận và bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp về tài sản của công dân?
Nghĩa vụ của công dân phải tôn trọng tài sản của người khác được thể hiện như thế nào?
Câu 5. ( 6.0 điểm )
Trách nhiệm pháp lý là gì? Trình bày nội dung của mỗi loại trách
nhiệm pháp lý và lấy ví dụ minh họa cho mỗi loại.
Câu 6. ( 3.0 điểm )Bài tập tình huống
Cảnh sát giao thông phạt bố con bạn A vì cả hai bố con đi xe máy vào đường ngược
chiều. Bố A không chịu nộp phạt vì cho rằng ông đã không nhìn thấy biển báo cấm, còn A
không đội mũ bảo hiểm nhưng ngồi sau xe và mới 16 tuổi nên không phải nộp phạt.
Hỏi:
1. Bố con bạn A có vi phạm pháp luật không?
2. Họ có phải chịu trách nhiệm pháp lý gì không?Vì sao?
---------------------------Hết--------------------------- Thí sinh không sử dụng tài liệu.
- Giám thị không giải thích gì thêm.

Trang 23


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA

Hướng dẫn chấm

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH
Năm học: 2010-2011
Môn thi: Giáo dục công dân
Lớp: 9 THCS
Ngày thi: 24 tháng 3 năm 2011

Câu 1 (2.0 điểm): Học sinh trình bày đúng các từ, cụm từ sau
(Mỗi từ điền đúng cho 0,5 điểm):
- thêm một
- tối đa
- vượt qua
- đảm bảo
Câu 2 ( 3,0 điểm ):Học sinh trình bày được các ý cơ bản sau:
* ý nghĩa của việc bảo vệ di sản văn hoá
Di sản văn hoá là tài sản của dân tộc, biểu hiện truyền thống của dân tộc và công đức của các
thế hệ tổ tiên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thể hiện kinh nghiệm của dân tộc
trên các lĩnh vực. Những di sản văn hoá cần được giữ gìn phát huy trong sự nghiệp xây dựng,
phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng
di sản văn hoá thế giới. (0,75 điểm)
* Những quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hoá:
- Nhà nước có chính sách bảo vệ và phát huy giá trị các di sản văn hoá (0.25 điểm)
- Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu di sản văn hoá.
Chủ sở hữu di sản văn hoá có trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá. (0.25
điểm)

- Nghiêm cấm các hành vi:
+ Chiếm đoạt, làm sai lệch di sản văn hoá
(0.25 điểm)
+ Huỷ hoại hoặc gây nguy cơ huỷ hoại di sản văn hoá
(0.25 điểm)
+ Đào bới trái phép địa điểm khảo cổ, xây dựng trái phép, lấn chiếm đất đai thuộc di tích lịch
sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh.
(0.25 điểm)
+ Mua bán, trao đổi và vận chuyển trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc di tích lịch
sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh; đưa trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia ra nước
ngoài.
(0.25 điểm)
+ Lợi dụng việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá để thực hiện những hành vi trái
pháp luật.
(0.25 điểm)
* Từ năm 2008 Bộ GD&ĐT đã phát động một phong trào thi đua rộng khắp trong các trường
học có liên quan đến việc bảo vệ di sản văn hóa, đó là phong trào: “Xây dựng trường học thân
thiện học sinh tích cực”
( 0,5 điểm )
Câu 3 ( 3,0 điểm ) Học sinh nêu được những ý cơ bản sau:
-Khái niệm: Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã
hội, vi phạm đạo đức và pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội
( 1,0 điểm)
- Tác hại của các tệ nạn xã hội:
Các tệ nạn xã hội gây ra tác hại đối với mỗi cá nhân, gia đình, cộng đồng và xã hội
như: ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và đạo đức con người, làm thiệt hại kinh tế gia đình
và đất nước, phá vỡ hạnh phúc gia đình, gây mất trật tự an ninh xã hội, làm băng hoại giá trị
đạo đức truyền thống, suy thoái giống nòi dân tộc…. ( 1,0 điểm )
- Trách nhiệm của công dân – học sinh trong việc phòng, chống các tệ nạn xã hội :

Trang 24


ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9.
+ Sống giản dị, lành mạnh, tích cực rèn luyện thể dục thể thao; không uống rượu, đánh bạc,
đua xe,hút thuốc lá, sử dụng ma túy, xem phim ảnh, băng hình đồi trụy, bạo lực, tham gia vào
các hoạt động mại dâm.
( 0,5 điểm )
+ Biết tự trọng bảo vệ mình và bạn bè người thân không sa vào tệ nạn xã hội; tích cực tham
gia các hoạt động phòng, chống tệ nạn xã hội do nhà trường, địa phương tổ chức…
( 0,5 điểm)
Câu 4 ( 3,0 điểm) Học sinh trình bày được các ý cơ bản sau:
- Khái niệm: Quyền sở hữu tài sản của công dân là quyền của công dân đối với tài sản thuộc
sở hữu của mình, bao gồm: quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của
chủ sở hữu.
(1,0 điểm)
- Trách nhiệm của nhà
nước trong việc công nhận và bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp về tài sản của công dân:
+ Ghi nhận trong Hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật quyền sở hữu của
công dân
( 0,5 điểm)
+ Quy định các biện pháp và các hình thức xử lý đối với các hành vi xâm phạm quyền
sở hữu tùy theo mức độ, tính chất vụ việc; quy định trách nhiệm và cách thức bồi thường dân
sự đối với những hành vi gây thiệt hại, mất mát do vay, mươn, thuê tài sản thuộc quyền sở
hữu của người khác.
(1,0 điểm)
+ Tuyên truyền, giáo dục công dân cách thức bảo vệ quyền sở hữu của mình và ý thức
tôn trọng quyền sở hữu của người khác.
(0,5 điểm)
Câu 5 (6.0 điểm): Học sinh cần trình bày được các ý cơ bản sau

- Trách nhiệm pháp lý là nghĩa vụ đặc biệt mà các cá nhân, tổ chức, cơ quan vi phạm PL phải
chấp hành những biện pháp bắt buộc do nhà nước quy định.(1.0 điểm)
- Nội dung của mỗi loại trách nhiệm pháp lý:
+ Trách nhiệm hình sự là trách nhiệm của người phạm tội phải chịu hình phạt và các
biện pháp tư pháp được quy định trong Bộ luật Hình sự, nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền và
lợi ích của người phạm tội. Trách nhiệm hình sự do tòa án áp dụng đối với người có hành vi
phạm tội.
( 1,0 điểm )
Học sinh lấy VD và phn tích
(0,5 điểm)
+ Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm của người ( cơ quan, tổ chức) vi phạm các
nguyên tắc quản lý nhà nước phải chịu các hình thức xử phạt hành chính do cơ quan nhà nước
có thẩm quyền áp dụng
( 1,0 điểm )
Học sinh lấy VD và phân tích
(0,5 điểm)
+ Trách nhiệm dân sự là trỏch nhiệm của người ( cơ quan, tổ chức) cú hành vi vi phạm
phỏp luật phải chịu cỏc biện pháp nhằm khắi phục lại tình trạng ban đầu của một quyền dân
sự bị vi phạm ( 0,5 điểm )
Học sinh lấy VD và phân tích
( 0,5 điểm)
+ Trách nhiệm kỷ luật là trách nhiệm của người vi phạm kỷ luật phải chịu các hình
thức kỷ luật do thủ trưởng cơ quan, xí nghiệp, trường học, áp dụng đối với cán bộ, công nhân
viên, học sinh của cơ quan, tổ chức mình ( 0,5 điểm)
Học sinh lấy VD và phân tích
(0,5 điểm)
Câu 6 ( 3.0 điểm): Trả lời:
1. Bố con bạn A vi phạm pháp luật phải thi hành nghiêm chỉnh quy định xử phạt hành chính
của cảnh sát giao thông.
(1.0 điểm)

2. Họ phải chịu trách nhiệm pháp lý phải thi hành nghiêm chỉnh quy định xử phạt hành chính
của cảnh sát giao thông.
( 1,0 điểm )
Vì: Hai bố con đi xe máy vào đường ngược chiều, A lại không đội mũ bảo hiểm. PL quy
định: người đủ 16 tuổi trở lên phải chịu mọi trách nhiệm về hành vi vi phạm pháp luật của
mình
(1.0 điểm)
………………Hết……………………

Trang 25