39 đề thi thử THPTQG môn ngữ văn trường THPT chuyên bạc liêu bạc liêu lần 1 năm 2019(có lời giải chi tiết) image marked

SỞ GĐ & ĐT BẠC LIÊU

ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA NĂM 2019

CỤM CHUYÊN MÔN 01

Môn thi: NGỮ VĂN

ĐỀ THI LẦN 2

Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

Họ, tên thí sinh: .......................................................................
Số báo danh: ............................................................................
Mục tiêu:
Kiến thức: Kiểm tra mức độ đạt chuẩn kiến thức của học sinh cụ thể như sau:
- Kiến thức làm văn, tiếng Việt
- Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm.
- Kiến thức đời sống.
Kĩ năng:
- Kĩ năng đọc hiểu văn bản.
- Kĩ năng tạo lập văn bản (viết đoạn văn nghị luận xã hội, viết bài văn nghị luận văn học).
I.ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) (ID: 307140)
Đọc đoạn trích dưới đây:
(…) Nhà triết học người Anh, James Allen (1864 – 1912) đã dùng nguyên tắc “Nguyên nhân và kết quả”
đề cập đến sức mạnh tuyệt vời, có thể dẫn con người và xã hội theo chiều hướng tốt đẹp, sức mạnh đó
nằm ở “trái tim trong sáng”.
Ngay cả trong kinh doanh hay chính trị, vẫn có trường hợp không thành công dù người đó có trong tay
tiền bạc, địa vị, năng lực, dù đã vắt óc, lên kế hoạch, tạo chiến lược chiến thuật.
Nhưng ngược lại, người có trái tim cực kì trong sáng, suy nghĩ mọi việc một cách đơn giản đôi khi lại có
được thành công một cách nhanh chóng bất ngờ. Bởi trong một trái tim trong sáng, trong suy nghĩ thành

tâm chứa đựng sức mạnh tuyệt vời. James Allen cho rằng những người thành công lớn nhờ họ xuất phát
từ tâm hồn, trái tim chân thành, trong sáng.
Tôi cũng tin chắc rằng những người được gọi là lãnh đạo, trước hết phải trang bị cho mình trái tim trong
sáng như Allen nói. Lịch sử đã chứng minh tiền tài, địa vị, quyền lực, đối sách không thắng nổi một trái
tim trong ngần không gợn đục, không thắng nổi một ý chí thành tâm thành ý. Sự nghiệp vĩ đại thực thụ là
sự thành công nhờ vào sự hiệp lực của nhiều người bằng tâm hồn cao quý, thanh khiết.
(Inamori Kazuo – Con đường đi đến thành công bằng sự tử tế, NXB Trẻ, 2017, tr.84 – 85)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Nhận biết
Chỉ ra sức mạnh của “trái tim trong sáng” được nêu trong đoạn trích.
Trang 1


Câu 2. Nhận biết
Theo tác giả, điều làm nên “sự nghiệp vĩ đại thực sự” là gì?
Câu 3. Thông hiểu
Việc tác giả dẫn ra nguyên tắc của nhà triết học James Allen có tác dụng gì?
Câu 4. Thông hiểu
Anh/chị có đồng ý với quan điểm cho rằng “những người thành công lớn nhờ họ xuất phát từ tâm hồn,
trái tim chân thành, trong sáng” không? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm) (ID: 307146) Vận dụng cao
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về điều bản
thân nên làm để có thể thành công trong cuộc sống.
Câu 2: (5.0 điểm) (ID: 307147) Vận dụng cao
Trong tùy bút Người lái đò sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân đã miêu tả sông Đà bằng nhiều giác quan
khác nhau. Có lúc, sông Đà hiện lên qua ấn tượng của thính giác: “Tiếng thác nước nghe như là oán
trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên
như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữ rừng vầu tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa,
rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy

sóng bọt đã trắng xóa cả một chân trời đá”. Nhưng cũng có khi, sông Đà được miêu tả bằng ấn tượng
của thị giác: “Hình như khi mà ta đã quen đọc bản đồ sông núi, thì mỗi lúc ngồi tàu bay trên chiều cao
mà nhìn xuống đất nước Tổ quốc bao la, càng thấy quen thuộc với từng nét sông tãi ra trên đại dương đá
lờ lờ bóng mây dưới chân mình. Con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân
tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi mèo
đốt nương xuân.”
(Nguyễn Tuân – Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục, 2015, tr.187 – 188 và tr.190 – 191)
Phân tích hình tượng sông Đà qua những đoạn miêu tả trên, từ đó làm nổi bật tính chất độc đáo của dòng
sông dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân.
-------------HẾT---------------

Trang 2


HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Câu
Đọc hiểu

Nội dung
1.

*Phương pháp: căn cứ nội dung văn bản
*Cách giải:
- Sức mạnh của “trái tim trong sáng: có thể dẫn dắt con người và xã hội theo chiều hướng tốt
đẹp.
2.
*Phương pháp: căn cứ nội dung văn bản
*Cách giải:
Điều làm nên “sự nghiệp vĩ đại thực thụ” là: sự thành công nhờ vào sự hiệp lực của nhiều
người bằng tâm hồn cao quý, thanh khiết.

3.
*Phương pháp: phân tích, tổng hợp
*Cách giải:
Tác dụng:
- Giúp người đọc dễ dàng hình dung được vấn đề đang được đề cập đến.
- Tạo nên dẫn chứng chân thực, tăng độ tin cậy cho vấn đề .
4.
*Phương pháp: phân tích, lí giải, tổng hợp
*Cách giải:
Học sinh có thể lựa chọn đồng ý, không đồng ý hoặc đồng ý một phần miễn sao có sự lí giải
hợp lí.
Gợi ý: Đồng tình.
- Khi mang trong mình trái tim chân thành, trong sáng, thuần khiết thì sẽ đem đến những
điều tốt đẹp nhất đến những người xung quanh.
- Là bởi dốc hết trái tim sẽ được đền đáp bởi trái tim chân thành.
- Người có trái tim chân thành, trong sáng,… sẽ dễ thành công hơn những kẻ gian trá, giảo
hoạt.
- ….
Làm văn
1

*Phương pháp: phân tích, lí giải, tổng hợp
*Cách giải:
a.Đảm bảo yêu cầu hình thức đoạn văn: Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo nhiều
cách khác nhau.
b.Xác định vấn đề nghị luận: Người anh hùng trong thời đại ngày nay.
Trang 3


c.Triển khai vấn đề cần nghị luận: vận dụng kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, rút

ra bài học nhận thức và hành động.
-Mở đoạn: giới thiệu vấn đề cần nghị luận.
-Thân đoạn: có thể triển khai một số nội dung như:
1. Giải thích
- Thành công là gì? Thành công chính là kết quả, thành quả ngọt ngào mà một người gặt hái
được sau những ngày tháng nỗ lực, cống hiến hết mình cho một công việc, mục đích nào đó.
Nói một cách khác thành công chính là việc ta thực hiện được mục đích ban đầu mà ta đã đặt
trong trong công việc, học tập, hay một lĩnh vực cụ thể nào đó.
2. Bàn luận vấn đề
Muốn thành công con người cần phải:
- Đặt ra mục tiêu, phương hướng hành động đúng đắn
- Trong bất kì công việc nào cũng không ngừng nỗ lực, cố gắng
- Không ngại khó khăn, gian khổ, kiên định với mục tiêu đã đề ra….
- Trong hành trình đó mỗi chúng ta cũng cần có một trái tim chân thành, tinh khiết, hành
động không trái lương tâm, đạo đức xã hội thì mới có thể đạt được thành công. Cùng nâng
đỡ những người khác vươn đến thành công.
3. Mở rộng vấn đề và liên hệ bản thân
- Phê phán những kẻ lười biếng, không có chí tiến thủ hoặc những kẻ không từ thủ đoạn nào
để đạt tới thành công.
- Liên hệ bản thân.
2

*Phương pháp:
_Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).
_Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản
nghị luận văn học.
*Cách giải:
a.Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận văn học: có đủ các phẩn, trong đó phẩn Mở bài nêu
được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận:

c.Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết
hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Trên cơ sở những hiểu biết về tác giả, tác phẩm cũng
như cách hiểu về vẻ đẹp lãng mạn và tinh thần bi tráng, thí sinh có thể triển khai theo nhiều
cách nhưng phải bám sát vấn đề nghị luận và cần làm rõ một số ý cơ bản sau.Giới thiệu tác
giả, tác phẩm
- Nguyễn Tuân là một nhà văn tài hoa, uyên bác và là con người của nghệ thuật. Ông là một
định nghĩa về người nghệ sĩ. Cuộc đời cầm bút của ông là cuộc hành trình không mệt mỏi
Trang 4


khám phá và diễn tả cái đẹp của thiên nhiên sông núi quê hương, vẻ đẹp con người.
- Người lái đò sông Đà là thiên tùy bút rút trong tập Sông Đà (1960) của Nguyễn Tuân. Sông
Đà nói chung và tùy bút Người lái đò sông Đà nói riêng cho bạn đọc thấy một nhà văn
Nguyễn Tuân mới mẻ, hòa nhập vào cuộc sống lớn của đất nước và nhân dân, khác hẳn một
Nguyễn Tuân trước Cách mạng.
• Cảm nhận hình tượng sông Đà
a) Cảm nhận hình tượng Sông Đà qua đoạn văn thứ nhất- Một Sông Đà hung bạo
Sự hung bạo của Sông Đà được tác giả tái hiện lần lượt ở cảnh đá bờ sông dựng vách thành,
ở ghềnh đá, ở những cái hút nước; nhưng sức mạnh khủng khiếp nhất của sông Đà dồn tụ lại
ở trận địa thác đá. Bằng sự cảm nhận của giác quan thính giác -> nhận ra dấu hiệu đầu tiên
của trận địa thác đá là âm thanh tiếng nước thác:
- Âm thanh phong phú: lúc thì nghe như là oán trách, lúc như van xin, khi thì khiêu khích,
giọng gằn mà chế nhạo, đặc biệt có lúc rống lên
- Âm thanh rống lên gầm thét là sự cộng hưởng của:
+ tiếng một ngàn con trâu mộng, lại đang trong giây phút đối mặt với cái chết, lồng lộn tìm
đường thoát thân giữa rừng lửa bao vây
+ tiếng nổ lửa, phá tuông của cả rừng vầu, rừng tre nứa.
+ Thêm nữa, sự hợp sức của số nhiều (một nghìn con trâu mộng, cả rừng vầu rừng tre nứa)
khiến cho âm thanh tiếng nước thác đang “réo to mãi lên” thật là kinh sợ
+ Những vế câu dài liên tiếp đã góp phần gợi cảm giác dồn đuổi lấn lướt của lửa cháy bùng

bùng
- Hình ảnh “bọt trắng xóa cả một chân trời đá”
=> Dòng sông biến thành một sinh thể dữ dằn, gào thét trong những âm thanh cuồng nộ, ghê
sợ để trấn áp con người.
b) Cảm nhận hình tượng Sông Đà qua đoạn văn thứ hai- Một Sông Đà trữ tình
Tác giả đã phát huy cao độ trí tưởng tượng phong phú cùng với những liên tưởng bất ngờ mà
thú vị để tái hiện hình ảnh Sông Đà:
- Từ trên cao nhìn xuống, dòng chảy uốn lượn của con sông như mái tóc của người thiếu nữ
“con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây
trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương
xuân”.
+ Vừa mới đây thôi sông Đà còn là nơi hội tụ của những dữ dằn, hung bạo; vậy mà trong
chốc lát sóng nước đã xèo xèo tan trong trí nhớ để hiện hình trước mắt người đọc trong một
dáng vẻ hoàn toàn khác lạ.
+ Mái tóc tuôn tài tuôn dài tưởng chừng như bất tận, nó trập trùng ẩn hiện giữa mây trời Tây
Trang 5


Bắc, nó bồng bềnh uốn lượn quanh co thướt tha duyên dáng… Mái tóc ấy như đang ôm lấy
dáng hình thanh tân trẻ trung gợi cảm đầy sức sống của người thiếu nữ Tây Bắc.
+ Màu trắng tinh khiết của hoa ban, màu đỏ rực rỡ của hoa gạo điểm vào suối tóc ấy khiến
nó thêm phần kiều diễm làm say lòng người. Tác giả dùng lối đảo trật tự câu “bung nở hoa
ban hoa gạo tháng hai” để nhấn mạnh thêm sức sống tràn căng của thiên nhiên Tây Bắc vào
thời điểm giữa mùa xuân, tô điểm thêm cho vẻ đẹp của suối tóc Sông Đà
+ Hình ảnh “cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân” đã tạo nên cái sương khói hư ảo
như ẩn giấu đi gương mặt đẹp bí ẩn của người thiếu nữ càng làm tăng thêm sức hấp dẫn…
=> sông Đà mang gương mặt, dáng vóc và nhan sắc của một mĩ nhân, có sức gợi cảm, cuốn
hút đến vô cùng.
• Đánh giá, tổng hợp
Giá trị nội dung

- Nhân vật Sông Đà dưới ngòi bút sáng tạo của nhà văn lấp lánh hai nét tính cách: hung bạo
và trữ tình. Lúc hung bạo, con sông “mang diện mạo và tâm địa của một thứ kẻ thù số một”
của con người. Lúc trữ tình, dòng chảy ấy lại tràn đầy, sóng sánh chất thơ, là một công trình
nghệ thuật tuyệt vời của tạo hóa, trở một “mĩ nhân” đầy gợi cảm và hấp dẫn.
-> Qua đây tác giả cũng kín đáo thể hiện tình cảm yêu nước tha thiết và niềm say mê, tự hào
với thiên nhiên của quê hương xứ sở mình
Đặc sắc nghệ thuật
- Hai trích đoạn đã cho thấy công phu lao động nghệ thuật nghiêm túc, khó nhọc của nhà
văn. Nguyễn Tuân đã phải dành nhiều tâm huyết và công sức để làm hiện lên những vẻ đẹp
và sắc thái khác nhau của thiên nhiên Tây Bắc
- Nhà văn đã huy động tối đa các giác quan thị giác, xúc giác, thính giác và vận dụng tri thức
của nhiều lĩnh vực để tái hiện hình ảnh sông Đà gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc
- Nhà văn cũng đã thể hiện tài năng điêu luyện của một người nghệ sĩ ngôn từ trong việc tái
tạo những kì công của tạo hóa
III. Kết luận
- Khẳng định giá trị tác phẩm
- Khẳng định vị trí tác giả trên văn đàn

Trang 6