Đề thi đề xuất HSNK văn lớp 7 năm học 2017 2018

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH NĂNG KHIẾU

HUYỆN PHÙ NINH

LỚP 7 NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn: Ngữ Văn
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

Câu 1. (4,0 điểm)
Phân tích những giá trị nghệ thuật tiêu biểu góp phần tạo nên nét đặc sắc
trong đoạn thơ sau:
“Việt Nam đất nước ta ơi !
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều”
(Bài thơ Hắc Hải - Nguyễn Đình Thi).
Câu 2. (6,0 điểm)
Nhận xét về hai bài thơ “ Cảnh khuya” và “Rằm tháng giêng” của
Hồ Chí Minh, có ý kiến cho rằng:
“Hai bài thơ đã cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của Bác: Đó là sự
hòa hợp thống nhất giữa tâm hồn nghệ sĩ với cốt cách của người
chiến sĩ”.
Bằng hiểu biết của em về hai bài thơ, hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.


Họ và tên: …………………………………….. Số BD: ………………..
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO

HƯỚNG DẪN CHẤM

HUYỆN PHÙ NINH

THI CHỌN HỌC SINH NĂNG KHIẾU LỚP 7
NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn: Ngữ văn

Đáp án
Câu 1. (4,0 điểm)

- Yêu cầu và biểu điểm:
HS nêu được những nét nghệ thuật tiêu biểu:
1. Nghệ thuật (2,5điểm) – mỗi ý 0,5điểm
+ Từ ngữ cảm thán “ơi” => bộc lộ cảm xúc thiết tha, tự hào về Tổ quốc
VN thân yêu.
+ Từ láy: mênh mông, rập rờn => gợi tả không gian rộng lớn, bao la
của cánh đồng lúa.
+ Đảo ngữ: “mênh mông biển lúa” => nhấn mạnh không gian rộng lớn
của cánh đồng.
+ So sánh “đâu trời đẹp hơn” => lòng tự hào về đất nước VN.
+ Thể thơ lục bát quen thuộc.
2. Nội dung: (1,5điểm)
- Đoạn thơ ca ngợi đất nước VN rộng lớn, giàu đẹp, nên thơ, trù phú
cùng với vẻ đẹp hùng vĩ “đỉnh Trường Sơn”. Đó chính là tình cảm yêu
mến thiết tha, lòng tự hào về Tổ quốc VN thân yêu.

Câu 2. (6,0 điểm)

1. Yêu cầu về kĩ năng:
- Đảm bảo bài văn nghị luận văn học có bố cục rõ ràng, luận điểm đầy

đủ chính xác.
- Lời văn chuẩn xác diễn đạt trong sáng, ít sai chính tả ngữ pháp, cảm
xúc sâu sắc.
2. Yêu cầu về kiến thức:
* Giới thiệu vài nét về tác giả, hoàn cảnh sáng tác
hai bài thơ, trích dẫn nhận định.
* Giải thích: Học sinh cần giải thích được
- Tâm hồn nghệ sĩ: Là tâm hồn của con người có tình yêu tha thi ết, s ống

Điểm
4,0 điểm

2,5 điểm

0,5 điểm
0,5 điểm
0,5 điểm
0,5 điểm
0,5 điểm
1,5 điểm

6,0 điểm


giao hòa với thiên nhiên, có những rung cảm tinh tế trước vẻ đẹp của
thiên nhiên.
- Cốt cách chiến sĩ: Là lòng yêu nước, phong thái ung dung lạc quan của
người chiến sĩ.
* Chứng minh:
Học sinh làm sáng tỏ qua hai luận điểm cơ bản sau:

1. Vẻ đẹp tâm hồn nghệ sĩ
- Đó là rung cảm về âm thanh của tiếng suối từ xa vọng lại.
- Là sự say mê trước vẻ đẹp của đêm trăng
+ Trong bài Cảnh khuya: Đêm trăng giữa rừng Việt Bắc, ánh trăng
tỏa xuống vòm cây cổ thụ, bóng cây in xuống mặt đất như muôn ngàn

1 điểm

bông hoa lung linh huyền ảo, điệp từ “lồng” tạo cho bức tranh như có
thần bậc, giao hòa quấn quýt.
+ Trong bài Rằm tháng giêng: Vầng trăng đêm rằm sáng vằng vặc, 1 điểm
soi tỏ khắp không gian. Điệp từ “xuân” được lặp lại ba lần tạo nên một
vũ trụ tràn đầy sức xuân.
HS lấy dẫn chứng, phân tích làm rõ luận điểm

0,5 điểm

-> Đằng sau bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp là tâm hồn yêu thiên nhiên
tha thiết, sự rung cảm tinh tế của thi sĩ Hồ Chí Minh.
2. Cốt cách chiến sĩ
- Cốt cách chiến sĩ thể hiện ở lòng yêu nước:

1 điểm

+ Nỗi niềm băn khoăn trăn trở cho vận mệnh của đất nước, thức tới canh
khuya lo việc nước. (HS lấy dẫn chứng, phân tích, làm rõ luận điểm)
- Cốt cách chiến sĩ thể hiện ở tinh thần lạc quan, phong thái ung dung
của Bác:

0,25 điểm

+ Cả hai bài thơ đều được làm trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến
chống Pháp đầy gian khổ nhưng trong cả hai bài ta đều bắt gặp hình ảnh
của Bác với phong thái thật ung dung
+ Thể hiện ở những rung cảm tinh tế trước thiên nhiên đất nước. Mặc dù
ngày đêm lo nghĩ việc nước, nhiều đêm không ngủ nhưng tâm hồn
Người vẫn hướng lòng mình về vẻ đẹp đêm trăng.

0,5 điểm

+ Đêm trăng rằm tháng giêng đầy sức sống, trong trẻo, tươi sáng, rộng
lớn. Đằng sau bức tranh ấy là tinh thần lạc quan, phong thái bình t ĩnh 0,75 điểm


ung dung tự tại của người chiến sĩ cách mạng.
+ Niềm lạc quan cách mạng còn được thể hiện ở hình ảnh con thuyền
lướt phơi phới trên dòng sông, chở đầy ánh trăng -> Vẻ đẹp của tạo vật
còn là một ẩn dụ cho tình hình kháng chiến đầy triển vọng lúc bấy giờ.
Đồng thời thể hiện hình ảnh của người chiến sĩ luận bàn việc quân trong 1 điểm
giây phút trở thành thi sĩ – một tao nhân mặc khách giữa thiên nhiên.
* Đánh giá: Hai biểu hiện trong vẻ đẹp tâm hồn của Bác
có sự hòa hợp thống nhất một cách tự nhiên, không tách
rời. Đây là vẻ đẹp trong thơ người cũng là vẻ đẹp nhất
quán trong con người Bác: Tâm hồn nghệ sĩ và cốt cách
người chiến sĩ.