Các giải pháp nhằm ngăn ngừa, khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU

Trang:

NỘI DUNG
I..KHÁI QUÁT CHUNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH VÀ HẬU QUẢ..................1
1..Định nghĩa bạo lực gia đình...........................................................................1
2..Hậu quả của bạo lực gia đình........................................................................2
II..THỰC TRẠNG THỰC HIỆN NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM
NGĂN NGỪA, KHẮC PHỤC HẬU QUẢ CỦA BẠO LỰC GIA ĐÌNH.......3
III..CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NGĂN NGỪA VÀ KHẮC PHỤC
NHỮNG HẬU QUẢ CỦA BẠO LỰC GIA ĐÌNH...........................................5
1..Giải pháp nhằm ngăn ngừa hậu quả của bạo lực gia đình.........................5
a..Giải pháp về giáo dục và tuyên truyền pháp luật.............................................5
b..Xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm bạo lực gia đình...........................7
c..Bạo lực gia đình phải được phát hiện và can thiệp an toàn, kịp thời,
chính xác..............................................................................................................8
2..Các giải pháp khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình..............................8
a..Can thiệp kịp thời đối với nạn nhân bạo lực....................................................9
b..Chăm sóc y tế đối với nạn nhân bạo lực và thực hiện cách ly nạn nhân
khi cần thiết.........................................................................................................9
c..Hỗ trợ nạn nhân những nhu cầu thiết yếu........................................................9
d..Thực hiện tốt các giải pháp nhằm nâng quyền cho nạn nhân........................10
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1


LỜI MỞ ĐẦU

Bạo lực gia đình là hiện tượng mang tính toàn cầu nhưng mức độ ảnh hưởng
và hậu quả của nó vẫn thường bị đánh giá thấp. Bó ảnh hưởng tới xã hội và trực
tiếp đến các nạn nhân và điển hình là phụ nữ cì cứ 3 người phụ nữ thì có một người
đã từng bị đánh, cưỡng bức về tình dục hay các hình thức lạm dụng khác trong
cuộc đời. Ở nước ta, Đảng và Nhà nước ta đã dành nhiều sự quan tâm tới việc
phòng, chống bạo lực gia đình cũng như khắc phục hậu quả này và đã ban hành
nhiều văn bản pháp luật quy định về vấn đề này. Tuy nhiên, đánh giá một cách
khách quan thì các quy phạm pháp luật này chưa thực sự đi vào cuộc sống, sự quan
tâm và hiểu biết về lĩnh vực này chưa đi vào chiều sâu, tình trạng bạo lực trong gia
đình cũng như khắc phục hậu quả của nó là chưa thực sự hiệu quả. Chính vì vậy, để
rõ hơn về vấn đề này, bài viết dưới đây xin đi vào phân tích vấn đề: “Các giải
pháp nhằm ngăn ngừa, khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình”

NỘI DUNG
I.

KHÁI QUÁT CHUNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH VÀ HẬU QUẢ.
1. Định nghĩa bạo lực gia đình.
Ở Việt Nam, khái niệm “bạo lực gia đình” được hiểu là tất cả các loại bạo

lực mà một thành viên gia đình gây ra cho một hay nhiều thành viên gia đình khác
bất kể giới tính của nạn nhân. Bạo lực gia đình là một dạng thức của bạo lực xã
hội, Khoản 2 Điều 1 Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2007 quy định: “Bạo lực
gia đình là hành vi cố ý của các thành viên gia đình gây tổn hại hoặc đe dọa gây
tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế đối với các thành viên khác trong gia đình”
Bạo lực gia đình thường là tập hợp những ép buộc và kiểm soát của một
người với người khác. Nó không chỉ là một hành động tấn công về thể chất và
thậm chí có thể không liên quan đến thể chất. nó bao gồm việc sử dụng lặp đi lặp
lại một số phương thức như dọa, cướp đoạt về kinh tế, cô lập, bạo lực về tâm lý,
bạo lực về tình dục. một số hành vi lạm dụng của thủ phạm làm tổn thương đến

2


nạn nhân cả về thể chất lẫn tinh thần. Thủ phạm cũng sử dụng những phương thức
khác bao gồm cả hành vi bạo lực về tinh thần. Các hành vi này có thể không gây ra
thương tích về thể chất nhưng lại gây ra tổn thương về tâm lý cho nạn nhân.
2. Hậu quả của bạo lực gia đình.
Bạo lực gia đình có thể ảnh hưởng vô cùng to lớn đến nạn nhân, gia đình và xã
hội. Các nạn nhân, gia đình và xã hội. Các nạn nhân có thể bị tổn hại về thể chất,
tinh thân và tài chính. Bạo lực còn đe dọa sự bền vững của gia đình và ảnh hưởng
đến tiêu cực và đến tất cả các thành viên gia đình, kể cả những trẻ em phải chứng
kiến bạo lực và lớn lên trong một môi trường xung đột, không hạnh phúc. Bạo lực
gia đình ảnh hưởng tiêu cục đến sự an toàn, sức khỏa và trật tự xã hội, ảnh hưởng
tiêu cực đến nền nền kinh tế bởi chi phí y tế, nghỉ ốm và giảm năng suất lao động
của nạn nhân.
Hậu quả đối với nạn nhân: Bạo lực gia đình ảnh hưởng đến sức khỏa thể chất,
sức khỏe tâm thần và cuộc sống bình thường của nạn nhân. Hậu quả này càng
nghiêm trọng hơn, thường xuyên hơn nếu bạo lực ngày càng tiếp diễn, thậm chí có
thể dẫn tới tử vong. Tuy nhiên lại khó khăn cho nạn nhân trong việc đưa ra chứng
cứ hoặc tố giác người gây bạo lực vì tính phức tạp của bạo lực gia đình.
Hậu quả đối với gia đình: Bạo lực gia đình cũng làm phát sinh nguy cơ gây
tan vỡ và suy giảm sự bền vững của gia đình. Đồng thời gây nên gánh nặng tài
chính cho gia đình và làm giảm khả năng lao động, học tập và chất lượng sống của
nạn nhân. Đặc biệt là ảnh hưởng sâu sắc đến trẻ em là nạn nhân trực tiếp của bạo
lực gia đình phải gánh chịu nỗi đau về thể xác, tinh thần lớn lao, rất dễ có những
phản ứng tiêu cực. Còn với những em phải chứng kiến nạn bạo lực giữa các thành
viên trong gia đình, đặc biệt là bạo lực giữa bố mẹ chúng thì thậm chí còn bị ảnh
hưởng nặng nề hơn, có thể gây nên những chấn thương tâm thần. đôi khi kéo dài
suốt cả cuộc đời.
Báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao cho biết: trong 5 năm (2000-2005), toà

án các địa phương giải quyết 352.047 vụ việc về hôn nhân, gia đình, trong đó gần
200.000 vụ ly hôn do bạo lực gia đình, hành vi đánh đập, ngược đãi chiếm 53,1%
trong các nguyên nhân dẫn đến ly hôn. Còn theo báo cáo của Bộ Công an, trên toàn
3


quốc cứ 2-3 ngày lại có 1 người bị chết có liên quan đến bạo lực gia đình. Điều này
hoàn toàn dễ hiểu bởi hành vi bạo lực đã xâm phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ
giữa vợ với chồng, hủy hoại tình cảm yêu thương gắn bó giữa vợ và chồng. Thậm
chí hôn nhân chỉ còn là cái cớ, là vỏ bọc để ngụy biện cho hành vi bạo lực.
Hậu quả đối với cộng đồng: Với những tác động tiêu cực như trên đối với mỗi
cá nhân, gia đình, bạo lực gia đình cũng để lại hậu quả nặng nề cho toàn xã hội.
Trước hết, nó làm suy thoái đạo đức nghiêm trọng: khi mà những quan hệ thiêng
liêng, bền vững (tình cảm vợ chồng, sự hiếu thảo với cha mẹ, tình nghĩa anh em…)
bị xâm phạm một cách thô bạo thì chúng ta có quyền đặt câu hỏi liệu những giá trị
nào còn có thể tồn tại? Bên cạnh đó, hành vi bạo lực còn tác động xấu đến trật tự
xã hội: những người xung quanh, những người chứng kiến hành vi sẽ cảm thấy bất
bình, thấy ức chế và không tin vào những giá trị tốt đẹp; hoặc khi đã vô tâm, lãnh
đạm thì chính họ sẽ thực hiện hành vi này, làm gia tăng xu hướng bạo lực trong xã
hội. Về kinh tế, bạo lực gia đình cũng để lại nhiều thiệt hại: làm giảm năng suất lao
động, tốn kém chi phí để chữa bệnh, phục hồi sức khỏe cho nạn nhân, chi phí để
điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc…
Ngoài ra, bạo lực gai đình còn gây ra hậu quả với chính người gây bạo lực. Vì
với những hành vi bạo lực đó, người thực hiện hành vi bạo lực gia đình có thể sẽ bị
phạt hành chính hoặc xử lý hình sự, cùng với đó là bị mất uy tín với những người
xung quanh, bạn bè, người thân,…
II. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NGĂN
NGỪA, KHẮC PHỤC HẬU QUẢ CỦA BẠO LỰC GIA ĐÌNH.
Mặc dù các quy định về các biện pháp ngăn ngừa và khắc phục hậu quả bạo
lực gia đình đã được pháp luật quy định khá hợp lý và đạt được nhiều kết quả tốt.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm đạt được, trên thực tế những giải pháp này vẫn
còn tồn tại nhiều hạn chế cần phải khắc phục.
Có thế thấy rõ quy định về một trong những điều kiện áp dụng biện pháp cấm
tiếp xúc chưa thật hợp lý: Người có hành vi bạo lực gia đình và nạn nhân bạo lực
gia đình có nơi ở khác nhau trong thời gian cấm tiếp xúc, nơi ở này bao gồm nhà
của người thân, bạn bè, địa chỉ tin cậy hoặc nơi ở khác mà nạn nhân bạo lực gia
4


đình tự nguyện chuyển đến ở. Rõ ràng nạn nhân của bạo lực gia đình tiếp tục phải
chịu thiệt thòi: họ bị làm tổn thương, và để tránh những tổn thương này họ bị buộc
phải rời khỏi nhà của mình. Như vậy, những người khác nhìn vào có thể cho rằng
đó là “hình phạt” cho những người không cam chịu mà lên tiếng đòi công bằng cho
mình. Trong khi đó, kẻ có hành vi bạo hành lại đương nhiên được ở nhà của mình,
việc nạn nhân không ở đó thậm chí có thể là mong muốn của những người này, nên
họ có thể hoàn toàn không quan tâm. Quy định này có lẽ dựa trên quy định về tự
do cư trú của cá nhân mà quên rằng nạn nhân cũng bắt buộc phải chọn nơi ở khác
do những hành vi trái pháp luật của người có hành vi bạo lực; và những người thực
hiện hành vi này hoàn toàn có thể bị tước bỏ quyền tự do lựa chọn nơi cư trú vì bản
thân họ đã vi phạm pháp luật.
Nghị định 110 đã đưa ra những chế tài cần thiết đối với người thực hiện hành
vi bạo lực gia đình. Tuy nhiên, quy định về hình thức phạt tiền của Nghị định này
còn chưa thực sự hợp lý, bởi mức xử phạt nhìn chung là thấp, trong một số trường
hợp là rất bất hợp lý như với hành vi thường xuyên theo dõi thành viên gia đình vì
lý do ghen tuông gây tổn hại đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của thành viên đó
hoặc hành vi cưỡng ép người khác kết hôn, ly hôn, tảo hôn bằng cách hành hạ,
ngược đãi, uy hiếp tinh thần hoặc bằng thủ đoạn khác thì mức phạt chỉ từ 100.000
đồng đến 300.000 đồng. Mức phạt như vậy là quá thấp, không tương xứng với tính
chất, mức độ nguy hiểm của hành vi. Ngay cả với những mức phạt cao hơn thì đối
với những người có điều kiện kinh tế thì phạt tiền cũng không có ý nghĩa giáo dục

với họ. Ngược lại, trong nhiều trường hợp biện pháp này có thể trở thành “con dao
hai lưỡi”, khiến tình trạng bạo lực nghiêm trọng hơn: người có hành vi bạo lực vì
phải nộp phạt mà trút giận lên nạn nhân bằng những hành vi bạo lực kinh khủng
hơn, tinh vi hơn.
Ngoài ra, có những trường hợp người phải nộp phạt không có thu nhập thì việc
phạt tiền với họ dường như không có nhiều ý nghĩa. Trường hợp người chồng nát
rượu, không việc làm mà đánh đạp vợ con thì ai là người phải nộp phạt? Pháp luật
có quy định về cưỡng chế kê biên thi hành án, nhưng tài sản trong thời kỳ hôn
nhân là tài sản chung của vợ chồng, nên nếu áp dụng chế tài này thì cơ quan thi
5


hành án cũng gặp khó khăn mà quyền lợi về tài sản của người vợ cũng bị ảnh
hưởng. Do đó, rất nhiều trường hợp nạn nhân phải đi nộp phạt thay người có hành
vi vi phạm, và như vậy thì không thể giáo dục người vi phạm mà chỉ làm nạn nhân
không muốn tố cáo lần sau. Tương tự, với trường hợp con chưa thành niên từ 16
tới 18 tuổi bị xử phạt vì hành vi bạo lực với bố mẹ, nếu họ không có tiền nộp phạt
thì nạn nhân – bố mẹ họ phải nộp phạt thay.
Thêm vào đó, thực tiễn bạo lực gia đình ở Việt Nam cho thấy: việc thông tin,
tuyên truyền về phòng, chống bạo lực gia đình để nâng cao sự hiểu biết, từ đó thay
đổi nhận thức về vấn đề là hết sức quan trọng và cần thiết, nhưng dường như chưa
được chú ý đúng mức. Các nhà làm luật đã mất nhiều công sức để xây dựng các
quy định này nhưng lại không đề ra cơ chế cho việc thực thi trên thực tế, mà chỉ
quy định chung chung trong Chương 4, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình về
trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong thi hành Luật.
Một thực tế không thể phủ nhận rằng dù được Đảng và Nhà nước quan tâm, dù
đã có một hệ thống văn bản liên quan tới phòng, chống bạo lực gia đình, nhưng
những quy định này chưa thực sự đi vào cuộc sống, chưa làm thay đổi cơ bản tình
hình bạo lực gia đình ở Việt Nam trong thời gian qua hay còn thiếu tính thực tế,
không đủ xử lý cho mọi trường hợp.

Với những phân tích đã nêu ở trên, có thể thấy vai trò, trách nhiệm của các cơ
quan, tổ chức có thẩm quyền trong phòng, chống bạo lực gia đình còn rất mờ nhạt,
mà nguyên nhân chính là do các cơ quan này chưa thực sự ý thức được tầm quan
trọng, ý nghĩa của công tác này cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ đã được pháp luật
quy định cho họ.Trong khi đó, pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình cũng
chưa có một quy định chặt chẽ để ràng buộc trách nhiệm của các cơ quan này.
III.

CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NGĂN NGỪA VÀ KHẮC PHỤC NHỮNG

HẬU QUẢ CỦA BẠO LỰC GIA ĐÌNH
1. Giải pháp nhằm ngăn ngừa hậu quả của bạo lực gia đình.
a. Giải pháp về giáo dục và tuyên truyền pháp luật.
6


-

Để ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình, trước hết cần tăng cường hơn nữa

công tác thông tin, tuyên truyền Luật phòng, chống bạo lực gia đình, Luật bình
đẳng giới nhằm nâng cao nhận thức tiến tới chuyển đổi hành vi của các tầng lớp
nhân dân về bạo lực gia đình. Cần coi đây là biện pháp chủ yếu để nâng cao ý thức
tự giác chấp hành luật, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng sử dụng các quy định của
pháp luật để tự bảo vệ cho những nạn nhân tiềm năng, nâng cao tính tích cực xã
hội của cộng đồng trong phòng, chống bạo lực gia đình. Thay đổi nhận thức của xã
hội, tạo dư luận mạnh mẽ lên án, ngăn chặn bạo lực gia đình ngay từ giai đoạn phát
sinh. Do đó, cần phát huy tối đa hậu quả của các hình thức thông tin, tuyên truyền
đặc biệt là các biện pháp đơn giản, dễ hiểu, dễ tiếp thu đối với người dân. Đặc biệt
chú ý đến việc thông tin, tuyên truyền thông qua các hoạt động nghệ thuật, sinh

hoạt cộng đồng và các loại hình văn hóa quần chúng khác thu hút đông đảo nhân
dân tham gia.
- Xây dựng thêm các tác phẩm nghệ thuật (tranh cổ động, sáng tác các bài hát,
các tác phẩm kịch, tiểu phẩm, phim ảnh..về đề tài phòng, chống bạo lực gia đình và
tiến hành các chương trình biểu diễn riêng về chủ đê này.
- Đối với các vụ án về bạo lực gia đình có mức độ đặc biệt nghiêm trọng cần
tiến hành mở các phiên tòa xét xử lưu động nhằm tuyên truyền, thông tin rộng rãi
trong nhân dân để cho họ hiểu được bạo lực gia đình thực sự là vấn nạn cần được
lên án va xử lý kịp thời, là hành vi vi phạm pháp luật.
- Thường xuyên tổ chức các buổi tọa đàm về nội dung của Luật Phòng, chống
bạo lực gia đình, giáo dục về truyền thống, đạo lý tốt đẹp của gia đình, con người
Việt. Phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình; vai trò của họ hàng, dòng họ. Bởi
đây là truyền thống văn hoá của dân tộc sẽ có ảnh hưởng không nhỏ đến việc duy
trì sự ổn định, đoàn kết và êm ấm trong đời sống gia đình; Cần trang bị cho nạn
nhân vũ khí để tự bảo vệ như: nghề nghiệp để độc lập về tài chính, trình độ học
vấn; Giúp phụ nữ giải quyết bạo lực trong cuộc sống thông qua hoạt động đào tạo
kỹ năng, các nhóm tự lực, giáo dục, dạy nghề, ý thức vươn lên làm chủ bản thân và
gia đình, kiến thức giữ gìn hạnh phúc gia đình, nuôi dạy con cái…Giáo dục bình
đẳng giới phải được thực hiện ngay từ trong gia đình đến nhà trường và xã hội để
7


định hình nhận thức. Phải nâng cao nhận thức của cả hai giới về quyền và nghĩa vụ
của họ trong mối quan hệ với các thành viên trong gia đình. Lồng ghép tìm hiểu
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa của sinh
viên các trường Đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và các lớp bồi dưỡng
chính trị tại các huyện, thị...
b. Xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm bạo lực gia đình
Cần xử lý nghiêm người có hành vi bạo lực gia đình theo đúng quy định của
Nghị định số 110/2009/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh

vực phòng chống bạo lực gia đình. Cần có một chương riêng hoặc một số Điều luật
cụ thể quy định ró những hành vi bạo lực gia đình phải bị xử lý bằng hình sự, các
dấu hiệu cơ bản của các tội về bạo lực gia đình cũng cần cụ thể, không nhất thiết
phải có những dấu hiệu như "đã bị xử lý hành chính". Tại các Điều 93 tội giết
người, Điều 104 tội cố ý gây thương tích Cần bổ sung thêm các tình tiết định
khung như "phạm tội đối vợ, chồng, con cái" và "gây tổn hại sức khỏe cho các
thành viên trong gia đình". Khung hình phạt hiện nay đối với một số tội quy định
trong Bộ luật hình sự liên quan đến những hành vi bạo lực trong gia đình như nêu
trên thì đối với tội bức tử (Điều 100) cao nhất là bảy năm tù còn các tội khác mức
hình phạt cao nhất cũng chỉ tới ba năm, tuy nhiên hình phạt đó chưa nghiêm, chưa
đủ để mang tính răn đe, cần nâng mức hình phạt đối với các hành vi bạo lực gia
đình nghiêm khắc hơn mới có tác dụng ngăn chặn tình trạng bạo lực trong gia đình
hiện nay ở Việt Nam. Để xử lý những đối tượng này cần phối hợp với các tổ chức
đoàn thể ở cơ sở nhất là Hội phụ nữ để động viên, phân tích để nạn nhân mạnh dạn
khai báo, giám định thương tích, nhất là tổn hại tinh thần để có căn cứ xử lý hình
sự vì nạn nhân thường bao che cho tội phạm, từ chối khai báo, giám định. Tổ chức
xét xử lưu động, nhất là đối với vụ án xảy ra ở vùng sâu, vùng xa nhằm tuyên
truyền nâng cao ý thức pháp luật nói chung và pháp luật về phòng chống bạo lực
gia đình cho nhân dân. Nên có lực lượng chuyên nghiệp về phòng chống bạo lực
gia đình, trong đó xem xét việc nên có đội ngũ cảnh sát nữ cho phòng chống bạo
lực gia đình, hoặc nên thành lập đội cảnh sát phản ứng nhanh và đường dây nóng
8


cho nạn nhân bị bạo hành gia đình bởi với tình trạng bạo hành gia đình như hiện
nay, nó không còn là câu chuyện trong các gia đình mà nó đã trở thành vấn đề mà
xã hội phải quan tâm, nó đã trở thành hành vi vi phạm pháp luật đáng lên án và
phải được xử lý nghiêm.
c. Bạo lực gia đình phải được phát hiện và can thiệp an toàn, kịp thời,
chính xác

- Bạo lực gia đình phải được phát hiện và can thiệp an toàn, kịp thời, chính
xác đảm bảo theo đúng nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đinh được quy định
tại Điều 3 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình. Phát huy vai trò của các tổ chức,
cộng đồng xã hội trong tổ chức các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức để
mọi người hiểu biết tác hại của bạo lực gia đình để phát hiện và can thiệp kịp thời
tránh để xảy ra những hậu quả xấu nhất từ đó để huy động cộng đồng tích cực
tham gia phòng ngừa, ngăn chặn bạo lực gia đình, thông qua mối quan hệ làng xóm
láng giềng, tổ hòa giải, hội phụ nữ và các tổ chức xã hội khác để giải quyết…
- Thiết lập đường dây tư vấn và hỗ trợ, đường dây nóng miễn phí với quy mô
rộng ở nhiều địa phương. Tăng cường hơn nữa sự quan tâm chia sẽ tạo điều kiện
của các nhà lãnh đạo, quản lý, của cộng đồng và xã hội nhằm góp phần làm cho
đường dây nóng, đường dây tư vấn được thực hiện tốt.
2. Các giải pháp khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình
Bạo lực gia đình luôn là vấn đề nhức nhối của xã hội, là biểu hiện của lối
sống thiếu ý thức, thiếu tình thương và ở một khía cạnh nào đó là yếu tố ngăn cản
trong việc đánh giá sự tiế bộ của một xã hội văn minh, tiến bộ. Chính vì vậy, công
tác ngăn ngừa và khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình luôn được đặt lên hàng
đầu. Trong đó, khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình là giải pháp hết sức quan
trọng, nhằm giảm bớt gánh nặng và nỗi đau do hậu quả của bạo lực gia đình để lại.
Cụ thể các biện pháp khắc phục hậu quả của bạo lực gia đình bao gồm:

9


a. Can thiệp kịp thời đối với nạn nhân bạo lực
Biện pháp này sẽ phải được thực hiện nhanh chóng, kịp thời khi hậu quả đã
xảy ra đối với nạn nhân bạo lực. Tính chất kịp thời sẽ góp phần ngăn ngừa những
hậu quả khác của bạo lực có thể tiếp diễn. Việc can thiệp này có thể triển khai trên
các mặt như trợ giúp về mặt pháp lý, tư vấn pháp luật, các chính sách đối với nạn
nhân bạo lực. Triển khai các biện pháp này một mặt giúp các nạn nhân biết được

cách để bảo vệ các quyền của mình trước hành vi bạo lực cũng như giúp các nạn
nhân biết được các địa chỉ tin cậy để được tư vấn về pháp luật và trợ giúp các biện
pháp nhất định để bảo vệ các quyền của mình khi bị xâm phạm.
b. Chăm sóc y tế đối với nạn nhân bạo lực và thực hiện cách ly nạn nhân khi cần
thiết
Việc thực hiện biện pháp này là hết sức quan trọng, bởi phần lớn các nạn
nhân bạo lực thường phải chịu những tổn thương hết sức nặng nề về thể chất và
tinh thần. Về thể chất, họ có thể bị xây xước ngoài da, bầm tím chân tay, mặt mày
hoặc có thể bị đánh đập dã man, gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì thế việc chăm
sóc y tế có thể ngăn ngừa những tổn thương có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
của nạn nhân bạo lực. Không những vậy, nạn nhân bạo lực còn có thể bị chấn động
tâm lý mạnh, họ luôn trong trạng thái lo sợ, thâm chí là hoảng loạn về tinh thần. Do
đó, bên cạnh việc chăm sóc y tế còn cần có các biện pháp trị liệu về tâm lý, giúp họ
ổn định và cân bằng về tinh thần. Trong những lúc như thế này cũng cần thực hiện
biện pháp cách ly nạn nhân khi thấy cần thiết. Điều này vừa tránh cho nạn nhân
gặp những nguy hiểm tiếp theo cũng như để cho họ có đủ thời gian để điều trị về
thương tích và ổn định về tinh thần. Biên pháp tránh tiếp xúc này có thể do Chủ
tịch UBND xã hoặc do Tòa án áp dụng.
c. Hỗ trợ nạn nhân những nhu cầu thiết yếu
Biện pháp này được áp dụng khi nạn nhân không dám trở về ngôi nhà mình
trong một thời gian nhất định. Lúc này ở chỗ lánh nạn họ rất cần được hỗ trợ về
nhu yếu phẩm như quần áo, thức ăn, nước uống để đảm bảo cuộc sống của mình.
10


Việc hỗ trợ biện pháp này để nạn nhân thấy được mình không lẻ loi, không bị bỏ
rơi trong cuộc đấu tranh với hành vi bạo lực gia đình. Để họ thấy ược mình luôn
được quan tâm, sẻ chia và yêu thương từ cộng đồng xã hội. Từ đó, giúp họ lấy lại
được niềm tin trong cuộc sống, niềm tin vào tình yêu thương giữa người với người.
Việc trợ giúp nạn nhân bạo lực các nhu cầu có thể thực hiện bằng cách trích quỹ xã

hội hoặc huy động sự đóng góp, giúp đỡ của những người xung quanh.
d. Thực hiện tốt các giải pháp nhằm nâng quyền cho nạn nhân.
Biện pháp này là việc thực hiện đồng bộ các giải pháp từ chính sách pháp
luật đến công tác xã hội khác để nạn nhân bạol ực có thể tự mình bảo vệ mình
trước những hậu quả bạo lực. Việc nâng quyền cho nạn nhân bạo lực vừa giúp họ ý
thức được quyền mà mình có như quyền được tự vệ trước hành vi bạo lực, quyền
được trợ giúp pháp lý cũng như quyền khiếu nại, tố cáo hành vi bạo lực. Nâng
quyền cho nạn nhân cũng là biện pháp tác động đến chính người thực hiện hành vi,
bởi vì qua đó người thực hiện hành vi có thể biết được mình phải gánh chịu những
hậu quả gì nếu gây ra hậu quả bạo lực cho người khác. Nâng quyền cũng là nâng ý
thức cho nạn nhân bạo lực để họ không âm thầm nhẫn nhục, chịu đựng một cách
đau đớn từ hành vi bạo lực, nâng quyền là khơi dậy bản năng đấu tranh từ phía nạn
nhân theo hướng “có áp bức có đấu tranh” hoặc kiểu như “tức nước vỡ bờ”, “con
giun xéo lắm cũng quằn”…
Tình hình bạo lực gia đình đang xảy ra khá phổ biến tại khắp các vùng miền
trên cả nước. Hành vi bạo lực dưới nhiều dạng thức khác nhau đều để lại những
hậu quả nặng nề về thể chất, sức khỏe, tinh thần, kinh tế… đối với nạn nhân. Đặc
biệt, với trẻ em thì những hành vi này sẽ để lại dấu ấn sâu sắc trong tâm hồn trẻ,
chi phối đến sự hình thành nhân cách sau này. Những trẻ em là nạn nhân trực tiếp
của bạo lực gia đình phải gánh chịu nỗi đau về thể xác, tinh thần lớn lao, rất dễ có
những phản ứng tiêu cực. Còn với những em phải chứng kiến nạn bạo lực giữa các
thành viên trong gia đình, đặc biệt là bạo lực giữa bố mẹ chúng thì thậm chí còn bị
ảnh hưởng nặng nề hơn, có thể gây nên những chấn thương tâm thần. đôi khi kéo
dài suốt cả cuộc đời. Những đứa trẻ này thường lo lắng, bất an, khó hòa nhập cuộc
11


sống, từ đó nảy sinh tư tưởng chán đời, học hành sa sút, dễ mắc các bệnh trầm
cảm… Nguy hiểm hơn, đây chính là mảnh đất để ươm mầm những hành vi bạo lực
gia đình trong tương lai, khi mà những đứa trẻ trưởng thành cũng có xu hướng sử

dụng bạo lực để giải quyết các mâu thuẫn trong gia đình.
Bạo lực gia đình cũng làm phát sinh nguy cơ gây tan vỡ và suy giảm sự bền
vững của gia đình. Báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao cho biết: trong 5 năm
(2000-2005), toà án các địa phương giải quyết 352.047 vụ việc về hôn nhân, gia
đình, trong đó gần 200.000 vụ ly hôn do bạo lực gia đình, hành vi đánh đập, ngược
đãi chiếm 53,1% trong các nguyên nhân dẫn đến ly hôn. Còn theo báo cáo của Bộ
Công an, trên toàn quốc cứ 2-3 ngày lại có 1 người bị chết có liên quan đến bạo lực
gia đình. Điều này hoàn toàn dễ hiểu bởi hành vi bạo lực đã xâm phạm nghiêm
trọng quyền, nghĩa vụ giữa vợ với chồng, hủy hoại tình cảm yêu thương gắn bó
giữa vợ và chồng. Thậm chí hôn nhân chỉ còn là cái cớ, là vỏ bọc để ngụy biện cho
hành vi bạo lực.
Với những tác động tiêu cực như trên đối với mỗi cá nhân, gia đình, bạo lực
gia đình cũng để lại hậu quả nặng nề cho toàn xã hội. Trước hết, nó làm suy thoái
đạo đức nghiêm trọng: khi mà những quan hệ thiêng liêng, bền vững (tình cảm vợ
chồng, sự hiếu thảo với cha mẹ, tình nghĩa anh em…) bị xâm phạm một cách thô
bạo thì chúng ta có quyền đặt câu hỏi liệu những giá trị nào còn có thể tồn tại? Bên
cạnh đó, hành vi bạo lực còn tác động xấu đến trật tự xã hội: những người xung
quanh, những người chứng kiến hành vi sẽ cảm thấy bất bình, thấy ức chế và
không tin vào những giá trị tốt đẹp; hoặc khi đã vô tâm, lãnh đạm thì chính họ sẽ
thực hiện hành vi này, làm gia tăng xu hướng bạo lực trong xã hội. Về kinh tế, bạo
lực gia đình cũng để lại nhiều thiệt hại: làm giảm năng suất lao động, tốn kém chi
phí để chữa bệnh, phục hồi sức khỏe cho nạn nhân, chi phí để điều tra, truy tố, xét
xử các vụ việc…
KẾT LUẬN
Để ngày càng giảm thiểu thấp nhất nạn bạo lực gia đình, đảm bảo an sinh xã
hội, cả cộng động cần phải chung tay giải quyết, xem và nhận thức được rằng đây
12


là vấn đề xã hội cần được quan tâm. Cùng với sự vào cuộc của các cơ quan chức

năng, chính quyền, đoàn thể, hội, đặc biệt Hội phụ nữ; của các chương trình, chính
sách của Đảng, Nhà nước, của hệ thống Luật phòng, chống bạo lực gia đình, Nghị
định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng chống bạo lực gia
đình; của công tác tuyên truyền, giáo dục xã hội, thì tác nhân gây bạo lực gia đình
cần được giáo dục và đi đến nhận thức được rằng nạn bạo hành gia đình là vấn đề
mang tính xã hội, đã có sự can thiệp của các cấp chính quyền, và đó là hành vi phi
nhân bản, xa rời mục tiêu phát triển con người trong xã hội hiện đại.

13


TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2007
- Nghị định của Chính phủ số 08/2009/NĐ-CP ngày 04 tháng 02 năm 2009
quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật phòng, chống bạo lực
gia đình.
- Đinh Thị Hồng Minh, Một số vấn đề pháp lý về bạo lực gia đình ở Việt Nam
hiện nay: Luận văn thạc sỹ luật học; Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Lan Hà
Nội, 2011
- Dương Thị Loan, “Hậu quả tâm lí đối với nạn nhân bạo lực gia đình” và Bùi
Thị Mừng “Hậu quả của bạo lực gia đình đối với phụ nữ và trẻ em”, Hội thảo khoa
học Phòng chống bạo lực gia đình đối với phụ nữ và trẻ em - Pháp luật và thực
tiễn, Trường Đại học Luật Hà Nội, tháng 10 năm 2008.
- Luật phòng chống bạo lực gia đình (Điều 2, 3, 19, 20, 21, 22).
- Nghị định của Chính phủ số 08/2009/NĐ-CP ngày 04 tháng 02 năm 2009
quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật phòng chống bạo lực
gia đình (Điều 4, Điều 5, Điều 10 và Điều 11).
- Nghị định của Chính phủ số 110 /2009/NĐ-CP ngày 10 tháng 12 năm 2009
quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vùc phòng, chống bạo lực gia
đình (từ Điều 9 đến Điều 22).

-

14